MỤC LỤC
LỜI CAM ĐOAN
MỤC LỤC
DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT TRONG LUẬN ÁN
DANH MỤC BẢNG BIỂU
DANH MỤC BIỂU ĐỒ HÌNH VẼ
MỞ ĐẦU ....................................................................................................... 1
Chƣơng 1: Tổng quan nghiên cứu của đề tài ........................................... 14
1.1. Các công trình nghiên cứu liên quan đến đề tài ..................................... 14
1.1.1. Các công trình nghiên cứu về phẩm chất nghề nghiệp nhà báo ......... 14
1.1.2. Nhóm các công trình nghiên cứu về phẩm chất nghề nghiệp nhà
báo Việt Nam ...................................................................................... 28
1.1.3. Hƣớng nghiên cứu tƣ tƣởng Hồ Chí Minh về phẩm chất nghề
nghiệp nhà báo Việt Nam và các giải pháp nâng cao phẩm chất
nghề nghiệp nhà báo Việt Nam ........................................................... 35
1.2. Khái quát kết quả của các công trình nghiên cứu liên quan đến luận
án và những vấn đề cần giải quyết ...................................................... 39
1.2.1. Khái quát kết quả của các công trình nghiên cứu liên quan đến luận án... 39
1.2.2. Những vấn đề luận án cần tập trung giải quyết .................................. 42
Chƣơng 2: Cơ sở lý luận - thực tiễn vấn đề xây dựng phẩm chất
nghề nghiệp nhà báo theo quan điểm tƣ tƣởng Hồ Chí
Minh ......................................................................................... 44
2.1. Những khái niệm cơ bản ........................................................................ 44
2.1.1. Phẩm chất, nghề nghiệp ...................................................................... 44
2.1.2. Báo chí và nhà báo .............................................................................. 44
2.1.3. Phẩm chất nghề nghiệp và phẩm chất nghề nghiệp nhà báo .............. 47
2.2. Cơ sở chính trị và pháp lý về xây dựng phẩm chất nghề nghiệp nhà
báo ....................................................................................................... 50
2.2.1. Chủ nghĩa Mác - Lênin về phẩm chất nhà báo ................................... 50
2.2.2. Quan điểm của Đảng, Nhà nƣớc Việt Nam về báo chí và phẩm
chất ngƣời làm báo .............................................................................. 58
2.3. Cơ sở thực tiễn về xây dựng phẩm chất nghề nghiệp nhà báo .............. 68
2.3.1. Thực tiễn khách quan tác động đến báo chí và nhà báo hiện nay....... 68
2.3.2. Tình hình báo chí và đội ngũ nhà báo Việt Nam hiện nay ................. 72
Chƣơng 3: Những quan điểm cơ bản trong tƣ tƣởng Hồ Chí Minh về
phẩm chất nghề nghiệp nhà báo Việt Nam .......................... 78
3.1. Quan điểm của Hồ Chí Minh về vai trò của nhà báo cách mạng .......... 79
3.1.1. Nhà báo là chiến sĩ xung kích, đi tiên phong trên mặt trận tƣ tƣởng
của đảng .............................................................................................. 79
3.1.2. Nhà báo là nhà văn hóa vì nhân dân, phục vụ nhân dân ..................... 80
3.1.3. Nhà báo là chiến sĩ tiên phong trong nêu gƣơng ngƣời tốt, việc tốt
và đấu tranh chống tiêu cực, chống các loại kẻ thù ............................ 82
3.2. Quan đi ể m của Hồ Chí Minh về phẩm chất nghề nghiệp nhà báo
cách mạng............................................................................................ 83
3.2.1. Về phẩm chất chính trị, tƣ tƣởng của nhà báo .................................... 84
3.2.2. Về phẩm chất đạo đức, lối sống của nhà báo ...................................... 90
3.2.3. Về phẩm chất chuyên môn, nghiệp vụ, tri thức và văn hoá vốn
sống của nhà báo ................................................................................. 96
Chƣơng 4: Thực trạng phẩm chất nghề nghiệp nhà báo Việt Nam
hiện nay ...................................................................................... 105
4.1. Phƣơng p háp tiếp cận khảo sát thực trạng phẩm chất nghề nghiệp
nhà báo Việt Nam hiện tại ................................................................ 105
4.1.1. Phƣơng pháp tiếp cận ........................................................................ 105
4.1.2. Phƣơng pháp khảo sát ....................................................................... 111
4.2. Kết quả khảo sát, điều tra thực tế ......................................................... 112
4.2.1. Phẩm chất chính trị ............................................................................ 113
4.2.2. Phẩm chất đạo đức ............................................................................ 125
4.2.3. Phẩm chất chuyên môn, nghiệp vụ, tri thức văn hoá và vốn sống ... 136
4.2.4. Nguyên nhân của thực trạng ............................................................. 151
Chƣơng 5: Hoàn thiện mô hình phẩm chất nghề nghiệp nhà báo Việt
Nam hiện nay theo quan điểm tƣ tƣởng Hồ Chí Minh ..... 162
5.1. Quan điểm tiếp cận xây dựng và hoàn thiện mô hình phẩm chất nghề
nghiệp nhà báo Việt Nam hiện nay ................................................... 162
5.1.1. Các quan điểm tiếp cận ..................................................................... 162
5.1.2. Chủ trƣơng mới của Đảng, Nhà nƣớc về báo chí Việt Nam ............. 164
5.2. Đề xuất mô hình xây dựng và thực hiện phẩm chất nghề nghiệp nhà
báo Việt Nam hiện nay tiếp cận từ quan điểm tƣ tƣởng Hồ Chí
Minh .................................................................................................. 168
5.2.1. Mô hình phẩm chất nghề nghiệp của nhà báo hiện nay theo tƣ
tƣởng Hồ Chí Minh ........................................................................... 168
5.3. Điều kiện thực hiện mô hình ................................................................ 178
5.4. Khuyến nghị nâng cao phẩm chất nghề nghiệp nhà báo Việt Nam
hiện nay ............................................................................................. 181
5.4.1. Khuyến nghị với Đảng, Nhà nƣớc, quản lý nhà nƣớc với báo chí ... 181
5.4.2. Khuyến nghị đối với hội nhà báo Việt Nam ..................................... 182
5.4.3. Khuyến nghị đối với các cơ quan báo chí ......................................... 183
5.4.4. Khuyến nghị đối với các cơ sở đào tạo sinh viên báo chí ................. 186
5.4.5. Khuyến nghị đối với nhà báo ............................................................ 188
5.4.6. Khuyến nghị đối với công luận, độc giả ........................................... 189
KẾT LUẬN ................................................................................................ 192
DANH MỤC CÔNG TRÌNH KHOA HỌC CỦA TÁC GIẢ ................ 197
ĐÃ CÔNG BỐ LIÊN QUAN ĐẾN LUẬN ÁN ....................................... 197
DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO ................................................. 198
PHỤ LỤC
Phụ lục 1. Bộ công cụ khảo sát ................................................................... 213
Phụ lục 2. Kết quả xử lý phiếu hỏi .............................................................. 226
Phụ lục 3. Biên bản phỏng vấn sâu ............................................................. 269
Phụ lục 4. Lƣợc dịch một số văn bản quy định về phẩm chất nghề nghiệp
của nhà báo trên thế giới ................................................................... 307
Phụ lục 5. Một số văn bản quy định về phẩm chất nghề nghiệp nhà báo
của Việt Nam .................................................................................... 324
DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT TRONG LUẬN ÁN
DLXH Dƣ luận xã hội
Đảng CSVN Đảng Cộng sản Việt Nam
Đặc khu KT-HC Đặc khu kinh tế - xã hội
ĐH KHXH&NV Hà Nội Đại học Khoa học xã hội và Nhân văn Hà Nội
HCM Hồ Chí Minh
MXH Mạng xã hội
Nxb Nhà xuất bản
NCS Nghiên cứu sinh
PCNNNB Phẩm chất nghề nghiệp nhà báo
PGS,TS Phó Giáo sƣ, Tiến sĩ
PVS Phỏng vấn sâu
TS Tiến sĩ