69
PHẪU THUẬT CẮT BỎ VÚ (PATEY) + VÉT HẠCH NÁCH
I. ĐẠI CƢƠNG
Phẫu thuật cắt bỏ vú theo phương pháp Patey + vét hạch nách là phẫu thuật
cắt bỏ toàn bộ tuyến vú trong ung thư vú, kèm theo vét hạch nách
II. CHỈ ĐỊNH
Ung thư vú đến giai đoạn II hoặc giai đoạn muộn đã điều trị bổ trợ
III. CHỐNG CHỈ ĐỊNH
Ung thư vú thể viêm hoặc đã di căn xa
IV. CHUẨN BỊ
1. Ngƣời thực hiện
Bác sĩ chuyên khoa Phụ ung thư, bác sĩ Phụ sản có kinh nghiệm
2. Phƣơng tiện
Bộ phẫu thuật dành cho phẫu thuật vú
3. Ngƣời bệnh
- Khám toàn thân và chuyên khoa để đánh giá bệnh lý phối hợp
- Tư vấn cho người bệnh và gia đình về cuộc phẫu thuật
4. Hồ sơ bệnh án
Hồ sơ bệnh án phẫu thuật theo quy định
V. CÁC BƢỚC TIẾN HÀNH
1. Cắt vú theo phƣơng pháp Patey:
Thì 1:
Rạch da hình elip (hoặc đường ngang nếu còn ý định tạo hình vú), đỉnh
đường rạch ở hố nách để kéo rộng thêm khi vét hạch
Thì 2:
Cắt bỏ toàn bộ tuyến vú
2. Vét hạch nách:
Thì 1:
Kéo dài vết mổ vào hố nách song song với bờ dưới cơ ngực bé
Thì 2:
70
- Vét hạch đến mức 2 : giới hạn là một tam giác đỉnh ở dưới, cạnh trên là bó
mạch nách, cạnh ngoài là dây thần kinh lưng to, cạnh trong là dây thần kinh
răng lược
- Vét hạch đến tận nền là cơ lưng to
- Cố gắng bảo tồn tối đa các nhánh nhỏ thần kinh
Thì 3:
- Kiểm tra lên hố dưới đòn
- Đặt ống dẫn lưu hố nách
Thì 4:
- Đóng da
- Đặt ống dẫn lưu dưới da vùng ngực
- Khâu lớp dưới da bằng chỉ tiêu
- Khâu da mũi liền hoặc mũi rời, khâu dưới da
- Băng ép, hút liên tục dẫn lưu 3-5 ngày
V. THEO DÕI
- Hút dẫn lưu áp lực âm liên tục
- Tháo băng ép sau mổ 2 ngày
VI. TAI BIẾN VÀ BIẾN CHỨNG
- Nhiễm khuẩn
- Tụ máu
71
PHẪU THUẬT NỘI SOI CẮT TỬ CUNG HOÀN TOÀN
VÀ VÉT HẠCH CHẬU 2 BÊN
I. ĐẠI CƢƠNG
Phẫu thuật nội soi cắt tử cung hoàn toàn và vét hạch chậu là phương pháp điều trị
ngoại khoa ung thư niêm mạc tử cung
II. CHỈ ĐỊNH
Ung thư niêm mạc tử cung giai đoạn I và II.
III. CHỐNG CHỈ ĐỊNH
- Ung thư niêm mạc tử cung giai đoạn III và IV.
- Có chống chỉ định của phẫu thuật nội soi.
IV. CHUẨN BỊ
1. Ngƣời thực hiện
Bác sĩ chuyên khoa phụ ung thư, bác sĩ phụ sản có kinh nghiệm.
2. Phƣơng tiện
Hệ thống máy nội soi dành cho chuyên ngành phụ khoa.
3. Ngƣời bệnh
- Khám toàn thân và chuyên khoa để đánh giá bệnh lý phối hợp
- Tư vấn cho người bệnh và gia đình về nguy cơ phẫu thuật
- Thụt tháo, vệ sinh bụng và âm đạo
4. Hồ sơ bệnh án
Hồ sơ bệnh án phẫu thuật theo quy định.
V. CÁC BƢỚC TIẾN HÀNH
Người bệnh nằm tư thế khám phụ khoa, đầu thấp
Thì 1: Chọc trocar:
+ Chọc trocart 10 ở dưới hoặc trên rốn
+ Bơm CO2 ổ bụng đến áp lực 15mmHg
+ Đưa đèn soi đánh giá toàn bộ ổ bụng
Thì 2: Vét hạch:
+ Cắt dây chằng tròn càng xa tử cung càng tốt
72
+ Cắt dây chằng tử cung - buồng trứng, nếu có chỉ định cắt buồng trứng
thì cắt dây chằng thắt lưng - buồng trứng
+ Mở phúc mạc song song với hướng đi của động mạch chậu ngoài
+ Bộc lộ niệu quản
+ Vét hạch chậu dọc theo động mạch chậu ngoài, tĩnh mạch chậu ngoài, động
mạch chậu trong, tĩnh mạch chậu trong cho tới hố bịt đến dây thần kinh bịt
Thì 3: Cắt tử cung:
+ Cắt lá phúc mạc ở túi cùng trước, đẩy bàng quang xuống thấp
+ Cắt động mạch tử cung
+ Cắt 2 dây chằng tử cung- cùng, đẩy trực tràng xuống
+ Cắt tử cung hoàn toàn
+ Khâu mỏm âm đạo (qua nội soi hoặc đường âm đạo)
+ Kiểm tra cầm máu, kiểm tra niệu quản, bàng quang
+ Tháo CO2 và rút trocart,
VI. THEO DÕI
Theo dõi các yếu tố huyết động, theo dõi bụng, ra máu âm đạo
VII. TAI BIẾN VÀ XỬ TRÍ
- Chảy máu trong và sau mổ. Phát hiện sớm chảy máu để mổ lại cầm máu
- Viêm phúc
- Tổn thương đường tiêu hóa : ruột, đại tràng, trực tràng
- Tổn thương đường tiết niệu : bàng quang, niệu quản
- Tổn thương mạch máu : đặc biệt dễ tổn thương trong khi vét hạch
73
PHẪU THUẬT CẮT TỬ CUNG HOÀN TOÀN + 2 PHẦN PHỤ
VÀ VÉT HẠCH CHẬU 2 BÊN
I. ĐẠI CƢƠNG
Phẫu thuật cắt tử cung hoàn toàn + 2 phần phụ và vét hạch chậu 2 bên là
phương pháp điều trị ngoại để cắt bỏ tử cung bị ung thư niêm mạc tử cung.
II. CHỈ ĐỊNH
Ung thư niêm mạc tử cung giai đoạn 1, 2.
III. CHỐNG CHỈ ĐỊNH
Ung thư niêm mạc tử cung giai đoạn 3, 4
IV. CHUẨN BỊ
1. Ngƣời thực hiện
Bác sĩ chuyên khoa phụ ung thư, bác sĩ phụ sản có kinh nghiệm.
2. Phƣơng tiện
Bộ dụng cụ đại phẫu của phụ khoa ung thư.
3. Ngƣời bệnh
- Toàn thân và chuyên khoa để đánh giá bệnh lý phối hợp
- Tư vấn cho người bệnh và gia đình về nguy cơ phẫu thuật
- Thụt tháo, vệ sinh bụng và âm đạo
4. Hồ sơ bệnh án
Hồ sơ bệnh án phẫu thuật theo quy định.
V. CÁC BƢỚC TIẾN HÀNH
- Thì 1:Mở bụng:
+ Mở bụng đường trắng giữa dưới rốn, có thể kéo lên trên rốn nếu cần
+ Thăm dò toàn bộ ổ bụng
- Thì 2:Vét hạch chậu:
+ Cắt dây chằng tròn càng xa tử cung càng tốt, sát về phía thành chậu
+ Cắt dây chằng tử cung- buồng trứng, nếu có chỉ định cắt buồng trứng thì cắt
dây chằng thắt lưng –buồng trứng
+ Mở phúc mạc song song với hướng đi của động mạch chậu ngoài
+ Bộc lộ niệu quản