Phòng bệnh sau ghép tạng
Lúc người được ghép tạng về nhà thì không dọn dẹp, phủi bụi khi
có mặt họ vì bụi, nấm có thể làm phát sinh những bệnh nhiễm
trùng.
Một bệnh nhân sau ghép
tạng đang chờ xuất viện
Trước những thành tựu y học hiện về nhà - Ảnh: Ngọc Dung
nay, nhiều người sau ghép tạng đã có
được đời sống kéo dài đáng kể, tuy nhiên cần phải dự phòng các
biến chứng. Tùy bệnh, tùy điều kiện điều trị và nỗ lực cá nhân mà
sức khỏe của người sau ghép tạng có thể phục hồi chậm hay
nhanh. Những lưu ý sau đây sẽ rất hữu ích cho người được ghép
tạng và thân nhân của họ.
Làm sạch không gian sống
Khi rời trung tâm ghép tạng, vì hệ miễn dịch của bạn đã yếu hơn
bình thường nên cần nhờ người dọn dẹp ngôi nhà của bạn sao
cho bảo đảm vệ sinh để tránh phát sinh những bệnh nhiễm trùng.
Cụ thể: Giặt sạch và phơi nắng tất cả các loại chăn, màn, thảm...;
chà rửa nền nhà, lau quét bụi hoặc rửa sạch tường, cửa, các vật
dụng trong nhà; làm sạch máy điều hòa và thay các miếng lưới
lọc bụi; tìm cách ngăn bụi (như đóng cửa kính hoặc làm lưới
ngăn bụi) nếu môi trường xung quanh nhiều bụi bặm.
Ngoài ra, nên dời các chậu hoa tươi hoặc bình hoa khô ra khỏi
phòng ở. Lúc người được ghép tạng về thì không dọn dẹp, phủi
bụi khi có mặt họ vì bụi, nấm có thể làm phát sinh những bệnh
nhiễm trùng (giống như khi trong nhà có người bị hen suyễn).
Vệ sinh cá nhân
Những thao tác vệ sinh cá nhân tuy đơn giản nhưng có thể giúp
ích rất nhiều cho người sau ghép tạng để tránh các bệnh nhiễm
trùng. Cụ thể là rửa tay mỗi khi từ bên ngoài về nhà; rửa tay sau
khi đi vệ sinh, tiếp xúc với thú vật hoặc làm việc nhà, trước khi ăn
hoặc trước khi chuẩn bị thức ăn; vệ sinh thân thể, răng miệng.
Ngoài việc giữ vệ sinh cá nhân, rất cần thiết lưu ý tới khách. Có
thể ghi một bảng chữ nhỏ ở cửa để nhắc khách đến nhà biết
trong gia đình đang có người vừa được ghép tạng. Tốt nhất là
hạn chế không tiếp xúc quá nhiều khách, nhất là những khách
đang bị bệnh.
Giữ cơ thể khỏe mạnh
Sau ghép tạng, người bệnh cần nghỉ ngơi đầy đủ, không thức
khuya hay làm việc quá sức; ăn uống đầy đủ chất dinh dưỡng,
nhất là chất đạm, các vitamin và muối khoáng. Ăn nhiều rau quả
sẽ rất tốt. Việc đi bộ hoặc chạy bộ chậm là một hình thức thể dục
tốt cho nhiều người. Ngoài ra, cũng nên hỏi bác sĩ điều trị để biết
khi nào có thể vận động và với lượng bao nhiêu thì vừa sức.
Uống thuốc đúng, đủ, đều theo căn dặn của thầy thuốc vì đây là
vấn đế rất quan trọng. Thực hiện khám định kỳ đúng lịch hẹn
hoặc khi có triệu chứng gì bất thường.
Sinh hoạt tình dục
Tùy bệnh lý và tình trạng sức khỏe mà người sau ghép tạng có
thể sinh hoạt tình dục bình thường hay không. Đối với bệnh nhân
ghép thận, sau 3 tháng có thể quan hệ tình dục được nếu diễn
biến tốt. Cả nam và nữ có thể có con sau 1 -2 năm. Nhiều người
sức khỏe cho phép nhưng do tâm lý lo âu, buồn rầu về chứng
bệnh của mình mà ảnh hưởng ít nhiều đến chuyện sinh hoạt vợ
chồng. Nói chung, việc giữ một thái độ sống lạc quan, tích cực sẽ
giúp cải thiện tốt sức khỏe tình dục.
Tránh công việc dễ tiếp xúc mầm bệnh
Tùy từng trường hợp mà bác sĩ sẽ quyết định khi nào thì những
người được ghép tạng có thể trở lại làm việc. Cần lưu ý chọn
những công việc vừa sức, đặc biệt tránh những công việc có thể
tiếp xúc với các mầm bệnh, như: Làm việc ngoài công trường,
tiếp xúc với nhiều người ngoài xã hội mà không biết được tình
trạng sức khỏe của họ (khác với đi làm cùng với những đồng
nghiệp trong một cơ quan mà sức khỏe của họ được kiểm soát
tốt). Thời gian đầu có thể xin đi làm bán thời gian để theo dõi khả
năng thích ứng của cơ thể, sau đó mới tăng dần thời gian. Đối
với bệnh nhân là trẻ em khi trở lại trường, phụ huynh cần thông
tin và đề nghị nhà trường có sự quan tâm và biện pháp hỗ trợ trẻ.
