Phòng hen và viêm mũi dị
ứng do mạt bụi nhà
Trong sinh hoạt hàng ngày, loại mạt gà, mạt chuột... thường
nói đến nhưng loại mạt bụi nhà ít khi được quan tâm. Loại
mạt này rất nhỏ, trú ẩn trong nhà và là nguyên nhân gây nên
bệnh hen suyễn, viêm mũi dị ứng cho người
Mạt bụi nhà là một phức hợp của loài
Dermatophagoides pteronyssinus,
phân bố khá rộng rãi ở khắp nơi trên
thế giới. Chúng có kích thước rất nhỏ khoảng 0,3mm và sống ở
những đồ đạc ở trong nhà, giường, chiếu, gối, chăn, màn ngủ,
thảm trải nhà... Ở những nơi này, chúng ăn những mảnh vụn hữu
cơ như vảy da, mảnh gầu tóc ở da đầu.
Một số người khi hít phải bụi nhà có loài mạt bụi ăn da, phân của
mạt, các mảnh vụn và cả vi nấm... sẽ bị phản ứng dị ứng, gây
nên bệnh hen suyễn và viêm niêm mạc mũi dị ứng. Nhiều trường
hợp các yếu tố gây dị ứng do mạt bụi nhà có trong không khí có
thể xảy ra sau khi quét dọn vệ sinh giường ngủ.
Trong điều kiện khí hậu ôn hòa, mạt bụi nhà hiện diện chủ yếu ở
giường ngủ, thảm trải nhà hầu như quanh năm. Mạt bụi nhà trú
ẩn trong giường ngủ có đỉnh phát triển cao nhất vào cuối mùa hè
và đầu mùa thu. Qua khảo sát, một số loại mạt bụi nhà khác cũng
gây ra những phản ứng dị ứng tương tự cho người được phát
hiện trong các kho chứa hàng hóa, kho chứa cỏ, thức ăn của
động vật nuôi...
Ngăn ngừa và phòng, chống mạt bụi nhà bằng thử nghiệm đo độ
đậm đặc của phân mạt thải ra hiện diện ở trong bụi để đánh giá
mật độ hoạt động của mạt bụi nhà nhằm có biện pháp xử lý.
Việc phòng, chống mạt bụi nhà và các quần hợp vi nấm có thể
thực hiện bằng biện pháp là giảm ẩm độ trong phòng ngủ, vệ
sinh, cải thiện môi trường sống và làm giảm bớt tối đa khả năng
có mặt của bụi ở trong nhà.
Phòng ngủ và phòng ở cần thiết phải lắp đặt máy điều hòa nhiệt
độ hoặc ứng dụng các biện pháp khác để làm giảm độ ẩm. Nên
thường xuyên thay tấm trải giường, giặt khăn trải giường, áo gối,
chăn, chiếu, màn ngủ... để làm giảm lượng thức ăn của mạt, dẫn
đến việc giảm mật độ hoạt động của mạt bụi nhà trú ẩn.
Biện pháp hút bụi ở giường ngủ, thảm trải nhà, đồ dùng gia
đình... cũng có tác dụng làm giảm số lượng mạt có mặt ở trong
nhà. Sử dụng các loại hóa chất diệt côn trùng thông thường
không có hiệu quả đối với mạt bụi nhà. Riêng sản phẩm hóa chất
diệt côn trùng có hoạt chất benzyl benzoate thì có khả năng diệt
được loại mạt bụi khi xử lý nệm giường, thảm trải nhà, nệm ghế
ngồi...
Ở những gia đình có người thường hay bị cơn hen suyễn, viêm
mũi dị ứng..., đặc biệt là đối với trẻ em và người có cơ địa mẫn
cảm; cần quan tâm đến yếu tố nguyên nhân do mạt bụi nhà để có
biện pháp xử lý phù hợp nhằm chủ động phòng bệnh có hiệu
quả.
