Điều trị béo phì bằng sibutramine
Béo phì hiện không còn là căn bệnh cùa riêng các
nước phát triển có điều kiện sống tiện nghi, no đủ mà
đã trở thành vấn nạn của cả các nước đang phát triển.
Việc điều trị và các dược phẩm điều trị béo phì do đó
cũng ngày càng được quan tâm.
Chữa béo phì bằng chất sibutramine
Theo WHO, béo phì là tình trạng
tích lũy mỡ quá mức và không
bình thường tại một vùng cơ thể
hay toàn thân đến mức ảnh hưởng tới sức khỏe. Có thể
đánh giá mức độ béo phì bằng chỉ số khối cơ thể (BMI).
BMI được tính theo công thức sau: BMI = Cân nặng (kg) /
Bình phương chiều cao (m2).
Tại châu Âu, BMI bình thường nằm trong giới hạn 20 - 25,
trên 25 là quá cân và trên 30 là béo phì. Tuy nhiên, tại
châu Á, chỉ số BMI bình thường có giới hạn từ 18.5 - 23,
vượt quá 27.8 với nam và 27.3 với nữ được xem là béo
phì. Dù ở Á hay Âu, việc điều trị bệnh béo phì cũng đang
ngày càng được giới y khoa và toàn xã hội quan tâm.
Việc điều trị béo phì cần thiết phải có sự tư vấn của các
bác sĩ, các chuyên gia để được thực hiện một cách
nghiêm túc. Đơn cử như trường hợp dùng thuốc có chứa
sibutramine - một hoạt chất có tác động đến hệ thần kinh
trung ương, làm tăng lượng sérotonine và noradrénaline
trong não, từ đó tạo cảm giác no và không cảm thấy thèm
ăn.
Sản phẩm chứa sibutramine, cùng với chế độ ăn kiêng và
tập thể dục đã được áp dụng để điều trị béo phì cho các
bệnh nhân có BMI ≥ 30 hoặc ≥ 27 đối với các bệnh nhân
có các yếu tố nguy cơ khác như tiểu đường, rối loạn lipid
máu. Sibutramine được Cục Quản lý Dược phẩm và Thực
phẩm Hoa Kỳ (FDA) cấp phép từ tháng 11/1997, nhưng
bắt buộc bán theo toa của bác sĩ điều trị và không được
phép chỉ định cho các bệnh nhân có vấn đề về huyết áp
không kiểm soát hoặc có tiền sử bệnh tim mạch, đột
quỵ… Tại Việt Nam, sản phẩm chứa sibutramine được
đăng ký lưu hành dưới dạng kê toa với những chống chỉ
định rõ ràng.
Những quan điểm khác nhau về sibutramine
Tháng 11/2009, kết quả một chương trình nghiên cứu đã
chỉ ra có sự gia tăng nguy cơ của các biến cố tim mạch
đối với các bệnh nhân có tiền sử về bệnh này khi sử dụng
thuốc chứa sibutramine liên tục trong thời gian dài. Chính
vì vậy, các quốc gia EU tạm treo giấy phép lưu hành
sibutramine để xem xét lại kết quả nghiên cứu này.
Tuy nhiên, theo Cơ quan quản lý Dược và Thực phẩm
Hoa Kỳ (FDA), kết quả nghiên cứu chỉ nói lên được sự gia
tăng nguy cơ tim mạch khi sử dụng sibutramine cho các
bệnh nhân có tiền sử bệnh tim mạch (vốn đã được chống
chỉ định dùng thuốc) chứ không phải trên người béo phì
nói chung. FDA vẫn tiếp tục cho phép sản phẩm lưu hành
trên thị trường Hoa Kỳ. Cục quản lý Dược Australia (TGA)
và hầu hết các quốc gia ngoài châu Âu cũng quyết định
tương tự.
Tại Việt Nam, cũng như quyết định của FDA, Bộ Y Tế vẫn
cho phép lưu hành các dược phẩm chứa sibutramine,
nhưng bổ sung thêm một trường hợp chống chỉ định vào
hướng dẫn sử dụng. Bệnh nhân quá cân hoặc béo phì khi
sử dụng thuốc cần có sự tư vấn của bác sĩ và chuyên gia
y tế. Trước khi sử dụng, bệnh nhân cần phải cung cấp rõ
ràng bệnh sử để có sự tư vấn phù hợp từ bác sĩ. Trong
quá trình điều trị với sibutramine, cần kiểm tra sức khỏe
thường kỳ, kiểm tra huyết áp và đo nhịp tim. Nếu huyết
áp, nhịp tim tăng cao hoặc không giảm 5% cân nặng trong
3 - 6 tháng đầu điều trị thì cần ngưng sử dụng thuốc.
