Quá trình và thiết bị truyền chất - Chương 6

Chia sẻ: Afasg Agq | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:8

Thêm vào BST

Báo xấu

93
lượt xem 23
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

CHƯƠNG VI CÔNG NGHỆ SẢN XUẤT PHÂN KHOÁNG §1/ Khái niệm chung: Phân bón chia thành: → Phân khoáng: có nguồn gốc vô cơ được sản xuất trong công nghiệp → Phân hữu cơ: phân chuồng, các sản phẩm chế biến từ động thực vật → Khoáng - hữu cơ: có cả hai loại trên: than bùn, chất thải hữu cơ. - Phân khoáng → phân đơn: đạm, lân, kali → phân phức hợp: có từ hai nguyên tố dinh dưỡng trở lên - Phân khoáng được sử dụng để tăng độ phì của đất, tăng năng suất cây trồng,...

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Quá trình và thiết bị truyền chất - Chương 6

37 CHÆÅNG VI CÄNG NGHÃÛ SAÍN XUÁÚT PHÁN KHOAÏNG §1/ Khaïi niãûm chung: Phán boïn chia thaình: → Phán khoaïng: coï nguäön gäúc vä cå âæåüc saín xuáút trong cäng nghiãûp → Phán hæîu cå: phán chuäöng, caïc saín pháøm chãú biãún tæì âäüng thæûc váût → Khoaïng - hæîu cå: coï caí hai loaûi trãn: than buìn, cháút thaíi hæîu cå. - Phán khoaïng → phán âån: âaûm, lán, kali → phán phæïc håüp: coï tæì hai nguyãn täú dinh dæåîng tråí lãn - Phán khoaïng âæåüc sæí duûng âãø tàng âäü phç cuía âáút, tàng nàng suáút cáy träöng, âäöng thåìi tàng cháút læåüng saín pháøm. - Tiãu chuáøn quan troüng nháút cuía phán khoaïng laì haìm læåüng cháút dinh dæåîng, tênh bàòng % troüng læåüng cuía N, P2O5, vaì K2O. Näöng âäü cháút dinh dæåîng cao thç phán khoaïng caìng coï giaï trë. - Phán khoaïng hiãûn nay âæåüc sæí duûng dæåïi daûng ràõn, cåî haût tæì 1-4 mm. Ngoaìi ra tênh haïo næåïc laì cháút læåüng quan troüng, noï quyãút âënh khaí nàng sæí duûng phán, âiãöu kiãûn âoïng goïi vaì baío quaín. §2/ Cäng nghãû saín xuáút phán khoaïng: A. Phán âån: I. Cäng nghãû saín xuáút phán âaûm: * Âaûi cæång vãö phán âaûm: - Trong ba loaûi phán chênh: âaûm, lán, vaì kali thç âaûm laì loaûi coï täúc âäü phaït triãøn cao nháút, chiãúm mäüt tè troüng cao nháút saín læåüng phán boïn thãú giåïi. - Phán daûm âæåüc sæí duûng åí daûng ràõn, trong âoï 80% åí daûng phán âån vaì 20% daûng phæïc håüp. - Phán âaûm chuí yãúu coï hai loaûi: → amän nitrat: nguyãn täú dinh dæåîng NH4+ → ure': nguyãn täú dinh dæåîng NH2 1/ Så âäö læu trçnh cäng nghãû saín xuáút amän nitrat (Hçnh 6.1) Thiãút bë trung hoaì (Hçnh 6.2) bàòng theïp, bãn trong coï mäüt bäü pháûn giäúng hçnh caïi cäúc, coï caïc läù åí phêa dæåïi vaì hãû thäúng âaío åí phêa trãn. Cå cáúu naìy coï taïc duûng tuáön hoaìn häùn håüp phaín æïng. Âãø giaím nhiãût âäü täøn hao, thiãút bë âæåüc boüc cháút caïch nhiãût. Nhiãût phaín æïng laìm cho häùn håüp phaín æïng tàng nhiãût âäü lãn 110-135oC. Thuyãút minh læu trçnh: - Axit HNO3 ü45-50% coï nhiãût âäü 50oC vaì NH3 coï nhiãût âäü 60-80oC, aïp suáút 2.5- 3.8 atm âæa voaì thiãút bë trung hoaì (1). - Dung dëch NH4NO3 ra khoíi (1) coìn axit dæ, nãn âãø traïnh hiãûn tæåüng àn moìn thiãút bë vaì táûn duûng axit nãn âæåüc âæa vaìo thiãút bë trung hoaì hoaì (2) âãø trung hoaì tiãúp bàòng NH3.
38 - Ra khoíi (2) dung dëch NH4NO3 coï näöng âäü 64% vaì NH3 < 0.5 g/l, âæåüc âæa lãn thuìng cao vë (3), tæì âoï âæa qua thiãút bë cä âàûc (4) âæåüc cä âàûc bàòng håi næåïc tæì thiãút bë trung hoaì (1) sang. - Ra khoíi thiãút bë cä dàûc, näöng âäü NH4NO3 lãn âãún 82-84%, âæåüc âæa vaìo bãø chæïa (5). Tæì (5) âæåüc båm lãn thuìng cao vë (6) âãø tæì âoï âæa sang thiãút bë cä âàûc láön hai åí thiãút bë cä âàûc nàòm ngang (7) bàòng hopæi næåïc cao aïp (dæåïi 9 atm) âãø cä âàûc dung dëch NH4NO3 âãún näöng âäü 98-98.5%. Næåïc ngæng åí (7) ra âæåüc âæa qua thiãút bë giaín nåí (8) âãø taûo håi næåïc âãø âæa sang thiãút bë cä âàûc (4) âãø táûn duûng hãút. - Saín pháøm åí (7) ra âæa sang thiãút bë phán li (9) âãø taïch håi thæï. Håi thæï naìy tiãúp tuûc âæa sang thiãút bë phán li (10) âãø phán li láön thæï hai. Taûi âáy dung dëch NH4NO3 loaîng âæåüc taïch ra vaì âæa vãö bãø chæïa (5). - Saín pháøm åí (9) ra, qua maïng (11) vaìo thuìng chæïa (12), tæì âoï qua voìi phun (13) âãø phun dung dëch NH4NO3 thaình tia xuäúng thaïp taûo haût (14). Caïc gioüt NH4NO3 råi xuäúng gàûp luäöng khäng khê âæåüc huït tæì dæåïi lãn båíi quaût huït (15), haû nhiãût âäü vaì kãút tinh vaì âæåüc sáúy khä mäüt pháön. Âãø traïnh hiãûn tæåüng voïn cuûc, nhiãût âäü cuía saín pháøm ra khoíi thaïp caìng nhoí caìng täút, thæåìng tæì 30-35oC. Caïc haût saín pháøm råi xuäúng bàng taíi (16) âæa vaìo kho vaì âoïng bao. 2/ Cäng nghãû saín xuáút phán ure': - Ure' saûch CO(NH2)2 laì nhæîng tinh thãø khäng maìu, coï haìm læåüng nitå tênh theo lê thuyãút 46.6%. - Ure' ké thuáût coï maìu tràõng håi vaìng. - Ure' hoaì tan nhiãöu trong næåïc, mäüt pháön taûo thaình (NH4)2CO3. Trong âiãöu kiãûn nhiãût âäü vaì âäü áøm thäng thæåìng ure' khäng haïo næåïc, coìn khi âäü áøm cao (95%) thç ure' haïo næåïc maûnh. - Ure' êt voïn cuûc, khäng chaïy näø. - Ure' coï haìm læåüng âaûm cao, âæåüc duìng laìm phán boïn. Ngoaìi ra, âæåüc duìng âãø âiãöu chãú nhæûa formaldehyd, táøy dáöu måî, såüi täøng håüp. - Ure' âæåüc täøng håüp tæì khê CO2 vaì NH3 gäöm hai giai âoaûn: Giai âoaûn 1: 2NH3 + CO2 H2N-CO-ONH4 Giai âoaûn 2: khæí næåïc cuía amän cacbamat âãø taûo thaình ure': H2N-CO-ONH4 H2N-CO-NH2 - Trong cäng nghiãûp coï nhiãöu læu trçnh âiãöu chãú ure', khaïc nhau chuí yãúu laì phæång phaïp thu häöi vaì sæí duûng khê NH3 vaì CO2 chæa phaín æïng. + Nãúu caïc khê trãn tuáön hoaìn tråí laûi goüi læu trçnh kên (âæåüc sæí duûng räüng raîi nháút). + Nãúu caïc khê trãn duìng âãø âiãöu chãú caïc saín pháøm khaïc goüi læu trçnh håí. + Nãúu caïc khê trãn tuáön hoaìn mäüt êt goüi læu trçnh næía kên.
39 * Så âäö læu trçnh cäng nghãû saín xuáút ure' theo phæång phaïp kên, chæng hai cáúu tæí (Hçnh 6.3.) - NH3 loíng tæì thuìng chæïa (1) qua thiãút bë loüc (2) âæåüc båm (3) neïn tåïi aïp suáút 200atm vaìo thiãút bë gia nhiãût (5), sau âoï vaìo thaïp täøng håüp (4). - Tæång tæû CO2 tæì thuìng chæïa qua thiãút bë loüc (6) âãø taïch taûp cháút, âæåüc maïy neïn khê (7) neïn âãún 200atm, sau âoï vaìo thaïp täøng håüp ure' (4). - Taûi (4) phaín æïng âæåüc thæûc hiãûn åí 180-200oC, P = 200atm våïi hiãûu suáút taûo ure' 62%. - Saín pháøm noïng chaíy tæì (4) ra chæïa 35% ure', 35% NH3, 20% H2N-CO-ONH4, 10% H2O âæåüc giaím aïp suáút âãún 18-25 atm vaì cho vaìo thaïp chæng láön mäüt (8). - Thaïp (8) âæåüc gia nhiãût bàòng håi næåïc åí (13). Taûi âáy ngæåìi ta thu âæåüc hai saín pháøm: + Saín pháøm khê gäöm: NH3 dæ, êt CO2, H2O (h) bay håi. Häùn håüp khê naìy cho vaìo thaïp taïch phán âoaûn (9). ÅÍ (9) âæåüc tæåïi bàòng NH3 loíng vaì bàòng næåïc. Taûi âáy, mäüt pháön håi næåïc vaì NH3 ngæng tuû vaì cuìng caïc muäúi amän cuîng hoaì tan trong NH3. Dung dëch naìy âæåüc âæa tråí laûi (8) hoàûc âæåüc âæa âi xæí lê khê chæng. Khê bay ra åí (9) gäöm: 40% NH3, CO2, H2O (h), N2 âæåüc âæa qua thaïp ngæng tuû NH3 (10). Taûi (10), âáöu tiãn âæåüc laìm laûnh bàòng næåïc, sau âoï bàòng NH3 loíng. Amoniac âæåüc ngæng tuû pháön låïn vaì âæåüc âæa vãö bãø chæïa (1) âãø tuáön hoaìn tråí laûi, pháön nhoí âæåüc båm (11) âæa vaìo thaïp (9). + Saín pháøm loíng åí (8) ra gäöm: 46-47% ure', 25% H2N-CO-ONH4, 13-14% H2O vaì 15-16% NH3. Häùn håüp noïng chaíy âæåüc giaím aïp suáút xuäúng 4 atm, sau âoï cho vaìo thaïp chæng láön hai (12) åí nhiãût âäü 150oC (gia nhiãût bàòng håi næåïc åí (13)). Taûi âáy, cacbamat chæa phaín æïng vaì caïc muäúi amän khaïc bë phán huyí thaình NH3 vaì CO2. Âãø quaï trçnh phán huyí âæåüc hoaìn toaìn, ngæåìi ta cho thãm håi næåïc vaìo thaïp. Häùn håüp khê åí thaïp (12) ra gäöm: 56-57% NH3, 32-33% CO2 vaì 10-11% H2O (h) âæåüc taïch riãng NH3 vaì CO2 âãø tuáön hoaìn tråí laûi. Coìn pha loíng chæïa trãn 65% ure' âæåüc âæa âi cä âàûc âãún näöng âäü 99.5%, sau âoï cho vaìo thaïp taûo haût, âæa vaìo kho vaì âoïng goïi. II. Cäng nghãû saín xuáút phán lán: - Nguyãn liãûu chuí yãúu âãø saín xuáút phán lán laì quàûng phätphat. Xaïc âënh cháút læåüng quàûng theo haìm læåüng P2O5. ÅÍ næåïc ta nguäön quàûng phätphat chuí yãúu laì moí apatit Laìo Cai (Hoaìng Liãn Sån). - Phán lán âån chuí yãúu laì sunpephätphat âån vaì sunpephätphat keïp. 1/ Cäng nghãû saín xuáút sunpephätphat âån: - Sunpephätphat âån åí daûng bäüt hay haût coï maìu xaïm tràõng hay sáùm. Thaình pháön 1 tæång âäúi phæïc taûp gäöm [Ca(H2PO4)2.H2O],CaSO4(CaSO4. H2O),SiO2.nH2O(keo silicat), 2 quàûng chæa phán huyí. - Cháút læåüng cuía sunpephätphat âæåüc xaïc âënh båíi haìm læåüng P2O5 háúp thuû goüi laì P2O5 hæîu hiãûu, coï trong phán boïn dæåïi håüp cháút tan trong næåïc [Ca(H2PO4)2; H3PO4,
40 Mg(H2PO4)2] vaì trong dung dëch xitrat (CaHPO4; MgHPO4, Fe3(PO4)2, Al(PO4)3). P2O5 hæîu hiãûu coï trong sunpephätphat âån khoaíng 14-21%. - Sunpephätphat âån âæåüc âiãöu chãú bàòng caïch duìng axit H2SO4 phán huyí quàûng apatit. Âoa laì quaï trçnh chuyãøn muäúi Ca3(PO4)2. CaF2 hoàûc Ca5(PO4)3F täön taûi trong quàûng thaình caïc muäúi phäút phaït axit tan trong næåïc maì chuí yãúu laì Ca(H2PO4)2. Quaï trçnh phán huyí apatit bàòng H2SO4 xaíy ra hai giai âoaûn: Giai âoaûn 1: Ca5(PO4)3F + 5H2SO4 = 3H3PO4 + 5 CaSO4 + HF 1 Giai âoaûn naìy tiãún haình khoaíng 30-40 phuït. Âáöu tiãn taûo thaình CaSO4. H2O 2 nhæng åí nhiãût âäü cao, chuyãøn thaình CaSO4. Giai âoaûn 2: H3PO4 taûo thaình phán huyí quàûng âãø taûo ra monocanxiphootphat: Ca5(PO4)3F + 7H3PO4 + 5H2O = 5Ca(H2PO4)2.H2O + HF Nãúu phaín æïng thæûc hiãûn hoaìn toaìn thç giai âoaûn âáöu apatit phán huyí 70%, coìn laûi seî phán huyí tiãúp giai âoaûn sau. Nhiãût âäü phán huyí duy trç khoaíng 110-120oC. Âãø âaím baío nhiãût âäü naìy, nhiãût âäü ban âáöu cuía H2SO4 khoaíng 60-70oC. ÅÍ nhiãût âäü naìy, täúc âäü phán huyí cao, âäü áøm cuía saín pháøm tháúp. Näöng âäü axit âæa vaìo cuîng ráút quan troüng, thäng thæåìng trong âiãöu kiãûn coï khuáúy liãn tuûc thç näöng âäü täút nháút cho quaï trçnh phán huyí quàûng laì 68-68.5% (vç näöng âäü tháúp thç coï chæïa nhiãöu næåïc, laìm cho saín pháøm bë áøm, haìm læåüng P2O5 bë giaím âi, coìn nãúu quaï cao thç CaSO4 seî kãút tuía, hao phê quàûng phäút phaït, laìm cháûm quaï trçnh phán huyí). Våïi caïc âiãöu kiãûn trãn thç axit H3PO4 taûo thaình coï näöng âäü khoaíng 46%. Âáy laì näöng âäü täúi æu cho giai âoaûn hai cuía quaï trçnh phán huyí quàûng. Giai âoaûn naìy xaíy ra våïi täúc âäü giaím dáön. Trong saín pháøm coìn coï H3PO4 tæû do vaì quàûng chæa phaín æïng, nãn cáön phaíi coï mäüt thåìi gian daìi quaï trçnh phán huyí quàûng måïi kãút thuïc. Tuyì theo nguyãn liãûu vaì âiãöu kiãûn saín xuáút, thåìi gian naìy tæì 5-20 ngaìy. Nhiãût âäü thêch håüp nháút cho giai âoaûn uí naìy laì 35-45oC. Trong giai âoaûn naìy ngæåìi ta thæåìng âaïnh tåi saín pháøm âãø täúc âäü phán huyí quàûng âæåüc nhanh hån. Khi xuáút xæåíng, ngæåìi ta duìng gáöu xuïc phán vaìo bunke → saìng → xuáút xæåíng (åí dang deío → dãù voïn cuûc, dênh kãút). Sunpephätphat âån phaíi âaím baío caïc yãu cáöu vãö cháút læåüng sau: P2O5 ≥ 14-CAPut!'% Âäü áøm ≤ 13-15% H3PO4 tæû do (tênh theo P2O5) ≤ 5-5.5% - Sunpephätphat haût coï nhiãöu æu âiãøm vãö màût näng hoaï, âàûc biãût laì khi duìng åí vuìng âáút chua, giaìu oxyt sàõt vaì nhäm. Nãúu caïc haût sunpephätphat quaï nhoí seî tiãúp xuïc nhiãöu våïi âáút. Do âoï, pháön låïn P2O5 tan âæåüc trong næåïc dãù daìng phaín æïng våïi caïc oxyt taûo thaình caïc phät phat khoï tan, khiãún rãù cáy khoï háúp thuû. Ngoaìi ra, coï hiãûn tæåüng träi, chaíy vaì nhiãöu nguyãn nhán khaïc khiãún hiãûu quaí phán boïn bë giaím.
41 Bàòng biãûn phaïp taûo haût, P2O5 tan cháûm hån, rãù cáy këp háúp thuû pháön låïn P2O5 tan âæåüc trong næåïc, hiãûu quaí phán boïn tàng lãn. * Qui trçnh taûo haût: Sunpephätphat âån sau khi uí vaì trung hoaì (khi H3PO4 tæû do coìn 1-2.5%) → bunke → maïy tiãúp liãûu âãø âënh læåüng → thiãút bë taûo haût → thiãút bë sáúy thuìng quay → maïy saìng hai låïp → bunke coï thäøi khäng khê laûnh → âoïng bao. Kêch thæåïc haût khoaíng 1-4 mm. 2/ Cäng nghãû saín xuáút sunpephätphat keïp: - Vãö hçnh daûng bãn ngoaìi cuîng nhæ vãö thaình pháön sunpephätphat keïp vãö càn baín khäng khaïc sunpephätphat âån. Noï chè háöu nhæ khäng coï CaSO4. - Sunpephätphat keïp laì loaûi phán âáûm âàûc coï haìm læåüng P2O5 hæîu hiãûu 42-48%, täön taûi chuí yãúu dæåïi daûng monophätphat. Æu âiãøm laì læåüng cháút vä êch tháúp. - Sunpephätphat keïp âæåüc âiãöu chãú nhæ sau: Ca5(PO4)3F + 7H3PO4 + 5H2O = 5Ca(H2PO4)2.H2O + HF CaCO3 + 2H3PO4 = Ca(H2PO4)2.H2O + CO2 MgCO3 + 2H3PO4 = Mg(H2PO4)2.H2O + CO2 Fe2O3 + 2H3PO4 + H2O = 2FePO4.2H2O Al2O3 + 2H3PO4 + H2O = 2AlPO4.2H2O Âaï väi coï haìm læåüng khoaíng 5% apatit thãm vaìo âãø taûo thaình CO2 trong quaï trçnh phán huyí laìm cho saín pháøm tåi, xäúp. - Trong cäng nghiãûp coï hai phæång phaïp chuí yãúu âãø saín xuáút sunpephätphat keïp: → Phæång phaïp buäöng: giäúng phæång phaïp saín xuáút sunpephätphat âån (duìng axit H3PO4 âáûm âàûc 52.5-55.5%) . → Phæång phaïp dáy chuyãön: khäng cáön uí, saín pháøm âæåüc âiãöu chãú dæåïi daûng haût (duìng axit H3PO4 25-32%). * Læu trçnh cäng nghãû saín xuáút sunpephätphat keïp theo phæång phaïp dáy chuyãön (Hçnh 6.4) - Bäüt quàûng phät phat (apatit) tæì bunke (1) theo hai nhaïnh xuäúng caïc cán (2) vaì vêt taíi (3) vaìo thiãút bë träün (4) cuìng våïi axit H3PO4 noïng tæì thuìng cao vë (5) xuäúng. Qua trçnh phaín æïng tæì thiãút bë träün naìy xaíy ra trong 1 giåì åí nhiãût âäü 60-80oC våïi hiãûu suáút phán huyí 52-53%. Tæì (4) häùn håüp âæåüc chia laìm hai pháön: + Mäüt nhaïnh khoaíng næía læåüng buìn theo maïng (6) xuäúng maïy sáúy (7) âæåüc âaïnh tåi bàòng khê loì åí 700oC. Tæì (7) ra saín pháøm åí daûng bäüt, coï âäü áøm < 3% vaì nhiãût âäü 45oC qua gáöu náng (8) lãn thiãút bë taûo haût (9). + Mäüt phán næía buìn khaïc cho vaìo (9). - Thiãút bë (9) coï taïc duûng träün phätphat taûo haût væìa laì vêt taíi. Kãút quaí taûo âæåüc saín pháøm åí daûng haût coï âäü áøm 21-22% âæåüc âæa xuäúng maïy saïy kiãøu träúng quay (10), sáúy bàòng khê loì. - Haût sáúy khä âæåüc gáöu náng náng lãn saìng (11) phán laìm ba loaûi:
42 + Haût thä (kêch thæåïc > 4mm) âæa sang maïy nghiãön (12) sau khi nghiãön xong âæåüc gáöu náng náng lãn saìng (11). + Haût vuûn (kêch thæåïc < 1mm) âæåüc âæa vãö håüp våïi bäüt khä åí maïy sáúy (7) ra. + Haût coï kêch thæåïc tæì 1-4 mm âæåüc träün våïi pháún bäüt tæì bunke (13) qua bàng taíi (14) âæa vaìo thiãút bë trung hoaì kiãøu thuìng quay (15) âãø trung hoaì axit dæ. Sau âoï saín pháøm âæåüc bàng taíi (16) âæa vaìo kho. III. Cäng nghãû saín xuáút phán kali: - Phán kali coï hai nhoïm: → nhoïm clor (daûng clorua): KCl (chiãúm 80%) → nhoïm khäng coï clor: K2SO4. - Nguyãn liãûu âãø saín xuáút phán kali laì quàûng chæa kali - Phán kali keïm phaït triãøn vç mäüt säú êt næåïc coï moí vaì chi phê saín xuáút låïn. 1/ Phán kaliclorua: - Nguyãn liãûu âãø âiãöu chãú phán KCl laì quàûng chæïa kaliclorua, hiãûn âæåüc sæí duûng nhiãöu nháút laì Xinvinit (hoînn håüp cuía KCl vaì NaCl). Cuîng coï thãø nghiãön quàûng Xinvinit nghiãön träün våïi KCl kyî thuáût âãø laìm phán boïn (loaûi naìy êt âæåüc sæí duûng). - Phæång phaïp âiãöu chãú phán KCl chuí yãúu taïch KCl ra khoíi quàûng Xinvinit bàòng phæång phaïp hoaì tan räöi kãút tinh phán âoaûn hoàûc tuyãøn näøi. a/ Phæång phaïp kãút tinh räöi hoaì tan phán âoaûn: Nguyãnlê cuía phæång phaïp naìy laì dæûa vaìo âäü tan KCl tàng nhanh theo nhiãût âäü, coìn âäü tan NaCl háöu nhæ khäng âäøi. Do âoï, laìm laûnh chè coï KCl kãút tinh. Phæång phaïp naìy gäöm caïc cäng âoaûn nhæ sau: Næåïc noïng Quàûng Xinvinit → nghiãön → hoaì tan ⎯ddKClbh → bãø làõng → thuìng chæïa → thuìng chæïa ⎯⎯ ⎯ dd Cháút khäng tan NaCl nhoí, âáút âaï, buìn cä âàûc träün loüc càûn næåïc noïng dd baîo hoaì KCl kho ← xyclon ← sáúy ← tinh thãø ← làõng ← kãút tinh chán khäng dd bay håi → muäúi nhoí b/ Phæång phaïp tuyãøn näøi: Coï æu âiãøm laì taûo âæåüc haût tinh thãø låïn hån, êt toïn keïm (quaï trçnh tiãún haình åí nhiãût âäü thæåìng).
43 Nguyãn lê cuía phæång phaïp naìy laì dæûa vaìo âäü tháúm næåïc khaïc nhau cuía caïc haût quàûng âãø taïch riãng KCl. Cháút tuyãøn näøi thæåìng duìng laì hydroclorua octadexilamin (C18H37NH2.HCl). Cháút tuyãøn näøi cuîng háúp thuû caïc haût âáút seït coï trong quàûng Xinvinit taûo thaình låïp boüc bãön, caín tråí quaï trçnh tuyãøn quàûng. Do âoï, âãø âåî täún cháút tuyãøn näøi cáön phaíi taïch så bäü âáút seït trong buìn quàûng. Nhæ váûy, quaï trçnh tuyãøn näøi KCl âæåüc thæûc hiãûn qua hai giai âoaûn: • Loaûi âáút seït ra khoíi quàûng Xinvinit (bàòng phæång phaïp tuyãøn näøi) • Taïch KCl ra khoíi quàûng Så âäö cäng nghãû coï thãø toïm tàõt nhæ sau: Dd baîo hoaì cháút tuyãøn âáút seït KCl+NaCl (xä âa, tinh bäüt, dáöu hoaí) Quàûng Xinvinit → nghiãön → phán loaûi → hoaì tan → tuyãøn näøi ⎯bun cä âàûc ⎯→ Caïc haût seït, êt quàûng Saín pháøm (KCl 92-95%) ← sáúy ← tinh thãø KCl ← ly tám ← ræía ←Tuyãøn näøi quàûng Cháút tuyãøn näøi quàûng 2/ Phán kali sunphaït: - Nguyãn liãûu chuí yãúu âãø saín xuáút phán kali sunphaït laì quàûng Canit-Xinvinit coï chæïa caïc khoaïng cháút tan trong næåïc nhæ Canit vaì Xinvinit vaì caïc muäúi khäng tan hoàûc khoï tan khaïc. - Tuyì theo tyí lãû giæîa Canit vaì Xinvinit maì trong quaï trçnh chãú biãún quàûng ta coï thãø thu âæåüc saín pháøm dæåïi daûng K2SO4 hoàûc Xãnit (K2SO4.MgSO4.6H2O) hoàûc häùn håüp cuía chuïng. * Xeït loaûi phán kalimagiezi: + Loaûi phán naìy chæïa chuí yãúu laì loaûi Xãnit (K2SO4.MgSO4.6H2O), khi saín xuáút loaûi phán boïn naìy coìn thu âæåüc muäúi àn, dung dëch MgCl2. + Loaûi phán boïn naìy hçnh thaình khi tyí lãû K/Mg trong quàûng laì 1.6. + Phaín æïng taûo thaình phán kalimagiezi nhæ sau: 2(K2SO4.MgSO4.6H2O) + nH2O = K2SO4.MgSO4.6H2O + MgCl2 (dd) Så âäö cäng nghãû coï thãø toïm tàõt nhæ sau:
44 Quàûng nghiãön → hoaì tan bàòng næåïc → làõng → kãút tinh chán khäng → cä âàûc (65-75oC) buìn quàûng khäng tan → muäúi àn , MgCl2 Kho ← xyclon ← khæí næåïc ← kalimagiezi ← loüc ly tám B. Phán phæïc håüp: - Coï tæì hai âãún ba loaûi cháút dinh dæåîng chuí yãúu: âaûm, lán, kali - Phán phæïc håüp chia laìm hai loaûi → phán träün: träün så hoüc caïc loaûi phán âån → phán häùn håüp: âiãöu chãú bàòng phaín æïng hoaï hoüc giæîa caïc cháút âáöu. - Phán phæïc håüp hiãûn âæåüc sæí duûng khaï räüng raîi vç hiãûu quaí kinh tãú hån phán âån. Ngoaìi ra cung cáúp caïc nguyãn täú dinh dæåîng âäöng âãöu hån. I. Phán häùn håüp: coï nhiãöu loaûi - Loaûi âi tæì axit photphoric: amänphät (NH4H2PO4 (80-90%), (NH4)2HPO4); diamänphät; nitroamänphät; diamäniträphät; niträamänphätka; diamäniträphätka. - Loaûi âi tæì saín pháøm cuía quaï trçnh phán huyí phätphat bàòng axit nitric: nitrophätka (âaûm, lan, kali); nitrophät (âaûm, lán). - caïc loaûi phán häùn håüp khaïc. II. Phán träün: Coï hai phæång phaïp träün: → träün khä → träün æåït Mäüt säú phán träün phäø biãún: STT Loaûi phán träün N P2O5 K2O 1 Amänitrat; amänphät; sunpephätphat keïp; kaliclorua. 16 16 16 10 20 20 2 Ure'; amäphät; kaliclorua 6 24 24 19.3 19.3 19.3 3 Amänphät; amänitrat; kaliclorua 17.2 17.2 17.2 4 Sunpephätphat keïp; amänitrat; kaliclorua; phuû gia trung hoaì 13.9 13.9 13.9