BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO BỘ NỘI VỤ
HỌC VIỆN HÀNH CHÍNH QUỐC GIA
LÊ PHAN ANH
QUẢN LÝ NHÀ NƢỚC ĐỐI VỚI CÁC CƠ SỞ CAI NGHIỆN
MA TÚY TRÊN ĐỊA BÀN TỈNH THANH HÓA
TÓM TẮT LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN LÝ CÔNG
Ngành: QUẢN LÝ CÔNG
Mã số: 8 34 04 03
NGƢỜI HƢỚNG DẪN KHOA HỌC:
TS. ĐẶNG THỊ MINH
HÀ NỘI – 2023
Công trình đƣợc hoàn thành tại: HỌC VIỆN HÀNH CHÍNH QUỐC GIA
Ngƣời hƣớng dẫn khoa học: TS. Đặng Thị Minh
Phản biện 1:……………………………………………………………...............
…………………………………………………………….....................................
…………………………………………………………….....................................
Phản biện 2:……………………………………………………………...............
…………………………………………………………….....................................
…………………………………………………………….....................................
Luận văn đƣợc bảo vệ tại Hội đồng chấm luận văn thạc sĩ, Học viện
Hành chính Quốc gia
Địa điểm: Phòng họp …….., Nhà …….. – Hội trƣờng bảo vệ luận văn
thạc sĩ, Học viện Hành chính Quốc gia
Số:…… - Đƣờng: …………………..- Quận:……………….- TP
…………….
Thời gian: vào hồi …… giờ …….. tháng …….năm 2023
Có thể tìm hiểu luận văn tại Thƣ viện Học viện Hành chính Quốc gia hoặc
trên trang Web Ban QLĐT Sau đại học, Học viện Hành chính Quốc gia
1
MỞ ĐẦU
1. Tính cấp thiết của đề tài
Ma túy được coi là hiểm họa đối với loài người và đã thực sự trở thành
vấn đề nóng, vượt qua biên giới của mỗi quốc gia. Ma túy làm ảnh hưởng rất lớn
đến nhiều mặt của đời sống xã hội. Nó trực tiếp phá vỡ hạnh phúc gia đình của
những người mắc nghiện, ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khoẻ, trí tuệ và nhân
cách của người nghiện ma tuý, là mối hiểm hoạ đối với tương lai, nòi giống dân
tộc, để lại hậu quả nghiêm trọng cho thế hệ mai sau đồng thời nó còn tác động
xấu đến an ninh trật tự, sự ổn định và phát triển của xã hội.
Theo báo cáo của Bộ Công An, trong những năm qua, do tác động trực
tiếp của tình hình tội phạm ma túy trong khu vực và trên thế giới, đặc biệt là khu
vực "Tam giác vàng", tình hình tội phạm và tệ nạn ma túy ở Việt Nam diễn biến
rất phức tạp, nhất là trên các tuyến, địa bàn trọng điểm. Phương thức, thủ đoạn
hoạt động của tội phạm ma túy ngày càng tinh vi, nhất là gia tăng sử dụng công
nghệ cao, mạng xã hội và các thành tựu của cuộc cách mạng công nghiệp 4.0 để
thực hiện hành vi phạm tội. Đáng chú ý, tội phạm ma túy hoạt động xuyên quốc
gia có dấu hiệu phức tạp trở lại sau thời gian thực hiện giãn cách xã hội do dịch
COVID-19.
Tình hình người nghiện ma túy, sử dụng trái phép chất ma túy diễn biến
phức tạp ở nhiều địa phương trên cả nước. Theo số liệu thống kê định kỳ, đến
ngày 15/12/2021, toàn quốc có 238.171 người nghiện ma túy có hồ sơ quản lý
(tăng 3.159 người, tương đương 1,3% so với năm 2020 với 235.012 người
nghiện ma túy có hồ sơ quản lý). Về thành phần, tỷ lệ người nghiện là nam giới
chiếm khoảng 92,27%; nữ giới chiếm 7,73%; độ tuổi trên 30 tuổi chiếm 57,69%.
Có 25.654 đối tượng có tiền sự và 58.849 đối tượng có tiền án. Tình hình người
nghiện sử dụng đồng thời nhiều loại ma túy ngày càng phổ biến. Tỷ lệ sử dụng
ma túy tổng hợp chiếm khoảng 70 - 80% trong số người nghiện, nhất là tại các
2
tỉnh miền Trung và miền Nam. Cả nước có 97 cơ sở cai nghiện ma túy công lập,
đang tổ chức cai nghiện cho 36.295 người, trong đó có 31.039 người thuộc diện
cai nghiện ma túy bắt buộc của Tòa án, 3.905 người cai nghiện ma túy tự
nguyện và 1.351 người thuộc diện không có nơi cư trú ổn định [13].
Công tác phòng, chống ma túy đã chú trọng vào các tuyến, địa bàn trọng điểm,
nhất là tuyến Tây Bắc, Bắc Miền Trung, biên giới Tây Nam, các sân bay quốc
tế, cảng biển; qua đó, làm giảm các điểm, tụ điểm, địa bàn trọng điểm phức tạp;
t ng bước làm chuyển biến tình hình ở một số "điểm nóng" về ma túy. Trong 6
tháng đầu năm 2022, lực lượng Công an nhân dân, chủ công là lực lượng cảnh
sát điều tra tội phạm về ma túy đã khám phá thành công 13.417 vụ, bắt 20.048
đối tượng phạm tội và vi phạm pháp luật về ma túy, thu giữ 466 kg heroin, 926
kg, 2.568.944 viên ma túy tổng hợp, 137 kg cần sa, cùng nhiều vật chứng liên
quan; triệt xóa 204 điểm, 20 tụ điểm phức tạp về ma túy; phát hiện, triệt phá
nhiều đường dây mua bán ma túy xuyên quốc gia, bắt giữ được các đối tượng
cầm đầu, thu giữ số lượng ma túy rất lớn.
Công tác cai nghiện, phục hồi và quản lý sau cai tiếp tục được quan tâm
chỉ đạo; một số địa phương đã có nhiều sáng kiến khắc phục những khó khăn
trong việc lập hồ sơ đưa người nghiện vào các cơ sở cai nghiện bắt buộc. Trong
6 tháng đầu năm, các cơ sở cai nghiện ma túy trên cả nước đã điều trị, cai nghiện
cho gần 42.000 người, trong đó tiếp nhận mới gần 4.500 người theo quy định
mới của Luật Phòng, chống ma túy 2021; 100% các địa phương tổ chức quản lý
sau cai nghiện tại cộng đồng; đã tổ chức nghiên cứu, triển khai thí điểm một số
mô hình cai nghiện ma túy hoạt động hiệu quả theo Đề án đổi mới công tác cai
nghiện của Chính phủ [15]. Tuy nhiên, do nhiều nguyên nhân, tình hình tội
phạm và tệ nạn ma túy còn diễn biến phức tạp và là một nguy cơ an ninh phi
truyền thống mang tính xuyên quốc gia; lượng ma túy t nước ngoài vận chuyển
vào nước ta còn nhiều; số người nghiện vẫn ở mức cao; hiệu quả công tác cai
nghiện chưa được phát huy; tỉ lệ tái nghiện cao.
3
Trên địa bàn tỉnh Thanh Hóa, việc QLNN đối với cơ sở cai nghiện ma túy
còn nhiều khó khăn, nhiều quy định dưới luật chưa có tính ổn định, sửa đổi, bổ
sung nhiều lần, quy định còn tản mát, khó hiểu, khó áp dụng. Vẫn còn những
quy định không thống nhất, thiếu đồng bộ giữa pháp luật về phòng, chống ma
túy và pháp luật về xử lý vi phạm hành chính, gây ra lúng túng trong tổ chức
thực hiện, cùng một nội dung nhưng mỗi địa phương thực hiện theo một cách
khác nhau, thậm chí có địa phương không biết phải làm như thế nào; một số quy
định chưa phân định rõ trách nhiệm, thẩm quyền, dẫn đến có hiện tượng né
tránh, đùn đẩy trách nhiệm giữa các cơ quan chức năng nhất là ở địa phương.
Để QLNN đối với cơ sở cai nghiện ma túy trên địa bàn tỉnh Thanh Hóa có hiệu
lực, hiệu quả; đáp ứng yêu cầu xây dựng Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa
của dân, do dân, vì dân đã đặt ra nhiều vấn đề lý luận, pháp lý cần phải giải đáp
thấu đáo, có căn cứ khoa học và thực tiễn. Vì vậy, việc nghiên cứu đề tài “Quản
lý nhà nước đối với các cơ sở cai nghiện ma túy trên địa bàn tỉnh Thanh Hóa” là
yêu cầu khách quan và tất yếu, cấp thiết cả về lý luận và thực tiễn.
2. Tình hình nghiên cứu liên quan đến đề tài
Tìm hiểu tình hình nghiên cứu liên quan đến đề tài “Quản lý nhà nước đối
với các cơ sở cai nghiện ma túy trên địa bàn tỉnh Thanh Hóa” cho thấy các nhà
khoa học, nhà nghiên cứu đã tiếp cận theo nhiều cách, với những cấp độ khác
nhau.
Luận văn “Quản lý nhà nước về áp dụng biện pháp xử lý hành chính đưa
vào cơ sở cai nghiện bắt buộc của UBND thành phố Hồ Chí Minh” của tác giả
Nguyễn Văn Bình đã tập trung nghiên cứu các giải pháp để hoàn thiện quy trình
áp dụng biện pháp xử lý hành chính đưa vào cơ sở cai nghiện bắt buộc - một
bước đầu tiên trong tổ chức hoạt động cai nghiện ma túy bắt buộc, nhằm tháo gỡ
những khó khăn trước những điểm mới trong thể chế pháp luật đối với người
nghiện ma túy [1]. Qua kết quả nghiên cứu của đề tài này, các địa phương còn
gặp khó khăn, lúng túng trong thực hiện biện pháp xử lý hành chính đưa vào cơ
4
sở cai nghiện bắt buộc có thể tham khảo nghiên cứu để đưa ra các mô hình phù
hợp và giải pháp hữu hiệu.
Luận văn “Các yếu tố tác động đến việc cai nghiện ma túy tổng hợp tại
thành phố Hồ Chí Minh” của tác giả Nguyễn Thị Hiền đã tập trung nghiên cứu
các giải pháp trong tổ chức các hoạt động cai nghiện hiệu quả dành cho người
nghiện ma túy tổng hợp. Qua kết quả nghiên cứu của đề tài này, các cơ sở cai
nghiện ma túy có thể tham khảo để đưa ra các mô hình phù hợp và giải pháp hữu
hiệu [18].
“Tâm lý giáo dục nhân cách người cai nghiện ma túy (t thực tế thành
phố Hồ Chí Minh)”, tác giả Phan Xuân Biên và Hồ Bá Thâm (đồng chủ biên)
[8]. Là một công trình nghiên cứu công phu của nhiều tác giả về nguyên nhân,
đặc điểm tâm lý, công tác giáo dục nhân cách, đạo đức xã hội dành cho những
người liên quan đến nghiện ma túy. Các tác giả cho rằng, người nghiện là những
người rối loạn về tâm lý, không làm chủ được hành vi của mình, t không làm
chủ được bản thân, họ hành động chủ yếu theo ham muốn bản năng, dẫn tới lệch
chuẩn xã hội, khủng hoảng nhân cách, tha hóa rối loạn nhân cách và việc cai
nghiện phục hồi nhân cách, sửa đổi và phát triển nhân cách người cai nghiện
thành công hay không phụ thuộc vào thái độ, tình thương, trách nhiệm của cộng
đồng, gia đình, xã hội và bản thân người nghiện. Cuốn sách tập hợp các bài viết
có chất lượng của các nhà QLNN, các chuyên gia và cán bộ quản lý tại các cơ sở
cai nghiện ma túy nhằm đi sâu nghiên cứu khoa học tâm lý giáo dục người cai
nghiện ma túy và cả về mặt xây dựng, hoàn chỉnh chủ trương chính sách, giải
pháp quản lý giáo dục nhân cách, dạy nghề cho người cai nghiện ma túy tại các
cơ sở và sau cai nghiện tại địa phương quản lý.
Nhà xuất bản Thông Tin Và Truyền Thông phối hợp cùng Trung tâm sách
pháp luật tổ chức hệ thống cuốn sách: “Quy định chi tiết thi hành Luật Phòng,
chống ma túy, Luật Xử lý vi phạm Hành chính về cai nghiện ma túy và quản lý
sau cai nghiện ma túy, xem xét, quyết định áp dụng biện pháp xử lý hành chính
5
tại Tòa án Nhân dân”, do Trần Văn Hà - Vụ Pháp chế và Quản lý khoa học Tòa
án nhân dân tối cao nghiên cứu đã tập hợp, chọn lọc các văn bản pháp luật liên
quan trực tiếp đến ma túy, quản lý cai nghiện và quản lý sau cai nghiện. Cuốn
sách mang đến cho người đọc và những người làm công tác quản lý nắm bắt các
quy định của Nhà nước về ma túy, quản lý cai nghiện và quản lý sau cai nghiện
[16].
Các công trình khoa học, đề tài nghiên cứu, sách chuyên khảo, luận án,
luận văn trong ch ng mực nhất định đã góp phần làm sáng tỏ một số vấn đề lý
luận và thực tiễn quan trọng về QLNN đối với cơ sở cai nghiện ma túy trong
tình hình mới.
Tuy vậy, cho đến nay chưa có công trình nào nghiên cứu một cách toàn
diện và chuyên biệt về QLNN đối với cơ sở cai nghiện ma túy trên địa bàn tỉnh
Thanh Hóa. Luận văn là công trình khoa học đầu tiên nghiên cứu một cách toàn
diện và chuyên biệt về QLNN đối với cơ sở cai nghiện ma túy trên địa bàn tỉnh
Thanh Hóa dưới góc độ quản lý công. Với kết quả nghiên cứu của luận văn, tác
giả hy vọng sẽ góp phần khắc phục tình trạng nêu trên.
3. Mục đích và nhiệm vụ của luận văn
- Mục đích:
Nghiên cứu lý luận và thực tiễn QLNN đối với các cơ sở cai nghiện ma
túy trên địa bàn tỉnh Thanh Hóa để nhằm đề xuất các giải pháp hoàn thiện quản
lý nhà nước đối với các cơ sở cai nghiện ma túy trên địa bàn tỉnh Thanh Hóa.
- Nhiệm vụ:
+ Nghiên cứu cơ sở lý luận và thực tiễn quản lý nhà nước đối với cơ sở
cai nghiện ma túy
+ Phân tích, đánh giá thực trạng quản lý nhà nước đối với cơ sở cai
nghiện ma túy trên địa bàn tỉnh Thanh Hóa
+ Đề xuất các giải pháp nhằm hoàn thiện QLNN đối với các cơ sở cai
nghiện ma túy trên địa bàn tỉnh Thanh Hóa.
6
4. Đối tƣợng và phạm vi nghiên cứu
- Đối tượng nghiên cứu: Hoạt động quản lý nhà nước đối với các cơ sở cai
nghiện ma túy.
- Phạm vi nghiên cứu:
+ Không gian: Trên địa bàn tỉnh Thanh Hóa
+ Thời gian: Các số liệu, tư liệu và nghiên cứu thực tiễn t năm 2017 đến
năm 2021.
+ Nội dung: Tập trung nghiên cứu các nội dung quản lý nhà nước đối với cơ
sở cai nghiện ma túy
5. Phƣơng pháp luận và phƣơng pháp nghiên cứu của luận văn
- Phương pháp luận: Luận văn được nghiên cứu dựa trên cơ sở phương
pháp luận của chủ nghĩa duy vật biện chứng và duy vật lịch sử để nhìn nhận,
đánh giá vấn đề nghiên cứu trong mối quan hệ biện chứng.
- Phương pháp nghiên cứu:
Để nghiên cứu luận văn, tác giả sử dụng kết hợp nhiều phương pháp
nhưng chủ yếu sử dụng phương pháp tổng hợp, phân tích, so sánh, thống kê và
thu thập thông tin dựa trên các tài liệu thứ cấp như: Nghiên cứu tài liệu, sách,
các tạp chí, các thông tin khoa học về kết quả nghiên cứu trước có liên quan đến
đề tài đã được công bố trên các ấn phẩm và các báo cáo khoa học; các văn bản
chủ yếu về chủ trương, chính sách của Đảng, pháp luật của nhà nước về cai
nghiện ma túy và QLNN đối với cơ sở cai nghiện ma túy để tiếp thu có chọn lọc
các thành quả nghiên cứu trước đó về những vấn đề có liên quan đến đề tài.
Tác giả cũng sử dụng phương pháp quan sát, phương pháp trao đổi với
chuyên gia trong lĩnh vực nghiên cứu: Thông qua các chuyến tham quan thực tế
tại cơ sở cai nghiện ma túy, tác giả quan sát hoạt động của cơ sở cai nghiện ma
túy; được tiếp cận, trao đổi với các chuyên gia cũng như các viên chức trực tiếp
thực hiện các nhiệm vụ ở các cơ sở này để nắm bắt tình hình thực tiễn hoạt động
7
cai nghiện ma túy và quản lý các cơ sở cai nghiện ma túy để phục vụ nghiên cứu
luận văn.
6. Ý nghĩa lý luận và thực tiễn của luận văn
- Ý nghĩa lý luận:
Kết quả nghiên cứu của đề tài góp phần làm sáng tỏ, sâu sắc hơn các vấn
đề lý luận QLNN đối với cơ sở cai nghiện ma túy. Đề tài có thể làm tài liệu
tham khảo cho các nhà nghiên cứu, nhà quản lý, người dạy, người học những
nội dung liên quan đến quản lý nhà nước về xã hội, giải quyết vấn đề xã hội.
- Ý nghĩa thực tiễn:
Kết quả nghiên cứu thành công của luận văn góp phần cùng Cơ sở cai
nghiện ma túy Thanh Hóa và các cơ quan quản lý nhà nước về cai nghiện ma túy
tỉnh Thanh Hóa t ng bước tháo gỡ những khó khăn, vướng mắc, nâng cao hiệu
quả các hình thức, biện pháp quản lý, giáo dục người nghiện ma túy tại Cơ sở
cai nghiện, góp phần đẩy lùi tệ nạn ma túy, phục vụ tốt công tác phòng chống tệ
nạn xã hội, góp phần ổn định trật tự an toàn xã hội trên địa bàn tỉnh Thanh Hóa.
Ngoài phần mở đầu, kết luận và danh mục tài liệu tham khảo. Luận văn
có kết cấu gồm 03 chương:
Chương 1. Cơ sở khoa học quản lý nhà nước đối với cơ sở cai nghiện ma
túy
Chương 2. Thực trạng quản lý nhà nước đối với cơ sở cai nghiện ma túy
tại tỉnh Thanh Hóa.
Chương 3. Định hướng và giải pháp nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước
đối với cơ sở cai nghiện ma túy trên địa bàn tỉnh Thanh Hóa.
8
CHƢƠNG 1
CƠ SỞ KHOA HỌC QUẢN LÝ NHÀ NƢỚC ĐỐI VỚI CƠ SỞ
CAI NGHIỆN MA TÚY
1.1. Cơ sở cai nghiện ma túy
1.1.1. Cai nghiện ma túy và hình thức cai nghiện ma túy
1.1.1.1. Ma túy và tác hại của ma túy
1.1.1.2. Người nghiện ma túy và cai nghiện ma túy
1.1.2.3. Hình thức cai nghiện ma túy
1.1.2. Cơ sở cai nghiện ma túy và loại hình cơ sở cai nghiện ma túy
Cơ sở cai nghiện ma túy là một trong những hình thức và phương thức tổ
chức hoạt động cai nghiện, là nơi đối tượng nghiện ma túy đến để cai nghiện.
Cơ sở cai nghiện ma túy là cơ sở được thành lập để thực hiện đầy đủ quy
trình cai nghiện theo quy định của Luật Phòng, chống ma túy. Hoạt động của cơ
sở cai nghiên ma túy chịu sự quản lý của Nhà nước, chức năng, nhiệm vụ của
các cấp quản lý được thực hiện theo sự phân công, phân cấp của Chính phủ và
ủy ban nhân dân các cấp.
Cơ sở cai nghiện ma túy được thành lập, tổ chức và hoạt động theo quy
định của pháp luật, việc thành lập các cơ sở cai nghiện ma túy phải đảm bảo các
điều kiện, tiêu chuẩn Nhà nước quy định.
Cơ sở cai nghiện ma túy được chia ra làm 2 loại: Cơ sở cai nghiện ma túy
công lập và cơ sở cai nghiện ma túy tự nguyện.
1.2. Quản lý nhà nƣớc đối với cơ sở cai nghiện ma túy
1.2.1. Khái niệm quản lý nhà nƣớc đối với các cơ sở cai nghiện ma túy
Quản lý nhà nước đối với cơ sở cai nghiện ma túy là hoạt động chấp hành
và điều hành của các cơ quan nhà nước, được tiến hành trên cơ sở pháp luật, để
thi hành pháp luật nhằm thực hiện các chức năng quản lý nhà nước trong lĩnh
9
vực cai nghiện ma túy. Quản lý nhà nước đối với cơ sở cai nghiện ma túy là một
nhiệm vụ trọng yếu trong quản lý nhà nước về trật tự an ninh, an toàn xã hội.
Quản lý nhà nước đối với cơ sở cai nghiện ma túy là sự tác động có tổ
chức, có đích hướng của các cơ quan nhà nước có thẩm quyền (chủ thể quản lý)
lên đối tượng quản lý (các cơ sở cai nghiện ma túy) để điều chỉnh việc thực hiện
chức năng, nhiệm vụ và các hoạt động của cơ sở cai nghiện ma túy tuân thủ
đúng quy định của pháp luật, đảm bảo hiệu quả hoạt động cai nghiện nhằm góp
phần duy trì sự ổn định và phát triển xã hội.
1.2.2. Vai trò của quản lý nhà nƣớc đối với cơ sở cai nghiện ma túy
- Vai trò tạo lập khung pháp lý để quản lý các cơ sở cai nghiện ma túy
- Vai trò định hướng và điều chỉnh các hoạt động quản lý và nội dung
hoạt động của cơ sở cai nghiện ma túy
- Vai trò hỗ trợ và tạo điều kiện thuận lợi để các cơ sở cai nghiện ma túy
hoạt động và phát triển
- Vai trò kiểm soát các hoạt động của cơ sở cai nghiện ma túy
1.2.3. Nội dung quản lý nhà nƣớc đối với cơ sở cai nghiện ma túy
1.2.3.1. Xây dựng và tổ chức thực hiện hệ thống thể chế quản lý nhà nƣớc
đối với cơ sở cai nghiện ma túy
Nhà nước xây dựng và tổ chức thực hiện hệ thống thể chế quản lý nhà
nước đối với cơ sở cai nghiện ma túy nhằm mục đích định hướng và điều chỉnh
hoạt động của các cơ sở cai nghiện ma túy một cách thống nhất, theo một quy
chuẩn nhất định của pháp luật.
Việc xây dựng và tổ chức thực hiện hệ thống thể chế quản lý nhà nước đối
với cơ sở cai nghiện cần liên tục được cập nhật, bổ sung để đảm bảo quyền hạn
và trách nhiệm của các cơ sở cai nghiện ma túy đối với Nhà nước và đối với
những đối tượng chịu sự quản lý của đơn vị.
10
1.2.3.2. Ban hành và tổ chức thực hiện các chính sách đối với cơ sở cai
nghiện ma túy
Nhà nước ban hành và tổ chức thực hiện các chính sách đối với cơ sở cai
nghiện ma túy để hướng dẫn và chỉ đạo các cơ sở cai nghiện ma túy ở địa
phương thực hiện đúng các chính sách, đường lối mà Đảng và Nhà nước đã đề
ra nhằm phát triển ngành cai nghiện một cách tốt nhất.
Việc ban hành và tổ chức thực hiện các chính sách đối với cơ sở cai
nghiện ma túy do Nhà nước giao cho UBND Tỉnh chỉ đạo và có sự phối kết hợp
giữa các sở ban ngành có liên quan.
1.2.3.3. Xây dựng và kiện toàn tổ chức bộ máy quản lý nhà nƣớc đối với cơ
sở cai nghiện ma túy
Sơ đồ 1.1. Tổ chức BMQLNN đối với cơ sở cai nghiện ma túy
Chính phủ
Bộ LĐTBXH UBND Tỉnh
Sở LĐTBXH UBND Huyện
UBND Xã Phòng LĐTBXH
1.2.3.4. Xây dựng và phát triển đội ngũ cán bộ thực hiện chức năng quản lý
nhà nƣớc và viên chức chuyên môn đối với cơ sở cai nghiện ma túy
11
Để đáp ứng nhu cầu của cuộc cách mạng 4.0, cán bộ, công chức ở cơ sở
không chỉ nắm vững lý luận chính chính trị, chủ nghĩa Mác Lênin, tư tưởng Hồ
Chí Minh mà còn phải có tư duy sáng tạo, vận dụng lý luận vào thực tiễn một
cách hiệu quả, tiếp nhận và vận dụng thành quả khoa học công nghệ của nhân
loại vào phát triển đất nước. Đồng thời, cán bộ, công chức cơ sở không ng ng
phấn đấu nâng cao trình độ chuyên môn nghiệp vụ, có kỹ năng thu thập và xử lý
thông tin nhanh nhạy, ứng dụng hiệu quả công nghệ thông tin.
1.2.3.5. Đầu tƣ tài chính, huy động và quản lý nguồn lực tài chính, tài sản
đối với cơ sở cai nghiện ma túy
Việc đầu tư tài chính, huy động và quản lý nguồn lực tài chính, tài sản đối
với cơ sở cai nghiện ma túy, Nhà nước đã có nhiều chính sách để kêu gọi đầu tư
tài chính, huy động và các thông tư, văn bản pháp luật về quản lý nguồn lực tài
chính, tài sản đối với cơ sở cai nghiện ma túy nhằm giúp các cơ sở ma túy phát
triển hơn cũng như tránh gây thất thoát, lãng phí nguồn lực, ngân sách nhà nước.
Nhà nước ban hành các quy định rõ ràng, cụ thể đối với công tác quản lý
nguồn lực tài chính, quản lý tài sản đối với các cơ sở cai nghiện ma túy. Cơ sở
cai nghiện ma túy có trách nhiệm quản lý, sử dụng, áp dụng tiêu chuẩn, định
mức sử dụng tài sản công theo quy định của pháp luật về quản lý sử dụng tài sản
công. Cơ sở cai nghiện ma túy cần phải trích khấu hao và tính hao mòn tài sản
cố định theo quy định của pháp luật về quản lý, sử dụng tài sản công, phát triển
kinh doanh của đơn vị.
1.2.3.6. Thanh tra, kiểm tra và xử lý vi phạm đối với các cơ sở cai nghiện ma
túy
Việc thanh tra, kiểm tra và xử lý vi phạm đối với các cơ sở cai nghiện ma
túy của Nhà nước nhằm đảm bảo các cơ sở cai nghiện ma túy thực hiện đúng
đường lối, chủ trương và các chỉ đạo của Nhà nước đối với công tác cai nghiện
ma túy, khiến công tác cai nghiện ma túy đạt hiệu quả cao nhất, minh bạch,
tránh những vi phạm và xử lý vi phạm một cách nghiêm minh nhất.
12
Cơ sở cai nghiện ma túy công lập là đơn vị sự nghiệp công do Chủ tịch
Ủy ban Nhân dân cấp tỉnh thành lập; có tư cách pháp nhân, trụ sở, con dấu, tài
khoản riêng được mở tài khoản tại Kho bạc Nhà nước và Ngân hàng theo quy
định của pháp luật. Vậy nên việc thanh tra, kiểm tra đối với cơ sở cai nghiện ma
túy cũng tương tự như việc tổ chức thanh tra, kiểm tra của các đơn vị sự nghiệp
công lập khác.
1.2.4. Yếu tố tác động đến quản lý nhà nƣớc đối với cơ sở cai nghiện ma túy
1.2.4.1. Quan điểm chính trị
1.2.4.2. Pháp luật, chính sách của Nhà nƣớc
1.2.4.3. Kinh tế, tài chính
1.2.4.4. Trình độ, năng lực của đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức
1.2.4.5. Văn hóa, nhận thức của xã hội và của đối tƣợng cai nghiện
1.3. Kinh nghiệm quản lý nhà nƣớc đối với cơ sở cai nghiện ma túy ở một số
địa phƣơng và bài học kinh nghiệm cho tỉnh Thanh Hóa
1.3.1. Kinh nghiệm quản lý nhà nƣớc đối với cơ sở cai nghiện ma túy ở một
số địa phƣơng
1.3.1.1. Tỉnh Khánh Hòa
1.3.1.2. Tỉnh Sơn La
1.3.2. Bài học kinh nghiệm trong quản lý nhà nƣớc đối với cơ sở cai nghiện
ma túy cho tỉnh Thanh Hóa
Hoạt động quản lý nhà nước đối với cơ sở cai nghiện ma túy của mỗi địa
phương có những nét riêng nhưng để QLNN mang lại hiệu quả tích cực thì việc
học tập kinh nghiệm của các địa phương là hết sức cần thiết. Việc học hỏi kinh
nghiệm sẽ giúp tỉnh Thanh Hóa tránh được những sai lầm đồng thời học hỏi
được những kinh nghiệm hay trong công tác QLNN đối với cơ sở cai nghiện ma
túy của địa phương. Qua nghiên cứu kinh nghiệm của một số địa phương ở trên,
có thể rút ra một số bài học quý báu cho công tác QLNN đối với cơ sở cai
nghiện ma túy tại tỉnh Thanh Hóa.
13
TIỂU KẾT CHƢƠNG 1
Những nội dung được tập trung nghiên cứu ở Chương 1 là các kiến thức
cơ bản về xây dựng cơ sở lý luận của QLNN đối với cơ sở cai nghiện ma túy,
thông qua việc làm rõ các nội dung liên quan đến khái niệm hoạt động cai
nghiện ma túy; đặc điểm cai nghiện ma túy và vai trò của hoạt động cai nghiện
ma túy. Phân tích rút ra khái niệm QLNN đối với cơ sở cai nghiện ma túy; xác
định nội dung, chủ thể, khách thể, đối tượng QLNN đối với cơ sở cai nghiện ma
túy và các yếu tố ảnh hưởng đến QLNN đối với cơ sở cai nghiện ma túy. Nghiên
cứu kinh nghiệm QLNN đối với cơ sở cai nghiện ma túy ở nước ta hiện nay để
rút ra bài học có giá trị tham khảo cho công tác QLNN đối với cơ sở cai nghiện
ma túy trên địa bàn tỉnh Thanh Hóa.
Qua nghiên cứu, tác giả nhận thấy rằng những kiến thức cơ bản về xây
dựng cơ sở lý luận của QLNN đối với cơ sở cai nghiện ma túy thông qua việc
làm rõ các nội dung trên đã bổ sung quan trọng vào lý luận quản lý công và việc
cần thiết phải đổi mới QLNN đối với cơ sở cai nghiện ma túy trong thời gian tới.
Đồng thời, góp phần nâng cao nhận thức về vai trò của QLNN đối với cơ sở cai
nghiện ma túy phù hợp hơn trong thời điểm hiện nay.
14
CHƢƠNG 2
THỰC TRẠNG QUẢN LÝ NHÀ NƢỚC ĐỐI VỚI CƠ SỞ CAI NGHIỆN
MA TÚY TRÊN ĐỊA BÀN TỈNH THANH HÓA
2.1. Những đặc điểm tự nhiên, kinh tế - xã hội của tỉnh Thanh Hóa có ảnh
hƣởng đến quản lý nhà nƣớc đối với cơ sở cai nghiện ma túy
2.1.1. Đặc điểm tự nhiên, kinh tế xã hội của tỉnh Thanh Hóa
2.1.1.1. Đặc điểm tự nhiên
2.1.1.2. Đặc điểm kinh tế - xã hội
2.1.2. Tác động của những đặc điểm trên đối với quản lý nhà nƣớc về cai
nghiện ma túy tại tỉnh Thanh Hóa
2.1.2.1. Tác động của đặc điểm tự nhiên, vị trí địa lý
Do địa hình phức tạp, tội phạm ma túy diễn biến phức tạp, nhiều thủ đoạn,
phương thức tinh vi hơn, khiến số lượng người nghiện gia tăng dẫn đến công tác
quản lý nhà nước về cai nghiện ma túy trở nên phức tạp, khó kiểm soát hơn.
2.1.2.2. Tác động của đặc điểm kinh tế - xã hội
Kinh tế của tỉnh Thanh Hóa đang ngày càng phát triển mạnh, nhiều khu
công nghiệp, nhà máy được xây dựng, dân cư ở quanh các khu vực trên trở nên
đông đúc hơn, thu hút nhiều lao động về với tỉnh Thanh Hóa làm việc hơn. Hệ
quả tất yếu của vấn đề đó chính là tình trạng xã hội, an ninh trật tự trở nên phức
tạp hơn, tội phạm về ma túy cũng theo đó mà xuất hiện nhiều hơn, nhiều thủ
đoạn tinh vi và phương thức xảo quyệt hơn. Người lao động tại các khu công
nghiệp dễ bị các đối tượng xấu và tội phạm ma túy lôi kéo, dụ dỗ. Việc phát
triển kinh tế luôn đi đôi với thách thức giữ gìn an ninh, trật tự của xã hội. Chính
vì lẽ đó, việc quản lý nhà nước về cai nghiện ma túy cũng gặp nhiều thách thức
và khó khăn hơn.
15
2.2. Tình hình tệ nạn ma túy và thực trạng hoạt động của các cơ sở cai
nghiện ma túy trên địa bàn tỉnh Thanh Hóa
2.2.1. Tình hình tệ nạn ma túy trên địa bàn tỉnh Thanh Hóa
Trong thời gian qua, hoạt động tội phạm ma tuý trên địa bàn tỉnh Thanh
Hóa tiếp tục có những diễn biến phức tạp; đặc biệt là tình trạng sử dụng trái
phép chất ma tuý có chiều hướng gia tăng, gây ảnh hưởng lớn đến vấn đề đảm
bảo an ninh trật tự.
2.2.2. Thực trạng hoạt động của các cơ sở cai nghiện ma túy trên địa bàn
tỉnh Thanh Hóa
Hiện nay trên địa bàn tỉnh Thanh Hóa có 2 cơ sở cai nghiện ma túy gồm:
Cơ sở Cai nghiện ma túy số 1 (địa chỉ tại thôn Kim Sơn, xã Hoàng Giang, huyện
Nông Cống, tỉnh Thanh Hóa ) và Cơ sở Cai nghiện ma túy số 2 ( địa chỉ tại xã
Xuân Phú, huyện Quan Hóa, tỉnh Thanh Hóa ).
Chức năng nhiệm vụ
Công suất tiếp nhận điều trị, chăm sóc đối tƣợng
Hoạt động của các phòng chuyên môn, nghiệp vụ của hai cơ sở cai
nghiện ma túy
2.3. Phân tích thực trạng quản lý nhà nƣớc đối với các cơ sở cai nghiện ma
túy trên địa bàn tỉnh Thanh Hóa:
2.3.1. Tổ chức thực hiện hệ thống thể chế quản lý nhà nƣớc đối với cơ sở cai
nghiện ma túy:
Công tác tổ chức thực hiện hệ thống thể chế quản lý nhà nước đối với cơ
sở cai nghiện ma túy đã được tỉnh Thanh Hóa triển khai qua một số nội dung:
Liệt kê và làm rõ một số văn bản pháp luật thể hiện được việc tổ chức
thực hiện thể chế quản lý nhà nước đối với cơ sở cai nghiện ma túy được UBND
tỉnh Thanh Hóa giao cho các sở ban ngành có liên quan tổ chức thực hiện và
triển khai, HĐND tỉnh trong phạm vi quyền hạn của mình giám sát việc tổ chức
triển khai thực hiện này.
16
2.3.2. Tổ chức thực hiện các chính sách đối với cơ sở cai nghiện ma túy
Căn cứ vào Nghị định 116/2021/NĐ-CP Quy định chi tiết một số điều của
Luật Phòng, chống ma túy, Luật xử lý vi phạm hành chính về cai nghiện ma túy
và quản lý sau cai nghiện ma túy.
Căn cứ vào Thông tư 62/2022/TT-BTC Quy định việc quản lý và sử dụng
kinh phí sự nghiệp từ ngân sách nhà nước thực hiện chế độ áp dụng biện pháp
đưa vào cơ sở cai nghiện ma túy bắt buộc; Công tác cai nghiện ma túy tự
nguyện tại gia đình, cộng đồng, cơ sở cai nghiện ma túy và quản lý sau cai
nghiện ma túy.
Việc ban hành và tổ chức thực hiện các chính sách đối với cơ sở cai
nghiện ma túy do UBND Tỉnh chỉ đạo và có sự phối kết hợp giữa các sở ban
ngành có liên quan được tỉnh Thanh Hóa triển khai thể hiện qua một số dẫn
chứng cụ thể bằng văn bản.
2.3.3. Tổ chức bộ máy quản lý nhà nƣớc đối với cơ sở cai nghiện ma túy
17
Sơ đồ 2.1. Tổ chức bộ máy quản lý nhà nƣớc đối với cơ sở cai nghiện ma
túy trên địa bàn tỉnh Thanh Hóa
UBND Tỉnh
Sở LĐ-TB&XH
Phòng Phòng, chống TNXH
UBND Huyện
Phòng LĐ-TB&XH
UBND Xã
CV Phụ trách mảng PCTNXH
Công chức Văn hóa - xã hội
2.3.4. Xây dựng và phát triển đội ngũ cán bộ thực hiện chức năng quản lý
nhà nƣớc và viên chức chuyên môn đối với cơ sở cai nghiện ma túy
2.3.4.1. Thực trạng xây dựng và phát triển đội ngũ cán bộ thực hiện chức
năng quản lý nhà nƣớc và viên chức chuyên môn đối với cơ sở cai nghiện
ma túy
Những năm qua, nhằm xây dựng, phát triển đội ngũ cán bộ, viên chức có
phẩm chất đạo đức tốt, có bản lĩnh chính trị và năng lực, đáp ứng yêu cầu thực
hiện chức năng quản lý nhà nước và chuyên môn đối với cơ sở cai nghiện ma
túy trên địa bàn tỉnh Thanh Hóa, bám sát các văn bản chỉ đạo của Trung ương,
Ban Thường vụ Tỉnh ủy Thanh Hóa đã triển khai nhiều quy định về bồi dưỡng
công tác cán bộ; thường xuyên rà soát, kịp thời sửa đổi, bổ sung các quy chế,
quy định về công tác tổ chức cán bộ phù hợp với tình hình thực tiễn để thống
18
nhất thực hiện, bảo đảm đồng bộ t tỉnh đến cơ sở về xây dựng đội ngũ cán bộ
và thực hiện chức năng quản lý nhà nước đối với cơ sở cai nghiện ma túy.
2.3.4.2. Thực trạng đội ngũ cán bộ tại các cơ sở cai nghiện ma túy
2.3.5. Thanh tra, kiểm tra và xử lý vi phạm đối với các cơ sở cai nghiện ma
túy
T năm 2017 đến năm 2021, tỉnh Thanh Hóa đã thực hiện nhiều cuộc
thanh tra, kiểm tra đối với các cơ sở cai nghiện ma túy trên địa bàn tỉnh. Những
cuộc thanh tra, kiểm tra có sự phối hợp của nhiều bên như: Thanh tra Sở Lao
động – Thương binh và Xã hội, Ban Thường vụ Tỉnh ủy, Thanh tra Công an
tỉnh, Thanh tra tỉnh, Thanh tra Sở Tài chính tỉnh,… Công tác thanh tra, kiểm tra
và xử lý vi phạm của cơ sở cai nghiện ma túy của tỉnh được diễn ra một cách
công bằng, minh bạch, xử lý vi phạm kịp thời để đảm bảo hoạt động của cơ sở
cai nghiện ma túy được diễn ra đúng chủ trương, đường lối của Đảng và Nhà
nước đề ra, giúp cơ sở cai nghiện ma túy hoạt động hiệu quả. Lấy ví dụ về một
cuộc thanh tra, kiểm tra và xử lý vi phạm của cơ sở cai nghiện ma túy
2.4. Đánh giá thực trạng quản lý nhà nƣớc đối với cơ sở cai nghiện ma túy
2.4.1. Kết quả đạt đƣợc
Các cơ quan QLNN trên địa bàn tỉnh Thanh Hóa thời gian qua đã tham
mưu cho các cấp ủy đảng, chính quyền địa phương nhiều chủ trương, chính sách
có tính chiến lược về công tác QLNN đối với cơ sở cai nghiện ma túy; tổ chức
bộ máy quản lý và đào tạo đội ngũ cán bộ làm công tác cai nghiện ma túy; hiệu
lực, hiệu quả QLNN đối với cơ sở cai nghiện ma túy thời gian qua đã đạt được
nhiều kết quả tốt thể hiện qua một số nội dung
2.4.2. Hạn chế
Mặc dù thực trạng QLNN đối với cơ sở cai nghiện ma túy của UBND tỉnh
Thanh Hóa đã đạt được những kết quả nhất định như trình bày ở trên, nhưng
công tác QLNN đối với cơ sở cai nghiện ma túy vẫn còn một số hạn chế, bất cập
19
2.4.3. Nguyên nhân của hạn chế
Nêu một số nguyên nhân của hạn chế về công tác QLNN đối với cơ sở cai
nghiện ma túy trên địa bàn tỉnh Thanh Hóa.
20
TIỂU KẾT CHƢƠNG 2
Thực trạng QLNN đối với cơ sở cai nghiện ma túy trên địa bàn tỉnh
Thanh Hóa có liên quan đến nhiều chủ thể, đối tượng và quá trình - kinh tế xã
hội nên việc phân tích sâu sắc, toàn diện thực trạng đã cho thấy sinh động về
diễn biến của tệ nạn nghiện ma túy và công tác tổ chức hoạt động của các cơ
quan nhà nước trong thực hiện công tác quản lý nhà nước đối với cơ sở cai
nghiện ma túy bắt buộc ở Tỉnh Thanh Hóa t năm 2017 đến năm 2021. Kết quả
phân tích thực trạng QLNN đối với cơ sở cai nghiện ma túy trên địa bàn tỉnh
Thanh Hóa v a cho thấy kết quả QLNN trên cả phương diện hiệu lực và hiệu
quả, v a chỉ ra những hạn chế, tồn tại cần phải khắc phục trong công tác này.
Đồng thời còn cho thấy nguyên nhân khách quan, chủ quan ảnh hưởng đến hạn
chế, bất cập trong QLNN đối với cơ sở cai nghiện ma túy.
Việc nghiên cứu, phân tích thực trạng QLNN đối với cơ sở cai nghiện ma
túy trên địa bàn tỉnh Thanh Hóa ở Chương 2 nhằm có cơ sở để đưa ra những
đánh giá khách quan về những kết quả đạt được, đồng thời chỉ ra được những
hạn chế, bất cập và nguyên nhân của những hạn chế, bất cập đó; t đó làm cơ sở
để đề xuất phương hướng và giải pháp nhằm hoàn thiện QLNN đối với cơ sở cai
nghiện ma túy trên địa bàn tỉnh Thanh Hóa trong thời gian tới.
21
CHƢƠNG 3
ĐỊNH HƢỚNG VÀ MỘT SỐ GIẢI PHÁP NÂNG CAO HIỆU QUẢ
QUẢN LÝ NHÀ NƢỚC ĐỐI VỚI CƠ SỞ CAI NGHIỆN MA TÚY
TRÊN ĐỊA BÀN TỈNH THANH HÓA
3.1. Quan điểm và mục tiêu quản lý nhà nƣớc đối với cơ sở cai nghiện ma
túy
3.1.1. Quan điểm của Đảng
3.1.2. Mục tiêu của Đảng
3.2. Định hƣớng, mục tiêu của tỉnh Thanh Hóa
3.2.1. Định hƣớng của tỉnh về công tác quản lý nhà nƣớc về cai nghiện ma
túy
Nêu rõ định hướng của tỉnh Thanh Hóa về công tác QLNN về cai nghiện
ma túy
3.2.2. Mục tiêu của tỉnh về cai nghiện ma túy
3.3. Một số giải pháp nâng cao hiệu quả quản lý nhà nƣớc đối với cơ sở cai
nghiện ma túy trên địa bàn tỉnh Thanh Hóa
3.3.1. Hoàn thiện thể chế quản lý nhà nƣớc đối với các cơ sở cai nghiện ma
túy
3.3.2. Tổ chức thực hiện hiệu quả các chính sách đối với các đối tƣợng cai
nghiện ma túy
3.3.3. Củng cố, kiện toàn tổ chức bộ máy quản lý nhà nƣớc đối với các cơ sở
cai nghiện ma túy, nâng cao chất lƣợng đội ngũ cán bộ quản lý nhà nƣớc
đối với các cơ sở cai nghiện ma túy
3.3.4. Tăng cƣờng xã hội hóa và quản lý, sử dụng hiệu quả các nguồn lực
3.3.5. Tăng cƣờng phối hợp chặt chẽ các cơ quan trong quản lý nhà nƣớc
đối với các cơ sở cai nghiện ma túy
3.3.6. Tăng cƣờng công tác thanh tra, kiểm tra và xử lý vi phạm đối với các
cơ sở cai nghiện ma túy
22
TIỂU KẾT CHƢƠNG 3
Việc nghiên cứu có hệ thống về cơ sở khoa học và thực tiễn hoạt động
QLNN đối với cơ sở cai nghiện trong điều kiện hiện nay, làm cơ sở đề xuất các
giải pháp nhằm hoàn thiện QLNN đối với cơ sở cai nghiện trên địa bàn tỉnh
Thanh Hóa trong thời gian tới có ý nghĩa quan trọng để giải quyết những vấn đề
cấp bách đối với tệ nạn ma túy. Các giải pháp nhằm năng cao năng lực tổ chức
các hoạt động cai nghiện ma túy của cơ quan nhà nước nói chung, các cơ quan
chuyên trách QLNN đối với cơ sở cai nghiện ma túy nói riêng, góp phần nâng
cao hiệu quả QLNN đối với các cơ sở cai nghiện và ngăn chặn tệ nạn ma túy
trên địa bàn Tỉnh Thanh Hóa
23
KẾT LUẬN
QLNN về cai nghiện ma túy nói chung và đối với các cơ sở cai nghiện ma
túy nói riêng là nội dung quan trọng của Luật Phòng, chống ma túy và Luật
XLVPHC. Mục tiêu cơ bản là tăng cường sự lãnh đạo của các cấp ủy đảng, hiệu
lực QLNN của chính quyền các cấp, phát huy vai trò nồng cốt của ngành Lao
động - Thương binh - Xã hội, trách nhiệm của các bộ, ngành, các tổ chức chính
trị, xã hội và nhân dân nhằm huy động sức mạnh tổng hợp của hệ thống chính trị
và toàn xã hội tham gia công tác cai nghiện ma túy, kéo giảm số người nghiện
ma túy trong xã hội.
Trước yêu cầu của sự nghiệp đổi mới đất nước, hội nhập kinh tế quốc tế
ngày càng sâu rộng, nhất là yêu cầu xây dựng Nhà nước pháp quyền xã hội chủ
nghĩa của dân, do dân, vì dân, t đó đòi hỏi công tác QLNN đối với cơ sở cai
nghiện ma túy trên địa bàn tỉnh Thanh Hóa phải thực hiện đúng chủ trương,
đường lối, quan điểm của Đảng; chính sách, pháp luật của Nhà nước và phù hợp
với thông lệ quốc tế. Cùng với kết quả nghiên cứu của luận văn đã phần nào giải
đáp thấu đáo, có căn cứ khoa học, thực tiễn và góp phần bổ sung quan trọng
trong công tác QLNN đối với cơ sở cai nghiện ma túy trên địa bàn tỉnh Thanh
Hóa ngày càng có hiệu lực, hiệu quả hơn. Qua kết quả nghiên cứu, tác giả đã
mạnh dạn đề xuất các nhóm giải pháp hoàn thiện QLNN đối với cơ sở cai
nghiện ma túy trên địa bàn tỉnh Thanh Hóa nói riêng và trên cả nước nói chung
trong thời gian tới, sẽ phần nào giải quyết được những yếu kém, bất cập trong
công tác QLNN đối với cơ sở cai nghiện ma túy trong thời gian qua. Theo đó,
đòi hỏi UBND Tỉnh Thanh Hóa cần quyết liệt hơn nữa trong đổi mới công tác
QLNN đối với cơ sở cai nghiện ma túy trên địa bàn tỉnh Thanh Hóa trong thời
gian tới. Đồng thời chủ động, mạnh dạn đề xuất, kiến nghị Chính phủ những
cách làm hay, tháo gỡ các khó khăn, vướng mắc trong thực tiễn tổ chức thực
24
hiện pháp luật về cai nghiện ma túy tại địa phương nhằm nâng cao hiệu lực, hiệu
quả trong QLNN đối với cơ sở cai nghiện ma túy.
Với hạn chế về mặt thời gian, kinh nghiệm công tác và việc tiếp cận tài
liệu nghiên cứu, chắc chắn luận văn còn những điểm chưa hoàn thiện, rất mong
nhận được những ý kiến góp ý quý báu của quý thầy cô giáo./.
