QU N LÝ SÂU B NH H I Ạ
NG ÔN THI MÔN Ệ
Đ C Ề ƯƠ Ả
ả ị
ng pháp 1. Khái ni m qu n lý d ch hai? ề ươ
ệ ệ ố ư ả ử ụ ế ể ủ
ề ị
ọ ố - 1 h th ng s d ng nhi u ph - 1 qt đ a ra quy t đinh - 1 ht gi m thi u r i ro - C n nhi u thông tin ầ ề - D a trên c s sinh v t h c ậ ọ ơ ở ự i nhu n - Mang l i l ạ ợ ậ - Đ c tr ng vùng mi n ề ư ặ - Nhi u bp(ki m d ch, canh tác, v t lý, di truy n, SH, HH) ạ ầ
ừ ề ng pháp sinh h c; Khái ậ 2. M t s m c qu n lý d ch h i quan tr ng: (Ghi nh n đ u tiên v thu c tr ố ể ả ố ậ ươ ầ ọ ộ
ng kinh t ề ộ ố ố ử ụ ưỡ ệ
ố ề ừ ị ả ; ế ậ
ả
ưỡ
ử ụ ố ng pháp sinh h c ươ ọ ng kinh t ế ệ 3. T i sao ph i giám sát sâu b nh h i trong qu n lý sâu b nh? ạ ệ ệ ạ ả
ừ
ự
sâu; S d ng thu c th o m c; Thu c phun d u; Ph ni m ng - 2500TCN: Ghi nh n đ u tiên v thu c tr sâu ầ - 1200TCN: S d ng thu c th o m c ố ộ - 200TCN: Thu c phun d u ầ - 300SCN: Ph - 1959: Khái ni m ng ả Là c n thi t vì ế ầ - Pb đ a lýị - Hi u qu phòng tr ệ ả - Ch s cho d tính d báo ỉ ố - Ngăn ch n d ch hai ặ
ự ị ệ ể 4. M t s khái ni m liên quan đ n “m u đi u tra” nh : qu n th (t ng th ); ẫ ể ổ ư
ể ụ ộ ố ầ ầ ấ
ế qu n th m c tiêu; M u; M u không xác su t; M u xác su t; ẫ - qu n th (t ng th ): m t t p h p các đ i t ể ẫ ộ ậ ể ổ
ể
l l ỷ ệ ể ả ố
ề ẫ ấ i, cá th , ng kh o sát(ng ể ườ ố ượ ả ợ ầ v t th , nhân v t, SV,...) và ch a các đ c tính c n NC hay kh o sát. Đ c ặ ầ ứ ặ ả ậ ậ ế ch t, i tính, ch s sinh s n, t gi đi m: t ng s cá th , m t đ , t ỉ ố ậ ộ ỷ ệ ớ ổ ể c u trúc,.. ấ
ầ ượ ặ c đánh giá qua m u, ho c ẫ
ể ụ ặ
ặ ạ - M u: 1 ph n ho c t p h p nh cá th c a QT m c tiêu đ - qu n th m c tiêu: mang đ c tính nào đó và đ mang đ c tính c n NC và đ i di n cho QT ể ủ ệ ỏ ụ ợ ượ ạ c ch n đ i ọ ầ
di n cho QT đ kh o sát NC ể
ơ ộ - M u không xác su t: ch n m u k có xs đ ng đ u= các cá th k có c h i ề ể ẫ ọ ồ
ầ ặ ậ ả ấ c ch n nh nhau đ ư ọ ẫ ệ ẫ ượ
- M u xác su t: ch n m u trong đó m i cá th có 1 xs đ c tr ng và th ấ ẫ ư ặ ườ ng
c ch n nh nhau ỗ ọ ể ể ư ỗ ọ
ươ = nhau- m i cá th có c h i đ ấ
ệ ố ẫ ẫ ẫ ớ
ỉ
ẫ ơ ộ ượ ng pháp rút m u xác su t? ẫ - M u ng u nhiên ĐG ẫ - Ch n m u h th ng ệ ố ẫ - Ch n m u phân l p: m u phân l p h th ng, m u phân l p ng u nhiên ẫ ớ ớ - Ch n m u ch tiêu ẫ - Ch n m u không gian ẫ 5. Các ph ẫ ọ ọ ọ ọ
ơ ả ế
đ c ch n 1 cách ng u nhiên 6. Th nào là m u ng u nhiên đ n gi n? ẫ
ế ệ ố
đ ậ ị ữ
ọ 7. Th nào là m u h th ng? ọ 8. M u phân l p là gì? Có nh ng lo i m u phân l p nào? ữ ẫ c ch n 1 cách có h th ng, theo nh ng quy lu t đ nh s n ẵ ớ ệ ố ẫ ạ
ớ
c chia ra thành L l p, QT ph N ẫ ẫ - Các ph n t ầ ử ượ ẫ - Các ph n t ầ ử ượ ớ - T ng th đ ể ượ - T ng th (N) đ ể c chia thành nhóm/ phân l p ượ ổ ổ ớ ụ 1, N2,........., nh v y ư ậ
- Có 2 lo i m u phân l p: ẫ
N= ∑Ni ạ ẫ ẫ ớ ệ ố ẫ
ạ
ẽ ẩ
ẫ ệ ố • m u phân l p h th ng ớ • m u phân l p ng u nhiên ớ t các lo i m u giám sát qua hình v ẫ ệ ọ ẩ ọ ọ
ặ nhiên có đ c đi m đ ng nh t ho c ấ ớ ớ ồ ự ể ồ
9. Phân bi 10.Cách ch n n cây tiêu chu n trong ô tiêu chu n có 100 cây? 11.Cách ch n m u phân l p ng u nhiên ẫ 12.Cách ch n m u phân l p h th ng? ẫ 13.Trong khu v c r ng tr ng ho c r ng t ặ ừ ự ừ không đ ng nh t thgì ch n ph ươ ấ ồ ọ
ượ ả ạ ị
14.T i sao ph i xác đ nh dung l ả ẫ ầ t ế
15.Ph ặ ? ng pháp rút m u nào ề ậ ề ươ
ả ng pháp xác đ nh dung l ị c l ỡ ẫ ướ ượ
ố c l ướ ượ
i thi u ph thu c vào nh ng y u t 16.C m u t nào? ẫ ng m u đi u tra? ẫ - Gi m chi phí mà v n đ m b o đ tin c y, s chính xác c n thi ộ ả ự ng m u đi u tra? ẫ ượ ng 1 s trung bình - C m u ng t - Xđ c m u cho l ỷ ệ ỡ ẫ - Xđ c m u cho 2 nhóm đ i t ố ượ ỡ ẫ ể ỡ ẫ ố ế ố ng ữ ụ ọ
ạ ấ
ạ ộ ả
t, m c nh h ứ ả ng ưở ứ ầ
ỉ ố ề ộ ả ưở ng; Bài toán liên quan ưở ng c a 1 tác đ ng= đ khác ộ ủ ộ
- Sai sót ch p nh n(lo i 1, lo i 2) ậ - H s nh h ng ES= đ nh h ưở ệ ố ả - M c khác bi ng(m c chính xác yêu c u) ệ ứ ưở ng là gì? Công th c tính h s nh h 17.H s nh h ệ ố ả ứ ưở ệ ố ả ng ES= ch s v đ nh h - H s nh h ệ ố ả ưở t chu n bi ẩ ệ ES= (X1- X0)/S0 X1: s TB c a nhóm tác đ ng ủ ố ộ
ố ủ ứ
ứ
18.Sai sót lo i I, sai sót lo i II là gì? Ý nghĩa trong xác đ nh dung l ng m u? ượ ẫ ố ộ ệ ạ
X0: s TB c a nhóm đ i ch ng S0: đ l ch chu n c a nhóm đ i ch ng ố ẩ ủ ạ - Sai sót lo i I(α): cho r ng 2 nhóm khác bi ự ự
t nh ng th c s chúng k khác c ch n là 0,05= nhà NC mong . Sai s α đ ố ệ ượ ươ ặ ả ị ư ọ
ạ t ho c KL d ệ ố ươ ơ ả
t nh ng th c s l ng tính gi ư ệ ạ
ằ ng tính gi ơ ộ ằ . Sai sót β đ t= KL âm tính gi bi mu n có ít h n 5 % c h i rút ra 1 KL d - Sai sót lo i II(β): cho r ng 2 nhóm k khác bi ọ ả ệ ự ự ạ ặ ự ượ ẫ
ả
i có khác c ch n là 0,2( ho c l c m u=0,8), ượ ơ ộ ng m u: Công th c đ c l 19.Ph bi nghĩa là nhà NC mong mu n có 80% c h i tránh đ ố ng pháp xác đ nh dung l ượ ươ c KL âm tính gi ng 1 s trung ố ứ ể ướ ượ ẫ ị
ầ bình? Bài toán liên quan. - VD: c n xđ m t đ c a sâu h i: NC tr ậ ộ ủ ướ ạ
ẩ c đây m t đ sâu h i có đ l ch ộ ệ ạ ậ c l y đ xđ m t ể ẽ ượ ấ ẫ
ượ ẫ ố
ậ ộ chu n QT σ là 1,5 sâu non/cây. Bao nhiêu m u cây s đ đ chính xác 95% m u có sai s k v t quá 0,5 sâu non? ộ - CT
N= (Z2. σ^2)/P2= 1.962.1,52/0,52=35 cây
20.Công th c tính c m u c l ng t l ? Bài toán liên quan. ỡ ẫ ướ ượ ứ ỷ ệ
SE =
21.Các ch s trong giám sát qu n th sâu b nh h i? ạ ầ ệ ể
c QT ướ
22. ặ
ỉ ố ủ ng đ i ( ầ c l ố ướ ượ ươ ế c ệ ố ướ ượ c ư
c l ỉ ố - Giám sát kích th - Giám sát m t đậ ộ - Giám sát t c đ sinh s n ả ố ộ - Giám sát c u trúc QT ấ ng ho c xác đ nh các ch s c a qu n th m t cách tuy t đ i ( c l ị Ướ ượ ể ộ l ng gián ti p) có u/nh ng tr c ti p) và m t cách t ượ ế ộ ự đi m gì? ể c l Ướ ượ ng qu n th m t cách tuy t đ i ệ ố ể ộ ượ ầ ộ ng qu n th m t ể ầ
Ướ cách t
uƯ ả ế
ệ ạ
- K t qu chính xác h n ơ - Quy t đ nh QL d ch h i có th d a ể ự ị ị trên c s c a bp giám sát tuy t đ i ệ ố ơ ở ủ ư ẵ
- Các lo i b y d s ng đ i ố ươ - Đ m s l ạ ng sâu h i ố ượ ế ị ề k d a theo đ n v đi u ự ơ tra đ nh s n nh cây/ ô ị d ng b n ả ạ ạ ễ ử ẫ
d ngụ
Nh cượ
- hi u qu k đ t đ - ự - di n tích/ ph m vi th c ườ ng c l
ạ ệ hi n ng th ệ ướ ượ k rõ ả t b , d ng ế ị ụ ế ặ t. K năng ng đi u tra ho c
t - khó di n gi ễ ả ề i KQ đi u
- tra ể ạ
- c 100% ệ ạ ượ i khi đ m d ch h i: do thi l ị ạ ỗ c k t ề ỹ ố ụ i đi u tra k t năng l c ng ố ề ườ ự c n đ n phòng TN(đ xđ SV h i) và ế ầ các nhu c u khác ầ t n tg, c n phòng, thi ầ ố t b đ t ế ị ắ
ng tuy t đ i ( c l ng tr c ti p) g m nh ng lo i nào? ệ ố ướ ượ ự ữ ế ạ ồ 23.M u đ ẫ
ng đ i ( c l ng gián ti p) g m nh ng lo i nào? c l ể ướ ượ (cây, cành, ô d ng b n…) ạ c l ể ướ ượ ả ng t ươ ố ướ ượ ữ ế ạ ồ
24.M u đ ẫ ẫ
ậ
ấ ơ ọ ẫ
ng qu n th sâu h i và nh ng v n đ c n chú ý? c l ướ ượ ẫ ấ
2 ki u b y ể - D a vào t p tính(xu quang, xu hóa) ự - Mang tính ch t c h c(b y h , b y malaise) ố ẫ ạ ể ầ c mô t ả ự ể ượ ự ề ầ ữ d a vào khu v c giám sát ở ẫ xung quanh b y.
Khu v c thu hút, khu v c b t sâu, khu v c ho t đ ng ự ắ ạ ộ
25.B y trong - M i b y có th đ ỗ ẫ ự ự ạ ộ ự ầ ầ
ự ẫ ấ ẫ ụ ả ứ ỏ ự ồ
ủ ớ - khu v c ho t đ ng: khu v c g n xq b y mà sâu có ph n ng đ y đ v i m i nh . VD: khu v c mà ch t d n d pheromone lan t a mà sâu nh n ra ậ ể - Khu v c thu hút: khu v c xq b y mà sâu h i có th b h p d n di chuy n ể ị ấ ử ự ự ẫ ạ ẫ
t ự
ủ - B y đèn, b y pheromone có khu v c thu hút sâu l n h n khu v c hđ c a ự ự ẫ ớ ơ i khu v c hđ ớ ẫ
ạ - Kt c a khu v c ho t đ ng+ Khu v c thu hút sâu ph thu c vào tình tr ng ự ạ ộ ụ ự ộ sâu 1 chút ủ
mt
ố ế ươ
ượ
ẫ ề ả ấ ố ượ ấ
ộ ng đ i hay đi u tra gián ti p sâu h i ạ ề c trong b y ng sâu h i thu đ ẫ ạ ạ ẫ ủ
ẫ ư ế ọ ủ
l ộ
- 1 s bp giám sát t ố • S l • Có r t nhi u lo i b y sâu h i: b y dính, b y có b h p d n,... ẫ ạ 26.Giám sát t c đ sinh s n c a sâu h i nh th nào? Ch s sinh s n có quan ả ỉ ố ạ ng c a m i quan h ) ệ ố ướ ẽ c sinh ra ph thu c vào sinh: ch s cá th m i đ ụ ỉ ố
t đ nh th nào? (Hình v minh h a xu h ể ớ ượ s ng ủ ể
ả l ỷ ệ
ề
ng, gđ canh tác, nhi ố ả h v i nhi ệ ớ ệ ộ ư ế t c đ sinh s n/t - ỉ ố ả ỷ ệ ộ ố l ch s sinh s n và ch s sinh d c, t ỉ ố ụ ỷ ệ ố ả • ch s sinh s n: kh năng đ tr ng c a 1 cá th cái ẻ ứ ả ỉ ố • ch s sinh d c= t cá th cái ể ụ ỉ ố • t ch t l hao h t/ t l s ng: t l ỷ ệ ụ ỷ ệ ế ỷ ệ ố i ch s sinh s n ng t SH, ST nh h - nhi u y u t ả ỉ ố ớ ưở ả ề ế ố • y u t bên trong(kt sâu, di truy n,...) ế ố • y u t bên ngoài(câu ch , gđ sinh tr ế ố t đ ) ệ ộ ưở ủ
ỗ ẽ ỉ ố
ệ ộ ợ
ệ ộ i thích đó thì nhi t đ tăng ch s ấ ể ượ ệ t t đ đó thì ch s sinh s n s là ả ẽ ỉ ố ỉ ố ệ ộ t đ tăng thì ch s sinh s n cũng tăng theo, m i loài s có 1 nhi c nhi t đ t ệ ộ ố
t cho nhóm sinh v t nào? ậ
ng thành, t l ễ ỷ ệ ố ồ ỷ ế ch t ổ ưở
s ng đ i di n t ệ ố ạ i. Đa s cá th s ng đ n tu i tr ế ể ố ố i, h th
ườ ng khá l n ườ u, nai,... ể ườ ế ủ ươ ỗ ụ ắ ộ ổ
ng thành, t ế ch t l ỷ ệ ưở ố ế ể ố
- khi nhi ả đ thích h p nh t đ khi mà đ t đ ạ ượ ộ cao nh t, nh ng v t quá GH nhi ư ấ i gi m sinh s n l ả ả ạ 27.Ba d ng bi u đ bi u di n t ạ ồ ể ể ng cong l - Ki u 1: đ ể tu i già. Vdz: ng ớ ở ổ ườ - Ki u 2: đ ng th ng t p, cái ch t c a m i cá th ph thu c vào tu i. Vd ẳ ể chim, thù - Ki u 3: đ ể ả
, Ng ng kinh t ứ ạ ưỡ ế ,
ng l ạ ưỡ
cho thi i h n thi ệ ạ ớ ạ : là m t đ qu n th th p nh t gây ra thi ậ ộ ầ i th i đi m : b t đ u t ế ắ ầ ạ ể ở ờ t h i kinh t ế ệ ạ i nhu n…. ậ ợ t h i KT ấ ệ ạ đó cái giá ph i tr ả ả ệ t
i đó hđ phòng tr ưỡ ể ượ c
ắ ầ
ừ : m t đ QT t ạ ậ ộ ừ ị xđ(b t đ u) nh m ngăn ch n s gia tăng c a QT đ t t ặ ự i h n thi ng cong lõm, 1 s cá th s ng đ n tr ườ gi m theo tu i. ổ , Thi 28.Các khái ni m c b n: M c h i kinh t ế ơ ả ệ Ng t h i, Ng ng gây h i, Gi ưỡ - M c h i kinh t ể ấ ế ứ ạ - Thi t h i kinh t ệ ạ h i= chi phí phòng tr ạ ng kinh t - Ng ế ằ ạ ệ ạ d ch h i có th đ ạ i m c h i KT ạ ớ ứ ạ t h i: m c t n th t th p nh t có th đo ấ ấ ấ ủ ứ ổ ể ớ ạ
ạ - Ng ưỡ đ m đ ế - Ng ưỡ
i h n thi t h i i đó t n th t KT x y ra ả ấ ạ , gi ng gây h i ư ng ổ ưỡ ớ ạ ệ ạ có quan hệ
ng gây h i= Gi c ượ i nhu n: t ng l ậ ợ 29.Các khái ni m c b n nh ơ ả ệ v i nhau nh th nào? ư ế ớ ng gây h i - ng i h n thi
, Ng ng hành đ ng, Ng ng phòng tr có ạ = gi ưỡ ệ t h i ệ ạ ưỡ ế ộ ưỡ ừ
ư ế
ng phòng tr ưỡ ế ng hành đ ng= Ng ộ ưỡ ừ
ưỡ 30.Các khái ni m Ng ệ ớ ưỡ 31.M c h i kinh t ứ ạ ớ ạ ng kinh t quan h v i nhau nh th nào? ng kinh t = Ng - Ng ế
t h i KT ế (Economic Injury Level=EJL) là gì? ầ ể ấ ấ ệ ạ
: là m t đ qu n th th p nh t gây ra thi ng gây h i d a vào hình v ! ẽ ậ ộ , ng ế ạ ự ưỡ
i đó hđ phòng tr - M c h i kinh t ứ ạ 32.Xác đ nh m c h i kinh t ứ ạ ị ng kinh t 33.Ng ế ưỡ - Ng ưỡ ể ượ c
là gì? ng kinh t ế ằ ắ ầ : m t đ QT t ạ ậ ộ ặ ự ủ d ch h i có th đ ạ i m c h i KT ứ ạ ạ ớ
34.Ng
ng kinh t ưỡ ế
35.Ng
ừ ị xđ(b t đ u) nh m ngăn ch n s gia tăng c a QT đ t t ưỡ - Ng ưỡ - Ng ế
ưỡ ng hành đ ng, ng ừ ng kinh t ưỡ , ng ng hành đ ng là gì? ộ ưỡ ng phòng tr là gì? ưỡ ị ng hành đ ng= Ng ộ ừ ng phòng tr = Ng ế ng hành đ ng= Ng ộ ưỡ ưỡ ng kinh t ưỡ ộ ng hành đ ng d a vào ộ ự
i h n thi 37.Gi t h i là gì? 36.Xác đ nh ng hình v ?ẽ ớ ạ ệ ạ
i h n thi t h i: m c t n th t th p nh t có th đo ấ ấ ấ ạ ể ứ ổ ệ ạ ớ ạ
- Ng ưỡ đ m đ ế
38.Các công th c tính M c h i kinh t ế ứ ứ ạ (EJL) và thành ph n c a công th c này. ầ ủ
ể
I: m c h i Tb 1 cá th sâu t h i trên đv
ứ ạ ệ ạ ỉ ố ề ứ
(EJL) ạ ủ ứ ạ ế ế
(V)
ng v i 2 lá/ hàng cây (I) ể ệ ế
ươ ng v i m c h i 1 gi ươ ng đ ớ ứ ạ ng đ ươ ạ
ỗ ứ ạ ế ừ ẫ ớ ấ
ng kinh t ? ế ưỡ
ng gây h i= Gi c ượ ứ EIL= C/VIDK - C:chi phí ql trên 1 đv sp - V: gt 1 đv sp - - D: thi - K: ch s v m c gây h i c a sâu 39.Bài toán liên quan đ n M c h i kinh t - Chi phí $50/ha cho phòng tr (C)ừ - Giá SP $40/gi ạ - M i cá th sâu ăn h t di n tích là t - M c h i do m t 2 lá/ hàng cây t lúa/ha (D) ươ ấ - N u có bp phong tr , v n b m t 10% năng su t(K=0,1, không có đv tính) ị ấ - EIL= 50/(40.1.2.0,1)= 6,25 sâu/cây v i Ng ứ ạ ế ế ng kinh t ng kinh t ? Ng ch quan, Ng ng kinh t khách ệ ủ ứ ạ 41.Các lo i ng ạ ế ớ ng kinh t ưỡ ế ủ ưỡ ế
40.Quan h c a M c h i kinh t - M c h i kinh t > Ng ưỡ ế ưỡ ạ
ng kinh t ch quan, Ng ng kinh t ưỡ ng kinh t ưỡ ế ủ ưỡ ế ạ ng khách quan : Ng ế
quan? Các lo i ng - Các lo i ng ưỡ khách quan - Các lo i ng ng khách quan: ưỡ ạ
42.Khái ni m Ng ế ứ ưỡ
c ng (Ng ỉ ố ứ ị
ị ng kinh t ự ẵ ng kinh t - Ph bi n nh t, d a trên ch s c ng/ đ nh s n v t ẵ - T c ng/ đ nh s n k có nghĩa là k thay đ i đ ổ ượ c đ nh)? ế ố ị l % MHKT ề ỷ ệ c mà nó th hi n % MHKT ể ệ ị
• NKT c ngứ • NKT m mề • NKT nh phân ưỡ ệ ấ ổ ế ừ ứ ứ “c ng ” đ xđ NKT ể
ổ ổ
t n h i do sâu b nh gây - Vì MHKT thay đ i nên NKT cũng thay đ i theo - NKT c ng b qua s khác nhau c a QT và t l ự ủ ứ ỏ ỷ ệ ổ ệ ạ
ra
ệ ạ
ng kinh t ng kinh t ưỡ ưỡ 43.Khái ni m Ng - Đ có Ng ể ế ề ế ề ả ễ ầ
ế ị ự
di n bi n QT, các ế quy t đ nh ql d a trên c c d đoán s phát sinh c u QT sâu b nh và tác ệ h i c a chúng trong tg t m m (NKT linh ho t)? m m c n có thông tin mô t ơ ở ự ả ự i ớ ạ ủ
ự
ơ ở ố ệ - Khi sâu non đ t NGH(GHTH) 1 mô hình th ng kê d a trên c s s li u c ng d ng đ d báo di n bi n, s phát sinh c a QT ủ ể ự ạ ể ượ ứ ố ế ụ ự ế
đi u tra có th đ ề sâu h iạ
- N u mô hình cho kq d báo m t đ s v ả ự
ế ụ
ờ
t h i c a QT sâu ng lai nên có ế ể ử ụ ế ẫ t MHKT trong kho ng tg m n ậ ộ ẽ ượ ế c m này thì s ti n hành t.h bp ql. N u ch a thì ti p t c đi u tra, theo dõi ế ề ư ả cho đ n khi cây tr ng qua th i kỳ m n c m ẫ ả ứ ể c áp d ng cho t ụ ướ ệ ạ ủ ươ
l
ệ ế
ng kinh t và Ng và ph ẽ ế ồ - Có th s d ng s li u đi u tra hi n nay đ xđ m c thi ệ ề ố ệ - Đi m y u: do s d ng m c h i c a tg tr ứ ạ ủ ử ụ ể i trong vi c đ a ra quy t đ nh ql ế ị ệ ư ỗ nh phân? ng kinh t 44.Khái ni m Ng ị ưỡ ng kinh t 45.M t s bài toán liên quan đ n Ng ế ưỡ ế ộ ố 46.Đ n v tính M c h i kinh t ng kinh t ? , Ng ơ ế ưỡ ế ị 47.M t s h n ch c a ch s M c h i kinh t ? ế ỉ ố ứ ạ ộ ố ạ 48.M t s đ c đi m c b n c a M c h i kinh t ộ ố ặ ứ ạ ế ủ ể ươ ng ứ ạ ưỡ ế ế
ế ậ
ơ ả ủ ị 49.M t s ví d v cách ti p c n trong xác đ nh Ng ng kinh t ế ố ớ ưỡ ế ậ ị
pháp ti p c n đ xác đ nh chúng? ể ụ ề ấ ộ ố ấ ắ ỏ
50?
đ i v i Châu ch u, B nh ph n tr ng, Sâu xám nh , Sâu róm thông, Vòi voi h i măng, Sâu ạ ệ ăn lá keo.
ệ ừ ự
ị ị ị ị ườ ng c a thu c BVTV? ố ủ
ế ế
50.Xác đ nh đ đ c c a thu c tr sâu b nh d a vào LD ố ộ ộ ủ 51.Xác đ nh đ đ c đ i v i thiên đ ch? ộ ộ ố ớ 52.Xác đ nh r i ro đ i v i môi tr ố ớ ủ 53.Th nào là ch t đ c n ng đ ? ấ ộ ồ ộ 54.Th nào là ch t đ c tích lũy? ấ ộ 55.LD50 và LC50 là gì? 56.Th i gian cách ly (PHI) là gì? 57.Th nào là tính kháng thu c (ch ng thu c resistance))? ố ờ ế ố
ề ử ả ủ ượ ố ự
t đ c li u thu c gây t ơ ố ể ệ ượ vong cho ạ c Qt sâu h i ể - Kh năng c a 1 QT sâu h i ch u đ ng đ ầ ị ồ ộ
ố
c 1 s lo i thu c c a 1 loài sâu h i ạ ố ủ ả
ạ các cá th khác. C n có li u/n ng đ cao h n đ di ề này(50 hay 95%) 58.Th nào là tính nh n thu c (Tolerance)? ờ ế - Kh năng ch u đ ị ượ ố ố ố ạ ố 59.Tính kháng thu c (ch ng thu c) đ n tính, đa tính? Tính ch ng thu c chéo? ơ ố ố
- Tính kháng thu c đ n tính: khi VGB kháng 1 lo i thuôc c a 1 nhóm hóa ủ ạ ố ơ
ch tấ
- Tính kháng thu c đa tính: khi VGB kháng nhi u lo i thu c khác nhóm hóa ề ạ ố ố
ch tấ
- Tính kháng thu c chéo: : khi VGB kháng 2 lo i thu c thu c cùng nhóm ạ ố ố ộ
ỉ ố ố 60.Cách xác đ nh ch s ch ng thu c (kháng thu c)=(công th c tính ch s ch ng ỉ ố ố ứ ố ố hóa ch tấ ị
thu c?ố ế ụ ụ ẹ ộ ổ
ố ố ừ
61.Th nào là thu c có ph tác d ng h p? ph tác d ng r ng? ổ 62.Các nhóm thu c tr sâu? 63.Thu c tr sâu th o m c bao g m nh ng lo i nào? ữ ừ ả ạ ố ộ ồ
ạ ư ượ ử ụ ừ ả ố ộ
64.T i sao thu c tr sâu th o m c còn ch a đ ơ ả 65.Các nhóm thu c tr sâu hóa h c (thu c t ng h p) chính và đ c đi m c b n ố ổ ừ c s d ng r ng rãi? ợ ộ ọ ể ặ
ố c a t ng nhóm? ủ ừ ạ ố
ồ ố ừ
c s d ng đ phòng tr d ch ử ụ ể ng đ ừ ị ọ ẩ ế ườ ượ ử ụ
ạ
ố ứ ưở
ồ ề ề ưở ưở
ng) là gì? ạ t sinh tr ng? ưở
66.T i sao thu c clo h u c đa s đã b c m s d ng? ị ấ ố ữ ơ 67.Pyrethroid là nhóm thu c tr sâu có đ c đi m gì? Ngu n g c? ặ ố 68.Các ch ph m hay tác nhân sinh h c th ể h i bao g m nh ng nhóm thu c nào? ữ ng ( c ch sinh tr t sinh tr ế ng bao g m nh ng lo i nào? (hormon…) t sinh tr ồ ế ố ng? t sinh tr ế c đi m c a thu c đi u ti ủ ế ể
ữ ề ưở ạ ừ
vi sinh v t bao g m nh ng lo i nào? ồ ư ế ữ ế ừ ẩ ậ ạ ọ
ố
69.Thu c đi u ti ế ố 70.Thu c đi u ti ế ố 71.M t s hình nh liên quan đ n thu c đi u ti ả ộ ố 72.Nh ề ố ượ 73.S d ng Pheromon trong phòng tr sâu h i nh th nào? ử ụ 74.Ch ph m sinh h c ch t ế 75.Vòng xoáy thu c BVTV? 76.Phân bi b nh: thu c phòng n m, tr n m, di t tr ị ấ ấ ố ố ệ ừ ấ n m,
t các lo i thu c tr ừ ệ ạ thu c l u d n và thu c n i h p?
ệ ố ư ẫ ừ ệ ố ồ
ừ
ố ử ề
các nhóm thu c tr sâu chính b kháng thu c? ừ ừ ị
ố ấ
ẩ ả
ố ộ ấ 77.Thu c tr b nh vô c ? (L u huỳnh, Đ ng)? ư ơ 78.Khái ni m tính kháng thu c tr sâu? ố ệ 79.M t s m c l ch s v tính kháng thu c tr sâu (DDT)? ộ ố ố ị 80.X p th t ứ ự ố ố ế 81.B n ch t c a tính kháng thu c là gì? ấ ủ ả 82.Thuy t ti n hóa trong v n đ kháng thu c? ế ế 83.Các c ch kháng thu c tr ế ậ ơ ơ ế ỏ ị ế
i pháp kh c ph c tính kháng thu c tr sâu? ố ể ụ ố ề ấ sâu: Kháng t p tính, kháng do gi m th m th u, ừ kháng do c ch chuy n hóa (c ch kh đ c), kháng do bi n đ i v trí đích? ơ ế ử ộ ừ ố
ừ ế ố
ắ ả nh h ưở ế ố ả ả ư ế
ệ
ừ ệ ừ ệ ư ế ố ố
ủ ạ ố
ổ ị ố
ừ ệ ớ ớ ố
ư ế b nh tác ừ ệ ị ừ ệ i 1 v trí đích có th b kháng thu c nh th nào (lo i nào d b kháng ễ ị ố ị i nhi u v trí đích so v i thu c tr ư ế b nh có tác d ng t ụ ể ị ạ
84.Các gi ng đ n tính kháng thu c tr sâu? 85.Các y u t 86.T i sao ph i giám sát tính kháng thu c và giám sát nh th nào? ố ạ 87.Khái ni m tính kháng thu c tr b nh? 88.Hình thành tính kháng thu c tr b nh nh th nào? 89.Các d ng c a tính kháng thu c tr b nh? ừ ệ 90.Hi u “Thay đ i v trí đích” trong v n đ kháng thu c tr b nh nh th nào? ề ấ ể 91.Thu c tr ề ố d ng t ớ ụ h n)?ơ ả ư ế ừ ệ ề ấ ố
ừ ệ ị
i pháp qu n lý tính kháng thu c tr sâu/tr b nh? ố ừ ả
ệ ệ ẹ ệ ớ
kh o nghi m thu c BVTV? 92.Qu n lý v n đ kháng thu c tr b nh nh th nào? 93.Xác đ nh các nguyên nhân gây ra tính kháng thu c tr b nh? 94.IPM trong gi ừ ệ 95.Phân bi ệ ộ ả ố t gi a b trí thí nghi m theo di n h p v i di n r ng trong công tác ệ ả ữ ố ố
96.Công th c tính l ng thu c th ượ ứ ươ ố ng ph m c n dùng trong kh o nghi m thu c ệ ẩ ầ ả
ố BVTV? Bài toán liên quan.
ị ố ệ ầ ố
ụ ứ ề ệ ệ ố
97.Xác đ nh s bình c n phun trong kh o nghi m thu c BVTV? ả 98.B n công th c đánh giá hi u l c thu c tr sâu b nh và đi u ki n áp d ng? ừ ố ệ ự 99.Bài toán cho công th c ứ Henderson – Tilton
100. Bài toán cho công th c ứ Abbott
101. Bài toán cho công th c ứ Sun – Shepard
102. Bài toán cho công th c ứ Schneider – Orelly
ệ ủ ủ
ẫ ả ễ ệ ạ ớ ị
103. Các khái ni m v tính kháng sâu b nh c a cây ch ? Tính kháng sâu h i? ạ ệ ề ẫ Tính kháng b nh h i? Tính mi n d ch? Tính m n c m v i sâu h i? Tính m n ạ c m v i b nh h i? ớ ệ ả ạ
104. Các c ch kháng sâu h i? (3 c ch chính)? ơ ế ơ ế ạ
105. Th nào là c ch không a thích? ơ ế ư ế
106. Th nào là c ch kháng sinh? ơ ế ế
107. Th nào là c ch ch u đ ng? ơ ế ị ự ế
108. C s di truy n c a tính kháng sâu? 109. C ch kháng b nh c a cây ch (theo tính mi n d ch th đ ng và tính ủ ơ ở ơ ụ ộ ủ ễ ị
ề ủ ệ ế mi n d ch ch đ ng)? ủ ộ ễ ị
i ph u trong tính kháng b nh? ẫ ệ
ệ
ọ ệ
trong tính kháng b nh? trong tính kháng b nh? ộ ố ệ
ệ
ệ ở
ạ ơ ụ ổ ủ ồ ệ
110. C ch gi ơ ế ả 111. C ch ch c năng sinh lý trong tính kháng b nh? ơ ế ứ 112. C ch hóa h c trong tính kháng b nh? ơ ế 113. C ch v t h a t ệ ơ ế ế ọ ử 114. C ch hình thành kháng đ c t ơ ế 115. C ch th th c bào trong tính kháng b nh? ơ ế ể ự cây tr ng? 116. Các lo i tính kháng sâu b nh 117. Nguy c s p đ c a tính kháng sâu b nh? 118. S d ng cây kháng sâu b nh? 119. Ba n i dung chính c a bi n pháp sinh h c phòng tr sâu b nh h i? ử ụ ộ ệ ệ ừ ủ ệ ạ ọ
- Bp SH kinh đi nể - Làm tăng hi u l c ệ ự - B o t n ả ồ
- Con m i tăng theo hàm s mũ khi thi u v ng VĂT 120. Mô hình Lotka-Volterra? ố ồ ế ắ
- ĂT t l ỷ ệ ẫ thu n v i s c sinh s n c a con m i và VĂT(b t g p ng u ắ ặ ớ ứ ủ ậ ả ồ
nhiên)
- QT VĂT tăng lên theo s l ng c a con m i. T l ố ượ ỷ ệ ủ ồ ch t ph thu c vào ụ ế ộ
m t đ con m i ồ
121. Đ ng đ ng khuynh và đi m cân b ng? ể ằ ẳ
ng VĂT k đ i khi R= d/ac ổ ng con m i k đ i khi P=r/c ổ
r= t ưở c= hi u l c b t m i c a VĂT a=hi u l c con m i thành VĂT
122. Các d ng c a ph n ng ch c năng? (Type I, II, III)? ng con m i ồ ồ ủ ồ ả ứ ứ ủ
ậ ộ ườ - S l ố ươ - S l ồ ố ươ - R= kt QT con m iồ - P= KT QT VĂT tăng tr l - ỷ ệ - ệ ự ắ - ệ ự ạ - Type I - Type II: t ĂT con m i m i đ u tăng, nh ng sau đó VĂT bão hòa(GH ớ ầ ư
ồ t con m i) ệ
ồ - Type III: s c ăt con m i th p khi m t đ con m i th p, sau đó tăng lên r i ậ ộ ấ ồ ồ ồ ấ
l ỷ ệ trên c a s c tiêu di ủ ứ ứ đ t GH trên ạ
ệ ậ ằ
123. Vòng quan h v t ăn th t – con m i và đi m cân b ng? ị ng c a chúng ể ố ượ ồ ả ủ ồ ị ậ
ố ượ ị
l s ng sót cao h n nên qu n th con ng ồ ỷ ệ ố ể ầ ơ
- V t ăn th t ăn con m i và làm gi m s l - VĂT b đói nên gi m s l ả - Do có ít VĂT h n nên con m i có t ơ i tăng lên
- Qu n th con m i tăng t o đk đ VĂT tăng lên ạ m i l ồ ạ ầ
ể ồ Và c ti p t c nh v y...............
124. Các y u t ư ậ ẩ ự ề ữ thúc đ y s b n v ng c a m i quan h v t ăn th t-con m i? ố ệ ậ ồ ị
ể ứ ế ụ ế ố 1) VĂT k l ủ ạ ợ ạ
ệ ề
ồ ồ ố ố ề
ng con m i th p (r) ồ ấ
i h i(con m i thoát n n) ồ • VĂT k hi u qu cho phép nhi u con m i s ng sót ả • Nhi u con m i s ng t o đk ngu n sinh s ng cho nhi u VĂT ạ ồ ố ề bên ngoài h n ch QT 2) Các y u t ế ố ế ạ • T l VĂT ch t cao(d) ế ỷ ệ • T l tăng tr ưở ỷ ệ ồ
ả
4) N i n náu khó b ĂT khi m t đ con m i th p ấ ự ớ ị ồ
i QT con m i ồ ậ ộ ả ả
5) Ph n ng thay đ i s l 3) Có ngu n TĂ khác cho VĂT • Gi m áp l c t ơ ẩ • Ngăn c n QT con m i gi m xu ng quá th p ồ ấ ng nhanh c a VĂT khi con m i thay đ i ổ ả ứ ố ủ ồ
ổ ố ượ 125. B n nguyên lý c b n c a IPM? ơ ả ủ ố
ng v cây tr ng, d ch h i, mt cũng nh m i qh qua l t k l ế ỹ ưỡ ư ố ề ạ ồ ị ạ i
gi a chúng - Hi u bi ể ữ
ạ ế
t, tiên ti n ố ế i ích c a t ủ ấ ả
- Yc có k ho ch t - Cân = chi phí/ l ợ ng trình giám sát liên t c, đ u đ n v i cây tr ng và d ch h i - Yêu c u ch ạ ươ ầ t c các bp qu n lý ặ ụ ả ề ồ ớ ị