Siêu âm tuyến vú

Siêu âm tuyếến vn vúú Siêu âm tuy

BS CK2 Lạại Văn Nông i Văn Nông BS CK2 L ng ĐHYD Cầần Thơ TrưTrườờng ĐHYD C n Thơ

SIÊU ÂM TUYẾẾN VN VÚÚ SIÊU ÂM TUY

nh nghĩĩaa

Nguyên tắắc vc vậật lt líí

nh khảảo so sáátt

(cid:1)(cid:1) ĐĐịịnh ngh (cid:1)(cid:1) LLịịch sch sửử (cid:1)(cid:1) Nguyên t (cid:1)(cid:1) TiTiếến trn trìình kh nh thườờngng (cid:1)(cid:1) KKếết qut quảả bbìình thư (cid:1)(cid:1) TriTriệệu chu chứứng siêu âm ng siêu âm (cid:1)(cid:1) ChChỉỉ đ địịnhnh (cid:1)(cid:1) BBảảng kng kếết qut quảả (cid:1)(cid:1) KKếết lut luậậnn

SIÊU ÂM TUYẾẾN VN VÚÚ SIÊU ÂM TUY CHCHỈỈ Đ ĐỊỊNHNH

m nghiệệm thưm thườờng kng kếết ht hợợp vp vớới i

(cid:1)(cid:1) KhKháám nghi nhnhũũ ảảnhnh

(cid:1)(cid:1) RRấất hi

t hiếếm khi l m khi làà:: -- KhKháám nghi -- khkháám nghi

m nghiệệm quan tâm đ m nghiệệm duy nh

m quan tâm đầầu tiên u tiên m duy nhấấtt

(cid:1)(cid:1) Nhưng c

Nhưng cóó chchỉỉ đ địịnh rnh rộộng rãi. ng rãi.

ĐĐỊỊNH NGH

NH NGHĨĨAA

KHKHẢẢO SO SÁÁT CƠ QUAN B

T CƠ QUAN BẰẰNG NG

NG ÂM SSÓÓNG ÂM

ECHOGRAPHIE ECHOGRAPHIE == ULTRASONOGRAPHIE ULTRASONOGRAPHIE

SIÊU ÂM SIÊU ÂM

(cid:1)(cid:1) CCùùng bng bảản chn chấất st sóóng vng vớới âm thanh i âm thanh

(cid:1)(cid:1) TTầần sn sốố caocao 20 000 Hertz 20 000 Hertz

LLỊỊCH SCH SỬỬ VVÀÀ NGUYÊN T

NGUYÊN TẮẮC C

VVẬẬT LT LÍÍ

(cid:1)(cid:1) PHPHÁÁT ST SÓÓNGNG

PIEZO-- PIEZO

ELECTRICITE ELECTRICITE

(cid:1)(cid:1) TITIẾẾP NHP NHẬẬN SN SÓÓNGNG

LLỊỊCH SCH SỬỬ

(cid:1)(cid:1) 1880 : Pierre

(cid:1)(cid:1) ỨỨng dng dụụng đng đầầu tiên

Jacques CURIE: 1880 : Pierre vvàà Jacques CURIE: hihiệệu u ứứngng pipiéézozo--éélectrique lectrique ((ááp đip điệện)n)

u tiên ::

(cid:1)(cid:1) 1950 :

hhệệ ththốốngng SONAR SONAR

(cid:1)(cid:1) 1980 :

1950 : HHìình nh ảảnh siêu âm tuy nh siêu âm tuyếến vn vúú đ đầầu tiên u tiên

1980 : PhPháát tri t triểển vn vềề kkĩĩ thuthuậậtt

LLỊỊCH SCH SỬỬ

(cid:2)(cid:2) KKéém him hiệệu quu quảả so vso vớới i

(cid:2)(cid:2) KhKhóó phân bi

nhnhũũ ảảnhnh

KHKHÓÓ KHĂN KHĂN BAN ĐẦẦUU BAN Đ

(cid:2)(cid:2) KhKhảảo so sáát kht khóó đ đốối vi vớới i tuytuyếến vn vúú ddạạng mng mỡỡ

(cid:2)(cid:2) TTổổn thương

phân biệệt lt làành nh -- áácc

n thương < cm< cm

NGUYÊN TẮẮC VC VẬẬT LT LÍÍ NGUYÊN T TTạạo ho hìình nh ảảnhnh

NGUYÊN TẮẮCC NGUYÊN T

PHPHẢẢN HN HỒỒI CI CỦỦA A CHCHÙÙM SM SÓÓNG NG ÂMÂM

(cid:3)(cid:3)PhPháát tt táán theo đư

n theo đườờng th

ng thẳẳngng

(cid:3)(cid:3)DD ộội ngư

i ngượợc khi g

c khi gặặp vp vậật ct c ảảnn

PHPHẢẢN HN HỒỒI CI CỦỦA SA SÓÓNG ÂM NG ÂM

(cid:1)(cid:1) VVậật ct cảản=Giao di

(cid:1)(cid:1) trtrởở khkhááng âmng âm

(cid:1)(cid:1) PhPhảản hn hồồii ::

n=Giao diệệnn

theo từừng ph theo t ng phầầnn

PHPHẢẢN HN HỒỒI CI CỦỦA SA SÓÓNG ÂM NG ÂM

ChChỉỉ phphụụ thuthuộộc vc vàào so sựự khkháác bic biệệt vt vềề trtrởở khkhááng âmng âm

cơ bảản n

Nguyên líí cơ b Nguyên l ccủủa siêu âm a siêu âm

PHPHÁÁT VT VÀÀ TITIẾẾP NHP NHẬẬN SN SÓÓNG ÂM NG ÂM

(cid:1)(cid:1) ĐĐầầu dòu dò (cid:1)(cid:1) BBộộ phpháát vt vàà titiếếp nhp nhậậnn (cid:1)(cid:1) TTíín hin hiệệu su sóóng âm thu ng âm thu

đưđượợcc

Phân bốố

(cid:1)(cid:1) TTíín hin hiệệuu = = Phân b theo thang xáámm theo thang x (cid:1)(cid:1) HHìình nh ảảnh cnh cắắt lt lớớpp

PHPHÁÁT VT VÀÀ TITIẾẾP NHP NHẬẬN SN SÓÓNG ÂM NG ÂM

NHNHỮỮNG HI

NG TƯƠNG NG HIỆỆN TƯN TƯỢỢNG TƯƠNG

TTÁÁC KHC KHÁÁCC

(cid:1)(cid:1) KHUKHUẾẾCH TCH TÁÁNN

NHNHỮỮNG HI

NG TƯƠNG NG HIỆỆN TƯN TƯỢỢNG TƯƠNG

TTÁÁC KHC KHÁÁCC

(cid:1)(cid:1) HHẤẤP THU P THU

ng âm đượợc hc hấấp p

--SSóóng âm đư thu theo độộ sâusâu thu theo đ

-- ttùùy thu

y thuộộc vc vàào to tầần sn sốố::

tăng theo tầần sn sốố tăng theo t

CHCHẤẤT LƯT LƯỢỢNG HÌNH

NG HÌNH ẢẢNHNH

(cid:1)(cid:1)Phân gi

Phân giảải không gian i không gian

(cid:1)(cid:1)Phân gi

Phân giảải tương ph

i tương phảảnn

PHÂN GIẢẢI KHÔNG GIAN I KHÔNG GIAN PHÂN GI

Phân biệệt hai đi

t hai điểểm khm kháác bic biệệtt

(cid:1)(cid:1) Phân bi

Phân giảải tri trụụcc

(cid:1)(cid:1) Phân gi

Phân giảải bên i bên

(cid:1)(cid:1) Phân gi

PHÂN GIẢẢI TRI TRỤỤCC PHÂN GI

y thuộộc vc vàào o

đđộộ ddàài si sóóngng

(cid:1)(cid:1) TTùùy thu

PHÂN GIẢẢI BÊN I BÊN PHÂN GI

(cid:1)(cid:1) PhPhụụ thuthuộộc đc độộ rrộộng ng

chchùùm tiam tia

(cid:1)(cid:1) PhPhụụ thuthuộộc tiêu đi

c tiêu điểểm m

(focus) (focus)

PHÂN GIẢẢI VI VỀỀ TƯƠNG PH PHÂN GI

TƯƠNG PHẢẢNN

(cid:1)(cid:1) CCấấu tru trúúc trc trởở khkhááng ng

mô lân cậậnn mô lân c

(cid:1)(cid:1) HiHiệện tưn tượợng ph

ng phứức c

hhợợpp

(cid:1)(cid:1) Tăng t

Tăng tầần sn sốố

Tăng phân giảải i (cid:1)(cid:1) Tăng phân gi không gian không gian

ĐIĐIỀỀU CHU CHỈỈNHNH

(cid:1)(cid:1) Gain t

Gain từừng ph

ng phầầnn

(cid:1)(cid:1) Gain tòan b

Gain tòan bộộ

ĐIĐIỀỀU CHU CHỈỈNH NH CƠ BCƠ BẢẢNN

DOPPLER SIÊU ÂM DOPPLER SIÊU ÂM

(cid:1)(cid:1) KhKhảảo so sáát dòng t dòng

mmááuu

DOPPLER DOPPLER NGUYÊN TẮẮC VC VẬẬT LT LÍÍ NGUYÊN T

TƯTƯỚỚI MI MÁÁUU

KHKHỐỐI UI U

Tumor Angiogenic Angiogenic ((Tumor Factor)) Factor

TITIẾẾP NHP NHẬẬN TN TÍÍN HIN HIỆỆUU DOPPLER DOPPLER

DOPPLER NĂNG LƯ DOPPLER

NĂNG LƯỢỢNGNG

THUTHUẬẬN LN LỢỢII

(cid:1)(cid:1) ĐĐộộ nhnhạạy cao y cao

(cid:1)(cid:1) KhKhảảo so sáát ct cáác mc mạạch ch

mmááu nhu nhỏỏ..

DOPPLER NĂNG LƯ DOPPLER

NĂNG LƯỢỢNGNG

BBẤẤT LT LỢỢII

c chiềều dòng u dòng

(cid:1)(cid:1) Không cho d

Không xáác đc địịnh nh (cid:1)(cid:1) Không x đưđượợc chi mmááuu Không cho dữữ kikiệện n vvềề huyhuyếết đt độộng hng họọcc

(cid:1)(cid:1) RRấất nht nhạạy vy vớớii facts artartééfacts

TRONG THỰỰC HC HÀÀNHNH TRONG TH

(cid:1)(cid:1) KhKhảảo so sáát mt mạạch ch

mmááu uu u

(cid:1)(cid:1) ThưThườờng bao quanh ng bao quanh

khkhốối ui u

Đôi khi trong u (cid:1)(cid:1) Đôi khi trong u

TRONG THỰỰC HC HÀÀNHNH TRONG TH

(cid:1)(cid:1) ĐĐầầu dòu dò ththẳẳngng

(cid:1)(cid:1) TTầần sn sốố caocao : 7,5

: 7,5 -- 13 13 MhzMhz

(cid:1)(cid:1) ĐĐộộ phân gi

phân giảải cao

i cao : : không gian+

không gian+tương ph

tương phảảnn

(cid:1)(cid:1) GelGel

TITIẾẾN TRÌNH KH

N TRÌNH KHẢẢO SO SÁÁTT

M LÂM KHKHÁÁM LÂM SSÀÀNGNG

TITIẾẾN TRÌNH KH

N TRÌNH KHẢẢO SO SÁÁTT

(cid:1)(cid:1) NNằằm ngm ngửửaa (cid:1)(cid:1) ChChếếch sau ch sau

--BBộộc lc lộộ vvúú --gigiảảm chim chiềều du dààyy

Hai tay giơ cao quáá đ đầầuu

(cid:1)(cid:1) Hai tay giơ cao qu (cid:1)(cid:1) GelGel (cid:1)(cid:1) TTúúi nưi nướớcc

DEROULEMENT PRATIQUE DEROULEMENT PRATIQUE EXAMEN DE LDE L’’EXAMEN (1/4) n tư (1/4)

(cid:1)(cid:1) LLààm tm từừng ph ng phầần tư (cid:1)(cid:1) CCáác mc mặặt ct cắắtt : : --đđứứng dng dọọcc

ngang --ngang -- nan hoa xuôi nan hoa xuôi nan hoa ngượợcc -- nan hoa ngư t hai bên vàà đ đốối xi xứứngng Không bỏỏ ssóót:t: --vvùùng sau qu

(cid:1)(cid:1) KhKhảảo so sáát hai bên v (cid:1)(cid:1) Không b

ng sau quầầng vng vúú

--HHốố nnááchch

TRITRIỆỆU CHU CHỨỨNGNG

PHÂN TÍÍCH TRI PHÂN T

CH TRIỆỆU CHU CHỨỨNGNG

1995 : A. Thomas STAVROS (cid:1)(cid:1) 1995 : A. Thomas STAVROS

(cid:1)(cid:1) ACR BI

RADS ACR BI--RADS

TƯTƯỚỚI MI MÁÁUU :: ĐĐộộng mng mạạch vch vúú

CHUCHUỖỖI HI HẠẠCHCH

(cid:1)(cid:1) NNááchch

trong (cid:1)(cid:1) VVúú trong

(cid:1)(cid:1) Trên v

Trên vàà dư dướới đòn i đòn

Dây chằằngng Cooper Cooper

(cid:1)(cid:1) DaDa (cid:1)(cid:1) MMỡỡ dư dướới dai da (cid:1)(cid:1) Dây ch (cid:1)(cid:1) MMààoo Duret Duret (cid:1)(cid:1) TuyTuyếếnn (cid:1)(cid:1) ĐưĐườờng mng mỡỡ sau sau

tuytuyếếnn

(cid:1)(cid:1) MMặặt pht phẳẳng gân cơ ng gân cơ c xương sườờnn (cid:1)(cid:1) CCáác xương sư

CCÁÁC BIC BIẾẾN THN THỂỂ BÌNH THƯ

BÌNH THƯỜỜNG NG

VVỀỀ GIGIẢẢI PHI PHẪẪUU

(cid:1)(cid:1) TuyTuyếếnn : : ccáác phc phầần tư ngòai n tư ngòai

(cid:1)(cid:1) Thay đ

Thay đổổi theo sinh l

i theo sinh líí :: kinh nguyệệtt Trong chu kìì kinh nguy Theo tuổổii (involution

(cid:1)(cid:1) Trong chu k (cid:1)(cid:1) Theo tu

(involution lipomateuse lipomateuse))

CCÁÁC C ỐỐNG DNG DẪẪN SN SỮỮAA

CCÁÁC HC HẠẠCH BÌNH THƯ

CH BÌNH THƯỜỜNGNG

(cid:1)(cid:1) DDạạng bng bầầu du dụụcc

(cid:1)(cid:1) ThoThoáái bi

(cid:1)(cid:1) MMỡỡ:: sinh âm sinh âm

(cid:1)(cid:1) MMỡỡ hohoààn ton toàànn

(cid:1)(cid:1) MôMô lympho:gi

i biếếnn

(cid:1)(cid:1) RRốốnn

lympho:giảảm âmm âm

HHẠẠCH TRONG V

CH TRONG VÚÚ

Tương quan :: Tương quan

--lâm s lâm sààngng --nhnhũũ ảảnhnh siêu âm --siêu âm

ĐĐỘỘ PHPHẢẢN ÂMN ÂM VVÀÀ CCẤẤU TRU TRÚÚC ÂMC ÂM

ĐĐỘỘ PHPHẢẢN ÂMN ÂM

(cid:1)(cid:1) Tương quan v

Tương quan vớới mô xung quanh i mô xung quanh

Trong thựực hc hàành:nh: MMỠỠ llàà yyếếu tu tốố (cid:1)(cid:1) Trong th tham khảảoo tham kh

ECHOGENE HYPOHYPOECHOGENE

ECHOGENE ISOISOECHOGENE

ECHOGENE HYPERECHOGENE HYPER

ECHOGENE ANANECHOGENE

CCẤẤU TRU TRÚÚCC

CCấấu tru trúúc bên trong

c bên trong : : --đđồồng nh

ng nhấấtt

không đồồng nh --không đ

ng nhấấtt

CCÁÁC TIÊU CHU

C TIÊU CHUẨẨN PHÂN T

N PHÂN TÍÍCHCH

n âm vàà ccấấu tru trúúcc

a sau tổổn thương n thương

ng phíía sau t

(cid:1)(cid:1) HHìình dnh dạạngng (cid:1)(cid:1) HưHướớngng / / mmặặt pht phẳẳng da ng da (cid:1)(cid:1) ĐĐộộ phphảản âm v (cid:1)(cid:1) ĐưĐườờng bng bờờ (cid:1)(cid:1) HiHiệệu u ứứng ph Mô xung quanh (cid:1)(cid:1) Mô xung quanh (cid:1)(cid:1) DDấấu hiu hiệệu ku kếết ht hợợpp (b(bệệnh lnh líí hhạạch)ch) Doppler (cid:1)(cid:1) Doppler

CCÁÁC TIÊU CHU

C TIÊU CHUẨẨN N ÁÁC TC TÍÍNHNH

Cao > rộộngng

ng tuyếếnn «« ddạạng phân nh ng phân nháánhnh »»

nh gai (cid:1)(cid:1) HHìình gai (cid:1)(cid:1) DDấấu Halo u Halo ngngọọai vi ai vi (cid:1)(cid:1) Cao > r (cid:1)(cid:1) CCáác gc góóc nc nốối nhi nhọọnn (cid:1)(cid:1) GiGiảảm phm phảản âm rõ n âm rõ ng lưng (cid:1)(cid:1) BBóóng lưng (cid:1)(cid:1) ĐĐóóng vôi trong nhân ng vôi trong nhân Lan vàào o ốống tuy (cid:1)(cid:1) Lan v Phân múúi nhi nhỏỏ (cid:1)(cid:1) Phân m Doppler (cid:1)(cid:1) Doppler

HÌNH DẠẠNG GAI NG GAI HÌNH D

Tương tựự vvớới hi hìình nh (cid:1)(cid:1) Tương t trong nhũũ ảảnhnh trong nh

(cid:1)(cid:1) CCáác đưc đườờng gi

ng giảảm vm vàà tăng âm vuông g tăng âm vuông góóc c vvớới bi bềề mmặặtt

(cid:1)(cid:1) VPP t

VPP tốốtt

VÒNG HALO TĂNG PHẢẢN ÂMN ÂM VÒNG HALO TĂNG PH

Tương ứứng vng vớới ti tổổn n Tương nh gai thương hìình gai thương h

TƯƠNG QUAN CHIỀỀU CAO / TƯƠNG QUAN CHI U CAO / RRỘỘNGNG

(cid:1)(cid:1) ChiChiềều cao > r

u cao > rộộngng

(cid:1)(cid:1) NhNhấất lt làà, trong m

, trong mộột pht phầần cn củủa ta tổổn n

thương.. thương

CHICHIỀỀU CAO > R

U CAO > RỘỘNGNG

CHICHIỀỀU CAO > R

U CAO > RỘỘNGNG

GGÓÓC NHC NHỌỌN TN TẠẠI CHI CHỖỖ NNỐỐII

(cid:1)(cid:1) NNốối vi vớới ci cáác mô xung quanh c mô xung quanh

(cid:1)(cid:1) BBờờ ttạạo go góócc

(cid:1)(cid:1) «« BBờờ không đ

không đềềuu »»

GIGIẢẢM HM HỒỒI ÂM RÕ I ÂM RÕ

(cid:1)(cid:1) RRấấtt «« đenđen »» so vso vớới mi mỡỡ

(cid:1)(cid:1) ĐiĐiềều chu chỉỉnh mnh mááyy

GIGIẢẢM PHM PHẢẢN ÂM RÕ N ÂM RÕ

NG LƯNG BBÓÓNG LƯNG

(cid:1)(cid:1) HHấấp thu ch

p thu chùùm sm sóóng âmng âm

(cid:1)(cid:1) Liên quan tòan b

Liên quan tòan bộộ, ho, hoặặc mc mộột pht phầần cn củủa a nnốốtt

NG LƯNG BBÓÓNG LƯNG

VÔI HVÔI HÓÓA TRONG N

A TRONG NỐỐTT

(cid:1)(cid:1) Microcalcifications=nh

Microcalcifications=nhũũ ảảnhnh

(cid:1)(cid:1) Microcalcifications

y trên siêu âm : :

Microcalcifications ththấấy trên siêu âm NGHI NGỜỜ NGHI NG

VÔI HVÔI HÓÓA TRONG N

A TRONG NỐỐTT

LAN VÀÀO O ỐỐNG TUY LAN V

NG TUYẾẾN N

nh giảảm hm hồồi âm lan xa ho

i âm lan xa hoặặc hưc hướớng ng

(cid:1)(cid:1) HHìình nh ảảnh gi vvềề nnúúm vm vúú..

(cid:1)(cid:1) DDạạngng «« phân nh

phân nháánhnh »»

(cid:1)(cid:1) BưBướớu ăn lan d

u ăn lan dọọc theo

c theo ốống dng dẫẫn sn sữữaa

(cid:1)(cid:1) ThThấấy rõ trên c

y rõ trên cáác lc láát ct cắắt theo h

nh nan hoa t theo hìình nan hoa

EXTENSION EXTENSION C AN ALAIRE C AN ALAIRE

MICROLOBULATIONS MICROLOBULATIONS

(cid:1)(cid:1) Petites lobulations de 1

2 mm Petites lobulations de 1 àà 2 mm

(cid:1)(cid:1) Trên b

Trên bềề mmặặt ut u

(cid:1)(cid:1) SSốố lư lượợng nhi

ng nhiềềuu (>3) (>3)

PHÂN MÚÚI NHI NHỎỎ PHÂN M

ERROR: stackunderflow OFFENDING COMMAND: ~

STACK: