BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
TRƯỜNG ĐẠI HỌC THĂNG LONG
NGUYỄN NGỌC NGA
SỰ HÀI LÒNG CỦA NGƯỜI BỆNH
ĐIỀU TRỊ NỘI TRÚ VỀ CHĂM SÓC ĐIỀU DƯỠNG TẠI
KHOA PHẪU THUẬT CHI DƯỚI, BỆNH VIỆN VIỆT ĐỨC
NĂM 2020 VÀ MỘT SỐ YẾU TỐ LIÊN QUAN
LUẬN VĂN THẠC SĨ Y TẾ CÔNG CỘNG
HÀ NỘI - 2020
BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
TRƯỜNG ĐẠI HỌC THĂNG LONG
KHOA KHOA HỌC SỨC KHỎE
BỘ MÔN Y TẾ CÔNG CỘNG
NGUYỄN NGỌC NGA
SỰ HÀI LÒNG CỦA NGƯỜI BỆNH
ĐIỀU TRỊ NỘI TRÚ VỀ CHĂM SÓC ĐIỀU DƯỠNG TẠI
KHOA PHẪU THUẬT CHI DƯỚI, BỆNH VIỆN VIỆT ĐỨC
NĂM 2020 VÀ MỘT SỐ YẾU TỐ LIÊN QUAN
CHUYÊN NGÀNH: Y TẾ CÔNG CỘNG
MÃ SỐ CHUYÊN NGÀNH: 8.72.07.01
LUẬN VĂN THẠC SĨ Y TẾ CÔNG CỘNG
Học viên : Nguyễn Ngọc Nga
NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC:
PGS.TS. Lê Thị Tài
HÀ NỘI - 2020
i
LỜI CẢM ƠN
Với lòng kính trọng và biết ơn sâu sắc, tôi xin gửi lời cảm ơn chân thành
tới Ban Giám hiệu, Phòng Đào tạo sau Đại học, Bộ môn Y tế công cộng cùng
các thầy giáo, cô giáo Trường Đại học Thăng Long đã trang bị kiến thức cho
tôi trong quá trình học tập, nghiên cứu tại trường để hoàn thành luận văn này.
Tôi xin bày tỏ lòng kính trọng và biết ơn sâu sắc tới PGS.TS. Lê Thị Tài
người thầy đã tận tình hướng dẫn, truyền đạt cho tôi những kiến thức và kinh
nghiệm quý báu, những chỉ dẫn vô cùng quan trọng trong suốt quá trình học
tập và thực hiện luận văn.
Tôi xin chân thành cảm ơn Ban Giám đốc Bệnh viện Hữu nghị Việt
Đức, Ban chủ nhiệm và tập thể cán bộ nhân viên Khoa Phẫu thuật chi dưới
đã tạo điều kiện cho tôi trong quá trình thu thập số liệu.
Cuối cùng tôi xin gửi lời cảm ơn tới gia đình, người thân và bạn bè,
những người luôn ở bên tôi, động viên chia sẻ, dành cho tôi những điều kiện
tốt nhất để tôi yên tâm học tập và nghiên cứu.
Hà Nội, tháng 10 năm 2020
Học viên
Nguyễn Ngọc Nga
ii
LỜI CAM ĐOAN
Kính gửi: Phòng Đào tạo Sau đại học Trường Đại Học Thăng Long.
Bộ môn Y tế công cộng Trường Đại học Thăng Long.
Hội đồng chấm luận văn tốt nghiệp.
Tên tôi là: Nguyễn Ngọc Nga - học viên lớp cao học YTCC7, chuyên
ngành Y tế công cộng, Trường Đại học Thăng Long.
Tôi xin cam đoan:
- Đây là luận văn do tôi thực hiện dưới sự hướng dẫn của giáo viên
PGS.TS. Lê Thị Tài
- Các số liệu trong luận văn này là do tôi trực tiếp thu thập và kết quả
trình bày trong luận văn là hoàn toàn trung thực, chính xác, chưa có ai công
bố dưới bất kỳ hình thức nào.
Tôi xin hoàn toàn chịu trách nhiệm về lời cam đoan này.
Hà Nội, tháng 10 năm 2020
Học viên
iii
DANH MỤC CHỮ VIẾT TẮT
BHYT: Bảo hiểm y tế
Điều dưỡng ĐD:
Người bệnh NB:
Số lượng SL:
Trung bình TB:
TC/CĐ/ĐH: Trung cấp/Cao đẳng/Đại học
Trung học phổ thông THPT:
Viên chức nhà nước VCNN:
WHO:
Tổ chức y tế thế giới (World Health Organization)
iv
MỤC LỤC
ĐẶT VẤN ĐỀ ............................................................................................... 1
CHƯƠNG 1. TỔNG QUAN TÀI LIỆU ....................................................... 3
1.1. Sự hài lòng của người bệnh .................................................................... 3
1.1.1. Khái niệm sự hài lòng ......................................................................... 3
1.1.2. Khái niệm sự hài lòng của người bệnh ............................................... 4
1.2. Các tiêu chí đánh giá sự hài lòng của người bệnh ................................. 4
1.3. Điều dưỡng, vai trò và nhiệm vụ của điều dưỡng trong chăm sóc người
bệnh nội trú .................................................................................................... 6
1.3.1. Khái niệm về điều dưỡng .................................................................... 6
1.3.2. Vai trò của điều dưỡng ........................................................................ 7
1.3.3. Nhiệm vụ của điều dưỡng trong chăm sóc người bệnh nội trú ........... 8
1.4. Yếu tố ảnh hưởng đến sự hài lòng của người bệnh ............................. 11
1.5. Một số nghiên cứu trên thế giới và Việt Nam về sự hài lòng của người
bệnh và yếu tố liên quan .............................................................................. 12
1.5.1. Nghiên cứu trên thế giới .................................................................... 12
1.5.2. Nghiên cứu tại Việt Nam .................................................................. 15
1.6. Giới thiệu về bệnh viện Hữu nghị Việt Đức và khoa Phẫu thuật chi dưới
..................................................................................................................... 20
1.7. Khung lý thuyết nghiên cứu ................................................................. 22
CHƯƠNG 2: ĐỐI TƯỢNG VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU .......... 23
2.1. Đối tượng, địa điểm, thời gian nghiên cứu .......................................... 23
2.1.1. Đối tượng nghiên cứu........................................................................ 23
2.1.2. Địa điểm và thời gian nghiên cứu ..................................................... 23
2.1.3. Thời gian nghiên cứu ........................................................................ 23
2.2. Phương pháp nghiên cứu ...................................................................... 23
2.2.1. Thiết kế nghiên cứu ........................................................................... 23
v
2.2.2. Cỡ mẫu .............................................................................................. 23
2.2.3. Phương pháp chọn mẫu ..................................................................... 24
2.3. Biến số và chỉ số nghiên cứu và tiêu chuẩn đánh giá .......................... 24
2.3.1. Biến số và chỉ số nghiên cứu............................................................. 24
2.3.2. Phương pháp và tiêu chí đánh giá sự hài lòng của người bệnh dùng
trong nghiên cứu .......................................................................................... 29
2.4. Kỹ thuật và công cụ thu thập thông tin ................................................ 31
2.4.1. Công cụ thu thập thông tin ............................................................... 31
2.4.2. Kỹ thuật thu thập thông tin ............................................................... 31
2.5. Các sai số có thể gặp trong nghiên cứu và cách khắc phục ................. 32
2.5.1. Các sai số có thể gặp trong nghiên cứu ............................................. 32
2.5.2. Cách khắc phục ................................................................................. 32
2.6. Xử lý và phân tích số liệu .................................................................... 32
2.7. Đạo đức trong nghiên cứu .................................................................... 33
2.8. Hạn chế của nghiên cứu ....................................................................... 33
CHƯƠNG 3. KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU ................................................... 34
3.1. Thực trạng hài lòng của đối tượng nghiên cứu .................................... 34
3.1.1. Thông tin chung của đối tượng nghiên cứu ...................................... 34
3.1.2. Sự hài lòng của đối tượng nghiên cứu với chăm sóc điều dưỡng ..... 40
3.2. Một số yếu tố liên quan đến sự hài lòng của đối tượng nghiên cứu .... 48
CHƯƠNG 4. BÀN LUẬN .......................................................................... 55
4.1. Sự hài lòng của người bệnh điều trị nội trú về chăm sóc điều dưỡng tại
khoa Phẫu thuật chi dưới, bệnh viện Việt Đức năm 2020 .......................... 55
4.2. Yếu tố liên quan đến sự hài lòng của người bệnh điều trị nội trú được
nghiên cứu về chăm sóc điều dưỡng ........................................................... 59
KẾT LUẬN ................................................................................................. 64
KHUYẾN NGHỊ ......................................................................................... 65
vi
DANH MỤC BẢNG
Bảng 2.1. Các biến số và chỉ số nghiên cứu ............................................... 25
Bảng 3.1. Tuổi của đối tượng nghiên cứu .................................................. 34
Bảng 3.2. Tình trạng hôn nhân của đối tượng nghiên cứu ......................... 35
Bảng 3.3. Trình độ học vấn của đối tượng nghiên cứu .............................. 35
Bảng 3.4. Nghề nghiệp của đối tượng nghiên cứu ..................................... 36
Bảng 3.5. Loại bảo hiểm y tế đối tượng nghiên cứu sử dụng khi điều trị . 38
Bảng 3.6. Thời gian nằm viện của đối tượng nghiên cứu .......................... 38
Bảng 3.7. Loại phòng nằm điều trị của đối tượng nghiên cứu .................. 39
Bảng 3.8. Thu nhập bình quân gia đình của đối tượng nghiên cứu ........... 39
Bảng 3.9. Sự hài lòng của người bệnh về thực hiện thủ tục hành chính ... 40
Bảng 3.10. Sự hài lòng của người bệnh về chăm sóc điều dưỡng hàng ngày
..................................................................................................................... 40
Bảng 3.11. Sự hài lòng của đối tượng nghiên cứu về chăm sóc điều dưỡng
khi phẫu thuật ............................................................................................. 41
Bảng 3.12. Sự hài lòng của đối tượng nghiên cứu về chăm sóc điều dưỡng
sau khi phẫu thuật ....................................................................................... 43
Bảng 3.13. Sự hài lòng của đối tượng nghiên cứu về chăm sóc điều dưỡng
trong đêm trực ............................................................................................ 44
Bảng 3.14. Sự hài lòng của đối tượng nghiên cứu về chăm sóc điều dưỡng
khi ra viện, chuyển viện ............................................................................. 45
Bảng 3.15. Sự hài lòng của đối tượng nghiên cứu về thái độ, kỹ năng giao
tiếp của điều dưỡng .................................................................................... 46
Bảng 3.16. Sự hài lòng của đối tượng nghiên cứu về dịch vụ y tế chung của
bệnh viện .................................................................................................... 46
Bảng 3.17. Điểm trung bình các tiểu mục về sự hài hòng của người bệnh về
sự chăm sóc của điều dưỡng ...................................................................... 47
vii
Bảng 3.18. Đánh giá sự hài lòng chung của đối tượng nghiên cứu ........... 48
Bảng 3.19. Mối liên quan giữa giới tính và sự hài lòng của đối tượng nghiên
cứu .............................................................................................................. 48
Bảng 3.20. Mối liên quan giữa tuổi và sự hài lòng của đối tượng nghiên cứu
..................................................................................................................... 49
Bảng 3.21. Mối liên quan giữa tình trạng hôn nhân và sự hài lòng của đối
tượng nghiên cứu ........................................................................................ 49
Bảng 3.22. Mối liên quan giữa trình độ học vấn và sự hài lòng của đối tượng
nghiên cứu .................................................................................................. 50
Bảng 3.23. Mối liên quan giữa nghề nghiệp và sự hài lòng của đối tượng
nghiên cứu .................................................................................................. 50
Bảng 3.24. Mối liên quan giữa nơi sống và sự hài lòng của đối tượng nghiên
cứu .............................................................................................................. 50
Bảng 3.25. Mối liên quan giữa tình trạng nhập viện và sự hài lòng của đối
tượng nghiên cứu ........................................................................................ 50
Bảng 3.26. Mối liên quan giữa sử dụng BHYT và sự hài lòng của đối tượng
nghiên cứu .................................................................................................. 51
Bảng 3.27. Mối liên quan giữa hình thức sử dụng BHYT với sự hài lòng của
đối tượng nghiên cứu ................................................................................. 51
Bảng 3.28. Mối liên quan giữa thời gian nằm viện và sự hài lòng của đối
tượng nghiên cứu ........................................................................................ 52
Bảng 3.29. Mối liên quan giữa loại phòng bệnh và sự hài lòng của đối tượng
nghiên cứu .................................................................................................. 52
Bảng 3.30. Mối liên quan giữa thu nhập bình quân và sự hài lòng của đối
tượng nghiên cứu ........................................................................................ 54
viii
DANH MỤC BIỂU VÀ HÌNH
Biểu đồ 3.1. Giới tính của đối tượng nghiên cứu ....................................... 34
Biểu đồ 3.2. Nơi sống của đối tượng nghiên cứu ...................................... 36
Biểu đồ 3.3. Tình trạng nhập viện của đối tượng nghiên cứu .................... 37
Biểu đồ 3.4. Tình trạng bảo hiểm y tế của đối tượng nghiên cứu .............. 37
1
ĐẶT VẤN ĐỀ
Xã hội càng phát triển thì nhu cầu về dịch vụ y tế của người dân cũng
ngày càng cao. Chất lượng dịch vụ y tế được cung cấp tại các cơ sở là tiền
đề của sự hài lòng [42] và là nhân tố chủ yếu ảnh hưởng đến sự hài lòng của
người bệnh [55]. Sự hài lòng của người bệnh là một trong những phản hồi
rất hữu ích và quan trọng để giúp các nhà quản lý các cơ sở cng cấp dịch vụ
y tế đánh giá được hiệu quả các dịch vụ, kịp thời khắc phục những hạn
chế để bệnh viện hoàn thiện và phát triển, đồng thời sự hài lòng của người
bệnh là thước đo sự đổi mới, phát triển của ngành Y tế. Chỉ số hài lòng của
người bệnh là một trong những tiêu chí dùng để đo lường chất lượng dịch
vụ y tế [41]. Sự hài lòng của người bệnh chịu ảnh hưởng từ rất nhiều
phương diện như: cơ sở vật chất, vật tư, trang thiết bị, các hoạt động chăm
sóc, làm việc của bác sĩ, điều dưỡng và các nhân viên y tế [7].
Điều dưỡng là một bộ phận quan trọng trong chăm sóc y tế, là trụ cột của
hệ thống y tế [36]. Điều dưỡng có vai trò quan trọng trong mọi dịch vụ y tế.
Trong công tác chăm sóc sức khỏe người bệnh, cán bộ điều dưỡng tham gia
vào mọi quy trình khám chữa bệnh, từ khi đón tiếp bệnh nhân, điều trị, chăm
sóc, nuôi dưỡng, phục hồi tới khi bệnh nhân khỏi bệnh [1]. Hơn nữa điều
dưỡng còn là người tiếp xúc, giao tiếp trực tiếp với bệnh nhân hàng ngày.
Chính vì thế sự hài lòng của người bệnh đối với dịch vụ y tế cũng ảnh hưởng
rất lớn bởi sự chăm sóc của điều dưỡng. Vì vậy, một trong những yếu tố
quan trọng quyết định sự hài lòng của người bệnh là sự chăm sóc của điều
dưỡng.
Những năm qua, đã có nhiều nghiên cứu về sự hài lòng chăm sóc điều
dưỡng tại nhiều nơi trên thế giới như nghiên cứu tại Trung Quốc [64], Canada
[59], Malaysia [57], Ethiopia [50],[58], Anh và Hy Lạp [43] ... Tại Việt Nam,
2
sự hài lòng về chăm sóc điều dưỡng cũng đã có nhiều tác giả nghiên cứu
như: nghiên cứu của Nguyễn Ngọc Lý tại khoa Nội tổng hợp, bệnh viện đa
khoa tỉnh Thái Nguyên [19], Nguyễn Hoa Pháp tại bệnh viện Đại học Y Hà
Nội [23], Đào Thanh Lam tại bệnh viện Y học Cổ truyền Trung ương [16],
Vũ Hương Giang tại bệnh viện Tim Hà Nội [10]. Các nghiên cứu cho những
kết quả khác nhau về sự hài lòng chung về chăm sóc điều dưỡng, nhìn chung
dao động từ 65% đến 97,6%.
Bệnh viện Hữu Nghị Việt Đức là bệnh viện ngoại khoa hạng đặc biệt của
cả nước. Khoa Phẫu thuật chi dưới là một trong những khoa điều trị nội trú
của bệnh viện. Hàng năm khoa đã tiếp nhận điều trị hơn 4500 người bệnh và
phẫu thuật cho hơn 4000 người bệnh. Tuy nhiên, câu hỏi đặt ra là người bệnh
đã hài lòng với chăm sóc điều dưỡng tại Khoa Phẫu thuật chi dưới, bệnh viện
Việt Đức hay chưa? tỷ lệ hài lòng của người bệnh là như thế nào? Những
yếu tố nào liên quan đến sự hài lòng của người bệnh? Để trả lời những câu
hỏi trên nhằm góp phần cải thiện chất lượng dịch vụ và đáp ứng ngày càng
tốt hơn nhu cầu của người bệnh, chúng tôi thực hiện đề tài: “Sự hài lòng của
người bệnh điều trị nội trú về chăm sóc điều dưỡng tại khoa Phẫu thuật
chi dưới, bệnh viện Việt Đức năm 2020 và một số yếu tố liên quan” với 2
mục tiêu:
1. Đánh giá sự hài lòng của người bệnh điều trị nội trú về chăm sóc điều
dưỡng tại khoa Phẫu thuật chi dưới, bệnh viện Việt Đức năm 2020.
2. Phân tích một số yếu tố liên quan đến sự hài lòng về chăm sóc điều
dưỡng tại Khoa Phẫu thuật chi dưới của đối tượng nghiên cứu.