►CHUYÊNĐỀLAO◄
INSTITUTE OF COMMUNITY HEALTH
227
STUDYONTHEEFFECTOFINCREASINGCEREBRALBLOODFLOW
OFTHEEXTRABUYANGHUANWULIQUIDEXTRACTINEXPERIMENT
DoanQuangHuy,NguyenTienChung
*
, Ta Thi Nga
Vietnam University of Traditional Medicine - 2 Tran Phu, Mo Lao Ward, Ha Dong Dist, Hanoi City, Vietnam
Received: 01/10/2024
Revised: 17/10/2024; Accepted: 23/10/2024
ABSTRACT
Objectives: Toevaluatethee�ecofincreasingcerebralbloodowofextraBuyangHuanwu
liquidextractinmice.
Subjects and methods: Experimental study, using the mouse model of chronic cerebral
hypoperfusion by bilateral common carotid artery stenosis.
Results: BuyangHuanwuextractatthedosesof49,8g/kg/dayand149,4g/kg/dayincreased
cerebralbloodowonmousemodelofchroniccerebralhypoperfusionbybilateralcommon
carotid artery stenosis at the time 14 days and 28 days after surgery.
Conclusions: TheextraBuyangHuanwuextractwiththedosesof49,8g/kg/dayand149,4g/
kg/dayincreasedcerebralbloodowsonmicesimilartothatofGinkoBilobadoseof100mg/
kgday.
Keywords: BuyangHuanwu,cerebralbloodow,bloodactivity.
Vietnam Journal of Community Medicine, Vol. 65, No. 6, 227-231
*Correspondingauthor
Email: nguyentienchung89@gmail.com Phone: (+84)989304689Https://doi.org/10.52163/yhc.v65i6.1690
www.tapchiyhcd.vn
228
TÁCDỤNGTĂNGLƯULƯỢNGMÁUNÃOCỦA
CAOLONGBỔDƯƠNGHOÀNNGŨTHANGGIAVỊTRÊNTHỰCNGHIỆM
ĐoànQuangHuy,NguyễnTiếnChung
*
,TạThịNga
HọcviệnYDượchọccổtruyềnViệtNam-2TrầnPhú,P.MộLao,Q.HàĐông,Tp.HàNội,ViệtNam
Ngàynhậnbài:01/10/2024
Chỉnhsửangày:14/10/2024;Ngàyduyệtđăng:23/10/2024
TÓMTẮT
Mụctiêu:ĐánhgiátácdụngtănglưulượngmáunãocủabàithuốcBổdươnghoànngũthang
giavịtrênđộngvậtthựcnghiệm.
Đốitượngvàphươngpháp:Nghiêncứuthựcnghiệm,sửdụngmôhìnhgiảmlưulượngmáu
nãomạntínhtrênchuộtnhắtchủngSwissbằngphươngphápgâyhẹpđộngmạchcảnhchung
hai bên.
Kếtquả:Bổdươnghoànngũthanggiavịliều49,8g/kg/ngàyvà149,4g/kg/ngàycótácdụng
tăngcườnglưulượngmáunãochuộtgâyhẹpđộngmạchcảnhchunghaibênởcácthờiđiểm14
ngàyvà28ngàysauphẫuthuật(p<0,05).
Kếtluận:Bổdươnghoànngũthanggiavịliều49,8g/kg/ngàyvà149,4g/kg/ngàycótácdụng
tăngcườnglưulượngmáunãochuộttươngđươngGinkoBilobaliều100mg/kg/ngày.
Từkhóa:Bổdươnghoànngũthang,lưulượngmáunão,hoạthuyết.
1.ĐẶTVẤNĐỀ
Lưulượngmáunãolàyếutốcơbảnnhấtảnhhưởngđến
chứcnăngnãobộvàlàmộtyếutốquantrọngcủasức
khỏemạchmáunão[1].Bấtkỳnguyênnhânnàogây
suygiảmlưulượngmáunãocũngdẫntớinhữngtình
trạngbệnhlýkhácnhauchonãobộ.Cáctriệuchứng
củathiếumáunãogâyracónhiềubiểuhiệnlâmsàng
khácnhaunhư:đauđầu,suygiảmtrínhớ,rốiloạnvề
giấcngủ,chóngmặt...[2].Bệnhphổbiếnởngườicao
tuổi,nếukhôngđiềutrịkịpthờidễgâyranhữnghậu
quảnhư:taibiếnmạchmáunão,suygiảmtrínhớ...ảnh
hưởnglớnđếnchấtlượngcuộcsốngcủangườibệnh[3].
Bổdươnghoànngũthanggiavị(BDHNTGV)làbài
thuốcyhọccổtruyềncótácdụngbổkhíhuyết,hoạt
huyết, thông lạc. Bài thuốc có nguốn gốc từ bài Bổ
dươnghoànngũthanggiathêmcácvị:kêhuyếtđằng,
nữtrinhtử,đansâm,hạnliênthảo.BàithuốcBổdương
hoànngũthangđãđượcứngdụngtrongđiềutrịbệnhlý
mạchmáunãonhưtaibiếnmạchmáunãosaugiaiđoạn
cấp[4],đãđượcchứngminhcótácdụnglàmtăngtuần
hoànmáunão,bảovệtếbàoneuronquanhiềucơchế,
thúcđẩyquátrìnhphụchồichứcnăngthầnkinh[5].
Hiệnchưacónghiêncứunàođánhgiátácdụngtăng
cườnglưulượngmáunãocủabàithuốcBDHNTGV.
Để có bằng chứng khoa học sử dụng bài thuốc
BDHNTGV trongviệc điều trị bệnh, góp phần cung
cấpthêmminhchứngkhoahọcchotácdụngcủathuốc
yhọccổtruyền,chúngtôitiếnhànhnghiêncứunày
vớimụctiêuđánhgiátácdụngtăngcườnglưulượng
máunãocủabàithuốcBDHNTGVtrênđộngvậtthực
nghiệm.
2.ĐỐITƯỢNGVÀPHƯƠNGPHÁPNGHIÊNCỨU
2.1.Chấtliệunghiêncứu
CaolỏngbàithuốcBDHNTGVdoKhoaDược,Bệnh
việnTuệTĩnhcungcấp.Bàithuốcbaogồmcácvịthuốc:
Vịthuốc Liều
lượng Vịthuốc Liều
lượng
Sinhhoàngkỳ 120g Nữtrinhtử 15g
Đươngquyvĩ 6g Hạnliênthảo 15g
Địalong 3g Đàonhân 3g
Kêhuyếtđằng 20g Hồnghoa 3g
Xíchthược 4,5g Đansâm 15g
Xuyênkhung 3g
N.T. Chung et al. / Vietnam Journal of Community Medicine, Vol. 65, No. 6, 227-231
*Tácgiảliênhệ
Email: nguyentienchung89@gmail.com Điệnthoại:(+84)989304689Https://doi.org/10.52163/yhc.v65i6.1690
229
CácvịthuốcđạttiêuchuẩncủaDượcđiểnViệtNamV
[6].Bàithuốcnghiêncứuđượcbàochếdướidạngcao
lỏngtỷlệ4:1(1mlcaotươngđươngvới4gdượcliệu).
QuátrìnhbàochếđượcthựchiệntạiKhoaDược,Bệnh
việnTuệTĩnh.
2.2.Đốitượngnghiêncứu
ChuộtnhắttrắngchủngSwisstrưởngthành,cả2giống,
khỏemạnh,trọnglượng20±2g.ĐộngvậtdoBanChăn
nuôi,HọcviệnQuânycungcấp,nuôidưỡngtrongđiều
kiệnphòngthínghiệmítnhất1tuầntrướckhilàmthí
nghiệm,ănthứcăntheotiêuchuẩnthứcănchođộngvật
nghiêncứu(doBanChănnuôi,HọcviệnQuânycung
cấp),nước(đunsôiđểnguội)uốngtựdo.
2.3.Địađiểmvàthờigiannghiêncứu
-Địađiểm:BộmônDượclý,ViệnĐàotạoDược,Học
việnQuâny.
-Thờigian:từtháng8/2022đếntháng3/2023.
2.4.Phươngphápnghiêncứu
2.4.1.Thiếtkếnghiêncứu
Nghiêncứuthựcnghiệm,cóđốichiếuvớinhómchứng.
2.4.2.Cỡmẫuvàphươngphápchọnmẫu
Tiếnhànhgâygiảmlưulượngmáunãochuộtbằngcách
gâyhẹp2độngmạchcảnhchungcủachuộtnhắttheo
phươngphápmôtảbởiWashidavàcộngsự(2019)[7],
cócảitiến.
Chuộtđượcchiangẫunhiênthành5lô,mỗilô10con:
-Lô1(chứngphẫuthuật):phẫuthuậtkhônggâyhẹp
độngmạchcảnhchunghaibên+uốngnướccất.
-Lô2(chứngbệnhlý):phẫuthuậtgâyhẹpđộngmạch
cảnhchunghaibên+uốngnướccất.
-Lô3(GinkoBiloba):phẫuthuậtgâyhẹpđộngmạch
cảnhchunghaibên+uốngGinkoBilobaliều100mg/
kg/ngày.
-Lô4(BDHNTGV-1):phẫuthuậtgâyhẹpđộngmạch
cảnhchunghaibên+uốngBDHNTGV49,8g/kg/ngày.
-Lô5(BDHNTGV-2):phẫuthuậtgâyhẹpđộngmạch
cảnhchunghaibên+uốngBDHNTGV149,4g/kg/ngày.
2.4.3.Theodõivàđánhgiákếtquả
Cácchuộtởcáclôtừlô2đếnlô5đượcphẫuthuậtgây
hẹp2độngmạchcảnhchungđểgâygiảmlưulượng
máunão.Chuộtởlô1cũngphẫuthuậtnhưngkhông
gâyhẹpđộngmạch.7ngàysaukhichuộthồiphụcvết
mổ,bắtđầuchochuộtuốngthuốchoặcnướccấttheo
phânlô.Tiếnhànhđolưulượngmáunãochuộtởvùng
vỏnãotrước.Lưulượngmáunãođođượctrướckhi
phẫuthuậtđượclấylàmgiátrịcơsởcủalưulượngmáu
não.Tiếnhànhđolưulượngmáunãoởcácthờiđiểm
2giờ,1ngày,3ngày,7ngày,14ngàyvà28ngàysau
phẫuthuật.Cácgiátrịlưulượngmáunãođođượcởcác
thờiđiểmsauphẫuthuậtđượcbiểuthịbằngphầntrăm
củagiátrịcơsở.
2.5.Phươngphápxửlýsốliệu
Tấtcảcácsốliệuthuđượcđềuđượcxửlýbằngphần
mềm Excel 2007 và SPSS 20.0. Sử dụng thuật toán
T-teststudentvàONE-WAYANOVAđểsosánhgiá
trịtrungbình.SốliệuđượctrìnhbàydướidạngMean
±SD.Sựkhácbiệtcóýnghĩathốngkêkhip<0,05.
2.6.Đạođứctrongnghiêncứu
Việc lựa chọn động vật thí nghiệm, điều kiện nuôi,
chămsócvàsửdụngđộngvậtđềutuânthủchặtchẽ
theoHướngdẫnnộidungcơbảnthẩmđịnhkếtquảng-
hiêncứutiềnlâmsàngthuốctândược,thuốccổtruyền,
vacxinvàsinhphẩmytếcủaBộYtế.
3.KẾTQUẢNGHIÊNCỨU
Tácdụngtăngcườnglưulượngmáunãocủabàithuốc
BDHNTGVđượcđánhgiátrênmôhìnhchuộtgâyhẹp
độngmạchcảnhchunghaibên.
Bảng1.Lưulượngmáunãochuột
ởcácthờiđiểmtrướcuốngthuốc
Lôthínghiệm
Lưulượngmáunãovùngvỏnãotrước
(%sovớigiátrịcơsở)
2giờsau
phẫuthuật 1ngàysau
phẫuthuật 3ngàysau
phẫuthuật 7ngàysau
phẫuthuật
Chứngphẫuthuật(1)(n=10)
96,36±9,62
101,69±10,56
97,36±9,61 98,12±9,93
Chứngbệnhlý(2)(n=10)
70,83±8,61 72,95±9,12 73,92±8,85 75,85±9,28
GinkoBiloba(3)(n=10)
69,52±8,95 72,57±7,95 73,68±9,46 75,49±8,69
BDHNTGV-1(4)(n=10)
71,13±9,27 74,06±8,63 74,83±9,28 76,14±9,27
BDHNTGV-2(5)(n=10)
70,52±7,94 73,12±9,47 74,19±8,93 76,02±9,54
p
2,3,4,5-1
< 0,01 < 0,01 < 0,01 < 0,01
p
3,4,5-2
> 0,05 > 0,05 > 0,05 > 0,05
p
4,5-3;p5-4
> 0,05 > 0,05 > 0,05 > 0,05
Ởlô1,phẫu thuậtnhưngkhônggâyhẹpđộngmạch
cảnhchunghaibên,lưulượngmáunãovùngvỏnão
trướcdaođộngquanhgiátrị100%sovớigiátrịcơsở
(làgiátrịlưulượngmáunãođođượctrướcphẫuthuật).
Ởcáclôtừlô2đếnlô5,lưulượngmáunãovùngvỏ
N.T. Chung et al. / Vietnam Journal of Community Medicine, Vol. 65, No. 6, 227-231
www.tapchiyhcd.vn
230
nãotrướcthayđổiđángkể.Tạitấtcảcácthờiđiểmđo,
lưulượngmáunãocủachuộtởcáclôtừlô2đếnlô5
đềuthấphơncóýnghĩathốngkêsovớilôchứngphẫu
thuậtvớip<0,01.
Bảng2.Lưulượngmáunãocủachuộttạithời
điểmsauuốngthuốc7ngày(ngày14sauphẫu
thuật)và21ngày(ngày28sauphẫuthuật)
Lôthínghiệm
Lưulượngmáunãovùngvỏnãotrước
(%sovớigiátrịcơsở)
Ngày14sauphẫuthuật Ngày28sauphẫuthuật
Chứngphẫuthuật(1)(n=10)
98,26±9,94 98,02±9,68
Chứngbệnhlý(2)(n=10)
77,42±7,96 80,06±8,05
GinkoBiloba(3)(n=10)
86,31±8,19 91,18±8,21
BDHNTGV-1(4)(n=10)
85,65±8,03 90,93±8,64
BDHNTGV-2(5)(n=10)
87,15±8,22 91,23±8,96
p
2-1
< 0,01 < 0,05
p
3,4,5-1
< 0,05 > 0,05
p
3,4,5-2
< 0,05 < 0,05
p
4,5-3
; p
5-4
> 0,05 > 0,05
Ởthờiđiểm14ngàysauphẫuthuật:sovớilôchứng
phẫuthuật,lưulượngmáunãovùngvỏnãotrướcởlô
chứngbệnhlýthấphơncóýnghĩathốngkêvớip<
0,01.LưulượngmáunãovùngvỏnãotrướcởlôGinko
Bilobavà2lôBDHNTGV-1,BDHNTGV-2caohơncó
ýnghĩathốngkêsovớilôchứngbệnhlývớip<0,05,
tuy nhiên vẫn còn thấp hơnso với ở lô chứng phẫu
thuật(p<0,05).Sosánhgiữa2lôdùngBDHNTGV
vớilôGinkoBilobacũngnhưsosánhgiữa2lôdùng
BDHNTGVvớinhau,lưulượngmáunãovùngvỏnão
trướcởcáclônàykhôngcósựkhácbiệt(p>0,05).
Ởthờiđiểm28ngàysauphẫuthuật:sovớilôchứng
phẫuthuật,lưulượngmáunãovùngvỏnãotrướcởlô
chứngbệnhlýthấphơncóýnghĩathốngkêvớip<
0,05.LưulượngmáunãovùngvỏnãotrướcởlôGinko
Bilobavà2lôBDHNTGV-1,BDHNTGV-2caohơncó
ýnghĩathốngkêsovớilôchứngbệnhlývớip<0,05,
vềmứctươngđươngsovớiởlôchứngphẫuthuật(p>
0,05).Sosánhgiữa2lôdùngBDHNTGVvớilôGinko
Bilobacũngnhưsosánhgiữa2lôdùngBDHNTGV
vớinhau,lưulượngmáunãovùngvỏnãotrướcởcác
lônàykhôngcósựkhácbiệt(p>0,05).
4.BÀNLUẬN
Tácdụngtăngcườnglưulượngmáunãocủabàithuốc
BDHNTGVđượcđánhgiátrênmôhìnhgiảmtướimáu
não mạn tính trên chuột bằng phương pháp thắt hẹp
độngmạchcảnhchunghaibên,kếtquảởbảng1cho
thấy:khiđolưulượngmáunãovùngvỏnãotrướccủa
chuộtởcáclôtạicácthờiđiểmtrướcuốngthuốc(2giờ,
1ngày,3ngàyvà7ngàysauphẫuthuật),sovớilô1là
lôchứngphẫuthuậtnhưngkhônggâyhẹpđộngmạch
cảnhchung,cáclôtừlô2đếnlô5làcáclôcóphẫuthuật
gâyhẹpđộngmạchcảnhchunghaibênthìlưulượng
máunãovùngvỏnãotrướcthayđổiđángkểtạicácthời
điểm2giờ,1ngày,3ngàyvà7ngàysauphẫuthuậtcó
ýnghĩathốngkêvớip<0,01.
Lưulượngmáunãovùngvỏnãotrướccủachuộtởlô
3,lô4vàlô5sovớilô2tạithờiđiểmtrướcuốngthuốc
(2giờ,1ngày,3ngày,7ngàysauphẫuthuật)thayđổi
khôngđángkểvớip>0,05.Tươngtự,lưulượngmáu
nãocủachuộtởlô4vàlô5sovớilô3vàlưulượngmáu
nãochuộtởlô5sovớilô4tạicácthờiđiểmtrướcuống
thuốc(2giờ,1ngày,3ngày,7ngàysauphẫuthuật)sự
thayđổikhôngđángkểvớip>0,05.
Ởcáclôchuộtcógâyhẹpđộngmạchcảnhchunghai
bên, thờiđiểm2giờsauphẫu thuật,lượngmáunão
vùngvỏnãotrướcchuộtgiảmdần,daođộngtừ69,52%
±8,95%đến71,13%±9,27%sovớigiátrịcơsở.Sau
đó,lưulượngmáunãophụchồichậmtạithờiđiểmsau
phẫuthuật1ngàyvớilưulượngmáunãotừ72,57%±
7,95%đến74,06%±8,63%;thờiđiểmsau3ngàyphẫu
thuật,lưulượngmáunãodaođộngtừ73,68%±9,46%
đến74,83%±9,28%;thờiđiểmsau7ngàyphẫuthuật,
lưulượngmáunãodaođộngtừ75,49%±8,69%đến
76,14%±9,27%.Khảnăngphụchồilưulượngmáunão
củachuộtlàtăngdầnsauphẫuthuật7ngày,tuynhiên
tốcđộphụchồichậm.Kếtquảnàyphùhợpvớicácbáo
cáotrướcđâyvềmôhìnhmôphỏnggiảmtướimáunão
mạntínhtrênchuộtbằngphươngphápphẫuthuậtgây
hẹpđộngmạchcảnhchunghaibên.
Ởthờiđiểmsauuốngthuốc7ngày,tứclà14ngàysau
khiphẫuthuật,lưulượngmáunãovùngvỏnãotrước
củacácchuộtởlô1là98,26%±9,94%sovớigiátrịcơ
sở;ởlô2làlôchứngbệnhlý,lưulượngmáunãovùng
vỏnãotrướclà77,42%±7,96%,giảm21,21%sovới
lô1,sựthayđổinàycóýnghĩathốngkêvớip<0,01;
lưulượngmáunãocủachuộtởlôuốngGinkoBiloba
liều100mg/kg/ngàylà86,31%±8,19%,giảm12,16%
sovớilô1vàtăng11,48%sovớilô2,sựthayđổicóý
nghĩathốngkêvớip<0,05.CáclôdùngBDHNTGV-1
vàBDHNTGV-2lưulượngmáunãovùngvỏnãotrước
của chuột lần lượt là 85,65% ± 8,03% và 87,15% ±
8,22%sovớigiátrịcơsở,giảmsovớilô1lầnlượtlà
12,83%và11,31%,tăngsovớilô2lầnlượtlà10,63%
và12,57%,sựthayđổinàycóýnghĩathốngkêvớip<
0,05;sosánhgiữalô4vàlô5vớilô3,vàgiữalô4với
N.T. Chung et al. / Vietnam Journal of Community Medicine, Vol. 65, No. 6, 227-231
231
lô5,lưulượngmáunãothayđổikhôngđángkểvớip>
0,05.Kếtquảnghiêncứuchothấychuộtsaukhiuống
thuốc BDHNTGV-1, BDHNTGV-2, lưu lượng máu
nãovùngvỏnãotrướccủachuộtsovớilôuốngGinko
Bilobaliều100mg/kg/ngàylàtươngđươngnhau,có
tănghơnsovớilôkhônguốngthuốccóýnghĩathống
kêvớip<0,05,tuynhiênlưulượngmáunãoởcáclô
nàycònthấphơnđángkểsovớilôkhôngphẫuthuật
gâyhẹpđộngmạchcảnhchunghaibên.
Tạithờiđiểmsauuốngthuốc21ngày,tức28ngàysau
phẫuthuật,lưulượngmáunãovùngvỏnãotrướccủa
cácchuộtởlô1là98,02%±9,68%,khôngcósựsuy
giảmđángkểsovớigiá trịcơsở;ởlô2,lưulượng
máunãovùngvỏcủachuộtlà80,06%±8,05%,giảm
18,32%sovớilô1,sựthayđổicóýnghĩathốngkêvới
p<0,05;ởlô3,lưulượngmáunãovùngvỏnãotrước
củachuộtlà91,18%±8,21%,giảm6,98%sovớilô1,
sựthayđổikhôngcóýnghĩathốngkêvớip>0,05,tăng
sovớilô2là13,89%,sựthayđổicóýnghĩathốngkê
vớip<0,05;ởlô4vàlô5,lưulượngmáunãovùngvỏ
nãotrướccủacácchuộtlầnlượtlà90,93%±8,64%và
91,23%±8,96%,giảmsovớilô1lầnlượtlà7,23%và
6,93%,sựthayđổinàykhôngcóýnghĩathốngkêvới
p>0,05,tăngsovớilô2lầnlượtlà13,58%và13,95%,
sựthayđổicóýnghĩathốngkêvớip<0,05,sựthayđổi
nàysovớilô3khôngcóýnghĩathốngkêvớip>0,05.
Kếtquảnghiêncứuchothấy,lưulượngmáunãovùng
vỏnãotrướccủachuộtởcáclôuốngBDHNTGV-1và
BDHNTGV-2tươngđươnglưulượngmáunãovùng
vỏnãotrướclôchuộtuốngGinkoBilobaliều100mg/
kg/ngày,vàlớnhơnlưulượngmáunãovùngvỏnão
trướcchuộtkhônguốngthuốcvớip<0,05.Gíatrịnày
tươngđươngvớilôchứngphẫuthuậtvớip>0,05.Giữa
hailôdùngBDHNTGV-1vàBDHNTGV-2,lưulượng
máunãovùngvỏnãotrướcởcáclônàykhôngcósự
khácbiệt(p>0,05).Sovớithờiđiểm7ngàysaukhi
uốngthuốc(BDHNTGV-1,BDHNTGV-2),lưulượng
máunãovùngvỏnãotrướccủachuộtsau21ngàyuống
thuốccótăngcaohơnvàgiátrịnàygầntươngđương
vớilôchứngphẫuthuật,chothấylưulượngmáunão
vùngvỏnãotrướccủachuộtcósựphụchồichậmsau
phẫu thuật, và hai mức liều BDHNTGV-1, BDHNT-
GV-2cótácdụngtăngcườnglưulượngmáunãotốt
tươngđươngvớiliềuGinkoBiloba100mg/kg/ngày,
lưulượngmáunãochuộtvềgiátrịgầntươngđương
vớigiátrịcơsở.
Kết quả của nghiên cứu trên đây cũng phù hợp với
nhữngkếtquảtrướcđâyvềtácdụngcủabàithuốcBổ
dương hoàn ngũ thang và tác dụng của cácvị thuốc
trong bài thuốc BDHNTGV. Xie KH (2018) nghiên
cứutácdụngcủathuốcsắcBuyanghuanwuvớicácliều
lượngkhácnhaucủaAstragalusMembranaceusđốivới
hsCRPvàHCYcủabệnhmạchmáunãonhỏ,kếtquả
chothấyBổdươnghoànngũthangcóthểứcchếphản
ứngviêmmạntínhvàbảovệlớpnộimạcmạchmáu;
hơnnữa,Bổdươnghoànngũthangcảithiệntínhlưu
biếncủamáu,tăngvituầnhoànvàtướimáunãocủamô
nãovớihộichứngkhíhưvàhuyếtứởbệnhnhânbệnh
mạchmáunãonhỏ[8].
ThuốcsắcBổdươnghoànngũthanglàmtănglưulượng
máu não,tác dụng bảovệ tế bàothần kinhđệm. Bổ
dươnghoànngũthangđượcứngdụngtrongđiềutrịcác
bệnhnhưđộtquỵhaybệnhtimmạchthểbệnhkhíhư
vàhuyếtứtheoyhọccổtruyềnthôngquatácdụngbổ
khíđểthúcđẩyhoạthuyếtvớiviệcsửdụngliềucaovị
thuốchoàngkỳcótácdụngbổkhí[9].
5.KẾTLUẬN
CaolỏngbàithuốcBDHNTGVliều49,8gdượcliệu/
kg/ngàyvà149,4gdượcliệu/kg/ngàycótácdụnglàm
tănglưulượngmáunãotrênchuộtnhắttrắngbịgây
giảmtướimáunãomạntínhdohẹpđộngmạchcảnh
chunghaibên,tươngđươngvớiGinkoBilobaliều100
mg/kg/ngày.Sovớiliều49,8gdượcliệu/kg/ngày,liều
149,4gdượcliệu/kg/ngàycóxuhướngtácdụngtốthơn
nhưngsựkhácbiệtkhôngcóýnghĩathốngkê.
TÀILIỆUTHAMKHẢO
[1] PhạmKhuê,Rốiloạntuầnhoànnãoởngườicó
tuổi,tập1,NhàxuấtbảnYhọc,HàNội,1988,
tr.15-23.
[2] Trần KimDung, Nghiêncứu tácdụngđiềutrị
thiếumáunãomạntínhcủaviênCracetin,Luận
vănbácsỹchuyênkhoacấpII,TrườngĐạihọc
YHàNội,2004.
[3] NguyễnVănĐăng,Taibiếnmạchmáunão,Nhà
xuấtbảnYhọc,HàNội,1998,tr.43,68.
[4] NguyễnMinhHà,Nghiêncứutácdụngđiềutrị
nhồimáunãosaugiaiđoạncấpcủabàithuốcbổ
dươnghoànngũthang,TạpchíYhọcthựchành,
2010,tr.111-113.
[5]
沈 建 补 阳 还 五 汤 抗 脑 缺 血 作
用 及 促 血 管 新 生 的 机 制 研 究，
浙 江 大 学，年 博 士 伦 文
-ThẩmKiến,
Tácdụngchốngthiếumáucụcbộcủanướcsắc
BuyangHuanwuvà cơchế thúcđẩy quátrình
tạomạch,Luậnántiếnsỹyhọc,TrườngĐạihọc
ChiếtGiang,2014.
[6] BộYtế,DượcđiểnViệtNam,lầnxuấtbảnthứ
năm,NhàxuấtbảnYhọc,HàNội,2018.
[7] YoritoHattori,MasafumiIharaKazuoWashida,
AnimalModelsofChronicCerebralHypoperfu-
sion:FromMousetoPrimate,IntJMolSci,20,
6176,2019.
[8] Xie KH, E�ect of Buyanghuanwu Decoction
with Di�erent Doses of Astragalus Membra-
naceus on hsCRP and HCY of Small Cerebral
VascularDisease.Guangzhou:GuangzhouUni-
versityofTraditionalChineseMedicine,2018.
[9] JiangC,XuYC,ZhangW,PanW,ChaoX,Ef-
fectsandsafetyofBuyang-HuanwuDecoction
for the treatment of patients with acute ischemic
stroke:Aprotocolofsystematicreviewandme-
ta-analysis.Medicine,2020,99(23),e20534.
N.T. Chung et al. / Vietnam Journal of Community Medicine, Vol. 65, No. 6, 227-231