Tai nạn do dùng nhiệt kế thủy ngân
Pha sữa cho trẻ là công việc hàng ngày của các bậc cha mẹ có
con nhỏ. Chuyện tưởng như đơn giản nhưng một số phụ huynh
quá lo lắng cho rằng nắm bắt nhiệt nhiệt độ chính xác là rất
quan trọng vì sợ nhiệt độ cao sẽ gây phỏng trong miệng, làm
trẻ không ăn uống được. Ngược lại, nếu nhiệt độ nước nguội
hơn sợ trẻ bị tiêu chảy do sữa sẽ không tiêu hóa và hấp thu
được. Do vậy đã có những tình huống tai nạn không ngờ xảy ra
cho trẻ do sai lầm dùng nhiệt kế thủy ngân đo nhiệt độ nước
sôi.
Bé Đ. T. L. H., 6 tháng tuổi, nhà ở Lâm Đồng, được người nhà đưa
đến bệnh viện vì nuốt phải thủy ngân. Mẹ cháu cho biết, bà làm vỡ
chiếc nhiệt kế trong khi đo nhiệt độ bình sữa pha cho bé mà không
hay. Mãi đến khi cho bé bú gần hết bình sữa mẹ mới phát hiện có
đọng ở đáy bình những giọt thủy ngân lóng lánh lẫn trong sữa.
Chạy lấy chiếc nhiệt kế ra xem mới biết đã bị nứt vỡ không còn
thủy ngân trong đó. Mẹ cháu tìm mọi cách gây ói không được nên
đưa cháu đến bệnh viện. Cháu phải nằm viện 3 ngày để hồi phục
sức khỏe và đã được xuất viện.
Thủy ngân có trong nhiệt kế là dạng thủy ngân nguyên chất, được
hấp thu rất ít khi vào đường tiêu hoá nên không gây ngộ độc cho
trẻ em khi nuốt phải. Tuy nhiên, lượng thủy ngân này sẽ trở nên rất
độc khi vào phổi do trẻ hít phải trực tiếp hoặc qua chất nôn ói từ dạ
dày. Nguy cơ hít sặc càng cao xảy ra khi người lớn kích thích họng
gây nôn cho trẻ sau khi đã nuốt vào.
Do vậy, nếu phát hiện trẻ nuốt thủy ngân, các bậc phụ huynh phải
thật bình tĩnh, tuyệt đối không móc họng, gây ói vì sẽ gây biến
chứng hít sặc thủy ngân rất nguy hiểm cho sức khỏe của trẻ. Đưa
trẻ đến ngay cơ sở y tế nếu nghi ngờ hít sặc. Cần theo dõi phân của
trẻ trong vài ngày để xác định và đánh giá lượng thủy ngân đã nuốt
được bài tiết ra ngoài.
Nhiệt kế thủy ngân đo được đến mức cao nhất là 42oC nên chỉ
dùng để đo nhiệt độ cơ thể. Dụng cụ này lại làm bằng thủy tinh
mỏng manh do vậy sẽ dễ bị vỡ chảy thủy ngân ra ngoài nếu dùng
đo nhiệt độ nước sôi nóng hơn. Để tránh xảy ra tai nạn như trên,
các bậc phụ huynh cần lưu ý pha sữa cho trẻ đúng cách. Đa số các
nhà sản xuất sữa bột đều khuyến cáo pha sữa ở nước có nhiệt độ
khoảng gần 40oC để bảo vệ thành phần giá trị dinh dưỡng trong
sữa bột. Theo kinh nghiệm, có thể pha nước nóng và nước đun sôi
để nguội theo tỉ lệ nhất định (pha một phần nước nóng trong bình
thủy với một phần nước nguội hoặc pha một phần nước sôi với hai
phần nước nguội) để đạt được đ ô nóng ổn định, an toàn không
ảnh hưởng đến sức khỏe của bé. Ước chừng và thử độ nóng của
sữa đã pha bằng cách nhỏ sữa lên da bàn tay nếu cảm thấy ấm, gần
với nhiệt độ trên da, có nghĩa tương đương khoảng 37oC là cho trẻ
uống được. Để phòng tránh trẻ nuốt phải thủy ngân, các bậc phụ
huynh cần lưu ý sử dụng đúng nhiệt kế thủy ngân. Biết cách pha
sữa, pha nước nóng tắm đúng. Không dùng nhiệt kế để đo trực tiếp
nước sôi nóng. Cẩn thận không đặt nhiệt kế trên bàn, kệ trong tầm
nhìn, tầm tay của trẻ. Không cho trẻ chơi nghịch với nhiệt kế. Khi
lấy nhiệt độ cho trẻ, luôn bên cạnh trẻ và quan sát trong suốt thời
gian cặp nhiệt kế cho đến khi có kết quả nhiệt độ. Cất giữ nhiệt kế
trong tủ cao có khóa hoặc chốt cài cẩn thận.
BS.CKII. NGUYỄN THỊ KIM THOA
