Đề tài: Thành lập lưới khống chế thi công bằng công nghệ GPS

ƯƠ CH NG I

Ề ƯỚ Ố Ế Ệ KHÁI NI M V  L Ắ   I KH NG CH  THI CÔNG TRONG TR C

Ị Đ A CÔNG TRÌNH

ướ ệ ố ế ố ướ ồ ậ L i kh ng ch  thi công là 1 h  th ng l ỗ   ề i g m nhi u b c, m i

ụ ụ ừ ậ ằ ạ ậ ướ ượ b c l i đ c thành l p nh m ph c v  cho t ng giai đo n khác nhau trong

ụ ạ ộ quá trình thi công m t nhóm h ng m c công trình.

1.1

Ự Ạ CÁC GIAI ĐO N XÂY D NG CÔNG TRÌNH

ế ế ả ả ấ ỳ ự ề Quy trình thi t k  và xây d ng b t k  công trình nào đ u ph i tr i qua các

ạ giai đo n sau:

(cid:0) ế ế Kháo sát và thi t k  công trình.

(cid:0) ự Thi công xây d ng công trình.

(cid:0) ử ụ ậ V n hành khai thác s  d ng công trình.

ắ ộ ọ ộ ị Công tác tr c đ a là m t khâu quan tr ng trong toàn b  công tác quy

ạ ế ế ặ ằ ự ắ ho ch, thi ư   t k , thi công xây l p công trình trên m t b ng xây d ng nh ng

ả ượ ệ ộ ề ươ ự ệ ươ công vi c này ph i đ c th c hi n theo m t đ  c ặ ng ho c ph ng án k ỹ

ậ ượ ớ ế ủ ệ ợ ộ thu t đã đ ạ   c phê duy t và phù h p v i ti n đ  chung c a các giai đo n

ế ế ố ế ạ kháo sát, thi ắ t k , b  trí, và quan tr c bi n d ng công trình.

ắ ị ạ ả ế ế * Công tác tr c đ a trong giai đo n kh o sát và thi t k  công trình.

ụ ụ ả ắ ạ ị ế ế ị Công tác kh o sát tr c đ a­ đ a hình ph c v  quy ho ch thi t k  công

[Type text]

1

ậ ướ ồ ế ặ ằ ụ ụ ố ộ trình bao g m thành l p l i kh ng ch  m t b ng và đ  cao ph c v  cho

ặ ắ ẽ ả ồ ị ẽ ệ ạ vi c đo v  b n đ  đ a hình, đo v  các lo i m t c t  theo t ỷ ệ  l ợ    thích h p

ụ ế ế phuc v  cho công tác thi t k  công trình.

ắ ị ạ * Công tác tr c đ a trong giai đo n thi công công trình.

ụ ụ ắ ị ắ ồ Công tác tr c đ a ph c v  thi công xây l p công trình bao g m thành

ụ ố ụ ế ố ế ậ ướ l p l i kh ng ch  thi công ph c v  b  trí chi ti ắ   t   và thi công xây l p

ướ ế ấ ọ ỉ ể công trình, ki m tra kích th ự   c hình h c căn ch nh và các k t c u xây d ng

ế ế ỹ ẽ ậ và thi t k  k  thu t, đo v  hoàn công công trình.

ử ụ ắ ạ ậ ị * Công tác tr c đ a trong giai đo n v n hành khai thác và s  d ng công

trình.

ụ ụ ế ắ ạ ị ồ   ắ Công tác tr c đ a ph c v  quan tr c bi n d ng công trình bao g m

ậ ướ ế ơ ở ướ ố ể ẩ ố thành l p l i kh ng ch  c  s , l ằ   ố i m c chu n và m c ki m tra nh m

ụ ụ ủ ể ệ ầ ị ị ị xác đ nh đ y đ , chính xác các giá tr  chuy n d ch, ph c v  cho vi c đánh

ộ ổ ả ị giá đ   n đ nh và b o chì công trình.

Ặ Ể ƯỚ Ố Ế 1.2 Đ C ĐI M L I KH NG CH  THI CÔNG CÔNG TRÌNH

ướ ế ố ượ ậ ở ạ L i kh ng ch  thi công công trình đ c thành l p giai đo n thi

ự ạ ướ ế ố công xây d ng công trình. M ng l ộ   i kh ng ch  thi công công trình có m t

ể ố s  đăc đi m sau.

(cid:0) ướ ế ố ườ ượ L i kh ng ch  thi công công trình th ng đ c thành l p ậ ở ạ    d ng

ướ ộ ậ ụ ộ ể ả ưở ố ố ệ ủ ố l i đ c l p, c c b  ( đ  tránh  nh h ng c a sai s  s  li u g c )

(cid:0) ướ ộ ệ ố ế ố ướ ồ L i kh ng ch  thi công công trình là m t h  th ng l ề   i g m nhi u

[Type text]

2

ắ ừ ổ ậ ế ậ ượ b c đ c thành l p theo nguyên t c t ể ế  t ng th  đ n chi ti t. M i b c l ỗ ậ ướ   i

ụ ụ ừ ạ ộ ph c v  cho t ng giai đo n khác nhau trong quá trình thi công m t nhóm

ụ ạ h ng m c công trình.

(cid:0) ấ ả ậ ướ ả ọ T t c  các b c l ầ i thi công công trình c n ph i tính toán t a đ ộ

ộ ệ ố ấ ộ ượ ự ạ ọ ( đ  cao ) trong m t h  th ng nh t, đã đ ả   c l a ch n trong giai đo n kh o

sát thi ế ế t k .

(cid:0) ể ầ ặ ầ ố ộ ầ   Do đ c đi m yêu c u đ  chính xác c n b  trí công trình tăng d n

ậ ướ ự ế ầ ớ ộ theo ti n trình xây d ng nên yêu c u đ  chính xác v i các b c l i cũng

ầ ừ ậ ướ ế tăng d n t b c tr ậ c đ n b c sau.

(cid:0) ồ ươ ậ ướ ớ ặ ể ợ Đ  hình và ph ng pháp thành l p l i phù h p v i đ c đi m k ỹ

ậ ợ ậ ẽ ố thu t công trình, thu n l i cho công tác b  trí và đo v  hoàn công các giai

ạ ế đo n ti p theo.

(cid:0) ủ ướ ể ặ ộ ổ ể ầ ị ị Các đ c đi m c a l i có yêu c u đ   n đ nh v  trí đi m cao trong

ứ ạ ự ệ ề đi u ki n ph c t p khi xây d ng công trình.

(cid:0) ướ ế ố ườ ạ ố L i kh ng ch  thi công công trình th ng có ph m vi kh ng  ch ế

ậ ộ ể ầ ỏ ố ộ ườ ế ầ nh , m t đ  đi m kh ng ch  d y, yêu c u đ  chính xác cao th ng không

ậ ợ ể ả ả ắ ố thu n l ố   i cho công tác đo ng m và b o qu n lâu dài các đi m m c kh ng

ặ ẹ ữ ệ ế ề ẽ ch , đi u ki n thi công ch t h p s  gây nh ng khó khăn trong quá trình

ậ ướ ạ ả ố ưở ủ ệ thành l p l i, đo đ c b  trí công trình. Do  nh h ề ng c a đi u ki n xây

ủ ướ ạ ế ố ườ ự d ng nên các c nh c a l i kh ng ch  thi công công trình th ắ   ng ng n,

ạ ượ ộ ạ ồ ưở ấ r t khó đ t đ c m t d ng đ  hình lý t ế ề ng theo lý thuy t đ  ra. Ngoài ra,

ườ ạ ộ ủ ự ươ ệ do môi tr ng xây d ng và ho t đ ng c a các ph ng ti n tham gia thi

ả ưở ậ ướ ề ế ấ ộ công cũng làm  nh h ng r t nhi u đ n đ  chính xác thành l p l i thi

[Type text]

3

ờ ậ ướ ự ộ ố công xây d ng, hay đ  chính xác b  trí công trình. B i v y l ố i kh ng ch ế

ầ ườ ể ươ ố thi công công trinh c n th ng xuyên ki m tra và có ph ng án m c d ự

phòng.

ủ ự ấ ạ ướ Do tính ch t đa d ng c a các công trình xây d ng mà l ố i kh ng ch ế

ủ ừ ể ấ ạ ấ ặ ộ thi công cũng r t đa d ng. Tùy thu c và tính ch t, đ c đi m c a t ng công

ướ ự ế ạ ằ ố ộ trình mà l i kh ng ch  thi công xây d ng m t cách linh ho t, nh m đáp

ứ ượ ữ ầ ng đ c nh ng yêu c u trong quá trình thi công công trình.

1.3

Ộ Ầ Ậ ƯỚ YÊU   C U   Đ   CHÍNH   XÁC   THÀNH   L P   L Ố   I   KH NG

Ế CH  THI CÔNG CÔNG TRÌNH

ế ằ ướ ả ả ế ố Chúng ta bi t r ng l ả   i kh ng ch  thi công công trình ph i đ m b o

ẽ ố ộ đ  chính xác b  trí công trình và đo v  hoàn công.

ụ ủ ệ ạ ắ ị Trong giai đo n thi công, nhi m v  chính c a công tác tr c đ a là

ự ự ụ ụ ế ệ ể ướ ư ậ tr c ti p ph c v  thi công. Nh  v y vi c phát tri n, xây d ng l ả   i ph i

ể ử ụ ạ ợ ố ả ủ ế ạ linh ho t, h p lý sao cho có th  s  d ng t i đa k t qu  c a giai đo n tr ướ   c

ủ ạ ộ ủ   vào các giai đo n sau c a quá trình thi công công trình. Đ  chính xác c a

ướ ơ ử ả ả ự ế ả ộ l ầ   i không ch  thi công ph i d a trên c  s  đ m b o đ  chính xác c n

ế ể ố ụ thi ạ ạ t đ  b  trí các lo i h ng m c công trình.

ủ ự ầ ộ ố ị Sau khi đã xác đ nh yêu c u đ  chính xác c a công tác b  trí, d a trên

ủ ướ ể ộ ị ế ố ơ ở c  s  đó đ  xác đ nh đ  chính xác c a l i kh ng ch  thi công công trình.

ầ ủ ướ ố ố ế ố Khi đó c n xem xét t ỷ ệ  l sai sót c a l i kh ng ch  và sai s  b  trí chi ti ế   t

ủ ướ ợ ộ ị ố ể đ  xác đ nh h p lý đ  chính xác c a l ế i kh ng ch  thi công.

ế ầ ố Trong quá trình thi ế ế ướ t k  l ự   i kh ng ch  thi công, công trình c n th c

ắ ả ệ ưở ố ể ế ế ủ ố ị hi n theo nguyên t c  nh h ng c a sai s  đi m kh ng ch  đ n v  trí

ớ ả ể ố ưở ấ ể ố ố ủ ỏ đi m b  trí so sánh v i  nh h ng c a sai s  b  trí là nh  nh t đ  có th ể

[Type text]

4

ể ạ ậ ợ ệ ề ố ỏ b  qua đ  t o đi u ki n thu n l i cho công tác b  trí.

ủ ướ ắ ầ ộ ế ố Theo nguyên t c đó yêu c u đ  chính xác c a l i kh ng ch  thi

ượ ư công công trình đ c phân tích nh  sau:

ố ổ ế ể ọ ố ợ ị N u g i: M là sai s  t ng h p v  trí đi m b  trí

ế ể ố ố M1 là sai s  do đi m kh ng ch  gây nên

ố ố M2 là sai s  do quá trình b  trí gây nên

2

2

2

ố ổ ể ợ ị ượ ư ị Khi đó sai s  t ng h p v  trí đi m đ c xác đ nh nh  sau:

1

2

M

m

m

m

1

2

2

m 1 m

2

(cid:0) (cid:0) (cid:0) (cid:0) (cid:0) (cid:0)

(1.2)

ố ạ ứ ể ậ ỏ Do m1/m2  <1 nên khai tri n công th c trên và b  đi các s  h ng b c cao ta

có:

2 m 1 2 2m 2

)       (1.3) M = m2(1+

2 m 1 2m

2 2

ứ ả ưở ố ủ ố Khi = 0.1 t c là  nh h ể ng sai s  c a đi m kh ng ch  ch ế ỉ

ế chi m 10%.

m (cid:0)

2,0 m

2 1

2 2

Ta có:

M

4.0

1m  vào (1.3) ta đ

m 1

[Type text]

5

(cid:0) Thay giá tr  ị c ượ (1.4)

M

4.0

m 1

(cid:0) ừ ấ T  (1.4) ta th y khi thì

1m   làm cho sai s  t ng ố ổ   ố ể   ng c a sai s  đi m

ứ ể ả ố ị ưở ủ ợ h p v  trí đi m b  trí tăng lên 10%. T c là  nh h

ể ỏ ế ố ỏ kh ng ch  nh  và có th  b  qua.

ướ ế ắ ố ị ườ ượ ậ Do l i kh ng ch  tr c đ a công trình th ng đ c l p thành hai

ươ ướ ấ ể ấ c p, ph ng pháp tăng dày d i c p 2 cũng khác nhau ( chêm đi m, giao

ể ươ ồ ộ h i đi m…vv..). Ngoài ra, ph ố ng pháp và đ  hình b  trí cũng khác nhau

ưở ố ể ế ố ả nên  nh h ng sai s  đi m kh ng ch  cũng khác nhau. Do đó, sau khi

ượ ị ượ ử ụ ố ổ ợ ố ị đ c xác đ nh đ ể c sai s  t ng h p v  trí đi m b  trí M, s  d ng công

ủ ướ ắ ứ ể ộ ị ị th c (1.4) đ  xác đ nh đ  chính xác c a l ừ   i tr c đ a công trình. Tùy t ng

ườ ụ ể ể ợ ị ượ ầ ộ tr ng h p c  th  mà có th  xác đ nh đ ầ   c yêu c u đ  chính xác c n

thi t.ế

(cid:0) ộ ẽ ả ả ầ Đ   chính   xác   đo   v ả     hoàn   công   c n   ph i   đ m   b o:

.

1.0 mm

500.

M P

(cid:0)

ủ ướ ộ ự ế ố 1. Đ  chính xác c a l ự   i kh ng ch  thi công trên khu v c xây d ng

công trình công nghi p.ệ

ủ ướ ộ ế ặ ằ ố ượ Đ  chính xác c a l i kh ng ch  m t b ng  đ c xem xét trong

ườ ữ nh ng tr ợ ng h p sau:

ườ a. Tr ợ ng h p 1:

ế ướ ế ặ ằ ụ ậ ố ớ ỉ N u l ả   i kh ng ch  m t b ng ch   thành l p v i m c đích đo b n

ủ ẩ ộ ể ẽ ị v  đ a hình nói chung thì tiêu chu n đ  đánh giá đ  chính xác c a nó là “Sai

ươ ủ ế ể ấ ố ố ớ ị ố s  trung ph ể   ng v  trí đi m c a c p kh ng ch  cu i cùng so v i đi m

[Type text]

6

ế ơ ở ố ươ ọ ố ố ị ể kh ng ch  c  s ” hay g i là “Sai s  t ng đ i v  trí đi m”.

ố ị ủ ướ ể ạ ị ẽ ố Quy ph m quy đ nh: Sai s  v  trí đi m c a l ế i kh ng ch  đo v  so

ế ơ ở ể ố ướ ượ ượ ớ v i đi m kh ng ch  c  s  (Nhà n ầ c và tăng d y) không đ c v t quá

ồ ứ ả 0,2 mm trên b n đ , t c

2.0(cid:0)

Mmm .

M P

ạ ầ ố ớ ố ậ .Đ i   v i   vùng   cây   c i   r m   r p   thì   yêu   c u   đ ộ

3.0(cid:0)

Mmm .

M P

ứ ả ầ chính xác này gi m đi 1,5 l n. T c là ( M là m u sẫ ố

ỷ ệ ả ồ ầ ậ t b n đ  c n thành l p). l

ườ b. Tr ợ ng h p 2:

ế ướ ế ặ ằ ố ượ ụ ụ ể ậ N u l i kh ng ch  m t b ng đ c thành l p đ  ph c v  cho thi

ế ấ ắ ặ ố ế ị ể ẩ công công trình ( B  trí k t c u, l p đ t thi t b  ) thì tiêu chu n đ  đánh giá

ố ươ ươ ỗ ủ ể ộ đ  chính xác là sai s  trung ph ị ng v  trí t ậ   ng h  c a hai đi m lân c n

ế ấ ặ ộ ố ố ươ ố nhau thu c c p kh ng ch  cu i cùng ho c “Sai s  trung ph ị ng v  trí

ươ ỗ ữ ể ả ộ t ng h  gi a hai đi m trên m t kho ng cách nào đó”.

ự ệ ướ ế ắ ố Trên khu v c công trình công nghi p, l i kh ng ch  tr c đ a đ ị ượ   c

ẽ ả ồ ị ể ậ ỷ ệ ớ ể ố ấ thành l p đ  đo v  b n đ  đ a hình t l n nh t (1:500) và còn đ  b  trí l

ủ ướ ậ ộ ả ả ả ả ầ công trình. Vì v y, đ  chính xác c a l i ph i đ m b o c  hai yêu c u nói

trên.

ườ ố ị ể ấ ươ ỗ ủ ể Thông th ng ta l y sai s  v  trí đi m t ộ   ng h  c a hai đi m thu c

ế ả ẩ ố ố ộ ấ c p kh ng ch  cu i cùng trên kho ng cách 1 Km làm tiêu chu n đ  chính

ủ ướ ế ặ ằ ẩ ố ố xác c a l i kh ng ch  m t b ng (1Km là tiêu chu n dài t ủ i đa c a đây

ẽ ớ ệ ệ ề ố ộ ệ   ặ truy n công ngh  có m i liên h  ch t ch  v i nhau trong m t xí nghi p,

ệ ạ ệ công nghi p hi n đ i).

[Type text]

7

ầ ộ ướ ự 2. Yêu c u đ  chính xác ô vuông l i xây d ng.

ậ ướ ự ầ ả ộ Khi thành l p l ả i ô vuông xây d ng c n đ m b o đ  chính xác cao

ươ ỗ ữ ủ ể ạ ướ ụ ố ề ị v  v  trí t ng h  gi a các đi m c a m ng l i. Khi b  trí các tr c chính

ệ ớ ẽ ề ệ ặ ố ề   ủ c a các công trình công nghi p l n có m i liên h  ch t ch  v  dây truy n

ố ị ệ ầ ươ ỗ ữ ậ công ngh , thì yêu c u sai s  v  trí t ể ng h  gi a các đi m lân c n trong

ms

ướ ự ề ạ ớ ượ ạ m ng   l i   xây   d ng   v i   chi u   dài   c nh   200   m   không   v t   quá   2   cm

s

ố ươ ươ ( Nghĩa là sai s  trung ph ng t ố   ng đ i <1:10000 và các góc vuông

"20

(cid:0) ạ ộ ố ớ ữ ủ ướ ầ c a l i c n đ t đ  chính xác ầ   .Đ i v i nh ng công trình yêu c u

ể ạ ấ ắ ố ỉ ộ đ  chính xác b  trí không cao l m thì ch  tiêu trên có th  h  th p 1,5 – 2

ố ươ ươ ặ ố ầ l n, nghĩa là sai s  trung ph ng t ng đ i là 1/7000 ho c 1/5000.

ướ ự ế ố ử ụ Khi s  d ng l

ệ ố ị ủ ướ ể ố ỷ ệ ớ l n thì sai s  tuy t đ i v  trí đi m c a l i là ồ đ  hoàn công t l ơ ở ẽ i ô vuông xây d ng làm c  s  kh ng ch  đo v  bình cm5(cid:0)

ư ậ ủ ướ ộ ự ả ỏ Nh  v y, đ  chính xác c a l i ô vuông xây d ng ph i th a mãn c ả

ầ ộ hai yêu c u đ  chính xác nêu trên.

ủ ướ ầ ầ ộ 3.  Yêu c u đ  chính xác c a l i tam giác c u.

ướ ế ầ ố ượ ệ ậ ớ L i kh ng ch  thi công c u đ ụ ủ ế   c thành l p v i nhi m v  ch  y u

ụ ầ ụ ầ ề ộ ị ố xác đ nh chi u dài tr c c u và b  trí giao h i tâm tr  c u. Do đó l ướ ầ   i c u

ả ả ả ượ ề ộ ư ầ ph i đ m b o đ c yêu c u v  đ  chính xác nh  sau:

ụ ầ ề ầ ộ ị a.Yêu c u đ  chính xác xác đ nh chi u dài tr c c u

ạ ượ ề ầ ố ị ượ ị Sai s  cho phép xác đ nh chi u dài c u khi đ i l ng đ c xác đ nh

ớ ộ ậ đ c l p v i nhau.

(cid:0)

(cid:0)

(cid:0)

n

1

(cid:0) 2

2 L

2 li

2 p

2 q

[Type text]

8

(cid:0) (cid:0) (cid:0) (cid:0) (cid:0) (cid:0) (cid:0) (1.5)

Trong đó:

ị ầ ố + n s  nh p c u

li

1(cid:0)(cid:0) T

(cid:0)

ế ấ ế ạ ắ ố ị + sai s  cho phép khi ch  t o và l p ráp các k t c u nh p

/1

10000

1

(cid:0)

(cid:0) ứ ạ ế ấ ạ ầ ị Theo quy ph m quy đ nh: c u có k t c u ph c t p , k tế

/1

6000

1

(cid:0)

(cid:0) ả ơ ấ c u đ n gi n

p

ố ọ ị ươ ỗ ủ + sai s  d c v  trí t ộ ụ   ế ố ề ng h  c a hai tâm đ  g i k  nhau trên m t tr .

(cid:0)

ừ ụ ầ ố ắ ế ặ ỗ ế ố ố Do đ  g i b  trí t ả    tâm tr  c u và sai s  l p đ t m i tâm đ  vào kho ng

cm25.0

1

(cid:0)

(cid:0) ể ấ ố 5mm, nên có th  l y sai s

mm5.0(cid:0)

q

ố ặ ả ừ ố ớ ế ố + sai s  đ t kho ng cách t vách m  t i tâm đ  g i ( cho phép

).

2

Do đó ta có:

(cid:0)

n

2/

cmL

Tli /

(cid:0) (cid:0) (cid:0) (cid:0) (cid:0) (1.6) (cid:0) (cid:0)

2

ư ề ế ị N u chi u dài các nh p là nh  nhau thì:

(cid:0)

n

25.0

cmL

lcm T

(cid:0) (cid:0) (cid:0) (cid:0) (cid:0) (cid:0) (cid:0) (cid:0) (cid:0) (cid:0) (1.7) (cid:0) (cid:0) (cid:0) (cid:0) (cid:0) (cid:0) (cid:0) (cid:0)

ể ả ự ề ẩ ả ộ ầ   Theo tiêu chu n xây d ng đ  đ m b o đ  chính xác chi u dài c u

ố ớ ạ ề ạ ị ướ ỏ ơ ầ ả thì sai s  gi i h n xá đ nh chi u dài c nh l i ph i nh  h n 2 l n sai s ố

(cid:0)

ươ ề ầ ố ị t ng đ i xác đ nh chi u dài c u.

2

m s S

L L

[Type text]

9

(cid:0) ứ T c là:

ụ ầ ầ ộ ố b.Yêu c u đ  chính xác b  trí tâm tr  c u

ự ẩ ầ ố ị Theo tiêu chu n xây d ng công trình c u quy đ nh thì sai s  trung

ươ ố ụ ầ ộ ậ ố ị ph ỗ ng b  trí đi m đ c l p m i tâm m  tr  c u quy đ nh:

25.1 (cid:0)

M P

(cid:0) (cid:0) (cid:0) ể (cid:0) cm

ươ ị ầ ố Do đó sai s  trung ph ng v  trí đi m c a l i tam giác c u v i t ớ ư

cm

0.1(cid:0)

ỏ ơ ế ầ ể ả ố cách là đi m kh ng ch  c n ph i nh  h n ể ủ ướ cm25.1 (cid:0)

m ynluoi

ứ T c là:

2

ứ ừ ố ươ ươ T  công th c tính sai s  trung ph ng t ỗ ng h :

2

M

m

S

th

s

m (cid:0) (cid:0)

(cid:0) (cid:0) (cid:0) (cid:0) (cid:0) (cid:0) (1.8) (cid:0) (cid:0) (cid:0) (cid:0)

2

Ta có:

2

M

m

m

S

2

th

p

s

m (cid:0) (cid:0)

(cid:0) (cid:0) (cid:0) (cid:0) (cid:0) (cid:0) (1.9) (cid:0) (cid:0) (cid:0) (cid:0)

Trong đó:

ươ ế ị ố M th  ­ Sai s  trung ph ấ ể ng v  trí đi m y u nh t

ươ ạ m s  ­ Sai s  trung ph ố ng đo c nh

ươ ươ ị ạ ế m(cid:0) ố  ­ Sai s  trung ph ng góc ph ng v  c nh y u

ả ồ ưở ả ưở ố ị ủ ắ Theo nguyên t c đ ng  nh h ng, coi  nh h ng c a sai s  d ch v ị

m

ư ị ị ọ d c và d ch v  ngang là nh  nhau ta có:

m

S

m

cm

0.1

s

p

m (cid:0) (cid:0)

th 2

[Type text]

10

(cid:0) (cid:0) (cid:0) (cid:0)

cm

0.1(cid:0)

m p

(cid:0)

(cid:0)

ư ậ ướ ả ượ ầ ế ế ớ ộ Nh  v y l i tam giác c u ph i đ c thi t k  v i đ  chính xác:

m (cid:0)

2

1(cid:0) S

m s S

L L

(cid:0)

ề ấ ớ ớ ướ ạ V i: S – Chi u dài c nh l n nh t trong l i.

ề ầ L – Chi u dài c u

ầ ộ ướ ủ ợ ế ố 4.   Yêu c u đ  chính xác l i kh ng ch  thi công công trình th y l ủ   i th y

đi n.ệ

ạ ự ướ ờ ỳ Các m ng l ướ ắ ị ượ i tr c đ a đ c xây d ng tr ả   c đây trong th i k  kh o

ứ ượ ề ộ ữ ầ sát không đáp  ng đ c nh ng yêu c u v  đ  chính xác cũng nh  m t đ ư ậ ộ

ự ự ể ầ ố ườ đi m. Do đó, trên khu v c xây d ng công trình đ u m i, ng ậ i ta l p các

ướ ắ ị ụ ụ ủ ộ ộ ạ m ng l i tr c đ a chuyên d ng mà đ  chính xác c a chúng ph  thu c ch ủ

ứ ạ ủ ế y u vào th  h ng c a công trình.

ố

C p ấ

C p l

ấ ướ   i

ề Chi u dài

S.S.T.P

Sai số

Sai s  trung ph

ươ   ng

ố

h ng ạ

tam giác

ạ c nh (Km)

đo góc

khép

ươ t

ng đ i (trung bình )

công

tam

ạ

ế

ạ

C nh đáy

C nh y u

trình

giác

I

II

0.5 ­ 1.5

1:800.000

1:200.000

0.1(cid:0)

5.3(cid:0)

[Type text]

11

Ả B NG 1.2

II­III

III

0.3 – 1.0

1:500.000

1:150.000

5.1(cid:0)

0.5(cid:0)

III

IV

0.2 – 0.8

1:150.000

1:70.000

0.2(cid:0)

0.7(cid:0)

IV

Đa giác

0.1 – 0.3

0.5(cid:0)

ủ ướ ộ ự ố ụ ộ ổ Ngoài ra, đ  chính xác c a l i còn ph  thu c vào s  b  trí t ng th ể

ố ự ế ự ầ ủ c a công trình đ u m i, vào trình t ti n hành các công tác xây d ng và

ệ ự ề ủ ợ ủ ầ ố ủ đi u ki n t ự  nhiên c a khu v c đ u m i th y l ố ớ   ệ i – th y đi n. Đ i v i

ủ ợ ớ ủ ướ ữ ề ầ ạ ố nh ng đ u m i th y l i l n, chi u dài các c nh c a l i tam giác trong

ả ố ươ ươ ố ừ kho ng 0.5 – 1.5 km, sai s  trung ph ng t ng đ i đo góc t 1.0” – 1.5”.

ố ươ ươ ố ủ ữ ạ ấ ọ Sai s  trung ph ng t ng đ i c a nh ng c nh quan tr ng nh t 1/200.000

ố ươ ươ ỗ ị ủ ể ạ – 1/150.000. Sai s  trung ph ng t ng h  v  trí các đi m c a m ng l ướ   i

ượ không v t quá 5 – 10 mm.

ể ố ế ẻ ủ ầ ạ ố Đ  b  trí chi ti t các công trình riêng l c a đ u m i m ng l ướ ơ  i c

ủ ướ ấ ể ở ố ở ượ s  đ c chêm dày b i các đi m c a l ầ i c p 2 b  trí g n công trình, trên

ờ ố ườ ể ố ắ ặ ớ các b  h  móng, trên các t ể   ng ch n ho c có th  b  trí trùng v i các đi m

ụ ọ ủ ấ ầ ộ ỏ đánh d u các tr c d c và ngang. Đ  chính xác c a chúng c n th a mãn yêu

ụ ươ ố ứ ằ ặ ườ ề ầ c u b  trí tr c t ng  ng b ng cách đ t các đ ặ   ng chuy n đa giác ho c

ướ ố ớ ạ ằ ỏ ộ l i tam giác nh  toàn c nh ( đ i v i công trình b ng bê tong, đ  chính xác

ụ ả ố b  trí tr c vào kho ng ± 3­5mm ).

ướ ố ỳ ừ ể ị ạ M ng l i b  trí chi ti ế ượ t đ c ki m tra đ nh k  t ủ   ể  các đi m c a

ướ ơ ở ể ể ả ủ ướ ệ ể ị l i c  s  đ  phát hi n nhũng chuy n d ch có th  x y ra c a l ạ   i. M ng

[Type text]

12

ướ ơ ở ụ ơ ả ả ủ ộ ể ố ể ậ l i c  s  ph i đ  đ  tin c y đ  b  trí chính xác các tr c c  b n, đ  khôi

ụ ụ ầ ố ế ể ể ạ ướ ủ ầ ph c tr  chính c a đ u m i khi c n thi t và đ  phát tri n m ng l i chêm

dày.

ầ ộ ướ ế ầ ố 5.   Yêu c u đ  chính xác l i kh ng ch  thi công h m

ơ ở ắ ặ ằ ệ ố ầ ị ồ   H  th ng c  s  tr c  đ a m t b ng trong thi công h m bao g m:

ể ọ ộ ế ặ ằ ặ ấ ệ ố ươ kh ng ch  m t b ng m t đ t, đo liên h  (chuy n t a đ  và ph ị ng v  trên

ế ặ ằ ặ ấ ầ ầ ố ố m t đ t xu ng h m) và luwois kh ng ch  m t b ng trong h m.

ơ ở ắ ệ ố ặ ằ ệ ậ ị Vi c thành l p h  th ng c  s  tr c  đ a m t b ng trong thi công

ườ ầ ằ ả ả ộ ướ đ ng h m là nh m đ m b o đ  chính xác h ầ   ng ngang đào thông h m

ị theo quy đ nh.

ố ủ ướ ầ ế ố Trong thi công đào h m, do sai s  c a l ặ ấ   i kh ng ch  trên m t đ t,

ố ủ ướ ố ố ố ế ố ệ sai s  đo liên h , sai s  c a l ầ i kh ng ch  trong h m và sai s  b  trí chi

ế ố ướ ụ ầ ể ặ ti t nên hai tr c tim h m đào đ i h ng không th  g p nhau chính xác

ượ ấ ị ộ ệ ầ ọ ố đ ế ủ   c mà có đ  l ch nh t đ nh g i là sai s  đào thông h m. Hình chi u c a

ướ ố ướ ụ ầ ọ ế ọ ộ ệ đ  l ch đó trên h ng tr c h m g i là sai s  h ng d c, hình chi u trên

ướ ủ ộ ệ ướ ụ ặ ằ ượ h ng c a đ  l ch đó trên h ẳ ng tr c m t ph ng n m ngang đ ọ c g i là

ố ướ ế ươ ứ ẳ ọ sai s  h ng ngang, hình chi u trên ph ng th ng đ ng g i là sai s  đ ố ộ

cao.

ố ươ ướ ọ ị Sai s  trung ph ng h ng d c cho phép quy đ nh:

M L

L 4000

(cid:0)

Trong đó:

[Type text]

13

ố ướ ề ầ ạ L: Là chi u dài đo n h m đào đ i h ng.

ố ươ ướ ố ươ ộ Sai s  trung ph ng h ng ngang và sai s  trung ph ng đ  cao cho

ố ướ ầ ượ ư ả ị phép đào thông h m đ i h ng đ c quy đ nh nh  b ng (1.3)

Ả B NG 1.3

4(cid:0)

ề ạ   Chi u dài đo n 4­8 8­10 10­13 13­17 17­20

ố   ầ h m đào đ i

ướ h ng (Km)

ố Sai s  trung 50 75 100 150 200 250

ươ ph ng h ướ   ng

ngang (mm)

ố Sai s  trung 25

ươ ph ộ   ng đ  cao

(mm)

ươ Ch ng 2

Ộ Ố ƯƠ Ậ ƯỚ Ố Ế M T S  PH NG PHÁP THÀNH L P L I KH NG CH  THI

Ắ Ị CÔNG TRONG TR C Đ A CÔNG TRÌNH

ƯƠ Ậ ƯỚ Ố Ế 2.1  CÁC  PH NG  PHÁP  THÀNH  L P   L I   KH NG  CH  THI

Ố Ề CÔNG TRUY N TH NG

[Type text]

14

ươ ướ 2.1.1 Ph ng pháp l i đo góc:

ơ ả ủ ướ ạ ồ ỗ ứ ị D ng đ  hình c  b n c a l i là chu i tam giác, t ắ  giác tr c đ a, đa

ấ ả ạ giác trung tâm, trong đó có đo t ạ   ấ t c  các góc và ít nh t là hai c nh đáy, lo i

ướ ể ượ l ư i này có  u đi m, nh ể c đi m:

(cid:0) Ư ể u đi m:

ướ ế ượ ố ự ộ ế ố + L i kh ng ch  đ ộ c khu v c r ng, đ  chính xác các y u t trong l ướ   i

ươ ố ồ ề khá cao và t ng đ i đ ng đ u.

ướ ừ ề ể ế ệ ề ả ị + L i có nhi u tr  đo th a nên có đi u ki n ki m tra k t qu  đo và nâng

ượ ộ ủ ướ cao đ c đ  chính xác c a l i.

(cid:0) ượ Nh ể c đi m:

ệ ổ ứ ạ ồ ị ả ế ề ả ưở + Vi c t ch c đo đ c c ng k nh, k t qu  đo góc ch u  nh h ủ ng c a môi

ườ ệ ứ ự ự ỏ tr ặ ng đ c bi t trong khu v c xây d ng công trình và đòi h i m c  đ ộ

ướ thông h ng cao.

ề ạ ạ ướ ố + Trong quá trình đo đ c vì chi u dài các c nh trong l ế ắ   i kh ng ch  tr c

ườ ắ ả ưở ố ị ủ ị ị đ a công trình th ng ng n nên  nh h ng c a sai s  đ nh tâm máy, đ nh

ấ ớ ả ị ế ế ả ả ậ ậ   tâm tiêu đ n k t qu  đo góc là r t l n, do v y ph i đ nh tâm tiêu ph i th t

chính xác.

[Type text]

15

ủ ướ ướ ồ ộ ố ạ D i đây là m t s  d ng đ  hình c a l i đo góc :

ồ ướ Hình 2.1 Đ  hình l i đo góc

ươ ướ 2.1.2 Ph ng pháp l ạ i đo c nh:

ướ ụ ượ ạ ắ ượ ủ ướ ể L i đo c nh kh c ph c đ c các nh c đi m c a l i đo góc, tuy

ố ớ ướ ư ữ ế ạ ạ ỗ nhiên đ i v i l i đo toàn c nh có nh ng h n ch  nh : trong m i tam giác

ừ ế ệ ề ể ả ị ẽ s  không có tr  đo th a nên không có đi u ki n ki m tra k t qu  đo ngay ở

ị ướ ạ ộ ị ướ ự trên th c đ a, l i tam giác đo c nh có đ  chính xác cao đ nh h ng kém

ố ớ ị ể ả ớ ị ị ưở nên gây ra d ch v  ngang l n đ i v i v  trí các đi m và  nh h ng không t ố   t

ủ ướ ộ ế đ n đ  chính xác c a l i.

ươ ướ ạ 2.1.3 Ph ng pháp l i đo góc ­ c nh:

ự ấ ướ ấ ả ấ ả ớ ướ Th c ch t là l i đo t t c  các góc và t ạ t c  các c nh so v i l i đó

ướ ạ ướ ạ ượ ế ế ạ ơ góc hay l i c nh thì l i đo góc – c nh đ c thi t k  linh ho t h n và có

[Type text]

16

ữ ể ắ ườ ủ ướ th  không tuân theo nh ng quy t c thông th ng c a l i đo góc hay đo

ư ạ ả ư ầ ộ ạ c nh nh ng  đ  chính xác l ế   i  cao. Tuy nhiên cũng c n ph i l u  ý đ n

ữ ề ấ nh ng v n đ  sau:

ướ ừ ạ ạ ướ ướ Trong l i đo góc – c nh, tùy t ng d ng l ồ i và đ  hình l i mà

ế ổ ộ ố ạ ứ ấ ợ ế ti n hành t ch c đo m t s  c nh cho phù h p, không nh t thi ả t ph i đo

ấ ả ư ố ớ ứ ườ t t c  các canh, nh  đ i v i t giác không đ ạ   ng chéo nên đo các c nh

ộ ố ạ ữ ướ ể ệ ậ theo chu vi và m t s  c nh gi a l i đ  thu n ti n cho công tác tính toán

ố ớ ướ ạ ọ ố ớ sau này, đ i v i l i tam giác thì nên ch n đo các c nh đ i diên v i góc

ấ ớ l n nh t trong tam giác.

Ậ ƯỚ Ố Ằ Ế 2.2 THÀNH L P L I KH NG CH  THI CÔNG B NG MÁY

Ạ Ệ Ử TOÀN Đ C ĐI N T .

ệ ử ể ậ ướ Ứ ụ ạ ế ố 2.2.1  ng d ng máy toàn đ c đi n t đ  thành l p l i kh ng ch  thi

công công trình.

ư ế ể ậ ố Nh  chúng ta đã bi ế ướ t, l i kh ng ch  thi công có th  thành l p theo

ươ ạ ạ ớ các ph ng pháp: đo góc, đo c nh, đo góc – c nh. Ngày nay v i công ngh ệ

ệ ử ệ ạ ạ ạ ộ hi n đ i các lo i máy toàn đ c đi n t có đ  chính xác cao đã và đang

ượ ử ụ ự ế ả ể ứ ụ ấ đ ộ c s  d ng khá r ng rãi trong th c t s n xu t, đ   ng d ng tính năng

ư ệ ủ ệ ử ạ ướ ạ ượ u vi t c a máy toàn đ c đi n t nên l i đo góc – c nh đ ụ   c áp d ng

ổ ế ớ ướ ướ ướ khá ph  bi n. So v i l i đo góc và l ạ i đo c nh, l ạ i đo góc c nh ít ph ụ

ọ ủ ướ ộ ơ ụ ả ộ ế ấ thu c h n vào k t c u hình h c c a l ữ   ể ự i gi m đáng k  s  ph  thu c gi a

ẽ ữ ị ọ ể ả ả ặ ị ị ị ị d ch v  đ c và d ch v  ngang, đ m b o ki m tra ch t ch  gi a các tr  đo góc

ướ ể ạ ộ ạ và c nh. L ơ   ọ i đo góc – c nh cho phép tính t a đ  các đi m chính xác h n

ớ ướ ặ ạ ả so v i l ủ   i đo góc ho c đo c nh. Sau đây chúng ta xem xét kh  năng c a

[Type text]

17

ứ ệ ử ụ ạ ộ ố ự ng d ng máy toàn đ c đi n t trong m t s  công trình xây d ng.

1.

Ứ ệ ử ể ậ ướ ụ ạ ế ố ng d ng máy toàn đ c đi n t đ  thành l p l i kh ng ch  thi

công c u:ầ

ể ố ớ ườ ể ầ Đ  b  trí công trình c u trên các sông l n, ng ộ   i ta phát tri n m t

ướ ắ ị ặ ệ ướ ạ ướ ầ ồ ạ m ng l i tr c đ a đ c bi i d ng l t d ơ ả   i tam giác c u. Đ  hình c  b n

ầ ắ ị ơ ặ ủ ướ ắ ị c a l i tr c đ a công trình c u là l ướ ứ i t giác tr c đ a đ n ho c kép.

ơ ồ ể ủ ướ ầ Các s  đ  đi n hình c a l i c u:

ơ ồ ướ ầ ố Hình 2.2 S  đ  l ế i kh ng ch  thi công c u

ậ ướ ệ ươ Vi c thành l p l ầ i tam giác c u theo ph ế ợ   ng pháp đo góc k t h p

ạ ườ ượ ụ ữ ướ ớ v i đo các c nh đáy th ng đ c áp d ng trong nh ng năm tr c đây khi

ế ị ổ ế ư ệ ế ệ ớ các thi t b  máy đo dài ch a ph  bi n. V i công ngh  tiên ti n hi n nay,

ệ ử ạ ạ ờ ớ ộ các lo i máy toàn đ c đi n t ra đ i v i đ  chính xác cao đã cho phép

ậ ướ ầ ươ ế ợ thành l p l i tam giác c u theo ph ừ   ạ ng pháp đo góc c nh k t h p v a

ẹ ượ ả ự ế ệ ờ gi m nh  đ ạ c công vi c đo tr c ti p c nh đáy trên các b  sông, l ạ ừ   i v a

[Type text]

18

ượ ộ ạ ướ nâng cao đ c đ  chính xác cho m ng l i.

ươ ậ ướ ế ằ ố 2.2.2 Ph ng pháp thành l p l ạ   i kh ng ch  thi công đo b ng toàn đ c

đi n t ệ ử .

ướ ắ ụ ụ ị ượ ế ế L i tr c đ a ph c v  cho thi công đ c thi ổ t k  trên t ng bình đ ồ

ự ẽ ặ ả ế ế ố ỹ ự xây d ng ho c các b n v  thi ậ ủ   t k  xây d ng, các thông s  k  thu t c a

ướ ụ ạ ộ l ừ i ph  thu c vào t ng d ng công trình.

ế ấ ồ ự ự ệ K t c u đ  hình l ướ ượ i đ c xây d ng d a vào kinh nghi m và các

ề ố ị ụ ư quy đ nh truy n th ng ví d  nh :

ự ệ ướ ố ườ ­ Khu v c công trình công nghi p, l ế i kh ng ch  thi công th ng có

ướ ự ạ d ng l i ô vuông xây d ng.

ầ ượ ự ườ ạ ự ­ Khu v c xây d ng công trình c u v t th ng có d ng l ướ ứ i t ắ    giác tr c

ặ ị ơ đ a đ n ho c kép.

ự ự ạ ạ ­ Khu v c xây d ng công trình d ng tháp là d ng đa giác trung tâm.

ươ ậ ướ ươ ạ Ph ng pháp thành l p l i là ph ế ợ   ng pháp đo góc – c nh k t h p.

ủ ầ ạ ộ ướ ầ ụ ậ ộ Yêu c u đ  chính xác c a m ng l ừ   i c n thành l p ph  thu c vào t ng

ươ ệ ử ậ ằ ạ ạ d ng công trình. Ph ng pháp thành l p b ng máy toàn đ c đi n t có

ượ ể ữ ư nh ng  u, nh c đi m sau:

o u đi m: Giúp cho ng

Ư ể ườ ả ọ ố ự ế ự ị ạ i đo đ c tr c ti p ngoài th c đ a không ph i đ c s  và

ượ ự ế ộ ổ ố ệ ghi s , s  li u đo đ ớ ủ c ghi tr c ti p vào b  nh  c a máy nên có th  lo i b ể ạ ỏ

ượ ươ ậ ướ ế ố đ ố c sai s  thô, ph ng pháp này cho phép ta thành l p l i kh ng ch  có tính

ươ t ỗ ng h  cao.

o Nh

ượ ướ ượ ươ ạ ể c đi m: L i thi công đ ậ c thành l p theo ph ng pháp này l ỏ   i đòi h i

ướ ư ạ ả ặ ằ ề ự ấ r t cao v  s  thông h ng. Trong giai đo n ch a gi ự   i phóng m t b ng xây d ng

ề ề ộ ở công trình thì đây là m t đi u khó khăn, vì nhi u công trình ồ  vùng đ i núi hay

[Type text]

19

ệ ả ả ự ư ự ướ khu dân c  s  khó khăn cho vi c đ m b o s  thông h ng

1: Thi ế ế ướ t k  l i

o Khi thành l p l

ậ ướ ế ặ ằ ụ ụ ố i kh ng ch  m t b ng ph c v  cho thi công công trình, ta căn

ẽ ế ế ặ ổ ồ ị ả ồ ả ứ c  vào b n v  thi t k  công trình trên b n đ  đ a hình ho c t ng bình đ  xây

ể ố ớ ư ậ ự ẽ ể ự d ng đ  thi ế ế ướ t k  l i. Nh  v y, đ i v i công trình xây d ng s  có th  thi ế ế  t k

ươ ơ ở ể ọ ộ ươ ố ư ẩ ề nhi u ph ng án. C  s  đ  ch n m t ph ng án t ặ   i  u là các tiêu chu n đ c

ư ạ ướ tr ng cho m ng l i thi ế ế t k .

o Khi thi

ế ế ướ ữ ể ặ ướ ế ế t k  thông h ng gi a các đi m đo. M t khác, l i thi ầ   t k  cũng c n

ề ậ ộ ể ả ả ộ ị ả ố ồ ị ạ   ề ph i đ m b o v  m t đ  đi m đ ng đ u, v  trí chôn m c c t đ nh lâu dài, đ t

ề ộ ả ẩ ả ầ ộ tiêu chu n v  đ  chính xác đ m b o yêu c u thi công công trình. Đ  chính xác

ạ ướ ể ượ ủ c a m ng l i có th  đ ể ệ c th  hi n qua.

ươ ế ấ ị ố + Sai s  trung ph ể ng v  trí đi m y u nh t.

ươ ươ ỗ ữ ể ố + Sai s  trung ph ng t ng h  gi a các đi m.

ươ ạ ị ướ ố + Sai s  trung ph ng xác đ nh các c nh trong l i.

ươ ị ươ ị ướ ố + Sai s  trung ph ng xác đ nh ph ạ ng v  các c nh trong l i.

ố ớ ướ ượ ạ ượ ậ ỏ Đ i v i l i đ c thành l p, các đ i l ấ   ng trên càng nh  thì ch t

ượ ủ ạ ướ ố l ng c a m ng l i càng cao. Trong công tác b  trí công trình còn thêm

ộ ố ế ố ề ộ ủ ề ể ồ m t s  y u t khác có tính đ ng đ u v  đ  chính xác c a các đi m trong

ướ ạ m ng l i .

ủ ạ ộ ướ ả ẩ Ngoài đ  chính xác c a m ng l ế i còn ph i xét đ n tiêu chu n v ề

ậ ướ ủ ệ ở ậ ỹ giá thành b i vì giá thành c a vi c thành l p l ế i liên quan đ n k  thu t thi

[Type text]

20

ướ ươ ế ị ả ử ụ ạ ầ công l i, ph ệ ng ti n thi t b  đo đ c c n ph i s  d ng.

Ướ ủ ướ ộ ế ằ ố 2: c tính đ  chính xác c a l ạ   i kh ng ch  thi công b ng toàn đ c

ệ ử ế ắ đi n t theo nguyên t c bình sai gián ti p.

a. Ch n  n s : Là t a đ  c a t

ọ ộ ủ ấ ả ọ ẩ ố ể ầ ị t c  các đi m c n xác đ nh.

ế ươ ố ệ ủ ị b. Vi t ph ỉ ng trình s  hi u ch nh c a các tr  đo.

l

...

v i

(cid:0) xa t t

i

(cid:0) xa 1 1

(cid:0) xa 2

2

(cid:0) (cid:0) (cid:0) (cid:0) (cid:0) (2.20)

V=AX+L

ip        (cid:0)

(cid:0) (cid:0) (cid:0) (cid:0) (cid:0) (cid:0) (cid:0) (cid:0) V i ớ

i

n

n

1

nn ;

n 1

2

3

(cid:0)

ươ ố ệ ị ỉ ướ Ph ng trình s  hi u ch nh tr  đo h ng:

1(cid:0)

V ik

zi

(cid:0) xa ik i

(cid:0) yb i ik

(cid:0) xa k ik

(cid:0) yb ik

k

ik

(cid:0) (cid:0) (cid:0) (cid:0) (cid:0) (cid:0) (2.21)

(cid:0)

(cid:0)

"

a

"

b ik

ik

0 x ik 0 s ik

0 y ik 0 s ik

[Type text]

21

(cid:0) (cid:0) (cid:0) (cid:0) Trong đó: ;

(cid:0)

:Zi

ố ệ ủ ướ ỉ ở ầ (cid:0) Là s  hi u ch nh c a h ng kh i đ u.

ươ ố ệ ỉ Ph ng trình s  hi u ch nh đo góc:

(cid:0) (cid:0) (cid:0) (cid:0)

(cid:0)

(cid:0)

(cid:0)

(cid:0) (cid:0) (cid:0) (cid:0) (cid:0) (cid:0) (cid:0) (cid:0) (cid:0) (2.22)

V (cid:0)

a

a

X

y

a

X

X

a

X

X

l

(cid:0) .

(cid:0) .

(cid:0) .

(cid:0) .

Ki

Ki

k

b Ki

b Ki

k

Ki

i

b Ki

i

Ki

i

b Ki

i

ß

(cid:0)

(cid:0)

(cid:0)

(cid:0)

(cid:0)

(cid:0)

(cid:0)

(cid:0)

ươ ố ệ ạ ỉ Ph ng trình s  hi u ch nh đo c nh:

V

x

y

x

y

cos

sin

cos

cos

Sik

ki

k

ki

k

ki

i

ki

i

0 ki

(cid:0)

(cid:0) (cid:0) (cid:0) (cid:0) (2.23)

cos

ki

X(cid:0) S

0 ki

(cid:0)

(cid:0)

sin

ki

Y(cid:0) S

0 ki 0 ki

[Type text]

22

(cid:0)

ệ ố ủ ậ ươ ạ ẩ ậ c. Ma tr n h  s  c a ph ng trình chu n d ng ma tr n

R=ATPA                          (2.24)

x:

ậ ả ị ậ d. L p tính ma tr n ngh ch đ o Q

Qx=R­1                             (2.25)

ộ e. Đánh giá đ  chính xác:

ử ụ ả ị ủ ể ậ S  d ng ma tr n ngh ch đ o Q ấ ỳ ộ x   có th  đánh giá đ  chính xác c a b t k

ướ ế ố y u t nào trong l i.

(cid:0)

ố ươ ể ị Sai s  trung ph ng v  trí đi m

M

Q

Q

i

xxix

yiyi

(cid:0) (cid:0) (2.26)

(cid:0)

ố ươ ề ạ Sai s  trung ph ng chi u dài c nh

M

Si

T fQf Si

x

Si

(cid:0) (2.27)

(cid:0)

ố ươ ươ Sai s  trung ph ng ph ị ạ ng v  c nh

(cid:0)

(cid:0)

M

i

T fQf (cid:0) x i

i

(cid:0) (2.28)

ạ ạ f : Tính h n sai đo đ c cho phép:

5

2 v

2 s

n

m 2

m (cid:0)m

''

''

(cid:0) (cid:0) (cid:0) (cid:0) ố ­ Tính sai s  vòng đo góc

(cid:0)m

31 (cid:0)

'' 0

vm (cid:0)

60 '' v

ầ ố ; mv : sai s  góc đ u tiên

[Type text]

23

ố ị ­ Sai s  đ nh tâm máy:

e

mm

(

)

Sm (cid:0) ''

(cid:0)

10

(cid:0)

ố ị ­ Sai s  đ nh tâm tiêu:

e

mm

(

)

Sm (cid:0) (cid:0) 5''

(cid:0)

ổ ứ ậ ướ 3. ạ T  ch c đo đ c thành l p l i.

ể ế ế ướ ướ ộ ướ ọ Sau khi ch n đi m, thi t k  l i, c tính đ  chính xác và c tính

ế ậ ạ ọ ế ị ạ ế ố s  vòng đo, ti n hành l p k  ho ch đo, ch n máy móc thi t b  đo đ c phù

ệ ướ ớ ợ h p v i vi c c tính.

ệ ụ ừ ặ ườ ự ố Do nhi t, khói, b i t các nhà máy, đ t đ ế ấ   ng  ng nh a, các k t c u

ướ ờ ạ ủ ể ậ ặ ộ thép và bê tông d i tác đ ng c a m t tr i t o nên “ ti u khí h u”. Các

ố ở ể ế ố ữ ể ặ ộ đi m kh ng ch  phân b nh ng đ  cao khác nhau, các đi m đ t trên nhà

ườ ố ề ố ể ị ắ ặ máy ho c trên đ ề   ng ph  đ u c  th  b  rung. Do đó tia ng m đi qua nhi u

ườ ế ụ ộ ậ ầ ả ổ ọ đ ng chi ờ   ị t quang nên c c b  không  n đ nh. Vì v y c n ph i ch n th i

ữ ầ ọ ợ gian đo h p lý, ch n vào nh ng ngày râm mát đ u mùa xuân và mùa thu, lúc

ệ ộ ố ươ ố ổ ị đó nhi t đ  trong thành ph  t ng đ i  n đ nh.

ự ầ ự ủ ể ặ ạ Đ c đi m c a công tác đo góc, đo c nh là s  c n s  thông h ướ   ng

ủ ướ ữ ể ạ ầ ắ ộ gi a các đi m đo. Do các c nh c a l i ng n, yêu c u đ  chính xác cao

ả ị ầ ậ ị ằ   nên c n ph i đ nh tâm máy và đ nh tâm tiêu th t chính xác. Khi đó góc b ng

ệ ử ạ ử ụ ủ ươ ả ả máy toàn đ c đi n t , ta s  d ng ngay b ng c a g ạ ng ph n x  làm tiêu

[Type text]

24

ng m.ắ

Ậ ƯỚ Ố Ằ Ế 2.3   THÀNH   L P   L I   KH NG   CH   THI   CÔNG   B NG   CÔNG

Ệ NGH  GPS

ậ ướ ắ ụ ứ ệ ể ả 2.3.1 Kh  năng  ng d ng công ngh  GPS đ  thành l p l ị   i tr c đ a

ướ ạ ướ ế ắ ị ố ượ công trình l i GPS là m ng l i kh ng ch  tr c đ a không gian đ c xây

ệ ố ể ạ ộ ự d ng trên h  th ng t o đ  WGS­84. Các đi m l ướ ượ i đ ế ớ c liên k t v i nhau

ộ ậ ẽ ượ ạ ặ ạ ặ ằ b ng các c nh đo đ c l p ho c đo l p, các c nh đo này s  đ c đo trong

ệ ớ ờ ượ ể ả ả ị các ca đo (session) v i th i gian thu tín hi u đ c quy đ nh đ  đ m b o đ ộ

ầ ủ ạ ạ ướ ệ ớ chính xác đo c nh theo yêu c u c a m ng l ữ   i GPS. Hi n nay, v i nh ng

ư ệ ớ ế ị ề ệ ạ tính năng  u vi t so v i các thi ố t b  đo đ c truy n th ng, công ngh  GPS

ượ ứ ự ụ ắ ộ ị đang đ ắ   c  ng d ng r ng rãi trong các lĩnh v c tr c đ a, trong đó có tr c

ậ ướ Ứ ụ ệ ể ế ố ị đ a công trình.  ng d ng công ngh  GPS đ  thành l p l i kh ng ch  thi

công công trình nh :ư

ậ ướ Ứ ụ ể ế ầ ố ệ *  ng d ng công ngh  GPS đ  thành l p l i kh ng ch  thi công h m.

ể ầ ươ ố ướ ứ ự Đ  thi công xây d ng các h m theo ph ng th c đào đ i h ng thì

ả ế ị ướ ử ầ ỗ ị ầ ạ ầ ph i ti n hành công tác đ nh h ả   ng h m. T i m i v  trí c a h m c n ph i

ượ ọ ế ằ ở ử ể ầ ộ ố ị xác đ nh đ c t a đ  các đi m kh ng ch  n m ư ể    c a h m nh   đi m

ự ể ị ướ ạ ỗ ử CHA­CHB (hình 2.30). D a vào các đi m đ nh h ng t ầ   i m i c a h m

(cid:0)

ư ể ẽ ị ượ ướ nh  đi m A, B s  xác đ nh đ c góc ố ể ị  đo n i đ  đ nh h ụ ầ   ng tr c h m.

ư ề ể ươ ầ ị ườ ộ Nh ng đ  nâng cao đ  chính xác truy n ph ng v  vào h m ng i ta dùng

ị ướ ư ậ ữ ể ạ ể thêm hai đi m đ nh h ng n a là đi m D và C. Nh  v y, t ỗ ử ầ   i m i c a h m

ế ể ế ể ấ ầ ị ướ ở ả ph i bi ả t ít nh t ba đi m c n ph i liên k t các đi m đ nh h ng ử    các c a

ộ ệ ọ ộ ồ ấ ớ ầ h m v i nhau trong m t h  t a đ  đ ng nh t.

ể ạ ượ ế ử ụ ụ ệ ạ Đ  đ t đ ề   c m c đích này n u s  d ng công ngh  đo đ c truy n

[Type text]

25

ẽ ặ ệ ứ ư ụ ề ấ ố ớ th ng s  g p r t nhi u khó khăn, nh ng v i vi c  ng d ng công ngh ệ

ẽ ị ượ ọ ử ể ầ ộ GPS s  nhanh chóng xác đ nh đ ờ   c t a đ  các đi m c a h m trong th i

D

A

CHA

CHB

B

C

ơ ồ ướ

ự

ầ

Hình 2.3. S  đ  l

i GPS trong thi công xây d ng h m

ấ ớ ắ ế ệ ấ gian ng n nh t v i chi phí ti t ki m nh t.

ử ụ ể ỏ ệ ượ S  d ng công ngh  GPS chúng ta có th  b  qua đ ể c các đi m trung

ượ ủ ướ ế ặ ấ ầ ố ượ ậ gian đ c c a l i kh ng ch  m t  đ t c n đ c thành l p trong gian

ạ ậ ướ ế ặ ấ ư ố ườ đo n l p l i kh ng ch  m t đ t dùng trong xây d ng đ ầ ng h m.

ề ệ ả ượ Đi u ki n này cho phép gi m đ ậ   ờ c chi phí và th i gian thành l p

ướ ặ ấ ế ắ ự ố ị ạ m ng l i kh ng ch  tr c đ a m t đ t trong thi công xây d ng đ ườ   ng

ư ư ậ ệ ộ ầ h m. Chính vì tính  u vi ệ ượ t v t tr i nh  v y, nên công ngh  GPS đ ượ   c

ứ ậ ướ ụ ế ặ ấ ề ố ườ ầ ng d ng thành l p l i kh ng ch  m t đ t cho nhi u đ ầ   ng h m: h m

ủ ệ ầ ả ầ ầ ệ   ủ H i Vân, h m Đèo Ngang, h m th y đi n Na Hang, và h m th y đi n

Yaly, A V ng…ươ

ế ế ươ ậ ướ ế ặ ấ ố ể Đ  thi t k  ph ng án thành l p l i GPS kh ng ch  m t đ t cho

ự ườ ụ ể ứ ầ các công trình xây d ng đ ể   ả ng h m c  th  thì ph i căn c  vào đăc đi m

ầ ộ ủ ị c a đ a hình khu đo, đ  chính xác c n thi ế ủ ướ t c a l i thi công, trang thi ế ị  t b

ệ ọ ươ ằ ả ả ợ ế ể ự hi n có th  l a ch n ph ng án phù h p nh m đ m b o tính kinh t cũng

[Type text]

26

ư ộ ầ ế ự ườ nh  đ  chính xác c n thi t trong thi công xây d ng đ ầ ng h m.

ậ ướ Ứ ụ ể ế ố ệ *  ng d ng công ngh  GPS đ  thành l p l i kh ng ch  thi công trong

ầ ự xây d ng c u.

ể ụ ụ ầ ượ ự Đ  ph c v  cho công tác xây d ng các c u v t và các tuy n đ ế ườ   ng

ầ ầ ậ ạ ướ ả ẫ d n lên c u, c n ph i thành l p m ng l ế i không s ch  thi công d ướ ạ   i d ng

ướ ế ườ ế ướ ề ế ố l ặ i tam giác ho c các tuy n đ ng chuy n thay th . L i kh ng ch  thi

ầ ượ ượ ự ạ ầ ự công xây d ng c u v t đ c dùng cho giai đo n thi công xây d ng c u.

ướ ế ượ ố ạ Trong giai đo n thi công, l i kh ng ch  đ c dùng làm c  s  đ ơ ở ể

ầ ồ ị ị ụ ầ ế ố b  trí c u bao g m xác đ nh v  trí các tr ố  c u và b  trí chi ti t cho công

trình.

ướ ế ị ư ể ướ Tr c đây, khi các thi t b  đo dài ch a phát tri n thì l ố i kh ng ch ế

ầ ượ ươ ế ợ thi công c u đ ậ c thành l p theo ph ớ   ng pháp tam giác đo góc k t h p v i

ướ ầ ượ ế ố ế ế ạ đo các c nh đáy. L i kh ng ch  thi công c u đ c thi t k   trong m t h ộ ệ

ộ ộ ậ ườ ộ ượ ọ ạ ộ ọ t a đ  đ c l p. Thông th ố ọ ng, g c t a đ  đ c ch n t i m t trong hai

ụ ầ ụ ầ ể ị ị ượ ọ đi m xác đ nh v  trí tr c c u. Tr c c u đ ụ c ch n làm tr c hoành và góc

000’00’’ nh  hình (2.4) ư

[Type text]

27

ươ ị ủ ầ ượ ằ ph ng v  c a c u đ c chon b ng 00

ơ ồ ướ

Hình 2.4. S  đ  l

i thi công c u v

ầ ượ t

ổ ậ ủ ộ ố ặ ự ể ầ ượ M t s  đ c đi m n i b t c a các công trình xây d ng c u v t là

ườ ự ế ườ ẫ th ng kèm theo xây d ng các tuy n đ ầ ng d n lên c u. Thông th ườ   ng

ế ườ ề ẫ ừ ụ ế các tuy n đ ng d n có chi u dài t ế    vài trăm mét đ n vài km. Ví d  tuy n

ườ ề ế ẫ ầ ầ đ ế   ng d n lên c u Bãi Cháy, c u Thanh Trì có chi u dài đ n 4 km, n u

ể ế ủ ề ổ ộ tính t ng chi u dài c a m t công trình có th  đ n 10 km. Rõ ràng khi thành

ề ế ạ ố ậ ướ l p l ế   ấ i kh ng ch  thi công có nhi u c p cho các công trình d ng tuy n

ử ụ ư ươ ậ ướ ế kéo dài nh  trên, n u s  d ng các ph ng pháp thành l p l ề   i truy n

ư ướ ố ẽ ặ ề ề th ng nh  l i tam giác, l ướ ườ i đ ng truy n thì s  g p nhi u khó khăn vì

ế ấ ằ ở ể ế ườ ẫ ố không có các đi m kh ng ch  c p cao n m hai tuy n đ ng d n. T t c ấ ả

ẽ ượ ữ ụ ế ử ụ ắ ướ nh ng khó khăn trên s  đ c kh c ph c n u s  d ng l ể i GPS đ  thành

ủ ế ố ậ ướ l p l ử ụ   ự i kh ng ch  trên pham vi xây d ng c a công trình. Khi s  d ng

ể ố ế ấ ệ ể ố ở ị công ngh  GPS ta có th  b  trí các đi m kh ng ch  c p cao ầ    v  trí hai đ u

ở ầ ể ể ế ố ọ ủ c a khu đo ( đi m kh i đ u GPS và đi m cu i H ), d c theo tuy n đ ườ   ng

ế ấ ả ế ấ ể ạ ố ớ ướ và liên k t t t c  các đi m kh ng ch  c p cao v i m ng l ố i kh ng ch ế

ộ ệ ọ ộ ố ấ ả ả ầ ộ thi công trong m t h  t a đ  th ng nh t, đ m b o đ  chính xác yêu c u và

ượ ự ế ủ ế ộ ứ đáp  ng đ c ti n đ  thi công c a công trình hình (2.5). Th c t cũng đã

ứ ư ệ ủ ử ụ ệ ể ch ng minh  u vi t c a công ngh  GPS khi s  d ng đ  thành l p l ậ ướ   i

[Type text]

28

ầ ượ ự ế ố kh ng ch  thi công các công trình xây d ng c u v t.

ơ ồ ướ

ự

Hình 2.5. S  đ  l

i GPS trong thi công xây d ng c u v

ầ ượ t

ạ ủ ậ ướ ể Nói tóm l ệ i, s  dugnj công ngh  GPS đ  thành l p l ố i kh ng ch ế

ự ầ ượ ạ ệ thi công xây d ng các công trình c u v t đã mang l ệ   ả i hi u qu  rõ d t,

ụ ượ ắ ữ ạ ỏ ế ệ ấ kh c ph c đ c nh ng tr  ng i khó khăn, và chi phí ti t ki n nh t.

ươ ậ ướ ế ệ ằ ố 2.3.2 Ph ng pháp thành l p l i kh ng ch  thi công b ng công ngh  GPS

1. Thi ế ế ướ t k  l i GPS

ế ế ộ ậ ộ ể ướ a. Thi t k  đ  chính xác và m t đ  đi m l i GPS

ự ụ ứ ạ ướ ị Căn c  vào d ng công trình xây d ng, m c đích l i mà xác đ nh đ ộ

ạ ủ ướ ự ể ặ ầ chính xác c n đ t c a l ố ị i. Ngoài ra s  phân b  v  trí đi m ho c m t đ ạ ộ

ầ ượ ể ấ ọ ề đi m cũng là v n đ  quan tr ng c n đ c xem xét khi thi ế ế ướ t k  l i.

b.Thi ế ế ố ủ ướ t k  g c c a l i GPS

ế ậ ượ ườ ọ ả K t qu  nh n đ c khi đo GPS là vector đ ố ng đáy, s  gia t a đ ộ

ự ế ầ ề ộ ệ ọ không gian 3 chi u trong h  t a đ  WGS­ 84. Còn th c t c n thi ế ế   t k  là

ộ ộ ậ ệ ọ ệ ọ ướ ặ ộ ộ ị   ọ t a   đ   trong  h  t a   đ   Nhà  N c   ho c  trong  h  t a   đ   đ c   l p,   đ a

ươ ế ầ ả ả ph ng. Do đó khi thi ế ế ướ t k  l ị i GPS c n ph i xác đ nh rõ k t qu  đo GPS

ệ ọ ộ ứ ả ố ố ệ đã dùng h  t a đ  và s  li u g c nào, t c ph i thi ế ế ố ủ ướ t k  g c c a l i GPS.

ố ủ ướ ồ ố ị ươ ị ố G c c a l i GPS bao g m v  trí g c, ph ng v  g c và kích th ướ   c

g c.ố

ươ ườ ấ ươ ặ ở ị Ph ị ố ng v  g c th ng l y là ph ng v  kh i tính đã cho ho c cũng có

ươ ị ủ ườ ướ ườ ể th  ph ng v  c a vector đ ng đáy GPS. Kích th ố c g c th ng đ ượ   c

ạ ượ ự ế ở ặ ấ ặ ấ l y là c nh đ ằ c đo tr c ti p b ng máy đo dài ả    m t đ t ho c kho ng

[Type text]

29

ể ấ ữ ề ể ặ ở cách gi a các đi m kh i tính ho c có th  l y luôn chi u dài vector đ ườ   ng

ố ủ ướ ườ ượ ộ ủ ọ ị ị đáy GPS. V  trí g c c a l i GPS th ng đ ể   c xác đ nh t a đ  c a đi m

ở ủ ế ị ị kh i tính đã cho. Do thi ế ế ố ủ ướ t k  g c c a l i GPS ch  y u là xác đ nh v  trí

ố ủ ướ ể đi m g c c a l i GPS.

ự ọ ươ ế ạ ậ ố c. L a ch n ph ng pháp đo, tính s  ca đo và l p k  ho ch đo

ươ ị ượ ử ụ ơ ở ử ụ Ph ị ng pháp đ nh v  GPS đ ạ   c s  d ng trên c  s  s  d ng hai đ i

ượ ơ ả ả ả ả ự l ng đo c  b n là đo kho ng cách gi và đo pha sóng t ạ   i. D a trên hai đ i

ượ ườ ạ ươ ị ị ị l ng đo này ng i ta đã t o ra hai ph ng pháp đ nh v  GPS đó là: đ nh v ị

ươ ệ ố ố ị ị ướ ố GPS t ng đ i và đ nh v  GPS tuy t đ i. Trong đo l ế i kh ng ch  thi công

ươ ị ươ ị ể ạ ộ ố ọ ta ch n ph ng pháp đ nh v  t ng đ i (đo tĩnh) đ  đ t đ  chính xác cao,

ể ỡ ậ có th  c  cm th m chí là mm.

ố ượ ứ S  ca đo đ c tính theo công th c:

n

sm . r

(cid:0) (2.24)

Trong đó:

ố n: s  ca đo

ố ầ ạ ể ờ ị ườ ị ặ         m: s  l n đ t máy trung bình t i th i đi m, giá tr  m th ng quy đ nh

ỏ ơ không nh  h n 1,6

ố ể         s: là s  đi m trong l ướ i

ố         r: s  máy thu

ế ế ồ ướ ạ ị d: thi t k  đ  hình l i GPS là xác đ nh các d ng lên k t c a l ế ủ ướ   i

[Type text]

30

GPS.

ươ ứ ế ể ế ạ ồ ồ * Ph ng th c liên k t đi m: là d ng lien k t các đ  hình đ ng b ộ

ể ở ườ ộ ồ ế ể ộ ề k  nhau b i m t đi m chung, c ấ ế   ng đ  đ  hình liên k t đi m là r t y u,

ự ỳ ề ệ ồ ồ ộ không có c c k  ít đi u ki n khép đ  hình không đ ng b .

ươ ế ạ ứ ế ạ ồ * Ph ồ   ng th c liên k t c nh: là d ng liên k t giũa các đ  hình đ ng

ườ ươ ề ạ ố ộ ạ ộ ở b  b i m t c nh chung c ộ ồ ng đ  đ  hình t ng đ i cao có nhi u c nh đo

ệ ề ồ ồ ộ ặ l p và đi u ki n khép đ  hình không đ ng b .

ươ ế ướ ứ ướ ạ ữ ế ồ * Ph ng th c liên k t l i: d i d ng liên k t gi a các đ  hình

ộ ở ở ươ ứ ở ể ồ đ ng b  b i hai đi m chung tr  lên. Ph ng th c này càn 4 máy thu tr  lên

ộ ồ ậ ộ ờ ố ườ c ề   ư ng đ  đ  hình và đ  tin c y cao, nh ng t n kinh phí và th i gian nhi u

ườ ớ ướ ợ ỉ ế ộ ố ơ h n. Th ng ch  thích h p v i l ầ i kh ng ch  yêu c u đ  chính xác cao.

ươ ứ ế ể ế ạ ợ ỗ *   Ph ợ   ạ ng   th c   liên   k t   h n   h p   c nh   ­   đi m:   là   d ng   k t   h p

ươ ế ạ ứ ươ ứ ế ể ph ng th c liên k t c nh và ph ẻ ng th c liên k t đi m đ  thành l p l ậ ướ   i

ả ườ ậ ủ ướ ộ ồ ộ ể ả GPS có th  b o đ m c ng đ  đ  hình, nâng sao đ  tin c y c a l ừ   i, v a

ể ả ố ượ ệ ạ ừ ạ có th  gi m kh i l ng công tác ngo i nghi p, t đó h  giá thành. Đây là

ươ ứ ươ ưở ậ ướ ể ph ng th c t ố ng đ i lý t ng đ  thành l p l i GPS.

Ngoài ra còn có:

ươ ứ ế ỗ Ph ng th c liên k t chu i tam giác. o

ươ ế ướ ườ ứ ề Ph ng th c liên k t l i đ ng chuy n. o

ươ ế ướ ứ Ph ng th c liên k t l i hình sao. o

[Type text]

31

ộ ố ạ ồ ị ướ ế D i đây là m t s  d ng đ  th  liên k t

ế ạ

ế

ể

ạ

ạ

ồ

ồ

a. Đ  hình d ng liên k t đi m                                            b. Đ  hình d ng liên k t c nh

ế ạ

ể

ạ

ồ

c.Đ  hình d ng liên k t c nh ­ đi m

Hình 2.6

[Type text]

32

ấ ượ ể ướ ắ Đ  nâng cao ch t l ng l ị i GPS trong tr c đ a công trình, khi thi ế   t

ồ ướ ạ ộ ố ộ ồ ọ ế ầ k  c n ch n đ  hình l ặ   i t o thành m t s  vòng khép không đ ng b  ho c

ừ ộ ậ ạ vòng khép t các c nh đo đ c l p.

Ướ ộ ướ ả ầ ướ ế ế 2. c tính đ  chính xác l i GPS c n ph i xem xét l i thi t k  có

ượ ề ấ ượ ủ ướ ộ ỉ ứ đáp  ng đ ầ c các yêu c u v  ch t l ng c a l i hay không. M t ch  tiêu

ườ ấ ể ấ ượ ướ ọ quan tr ng và th ng dùng nh t đ  đánh giá ch t l ng l ố i kh ng ch ế

ặ ằ ể ộ ị m t b ng là đ  chính xác v  trí đi m.

ạ ớ ướ ữ ế ề ố ố So v i các d ng l ặ   i kh ng ch  truy n th ng thì GPS có nh ng đ c

ể ượ ứ ắ ị ụ ả đi m riêng, GPS đ ứ   c  ng d ng trong tr c đ a công trinhflaij ph i đáp  ng

ậ ầ ắ ị ủ ầ ả ươ các yêu c u riêng c a tr c đ a công trình. Vì v y c n ph i có ph ng pháp

ể ướ ủ ướ ộ ợ thích h p đ c tính đ  chính xác c a l i.

ướ ụ ứ ắ ị ườ ầ L i GPS  ng d ng trong tr c đ a công trình th ng c n ph i ả ướ   c

ặ ằ ể ộ ướ ườ ợ ị tính đ  chính xác v  trí m t b ng đi m l i. Trong tr ng h p này, s ử

ươ ướ ơ ở ự ế ố ụ d ng ph ng pháp c tính d a trên c  s  bình sai gián ti p là t ấ t nh t, vì

ươ ườ ọ ọ ộ ể trong ph ng pháp bình sai này th ẩ ố ng ch n t a đ  đi m làm  n s .

Ướ ặ ằ ể ộ ướ ượ ị c tính đ  chính xác v  trí m t b ng đi m l i GPS đ ế   c ti n

ướ hành theo các b c sau đây:

ọ ộ ủ ọ ẩ ố ể ướ ­ Ch n  n s  là t a đ  c a các đi m l i

ế ươ ố ệ ủ ỉ ị ướ ­ Vi t ph ng trình s  hi u ch nh c a các tr  đo trong l i

ố ủ ệ ươ ậ ọ ị ị ẩ ­ Xác đ nh tr ng s  c a các tr  đo và l p h  ph ng trình chu n

X c a ma tr n h  ph

ậ ả ị ệ ươ ủ ậ ẩ ­ Tính ma tr n ngh ch đ o Q ng trình chu n

ế ố ộ ướ ­ Đánh giá đ  chính xác các y u t trong l i.

[Type text]

33

ươ ố ệ ủ ị ỉ ướ ậ a – L p ph ng trình s  hi u ch nh c a các tr  đo trong l i GPS

ạ ạ ượ ị ị ể ượ Trong đ nh v  GPS có hai lo i đ i l ng đo có th  đ ạ   c xem là đ i

ượ ự ế ả ả ả ị l ng đo tr c ti p, đo là kho ng cách gi và pha sóng t i. Trong đ nh v ị

ươ ố ử ụ ặ ở ể t ng đ i, s  d ng 2 máy thu đ t ắ    hai đi m i và k khác nhau, quan tr c

ikX(cid:0)

ikY(cid:0)

ikZ(cid:0)

ệ ể ộ ộ ị ồ đ ng b  cùng m t nhóm các v  tinh đ  xác đ nh , , (ho cặ

ikH(cid:0)

)

ikD

ữ ủ ể ườ Gi a hai đi m c a vector đ ng đáy (base line)

ikX(cid:0)

ikY(cid:0)

ikZ(cid:0)

ư ậ ệ ọ ể ộ trong h  t a đ  WGS­84. Nh  v y, có th  xem , , là các trị

ikY(cid:0)

ikZ(cid:0)

ị ươ ị ố ươ đo trong đ nh v  t ấ ng đ i . T t nhiên, , là t ng quan theo nghĩa

ư ế ấ ướ ủ ướ ộ ủ c a lý thuy t xác su t. Nh ng khi c tính đ  chính xác c a l i thi ế ế   t k ,

ộ ậ ể ầ ộ ớ có th  xem m t cách g n đúng là chúng đ c l p v i nhau.

ikX(cid:0)

ikY(cid:0)

(cid:0)

ươ ệ ữ ề V  ph ặ ằ ng di n m t b ng, thay vì và ể  gi a hai đi m i và k, có

ikX(cid:0)

ikD  và góc ph

ik

(cid:0)

ể ử ụ ề ạ ươ ượ ừ th  s  d ng chi u dài c nh ị ng v đ c tính t ,

ikY(cid:0)

ikD  và

ik

ữ ư ấ ị ồ ạ ươ nh  là các tr  đo.T t nhiên, gi a cũng t n t i t ng quan

ủ ấ ượ ầ ộ ế theo nghĩa c a lý thuy t xác su t, và cũng đ c xem m t cách g n đúng là

ộ ậ ớ ướ ủ ướ ộ chúng đ c l p v i nhau khi c tính đ  chính xác c a l ư ậ   i GPS. Nh  v y,

ướ ướ ạ ươ ị ươ ể có th  xem l i GPS là l i đo c nh và ph ng v . Khi đó ph ng trình s ố

ệ ạ ỉ ươ ị ượ ế hi u ch nh c nh và ph ng v  đ c vi ư t nh  sau:

ikD  đ

(cid:0)

(cid:0)

(cid:0)

(cid:0)

(cid:0)

(cid:0)

(cid:0)

(cid:0)

ươ ố ệ ề ạ ượ ế Ph ỉ ng trình s  hi u ch nh chi u dài c nh c vi t:

V

i

cos

sin

cos

sin

o ik

i

o ik

i

o ik

k

o ik

k

D ik

D ik

(cid:0)

(cid:0) (cid:0) (cid:0) (cid:0) (cid:0) (cid:0) (2.25)

ik

[Type text]

34

ươ ố ệ ỉ ươ ượ ế Ph ng trình s  hi u ch nh góc ph ị ng v đ c vi t:

(cid:0)

(cid:0)

(cid:0)

(cid:0)

aV

a

i (cid:0)

ik

i

b ik

i

ik

k

b ik

k

ik

p

p

0 ik

0 ik

(cid:0) (cid:0) (cid:0) (cid:0) (cid:0) (2.26)

a

ik

b ik

'' cos(cid:0) o D ik

'' sin (cid:0) o D ik

(cid:0) (cid:0) Trong đó: ,

ệ ươ ố ệ ủ ị ướ ạ ậ H  ph ỉ ng trình s  hi u ch nh c a các tr  đo d i d ng ma tr n:

V=AX+L                                                    (2.27)

Trong đó:

[Type text]

35

ệ ố ủ ậ ươ ̉ A – ma Tr n h  s  c a ph ố ệ ng trình s  hi u chinh.

ố ệ ủ ỉ ị V – vector s  hi u ch nh c a các tr  đo

X – vector  n sẩ ố

ố ạ ự L ­ vector s  h ng t do

...

x 1

a 1

t 1

l 1

v 1

x

a

b 1 b

t

l

v

...

...

2 ... a

2 ... b

2 ... t

...

n

n

n

2 ... tl

2 ... nv

2 ... tx

(cid:0) (cid:0) (cid:0) (cid:0) (cid:0) (cid:0) (cid:0) (cid:0) (cid:0) (cid:0) (cid:0) (cid:0) (cid:0) (cid:0) (cid:0) (cid:0) (cid:0) (cid:0) (cid:0) (cid:0) (cid:0) (cid:0) (cid:0) (cid:0) (cid:0) (cid:0) (cid:0) (cid:0) (cid:0) (cid:0) A= ;    L= ; V= ; X= (cid:0) (cid:0) (cid:0) (cid:0) (cid:0) (cid:0) (cid:0) (cid:0) (cid:0) (cid:0) (cid:0) (cid:0) (cid:0) (cid:0) (cid:0) (cid:0) (cid:0) (cid:0) (cid:0) (cid:0) (cid:0) (cid:0) (cid:0) (cid:0)

ố ủ ọ ị ướ b­ Tr ng s  c a các tr  đo trong l i GPS

ố ươ ề ạ ố ươ Sai s  trung ph ng chi u dài c nh và sai s  trung ph ng ph ươ   ng

ướ ườ ứ ị ạ v  c nh trong l i GPS th ng đ ượ ướ c ặ c tính theo các c p công th c có

2

ư ổ ạ d ng t ng quát nh  sau:

2 (cid:0)

a

bD

(cid:0)mm

mD

2

(cid:0) (cid:0) (cid:0) (cid:0)

m (cid:0)

2 a (cid:0)

(cid:0)''

b (cid:0) D

(cid:0) (cid:0) (cid:0) (cid:0) (cid:0) (cid:0) (cid:0) (2.28) (cid:0) (cid:0)

Ho c: ặ

a

bD

(mm

)

mD

(cid:0) (cid:0)

m (cid:0)

''P

)'('

m D D

(cid:0) (2.29)

Trong đó:

a­ ố ố ị sai s  c  đ nh

[Type text]

36

b­ ổ ố ế sai s  bi n đ i

D­

ố ề sai s  chi u dài (km)

ấ ở ề ả ướ ủ Catalogue máy thu GPS c a nhi u hãng s n xu t các n c trên th ế

ớ ế ộ ầ ố ố ớ ườ ợ ị gi i cho bi t, đ i v i máy thu m t t n s , trong tr ng h p đ nh v  t ị ươ   ng

ố đ i tĩnh:

a = 5, b=1 , a(cid:0) =1, b(cid:0) =5

ế ợ ộ ổ ợ ứ K t h p hai công th c trên (2.28) , (2.29) có thêm m t t h p công

ứ ướ ươ ề ố th c ố c   tính   sai   s   trung   ph ng   chi u   dài   và   sai   s   trung   ph ươ   ng

2

ươ ph ị ạ ng v  c nh:

2 (cid:0)

a

bD

(cid:0)mm

mD

(cid:0) (cid:0) (cid:0) (cid:0)

m (cid:0)

''P

)'('

m D D

(cid:0) (2.30)

ừ ố ươ ố ươ ủ ọ ị ứ T  đó tính sai s  trung ph ng c a tr  đo và tr ng s  t ủ   ng  ng c a

P (cid:0)

ượ ứ ổ ị các tr  đo đ c tính theo công th c t ng quát:

1

C 2 im

(2.31)

m

ạ ọ ố ị Tr ng s  tr  đo c nh:

m

D 1

C P (cid:0) i m 2 i

' D 1 n

(cid:0) v i ớ (2.32)

Trong đó:

ạ ố n – s  ca đo trên c nh

mD1 – tính theo công th cứ

[Type text]

37

ọ ươ ố ị Tr ng s  tr  đo ph ị ng v :

' m (cid:0)

1

m (cid:0)

1

1

i n

(cid:0) (cid:0) p (cid:0) v i ớ (2.33) C 2 m (cid:0)

Trong đó:

ạ ố n – s  ca đo trên c nh

ố ị ộ ậ ạ ậ ố ọ Khi các s  tr  đ c l p ma tr n tr ng s  p có d ng:

...

0

0 p

p 1 0

...

0

...

2 ...

...

0

0

...

... np

(cid:0) (cid:0) (cid:0) (cid:0) (cid:0) (cid:0) P= (cid:0) (cid:0) (cid:0) (cid:0) (cid:0) (cid:0)

ệ ố ươ ậ ẩ d. ậ L p ma tr n h  s  ph ng trình chu n R

R=ATPA                                         (2.34)

ố ả ậ ọ Ma tr n tr ng s  đ o

Q=R­1                                               (2.35)

e. ộ Đánh giá đ  chính xác.

p)yn tính theo công

ố ươ ể ấ ị ướ Sai s  trung ph ế ng v  trí đi m y u nh t trong l i (m

(cid:0)

th c:ứ

(cid:0) (cid:0)

(cid:0)

m

Q

(cid:0) (cid:0) ; (2.36)

m

Q

x 1

xx 11

yn

11yy

ươ ể ị ố Và sai s  trung ph ng v  trí đi m:

(cid:0)

(cid:0) (cid:0) (cid:0) (cid:0) (cid:0) (2.37)

m

m

m

Q

Q

2 x

2 y

xixi

yiyi

p 1

s/S)

[Type text]

38

ố ươ ươ ố ạ ế ấ Sai s  trung ph ng t ng đ i c nh y u nh t (m

(cid:0)

m

s

ki

1 p

s

ki

(cid:0) (cid:0) (2.38)

ươ ố ơ Trong đó  (cid:0) ố là sai s  trung ph ị ng trong s  đ n v

ki

ki

F

FQF s

X

T s

ki

ki

ski

(cid:0) cos (cid:0) sin (cid:0)

(cid:0)1 p

ki

s

ki

cos (cid:0)

sin

ki

(cid:0) (cid:0) (cid:0) (cid:0) (cid:0) (cid:0) (cid:0) (cid:0) (cid:0) , (2.39) (cid:0) (cid:0) (cid:0) (cid:0) (cid:0) (cid:0) (cid:0) (cid:0)

(cid:0)m

(cid:0)

(cid:0) ố ươ ươ ị ế Sai s  trung ph ng ph ấ (cid:0) ng v  y u nh t

m (cid:0)

ki

(cid:0)

1 p

ki

(cid:0) (cid:0) (2.40)

Trong đó:

a

ki

T

FQF (cid:0) (cid:0)

F (cid:0)

X

ki

ki

ki

b ki a

(cid:0)1 p (cid:0)

ki

ki

b ki

(cid:0) (cid:0) (cid:0) (cid:0) (cid:0) (cid:0) (cid:0) , (2.41) (cid:0) (cid:0) (cid:0) (cid:0) (cid:0) (cid:0) (cid:0) (cid:0) (cid:0) (cid:0)

ả ế ụ ớ ộ ư ế ầ ạ ề   So sánh v i đ  chính xác yêu c u n u ch a đ t, ph i ti p t c đi u

ế ướ ớ ố ủ ế ộ ỉ ch nh liên k t l i v i s  ca đo cho đ n khi đ  chính xác c a các y u t ế ố

ầ ạ đ t yêu c u.

[Type text]

39

ổ ứ ạ 3.T  ch c đo đ c

ướ ả ậ ế ế ệ ạ ạ ầ Tr c khi ti n hành đo c n ph i l p k  ho ch đo ngo i nghi p, đây

ệ ự ỳ ậ ợ ẽ ọ là công vi c c c k  quan tr ng, nó s  giúp hoàn thành thu n l ệ i nhi m v ụ

ậ ố ệ ệ ả ả ấ ộ ộ thu th p s  li u, đ m b o đ  chính xác, nâng cao hi u su t lao đ ng. Các

ệ ậ ề ế ế ạ ồ ươ ấ v n đ  liên quan đ n vi c l p k  ho ch đo bao g m: ph ệ ng ti n máy

ử ụ ể ươ ổ ứ ướ móc s  d ng đ  đo, ph ng pháp đo và cách t ch c đo. L i GPS không

ướ ư ướ ữ ể ề ậ ố ầ c n thông h ng gi a các đi m đo nh  l ệ ậ   i truy n th ng do v y vi c l p

ữ ể ạ ệ ậ ụ ể ế ạ ị ế k  ho ch cũng có nh ng đi m khác bi t, l p k  ho ch c  th  là xác đ nh

ờ ố ư ả ờ ố ư ể ử ụ ả th i gian t i  u, kho ng th i gian t ờ   i  u có th  s  d ng là kho ng th i

ố ệ ắ ờ ồ ố gian trong đó có s  v  tinh quan tr c đ ng th i là t i đa, có PDOP không

ượ ớ ướ ố ị v t   quá   giá   tr   cho   phép.   Đ i   v i   l i   GPS   thi   công   công   trình   công

ư ệ ể ậ ộ ỉ nghi p có th  xác l p ch  tiêu đ  chính xác nh  sau:

PDOP

5(cid:0)

(cid:0) Giá tr  ị .

(cid:0) 60 phút.

(cid:0) ủ ờ ộ Th i gian c a m t ca đo: 45

(cid:0) 15 giây.

(cid:0) ệ ầ ấ T n su t thu tín hi u : 5

ể ậ ị ầ ậ ự ể ệ ả ấ Đ  l p l ch đo c n l p b ng d  báo các v  tinh có th  nhìn th y bao

ộ ươ ị ủ ệ ố ệ ồ g m các n i dung: s  hi u, góc cao, và góc ph ng v  c a v  tinh, s  đ ơ ồ

ắ ố ệ ệ ố ấ phân b  các v  tinh, nhóm các v  tinh quan tr c t ờ t nh t, th i gian đo t ố   t

ệ ố ự ề ả ấ ấ ộ ị nh t nh t, h  s  suy gi m đ  chính xác v  trí không gian 3 chi u.D a vào

ơ ồ ướ ế ế ể ậ ệ ị ố ươ s  l ng máy thu, s  đ  l i GPS đã thi ả   t k  và l ch v  tinh đ  l p b ng

ố ệ ể ề ạ ộ ộ ớ ờ đi u đ  công tác v i các n i dung: th i gian đo, s  hi u đi m tr m đo, tên

ể ử ụ ố ệ ệ ậ ế ạ ạ ầ   tr m đo và s  hi u máy thu. Vi c l p k  ho ch đo có th  s  d ng ph n

ư ầ ậ ị ề ề m m l p l ch nh  ph n m m Quick Plan.

[Type text]

40

ố a. B  trí ăng ten

ạ ị ướ ỉ ướ ả ế ắ V ch đ nh h ng ăng ten ph i ch  h ể ng b c và đ  ý đ n góc t ừ

ạ ầ ớ ả ể ả ể ưở ủ ộ ệ thiên t i đi m đo đ  gi m ph n l n  nh h ng c a đ  l ch tâm pha. Sai

0

ướ ộ ộ ị ị ố ị s  đ nh h ư   ầ ng ăn ten cũng tùy thu c yêu c u đ  chính xác đ nh v , nh ng

0 5 3

(cid:0) (cid:0) (cid:0) (cid:0) (cid:0) (cid:0) ượ nói chung không nên v t quá (cid:0) (cid:0) (cid:0) (cid:0)

ặ ấ ườ ặ ở Không nên đ t ăng ten quá th p, th ặ ấ ng đ t cách m t đ t 1m tr  lên,

0, hi uệ

ề ặ ầ ở ị sau khi đ t ăng ten c n đo chi u cao ăng ten ba v  trí cách nhau 120

ế ả ượ ề ủ c a ba k t qu  không v ế   t quá 3mm. Đo chi u cao ăng ten chính xác đ n

1mm.

ở ộ ế ệ b. Kh i đ ng máy thu và ti n hành thu tín hi u.

ặ ả ọ ộ ị Sau khi đ t xong ăng ten, ch n v  trí cách ăng ten m t kho ng thích

ể ặ ệ ấ ố ớ ồ ệ   ợ h p đ  đ t máy thu GPS dùng dây cáp đi n n i m y thu v i ngu n đi n,

ề ể ể ể ộ ờ ở   ăng ten và máy đi u khi n, qua m t th i gian đ  nóng máy thì có th  kh i

ệ ể ộ đ ng máy đ  thu tín hi u.

ắ ượ ắ ầ ệ ệ Sau khi máy thu b t đ ố ệ   c tín hi u v  tinh và b t đ u ghi s  li u,

ườ ể ướ ẫ ử ụ ng i đo có th  thao tác trên máy theo sách h ng d n s  d ng máy. Khi

ư ệ ố ượ ấ ch a h  th ng các thao tác có liên quan thì không đ c tùy ý  n các phím

ư ố ệ ườ ố ệ máy và đ a s  li u vào. Thông th ệ ố   ng trong quá trình thu s  li u tuy t đ i

ượ ổ ố không đ c thay đ i tham s  nào.

c. Sau khi đo.

ạ ạ ạ ể ể ề ế Sau khi k t thúc đo t i tr m, đo l ể   i chi u ăng ten đ  ki m tra. Ki m

ạ ố ổ tra l ầ i s  đo, trong s  đo c n ghi các thông tin:

[Type text]

41

(cid:0) ạ Tên công trình và tên tr m máy.

(cid:0) ố ệ Ngày tháng và s  li u ca đo.

(cid:0) ế ờ ắ ầ Th i gian b t đ u và k t thúc

(cid:0) ượ ử ụ ệ ỉ ố ạ Ch  s  tr m đ c s  d ng cho tên t p.

(cid:0) ườ Tên ng i đo.

(cid:0) ố ệ S  hi u máy thu và ăng ten.

(cid:0) ế ộ ị ộ ệ Đ  cao ăng ten và đ  l ch v  trí ( n u có).

(cid:0) ố ệ ượ S  li u khí t ng.

(cid:0) ề ầ ư ữ ấ Nh ng v n đ  c n l u ý.

ể ố ệ ể ầ ỗ ờ ị Sau m i ngày đo c n k p th i chuy n s  li u vào máy tính đ  tránh

ấ ố ệ ượ ộ ự ạ ỏ ự ệ ặ m t s  li u không đ ố   c th c hi n m t s  lo i b  ho c gia công nào đ i

ớ ố ệ v i s  li u.

ố ệ ướ ử ế ệ ậ ố 4. X  lý s  li u l i kh ng ch  thi công thành l p công ngh  GPS.

(cid:0) ơ ạ TÍnh véc t c nh:

ể ử ề ế ả ầ ằ K t   qu   đo   GPS   có   th   s   lý   b ng   ph n   m m   GPSurvey   2.35,

ề ặ ầ Trimble Geomatic Office (TGO) ho c các ph n m m khác cùng tính năng.

ả ạ ỉ ấ ạ ạ ả ớ Khi gi ậ i c nh, ch  ch p nh n các c nh đ t gi i FIX, v i RATIO không nh ỏ

ườ ạ ợ ả ớ ườ ơ h n 2. Trong tr ng h p đ t gi ầ i FIX c n chú ý t ố i sai s  đa đ ẫ   ng d n

ệ ế ạ ở ế ộ ự ộ ạ tín hi u ( Multipath). N u tính c nh ch  đ  t ả    đ ng không đ t thì ph i

ạ ươ ệ ệ ử x  lý c nh theo ph ử ng pháp can thi p, khi x  lý can thi p có th  c t b ể ắ ỏ

ắ ỏ ớ ờ ạ ư ạ ấ ặ ớ ệ b t v  tinh có tình tr ng x u ho c c t b  b t th i h n đo nh ng không

ượ ộ ố ệ ể ờ ọ đ c quá 20% th i gian thu tín hi u. T a đ  g c dùng đ  tính véc t ơ ạ    c nh

[Type text]

42

ệ ọ ủ ể ọ ị ị ị nên ch n là tr  bình sai trong h  t a đô WGS­84 c a các đi m đ nh v  theo

ươ ị ể ả ờ ơ ị ph ệ ố ng pháp đ nh v  đi m đ n ( tuy t đ i ) trong kho ng th i gian thu tín

ệ ớ ơ hi u l n h n 30 phút.

ể ơ ạ ể ậ ị Đ  tính các véc t c nh có th  dùng các tr  đo sai phân b c hai. Trong

ộ ớ ừ ể ề ồ ơ ạ ca đo đ ng b  v i nhi u máy thu, có th  tính riêng t ng véc t c nh. Trong

ướ ộ ậ ạ ạ ọ ố l i GPS ch n c nh sao cho t o thành các vòng đo đ c l p. Sai s  khép

ươ ố ọ ầ ộ ố ươ ủ ề ố t ng đ i t a đ  thành ph n và sai s  khép t ng đ i chi u dài c a các

ả ả ộ ậ ả ị vòng đo đ c l p ph i đ m b o quy đ nh:

f

2(cid:0)

mn .

x

s

(2.42)

f

2(cid:0)

smn .

(2.43)

f

.32(cid:0) mn

xyz

s

(2.44)

Trong đó:

f

f

f

f

XYZ

2 X

2 Y

2 Z

(cid:0) (cid:0) (cid:0) (2.45)

ộ ạ ố n – s  vòng đo trong m t c nh

ạ ố         m – là sai s  đo c nh GPS

ế ươ ứ ố Sai s  kh p t ố ng đ i gi ớ ạ ượ i h n đ c tính theo công th c:

mn .32 (cid:0)D

1 T gh V i ớ (cid:0)

(cid:0)D   là chu vi vòng khép.

[Type text]

43

(cid:0) (cid:0) (cid:0) (cid:0) (cid:0) (2.46) (cid:0) (cid:0) (cid:0)

ươ Ch ng 3

Ả

Ộ

Ậ ƯỚ   I

KH O SÁT Đ  CHÍNH XÁC M T S  PH Ế

NG PHÁP THÀNH L P L Ắ

Ố

Ị

Ộ Ố ƯƠ KH NG CH  THI CÔNG TRONG TR C Đ A CÔNG TRÌNH

ụ ươ ộ ả 3.1. M c đích và ph ng pháp kh o sát đ  chính xác.

ụ ả 3.1.1. M c đích kh o sát.

ứ ụ ụ ả ớ ế ị ế V i m c đích xem xét kh  năng  ng d ng các thi t b , máy móc tiên ti n trong

ậ ướ ệ ế ố ổ ứ ệ vi c thành l p l i kh ng ch  thi công, chúng tôi đã t ự  ch c đo th c nghi m l ướ   i ô

ự ướ ệ ế ắ ố ị vuông xây d ng, l i kh ng ch  thi công trong tr c đ a công trình công nghi p. T ừ

ủ ướ ế ố ượ ở ự ớ ộ đây, so sánh đ  chính xác c a l i kh ng ch  thi công đo đ ị  th c đ a v i yêu c

ủ ướ ộ ế ụ ứ ủ ả ầ c u đ  chính xác c a l i,  so sánh tính kinh t và kh  năng  ng d ng c a các

ươ ữ ữ ệ ế ể ề ị ph ậ ầ   ng pháp trong nh ng đi u ki n đ a hình khác nhau, đ  rút ra nh ng k t lu n c n

thi t. ế

ươ ả 3.1.2. Ph ng pháp kh o sát.

ủ ướ ể ả ế ắ ố ị ộ Đ  kh o sát đ  chính xác c a l i kh ng ch  thi công trong tr c đ a công trình

ổ ứ ệ ạ ươ ươ chúng tôi t ự  ch c đo đ c th c hi n theo 2 ph ng pháp; ph ạ   ng pháp đo góc ­ c nh

ệ ử ạ ươ ướ ằ ệ ằ b ng máy toàn đ c đi n t và ph ng pháp đo l i b ng công ngh  GPS.

ế ị ệ 3.1.3. Thi ự t b  đo th c nghi m.

[Type text]

44

ệ ử ạ ẩ ị ­ Chu n b  máy toàn đ c đi n t .

ủ ướ ể ộ ớ ợ ạ ầ Đ  phù h p v i yêu c u đ  chính xác c a l i ô vuông sân vay B ch Mai, tôi đã

ệ ử ạ ọ ộ ươ ị ch n máy toàn đ c đi n t TCR­705 (hình 3.1), và 2 b  g ọ   ng đ nh tâm quang h c

[Type text]

45

( hình 3.2.)

Hình 3.2.

ệ ử ạ ộ ệ ớ ớ ữ Máy toàn đ c đi n t ả ế    TCR­ 705 là m t h  máy m i v i nh ng tính c i ti n

ổ ế ủ ụ ứ ạ ắ ấ ị mang tính cách m ng,  ng  d ng c a máy r t ph  bi n trong ngành tr c đ a nói

ượ ế ế ớ ọ ỏ ọ ượ ệ ậ ơ chung. Máy đ c thi t k  nh  g n v i tr ng l ấ ng h n 5kg nên r t thu n ti n cho

ử ụ ể ệ ậ ượ ớ ượ ở ộ vi c  v n chuy n và s  d ng. Máy có dung l ộ ng b  nh  đ ể   c m  r ng đáng k ,

ữ ộ ố ượ ạ ở ự ị ớ ư cho phép ghi và l u tr  m t kh i l ng l n các thông tin đo đ c th c đ a. Máy toàn

ệ ử ề ệ ấ ả ạ đ c đi n t TCR­705 cho phép đo kho ng cách xa nh t trong đi u ki n th i ti ờ ế ố   t t t

ớ ộ ấ nh t là 3km, v i đ  chính xác + ) 3+2.10­6+D).

ớ ộ ứ ệ ạ ằ Ngoài vi c đo c nh, máy còn cho phép đo góc b ng và góc đ ng v i đ  chính

ằ ọ ộ xác + 5". Đ  chính xác r i tâm b ng Laser là 0.8mm/1.5m.

ẩ ị ế ị ể ướ Chu n b  máy móc thi t b  đ  đo l i GPS.

ủ ướ ự ể ầ ộ ị ườ ộ D a vào quy mô c a l i, yêu c u đ  chính xác v  trí đi m, c ng đ  phân b ố

ớ ố ượ ệ ọ ồ đ  hình v  tinh nên ch n máy thu (GPS) Trimble R3 (hình 3.3) v i s  l ng là 3 máy

[Type text]

46

thu GPS.

Hình 3.3

ự ệ ị 3.1.4. V  trí đo th c nghi m:

ổ ứ ệ ướ ự ạ Chúng tôi đã t ự  ch c đo th c nghi m l i ô vuông xây d ng t ạ   i sân bay B ch

Ậ ƯỚ

Ứ

Ộ

Ả

Ố

3.2. KH O SÁT M C Đ  CHÍNH XÁC THÀNH L P L

Ế I KH NG CH  THI CÔNG

Ắ

Ệ

Ị

TRONG TR C Đ A CÔNG TRÌNH CÔNG NGHI P.

ằ ở ầ ả ằ ườ ườ Mai n m g n b o tàng Không quân (n m trên đ ng Tr ng Chinh)

ơ ồ ướ 3.2.1. S  đ  l ả i đo kh o sát.

ắ ị ế ệ ố L ướ ứ i t giác tr c đ a kh ng ch  thi công công trình công nghi p

B(3) S3                                                 C (1)

S4

3 4

2 5

S5 S2

S6

[Type text]

47

1 8 7 6

A(4) S1 D(2)

Hình 3.4.

ậ ướ ứ ắ ị ằ ệ ử ạ 3.2.2. Thành l p l i t giác tr c đ a b ng máy toàn đ c đi n t TCR ­ 705

ọ ộ ể ư ở ả Danh sách t a đ  đi m nh b ng 3.1.

ả B ng 3.1

Tên T a đọ ộ T a đọ ộ Tên đi mể X(m) Y(m) X(m) Y(m)

đi mể A B 100.000 290.000 100.000 100.000 C D 242.600 96.530 353.170 381.610

Ướ ộ 1. c tính đ  chính xác.

ự ệ ạ ươ ị ả ị L ướ ứ i  t ẽ  giác công nghi p d  tính s  đo 8góc, 6 c nh và  1 ph ng v  gi đ nh

ạ ớ ộ v i đ  chính xác đo đ c.

+ Đo góc m(cid:0)  = 5"

S = 3+2.10­6D (mm)

+ Đo c nh mạ

(cid:0)  = 0.01"

ươ + Đo ph ị ng v  m

ả ướ ế ượ ể ệ ở ụ ụ K t qu c tính đ c th  hi n ph  l c 3.

ổ ứ ạ 2. T  ch c đo đ c.

ị ả ủ ộ ưở ủ Khi đo góc, đ  chính xác c a góc đo ch u  nh h ố ng c a sai s  do máy, sai s ố

ố ề ạ ả ử ụ ệ ố ạ   ề ị đ nh tâm, sai s  đi u quang và sai s  do đi u ki n ngo i c nh. S  d ng máy toàn đ c

x=30) đ  đo góc s  vòng đo c n thi ố

2

2

ệ ử ể ầ ế đi n t TCR­705 (V t là:

25

2

2 m 0

2

2 xmy xm 2 (cid:0)

x 22(5 x 52

[Type text]

48

(cid:0) (cid:0) (cid:0) (cid:0) (cid:0) n = = 2 (vòng)

(cid:0) ự ữ ể ộ ố Đ  nâng cao đ  chính xác đo góc, ta d  tr  thêm 1 vòng đo s  vòng đo góc là

3 vòng.

ắ ố ị Công tác đo góc trong l ướ ứ i t ế  giác tr c đ a kh ng ch  thi công công trình công

ố ư ệ ướ ố ướ ầ ả nghi p thành ph  nh  đã c tính c n ph i đo 3 vòng đo, và s  h ng đó là 3 nên tôi

ươ ớ ướ ế ế ấ ả ử ụ s  d ng ph ng pháp đo toàn vòng. V i l i thi t k  là đo t t c  các góc và các

ể ầ ộ ị ị ạ ạ c nh nên đ  nâng cao đ  chính xác đo đ c ta c n đ nh tâm máy và đ nh tâm tiêu

ế ợ ử ụ ậ ắ ẩ ạ ng m c n th n, chính xác. Trong khi đo góc ta k t h p đo c nh và s  d ng luôn

ươ ắ ạ ả g ng ph n x  làm tiêu ng m.

ự ế ệ ả 3. K t qu  đo th c nghi m

ọ ộ ả B ng t a đ  sau bình sau

ả B ng 3.2

STT 1 2 Tên đi mể C D X(m) 242.608 96.537 Y(m) 353.470 381.609 mP(m) 0.004 0.004

ủ ướ ả ộ B ng so sánh đ  chính xác c a l i

ả B ng 3.3

ế ế K t qu c tính

P

[Type text]

49

ộ ố ị ế ấ N i dung đánh giá ể Sai s  v  trí đi m y u nh t m ả ướ 5mm ả K t qu  bình sai 5mm

mS S

ề ế ạ ố Sai s  chi u dài c nh y u

1 58006 3.89"

(cid:0) Ph ng v  c nh y u m

1 65300 2.9" ệ

ế ả ở ả ể ấ ậ ướ ươ ị ạ ớ ế V i k t qu b ng so sánh trên ta có th  th y máy vi c thành l p l ố   i kh ng

ế ứ ố ằ ệ ử ệ ắ ạ ị ch  thi công t giác tr c đ a công nghi p thành ph  b ng máy toàn đ c đi n t TCR

ả ả ầ ộ 705 hoàn toàn đ m b o đ  chính xác yêu c u.

ậ ướ ố ế ệ 3.2.3. Thành l p l i kh ng ch  thi công công trình công ngh  GPS.

Ướ ộ 1. c tính đ  chính xác.

ướ ứ ắ ị ế ệ ố L i GPS t giác tr c đ a kh ng ch  thi công công trình công nghi p thành ph ố

ạ ạ ớ ộ ự d  tính đo 6 c nh v i đ  chính xác đo c nh.

ms = 5(mm) + 1ppm)

ả ướ ế ượ ể ệ ở ụ ụ K t qu c tính đ c th  hi n ph  l c 4.

ổ ứ ạ 2. T  ch c đo đ c .

ể ạ ữ ề ệ ấ ắ ắ ơ ọ Sau khi ch n đi m t i nh ng n i có đi u ki n đ t ch c ch n, thoáng đãng

ế ọ ệ ậ ậ ẩ ị ế thu n ti n cho công tác đo GSP, ta ti n hành l p k  h ach đo, chu n b  đo, t ổ ứ    ch c

ể ả ả ờ ộ ế th i gian đo. Đ  nâng cao đ  chính xác đo GPS và đ m b o tính kinh t , chúng tôi đã

ươ ươ ớ ọ ch n ph ng án đo là ph ng pháp đo tĩnh nhanh v i 3 máy thu GPS... L ướ ứ i t giác

ắ ị ố ượ ậ ệ ế ố tr c đ a kh ng ch  thi công công trình công nghi p thành ph  đ c l p theo ph ươ   ng

ế ạ án liên k  c nh.

ự ế ệ ả 3. K t qu  đo th c nghi m.

ố ệ ề ượ ủ ề ầ ờ S  li u GPS sau khi đo v  đ c trút sang máy tính (PC) nh  ph n m m c a hãng

ố ệ ố ệ ế ọ ử ế ấ ạ ch  t a máy cung c p. Khi có s  li u ta x  lý s  li u và ti n hành bình sai m ng l ướ   i

ụ ề ầ ằ GPS b ng ph n m m chuyên d ng GPSurvey 2.35. Sau khi bình sai ta đ ượ ọ ộ ủ   c t a đ  c a

ệ ọ ộ ể các đi m trong h  t a đ  WGS­84.

ả ọ ộ ế ẳ ả B ng k t qu  t a đ  ph ng

ả B ng 3.4

[Type text]

50

ố ị ể Số  Tên T a đọ ộ Sai s  v  trí đi m

điể X(m) Y(m) mx(m) my(m) mP(m) TT

m 1 1 3222688.30 500141.84 0.000 0.000 0.000

2 2 8 2322504.80 2 500092.56 0.001 0.001 0.001

3 3 7 2322616.31 4 499860.08 0.000 0.000 0.000

4 4 5 2322764.70 2 499870.78 0.001 0.001 0.001

6 7

ủ ướ ả ộ B ng so sánh đ  chính xác c a l i

ả B ng 3.5

ế ế K t qu c tính

ộ ố ị ế ấ

ề ế ạ ố Sai s  chi u dài c nh y u N i dung đánh giá ể Sai s  v  trí đi m y u nh t m P  mS S

(cid:0) ả ướ 3.7mm 1 55951 3.09" ả K t qu  bình sai 1mm 1 158971 1.24" ươ ị ạ ế Ph ng v  c nh y u m

ế ả ượ ươ 3.2.4 So sánh k t qu  đo đ c theo 2 ph ng pháp.

ả B ng 3.6

Điể Điể ử ụ S  d ng công Đo b ng ằ m m TT Chênh l chệ ệ ngh  GPS TCR­ 705

[Type text]

51

đ uầ A A A C cu iố B C D B 1 2 3 4 190.002 290.812 281.616 257.841 190.001 290.814 281.612 257.843 +0.001 ­0.002 +0.004 ­0.002

5 C D 148.777 148.772 +0.005

ừ ế ữ ề ệ ả ấ ạ ả T  k t qu  trên cho th y chênh l ch chi u dài c nh gi a két qu  đo TCR­705

ệ ố ượ và đo GPS không mang tính h  th ng và không v ậ t quá 5mm. do v y hoàn toàn có

ệ ử ể ạ ậ ướ ể th  dùng máy toàn đ c đi n t ệ  TCR 705 và công ngh  GPS đ  thành l p l ố   i kh ng

ế ch  thi công công trình.

ậ ướ ộ ả ự ằ 3.3. Kh o sát đ  chính xác thành l p l i ô vuông xây d ng b ng máy toàn

ệ ử ạ đ c đi n t TCR­ 705.

ướ ự ạ L i ô vuông xây d ng sân bay B ch Mai

S3 S4 E(7)

H(5)             4 G(6)           5   6

S10 S5

12            S12 8 D(8)

[Type text]

52

I (4)    3            2 11 K(19) 9

S1 S6

10  C(9)

1 A(1) S8 B(10) S7

ạ ộ ể ư ở ả Danh sách to  đ  đi m nh b ng 3.7

ả B ng 3.7

T a đọ ộ Tên

X(m) Y(m)

đi mể A C D E G H I K B 100.000 289.980 289.960 289.930 199.950 99.970 99.980 199.970 200.000 100.000 100.030 200.000 299.970 299.960 299.960 199.980 199.900 1000.000

Ướ ộ ầ ế 1. c tính đ  chính xác c n thi t.

­ Đo góc m(cid:0)  = 5"

s

­ Đo c nh mạ

(cid:0)  = 0.1’’

ộ ươ ả ị ­ Đ  chính xác ph ị ng v  góc gi đ nh  m

ả ướ ế ượ ể ệ ở ụ ụ K t qu c tính đ c th  hi n ph  l c 1.

[Type text]

53

ổ ứ ạ 2. T  ch c đo đ c

ể ế ự ệ ể ạ ướ ế ố Đ  có th  ti n hành đo đ c th c nghi m l ạ   i kh ng ch  thi công sân bay B ch

ể ế ả ạ ị Mai, chúng tôi ti n hành kh o sát đ a đi m khu đo; xem xét tình tr ng giao thông, tình

ự ế ạ ạ ả ổ ố ố ố ể tr ng th c ph , tình tr ng phân b  đi m kh ng ch  và b o toàn m c.

ọ ượ ậ ợ ị Sau khi ch n đ ể c đ a đi m thu n l ự i cho công tác đo th c nghiêm chúng tôi đã

ế ọ ố ể ti n hành ch n đi m và chôn m c.

ị ả ủ ộ ưở ủ ố Khi đo góc, đ  chính xác c a góc đo ch u  nh h ng c a sai s  do máy,  sai s ố

ố ề ạ ả ử ụ ệ ố ạ   ề ị đ nh tâm, sai s  đi u quang và sai s  do đi u ki n ngo i c nh. S  d ng máy toàn đ c

x=30x đ  đo góc thì s  vòng đo c n thi

2

ệ ử ể ầ ố ế đi n t TCR 705 (V t là:

5

2 mv

2

2

mo 2

2

2

(cid:0)

m

2

x 22(5 x 52

(cid:0) (cid:0) (cid:0) (cid:0) (cid:0) (cid:0) (cid:0) (cid:0) (cid:0) (cid:0) n = = 2 (vòng) (cid:0)

(cid:0) ự ể ộ ố Đ  nâng cao đ  chính xác đo góc, ta d  trù thêm 1 vòng đo s  vòng đo góc là 3

vòng.

ế ố Công tác đo góc trong l ướ ứ i t ệ    giác kh ng ch  thi công công trình công nghi p

ư ướ ố ướ ầ ả ố thành ph  nh  đã c tính c n ph i đo 3 vòng đo, và s  h ử ụ   ng đó là 4 nên s  d ng

ươ ớ ướ ế ế ấ ả ạ ph ng pháp đo toàn vòng. V i l i thi t k  là đo t t c  các góc và các c nh nên đ ể

ạ ắ ẩ ầ ộ ị ị ậ   nâng cao đ  chính xác đo đ c ta c n đ nh tâm máy và đ nh tâm tiêu ng m c n th n,

ế ợ ử ụ ạ ươ ả ạ chính xác. Trong khi đo góc ta k t h p đo c nh và s  d ng luôn g ng ph n x  làm

tiêu ng m. ắ

ự ế ệ ả 3. K t qu  đo th c nghi m

ệ ấ ả ệ ử ủ ấ ả ạ Hi n nay t t c  các máy toàn đ c đi n t ề    c a các hãng s n xu t khác nhau đ u

ệ ử ữ ể ể ề ầ ạ ổ ữ ệ có ph n m m đ  chuy n đ i d  li u gi a máy toàn đ c đi n t và máy tính (PC) .

ố ệ ừ ệ ử ạ ầ Sau khi trút s  li u t máy toàn đ c đi n t ề    sang máy tính (PC), tôi dùng ph n m m

ố ệ ể ử ụ ạ ướ ự ượ chuyên d ng đ  x  lý s  li u đo đ c. L i ô vuông xây d ng đ c bình sai theo

[Type text]

54

ươ ả ọ ộ ế ế ph ng pháp bình sai giáp ti p. K t qu  t a đ  bình sai.

ọ ộ ả B ng t a đ  sau bình sau

ả B ng 3.8

STT 1 2 3 4 5 6 7 Tên đi mể C D E G H I K X(m) 289.967 289.965 289.951 199.971 99.987 99.993 199.971 Y(m) 99.983 199.988 299.958 299.958 299.968 19.983 199.991 mP(m) 0.007 0.007 0.010 0.008 0.008 0.005 0.005

ủ ướ ả ộ B ng so sánh đ  chính xác c a l i

ả B ng 3.9

ế ế K t qu c tính

ộ ố ị ế ấ

ả K t qu  bình sai 4mm 22800 ề ế ạ ố Sai s  chi u dài c nh y u N i dung đánh giá ể P  Sai s  v  trí đi m y u nh t m mS S

[Type text]

55

(cid:0) ả ướ 7.4mm 1 31301 3.95" 12.09" ươ ị ạ ế Ph ng v  c nh y u m

Ậ Ế Ế Ị K T LU N VÀ KI N NGH

ứ ự ữ ừ ệ ế ề ả ạ ế T  nh ng k  qu  nghiên c u v  lí thuy t, đo đ c và tính toán th c nghi m các

ươ ậ ướ ế ắ ằ ạ ố ị ph ng pháp thành l p l ệ   i kh ng ch  tr c đ a công trình b ng máy toàn đ c đi n

ử ộ ố ế ư ệ ậ t TCR ­ 705 và công ngh  GPS tôi rút ra m t s  k t lu n nh  sau:

ướ ế ể ế ấ ố ọ 1. L i kh ng ch  thi công có vai trò r t quan tr ng và không th  thi u trong

ạ ồ ộ ướ ế ả ố quá trình thi công. D ng đ  hình, đ  chính xác l i kh ng ch  thi công có  nh h ưở   ng

ế ộ ấ ớ r t l n đ n đ  chính xác thi công công trình.

ậ ướ ụ ế ệ ố 2. Khi thành l p l ế   i kh ng ch  thi công nên áp d ng các công ngh  tiên ti n

ệ ử ư ạ ậ ướ ể ệ ố nh  máy toàn đ c đi n t và công ngh  GPS đ  thành l p l ế i kh ng ch  thi công

ư ế ẽ ả ụ ệ ệ ế ả ở ộ công trình. B i vì vi c áp d ng các công ngh  tiên ti n nh  th  s  đ m b o đ  chính

ế ệ ả ạ ế ứ ượ ầ ầ xác c n thi t và đ t hi u qu   kinh t cao, đáp  ng đ ề ờ c yêu c u v  th i gian khi thi

công các công trình xây d ng. ự

ậ ướ ả ế ế ầ ố 3. Khi thành l p l i kh ng ch  thi công công trình c n ph i ti n hành thi ế ế  t k

ướ ủ ướ ộ ứ ầ ả ạ ả và c tính đ  chính xác c a l i. Bên c nh đó c n ph i nghiên c u các gi i pháp

ậ ướ ằ ộ ố nh m nâng cao đ  chính xác thành l p l ế i kh ng ch  thi công.

ể ượ ả ơ ữ ệ ả Đ  có đ c nh ng thành qu  này tôi xin chân thành c m  n Ban giám hi u nhà

ườ ủ ệ ầ ướ ầ ẫ ế ấ tr ng, Ban ch  nhi m khoa, th y giáo h ng d n T.S Tr n Vi ạ   t Tu n và các b n

ệ ộ ồ ỡ ố ệ ồ đ ng nghi p đã nhi t tình giúp đ  trong su t quá trình làm đ  án. Do trình đ  chuyên

ự ế ư ể ề ế ệ ạ ỏ môn còn h n ch , kinh nghi m th c t ch a nhi u nên không th  tránh kh i sai sót.

ượ ự ỉ ả ủ ủ ạ ầ ồ Kính mong đ ệ   ự c s  ch  b o c a th y cô giáo và s  góp ý c a các b n đ ng nghi p

ệ ơ ồ ể ả đ  b n đ  án hoàn thi n h n.

[Type text]

56

ọ ầ ả ơ Tôi xin trân tr ng c m  n các th y cô giáo !

Ả Ệ TÀI LI U THAM KH O

ủ ễ ế ầ ợ 1. Phan Văn  Hi n (ch  biên), Ngô Văn H i, Tr n khánh, Nguy n Quang Phúc.

ế ễ ắ ầ ồ ế ấ Nguy n Quang Th ng, Phan H ng Ti n, Tr n Vi t Tu n (2001).

ắ ị ậ ả ộ Tr c đ a công trình , Nxb Giao thông v n t i, Hà N i.

ườ ọ ỗ ệ ả Bài   gi ng   công   ngh   GPS, ặ 2.   Đ   Ng c   Đ ng,   Đ ng   Nam   Chinh   (2003),

ườ ị ọ ấ ỏ ộ ị Tr ng Đ a h c M  ­ Đ a ch t, Hà N i.

ế ấ ả ườ Bài gi ng đo xa đi n t , ầ 3. Tr n Vi ứ t Tu n, Lê Đ c Tình (2006), ệ ử Tr ạ   ng Đ i

ấ ỏ ộ ị ọ h c M  ­ Đ a ch t, Hà N i.

ọ ươ ế ọ ử ơ ở ố ệ   C  s  toán h c x  lý s  li u 4. Hoàng Ng c Hà, Tr ng Quang Hi u (2003),

ậ ả ộ ắ ị tr c đ a, Nxb Giao thông v n t i, Hà N i.

ắ ị Giáo trình tr c đ a cao c p, ặ 5. Phan Hoàng Lân, Đ ng Nam Chinh (1999), ấ (ph nầ

ườ ị ọ ấ ỏ ộ ị 4) Tr ng Đ a h c M  ­ Đ a ch t, Hà N i.

ễ ắ ầ ế ấ ắ ị Tr c  đ a công trình công 6. Nguy n Quang Th ng, Tr n Vi t Tu n (2007),

ệ ả ộ nghi p ­ Thanh ph , ố  Nxb Giao thông v t i, Hà N i.

ế ắ ị ậ ả Tr c đ a công trình ng m, ầ Nxb Giao thông v n t i, Hà

[Type text]

57

7. Phan Văn  Hi n ( 2005),  N i.ộ