THÔNG KHÍÍ CƠ H THÔNG KH
CƠ HỌỌCC
KHÔNG XÂM NHẬẬP P KHÔNG XÂM NH
TS.BS ĐĐỗỗ QuQuốốcc HuyHuy TS.BS
BBộộ mônmôn HHồồii SSứứcc CCấấpp CCứứuu vvàà ChChốốngng ĐĐộộcc
ĐĐạạii HHọọcc Y Y KhoaKhoa PhPhạạmm NgNgọọcc ThThạạchch
DDàànn bbààii
ĐĐịịnhnh nghnghĩĩaa vvềề TKCH
TKCH không không xâmxâm nhnhậậpp
TKCH KXN PhânPhân loloạạii TKCH KXN
CCáácc chchỉỉ đđịịnhnh trong
TKCH KXN BBàànn luluậậnn: : ưuưu điđiểểmm vvàà hhạạnn chchếế ccủủaa TKCH KXN
CCáácc bưbướớcc titiếếnn hhàànhnh
HSCC trong ththựựcc hhàànhnh HSCC
TMKXN XXửử trtríí ccáácc vvấấnn đđềề thưthườờngng ggặặpp khikhi TMKXN
ĐĐịịnhnh nghnghĩĩaa vvàà phânphân loloạạii
ĐNĐN: TKCH
PhânPhân loloạạii: : haihai phương
: TKCH không NKQ hay MKQ không ssửử ddụụngng ốốngng NKQ hay MKQ
TKCH
phương phpháápp hhỗỗ trtrợợ thông thông khkhíí
TKCH áápp susuấấtt âmâm: : ttạạoo áápp susuấấtt trong
trong llồồngng ngngựựcc ththấấpp hơnhơn ngongoààii khkhíí
quyquyểểnn hhúútt khkhíí vvààoo phphổổii
TKCH AS
TKCH AS dương
dương: : ddùùngng AS AS đđẩẩyy khkhíí qua qua đưđườờngng hôhô hhấấpp trêntrên vvààoo phphổổii
Thông khkhíí cơcơ hhọọcc Thông áápp susuấấtt âmâm
ĐĐặặcc điđiểểmm ThiThiếếtt bbịị
ĐĐặặcc điđiểểmm
ChChỉỉ đđịịnhnh: SHH
: SHH mmạạnn ((bbệệnhnh ththàànhnh ngngựựcc, , ththầầnn kinhkinh cơcơ, , GiGiảảmm
Không
thông khkhíí do NN thông do NN trung trung ươngương))
PhPhùù hhợợpp vvớớii sinhsinh lýlý ttựự nhiên
Không áápp ddụụngng trong trong ccấấpp ccứứuu đưđượợcc
nhiên nhưng nhưng khkhóó khănkhăn vvềề kkỹỹ thuthuậậtt đưađưa
khkhíí vvààoo phphổổii..
CCáácc thithiếếtt bbịị thông
thông khkhíí áápp susuấấtt ÂmÂm
Pneumowrap
Pneumowrap →→
Chest Cuirass
Chest Cuirass →→
Neg. P Respirator
Neg. P Respirator →→
Emerson PhPhổổii ththéépp Emerson
ĐĐặặcc điđiểểmm
ÁÁpp llựựcc dương
CCảảii thithiệệnn traotrao đđổổii khkhíí..
GiGiảảmm công
dương llààmm nnởở phphổổii: :
công hôhô hhấấpp..
Không
DDễễ chchịịuu hơnhơn..
GiGiảảmm nguynguy cơcơ bibiếếnn chchứứngng do NKQ
Không ccầầnn đđặặtt NKQ NKQ hohoặặcc MKQ:MKQ:
do NKQ hohoặặcc MKQ.MKQ.
ĐơnĐơn gigiảảnn, , hihiệệuu qqủủaa vvàà chi chi phphíí ththấấpp::
DDễễ ssửử ddụụngng trong
trong BV BV vvàà giagia đđììnhnh..
CCảảii thithiệệnn chchấấtt lưlượợngng cucuộộcc ssốốngng..
ThiThiếếtt bbịị
MMááyy ththởở không
Chuyên
không xâmxâm nhnhậậpp::
Chuyên ddùùngng
XXááchch taytay
ĐaĐa năngnăng chchíínhnh quyquy
MMặặtt nnạạ vvàà dâydây đaiđai
ChChùùmm mmũũii
ChChùùmm mmũũii -- mimiệệngng
ChChùùmm mmặặtt
ThiThiếếtt bbịị TKCH ASD
TKCH ASD Không
Không XNXN
MMááyy ththởở không
không XN XN chuyên
chuyên ddùùngng
MMááyy ththởở không
không XN XN chuyên
chuyên ddùùngng
ƯuƯu điđiểểmm so so vvớớii mmááyy đađa năngnăng chchíínhnh quyquy
CCóó mmạạchch đođo lưlượợngng khkhíí dòdò thothoáátt ((đđểể bbùù thêmthêm), ),
ỐỐngng ddẫẫnn đơnđơn vvớớii ccổổngng ththởở rara đđặặcc bibiệệtt ((không
van) không van)
HHệệ ththốốngng đơnđơn gigiảảnn nhưng
nhưng đđủủ đđáápp ứứngng nhunhu ccầầuu: :
ĐĐộộ nhnhạạyy caocao: trigger
: trigger dòngdòng ((phpháátt đđộộngng vvàà chchấấpp ddứứtt ththởở vvààoo))
An An totoàànn: : hhệệ ththốốngng gigiớớii hhạạnn áápp susuấấtt, , ……
NhưNhượợcc điđiểểmm: :
ÍÍtt ccảảnhnh bbááoo vvàà
khkhảả năngnăng theo
theo dõidõi BN BN kkéémm
MMááyy ththởở chchíínhnh quyquy đađa năngnăng
MMááyy ththởở chchíínhnh quyquy đađa năngnăng
MMááyy ththởở đađa năngnăng chchíínhnh quyquy
ƯuƯu điđiểểmm: :
KiKiểểmm sosoáátt FiOFiO22, , chchốốngng ththởở llạạii ttốốtt CCảảnhnh bbááoo phong
phong phphúú, , theo
theo dõidõi đađa ddạạngng..
NhiNhiềềuu phương
phương ththứứcc đđểể chchọọnn, ,
NguNguồồnn khkhíí cung
(50 psi) cung ccấấpp đđủủ mmạạnhnh (50 psi)
NhưNhượợcc điđiểểmm::
ThưThườờngng không
không ccóó mmạạchch bbùù thêmthêm khkhíí bbịị ròrò thothoáátt
ĐòiĐòi hhỏỏii hhệệ ththốốngng mmặặtt nnạạ vvàà ốốngng ddẫẫnn phphảảii kkíínn
BN, BS BBááoo đđộộngng gigiảả khikhi ccóó khkhíí ròrò thothoáátt tâmtâm lýlý BN, BS
DâyDây đaiđai vvàà mmặặtt nnạạ
HHệệ ththốốngng dâydây đaiđai
DâyDây đaiđai vvàà mmặặtt nnạạ
CCáácc loloạạii mmặặtt nnạạ
MMặặtt nnạạ chchùùmm mmũũii
ƯuƯu điđiểểmm::
ChChỉỉ ttìì lênlên vvùùngng quanh
quanh mmũũii
BN BN ddễễ chchịịuu vvàà ddễễ hhợợpp ttáácc
CCóó ththểể nnóóii, ho
, ho khkhạạcc, , ănăn uuốốngng khikhi đangđang
ththởở mmááyy
NhưNhượợcc điđiểểmm::
RòRò -- ThoThoáátt khkhíí qua qua mimiệệngng
ChChỉỉ áápp ddụụngng đưđượợcc TKCH
TKCH gigiớớii hhạạnn áápp
llựựcc
MMặặtt nnạạ chchùùmm mmũũii -- mmặặtt
ƯuƯu điđiểểmm::
KKíínn, , íítt ròrò thothoáátt khkhíí..
CCóó ththểể ddùùngng trong
trong TKCH
TKCH gigiớớii
hhạạnn ththểể ttííchch..
MMặặtt nnạạ chchùùmm totoàànn bbộộ mmặặtt
NhưNhượợcc điđiểểmm::
TTìì vvààoo xương
xương hhààmm dưdướớii ccóó ththểể
saisai khkhớớpp hhààmm..
DDễễ gâygây chưchướớngng hơihơi..
BnBn khkhóó chchịịuu do do ccảảmm gigiáácc ngngộộtt
ngngạạtt..
PhPhảảii ttạạmm ngưng
ngưng ththởở mmááyy nnếếuu
mumuốốnn nnóóii, , ănăn, , uuốốngng..
HưHướớngng ddẫẫnn chchọọnn mmặặtt nnạạ
TKCHKXN LLợợii ííchch ccủủaa TKCHKXN
TrTráánhnh đưđượợcc mmộộtt ssốố bibiếếnn chchứứngng ccủủaa TKCH
ViêmViêm phphổổii nhinhiễễmm khukhuẩẩnn bbệệnhnh viviệệnn
TTổổnn thương
TKCH XâmXâm NhNhậậpp
thương đưđườờngng ththởở..
MMấấtt khkhảả năngnăng ttốốngng khkhạạcc vvàà llààmm ấấmm, , ẩẩmm đưđườờngng ththởở
CCóó ththểể ddễễ ssửử ddụụngng ttạạii nhnhàà vvàà ttạạii khoakhoa phòng
CCảảii thithiệệnn giaogiao titiếếpp vvàà sinhsinh hohoạạtt ((ănăn uuốốngng, , nnóóii))
GiGiảảmm chi chi phphíí ssửử ddụụngng vvàà duyduy trtrìì
phòng trong trong BVBV
TKCHKXN HHạạnn chchếế ccủủaa TKCHKXN
Không
CCóó ththểể khkhóó đưđượợcc chchấấpp nhnhậậnn ssửử ddụụngng
NV y
Không đđảảmm bbảảoo ccấấpp ccứứuu hhồồii sinhsinh
NV y ttếế: : ttốốnn nhinhiềềuu công
công, , ccầầnn kiênkiên nhnhẫẫnn
BBệệnhnh nhânnhân: : khkhóó chchịịuu llúúcc bbắắtt đđầầuu ssửử ddụụngng
CCầầnn theo
theo dõidõi ssáátt vvàà liênliên ttụụcc..
TKCHKXN BiBiếếnn chchứứngng ccủủaa TKCHKXN
TTổổnn thương
KhôKhô mmắắtt hay hay tăng
thương dada: : đđỏỏ, , loloéétt do do ttìì đđèè..
ChưChướớngng bbụụngng
SSặặcc ddịịchch vvịị
CCóó ththểể bbịị chchấấnn thương
tăng titiếếtt nưnướớcc mmắắtt, do , do thothoáátt khkhíí
thương phphổổii do do áápp llựựcc
(mode) TKCH Phương ththứứcc (mode) TKCH Phương
Không XâmXâm NhNhậậpp Không
Positive Airway Pressure) Continous Positive Airway Pressure)
TMKXN riêng chocho TMKXN
CPAP (Continous CPAP ( PSV (Pressure Support Ventilation) PSV (Pressure Support Ventilation) PSV đơnđơn thuthuầầnn PSV PSV + PEEP = BiPAP PSV + PEEP = PCV (Presssure
BiPAP ddàànhnh riêng Control Ventilation) Presssure Control Ventilation)
PCV (
CPAP CPAP
((ÁÁpp susuấấtt dương
dương liênliên ttụụcc trêntrên đưđườờngng ththởở))
BN BN ttựự ththởở, , mmááyy ththổổii mmộộtt dòngdòng khkhíí vvààoo phphổổii BN BN ttạạoo rara AS AS dương
dương liênliên
ttụụcc trêntrên đưđườờngng ththởở
CPAP CCáácc kikiểểuu CPAP
NCPAP (Nasal
Qua van
NCPAP (Nasal Continous Positive Airway Pressure): Continous Positive Airway Pressure):
Qua van Benveniste
Benveniste vvàà canula
canula mmũũii
HHệệ ththốốngng đơnđơn gigiảảnn, , cơcơ đđộộngng, , ddễễ ssửử ddụụngng, , rrẻẻ, , ……
MMứứcc PEEP
PEEP khkhóó kikiểểmm sosoáátt chchíínhnh xxáácc
CPAP qua
MMứứcc PEEP
CPAP qua mmặặtt nnạạ ddùùngng dòngdòng liênliên ttụụcc
PEEP giaogiao đđộộngng theo
theo nhnhịịpp ththởở
ĐòiĐòi hhỏỏii hhệệ ththốốngng ốốngng –– mask mask kkíínn khkhíítt..
CPAP qua
MMứứcc PEEP
CPAP qua mmặặtt nnạạ ddùùngng dòngdòng theo theo yêuyêu ccầầuu
PEEP rrấấtt ổổnn đđịịnhnh ccảả ththìì ththởở vvààoo vvàà ththởở rara..
ChChỉỉ ccóó ởở mmááyy KXN KXN ththếế hhệệ mmớớii
PSV đơnđơn thuthuầầnn –– hhỗỗ trtrợợ ASAS PSV
BN BN ttựự ththởở đđạạtt mmứứcc nhnhạạyy (AS
(AS hohoặặcc dòngdòng) ) ssẽẽ khkhởởii đđộộngng mmááyy
BN BN quyquyếếtt đđịịnhnh ththờờii điđiểểmm bbắắtt đđầầuu vvàà chchấấmm ddứứtt ththìì ththởở vvààoo rrấấtt íítt
““ththổổii”” vvààoo mmộộtt AS AS đđặặtt trưtrướớcc::
chchốốngng mmááyy, , công
(WOB). công ththởở (WOB).
NhưNhượợcc điđiểểmm: :
không
không áápp ddụụngng chocho BN BN ththởở không
không đđạạtt mmứứcc nhnhạạyy, ,
(R) vvàà đđộộ giãngiãn nnởở (C),
(C), gigiảảmm llựựcc hhíítt vvààoo
VVTT gigiảảmm nnếếuu ssứứcc ccảảnn đưđườờngng ththởở (R)
BiPAP PSV + PEEP = BiPAP PSV + PEEP = Positive Airway Pressure) Bilevel Positive Airway Pressure) ((Bilevel
KhKhááii niniệệmm BiPAP
BiPAP do do hãnghãng Respironics Respironics đđềề xuxuấấtt
Positive Airway Pressure): AS AS dương : AS dương
dương ththởở vvààoo dương ththởở rara
IPAP EPAP IPAP
: AS hhỗỗ trtrợợ
IPAP ((Inspiratory Inspiratory Positive Airway Pressure): EPAP (Expiratory Positive Airway Pressure) (Expiratory Positive Airway Pressure): AS EPAP = PS (Pressure Support) IPAP –– EPAP = PS (Pressure Support): AS Respironics: :
CCóó ởở dòngdòng mmááyy ththởở Respironics
BiPAP BiPAP
BiPAP STST--D 30D 30 Vision BiPAP Vision ĐĐặặcc điđiểểmm: : BiPAP
S/T (Spontaneous Timed): Rise time:
BiPAP = PSV + PEEP = PSV + PEEP thêmthêm CN:CN:
S/T (Spontaneous Timed): ttựự đđộộngng KS KS khikhi BN BN ththởở chchậậmm tăng khkhảả năngnăng đđồồngng bbộộ gigiữữaa BN BN -- mmááyy Rise time: tăng
TKCHKXN ChChỉỉ đđịịnhnh ccủủaa TKCHKXN
1.1. SuySuy hôhô hhấấpp ccấấpp mmứứcc đđộộ vvừừaa đđếếnn nnặặngng::
ĐĐợợtt ccấấpp bbệệnhnh phphổổii ttắắcc nghnghẽẽnn mmạạnn ttíínhnh
CơnCơn hen hen phphếế ququảảnn ccấấpp
ViêmViêm phphổổii , ALI
ARDS , ALI vvàà ARDS
PhPhùù phphổổii ccấấpp do do timtim
2.2. CaiCai hohoặặcc bbỏỏ mmááyy ththởở xâmxâm llấấnn ((rrúútt NKQ
NKQ ssớớmm))
3.3. SuySuy hôhô hhấấpp mmạạnn: COPD
: COPD vvàà bbệệnhnh TK TK cơcơ
4.4. RRốốii loloạạnn nhnhịịpp ththởở llúúcc ngngủủ
TKCHKXN ChChốốngng chchỉỉ đđịịnhnh ccủủaa TKCHKXN
1.1. SuySuy hôhô hhấấpp mmứứcc đđộộ nguynguy kkịịchch::
RRốốii loloạạnn nhnhịịpp ththởở, , đeđe ddọọaa ngưng
ngưng ththởở
RRốốii loloạạnn huyhuyếếtt đđộộngng, , ngngừừngng timtim ngngừừngng ththởở
RRốốii loloạạnn tâmtâm ththầầnn, , rrốốii loloạạnn tri
tri gigiáácc
2.2. Không
TăngTăng titiếếtt phphếế ququảảnn: : qqúúaa nhinhiềềuu đđờờmm
Ho Ho khkhạạcc kkéémm
Không ccóó khkhảả năngnăng bbảảoo vvệệ đưđườờngng ththởở
3.3. Không
Không hhợợpp ttáácc
TKCHKXN ChChốốngng chchỉỉ đđịịnhnh ccủủaa TKCHKXN
4.4. BiBiếếnn ddạạngng hay hay ccóó ttổổnn thương
J Crit Care 2004 Vol. 19:82-91
thương hhààmm mmặặtt
TKCHKXN CCáácc bưbướớcc titiếếnn hhàànhnh TKCHKXN
Theo dõidõi vvàà chămchăm ssóócc bbệệnhnh nhânnhân..
1.1. ChuChuẩẩnn bbịị 2.2. LLựựaa chchọọnn vvàà ccààii đđặặtt bưbướớcc đđầầuu 3.3. Theo 4.4. ĐiĐiềềuu chchỉỉnhnh mmááyy ththởở. . 5.5. ThôiThôi ththởở mmááyy
ChuChuẩẩnn bbịị
BBệệnhnh nhânnhân
XemXem xxéétt kkỹỹ llạạii chchỉỉ đđịịnhnh, , chchốốngng chchỉỉ đđịịnhnh..
ĐĐáánhnh gigiáá vvàà theo
theo dõidõi: ý
: ý ththứứcc, M, HA,
, M, HA, nhnhịịpp ththởở, SPO, SPO22
GiGiảảii ththííchch kkỹỹ, , yêuyêu ccầầuu hhợợpp ttáácc..
TưTư ththếế Fowler (>30
Fowler (>3000))
DDụụngng ccụụ kkiiểểmm tratra llạạii: :
NguNguồồnn điđiệệnn, , NguNguồồnn oxyoxy
MMááyy ththởở, , dâydây đeođeo
ỐỐngng ththởở , , mmặặtt nnạạ
LLựựaa chchọọnn vvàà ccààii đđặặtt bưbướớcc đđầầuu
LLựựaa chchọọnn: :
MMááyy ththởở: : chuyên
chuyên ddùùngng hay hay đađa năngnăng
Phương
: CPAP hay S/T (Spontaneous Timed) Phương ththứứcc: CPAP hay S/T (Spontaneous Timed)
MMặặtt nnạạ vvàà dâydây đaiđai: : chchùùmm mmũũii hay hay mmũũii -- mimiệệngng
CCààii đđặặtt bưbướớcc đđầầuu
EPAP (PEEP
EPAP (PEEP -- CPAP):
CPAP): ttừừ 4 cmH
4 cmH22OO
IPAP:
IPAP: ttừừ 8 cmH
~ 8ml/kg 8 cmH22O O saosao chocho VVTT đđạạtt đưđượợcc ~ 8ml/kg
~ 25 –– 40 %
FiOFiO22 ~ 25
40 % gigiữữ SpOSpO22 ttừừ 90 90 –– 94%94%
CCààii đđặặtt bưbướớcc đđầầuu
20
IPAP: ThưThườờngng đđặặtt IPAP:
10
IPAP = 12
8 8 –– 12 cm H
0
12 cm H22OO ĐiĐiềềuu chchỉỉnhnh nhnhằằmm đđạạtt
PS = 8
đưđượợcc VVTT đđííchch
ĐĐặặtt EPAP
EPAP điđiểểnn hhììnhnh::
EPAP = 4
BBắắtt đđầầuu ttừừ 4 cm H
4 cm H22O O
TăngTăng ddầầnn nhnhằằmm ccảảii
oxy hhóóaa mmááuu vvàà
thithiệệnn oxy đđồồngng nhnhịịpp
Respir Care 2004;49(1):72-87
Theo dõidõi bbệệnhnh nhânnhân Theo
MMụụcc đđííchch::
ĐĐáánhnh gigiáá ssựự đđáápp ứứngng điđiềềuu trtrịị, , titiếếnn tritriểểnn ccủủaa BN.BN.
PhPháátt hihiệệnn kkịịpp ththờờii ccáácc bibiếếnn chchứứngng đđểể xxửử trtríí..
BiBiệệnn phpháápp::
LâmLâm SSààngng: :
CCáácc DH DH sinhsinh ttồồnn vvàà totoàànn trtrạạngng: : xxấấuu điđi hay hay ttốốtt lênlên??
DDấấuu ggắắngng ssứứcc ((rrúútt lõmlõm)?,
)?, ththởở theo
theo mmááyy? ? ròrò thothoáátt khkhíí??
CơCơ hhọọcc phphổổii vvàà khkhíí mmááuu::
DDạạngng ssóóngng (Flow, Pressure, Volume); V
; PIP (Flow, Pressure, Volume); VTETE; V; VEE; PIP
(1h; 4h) ĐM (1h; 4h)
SPOSPO22 liênliên ttụụcc, , khkhíí mmááuu ĐM
ChămChăm ssóócc bbệệnhnh nhânnhân
KiKiểểmm tratra vvàà điđiềềuu chchỉỉnhnh dâydây đaiđai vvàà mmặặtt nnạạ
Không
Không qqúúaa chchặặtt: : đđúútt llọọtt 1 1 –– 2 2 ngngóónn taytay
Không
Không ququáá llỏỏngng: : gâygây ròrò thothoáátt khkhíí vvàà tutuộộtt maskmask
SSửử ddụụngng an an ththầầnn nhnhẹẹ nnếếuu ccầầnn
KhuyKhuyếếnn khkhííchch BN BN khkhạạcc vvàà hhúútt đđờờmm
ĐĐộộngng viênviên, , chocho nghnghỉỉ ngngắắtt quãng
quãng, , ănăn uuốốngng……
ĐiĐiềềuu chchỉỉnhnh mmááyy theo
theo đđáápp ứứngng
TăngTăng FiOFiO22 ~ ~ duyduy trtrìì SPOSPO22 ttừừ 90 90 –– 94%94%
TăngTăng IPAP:
TTừừ 2 2 -- 3 cmH
IPAP: nnếếuu VT target 6 ml/kg hay pH<7,2 VT target 6 ml/kg hay pH<7,2
3 cmH22O /O /llầầnn VT ~ 8ml/kg (max: 25 cmH
VT ~ 8ml/kg (max: 25 cmH22O)O)
TrTráánhnh gâygây PIP PIP vưvượợtt ququáá 35 cmH
35 cmH22OO
TăngTăng EPAP: 1
NNếếuu SPOSPO2 2 90%
EPAP: 1 -- 2 cmH2 cmH22O/lO/lầần (max: 10 cmH n (max: 10 cmH22O)O)
90% vơivơi FiOFiO22 60%60%
NNếếuu nhnhịịpp ththởở mmááyy nhnhịịpp ththởở BN BN đđáángng kkểể hohoặặcc
TăngTăng Rise time
Rise time vvàà/ho/hoặặcc trigger: trigger: nnếếuu còncòn chchốốngng mmááyy
Thôi ththởở mmááyy không Thôi
không xâmxâm nhnhậậpp
KhiKhi BN BN đđáápp ứứngng kkéémm hay hay xxấấuu điđi ((sausau 1,5 1,5 –– 2h):2h): đđặặtt NKQNKQ
SHHC
SHHC nnặặngng thêmthêm ((nnặặngng nguynguy kkịịchch).).
QQúúaa nhinhiềềuu đđờờmm; Ho
; Ho khkhạạcc kkéémm
Không
Không hhợợpp ttáácc..
KhiKhi BN BN titiếếnn tritriểểnn ttốốtt: : ccóó ththểể chchỉỉ ccầầnn 2 2 --3 3 ngngààyy hay hay íítt hơnhơn..
CCóó ththểể gigiảảmm ddầầnn mmứứcc trtrợợ gigiúúpp rrồồii ttạạmm ngưng
quãng ngưng ngngắắtt quãng
Không
Không còncòn ddấấuu hihiệệuu SHHC
SHHC vvớớii mmứứcc gigiúúpp đđỡỡ ttốốii thithiểểuu
công YYếếuu ttốố tiêntiên đođoáánn ththàànhnh công
SSửửaa chchữữaa đưđượợcc pHpH
GiGiảảmm ttầầnn ssốố ththởở rõrõ
GiGiảảmm rõrõ PaCOPaCO22
ThThởở đđồồngng nhnhịịpp vvớớii mmááyy ththởở
LưLượợngng đđờờmm titiếếtt không
2 h TMKXN: ĐĐáápp ứứngng thuthuậậnn llợợii sausau 1 1 –– 2 h TMKXN:
Không
không nhinhiềềuu
Không ccóó viêmviêm phphổổii
XXửử trtríí ccáácc vvấấnn đđềề thưthườờngng ggặặpp
TMKXN khikhi TMKXN
Thông khkhíí kkéémm do do ththểể ttííchch không Thông
không đđủủ
VT VT không
KiKiểểmm tratra llạạii chchắắcc chchắắnn: DP = IPAP
không đđủủ nhưnhư ddựự kikiếếnn chocho BNBN
ChChắắcc chchắắnn rise time
: DP = IPAP –– EPAP hay PS PEEP EPAP hay PS –– PEEP
ChChắắcc chchắắnn dòngdòng khkhíí ththởở vvààoo không
rise time đđủủ đđểể áápp susuấấtt đđạạtt đưđượợcc nhưnhư ddựự kikiếếnn
không chchấấmm ddứứtt ququáá ssớớmm
Thông khkhíí kkéémm do do không Thông
không đđồồngng nhnhịịpp
BN BN vvàà mmááyy ththởở không
KiKiểểmm tratra llạạii đđộộ nhnhạạyy trigger (BN
không đđồồngng nhnhịịpp::
KiKiểểmm tratra llạạii rise time
trigger (BN ddễễ phpháátt đđộộngng nhnhịịpp ththởở) ?) ?
KiKiểểmm tratra dòngdòng khkhíí ththởở vvààoo không
rise time đđủủ ttạạoo rara AS AS ddựự kikiếếnn ((nhunhu ccầầuu dòngdòng)?)?
không chchấấmm ddứứtt ququáá ssớớmm??
TTụụtt gigiảảmm huyhuyếếtt áápp
NNếếuu ttụụtt HA HA xuxuấấtt hihiệệnn trưtrướớcc TM TM điđiềềuu trtrịị nguyên
NNếếuu ttụụtt HA HA xuxuấấtt hihiệệnn sausau khikhi bbắắtt đđầầuu TM TM gigiảảmm bbớớtt AS AS
nguyên nhânnhân
đđẩẩyy vvààoo (peak pressures < 20 cm H (peak pressures < 20 cm H220)0)
NguyNguy cơcơ hhíítt ssặặcc
NguyNguy cơcơ hhíítt ssặặcc thưthườờngng ccóó ởở mmộộtt ssốố BN BN ccóó rrốốii loloạạnn PX PX nunuốốtt
CCầầnn đđảảmm bbảảoo chchỉỉ chchọọnn TMKXN
TMKXN chocho nhnhữữngng BN BN ccóó ththểể ttựự bbảảoo
Không
vvệệ đưđượợcc đưđườờngng ththởở ((ccóó PX ho, PX ho, nunuốốtt còncòn ttốốtt).).
Không nênnên TMKXN TMKXN chocho nhnhóómm BN tai BN tai bibiếếnn, , ngngộộ đđộộcc thuthuốốcc, , ……
HHốốtt hohoảảngng –– ssợợ ngngộộtt ngngạạtt Claustrophobia Claustrophobia
CCốố ggắắngng trtrấấnn an an vvàà ddùùngng mmặặtt nnạạ mmũũii, , hohoặặcc
CCốố ggắắngng ddùùngng mmặặtt nnạạ chchùùmm totoàànn bbộộ mmặặtt, , hohoặặcc
ThThửử ddùùngng mmộộtt chchúútt an an ththầầnn ttáácc ddụụngng ngngắắnn ((ththậậnn trtrọọngng).).
BơmBơm khkhíí vvààoo ddạạ ddààyy ((Aerophagia
Aerophagia) ) vvàà
trưtrướớngng bbụụngng
SSửử ddụụngng PI PI vvàà/ho/hoặặcc PEEP
NênNên ddùùngng PI PI vvàà/ho/hoặặcc PEEP < 20
PEEP caocao ccóó ththểể gâygây trưtrướớngng bbụụngng..
DDùùngng thuthuốốcc chchốốngng đđầầyy hơihơi..
DDùùngng ốốngng thông
PEEP < 20 –– 25/8 25/8 –– 10 cm H 10 cm H22OO
thông mmũũii –– ddạạ ddààyy (?)(?)
DDùùngng ốốngng thông
thông mmũũii –– ddạạ ddààyy (?)(?)
DDùùngng ốốngng thông
CCóó ththểể llààmm tăng
(?!) thông mmũũii –– ddạạ ddààyy đđểể ddẫẫnn lưulưu khkhíí còncòn bbàànn cãicãi (?!)
ỐỐngng ccóó ththểể bbịị bbẹẹpp ggậậpp khikhi qua qua mmặặtt nnạạ!?!?
CCũũngng ccóó ththểể llààmm tăng
tăng hhởở thothoáátt khkhíí quanh quanh mmặặtt nnạạ!?!?
TăngTăng ttỳỳ đđèè llààmm tăng
tăng trưtrướớngng bbụụngng?!?!
tăng nguynguy cơcơ loloéétt dada?!?!
GiGiảảii phpháápp chocho viviệệcc ddùùngng thông
thông ddạạ ddààyy
NNếếuu ccầầnn thithiếếtt phphảảii ddùùngng
Đặt ống thông
vào rãnh
ốốngng thông thông ddạạ ddààyy ththìì ccầầnn
ddùùngng ddụụngng ccụụ đđệệmm ccóó
rãnhrãnh, , gigiữữaa mmặặtt nnạạ -- ốốngng
Mặt phẳng để tiếp xúc với da mặt
Mask tiếp xúc với cạnh nghiêng
thông vvàà dada mmặặtt thông
Respironics NG Sealing Pad Image Respironics NG Sealing Pad Image
KKííchch ththííchch mmắắtt
CCóó ththểể bbịị cay
Phòng
cay mmắắtt chchảảyy nưnướớcc mmắắtt do do khkhíí dòdò thothoáátt phphụụtt vvààoo
CCốố ggắắngng llựựaa mmặặtt nnạạ vvừừaa khkhíítt..
DDùùngng mimiếếngng đđệệmm trtráánn hay hay ccầầuu mmũũii loloạạii điđiềềuu chchỉỉnhnh đưđượợcc
SSửửaa llạạii hhệệ ththốốngng dâydây đeođeo
Phòng trtráánhnh bbằằngng ccááchch::
TTổổnn thương
thương dada do do ddụụngng ccụụ
BaoBao ggồồmm: :
KKííchch ththííchch đđỏỏ dada do do ttỳỳ đđèè, ma
, ma ssáátt..
TTổổnn thương
thương do do ddịị ứứngng vvớớii vvậậtt liliệệuu chchếế ttạạoo mmặặtt nnạạ..
KhKhóó chchịịuu hay hay đauđau rráátt ththậậmm chchíí loloéétt ccóó ththểể xuxuấấtt
hihiệệnn
Phòng
Phòng vvàà chchữữaa::
DDùùngng áápp llựựcc ttỳỳ đđèè ththấấpp nhnhấấtt
DDùùngng mimiếếngng đđệệmm llóótt
ThayThay đđổổii kikiểểuu thithiếếtt bbịị
SSửử ddụụngng dung
dung ddịịchch gigiữữ ẩẩmm
ChChấấtt lưlượợngng gigiấấcc ngngủủ kkéémm
Do Do nhinhiềềuu nguyên
CCóó ththểể ddùùngng thuthuốốcc an an ththầầnn ththííchch hhợợpp ((……).).
CCầầnn bbảảoo đđảảmm khkhảả năngnăng bbảảoo vvệệ đưđườờngng ththởở vvàà không
nguyên nhânnhân: lo : lo âuâu, , khkhóó chchịịuu do do vưvướớngng, , không không quenquen
không ccóó nguynguy
cơcơ hhíítt ssặặcc
TiêuTiêu chuchuẩẩnn chuy
sang TMXN chuyểểnn sang TMXN
Ý Ý ththứứcc xxấấuu điđi
ThThởở nhanh
HuyHuyếếtt đđộộngng không
nhanh hơnhơn trưtrướớcc (> 30 (> 30 llầần/pn/p))
không ổổnn đđịịnhnh
pH pH vvàà PaCOPaCO22 xxấấuu điđi SpOSpO22 < 90%
Không
< 90% mmặặcc ddùù đãđã ccốố ggắắngng bbổổ xung xung oxyoxy
VVàà không
Không còncòn khkhảả năngnăng khkhạạcc nhnhổổ
không dung dung nhnhậậnn đưđượợcc thithiếếtt bbịị
CCầầnn nhnhớớ
CCầầnn câncân nhnhắắcc TKCH
TKCH không không XN XN trưtrướớcc khikhi quyquyếếtt đđịịnhnh đđặặtt
TMKXN
NKQ vvàà TKCH XN NKQ BN SHHC TKCH XN chocho BN SHHC
TMKXN ttốốnn công công ssứứcc nhưng nhưng chi chi phphíí vvàà hihiệệuu qqủủaa ththấấpp hơnhơn
MMặặtt nnạạ chchùùmm mmũũii -- mmặặtt gigiúúpp thông
nnếếuu ththàànhnh công công ((TLTV, TLTV, nhunhu ccầầuu NKQ, NKQ, ngngààyy nnằằmm viviệệnn))
thông khkhíí ttốốtt hơnhơn nhưng nhưng mmặặtt nnạạ
MMááyy ththởở nnààoo ccũũngng ccóó ththểể TKCH KXN
chchùùmm mmũũii ddễễ chchịịuu hơnhơn vvớớii BNBN
chuyên TKCH KXN đưđượợcc, , mmááyy ththởở chuyên
ddùùngng bbùù thothoáátt khkhíí ttốốtt nhưng nhưng ccóó nguynguy cơcơ ththởở llạạii khkhíí COCO22 hơnhơn..
TTóómm ttắắtt vvàà khuy
khuyếếnn ccááoo ((uptodate
2009) uptodate 2009)
TMKXN
TMKXN llàà bibiệệnn phpháápp hhỗỗ trtrợợ vvềề thông thông khkhíí vvàà oxy oxy hhóóaa mmááuu
ỞỞ nhnhữữngng BN BN bbịị SHHC
chocho BN BN mmàà không NKQ hay MKQ. không ccầầnn đđặặtt NKQ hay MKQ.
SHHC đưđượợcc llựựaa chchọọnn, TMKXN , TMKXN llààmm ccảảii thithiệệnn
thông khkhíí phphếế nangnang, , ttầầnn ssốố hôhô hhấấpp, , ththểể ttííchch khkhíí lưulưu thông thông thông, , vvàà
công ththởở. . ĐĐặặcc bibiệệtt llàà llààmm gigiảảmm ttỷỷ llệệ ttửử vong công vong, , gigiảảmm nhunhu ccầầuu
đđặặtt NKQ, NKQ, gigiảảmm ththờờii giangian nnằằmm viviệệnn, , vvàà gigiảảmm ttầầnn susuấấtt nhinhiễễmm
TMXN. khukhuẩẩnn BV BV khikhi so so ssáánhnh vvớớii TMXN.
TTóómm ttắắtt vvàà khuy
khuyếếnn ccááoo ((uptodate
2009) uptodate 2009)
NhuNhu ccầầuu khkhẩẩnn ccấấpp ccầầnn đđặặtt NKQ
NKQ llàà chchốốngng chchỉỉ đđịịnhnh tuytuyệệtt đđốốii
ccủủaa TMKXN. TMKXN. ChChốốngng chchỉỉ đđịịnhnh tương tương đđốốii baobao ggồồmm: : ngưng ngưng THTH--
HH, XH tiêutiêu hhóóaa trêntrên, , huyhuyếếtt đđộộngng không HH, XH không ổổnn đđịịnhnh, , chchấấnn
thương hohoặặcc bibiếếnn ddạạngng hhààmm mmặặtt, , ttắắcc nghnghẽẽnn đưđườờngng hôhô hhấấpp thương
trêntrên, , không không ccóó khkhảả năngnăng ttốốngng khkhạạcc đđờờmm, , rrốốii loloạạnn ý ý ththứứcc rõrõ
TMKXN
((trtrừừ bbệệnhnh nãonão do do hypercapnia hypercapnia) )
TMKXN ccóó ííchch llợợii rõrõ rrệệtt SHHC SHHC trong trong đđợợtt ccấấpp COPD, COPD, phphùù
phphổổii ccấấpp do do timtim, , viêmviêm phphổổii, .... , .... NênNên xemxem xxéétt ththửử titiếếnn hhàànhnh
TMKXN chocho nhnhữữngng BN BN nnààyy. . TMKXN
TTóómm ttắắtt vvàà khuy
khuyếếnn ccááoo ((uptodate
2009) uptodate 2009)
Không
Không nênnên titiếếnn hhàànhnh thưthườờngng quyquy TMKXN TMKXN chocho BN BN đđợợtt ccấấpp
ĐĐốốii vvớớii BN BN đưđượợcc chchọọnn, , nênnên bbắắtt đđầầuu TMKXN
Hen PQ hay ARDS. Hen PQ hay ARDS.
TMKXN ccààngng ssớớmm ccààngng
trong vòng vòng 11½½ h h đđếếnn 2 h 2 h llàà yyếếuu ttốố
ĐĐặặtt NKQ
ttốốtt. . CCảảii thithiệệnn pH pH vvàà PCOPCO22 trong công.. tiêntiên đođoáánn ththàànhnh công
NKQ vvàà TMXN TMXN ccầầnn bbắắtt đđầầuu ngayngay nnếếuu nhnhữữngng BN BN đđóó
không ccảảii thithiệệnn.. không
TTóómm ttắắtt vvàà khuy
khuyếếnn ccááoo ((uptodate
2009) uptodate 2009)
CPAP
CPAP ccóó ththểể ddùùngng chocho nhnhóómm BN BN đđẳẳngng ththáánn ((eucarbic OAP. eucarbic) ) -- OAP.
TMKXN
VVớớii nhnhóómm ưuưu ththáánn ((hypercapnic hypercapnic) Bi PAP ) Bi PAP llàà ththííchch hhợợpp nhnhấấtt
TMKXN ccũũngng ccóó ííchch trong trong viviệệcc oxy NKQ oxy hhóóaa mmááuu trưtrướớcc đđặặtt NKQ
vvàà ccóó hihiệệuu ququảả ddựự phòng phòng SHHC SHHC sausau rrúútt NKQ NKQ nnếếuu đưđượợcc áápp
ddụụngng ngayngay sausau rrúútt. .
TTóómm ttắắtt vvàà khuy
khuyếếnn ccááoo ((uptodate
2009) uptodate 2009)
BiBiếếnn chchứứngng ccủủaa TMKXN
TMKXN llàà không không thưthườờngng xuyên xuyên vvàà đđáángng kkểể
ThôiThôi TMKXN
nnếếuu so so vvớớii TMXN. TMXN. HHầầuu hhếếtt llàà nhnhẹẹ vvàà do do liênliên quanquan đđếếnn mmặặtt nnạạ
TMKXN ccóó ththểể đđạạtt đưđượợcc bbằằngng ccááchch gigiảảmm ddầầnn mmứứcc áápp
llựựcc dương nhiên.. dương gigiúúpp ththởở vvàà kkééoo ddààii ththờờii giangian ththởở ttựự nhiên
