Thông tin về gây mê dành cho
bệnh nhân (Kỳ 3)
D. Trách nhiệm của bệnh nhân trước khi gây mê để phẫu thuật
Bệnh nhân sẽ ít có nguy cơ tai biến do gây mê khi thực hiện các điều sau
đây:
+ Giảm cân trước phẫu thuật để cải thiện chức năng tuần hoàn và hô hấp.
Nếu thừa cân, giảm một số cân sẽ giảm đáng kể các nguy cơ khi gây mê.
+ Bỏ hút thuốc lá ít nhất 6 tuần trước phẫu thuật để tạo cơ hội cho phổi và
tim cải thiện hoạt động. Hút thuốc làm giảm lượng oxygen trong máu và làm tăng
các vấn đề về hô hấp trong và sau phẫu thuật.
+ Nên mang theo đến bệnh viện tất cả các thuốc đang dùng, các thuốc tự
mua dùng không có chỉ định của bác sĩ, các loại thuốc thảo dược và đưa chúng cho
bác sĩ gây mê kiểm tra. Báo cho bác sĩ gây mê tất cả các lần dị ứng và phản ứng
phụ của thuốc mà bạn đã gặp phải.
+ Giảm uống rượu vì rượu có thể làm giảm tác dụng của thuốc gây mê.
Tuyệt đối không được uống rượu trong vòng 24 giờ trước phẫu thuật.
+ Báo cho bác sĩ gây mê biết nếu có dùng các thuốc gây nghiện.
+ Nếu đang dùng Aspirin, Warfarin, Persantin, Clopidogrel (Plavix và
Iscover) hoặc Asasantin, hãy hỏi các bác sĩ phẫu thuật và gây mê xem có cần
ngưng thuốc trước phẫu thuật hay không vì chúng có thể ảnh hưởng đến vấn đề
đông máu. Không được tự ý ngưng các loại thuốc kể trên nếu chưa có ý kiến của
các bác sĩ.
+ Báo cho bác sĩ phẫu thuật và gây mê biết nếu bệnh nhân đang dùng thuốc
tránh thai.
+ Bạn cần báo cho các bác sĩ ở bệnh viện và bác sĩ gây mê biết nếu có
những vấn đề sau đây:
Các vấn đề về sức khoẻ
Các bệnh lây nhiễm
Các lần phẫu thuật trước
Các bệnh nặng đã hoặc đang mắc
Răng giả, mão răng, răng lung lay hoặc các vấn đề khác về răng
hàm mặt
Các bệnh mãn tính cần điều trị lâu dài bao gồm đái tháo đường, hen
suyễn, bệnh phổi tắc nghẽn mãn, tăng huyết áp.
Dị ứng hoặc bất dung nạp thuốc các loại.
+ Tuyệt đối không được ăn, uống, nhai sing gum hoặc ngậm kẹo trước khi
phẫu thuật. Bệnh nhân cần thông báo cho bệnh viện biết về lần ăn uống sau cùng
của mình. Nếu mới ăn uống trong vòng từ 6 đến 8 giờ, cuộc mổ có thể bị trì hoãn
hoặc đình chỉ.
Điều này để đảm bảo dạ dày của bệnh nhân trống, không bị sặc hít trong
khi gây mê, thức ăn từ dạ dày trào ngược vào khí quản gây tắc nghẽn đường hô
hấp.
E. Phục hồi sau phẫu thuật
+ Sau phẫu thuật, các điều dưỡng trong phòng hồi sức sẽ theo dõi sát cho
đến khi bệnh nhân hồi tỉnh hoàn toàn.
+ Sau đó bệnh nhân sẽ được đưa trả về trại bệnh hoặc khu Phẫu Thuật
Trong Ngày để nghỉ ngơi cho đến khi phục hồi hẳn rồi về nhà.
+ Bệnh nhân cần báo cho điều dưỡng nếu có các tác dụng phụ của thuốc
mê, như nhức đầu, buồn nôn, hoặc nôn. Bác sĩ có thể cho bệnh nhân dùng một số
thuốc để giảm bớt triệu chứng.
+ Bác sĩ gây mê hồi sức sẽ dùng thuốc giảm đau sau mổ, các thuốc khác và
dịch truyền nếu cần thiết.
Một số phương thức giảm đau sau mổ là:
• Thuốc viên giảm đau – dùng cho tất cả các loại đau. Cần ăn uống được
mới được dùng thuốc uống. Các thuốc này phải ít nhất ½ giờ mới phát huy tác
dụng.
• Thuốc tiêm – thường được dùng nhiều nhất để giảm đau. Tiêm bắp tác
dụng sau 20 phút. Tiêm tĩnh mạch, tác dụng giảm đau sau vài phút.
• Thuốc nhét hậu môn – viên thuốc nhỏ dùng nhét vào trực tràng để giảm
đau.
• Giảm đau bằng cách gây tê vùng và tại chỗ - đã được nói đến ở phần trên.
• Nếu bệnh nhân đã được gây mê toàn thân, phẫu thuật viên thường tiêm
thêm thuốc gây tê tại chỗ vào vết mổ khi bệnh nhân còn đang mê; động tác này có
thể giúp giảm đau được thêm 4 – 6 giờ sau khi thuốc mê tan hẳn.
F. Những điều cần tránh sau khi gây mê toàn phần
Gây mê toàn thân sẽ ảnh hưởng đến tinh thần của bệnh nhân trong thời gian
24 giờ. Để đảm bảo an toàn;
Không điều khiển tất cả các loại xe cộ.
Không vận hành tất cả các loại máy móc, kể cả các dụng cụ nấu
nướng.
Không đưa ra những quyết định quan trọng hay ký vào những văn
bản có tính pháp lý.
Không uống rượu, không dùng các chất có thể ảnh hưởng đến tâm
thần, không hút thuốc lá. Chúng có thể phản ứng với các thuốc gây mê còn tồn
đọng trong cơ thể.
Nên có người lớn chăm sóc trong đêm đầu tiên sau gây mê phẫu
thuật.
BS ĐỒNG NGỌC KHANH - BV Đa Khoa Hoàn Mỹ Sài Gòn
Tham khảo tư liệu của Queensland Health- Australia
