HI NGH KHOA HC CÔNG NGH M RNG NĂM 2024 - TRƯNG ĐẠI HC Y KHOA VINH
452
pharmaceutical education vol. 81,9 (2017):
6340. doi:10.5688/ajpe6340
3. Đức Sơn, H., & Thị Như Mai, N, Các
nhân tố ảnh hưởng đến sự tham gia nghiên
cứu khoa học của sinh viên – Nghiên cứu
trường hợp Đại học Tài chính-Marketing.
Tạp chí Nghiên cứu Tài chính – Marketing,
2019. 49 (2019): p. 13 - 24.
4. Muhandiramge, Jaidyn et al. “The
experiences, attitudes and understanding of
research amongst medical students at an
Australian medical school.” BMC medical
education vol. 21,1 267. 10 May. 2021,
doi:10.1186/s12909-021-02713-9
5. Lê, Thị Nhân Duyên, và c.s. “Khảo sát mức
độ yêu thích nghiên cứu khoa học và các yếu
tố liên quan của sinh viên Trường đại học Y
Dược cần Thơ năm 2019”. Tạp Chí Y Dược
học Cần Thơ, số p.h 26, Tháng Sáu 2023, tr
165-72, https://tapchi.ctump.edu.vn/index.
php/ctump/article/view/1716.
6. Siemens, D Robert et al. “A survey on the
attitudes towards research in medical
school.” BMC medical education vol. 10 4.
22 Jan. 2010, doi:10.1186/1472-6920-10-4
7. Bin-Ghouth, Abdullah et al. “Perception,
attitude, and practice toward research among
medical students in Hadhramout University,
Yemen.” BMC medical education vol. 23,1
853. 10 Nov. 2023, doi:10.1186/s12909-023-
04287-0
8. Nguyễn TYN, Lâm NA, Hứa TTM, Phan
THT, Lê NBT, Lương GH. Kiến thức, thái
độ và thực hành về hoạt động nghiên cứu
khoa học của sinh viên Khoa Y tế công cộng,
Trường Đại học Y Dược Cần Thơ năm 2022.
2022;(69):184-92.
THỰC TRẠNG CÔNG TÁC CHĂM SÓC CỦA ĐIỀU DƯỠNG
QUA NHẬN XÉT CỦA NGƯỜI BỆNH ĐIỀU TRỊ NỘI TRÚ
TẠI BỆNH VIỆN ĐA KHOA THÀNH PHỐ VINH NĂM 2022
Vũ Thị Thu Thủy1
TÓM TẮT68
Mục tiêu: Mô tả thực trạng chăm sóc của
điều dưỡng qua nhận xét của người bệnh điều trị
nội trú tại bệnh viện Đa khoa thành phố Vinh.
Đối tượng và phương pháp nghiên cứu: Sử
dụng thiết kế nghiên cứu mô tả cắt ngang khảo
sát trên 385 người bệnh đang điều trị nội trú tại
bệnh viện Đa khoa thành phố Vinh trong thời
gian từ tháng 3 năm 2022 đến tháng 9 năm 2022.
1Trường Đại học Y khoa Vinh
Chịu trách nhiệm chính: Vũ Thị Thu Thủy
SĐT: 0904567278
Email: thuydhyvinh@gmail.com
Ngày nhận bài: 24/8/2024
Ngày phản biện khoa học: 20/9/2024
Ngày duyệt bài: 02/10/2024
Kết quả: 82,3% người bệnh nhận xét điều dưỡng
viên làm tốt công tác tiếp đón người bệnh khi vào
viện điều trị. 86,4% người bệnh cho rằng điều
dưỡng thực hiện theo dõi, đánh giá tình trạng
người bệnh hàng ngày. Công tác tư vấn, giáo dục
sức khỏe mới chỉ triển khai được 76,4%. Kết
luận: Đa số người bệnh nhận xét về công tác
chăm sóc điều dưỡng ở bệnh viện thành phố khá
tốt, tuy nhiên công tác truyền thông giáo dục sức
khỏe vẫn chưa được cao so với các nhiệm vụ
khác của điều dưỡng.
Từ khoá: chăm sóc điều dưỡng, giáo dục sức
khỏe, điều trị nội trú
SUMMARY
CURRENT STATUS OF NURSING CARE
FROM THE PERSPECTIVE OF
TP CH Y HC VIỆT NAM TẬP 544 - THÁNG 11 - SỐ CHUYÊN ĐỀ - 2024
453
INPATIENTS AT VINH CITY GENERAL
HOSPITAL IN 2022
Objective: To describe the state of nursing
care based on the feedback of inpatients at Vinh
City General Hospital. Methods: A cross-
sectional descriptive study was conducted on 385
inpatients at Vinh City General Hospital from
March 2022 to September 2022. Results: 82.3%
of patients rated the nurses highly for their
patient admission process. Additionally, 86.4%
of patients reported that nurses regularly
monitored and assessed their health conditions
daily. However, health education and counseling
efforts were only implemented in 76.4% of cases.
Conclusion: Most patients positively evaluated
the nursing care at the hospital, though health
communication and education services were
found to be less developed compared to other
nursing responsibilities.
Keywords: nursing care, health education,
inpatient treatment.
I. ĐẶT VẤN ĐỀ
Chăm sóc người bệnh là một trong những
nhiệm vụ cốt lõi của ngành y tế, trong đó
điều dưỡng đóng vai trò chủ chốt. Điều
dưỡng không chỉ hỗ trợ về mặt y tế mà còn là
cầu nối giữa người bệnh và bác sỹ giúp tạo ra
một môi trường điều trị tốt nhất cho người
bệnh. Chất lượng chăm sóc của điều dưỡng
ảnh hưởng trực tiếp đến sự hài lòng, sự hợp
tác điều trị và hiệu quả hồi phục của người
bệnh. Vì vậy, việc đánh giá chất lượng chăm
sóc của đội ngũ điều dưỡng từ góc nhìn của
người bệnh là một công việc quan trọng,
cung cấp những thông tin chân thực và chính
xác nhất [1]. Theo đánh giá của Hội điều
dưỡng Việt Nam thì 80% công việc chăm sóc
người bệnh (CSNB) tại bệnh viện là do điều
dưỡng đảm nhiệm, tuy nhiên nguồn lực này
đang thiếu và yếu. [2]
Việc nghiên cứu thực trạng công tác chăm
sóc của điều dưỡng qua nhận xét của người
bệnh điều trị nội trú tại Bệnh viện Đa khoa
thành phố Vinh không chỉ giúp xác định
những điểm mạnh, yếu của công tác chăm sóc
mà còn góp phần đề xuất các giải pháp cải
tiến, nâng cao chất lượng dịch vụ y tế. Điều
này có ý nghĩa quan trọng trong việc nâng cao
sự hài lòng của người bệnh, đồng thời giúp
bệnh viện nâng cao uy tín và chất lượng phục
vụ trong hệ thống y tế hiện đại. Chính vì thế,
chúng tôi nghiên cứu đề tài với mục tiêu mô
tả thực trạng chăm sóc của điều dưỡng qua
nhận xét của người bệnh điều trị nội trú tại
Bệnh viện Đa khoa thành phố Vinh.
II. ĐỐI TƯỢNG VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU
2.1. Đối tượng nghiên cứu: Người bệnh
đang điều trị nội trú tại bệnh viện đa khoa
thành phố Vinh cơ sở 1
Tiêu chuẩn lựa chọn: Người bệnh đang
nằm điều trị tại bệnh viện từ ngày thứ 2 trở
lên.
Tiêu chuẩn loại trừ: Người bệnh mới
vào viện, người bệnh là thân nhân của nhân
viên bệnh viện. Người bệnh hôn mê; người
bệnh tinh thần không tỉnh táo, người bệnh
không biết chữ; người bệnh chuyển viện.
2.2. Thời gian và địa điểm nghiên cứu:
tháng 3/2022- 9/2022 tại các khoa lâm sàng
bệnh viện đa khoa thành phố Vinh cơ sở 1.
2.3. Phương pháp nghiên cứu: Thiết kế
nghiên cứu mô tả cắt ngang.
2.4. Cỡ mẫu và phương pháp chọn
mẫu: Áp dụng công thức tính cỡ mẫu cho
một nghiên cứu nhằm xác định tỷ lệ trong
một quần thể với độ chính xác tương đối.
Trong đó:
n: cỡ mẫu nghiên cứu
p= 0,8 là tỷ lệ hài lòng của người bệnh về
công tác chăm sóc điều dưỡng tất cả lĩnh vực
(chọn p=0,05 để cỡ mẫu cao nhất)
: Khoảng sai lệch tương đối mong
muốn giữa tham số mẫu và tham số quần thể.
HI NGH KHOA HC CÔNG NGH M RNG NĂM 2024 - TRƯNG ĐẠI HC Y KHOA VINH
454
Z(1-α/2): Là khoảng tin cậy phụ thuộc mốc
ý nghĩa thống kê.
- Ta có : Z(1-α/2) = 1,96 với α = 0,05.
Chọn d= 0,05
Thay vào công thức ta được cỡ mẫu tối
thiểu n= 385
2.5. Phương pháp chọn mẫu: Chọn mẫu
theo phương pháp thuận tiện. Có 12 khoa
lâm sàng, trung bình sẽ phỏng vấn mỗi khoa
32 bệnh nhân, trong đó khoa Nội tổng hợp tỷ
lệ bệnh nhân điều trị nội trú đông hơn nên sẽ
chọn 33 người bệnh để phỏng vấn. Tại mỗi
khoa sẽ chọn người bệnh đủ tiêu chuẩn lựa
chọn để phỏng vấn đến khi đủ cỡ mẫu thì
dừng lại.
2.6. Biến số nghiên cứu: Các biến số và
chỉ số của nghiên cứu bao gồm các biến liên
quan đến thông tin chung, đánh giá công tác
tiếp đón, chăm sóc, theo dõi giáo dục sức
khỏe, chăm sóc về tinh thần, chăm sóc vệ
sinh cá nhân.
2.7. Cách đánh giá: Tham khảo bộ công
cụ và cách tính điểm trong nghiên cứu của
tác giả Ngô Thị Tuyết và cộng sự [3], Cách
tính điểm chỉ áp dụng trong nghiên cứu này,
cụ thể như sau:
Mỗi biến có 3 mức độ đánh giá:
Không thực hiện/giải thích: 1 điểm
Lúc có, lúc không: 2 điểm
Đầy đủ/ Hàng ngày: 3 điểm
- Công tác tiếp đón mức đạt khi điểm
trung bình: ≥ 8,3
- Công tác chăm sóc điều dưỡng, hỗ trợ
ăn uống điểm đạt ≥ 7,2
- Công tác chăm sóc, hỗ trợ tinh thần
điểm đạt ≥ 13
- Công tác theo dõi đánh giá người bệnh,
điểm đạt: ≥ 8,35
- Công tác hỗ trợ điều trị và phối hợp bác
sỹ, điểm đạt: ≥ 8,35
- Công tác tư vấn, hướng dẫn giáo dục
sức khỏe, điểm đạt: ≥ 18,3
2.7. Xử lý và phân tích số liệu
Số liệu định lượng được kiểm tra, làm
sạch, mã hoá và nhập bằng phần mềm
Epidata 3.1, sau đó xử lý thống kê bằng phần
mềm SPSS 25.0. Các biến tỷ lệ được biểu
diễn bằng tỷ lệ phần trăm (%).
III. KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU
Tổng số 385 người bệnh điều trị nội trú được phỏng vấn về công tác chăm sóc điều dưỡng
tại bệnh viện Đa khoa thành phố Vinh cho kết quả như sau:
Bảng 1. Thông tin chung của đối tượng nghiên cứu
Nội dung
n
%
Nhóm tuổi
≤ 39 tuổi
60
15,6
40-59 tuổi
105
27,3
≥ 60 tuổi
220
57,1
Giới tinh
Nam
242
62,9
Nữ
143
37,1
Số lần nằm viện
1 lần
279
72,5
2 lần
67
17,4
≥3 lần
39
10,1
Các thức điều trị
Điều trị nội khoa
214
55,6
Điều trị ngoại khoa
171
44,4
Kết quả bảng 1 cho thấy nam giới cao hơn nữ giới (62,9% so với 37,1%), nhóm tuổi cao
nhất từ 60 tuổi trở lên (57,1%), đa số người bệnh điều trị lần đầu chiếm 72,5%, Người bệnh
điều trị nội khoa chiếm 55,6%, còn lại điều trị ngoại khoa chiếm 44,4%.
TP CH Y HC VIỆT NAM TẬP 544 - THÁNG 11 - SỐ CHUYÊN ĐỀ - 2024
455
Bảng 2. Công tác tiếp đón người bệnh (n=385)
Nội dung
n
%
Không
2
0,5
Có nhưng chưa chu đáo
32
8,3
Chu đáo
351
91,2
Không
6
1,6
Có nhưng chưa chu đáo
68
17,6
Chu đáo
311
80,8
Không
32
8,3
Có nhưng chưa chu đáo
72
18,7
Chu đáo
281
73,0
Bảng 2 cho thấy có 92,5% người bệnh được tiếp đón cho đáo khi vào viện điều trị; 80,8%
người bệnh được điều dưỡng hướng dẫn về thủ tục hành chính, nội quy bệnh viện chu đáo;
Chỉ có 73,0% người bệnh được hướng dẫn chu đáo về quyền lợi và nghĩa vụ, nội qui, quy
định khi nằm viện
Bảng 3. Công tác chăm sóc dinh dưỡng, hỗ trợ BN ăn uống (n=385)
Nội dung
n
%
Giải thích, hướng dẫn chế
độ ăn theo bệnh tật
Không
86
22,3
Lúc có, lúc không (≥1 lần/tuần)
72
18,7
Hàng ngày
227
59,0
Giải thích hướng dẫn nên
và không nên ăn loại thực
phẩm nào đó
Không bao giờ
60
15,6
Giải thích khi người bệnh hỏi
171
44,4
Hàng ngày
154
40,0
Cách giải thích của điều
dưỡng viên về ăn uống
Không hiểu
44
11,4
Khó hiểu
43
11,2
Hiểu rõ ràng
298
77,4
Bảng 3 trình bày về công tác chăm sóc dinh dưỡng, hỗ trợ bệnh nhân ăn uống, có đến
22,3% người bệnh không được giải thích, hướng dẫn chế độ ăn theo bệnh tật, chỉ có hơn 1
nửa người bệnh được hướng dẫn, giải thích hàng ngày chiếm 59,0%; chỉ có 40% người bệnh
được hướng dẫn nên và không nên ăn một loại thực phẩm nào đó; trong số những người được
hướng dẫn, giải thích chế độ ăn thì có 77,4% người bệnh hiểu rõ ràng về cách giải thích của
người điều dưỡng.
Bảng 4. Công tác chăm sóc hỗ trợ về tâm lý, tinh thần cho người bệnh (n=385)
Nội dung
n
%
Giải thích rõ về tình trạng
bệnh khi NB đang nằm viện
Không giải thích
85
65,7
Lúc có, lúc không (≥1 lần/tuần)
47
12,2
Hàng ngày
253
65,7
Luôn quan tâm, động viên
người bệnh
Không
21
5,4
Lúc có, lúc không (≥1 lần/tuần)
140
36,4
Hàng ngày
224
58,2
Giải thích, động viên NB khi
tiến hành thủ tục chăm sóc
Không giải thích
29
7,5
Lúc có, lúc không (≥1 lần/tuần)
147
38,2
Hàng ngày
209
54,3
HI NGH KHOA HC CÔNG NGH M RNG NĂM 2024 - TRƯNG ĐẠI HC Y KHOA VINH
456
Nội dung
n
%
Cư xử tôn trọng với người
bệnh
Không tôn trọng
3
0,8
Chưa được tôn trọng
18
4,7
Luôn tôn trọng
364
94,5
Đánh giá về công tác hỗ trợ,
chăm sóc tâm lý, tinh thần cho
người bệnh
Chưa đạt
126
32,7
Đạt
259
67,3
Bảng 4 trình bày công tác chăm sóc hỗ trợ về tâm lý, tinh thần cho người bệnh, chỉ có
65,2% người bệnh được giải thích rõ hàng ngày về tình trạng bệnh cho người bệnh hoặc
người nhà; chỉ có 58,2% người bệnh được quan tâm, động viên hàng ngày bởi điều dưỡng; có
hơn 1 nửa người bệnh (54,3%) được động viên hàng ngày khi tiến hành thủ tục chăm sóc; Đa
số người bệnh được điều dưỡng viên cư xử tôn trọng chiếm 94,5%.
Bảng 5. Công tác theo dõi, đánh giá người bệnh (n=385)
Nội dung
n
%
ĐDV theo dõi diễn biến hàng
ngày của người bệnh
Không
13
3,4
Ngày có, ngày không
70
18,2
Hàng ngày
302
78,4
Đo mạch, nhiệt độ, huyết áp
hàng ngày
Không
3
0,8
Ngày có, ngày không
68
17,7
>= 1 lần/ngày
314
81,6
Điều dưỡng viên xử lý kịp thời
diễn biến bệnh của bệnh nhân
Không
2
0,5
Chưa kịp thời
59
15,3
Kịp thời
324
84,2
Bảng trên cho thấy có 78,4% người bệnh được điều dưỡng theo dõi diễn biến hàng ngày,
vẫn còn 3,4% người bệnh chưa được theo dõi diễn biến hàng ngày. Công tác đo mạch, nhiệt
độ, huyết áp được thực hiện thường xuyên (81,6%), tuy vậy vẫn còn 17,7% người bệnh chỉ
được theo dõi ngày có, ngày không. Khi bệnh nhân có dấu hiệu diễn biến bất thường và báo
cho điều dưỡng viên xử trí kịp thời chiếm 84,2%. Vẫn còn 15,3% chưa được xử trí kịp thời.
Bảng 6. Công tác tư vấn, hướng dẫn giáo dục sức khoẻ cho NB (n=385)
Nội dung
n
%
Giải thích cho NB cách dùng
thuốc, mục đích của sử dụng
thuốc và XN
Không
70
18,2
Có nhưng không đầy đủ (≥1 lần/tuần)
67
17,4
Đầy đủ trước mỗi nội dung thực hiện
248
64,4
Hướng dẫn chế độ ăn uống
trong điều trị và khi ra viện
Không
139
36,1
Có nhưng không đầy đủ (≥1 lần/tuần)
60
15,6
Đầy đủ hàng tuần và trước khi ra viện
186
48,3
Thông tin về tình trạng sức
khoẻ của người bệnh cho gia
đình trong quá trình điều trị
Không
57
14,8
Lúc có, lúc không (≥1 lần/tuần)
111
28,8
Hàng tuần
217
56,4
Hướng dẫn NB cách tự theo
dõi bệnh trong và sau quá
trình điều trị
Không
52
13,5
Lúc có, lúc không (≥1 lần/tuần)
128
33,2
Hàng tuần và trước khi ra viện
205
53,3
Hướng dẫn NB cách tự phòng
bệnh trong điều trị và khi ra
viện
Không
120
31,2
Lúc có, lúc không (≥1 lần/tuần)
67
17,4
Hàng tuần và trước khi ra viện
198
51,4