Luận văn: Thực trạng thu - chi quỹ BHXH tại phòng BHXH huyện Giao Thuỷ, Nam Định

Ầ TR N VĂN PHÁC

Ạ Ọ

Ố

Ậ

Ệ

LU N VĂN T T NGHI P Đ I H C

Đ tàiề :

ự ạ

ỹ

ạ

Th c tr ng thu chi qu BHXH t

ệ i phòng BHXH huy n

ỷ

ị

Giao Thu (Nam Đ nh).

ộ

Hà N i, ngày 15 tháng 4 năm 2014

Ụ Ụ M C L C

Ờ L I NÓI Đ U Ầ ...........................................................................................................3

ƯƠ Ổ Ỹ CH Ề NG I: T NG QUAN V BHXH VÀ QU BHXH .....................................4

ế ả ự ầ I. S c n thi t ph i có BHXH ....................................................................................4

ắ ủ ữ II. Vai trò và nh ng nguyên t c c a BHXH ...............................................................5

ỹ III. Qu BHXH ...........................................................................................................11

ƯƠ Ạ CH Ệ NG II: TÌNH HÌNH THU – CHI BHXH T I PHÒNG BHXH HUY N

Ủ Ị .....................................................................................16 GIAO TH Y (NAM Đ NH)

ớ ệ ề ệ I. Vài nét gi i thi u v BHXH huy n Giao Thu ỷ......................................................16

ệ II. Tình hình thu BHXH huy n Giao Thu ỷ.................................................................17

III. Tình hình chi BHXH.............................................................................................25

ỹ ạ ả IV. Đánh giá công tác qu n lý thu chi qu BHXH t ệ i BHXH huy n Giao Thu ỷ......33

ƯƠ Ộ Ố Ấ Ằ Ế Ề Ệ CH NG III: M T S Ý KI N Đ XU T NH M HOÀN THI N CÔNG

Ỹ Ở Ệ TÁC THU CHI QU BHXH BHXH HUY N GIAO TH Y Ủ .........................37

ố ớ ơ I. Đ i v i c quan BHXH nói chung ..........................................................................37

ố ớ ệ II. Đ i v i BHXH huy n Giao Thu ỷ..........................................................................42

Ế K T LU N Ậ ................................................................................................................46

Ệ TÀI LI U THAM KH O Ả .........................................................................................47

Ờ

Ầ

L I NÓI Đ U

ữ ể ể ạ ả ả ộ ộ B o hi m xã h i (BHXH) là m t trong nh ng lo i hình b o hi m ra đ i s m ờ ớ ở

ể ả ặ ạ ộ ệ ấ ướ n c ta. Đây là m t lo i hình b o hi m đ c bi t, nó ít mang tính ch t kinh doanh

ươ ủ ế ạ ạ th ả ng m i mà ch y u là tính nhân d o và nhân văn cao c .

ể ừ ờ ế ờ ố ổ ị K t ầ khi ra đ i đ n nay, nó đã góp ph n làm n đ nh đ i s ng cho cán b ộ

ứ ướ ữ ườ ệ ộ công nhân viên ch c Nhà n c, quân nhân, nh ng ng i lao đ ng làm vi c trong

ầ ế ủ ấ ướ ổ ẩ ộ ị các thành ph n kinh t c a đ t n c; n đ nh chính tr ị xã h i, thúc đ y quá trình

ệ ổ ự ể ả xây d ng, phát tri n và b o v t ố qu c.

ệ ượ ự ủ ướ Hi n nay, đ c s quan tâm c a Nhà n c mà chính sách BHXH ngày càng

ệ ố ự ả ơ ố ượ ệ ớ ượ đ c th c hi n t t và hi u qu h n v i các đ i t ể ệ ng tham gia nói trên. Đ vi c

ồ ạ ự ệ ượ ụ ủ ầ ả ộ th c hi n BHXH t n t i và phát huy đ c tác d ng c a nó c n ph i có m t qu ỹ

ạ ộ ụ ứ ả ả ơ ỹ ự BHXH và qu đó ph i ho t đ ng đúng m c đích t c là c quan BHXH ph i th c

ệ ố hi n t t công tác thu ỹ chi qu BHXH.

ự ậ ạ ờ ệ ấ ỷ Qua th i gian th c t p t i phòng BHXH huy n Giao Thu em th y BHXH

ạ ượ ệ ỷ ữ ả ế ự ề ạ ộ huy n Giao Thu đã đ t đ ế c nh ng k t qu thi t th c v ho t đ ng thu – chi qu ỹ

ư ườ ố ượ ờ ị BHXH nh : Chi đúng ng i, đúng đ i t ỹ ng, k p th i; thu qu BHXH ngày càng

ộ ố ồ ạ ẫ ấ ị ạ tăng v.v…Tuy nhiên bên c nh dó v n còn m t s t n t ư i nh t đ nh nh : Thu BHXH

ố ợ ọ ơ ở ư ứ ể ẫ ố ộ ộ ch a d t đi m, s n đ ng v n còn, m t vài c s còn tr n n p BHXH làm cho

ạ ộ ỹ ạ ạ ượ ư ệ ỷ ho t đ ng qu BHXH t i phòng BHXH huy n Giao Thu ch a đ t đ ế c k t qu ả

ặ ướ ứ ượ ầ ậ ọ cao, tăng gánh n ng cho ngân sách nhà n c. Nh n th c đ ủ c t m quan tr ng c a

ư ậ ề ả ọ ỹ ự ạ công tác qu n lý thu – chi qu BHXH nh v y, em đã ch n đ tài: “Th c tr ng thu

ạ ệ ỷ ị ớ v i mong ỹ chi qu BHXH t i phòng BHXH huy n Giao Thu (Nam Đ nh)”

ượ ủ ệ ằ ả ầ ỏ ố mu n đ c góp ph n nh bé c a mình nh m hoàn thi n công tác qu n lý thu chi

ỹ ạ ệ ố ệ ỷ qu BHXH t i phòng BHXH huy n Giao Thu nói riêng và trong h th ng BHXH

ệ Vi t Nam nói chung.

ứ ề ề ậ ờ ạ Trong quá trình hoàn thành chuyên đ , do th i gian và nh n th c còn nhi u h n

ữ ế ể ế ấ ỏ ượ ự ch nên không th tránh kh i nh ng thi u sót. Em r t mong đ ủ ỉ ả c s ch b o c a

ử ờ ả ơ ớ ầ ầ ồ các th y cô giáo. Qua đây em xin g i l i c m n t i th y giáo PGS.TS H Sĩ Sà đã

ề ỡ ậ t n tình giúp đ em hoàn thành chuyên đ này.

Hà N iộ , ngày 15 tháng 4 năm 2014

ầ Sinh viên: Tr n Văn Phác

ƯƠ

CH

NG I

:

Ổ

Ỹ

Ề

T NG QUAN V BHXH VÀ QU BHXH

Ự Ầ Ả Ế I. S C N THI T PH I CÓ BHXH

ự ờ ủ 1 S ra đ i c a BHXH

ề ả ướ ể ề ấ ấ ễ N n s n xu t hàng hoá càng phát tri n thì v n đ thuê m n nhân công di n

ổ ế ữ ặ ẫ ợ ệ ủ ra càng ph bi n, mâu thu n gi a ch và th ngày càng gia tăng. Đ c bi t khi

ườ ặ ủ ự ố ư ố ệ ộ ậ ng i lao đ ng không may g p r i ro, s c nh : m đau, b nh t ạ t, tai n n lao

ỉ ệ ữ ệ ấ ả ơ ườ ợ ộ đ ng, m t vi c làm…ph i ngh vi c. Khi r i vào nh ng tr ng h p này, các nhu

ế ữ ấ ậ ầ ầ c u c n thi t không nh ng không m t đi mà còn tăng lên, th m chí còn phát sinh ra

ư ầ ề ầ ớ ượ ữ ệ ố ị nhi u nhu c u m i nh : c n đ ầ ề c khám ch a b nh, đi u tr khi m đau; c n

ườ ưỡ ặ ạ ươ ậ ổ ng i nuôi d ng, chăm sóc khi g p tai n n, th ng t ờ t… T ng th i gian ngh ỉ

ườ ả ươ ủ ườ ề ộ ệ vi c ng i ch không tr l ng, làm cho ng ặ i lao đ ng càng g p nhi u khó khăn

ệ ậ ầ ườ ế ả ủ ỉ ơ h n và không yên tâm làm vi c. Vì v y, lúc đ u ng i ch ch cam k t tr công lao

ế ả ệ ư ả ả ả ườ ộ ộ đ ng nh ng sau đó đã ph i cam k t c vi c b o đ m cho ng ộ i lao đ ng có m t

ể ọ ấ ị ữ ả ặ ậ ố s thu nh p nh t đ nh đ h trang tr i khi không may g p nh ng khó khăn đó.

ự ế ủ ề ẩ ườ ủ Trong th c t , nhi u khi các r i ro trên không x y ra và ng ả i ch không ph i

ả ỏ ư ả ậ ồ ồ ộ ọ ộ ả chi ra đ ng nào nh ng cũng có khi x y ra d n d p, bu c h ph i b ra m t kho n

ề ấ ớ ố ọ ủ ợ ẫ ở ti n r t l n mà h không mu n. Do đó , mâu thu n ch th càng tr nên vô cùng

ữ ắ ẫ ướ ả ứ ệ gay g t. Khi nh ng mâu thu n này kéo dài Nhà n ằ c ph i đ ng ra can thi p b ng

ộ ớ ố ớ ủ ệ ả ơ ườ ộ cách: bu c gi i ch ph i có trách nhi m h n đ i v i ng i lao đ ng mà mình s ử

ể ệ ở ệ ậ ủ ể ầ ả ộ ụ d ng, th hi n ỹ vi c ph i trích ra m t ph n thu nh p c a mình đ hình thành qu .

ể ợ ấ ỹ ườ ộ ọ ồ Sau đó dùng ngu n qu này đ tr c p cho ng i lao đ ng và gia đình h , khi

ườ ự ố ấ ữ ặ ộ ờ ồ ng ủ i lao đ ng không may g p nh ng r i ro và s c b t ng . Đ ng th i ờ , Nhà

ả ủ ợ ề ằ ấ ả ợ ỹ ướ ứ n c đ ng ra b o tr cho qu . B ng cách đó c ch và th đ u th y mình có l ợ i

ự ự ủ ệ ộ ố ườ ượ ả ả ườ và t giác th c hi n, cu c s ng c a ng ộ i lao đ ng đ c đ m b o.Ng i ch ủ

ệ ệ ả ễ ấ ườ ượ ữ ượ ả đ c b o v vi c s n xu t kinh doanh di n ra bình th ng, tránh đ c nh ng xáo

ầ ộ ế tr n không c n thi t.

ệ ố ượ ế ớ ườ M i quan h ba bên nêu trên đ c th gi i quan ni m ệ là BHXH cho ng i lao

ư ậ ế ộ ệ ả ị ườ ằ ộ ộ ộ đ ng. Nh v y BHXH là m t ch đ pháp đ nh b o v ng i lao đ ng, b ng cách

ệ ậ ồ ượ ộ ừ ự ủ thông qua vi c t p trung ngu n tài chính đ c huy đ ng t s đóng góp c a ng ườ i

ườ ử ụ ợ ủ ự ế ộ ướ ằ ộ lao đ ng, ng i s d ng lao đ ng (n u có), s tài tr c a Nhà n ợ ấ c nh m tr c p

ể ả ọ ườ ợ ấ ậ v t ch t cho ng ườ ượ i đ c b o hi m và gia đình h trong tr ặ ị ả ng h p b gi m ho c

ủ ệ ả ạ ấ ậ ặ ố ộ m t thu nh p do g p các r i ro m đau, thai s n, tai n n lao đ ng, b nh ngh ề

ặ ử ủ ệ ế ậ ổ ộ ị nghi p, h t tu i lao đ ng theo quy đ nh c a pháp lu t ho c t vong…

ế ả ự ầ 2 S c n thi ệ ố t ph i có h th ng BHXH

ộ ố ạ ộ ư ả ấ ặ Trong cu c s ng cũng nh trong các ho t đ ng s n xu t hàng ngày, m c dù

ư ườ ỏ ế ữ ủ ể ấ ộ ố không mu n nh ng ng i lao đ ng không th tránh kh i h t nh ng r i ro b t ng ờ

ư ố ệ ậ ệ ề ệ ạ ộ ấ ả ả x y ra nh : m đau; b nh t t, tai n n lao đ ng, b nh ngh nghi p… ữ T t c nh ng

ề ề ả ả ưở ờ ố ế ậ ấ nguyên nhân đó x y ra đ u ít nhi u làm nh h ng đ n đ i s ng v t ch t và tinh

ư ầ ả ườ th n cho b n thân cũng nh gia đình; ng ủ ọ i thân c a h .

ụ ượ ố ủ ườ ắ Mu n kh c ph c đ c khó khăn do các r i ro nêu trên gây ra, ng ộ i lao đ ng

ả ượ ự ả ợ ủ ậ ể ố ặ ệ ể ườ ầ c n ph i đ c s b o tr c a t p th s đông. Đ c bi t đ ng ộ i lao đ ng yên

ấ ạ ề ể ệ ả tâm tham gia s n xu t t o đi u ki n phát tri n kinh t ế ấ ướ đ t n c thì nhà n ướ ầ c c n

ữ ệ ả ằ ớ ườ ả ph i can thi p vào nh m làm gi m b t nh ng khó khăn cho ng ộ i lao đ ng trong

ườ ợ ố ả ạ ộ ề ệ ế ệ các tr ng h p: m đau, thai s n, tai n n lao đ ng ấ b nh ngh nghi p, ch t, m t

ề ệ ừ ượ ư ộ ấ ế ờ vi c làm khi v già… T đó BHXH đ c ra đ i nh m t t t y u khách quan khi mà

ộ ề ả ệ ố ả ọ ấ ầ m i thành viên trong xã h i đ u c m th y c n ph i tham gia h th ng BHXH này.

Ắ Ủ Ữ II. VAI TRÒ VÀ NH NG NGUYÊN T C C A BHXH

ủ 1 Vai trò c a BHXH

ườ ộ ố ớ 1.1) Đ i v i ng i lao đ ng

ấ ướ ệ ạ ệ Trong giai đo n hi n nay khi đ t n c đang ngày càng hoàn thi n quá trình

ư ố ữ ủ ệ ệ ạ ạ ộ công nghi p hoá hi n đ i hoá thì nh ng "r i ro" nh m đau, tai n n lao đ ng

ề ệ ệ ấ ả ạ ễ ộ ườ ệ b nh ngh nghi p, thai s n, m t vi c làm… l i di n ra m t cách th ng xuyên và

ổ ế ứ ạ ữ ủ ẽ ả ơ ơ ngày càng ph bi n h n, ph c t p h n. Khi nh ng r i ro này x y ra s gây khó khăn

ườ ế ả ậ ầ ả ấ ẫ ộ ưở ố cho ng i lao đ ng v c v t ch t l n tinh th n, nh h ng không t ả ộ t cho c c ng

đ ng.ồ

ớ ư ộ ế ộ ủ V i t ữ cách là m t trong nh ng chính sách kinh t xã h i c a Nhà n ướ c,

ữ ẽ ầ ợ ườ ả ủ ặ ộ BHXH s góp ph n tr giúp cho cá nhân nh ng ng ấ i lao đ ng g p ph i r i ro, b t

ữ ữ ế ề ệ ậ ằ ạ ọ ộ ạ h nh b ng cách t o ra cho h nh ng thu nh p thay th , nh ng đi u ki n lao đ ng

ậ ợ ộ ố ọ ộ ọ ổ ề ạ ị thu n l i…giúp h n đ nh cu c s ng, yên tâm công tác, t o cho h m t ni m tin

ươ ừ ệ ấ ầ ọ ộ vào t ng lai. T đó góp ph n quan tr ng vào vi c tăng năng su t lao đ ng cũng

ư ấ ượ ệ ệ ộ nh ch t l ng công vi c cho xí nghi p nói riêng và cho toàn xã h i nó chung.

ườ ử ụ ộ ố ớ 1.2) Đ i v i ng i s d ng lao đ ng

ể ượ ả ụ ụ ộ ố ủ ẩ ườ ự Đ có đ c s n ph m ph c v cho cu c s ng c a con ng ể i và s phát tri n

ầ ả ộ ườ ạ ả ẩ ờ ộ ủ c a xã h i thì c n ph i có ng ả i t o ra s n ph m và nh vào quá trình lao đ ng s n

ấ ể ạ ẩ ầ ế ườ ữ ườ ả xu t đ t o ra s n ph m c n thi t cho con ng ộ i, cho xã h i. Nh ng ng i bi ế t

ể ả ứ ụ ữ ả ẩ ộ ườ ấ ậ v n d ng s c lao đ ng đ s n xu t ra s n ph m, đó chính là nh ng ng i ch s ủ ử

ạ ộ ả ấ ộ ố ượ ả ụ d ng lao đ ng. Mu n cho ho t đ ng s n xu t kinh doanh đ ả c đ m b o thì ng ườ i

ả ạ ủ ượ ệ ố ớ ố ườ ả ế ấ ch ph i t o đ c m i quan h t t v i ng ộ i lao đ ng, gi ữ i quy t nh ng v n đ ề

ố ớ ủ ạ ộ ườ ậ ố ể ọ ệ thu c ph m vi trách nhi m c a mình đ i v i ng ộ i lao đ ng th t t t đ h yên tâm

ộ ố ề ả ấ ộ ừ ả ấ ọ ộ lao đ ng s n xu t và có ni m tin vào cu c s ng t đó h lao đ ng s n xu t hăng

ề ả ạ ẩ ơ ố ơ ả hái h n, t o ra nhi u s n ph m t ủ t h n làm cho quá trình s n xuát kinh doanh c a

ườ ủ ử ụ ạ ế ạ ộ ả ộ ố ườ ng i ch s d ng lao đ ng ho t đ ng đ t k t qu cao. Mu n v y ậ , ng i ch s ủ ử

ữ ả ộ ườ ủ ộ ụ d ng lao đ ng ph i tham gia đóng BHXH cho nh ng ng i lao đ ng c a mình đ ể

ể ả ả ầ ữ ả ả ế ờ ế ị ườ có th đ m b o nh ng kho n chi tr c n thi t, k p th i đ n ng ộ i lao đ ng khi h ọ

ữ ủ ệ ấ ắ ườ ặ g p nh ng r i ro b t ch c. Vi c tham gia đóng góp BHXH cho ng ủ ộ i lao đ ng c a

ườ ủ ử ụ ạ ộ ả ấ ộ ng i ch s d ng lao đ ng là góp vào quá trình ho t đ ng s n xu t kinh doanh

ệ ể ệ ấ ả ộ ơ ủ c a doanh nghi p ngày càng phát tri n h n, nâng cao năng su t, hi u qu lao đ ng

ấ ủ ư ệ ậ ườ ộ ả s n xu t c a doanh nghi p cũng nh nâng cao thu nh p cho ng i lao đ ng và góp

ệ ể ề vào vi c phát tri n n n kinh t ế ủ ấ ướ c a đ t n c.

ộ ố ớ 1.3) Đ i v i xã h i

ạ ộ ứ ằ ầ ả ẳ ộ ị ị Th nh t, ạ ộ ấ c n ph i kh ng đ nh r ng ho t đ ng BHXH là m t ho t đ ng d ch

ữ ụ ệ ể ả ấ ả ộ ị ụ ơ v , c quan BHXH là m t “doanh nghi p” s n xu t ra nh ng d ch v “b o hi m”

ườ ụ ế ầ ả ạ ộ ộ ị cho ng ấ ứ i lao đ ng, m t lo i d ch v mà b t c ai cũng c n đ n (không ph i ch ỉ

ớ ầ ứ ệ ả ấ ộ ế cán b , công nhân viên ch c m i c n). N u các doanh nghi p này càng s n xu t ra

ạ ả ị ủ ứ ữ ề ể ạ ầ ả ẩ nhi u lo i b o hi m (đáp ng đa d ng các nhu c u) thì giá tr c a nh ng s n ph m

ụ ượ ự ế ả ẩ ộ ị d ch v này cũng đ ổ c tính tr c ti p vào t ng s n ph m xã h i.

ớ ư ộ ế ứ Th hai, v i t ữ cách là m t trong nh ng chính sách kinh t ộ ủ xã h i c a Nhà

ẽ ể ườ ẽ ả ộ ướ n ả c, BHXH s “b o hi m” cho ng ạ ộ i lao đ ng, ho t đ ng BHXH s gi ế i quy t

ố ớ ụ ữ ủ ữ ặ ả ườ ầ ộ nh ng “tr c tr c”, “r i ro” x y ra đ i v i nh ng ng ự i lao đ ng, góp ph n tích c c

ạ ủ ứ ụ ồ ự ệ ệ ả ộ ủ c a mình vào vi c ph c h i năng l c làm vi c, kh năng sáng t o c a s c lao đ ng.

ự ự ế ế ệ ấ ầ ộ ộ S góp ph n này tác đ ng tr c ti p đ n vi c nâng cao năng su t lao đ ng cá nhân,

ự ủ ệ ấ ầ ờ ộ ộ ồ đ ng th i góp ph n tích c c c a mình vào vi c nâng cao năng su t lao đ ng xã h i.

ớ ự ợ ủ ườ ả ủ ặ ằ ạ ộ V i s tr giúp c a ng ậ i lao đ ng khi g p ph i r i ro b ng cách t o ra thu nh p

ế ế ộ ố ế thay th thì BHXH đã gián ti p tác đ ng đ n chính sách tiêu dùng qu c gia làm tăng

ộ ự s tiêu dùng cho xã h i.

ớ ư ỹ ề ệ ậ ạ ộ Th ba,ứ v i t ộ cách là m t qu ti n t t p trung, BHXH tác đ ng m nh m t ẽ ớ i

ướ ớ ệ ố ề ệ ụ ệ ố h th ng tài chính ngân sách Nhà n c, t i h th ng tín d ng ti n t ngân hàng.

ả ự ả ồ ể ầ ậ ặ ộ ỹ Chính vì v y, đ t ra m t yêu c u cho qu BHXH ph i t b o t n và phát tri n qu ỹ

ầ ư ứ ứ ề ầ ằ b ng nhi u hình th c khác nhau, trong đó có hình th c đ u t ể phát tri n ph n “

ỏ ớ ự ấ ướ ể ủ ầ ỗ ộ ỹ nhàn r i” c a qu . Ph n này có tác đ ng không nh t i s phát tri n đ t n c, góp

ơ ở ả ầ ạ ữ ệ ấ ầ ớ ớ ph n t o ra nh ng c s s n xu t kinh doanh m i, vi c làm m i góp ph n quan

ệ ạ ệ ọ ườ ừ ầ ả tr ng trong vi c t o ra vi c làm cho ng i lao đ ộng. T đó góp ph n gi ế i quy t

ệ ủ ấ ướ ạ ấ ầ ậ ườ tình tr ng th t nghi p c a đ t n c, góp ph n tăng thu nh p cá nhân cho ng i lao

ư ổ ẩ ả ẩ ả ổ ộ ố ố ộ đ ng nói riêng và tăng t ng s n ph m qu c n i cũng nh t ng s n ph m qu c dân

nói chung.

ự ụ ệ ệ ằ ầ ộ Th t ,ứ ư BHXH góp ph n vào vi c th c hi n công b ng xã h i, là công c phân

ố ạ ố ạ ữ ữ ự ậ ờ ph i l i thu nh p gi a nh ng ngu i tham gia BHXH. S phân ph i l ậ i thu nh p này

ố ạ ế ữ ề ườ ượ đ c ti n hành thông qua hai cách: Phân ph i l i theo chi u ngang gi a ng i kho ẻ

ườ ườ ệ ớ ườ ỉ ư ườ ẻ ổ ớ và ng i già, ng i đang làm vi c v i ng i đã ngh h u, ng i tr tu i v i ng ườ i

ớ ữ ữ ổ ườ ưở ợ ấ ớ ườ ưở ớ l n tu i, gi a nam v i n , ng i đang h ng tr c p v i ng ư i ch a h ng tr ợ

ố ạ ụ ủ ề ọ ấ c p; phân ph i l i theo chi u ngang là m c tiêu quan tr ng c a chính sách kinh t ế

ữ ộ ườ ườ ậ ữ xã h i, gi a nh ng ng ậ i có thu nh p cao và ng ấ i có thu nh p th p. BHXH không

ủ ấ ố ườ bao hàm ý phân ph i bình quân, cũng không hàm ý l y c a ng i giàu chia cho

ườ ộ ưở ủ ấ ủ ễ ề ươ ng i nghèo m t cách võ đoán. ý t ng c a BHXH nhi u đi u ph l y giá g ng,

ế ươ ợ ự ữ ậ ố là đoàn k t t ng tr , phát huy tính t thân, s ng hoà nh p có tình có nghĩa gi a các

ớ ạ ự ủ ề ộ ồ ớ ố nhóm, các gi ộ i b n trong cùng c ng đ ng v i nhau mà v n là ti m l c c a dân t c

ượ ị ta đã đ ử ứ c l ch s ch ng minh.

ắ ủ ữ 2 Nh ng nguyên t c c a BHXH

ọ ườ ư ọ ộ ợ ị ả ấ ả 2.1) M i ng òi lao đ ng trong m i tr ặ ng h p b gi m ho c m t kh năng lao

ấ ệ ề ượ ề ặ ộ đ ng ho c m t vi c làm đ u có quy n đ c BHXH.

ựơ ủ ườ ữ ể ộ ộ ề Quy n đ c BHXH c a ng i lao đ ng là m t trong nh ng bi u hi n c th ệ ụ ể

ườ ệ ố ư ự ầ ố ề ủ c a quy n con ng i. Nh ng khi mu n xây d ng h th ng BHXH thì đ u tiên Nhà

ả ạ ề ệ ườ ế ề ậ ộ ướ n c ph i t o đi u ki n và môi tr ng kinh t xã h i, v chính sách và lu t pháp,

ơ ế ầ ả ế ữ ồ ườ ử ụ ề ổ ứ v t ch c và c ch qu n lý c n thi ờ t. Đ ng th i, nh ng ng ộ i s d ng lao đ ng

ườ ự ủ ệ ệ ả ộ và ng i lao đ ng ph i th c hi n trách nhi m đóng góp tài chính c a mình. Không

ả ẵ ướ ế ả ạ ỗ ướ ph i là cái có s n nên tr c h t ph i tìm cách t o ra nó. Ở m i n c không có s ự

ế ấ ờ đóng góp này thì chính sách BHXH có hay đ n m y cũng không bao gi có BHXH

ự ự ễ ệ ệ ậ ề trong th c ti n. Vì v y, th c hi n trách nhi m đóng góp tài chính BHXH là đi u

ệ ơ ả ấ ể ườ ề ki n c b n nh t đ ng ộ i lao đ ng đ ượ ưở c h ng quy n BHXH.

ướ ườ ử ụ ộ ệ ả 2.2) Nhà n c và ng ố ớ i s d ng lao đ ng có trách nhi m ph i BHXH đ i v i

ườ ườ ả ự ả ộ ể ng ộ i lao đ ng, ng i lao đ ng cũng ph i t b o hi m cho mình.

ệ ề ố ướ Đây là m i quan h ba bên trong n n kinh t ế ị ườ th tr ng, trong đó Nhà n c có

ạ ộ ả ọ ế ả ướ ạ ộ vai trò qu n lý vĩ mô m i ho t đ ng kinh t xã h i trên ph m vi c n ớ c. V i vai

ướ ấ ủ ề ệ ậ ọ ộ ồ trò này Nhà n ờ c có trong tay m i đi u ki n v t ch t c a toàn xã h i, đ ng th i

ụ ầ ọ ế ể ự ớ ự ệ cũng có m i công c c n thi ủ t đ th c hi n vai trò c a mình. Cùng v i s tăng

ưở ự ể ế ả ấ ợ ữ ế ộ tr ng s phát tri n kinh t xã h i, cũng có nh ng k t qu b t l i không mong

ả ấ ợ ữ ế ố ế ẽ ẫ ủ ự ữ ế ế ặ mu n. Nh ng k t qu b t l i này tr c ti p ho c gián ti p s d n đ n nh ng r i ro

ườ ư ậ ế ạ ả ộ cho ng i lao đ ng. Khi x y ra tình tr ng nh v y n u không có BHXH thì Nhà

ể ẫ ả ỡ ườ ướ ộ ạ ướ n c v n ph i chi Ngân sách đ giúp đ ng ộ i lao đ ng d i m t d ng khác. S ự

ờ ố ữ ẳ ỡ ườ ộ ổ ị giúp đ đó ch ng nh ng làm cho đ i s ng ng i lao đ ng n đ nh mà còn làm cho

ế ộ ủ ấ ướ ổ ậ ộ ị ấ ả s n xu t kinh t xã h i c a đ t n c n đ nh. Vì v y, khi trong xã h i loài ng ườ i

ộ ạ ố ớ ờ ố ộ ơ ệ ế ả ấ ườ ả xu t hi n BHXH – m t d ng đ m b o đ i s ng ti n b h n đ i v i ng i lao

ề ạ ớ ỡ ố ướ ề ệ ộ đ ng so v i các d ng giúp đ truy n th ng thì Nhà n c càng có đi u ki n và càng

ệ ổ ứ ạ ộ có trách nhi m t ạ ch c và tham gia d ng ho t đ ng đó.

ườ ử ụ ạ ặ ộ ươ ự ố ớ Đ i v i ng ọ i s d ng lao đ ng, m i khía c nh đ t ra cũng t ng t ư nh trên

ộ ố ư ữ ạ ỉ ườ nh ng ch trong ph m vi m t s doanh nghi p. ệ Ở đó gi a ng ộ i lao đ ng và ng ườ i

ệ ấ ẽ ặ ộ ố ườ ử ụ ộ ử ụ s d ng lao đ ng có m i quan h r t ch t ch . Ng ố ổ i s d ng lao đ ng mu n n

ầ ư ể ệ ả ấ ị đ nh và s n xu t kinh doanh thì ngoài vi c chăm lo đ u t đ có máy móc thi ế ị t b

ờ ố ủ ệ ế ề ạ ườ ả ị h ên đ i, công ngh tiên ti n còn ph i chăm lo tay ngh và đ i s ng c a ng i lao

ử ụ ườ ệ ộ ườ ả ộ đ ng mà mình s d ng. Khi ng i lao đ ng làm vi c bình th ng thì ph i tr ả

ả ả ườ ọ ặ ủ ộ ố ươ l ng (tr công) tho đáng cho ng ạ i lao đ ng. Khi h g p r i ro, m đau, tai n n

ệ ề ề ấ ộ ườ ắ ợ ớ ệ lao đ ng, b nh ngh nghi p.. trong đó có r t nhi u tr ng h p g n v i quá trình

ụ ể ủ ữ ề ệ ệ ả ớ ộ ộ lao đ ng, v i nh ng đi u ki n lao đ ng c th c a doanh nghi p thì ph i có trách

ư ậ ệ ỉ ườ ự ộ ớ ọ nhi m BHXH cho h . Ch có nh v y ng i lao đ ng m i yên tâm tích c c lao

ệ ấ ả ầ ả ấ ộ ế ộ đ ng s n xu t góp ph n tăng năng su t lao đ ng, tăng hi u qu kinh t cho doanh

nghi p.ệ

ườ ữ ủ ặ ả ộ ố ố ớ Đ i v i ng i lao đ ng khi g p nh ng r i ro không mu n và không ph i hoàn

ế ỗ ủ ườ ướ ủ ả ủ ế ự toàn hay tr c ti p do l i c a ng i khác thì tr c h t đó là r i ro c a b n thân. Vì

ế ế ố ượ ứ ề ố ườ ỗ ợ th , n u mu n đ c BHXH t c là mu n nhi u ng i khác h tr cho mình, là dàn

ả ủ ủ ề ườ ự ự ế ả ị tr i r i ro c a mình cho nhi u ng i khác thì t mình ph i gánh ch u tr c ti p và

ướ ế ề ả ườ ả ộ tr c h t đã... Đi u đó có nghĩa là b n thân ng ệ i lao đ ng ph i có trách nhi m

ể ự ả ể tham gia BHXH đ t b o hi m cho mình.

ả ự ự ủ ể 2.3) BHXH ph i d a trên s đóng góp c a các bên tham gia đ hình thành lên

ỹ qu BHXH.

Ở ủ ệ ả ắ ấ nguyên t c trên đã th y rõ tính khách quan c a trách nhi m ph i tham gia

ố ớ ườ ủ ả ộ ướ ườ ử ụ BHXH đ i v i ng i lao đ ng c a c ba bên (Nhà n c, ng ộ i s d ng lao đ ng

ườ ề ộ ệ ụ ể ủ ể và ng i lao đ ng) trong n n kinh t ế ị ườ th tr ng. ệ Bi u hi n c th c a trách nhi m

ờ ự ầ ươ ứ ỳ này là đóng phí BHXH đ u k . Nh s đóng góp đó mà ph ủ ng th c riêng có c a

ả ủ ề ề ề ệ ể ạ ậ ố BHXH là dàn tr i r i ro theo nhi u chi u, t o đi u ki n đ phân ph i thu nh p theo

ớ ượ ề ề ọ ơ ữ ự ệ ạ ố ả c chi u d c và chi u ngang m i đ c th c hi n. H n n a nó còn t o ra m i quan

ẽ ữ ề ợ ệ ặ ộ ớ ầ ệ h ràng bu c ch t ch gi a trách nhi m v i quy n l ố i góp ph n phòng ch ng

ệ ượ ữ ệ ố ạ ộ ễ ạ ề ợ nh ng hi n t ng nhi u trong h th ng ho t đ ng mang l i nhi u l ọ i ích cho m i

ườ ng i có liên quan này.

ả ậ ố ớ . 2.4) Ph i tuân theo quy lu t s l n

ơ ế ộ ộ ướ ế ắ BHXH là m t trong các nguyên t c, các c ch an toàn xã h i, tr c h t là s ự

ợ ườ ộ ườ ị ả ị ấ ợ tr giúp cho ng i lao đ ng trong các tr ậ ặ ng h p b gi m ho c b m t thu nh p

ọ ị ố ế ả ặ ờ ộ ổ ị ủ ạ t m th i khi h b m đau, thai s n… ho c h t tu i lao đ ng theo quy đ nh c a

ộ ờ ủ ậ ườ ườ ờ ộ ả pháp lu t. Trong c cu c đ i c a ng ộ i lao đ ng th ng thì th i gian lao đ ng dài

ườ ị ạ ặ ấ ộ ộ ờ ờ ờ ơ h n th i gian ng ả i lao đ ng b t m th i m t kh năng lao đ ng ho c th i gian t ừ

ế ế ế ổ ộ ườ khi h t tu i lao đ ng đ n lúc ch t. V l ả ạ ấ ả i t ữ t c nh ng ng i tham gia BHXH

ể ắ ậ ầ ộ ướ ế ủ ả cùng m t lúc có nhu c u b o hi m, vì v y nguyên t c tr ấ c h t c a BHXH là l y

ể ả ể ậ ấ ờ ố ộ ả ố s đông bù s ít, l y quãng đ i lao đ ng có thu nh p đ b o hi m cho khi gi m

ặ ấ ả ộ ho c m t kh năng lao đ ng.

ế ợ ạ ợ ữ ươ ứ ứ 2.5) K t h p gi a các lo i l ả i ích, các kh năng và ph ng th c đáp ng nhu

ầ c u BHXH .

ả ườ ử ụ ộ ườ Trong BHXH c ba bên tham gia: Ng i s d ng lao đ ng, ng ộ i lao đ ng và

ướ ề ậ ượ ề ợ ư ợ ậ ượ ả Nhà n c đ u nh n đ c nhi u l i ích. Nh ng l i ích nh n đ c không ph i luôn

ấ ớ ư ố ạ ợ ạ ẫ luôn nh nhau, th ng nh t v i nhau mà trái l i có l i ích có lúc l ớ i mâu thu n v i

ờ ạ ợ ấ ứ ệ ệ ặ ẳ ạ ỉ nhau. Ch ng h n vi c tăng m c tr c p ho c tăng th i h n ngh làm vi c và h ưở ng

ợ ấ ẽ ấ ợ ườ ư ộ ạ tr c p BHXH s r t có l i cho ng i lao đ ng nh ng l i gây khó khăn cho ng ườ i

ủ ử ụ ả ấ ợ ế ả ậ ộ ườ ử ụ ộ ch s d ng lao đ ng, n u gi m h u qu b t l i cho ng i s d ng lao đ ng thì

ả ị Nhà n ướ ạ c l i ph i gánh ch u.

ả ả ợ ấ ề ươ ứ ơ ả ấ 2.6) M c tr c p BHXH ph i đ m b o th p h n ti n l ng khi đang đi làm,

ả ớ ơ ứ ươ ư ố nh ng cũng ph i l n h n m c l ng t ể . i thi u

ợ ấ ở ạ ợ ấ ề ươ ế Tr c p BHXH nói đây là lo i tr c p thay th cho ti n l ư ợ ấ ng nh tr c p

ố ợ ấ ư ứ ả ắ ặ ả ổ ợ ấ m đau, thai s n, h u trí tu i già ch không ph i là tr c p bù đ p ho c tr c p

ư ế ề ươ ề ả ườ ử ụ ả ộ BHXH. Nh đã bi t, ti n l ng là kho n ti n mà ng i s d ng lao đ ng tr cho

ườ ọ ự ấ ị ệ ệ ộ ỉ ườ ng i lao đ ng khi h th c hi n công vi c nh t đ nh. Nghĩa là, ch ng ộ i lao đ ng

ứ ẻ ườ ệ ườ ấ ị ự ệ ệ có s c kho bình th ng, có vi c làm bình th ng và th c hi n công vi c nh t đ nh

ề ươ ớ ị ố ự ệ ạ ổ m i có ti n l ng. Khi đã b m đau, tai n n hay tu i già không th c hi n đ ượ c

ấ ị ệ ệ ướ ỉ ặ công vi c nh t đ nh ho c không vi c làm mà tr c đó có tham gia BHXH thì ch có

ể ằ ợ ấ ợ ấ ề ươ ượ ế tr c p BHXH và tr c p đó không th b ng ti n l ạ ng t o ra đ c. Còn n u c ố

ả ợ ấ ề ươ ặ ằ ơ ộ ườ tìm cách tr tr c p BHXH b ng ho c cao h n ti n l ng thì không m t ng i lao

ả ố ắ ệ ể ự ệ ươ ộ đ ng nào ph i c g ng có vi c làm và tích c c làm vi c đ có l ng mà ng ượ ạ i c l

ể ưở ả ố ợ ấ ậ ơ ỹ ọ ẽ ố ắ h s c g ng m đau, thai s n đ h ữ ng tr c p. H n n a cách l p qu , ph ươ ng

ả ợ ấ ả ủ ứ ủ ằ ề th c dàn tr i r i ro c a BHXH cũng không cho phép tr tr c p BHXH b ng ti n

ả ợ ấ ề ươ ị ủ ẳ ươ l ng lúc đang đi làm. Vì tr ằ tr c p b ng ti n l ng thì ch ng khác gì b r i ro

ủ ủ ữ ế ả ườ đem r i ro c a mình dàn tr i h t cho nh ng ng i khác.

ư ậ ợ ấ ề ươ ứ ứ ả ấ ơ Nh v y, m c tr c p BHXH ph i th p h n m c ti n l ng lúc đang đi làm.

ợ ấ ụ ứ ủ ấ ấ ả ấ Tuy nhiên do m c đích, b n ch t và cách làm c a BHXH thì m c tr c p th p nh t

ứ ố ể ấ ơ ố ể ớ cũng không th th p h n m c s ng t ỉ i thi u hàng ngày. Ch khi đó BHXH m i có

tính nhân văn cao c .ả

ộ ớ ế ợ ữ ắ ự 2.7) K t h p gi a BHXH b t bu c v i BHXH t ệ . nguy n

ậ ố ớ ứ ắ ể ả ụ ể ả ả ộ ộ B o hi m xã h i áp d ng hình th c b t bu c đ đ m b o quy lu t s l n và

ộ ố ệ ố ủ ả ả ằ ườ ộ ố s có h s an toàn cao nh m đ m b o cu c s ng c a ng i lao đ ng. Tuy nhiên,

ườ ườ ộ ố ưở ợ ấ ư ở ứ ữ có nh ng tr ợ ng h p, ng i lao đ ng mu n h ng tr c p h u trí ơ m c cao h n

ứ ượ ưở ướ ứ ắ ặ ắ ấ ộ ọ m c đ c h ng d i hình th c b t bu c, ho c khi cân nh c th y h đóng thêm

ứ ử ề ế ệ ợ ơ ộ vào BHXH cũng là m t hình th c g i ti n ti t ki m, và có khi còn l ử i h n g i vào

ọ ẽ ứ ề ầ ơ ị ngân hàng, thì h s có nhu c u đóng phí BHXH nhi u h n m c quy đ nh. Chính vì

ứ ự ệ ượ ả ả ố ơ ầ ậ v y, khi đáp ng nhu c u đó cũng th c hi n đ c đ m b o t ộ ố t h n cu c s ng cho

ườ ậ ố ớ ẫ ượ ộ ồ ờ ọ ng i lao đ ng đ ng th i quy lu t s l n v n đ c tôn tr ng.

ả ả ả ướ ố ả ấ ạ ồ 2.8) Ph i đ m b o tính th ng nh t BHXH trên ph m vi c n ờ c, đ ng th i

ộ ậ ấ ủ ộ ả ạ ph i phát huy tính đa d ng, năng đ ng c a các b ph n c u thành .

ệ ố ộ ướ ủ ườ ề ấ ồ ộ H th ng BHXH c a m t n c th ậ ng g m nhi u b ph n c u thành. Trong

ậ ớ ấ ộ ộ ặ ứ ệ đó b ph n l n nh t do Nhà n ướ ổ c t ả ch c và b o h đ c bi t bao trùm toàn b ộ

ữ ươ ừ ướ ườ ộ nh ng ng ườ ưở i h ng l ng t Ngân sách Nhà n ữ c và nh ng ng ộ i lao đ ng thu c

ự ữ ế ủ ấ ướ ọ ỏ ơ ậ ộ nh ng khu v c kinh t quan tr ng c a đ t n ơ c. Các b ph n nh h n do các đ n

ế ư ổ ộ ố ố ượ ể ả ứ ế ạ ị v kinh t và t nhân t ể ch c ra đ b o hi m cho m t s đ i t ng h n ch do

ậ ậ ộ ị ướ ổ ứ ể pháp lu t quy đ nh. Trong b ph n do Nhà n ch c còn có th có m t s b ộ ố ộ c t

ố ớ ố ớ ư ứ ậ ph n BHXH chuyên ngành nh : BHXH đ i v i công ch c, BHXH đ i v i quân

ưở ươ ộ ố ộ ậ ế nhân h ng l ng và m t s b ph n BHXH theo ngành kinh t ấ ặ có tính ch t đ c

ườ ậ ắ ỏ ộ ư ế ứ thù (đ ng s t, khai thác m ...). Các b ph n BHXH đ ựơ ổ c t ch c nh th nào,

ệ ề ề ế ị ướ ị nhi u hay ít là do đi u ki n kinh t ộ , chính tr , xã h i và do Nhà n c quy đ nh. ở

ữ ề ệ ế ư ộ ổ ứ ướ n c ta do nh ng di u ki n kinh t xã h i ch a cho phép các t ch c và cá nhân

ự ủ ệ ỉ ướ th c hi n BHXH mà ch có BHXH c a Nhà n c.

ạ ộ ệ ể ả ấ ế ả ả ả ố Đ BHXH ho t đ ng có hi u qu nh t thi ấ t ph i b o đ m tính th ng nh t

ặ ơ ả ụ ộ ỳ ệ ề ớ ữ ặ ấ ữ ấ ể trên nh ng v n đ l n ho c c b n nh t đ tránh tu ti n, tính c c b ho c nh ng

ế ể ỗ ộ ậ ấ ẫ ả ờ ồ ơ ả mâu thu n n y sinh. Đ ng th i cũng ph i có c ch đ m i b ph n c u thành có

ạ ộ ữ ư ể ể ể ắ ộ ổ ể th năng đ ng trong ho t đ ng đ chúng có th bù đ p, b xung nh ng u đi m

cho nhau.

ả ượ ể ầ ừ ướ ợ ớ ệ ề 2.9) BHXH ph i đ c phát tri n d n t ng b c phù h p v i các đi u ki n kinh

ộ ủ ấ ướ ừ ế t xã h i c a đ t n ạ c trong t ng giai đo n phát tri n c th ể ụ ể.

ộ ướ ắ ấ ặ ớ ạ ế ớ ề ủ BHXH c a m t n c g n r t ch t v i tr ng thái kinh t ệ , v i các đi u ki n

ế ớ ơ ế ả ặ ộ ộ ệ ớ ự ề ỉ kinh t xã h i, v i c ch và trình đ qu n lý đ c bi t là v i s đi u ch nh, s ự

ộ ủ ề ế ủ ướ ướ ồ đ ng b c a n n pháp ch c a n c đó. Trong tình hình n c ta, kinh t ế ị ườ ng th tr

ướ ề ặ ế ộ ị theo đ nh h ng XHCN đang hình thành, nhi u m t kinh t ể xã h i đang chuy n

ả ả ự ể ệ ắ ả ạ ậ ắ ộ đ ng m nh. Vì v y, vi c xây d ng và phát tri n BHXH ph i b o đ m ch c ch n,

ậ ọ ướ ợ tính toán th n tr ng và có b c đi phù h p.

III. QUỸ BHXH

ỹ ủ 1 Vai trò c a qu BHXH

ế ư ề ấ ạ ộ ỹ ỹ ờ ố Trong đ i s ng kinh t xã h i, có r t nhi u lo i qu khác nhau nh : qu tiêu

ỹ ề ươ ỹ ự ỹ ả ấ ưở dùng, qu s n xu t, qu d phòng, qu ti n l ỹ ề ng, qu ti n th ỹ ng, qu phúc l ợ i,

ỹ ế ấ ả ề ể ậ ạ ộ ợ ỹ qu ti ệ t ki m... T t c các lo i qu này đ u có m t đi m chung là t p h p các

ươ ữ ụ ệ ị ph ạ ộ ng ti n tài chính cho nh ng ho t đ ng nào đó theo m c tiêu đ nh tr ướ Quỹ c.

ỏ ể ề ặ ả ỹ ị ươ ấ ể ự ệ ậ ớ l n hay qu nh bi u th kh năng v m t ph ệ ng ti n và v t ch t đ th c hi n

ệ ầ công vi c c n làm.

ỉ ồ ạ ớ ấ ả ỹ ề ố ượ ạ T t c các qu đ u không ch t n t ộ i v i m t kh i l ng tĩnh t ờ ộ i m t th i

ể ộ ở ầ ả ớ ồ ở ầ ế đi m mà luôn bi n đ ng tăng lên đ u vào v i các ngu n thu và gi m đi đ u ra

ư ộ ể ả ụ ả ả ầ ả ổ ị ớ v i các kho n chi nh m t dòng ch y liên t c. Đ đ m b o cho đ u ra n đ nh,

ườ ế ậ ộ ượ ự ữ ở ậ ể ắ ề ượ ng i ta thi t l p m t l ng d tr . B i v y, đ n m và đi u hành đ ộ c m t qu ỹ

ỉ ắ ả ượ ố ượ ạ ể ộ ờ nào đó thì không ph i ch n m đ c kh i l ủ ng c a nó t ấ i m t th i đi m nh t

ả ắ ơ ọ ủ ả ộ ị đ nh, mà quan tr ng h n là ph i n m đ ượ ư ượ c l u l ờ ng c a nó trong m t kho ng th i

ấ ị gian nh t đ nh.

ư ữ ề ệ ậ ỹ ỹ ợ Theo nh ng quan ni m v qu nói chung nh trên, thì qu BHXH là t p h p

ề ủ ữ ữ ằ ườ ộ ỹ nh ng đóng góp b ng ti n c a nh ng ng i tham gia BHXH hình thành m t qu tài

ộ ậ ậ ướ ể ả ằ chính đ c l p, t p trung n m ngoài Ngân sách Nhà n c đ chi tr ữ cho nh ng

ọ ị ả ậ ấ ặ ọ ng ườ ượ i đ ị ả c BHXH và gia đình h khi h b gi m ho c m t thu nh p do b gi m

ệ ấ ặ ả ấ ộ ho c m t kh năng lao đ ng, m t vi c làm.

ư ậ ỹ ự ộ ờ ộ ồ ỹ ỹ Nh v y, qu BHXH là m t qu tiêu dùng đ ng th i là m t qu d phòng, nó

ế ừ ộ ấ ệ ề ừ v a mang tính kinh t ơ ở ậ , v a mang tính xã h i r t cao và là đi u ki n hay c s v t

ộ ệ ố ồ ạ ấ ả ả ọ ể ch t quan tr ng đ m b o cho toàn b h th ng BHXH t n t i và phát tri n.

ạ ộ ả ạ ỹ ả ữ ế Qu BHXH hình thành và ho t đ ng đã t o ra kh năng gi ủ i quy t nh ng r i

ủ ấ ả ườ ự ữ ớ ổ ệ ấ ro c a t ữ t c nh ng ng ả i tham gia v i t ng d tr ít nh t, giúp cho vi c dàn tr i

ượ ự ề ệ ả ờ ờ ồ ủ r i ro đ c th c hi n theo c hai chi u không gian và th i gian, đ ng th i giúp

ố ệ ạ ế ườ ử ụ ộ ế ệ ả gi m t ể i thi u thi t h i kinh t cho ng i s d ng lao đ ng, ti t ki m chi cho c ả

ướ ngân sách Nhà n c và ngân sách gia đình.

ồ ỹ 2 Ngu n qu BHXH

ữ ữ ủ ề ằ ậ ỹ ườ Qu BHXH t p trung nh ng đóng góp b ng ti n c a nh ng ng i tham gia

ỹ ề ệ ậ ể ộ ả BHXH hình thành m t qu ti n t t p trung đ chi tr ữ cho nh ng ng ườ ượ i đ c

ọ ị ả ị ả ặ ậ ấ ọ ưở h ấ ng BHXH và gia đình h khi h b gi m ho c m t thu nh p do b gi m, m t

ệ ả ặ ấ ộ kh năng lao đ ng ho c m t vi c làm.

ư ậ ỹ ự ộ ộ ồ ờ ỹ ỹ Nh v y qu BHXH là m t qu tiêu dùng, đ ng th i là m t qu d phòng; nó

ế ừ ộ ấ ệ ề ừ v a mang tính kinh t ơ ở ậ v a mang tính xã h i r t cao và là đi u ki n hay c s v t

ộ ệ ố ấ ả ồ ạ ấ ả ọ ể ch t quan tr ng nh t đ m b o cho toàn b h th ng BHXH t n t i và phát tri n.

ạ ộ ả ạ ỹ ả ủ ế Qu BHXH hình thành và ho t đ ng đã t o kh năng gi ữ i quy t nh ng r i ro

ườ ự ữ ớ ổ ệ ấ ủ ấ ả ữ c a t t c nh ng ng ả ủ i tham gia v i t ng d tr ít nh t, giúp cho vi c giàn tr i r i

ượ ự ệ ề ả ờ ờ ồ ro đ ả c th c hi n theo c hai chi u không gian và th i gian, đ ng th i giúp gi m

ệ ạ ế ườ ử ụ ộ ế ệ ả ể thi u thi t h i kinh t cho ng i s d ng lao đ ng, ti t ki m chi cho c Ngân sách

ướ nhà n cvà ngân sách gia đình.

ỹ ượ ừ ề Qu đ c hình thành t ồ nhi u ngu n khác nhau:

ứ ủ ầ ườ ử ụ ộ ườ Th nh t, ấ đó là ph n đóng góp c a ng i s d ng lao đ ng, ng ộ i lao đ ng

ướ ơ ả ủ ỉ ọ ế ấ ồ ớ và Nhà n ỹ c, đây là ngu n chi m t tr ng l n nh t và c b n c a qu .

ứ ỗ ươ ậ ầ ộ ố ủ Th hai, là ph n tăng thêm do b ph n nhàn r i t ng đ i c a qu đ ỹ ượ ổ c t

ạ ộ ư ứ ờ ch c BHXH chuyên trách đ a vào ho t đ ng sinh l i.

ứ ạ ủ ữ ầ ộ ổ ứ ế Th ba, là ph n n p ph t c a nh ng cá nhân và t ch c kinh t ậ ạ vi ph m lu t

ầ ớ ướ ế ớ ề ỹ ượ ệ ề l v BHXH. Ph n l n các n c trên th gi i, qu BHXH đ u đ c hình thành t ừ

ồ ươ ủ ứ các ngu n nêu trên. Tuy nhiên ph ứ ng th c đóng góp và m c đóng góp c a các bên

tham gia có khác nhau.

ụ ỹ ử ụ 2 M c đích s d ng qu BHXH

ỹ ượ ử ụ ủ ế ự Qu BHXH đ c s d ng ch y u cho hai m c đich sau đây:

ế ộ ợ ấ ả Chi tr và tr c p cho các ch đ BHXH

ự ệ ả Chi phí cho s nghi p qu n lý BHXH

ị ủ ố ế ứ ế ổ ộ Theo khuy n ngh c a T ch c lao đ ng qu c t ỹ (ILO) qu BHXH đ ượ ử c s

ể ợ ấ ố ượ ộ ố ị ụ d ng đ tr c p cho các đ i t ằ ổ ng tham gia BHXH, nh m n đ nh cu c s ng cho

ố ượ ọ ự ấ ả b n thân và gia đình h , khi đ i t ặ ủ ng tham gia BHXH g p r i ro. Th c ch t là tr ợ

ế ộ ổ ứ ướ ấ c p cho 9 ch đ mà t ch c này đã nêu lên trong công c 102 tháng 6 năm 1952

ạ t ơ ơ i Gi nev :

1. Chăm sóc y tế

ợ ấ ố 2. Tr c p m đau

ợ ấ ấ ệ 3. Tr c p th t nghi p

ợ ấ ổ 4. Tr c p tu i già

ợ ấ ề ệ ệ ạ ộ 5. Tr c p tai n n lao đ ng và b nh ngh nghi p

ợ ấ 6. Tr c p gia đình

ợ ấ ẻ 7. Tr c p sinh đ

ợ ấ ế 8. Tr c p khi tàn ph

ợ ấ ườ ợ ấ ấ ố ườ ưỡ 9. Tr c p cho ng i còn s ng ( tr c p m t ng i nuôi d ng)

ộ ệ ố ỳ ề ế ộ ế ộ ệ ế 9 ch đ trên hình thành m t h th ng các ch đ BHXH . Tu đi u ki n kinh t xã

ỗ ướ ướ ơ ự ế ơ ị ộ h i mà m i n c tham gia công ệ c Gi nev th c hi n khuy n ngh đó ở ứ ộ m c đ

ư ự ệ ấ ả ượ ế ộ ả ấ khác nhau, nh ng ít nh t ph i th c hi n đ c ba ch đ . Trong đó, ít nh t ph i có

ệ ố ế ộ ế ộ ộ ỗ m t trong năm ch đ : (3), (4), (5), (8), (9). M i ch đ trong h th ng trên khi xây

ơ ở ữ ự ề ế ề ươ ậ ộ ự d ng đ u d a trên nh ng c s kinh t xã h i tài chính, thu nh p, ti n l ng v.v…

ế ộ ỳ ừ ế ố ự ế ả ờ ồ Đ ng th i tu t ng ch đ khi xây d ng còn ph i tính đ n các y u t ổ ọ sinh h c; tu i

ủ ầ ọ ưỡ ấ ử ố th bình quân c a qu c gia, nhu c u dinh d ng; xác su t t vong…

ơ ở ể ệ ề ị ưở ế ả ộ Tuy nhiên, c s đ xác đ nh đi u ki n h ạ ng BHXH ph i tính đ n m t lo t

ế ố ộ ệ ố ế ộ ế ộ ư ừ ế các y u t liên quan đ n toàn b h th ng các ch đ cũng nh t ng ch đ BHXH

ề ệ ẳ ạ ị ưở ợ ấ ổ ụ ể c th . Ch ng h n khi xác đ nh đi u ki n h ả ự ng tr c p BHXH tu i già ph i d a

ổ ờ ơ ở ớ ủ ườ ủ ế ở ộ ọ vào c s sinh h c là tu i đ i và gi i tính, c a ng i lao đ ng là ch y u. B i vì

ể ưở ổ ợ ấ ư ủ ỗ ớ ỗ ố ỗ tu i già đ h ng tr c p h u trí c a m i gi ữ i, m i vùng, m i qu c gia có nh ng

ệ ấ ị ữ ướ ữ ổ ị khác bi t nh t đ nh. Do đó, co nh ng n c quy đ nh: Nam 60 tu i và N 55 tu i s ổ ẽ

ỉ ư ư ữ ướ ữ ổ ị ượ đ c ngh h u. Nh ng cũng có nh ng n c quy đ nh: Nam 65 tu i và N 60

ề ệ ặ ổ ị ưở ợ ấ ạ ộ tu i.v.v…Ho c khi xác đ nh đi u ki n h ộ ng tr c p cho chê đ tai n n lao đ ng

ế ố ế ệ ệ ề ả ư ệ ề ườ và b nh ngh nghi p ph i tính đ n các y u t nh : Đi u ki n và môi tr ng lao

ế ố ả ộ ườ ệ ộ ộ ộ đ ng; b o h lao đ ng v.v…Các y u t này th ng có quan h và tác đ ng qua l ạ i

ề ả ưở ủ ừ ế ộ ế ệ ề ớ v i nhau ít nhi u nh h ng đ n đi u ki n BHXH c a t ng ch đ và toàn b h ộ ệ

ế ộ ố th ng các ch đ BHXH.

ờ ưở ợ ấ ứ ưở ợ ấ ụ Th i gian h ng tr c p và m c h ộ ng tr c p BHXH nói chung ph thu c

ườ ợ ụ ể ủ ờ ườ ừ vào t ng tr ng h p c th và th i gian đóng phí BHXH c a ng ộ i lao đ ng trên

ứ ưở ứ ụ ồ ờ ộ ơ ở ươ c s t ữ ng ng gi a đóng và h ợ ấ ng. Đ ng th i m c tr c p còn ph thu c vào

ứ ố ủ ừ ủ ả ỹ kh năng thanh toán chung c a t ng qu tài chính BHXH; m c s ng chung c a các

ư ớ ườ ợ ấ ư ứ ề ắ ộ ầ t ng l p dân c và ng i lao đ ng. Nh ng v nguyên t c, m c tr c p này không

ề ươ ứ ơ ề ặ ườ ệ ộ cao h n m c ti n l ng ho c ti n công khi ng i lao đ ng đang làm vi c và nó ch ỉ

ộ ỷ ệ ấ ị ề ươ ứ ầ ớ ở ằ b ng m t t l ph n trăm nh t đ nh so v i m c ti n l ề ng hay ti n công. các

ế ứ ươ ể ườ ướ n c kinh t phát tri n do m c l ng cao nên t ỷ ệ l này th ấ ng th p và ng ượ ạ ở c l i

ướ ứ ụ ể ề ấ ả ữ nh ng n c đang phát tri n do m c ti n lêong còn th p nên ph i áp d ng m t t ộ ỷ ệ l

ụ ở ợ ấ ỉ ằ ứ ươ ứ ư ấ khá cao. Ví d , pháp m c tr c p h u trí ch b ng 50% m c l ớ ng cao nh t (v i

ủ ề ệ ố ượ ưở ợ ấ đi u ki n đóng BHXH đ 37,5 năm), m đau đ c h ề ằ ng tr c p b ng 50% ti n

ỉ ố ờ ợ ấ ươ l ng, th i gian ngh m đ ượ ưở c h ng tr c p không quá 12 tháng. Sinh con đ ượ c

ợ ấ ề ươ ầ ưở h ng tr ằ c p BHXH b ng 90% ti n l ng trong vòng 16 tu n v.v…Còn ở

ợ ấ ư ứ ừ ộ ừ ế ươ Philipin, m c tr c p h u trí t ỳ 42% đ n 102%, tu thu c t ng nhóm l ng khác

ượ ỉ ượ ợ ấ ố nhau, m đau đ ượ ưở c h ng 65%, sinh con đ c ngh 45 ngày và đ ằ c tr c p b ng

ề ươ 100% ti n l ng v.v…

ệ ậ ướ ợ ấ ằ ị ầ Tuy v y, vi c các n c quy đ nh tr c p BHXH b ng t ỷ ệ l ớ ph n trăm so v i

ề ươ ườ ế ẫ ậ ộ ỹ ti n l ề ng hay ti n công th ng d n đ n b i chi qu BHXH. Vì v y, m t s n ộ ố ướ c

ư ả ố ờ ỉ ư ụ ầ ặ ả ắ đã ph i tìm cách kh c ph c nh : tr ngay 1 l n khi ngh h u, ho c su t đ i đóng

ủ ậ ầ ộ ị ưở theo t ỷ ệ l ứ ph n trăm c a m t m c thu nh p quy đ nh và h ng cũng theo t ỷ ệ l ầ ph n

ủ ị ứ trăm c a m c quy đ nh.

ả ợ ấ ế ộ ỹ ệ Ngoài vi c chi tr c p theo các ch đ BHXH, qu BHXH còn đ tr ượ ử c s

ề ươ ư ả ữ ườ ệ ệ ụ d ng cho chi phí qu n lý nh : Ti n l ng cho nh ng ng i làm vi c trong h thông

ộ ố ố ị ẩ ả ả ấ BHXH; kh u hao tài s n c đ nh, văn phòng ph m và m t s kho n chi khác…

ả ượ ầ ỗ ỹ ầ ư ợ ầ ư ụ ỹ Ph n qu nhàn r i ph i đ c đem đ u t sinh l i. M c đích đ u t qu BHXH là

ằ ả ưở ầ ư ồ ỹ ỹ nh m b o toàn và tăng tr ng ngu n qu . Quá trình đ u t ả ả qu BHXH ph i đ m

ợ ả ợ ậ ả ả ắ ả b o nguyên t c: an toàn, có l i nhu n, có kh năng thanh toán và đ m b o l i ích

kinh tế xã h i. ộ

ƯƠ

CH

NG II

:

Ạ

Ỹ TÌNH HÌNH THU – CHI QU BHXH T I PHÒNG BHXH

Ủ

Ệ

Ị

HUY N GIAO TH Y (NAM Đ NH)

Ớ Ủ Ệ Ệ Ề I. VÀI NÉT GI I THI U V BHXH HUY N GIAO TH Y

ỷ ượ ệ ạ ậ ộ ừ Phòng BHXH huy n Giao Thu đ c thành l p và đi vào ho t đ ng t tháng

ớ ự ủ ệ ắ ỷ ệ 9 năm 1995 cùng v i s chia c t hành chính c a huy n Xuân Thu thành huy n

ườ ủ ế ệ ệ ỷ ỷ Xuân Tr ự ng và huy n Giao Thu . Phòng BHXH huy n Giao Thu ch y u th c

ệ ể ệ ạ ả ầ hi n vi c thu chi thu n tuý mà không kinh doanh lo i hình b o hi m nào.

ệ ỷ ấ ả ứ ộ Phòng BHXH huy n Giao Thu có t t c 7 cán b viên ch c, trong đó ông

ế ễ ậ ố ộ ị Nguy n Công Hoan là Giám Đ c, bà Chu Th Vân ánh là K toán kiêm b ph n chi,

ụ ậ ạ ặ ộ ị ị ễ bà Đ ng Th Dung ph trách b ph n hành chính, bà Ph m Th Vóc và ông Nguy n

ụ ụ ề ậ ả ậ ộ ộ ầ Thành Lý ph trách b ph n thu, ông Tr n H i Tri u ph trách b ph n chính

ụ ậ ạ ầ ộ ệ sách, ông Tr n M nh Hùng ph trách b ph n y t ế ự t nguy n.

ế ủ ị ự ự ệ ỷ ỉ ị ả BHXH huy n Giao Thu ch u s qu n lý tr c ti p c a BHXH t nh Nam Đ nh,

ấ ả có con d u và tài kho n riêng.

BHXH ỷ S đ v trí c a BHXH huy n Giao Thu : ệ t Nam

BHXH t nhỉ Nam Đ nhị

BHXH huy nệ Giao Thuỷ

ơ ồ ị ủ ệ

ự ụ ệ ệ ệ ệ ỷ ỉ BHXH huy n Giao Thu có trách nhi m th c hi n nhi m v BHXH t nh Nam

ồ ị Đ nh giao cho g m:

ự ươ ế ạ ố ỉ Xây d ng ch ng trình, k ho ch công tác năm trình Giám đ c BHXH t nh

ệ ị ổ ứ ệ Nam Đ nh phê duy t và t ự ch c th c hi n;

ớ ổ ỹ ươ ố ệ Theo dõi, đ c thu BHXH 20% so v i t ng qu l ng (hi n nay là 23% do y

ủ ử ụ ủ ệ ậ ộ ế t nh p vào 3%) trong đó thu 15% c a ch s d ng lao đ ng (hi n nay là 17%) và

ườ ộ ủ 5% c a ng ệ i lao đ ng (hi n nay là 6%);

ế ộ ố ượ ỉ ố ả ả Chi tr các ch đ ngh m, thai s n cho đ i t ng tham gia đóng góp

BHXH;

ứ ệ ổ ả ệ ợ ấ ư T ch c vi c chi tr ả ươ l ệ ng h u, tr c p BHXH, c vi c chi pháp l nh

ườ ng i có công;

ể ậ ả ươ ả Theo dõi tăng, gi m hàng tháng đ l p danh sách chi tr l ư ng h u và tr ợ

ị ấ c p theo quy đ nh;

ạ ố ư ế ế ậ ơ ế ộ ề Ti p nh n đ n th khi u n i, t cáo v ch đ , chính sách BHXH đ gi ể ả i

ế ề ặ ẩ ớ ỉ ả ế quy t theo th m quy n ho c báo cáo v i BHXH t nh xem xét gi i quy t;

ờ ớ ế ậ ị ị ỉ ườ Ti p nh n, báo cáo k p th i v i BHXH t nh Nam Đ nh các tr ợ ng h p

ợ ấ ề ạ ỉ ươ ưở h ng l c tr c p BHXH, đi u ch nh l ư ng h u.

ế ờ ớ ồ ơ ố ể ể ấ ổ ố Đ i chi u t khai v i h s g c đ tri n khai c p s BHXH.

ậ ủ ự ệ ệ ỷ ộ Hi n nay, BHXH huy n Giao Thu do có s sáp nh p c a BHYT nên có m t

ư ấ ụ ủ ề ẻ ề ệ ạ ậ ố s nhi m v và quy n h n c a BHYT nh : c p th BHXH, tuyên truy n, v n

ề ộ đ ng, đi u hành…

Ủ Ệ II. TÌNH HÌNH THU BHXH HUY N GIAO TH Y

1 Thu BHXH

ấ ề ữ ề ỹ 1.1) Nh ng v n đ chung v thu qu BHXH

ạ ộ ủ ỹ ớ ự ố ợ ủ ơ Thu qu BHXH là ho t đ ng c a các c quan BHXH cùng v i s ph i h p c a

ơ ở ứ ủ ậ ằ ạ ị các ban ngành ch c năng trên c s các quy đ nh c a pháp lu t nh m t o ra các

ậ ậ ồ ỹ ừ ệ ngu n tài chính t p trung (qu BHXH t p trung), t ủ vi c đóng góp c a các bên tham

ữ ổ ồ gia BHXH và nh ng ngu n tài chính b xung khác.

ạ ộ ạ ộ ể ế ộ ỹ Thu qu BHXH là m t ho t đ ng không th thi u trong ho t đ ng BHXH nói

ự ạ ậ ỹ ề ệ ậ ử ụ ả ả ạ ộ chung, nó đ m b o cho s t o l p và s d ng m t qu ti n t t p trung và t o ra

ạ ộ ể ế ể ệ ồ ngu n tài chính đ có th ti n hành các ho t đ ng BHXH. Do đó mà vi c đóng góp

ự ấ ế ủ vào BHXH c a các bên tham gia BHXH là s t ạ ộ t y u trong ho t đ ng BHXH, vì

ữ nh ng lý do sau:

ấ ự ữ ủ ệ ỹ ườ Vi c đóng góp qu BHXH đánh d u s đóng góp c a nh ng ng i tham gia

ơ ở ể ự ủ BHXH, là c s đ đo s đóng góp c a các bên tham gia BHXH.

ạ ượ ậ ồ ừ ể ế ấ ố T o ra đ c ngu n tài chính t p trung t đó có th ti n hành th ng nh t các

ạ ộ ho t đ ng BHXH.

ủ ồ ượ ừ ủ ế ồ Ngu n thu c a BHXH đ c hình thành t ủ ba ngu n ch y u: đóng góp c a

ườ ườ ử ụ ỗ ợ ừ ầ ộ ng ộ i lao đ ng, ng i s d ng lao đ ng và ph n h tr t Ngân sách Nhà n ướ c;

ơ ở ể ạ ệ ả ồ ngu n thu này ph n ánh rõ nét quan h ba bên trong BHXH, là c s đ t o ra các

ệ quan h khác trong BHXH.

ệ ề ợ ự ệ ấ ố Th c ch t, quan h ba bên trong BHXH là m i quan h v l i ích do s ự

ệ ề ợ ủ ố ừ ệ đóng góp vào BHXH c a các bên tham gia là m i quan h v l i ích, t vi c tham

ế ề gia đóng góp BHXH các bên tham gia BHXH đ u tìm ki m đ ượ ợ c l i ích cho mình,

ườ ử ụ ế ợ ừ ệ ọ ẽ ỏ ơ ng ộ i s d ng lao đ ng tìm ki m l i ích t vi c h s b ra ít chi phí h n khi

ườ ữ ủ ả ộ ườ ượ ng ặ i lao đ ng không may g p ph i nh ng r i ro, ng ộ i lao đ ng đ ế c tìm ki m

ừ ệ ọ ượ ưở ề ợ ữ ặ ả ọ ợ l i ích t vi c h đ c h ng các quy n l ủ i khi h không may g p ph i nh ng r i

ướ ạ ượ ụ ổ ị ượ ị ượ ố ro, Nhà n c đ t đ c m c tiêu n đ nh đ ộ ổ c xã h i, n đ nh đ c m i quan h ệ

ữ ườ ườ ử ụ ộ ể ộ ườ ợ l i ích gi a ng ộ i lao đ ng và ng i s d ng lao đ ng trong xã h i đ ng i lao

ề ẩ ấ ể ộ ả ộ đ ng yên tâm tham gia s n xu t thúc đ y n n kinh t ế xã h i phát tri n.

ừ ế ể ể ầ ằ ọ ộ T đó có th nói r ng, thu BHXH là m t ph n quan tr ng không th thi u đ ượ c

ạ ộ ủ c a ho t đ ng BHXH.

ạ 1.2) Công tác thu BHXH t ỷ ệ i BHXH huy n Giao Thu

ứ ạ ệ ể ặ ộ ộ ớ ỷ ị ộ ấ Giao Thu là m t huy n có đ a hình r t ph c t p: m t m t giáp v i bi n, m t

ặ ạ ớ ồ ở ồ ạ ư ề m t l i giáp v i Sông H ng nên đây t n t ề i nhi u ngành ngh khác nhau nh : làm

ầ ớ ệ ể ớ ạ ự nông nghi p (ph n l n), khu v c giáp v i bi n thì nhân dân l ắ i đánh b t và nuôi

ể ở ỷ ả ư ư ủ ấ ẩ ớ thu s n xu t kh u (nh ng ch a có đ quy mô l n đ tr thành công ty hay doanh

ệ ế ầ ư ự ứ ớ ố ấ ộ nghi p, mà h u h t là t nhân t đ ng ra làm l y v i s lao đ ng là con em trong

ắ ấ ặ ọ ố ị gia đình h ) ho c kinh doanh du l ch; bãi t m (Qu t Lâm), làm mu i…

ỷ ệ ư ệ ệ ị ỉ Trên đ a bàn huy n Giao Thu hi n nay ch a có khu công nghi p nào mà ch có

ủ ớ ệ ộ ộ m t vài xí nghi p; công ty có quy mô đ l n (đi thuê lao đ ng) ngoài các doanh

ệ ướ ạ ố ị nghi p nhà n ệ c có trên đ a bàn, đó là: Xí nghi p mu i B ch Long, Công ty c ổ

ự ầ ườ ự ể ầ ồ ổ ườ ph n xây d ng đ ng bi n H ng Hà, Công ty c ph n xây d ng đ ể ng bi n

ườ ệ ệ ằ ả Tr ng Giang. Các xí nghi p hay công ty này n m r i rác trong huy n Giao Thu ỷ

ậ ộ ỗ mà không t p trung m t ch .

ở ệ ề ặ ả ỷ Công tác thu BHXH BHXH huy n Giao Thu ít nhi u g p ph i khó khăn do

ứ ộ ậ ứ ạ ủ ệ ơ ế ữ ị đ a hình ph c t p và m c đ t p trung c a các nhà máy; xí nghi p này. H n th n a

ụ ở ủ ệ ướ ầ tr s c a BHXH huy n Giao Thu l ỷ ạ ặ ở ầ i đ t ệ đ u huy n, nên b c đ u công tác

ặ ấ ề ấ ộ ộ thu BHXH còn g p r t nhi u khó khăn, nh t là đ i ngũ cán b chuyên môn còn quá

ự ự ố ộ ư ế ặ ệ ậ ít ho c n u có thì trình đ ch a th c s t ỷ ẫ t. Tuy v y BHXH huy n Giao Thu v n

ề ỉ ỉ ị ố ắ c g ng hoàn thành các ch tiêu v thu BHXH mà BHXH t nh Nam Đ nh giao phó.

ệ ế ậ ỷ ế ừ ị ơ ơ BHXH huy n Giao Thu đã ti n hành l p danh sách chi ti t t ng đ n v ; c quan

ừ ệ ạ ậ ỷ ả tham gia BHXH, t ng cá nhân. Bên c nh đó BHXH huy n Giao Thu còn l p b ng

ế ủ ừ ỹ ươ ủ ừ ệ ể ươ l ng chi ti t c a t ng cá nhân, qu l ng c a t ng công ty hay xí nghi p đ làm

ỷ ặ ứ ệ ệ ạ ỗ ỹ ộ căn c thu qu BHXH. T i m i xã trong huy n, BHXH huy n Giao Thu đ t m t

ệ ườ ự ứ ợ ổ ban có trách nhi m thu – chi và báo cáo các tr ng h p có s thay đ i m c đóng góp

ứ ưở ỗ ỳ ế ế ệ ầ ổ hay m c h ng BHXH. G n đ n m i k báo cáo; t ng k t, BHXH huy n Giao

ộ ế ơ ở ử ề ệ ặ ợ ỷ Thu đã c cán b đ n các c s còn n đong ti n BHXH ho c dùng các bi n pháp

ư ọ ệ ề ệ ạ ắ thông tin khác nh : g i đi n tho i, nh n tin qua đài truy n thanh huy n Giao Thu ỷ

ợ ọ ạ ố ờ ị ể đ đôn đ c, thu k p th i, tránh tình tr ng n đ ng lâu dài.

ạ ượ ệ ậ ỷ ỉ Vì v y BHXH huy n Giao Thu đã đ t đ ứ ề c các ch tiêu v thu BHXH, m c

ư ệ ế ồ ỉ thu tăng nhanh rõ r t, nh năm 1995 ch có 633.124.098 đ ng, thì đ n năm 1996 con

ế ầ ồ ệ ấ ố s đó là 1.251.624.005 đ ng (tăng g n g p đôi), tinhd đ n năm 2003 BHXH huy n

ượ ồ ỷ Giao Thu đã thu đ c 6.282.523.923 đ ng.

ữ ồ 2 Nh ng ngu n thu BHXH

ườ ỹ ượ ừ Thông th ng, qu BHXH đ c hình thành t ồ ngu n sau:

ừ ữ ườ ủ ế ồ Thu t ủ đóng góp c a nh ng ng i tham gia BHXH là ngu n thu ch y u, quan

ơ ở ủ ế ấ ứ ấ ọ ố ỹ ủ ấ ỳ tr ng nh t cho b t c qu BHXH c a b t k qu c gia nào, nó là c s ch y u đ ể

ể ự ữ ệ ạ ỹ ồ hình thành nên qu BHXH và t o ra ngu n tài chính đ th c hi n nh ng ch đ ế ộ

ủ ự ư ả ườ BHXH; nh ng trong quá trình qu n lý s đóng góp c a ng i tham gia BHXH cũng

ứ ạ ầ ặ ấ ồ ọ ệ ph c t p và khó khăn nh t. Ngu n thu này có t m quan tr ng đ c bi ề t, nó là n n

ể ự ệ ể ượ ườ ả t ng đ có th th c hi n đ c chính sách BHXH. Thông th ồ ng, ngu n thu này

ư ượ đ c hình thành nh sau:

ườ ộ ỹ + Ng ơ ở ề i lao đ ng tham gia BHXH đóng góp vào qu BHXH trên c s ti n

ệ ủ ủ ề ầ ỗ ố ỳ ườ ươ l ng; tu theo đi u ki n c a m i qu c gia mà ph n đóng góp c a ng ộ i lao đ ng

ơ ở ề ươ ự ư ề ườ ộ có khác nhau, nh ng đ u d a trên c s là ti n l ủ ng c a ng i lao đ ng làm căn

ố ề ườ ả ộ ỹ ứ ể c đ tính toán s ti n ng i lao đ ng ph i đóng góp vào qu BHXH. Theo Đi u l ề ệ

ệ ị ườ ề ươ ả ằ ộ BHXH hi n hành quy đ nh ng i lao đ ng ph i đóng góp b ng 6% ti n l ng tháng

ướ (tr c đây là 5%).

ườ ử ụ ộ ườ + Ng i s d ng lao đ ng tham gia đóng góp BHXH cho ng ộ i lao đ ng trong

ị ườ ủ ầ ườ ử ụ ự ộ ơ đ n v mình; thông th ng ph n đóng góp c a ng i s d ng lao đ ng d a trên

ỹ ươ ề ệ ệ ị ườ ử ụ ổ t ng qu l ng. Theo Đi u l BHXH hi n hành quy đ nh ng ộ i s d ng lao đ ng

ả ằ ướ ỹ ề ươ ủ ữ ph i đóng góp b ng 17% (tr ổ c đây là 15%) t ng qu ti n l ng c a nh ng ng ườ i

ơ ị tham gia BHXH trong đ n v .

ừ ệ ỗ ợ ủ ướ ủ ế ả Thu t vi c h tr c a Ngân sách Nhà n ể ả c ch y u là đ đ m b o cho các

ạ ộ ễ ượ ề ườ ữ ho t đ ng BHXH di n ra đ ặ c đ u đ n, bình th ộ ớ ng, tránh nh ng xáo tr n l n

ự ệ ệ ồ ừ ệ ỗ ợ ủ ướ trong vi c th c hi n BHXH. Ngu n thu t vi c h tr c a Ngân sách Nhà n c cho

ạ ộ ỗ ợ ủ ệ ớ ỹ ướ qu BHXH đôi khi là khá l n, vi c h tr cho ho t đ ng BHXH c a Nhà n c là

ạ ộ ườ ể ả ệ ố ụ ự ả ho t đ ng th ng xuyên và liên t c đ đ m b o th c hi n t ế ộ t các ch đ chính

ạ ộ sách nói riêng và ho t đ ng BHXH nói chung.

ừ ầ ư ủ ầ ư ả ưở ỹ ượ Thu t lãi đ u t ạ ộ c a ho t đ ng đ u t b o toàn và tăng tr ng qu đ c hình

ừ ầ ư ỗ ỹ ươ ế thành t ệ công vi c đ u t qu BHXH nhàn r i vào các ch ng trình kinh t – xã

ạ ộ ầ ư ữ ạ ả ừ ệ ồ ỹ ộ h i, nh ng ho t đ ng đ u t khác đem l i hi u qu . T ngu n qu nhàn r i đ ỗ ượ c

ầ ư ỹ ượ ầ ư ể ổ ầ ồ đem đ u t , qu BHXH thu đ c ph n lãi đ u t đ b xung vào ngu n qu ỹ

BHXH.

ộ ố ữ ồ ồ ỹ Ngoài nh ng ngu n thu trên thì qu BHXH còn có m t s ngu n thu khác đ ể

ữ ớ ổ ồ ỹ ị ổ b xung vào qu BHXH; nói chung, nh ng ngu n thu này không l n, không n đ nh.

ủ ế ồ ừ ệ ữ Ch y u là nh ng ngu n thu t ậ ự ỗ ợ ủ vi c nh n s h tr c a các t ổ ứ ướ ch c n c ngoài, t ừ

ữ ộ ừ ừ ạ ộ ượ ố ị ạ nh ng ho t đ ng t ệ thi n, t ho t đ ng thanh lý nh ả ng bán tài s n c đ nh.

ồ ườ ộ ỷ ọ ủ ấ ỏ ổ ố Ngu n thu này th ế ng chi m m t t tr ng r t nh trong t ng s thu c a qu ỹ

BHXH.

ữ ắ 3 Nh ng nguyên t c trong thu BHXH

ứ ả ướ ả ả ậ ả ậ Căn c pháp lu t và các văn b n d i lu t thì thu BHXH ph i đ m b o theo

ố ượ ắ ả ứ ả ờ ồ ả ả nguyên t c là ph i đ m b o đúng đ i t ả ng và đúng m c thu, đ ng th i ph i đ m

ủ ữ ằ ố ơ ị ả b o tính công b ng gi a các đ n v tham gia BHXH. Mu n thu đúng và thu đ thì

ả ệ ữ ề ấ ầ c n ph i quán tri t nh ng v n đ sau đây:

ự ệ ầ ả ơ Các c quan, các doanh nghi p đóng BHXH thì ph n đóng góp ph i d a trên

ỹ ươ ỹ ươ ộ ươ ứ ả qu l ng, qu l ồ ng này bao g m toàn b là l ụ ấ ng c ng và các kho n ph c p

ươ ỹ ươ ờ ồ ả ả ấ ả ố ượ vào l ng, đ ng th i qu l ng này ph i chi tr cho t t c các đ i t ng tham gia

đóng góp BHXH.

ườ ơ ế ả ươ ộ ồ ứ ố ớ Đ i v i ng i lao đ ng c ch thu là 6% cũng bao g m c l ng c ng và các

ả ươ ụ ấ kho n ph c p ngoài l ng khác.

ế ườ ư ố ố Quy t toán thu BHXH th ng vào cu i năm nh ng trong năm đó s ng ườ i

ố ơ ế ế ậ ộ ị ả tham gia và s đ n v tham gia BHXH luôn bi n đ ng, vì v y khi quy t toán ph i

ố ệ ự ế ứ ứ ứ căn c vào s li u th c t phát sinh ch không tính vào m c bình quân.

ế ố ự ế ạ ả ệ ượ Thu BHXH ph i mang tính tr c ti p, h n ch t i đa hi n t ng khoán thu đ ể

ồ ượ ưở đ c h ng hoa h ng.

ừ ừ ế ề ả ắ ơ ừ V nguyên t c c quan BHXH ph i quy t toán t ng tháng, t ng quý, t ng

ư ế ế ấ ả ả ố ớ ớ ố năm nh ng đ n cu i năm quy t toán, t t c các s thu ph i ăn kh p v i nhau và

ự ự ữ ả ố ườ ườ ử ụ ạ ộ ph i th c s cân đ i: gi a ng ộ i lao đ ng, ng i s d ng lao đ ng, lo i hình

ệ ạ doanh nghi p, lo i hình thu.

ủ ệ ườ ườ ử ụ ộ Ngoài vi c thu đúng c a ng ộ i lao đ ng và ng i s d ng lao đ ng, BHXH

ả ậ ự ế ạ ậ ướ ầ ướ ấ ph i l p k ho ch và l p d toán tr c ph n ngân sách Nhà n ầ c c p bù vào đ u

ớ ượ ầ ầ tháng, đ u quý, đ u năm sau đó m i đ ế c quy t toán.

ầ ư ả ượ ề ắ ỗ ỹ ắ Lãi đ u t qu nhàn r i BHXH, v nguyên t c ph i đ c bù đ p vào qu đ ỹ ể

ả ưở ụ ư ầ ồ ỹ b o toàn và tăng tr ng ngu n qu , ph n trích ra chi cho các m c đích khác nh chi

ưở ủ ữ ả ả ả cho khen th ng, chi qu n lý và nh ng kho n chi khác ph i tuân th theo đúng

ợ ủ ữ ủ ả ị ổ ứ ỹ ừ ậ nh ng quy đ nh c a pháp lu t. Các kho n tài tr c a các t ch c, các qu t ệ thi n,

ệ ợ ủ ườ ả ượ ạ ặ đ c bi ả t là các kho n n c a ng i tham gia ph i đ ả c h ch toán riêng, các kho n

ượ ả ớ ấ ợ n đòi đ c ph i tính t i lãi su t.

ổ ứ ả 4 T ch c qu n lý thu BHXH

ố ượ ả 4.1) Qu n lý đ i t ng tham gia BHXH

ố ượ ả ộ ọ Qu n lý đ i t ầ ng tham gia BHXH là m t ph n quan tr ng trong công tác thu

ặ ệ ườ ử ụ ộ ủ c a BHXH, đ c bi ồ t là ngu n thu t ừ ườ ng ộ i lao đ ng và ng i s d ng lao đ ng (k ể

ườ ượ ử ự ậ ề ọ ưỡ ở ữ ả c nh ng ng i đang đ c c đi h c, đi th c t p, công tác và đi u d ng trong

ướ ẫ ưở ề ươ ủ ơ ề ặ ơ ị và ngoài n c mà v n h ng ti n l ng ho c ti n công c a c quan đ n v đó)

ị ổ ứ ệ ơ ơ ộ ị ạ làm vi c trong các c quan, đ n v , t ch c kinh t ế xã h i theo quy đ nh t ề i Đi u

ệ ồ ệ l BHXH Vi t Nam, bao g m:

ệ ướ Các doanh nghi p nhà n c;

ầ ư ướ ố ặ ổ ố ế ặ ứ ệ Các doanh nghi p có v n đ u t n c ngoài ho c t ch c qu c t đ t văn

ệ ở ệ ữ ườ ề ướ ữ ợ ạ phòng đ i di n Vi ừ t Nam (tr nh ng tr ng h p tuân theo nh ng đi u ố c qu c

ướ ủ ộ ệ ế ế t mà n ộ c C ng hoà xã h i ch nghĩa Vi ữ ặ t Nam đã ký k t ho c tham gia có nh ng

ị quy đ nh khác);

ệ ầ ộ ế ử ụ ố ừ Các doanh nghi p thu c thành ph n kinh t ngoài qu c doanh có s d ng t 10

ụ ệ ệ ở ộ ớ ướ lao d ng tr lên (hi n nay BHXH đã áp d ng v i các doanh nghi p có d i 10 lao

ộ đ ng);

ể ừ ự ủ ệ ả ơ ơ Các c quan hành chính s nghi p, các c quan c a Đ ng, đoàn th t trung

ươ ế ị ươ ỉ ớ ấ ệ ng đ n đ a ph ng (ch t i c p huy n);

ổ ứ ụ ự ệ ơ ộ ơ ị Các t ch c kinh doanh d ch v thu c c quan hành chính s nghi p, c quan

ả ể Đ ng, đoàn th ;

ệ ổ ự ượ ứ ị ộ Các doanh nghi p, các t ụ ch c d ch v trong l c l ố ng vũ trang; B Qu c

ệ ộ ộ ưở phòng, B Công an đóng cho nhân dân, Công an nhân dân thu c di n h ng sinh

ề ệ ạ ố ớ ỹ ho t phí theo đi u l BHXH đ i v i s quan, công an nhân dân ban hành kèm theo

ủ ướ ủ ố ị ị Ngh đ nh s 45/CP ban hành ngày 15/07/1995 c a Th t ủ ng Chính ph ;

ườ ị ấ ượ ưở ạ ạ ố ị ộ Cán b xã, ph ng, th tr n đ c h ng sinh ho t phí t ị i Ngh đ nh s 09/

ủ ướ ủ 1998/ NĐCP ban hành ngày 23/ 01/ 1998 c a Th t ủ ng Chính ph ;

ổ ứ ư ệ ườ ệ ơ Các c quan, t ch c, doanh nghi p đ a ng ộ i lao đ ng Vi ệ t Nam đi làm vi c

ờ ạ ở ướ ườ ộ ố ị có th i h n n c ngoài đóng cho ng ị i lao đ ng theo Ngh đ nh s 152/ 1999/

ủ ướ ủ NĐCP ban hành ngày 20/ 09/1999 c a Th t ủ ng chính ph .

ố ượ ừ ể ự ư ệ ả ả ữ T nh ng đ i t ng ph i thu BHXH nh trên, đ th c hi n công tác qu n lý

ệ ố ự ả ầ ộ ố ố ượ đ i t ng tham gia BHXH c n ph i th c hi n t t m t s công tác sau:

ụ ể ừ ị ừ ự ệ ậ ấ ả ơ ộ Th c hi n phân c p qu n lý, phân công c th t ng đ n v , t ng b ph n và

ế ừ ể ả ố cá nhân đ qu n lý, theo dõi đôn đ c thu BHXH đ n t ng cá nhân tham gia BHXH.

ụ ể ệ ệ ẽ ả ấ Vi c phân c p, phân công c th công tác qu n lý s làm cho vi c thu BHXH đ ượ c

ệ ể ệ ượ ệ ế ỏ ễ d dàng, thu tri t đ , tránh hi n t ng thu thi u, b qua không thu ... Vi c phân

ố ượ ả ả ạ ượ ấ c p, phân công qu n lý đ i t ng tham gia BHXH ph i đ t đ ầ ủ c yêu c u c a công

ụ ư ủ ề ệ ự ệ ả tác thu BHXH đ ra; ví d nh BHXH c a Vi ố t Nam th c hi n công tác qu n lý đ i

ố ỉ ớ v i BHXH các t nh, thành ph .

ữ ế ổ ườ ể ộ Ti n hành ghi s BHXH cho nh ng ng ị i lao đ ng đ theo dõi, ghi chép k p

ủ ọ ộ ễ ừ ế ờ ờ th i toàn b di n bi n quá trình đóng BHXH c a h theo t ng th i gian (tháng, quý,

ứ ứ ề ể ơ ị năm), m c đóng và đ n v đóng, ngành ngh công tác đ sau này làm căn c xét

ế ộ ưở h ọ ng các ch đ BHXH cho h .

ề ươ ả 4.2) Qu n lý ti n l ứ ng làm căn c đóng BHXH

ứ ơ ả ạ ộ ể ế ủ ườ ộ Căn c c b n đ ti n hành ho t đ ng thu BHXH c a ng ề i lao đ ng là ti n

ố ớ ườ ử ụ ỹ ươ ổ ữ ủ ươ l ng tháng, đ i v i ng ộ i s d ng lao đ ng là t ng qu l ng c a nh ng ng ườ i

ệ ổ ộ ứ ậ lao đ ng tham gia BHXH trong các doanh nghi p t ể ế ch c. Chính vì v y, đ ti n

ố ế ể ầ ọ ộ ượ hành t t công tác thu BHXH m t ph n quan tr ng không th thi u đ ả c là ph i

ả ố ỹ ề ươ ủ ổ ứ ứ ệ qu n lý t t qu ti n l ng làm căn c đóng BHXH c a t ch c, doanh nghi p.

ố ớ ứ ườ ượ ị ạ M c thu BHXH đ i v i ng i tham gia BHXH đ c quy đ nh t ề i đi u 36,

ề ệ ệ ị Đi u l BHXH Vi ủ ị t Nam hành kèm theo Ngh đ nh 12/CP ngày 26/01/1995 c a

ủ ườ ử ụ ổ ộ Chính ph , theo đó ng ỹ ề i s d ng lao đ ng đóng 15% (nay là 17%) t ng qu ti n

ủ ườ ộ ơ ườ ươ l ng tháng c a ng ị i lao đ ng trong đ n v tham gia BHXH, ng ộ i lao đ ng đóng

ề ươ ằ b ng 5% (nay là 6%) ti n l ng tháng.

ề ươ ệ ị ỹ ươ ữ ủ ườ Theo quy đ nh hi n hành, ti n l ng và qu l ng c a nh ng ng i tham gia

ứ ể ừ ự ự ỳ BHXH là căn c đ đóng BHXH, tu theo t ng khu v c công tác, lĩnh v c công tác

ữ ứ ụ ể mà có nh ng m c đóng khác nhau, c th :

ố ớ ự ệ ơ ị ổ ứ ộ ộ Đ i v i các đ n v hành chính s nghi p, t ch c chính tr ầ ị xã h i, h i qu n

ề ươ ủ ườ ỹ ề ươ ộ ủ ơ chúng, ti n l ng tháng c a ng i lao đ ng và qu ti n l ng c a các đ n v s ị ử

ộ ượ ị ị ạ ụ d ng lao đ ng đ c xác đ nh theo các quy đ nh t i Ngh ị ị đ nh s ố

ủ ỷ ườ ụ ố 35/NQ/UBTVQHK9 ban hành ngày 17/05/1993 c a U Ban Th ộ ng V Qu c H i

ủ ư ế ố ị ị ị Khoá 9, Quy t Đ nh s 69/QĐTW ngày 17/05/1993 c a Ban Bí Th , Ngh Đ nh s ố

ủ ủ ế ố ị 25/CP ngày 17/05/1993 c a Chính ph , Quy t Đ nh s 574/TTG ban hành ngày

ủ ướ ủ ủ ố ị ị 25/11/1993 c a Th t ng Chính ủ ph và Ngh Đ nh s 06/CP ngày 21/01/1997 c a

Chính ph .ủ

ố ớ ề ươ ị ả ấ ơ ủ ườ Đ i v i các đ n v s n xu t kinh doanh, ti n l ng tháng c a ng ộ i lao đ ng

ỹ ươ ủ ơ ộ ượ ị ị ạ và qu l ị ử ụ ng c a đ n v s d ng lao đ ng đ c xác đ nh theo các quy đ nh t i Ngh ị

ủ ố ị Đ nh s 26/CP ngày 23/05/1995 c a Chính ph .ủ

ị ử ụ ế ợ ự ệ ơ ộ ộ ồ ệ Các đ n v s d ng lao đ ng đã th c hi n ký k t h p đ ng lao đ ng, vi c

ỹ ươ ổ ề ươ ồ đóng góp BHXH tính trên t ng qu l ng hàng tháng, bao g m ti n l ợ ng theo h p

ế ớ ườ ộ ị ồ đ ng đã ký k t v i ng i lao đ ng có tham gia BHXH theo các quy đ nh và l ươ ng

ườ ữ ứ ụ ế ộ ợ ụ ồ ộ ủ c a ng i gi ch c v không áp d ng ch đ h p đ ng lao đ ng.

ố ố ố ộ ộ Riêng kh i Qu c phòng ằ An ninh, B Qu c phòng và B Công an đóng b ng

ỹ ề ươ ớ ổ ủ ữ 15% so v i t ng qu ti n l ng c a nh ng quân nhân, công an nhân dân h ưở ng

ứ ươ ằ ổ ươ l ng; còn quân nhân, công an nhân dân đóng b ng 5% t ng m c l ứ ng tháng. M c

ố ớ ệ ộ ưở ạ thu BHXH đ i v i quân nhân, công an nhân dân thu c di n h ng sinh ho t phí

ứ ươ ằ ố ể ố ổ đóng b ng 2% m c l ng t i thi u theo t ng s quân nhân, công an nhân dân do B ộ

ố ộ Qu c phòng, B Công an đóng.

ườ ờ ạ ở ướ ệ ộ ế ườ ố ớ Đ i v i ng i lao d ng đi làm vi c có th i h n n c ngoài, n u ng i lao

ở ướ ộ đ ng đã có quá trình tham gia BHXH trong n ằ c thì đóng b ng 15% m c l ứ ươ ng

ướ ướ ệ ườ ư ộ tháng đã đóng BHXH tr c khi ra n c ngoài làm vi c; ng i lao đ ng ch a tham

ở ướ ứ ủ ằ ầ gia BHXH trong n ứ c thì m c đóng BHXH hàng tháng b ng 15% c a hai l n m c

ố ể ủ ứ ướ ươ l ng t i thi u c a công nhân viên ch c trong n c.

ố ớ ứ ộ ườ ị ấ ứ ạ M c thu đ i v i cán b xã, ph ng, th tr n đóng 5% m c sinh ho t phí hàng

ỷ ườ ị ấ ứ ạ ằ tháng; U ban nhân dân xã, ph ng, th tr n đóng b ng 10% m c sinh ho t phí hàng

ứ ủ ữ ạ ổ ườ tháng tính trên t ng m c sinh ho t phí c a nh ng ng i tham gia BHXH.

ả ề 4.3) Qu n lý ti n thu BHXH

ộ ậ ớ ỹ ỹ ướ ượ Qu BHXH là qu tài chính đ c l p v i Ngân sách Nhà n c, đ ả c qu n lý

ủ ấ ố ướ ể ạ ỹ ế ộ th ng nh t theo ch đ tài chính c a Nhà n c, qu BHXH có th nói là h t nhân

ạ ộ ữ ẽ ầ ả ả ặ ồ ủ ủ c a ho t đ ng BHXH. Do đó, c n ph i qu n lý ch t ch nh ng ngu n thu c a

ạ ả ườ ả BHXH, bên c nh đó cũng ph i tăng c ố ớ ố ề ng qu n lý đ i v i s ti n BHXH thu đ ượ c

ỹ ể đ hình thành qu .

ầ ượ ỹ ấ ở ả ố ệ Qu BHXH c n đ c qu n lý th ng nh t BHXH Vi t Nam, vì v y t ậ ấ ả ự t c s

ủ ườ ả ế ề ể ề đóng góp c a ng i tham gia BHXH đ u ph i ti n hành chuy n v BHXH Vi ệ t

ể ự ể ệ ậ ắ ơ ỹ Nam đ hình thành qu BHXH t p trung. Đ th c hi n nguyên t c trên các đ n v ị

ệ ố ỉ ượ ả ở BHXH các t nh (thành ph ), huy n đ c m các tài kho n chuyên thu BHXH ở ệ h

ạ ố ướ ị ử ụ ỉ ể ả ơ th ng Ngân hàng và Kho b c Nhà n c, các đ n v s d ng tài kho n này ch đ thu

ề ộ ở ể ố ề ự ủ ả ỳ ị ti n n p BHXH khu v c qu n lý c a mình và đ nh k chuy n s ti n thu đ ượ c

ấ ừ ề ượ ậ ấ ạ ố ộ ơ lên c p trên, t đó ti n thu BHXH đ c t p trung th ng nh t t i m t c quan cao

ấ ệ ố ề ư ể nh t là BHXH Vi t Nam. Trong quá trình thu BHXH và l u chuy n s ti n thu

ừ ơ ị ơ ở ệ ị ượ BHXH t đ n v c s lên BHXH Vi ơ t Nam, các đ n v không đ ử ụ c phép s d ng

ấ ứ ộ ộ ư ậ ề ệ ị ằ ti n thu BHXH cho b t c m t n i dung nào khác, vi c quy đ nh nh v y nh m

ữ ề ấ ắ ấ ơ ố ị ủ tránh nh ng th t thoát ti n thu BHXH c a các đ n v , th ng nh t nguyên t c quan

ả

ố

ừ

S ph i

ả ỹ trong quá trình hình thành, qu n lý qu BHXH.

C45BH C47BH

thu trong ự

ổ ứ ạ ơ ả ỷ 4.4) Mô hình t ch c qu n lý thu BHXH t i c quan BHXH huy n Giao Thu

ệ ệ

Ch ng tứ ệ n pộ ự

ắ BHXH huy n Văn Giang th c hi n công tác thu BHXH d a theo nguyên t c

kỳ

ủ ệ ẫ chung c a BHXH Vi t Nam và thông qua m t s bi u m u sau:

ổ S sách ế k toán

ổ

ả S ph i

ố T ng s

ố Các đ n v n p danh sách lên BHXH huy n sau đó chuy n ti n thu lên Ngân

ỹ ươ ộ ẫ Danh sách lao đ ng và qu l ng trích n p BHXH – m u C45BH ộ ố ể ố S đã thu ộ trong kỳ ị ộ ệ ể ề ơ

ỳ ướ

ả ph i thu ể

ệ ủ ệ

thu k tr ạ hàng nông nghi p và phát tri n nông thôn c a huy n và Kho b c. ế ổ S chi ti t ề ươ ng, ng C53BH ỉ

ự ế ườ ộ ộ ẫ i) m u ả Danh sách lao đ ng tăng gi m (khi có s bi n đ ng v l trong kỳ ể chuy n sang

ỹ ướ ề ề ẫ ỉ C48BH dùng đi u ch nh qu tr ỹ c, m u C47BH dùng đi u ch nh trong qu .

ề

ỉ

Đi u ch nh

ỉ

ế ỹ ẫ ế

C48BH

ố s ph i

s đãố thu ị ử ụ

ả thu ố ớ ừ

ư ệ ệ ơ ệ Cũng nh các c quan BHXH huy n khác, BHXH huy n Giao Thu th c hi n

C46BH

Báo cáo

Xác nh nậ

ả ơ ộ ố ế Sau khi h t 3 tháng, BHXH quy t toán theo qu m u C46BH đ i chi u ả ố S ph i ỷ ự thu chuy n ể sang k sauỳ ơ ồ quy trình qu n lý thu BHXH đ i v i t ng đ n v s d ng lao đ ng theo s đ sau:

Báo cáo công tác thu theo quý.

ỷ ổ ệ ứ ằ ạ BHXH huy n Giao Thu t ch c công tác thu b ng cách t ỗ ơ ở i m i c s có

ủ ể ẽ ả ộ ố m t ban chuyên thu BHXH sau đó s thu s chuy n vào tài kho n riêng c a BHXH

ệ ố ổ ủ ơ ở ự ệ ế ỷ huy n Giao Thu qua h th ng Ngân hàng. N u các c s có s thay đ i c a các

ưở ớ ứ ẽ ệ ớ ế ố y u t ả làm nh h ng t i m c thu thì ban này s báo cáo v i BHXH huy n Giao

Thu .ỷ

III. TÌNH HÌNH CHI BHXH

ữ ề ề ấ 1 Nh ng v n đ chung v chi BHXH

ạ ộ ặ ộ ườ ủ ơ Chi BHXH là m t m t ho t đ ng th ụ ng xuyên và liên t c c a các c quan

ể ể ạ ộ ạ ộ ứ ạ ạ ộ BHXH, chi BHXH là m t ho t đ ng d ng ph c t p. Có th hi u ho t đ ng chi qu ỹ

ư ầ ả ế ể ự BHXH nh sau: chi BHXH là các kho n chi phí c n thi ạ ộ ệ t đ th c hi n ho t đ ng

ớ ạ ộ ủ c a BHXH và các ho t đ ng khác có liên quan t i công tác BHXH. Chi BHXH là

ạ ộ ạ ộ ể ọ ộ ế ủ ho t đ ng quan tr ng trong công tác BHXH, là m t ho t đ ng không th thi u c a

ế ộ ự ệ ở công tác th c hi n ch đ BHXH b i vì:

ữ ự ể ộ ọ ủ Chi BHXH là m t trong nh ng khâu quan tr ng đ đánh giá s thành công c a

ờ ố ủ ả ằ ả ườ ộ công tác BHXH, là nh m đ m b o đ i s ng c a ng i lao đ ng khi không may

ườ ấ ả ề ậ ủ ữ ữ ấ ả ặ ộ ổ ng ầ i lao đ ng g p ph i nh ng r i ro, nh ng t n th t c v v t ch t và tinh th n.

ế ị ớ ự ủ ủ ế Nó là khâu ch y u quy t đ nh t i s thành công c a công tác BHXH, nó liên quan

ự ế ề ợ ủ ố ượ ợ ấ ế tr c ti p đ n quy n l ữ i c a nh ng đ i t ng đ ượ ưở c h ng tr c p BHXH.

ầ ấ ế ủ ộ ọ ộ Chi BHXH là m t ph n t ặ t y u quan tr ng c a công tác BHXH, nó là m t m t

ạ ộ ạ ộ ờ ủ ể ớ không th tách r i c a ho t đ ng BHXH nói chung. Cùng v i ho t đ ng thu, đ u t ầ ư

ạ ộ ữ ộ ỹ qu và nh ng ho t đ ng khác, chi BHXH là m t khâu trong công tác BHXH; nó

ạ ộ ờ ớ ạ ộ ể ượ ạ ộ ho t đ ng không th tách r i v i ho t đ ng khác, đ ủ c các ho t đ ng khác c a

ỗ ợ ổ ỗ ợ ư ệ ờ ồ BHXH h tr b sung, hoàn thi n nh ng đ ng th i nó cũng h tr không ít cho các

ạ ộ ơ ả ủ ườ ho t đ ng khác c a BHXH. Chi BHXH là công tác c b n, th ụ ng xuyên, liên t c

ủ ế ủ ơ và ch y u c a các c quan BHXH.

ế ớ ự ề ợ ườ ườ Chi BHXH liên quan tr c ti p t i quy n l i ng ộ i lao đ ng. Ng ộ i lao đ ng

ạ ượ ệ ẫ ữ ề ế ể ượ ưở ợ ấ ủ sau hki đã đ t đ c nh ng đi u ki n c n thi t đ đ c h ng tr c p c a các ch ế

ề ợ ủ ữ ậ ị ườ ộ đ theo quy đ nh c a pháp lu t, đó là nh ng quy n l i mà ng ộ i lao đ ng mong

ậ ố ượ ả ế ỏ mu n nh n đ c khi tham gia vào BHXH. Do đó, chi BHXH đòi h i ph i ti n hành

ờ ể ủ ị ứ ể ượ ầ đày đ , k p th i đ có th đáp ng đ c yêu c u c aủ ng iườ tham gia

BHXH.

ố ượ ọ ỉ Chi BHXH là công tác quan tr ng không ch cho đ i t ng đ ượ ưở c h ng BHXH

ả ự ườ ả ụ ủ ự ệ mà còn đ m b o s th ng xuyên, liên t c c a công tác BHXH, s nghi p BHXH.

ế ộ ẹ ả ạ Chi BHXH không bó h p rong ph m vi chi tr cho các ch đ BHXH đó

mà còn là công tác BHXH.

ố ượ ợ ấ ườ ứ ạ ấ ươ Đ i t ng đ ượ ưở c h ng tr c p BHXH th ng r t ph c t p và t ố ng đ i đa

ả ượ ả ạ d ng, do đó công tác chi tr BHXH không đ ế ự c phép x y ra s sai xót đáng ti c

ể ả ữ ế ả ưở ớ ề ợ ủ nào, n u đ x y ra sai xót không nh ng nh h ng t i quy n l i c a ng ườ ượ c i đ

ợ ấ ả ưở ớ ủ ưở h ng tr c p BHXH mà còn nh h ng t i uy tín c a ngành BHXH.

ạ 2 Công tác chi BHXH t ỷ ệ i BHXH huy n Giao Thu

ả 2.1) Các kho n chi BHXH

ả ợ ấ ườ ộ ủ ữ ộ Chi tr tr c p cho ng i lao đ ng khi đã h i đ nh ng y u t ế ố

ợ ấ ủ ậ ị ượ ượ ưở đ c h ng tr c p BHXH theo đúng các quy đ nh c a pháp lu t thì đ c chi tr ả

ợ ấ ề ợ ủ ườ ộ ỳ tr c p BHXH , đây là quy n l i c a ng i lao d ng khi tham gia BHXH. Tu theo

ề ế ộ ủ ế ộ ả ố ỗ ệ đi u ki n kinh t ứ – xã h i c a m i qu c gia mà m c chi tr cho các ch đ là khác

ở ệ ả ợ ấ ữ ệ ế nhau; Vi t Nam hi n nay ti n hành chi tr tr c p BHXH cho nh ng đ i t ố ượ ng

ư ả ử ấ ạ ế ộ ợ ấ ố tham gia BHXH theo 5 ch đ : tr c p m đau, thai s n, h u trí, t tu t, tai n n lao

ệ ề ồ ườ ơ ả ệ ộ đ ng và b nh ngh nghi p. Đây là ngu n chi th ấ ủ ng xuyên và c b n nh t c a

ạ ộ ồ ườ ế ị ớ ho t đ ng BHXH, ngu n chi này th ng khá l n, nó quy t đ nh không nh t ỏ ớ ự i s

ạ ộ ế ớ ủ ự ề ợ ủ thành công c a ho t đ ng BHXH vì có liên quan tr c ti p t i quy n l i c a ng ườ i

ữ ọ ỹ ộ lao đ ng đ ượ ưở c h ng sau nh ng gì mà h đóng góp vào qu BHXH.

ạ ộ ạ ộ ủ ả ể Chi cho ho t đ ng qu n lý đ duy trì ho t đ ng c a các t ổ ứ ơ ch c c

ư ươ ứ ộ ộ quan BHXH nh : chi l ng cho đ i ngũ cán b , công nhân viên ch c trong ngành,

ố ị ụ ụ ả ắ ẩ ạ ộ chi cho văn phòng ph m, chi mua s m tài s n c đ nh ph c v cho ho t đ ng

BHXH.

ệ ố ạ ộ ọ ứ Chi cho các ho t đ ng nghiên c u khoa h c trong h th ng ngành

ừ ể ượ ữ ứ ọ ụ BHXH t nh ng nghiên c u khoa h c đó có th đ c áp d ng vào trong th c t ự ế

công tác BHXH.

ủ ư ữ ế ả ẩ Nh ng kho n chi phí khác nh : chi ti p khách c a BHXH, chi th m

ạ ộ ồ ơ ữ ủ ề ể tra đi u tra chính h s , chi cho nh ng ho t đ ng văn hoá th thao c a ngành.

ả ạ 2.2) Tình hình chi tr BHXH t ỷ ệ i BHXH huy n Giao Thu

ự ệ ả ỷ ị ự D a trên các kho n chi theo quy đ nh nói trên, BHXH huy n Giao Thu đã th c

ệ ố ố ượ ế ả ụ ể ả hi n t t công tác chi tr BHXH đ n các đ i t ng. C th tình hình chi tr BHXH

ỷ ượ ệ ả ả ạ t i phòng BHXH huy n Giao Thu đ c ph n ánh qua b ng sau:

ả ạ ệ ỷ Tình hình chi tr BHXH t i phòng BHXH huy n Giao Thu năm 2003:

ả ả ỹ Ngân sách nhà n cướ Qu BHXH đ m b o ả ả Các kho n chi , tr (Đ ng)ồ C p ấ (Đ ng)ồ

5.756.152.200 719.506.000 Quân đ iộ H uư 8.644.052.000 2.290.022.600 CNVC

2.230.544.200 ấ ứ M t s c

18.447.600 25.732.800 ạ ộ Tai n n lao đ ng

586.140.000 150.948.000 Viên ch cứ

2.030.000 Tu tấ Nuôi d ngưỡ

69.920.000 12.000.000 1 l nầ

8.286.000 Mai táng phí

62.109.600 ẩ m đau

Thai s nả ứ ưỡ D ng s c

10.621.200 39.087.900 101.860.100 471.057.800 ợ ấ Tr c p 91

116.750.000 T/ C cán b xãộ

17.326.193.200 3.989.074.800 T ngổ

ệ ồ ỷ (Ngu n: BHXH huy n Giao Thu )

ấ ổ ư ậ ố ướ ấ Nh v y, ta th y t ng s chi do Ngân sách nhà n c c p là 17.326.193.200

ớ ố ả ố ồ ỹ ả ồ đ ng, so v i s qu BHXH đ m b o là 3.989.074.800 đ ng thì s chi tr ả ủ c a

ệ ỷ ướ ấ ằ BHXH huy n Giao Thu do Ngân sách nhà n c c p còn khá cao (b ng 4,4 l n s ầ ố

ự ả ư ả ớ ướ ỹ chi do qu BHXH t đ m b o). Nh ng so v i vài năm tr c đây thì t ỷ ệ l này đã

ể ả ộ ầ ầ gi m m t cách đáng k : Năm 2002 t ỷ ệ l ề này là 5,7 l n và năm 2001 là 7,1 l n, đi u

ướ ể ố ướ ủ ạ ể ệ đó th hi n xu h ng phát tri n t t, đúng h ỹ ng c a qu BHXH t i phòng BHXH

ỷ ầ ừ ệ ướ ả ớ huy n Giao Thu , d n t ng b ặ c làm gi m b t gánh n ng cho Ngân sách Nhà

c.ướ n

3 Nh ngữ nguyên t cắ trong chi BHXH

ữ ủ ắ Nh ng nguyên t c chính c a chi BHXH là:

ố ượ ụ Chi đúng đ i t ng, đúng m c đích;

ự ế Chi tr c ti p;

ả ả ệ ả ậ ị Vi c chi tiêu ph i đ m b o đúng pháp lu t, theo đúng các quy d nh, ch đ ế ộ

ủ ệ ạ ố ướ ho ch toán h ng kê hi n hành c a nhà n c;

ừ ữ ắ ượ ả T nh ng nguyên t c chính đ c nêu trên, chi BHXH ph i tuân th m t s ủ ộ ố

ị quy đ nh sau đây:

ế ộ ồ ừ ệ ắ ạ ạ + Chi cho các ch đ BHXH dài h n, lo i chi này b t ngu n t ả vi c b o

ể ậ ồ ườ ấ ứ ề ế ộ ị hi m ngu n thu nh p cho ng ặ i lao đ ng khi v già, m t s c hay b ch t. Đ c

ế ộ ủ ữ ự ệ ể ộ đi m c a nh ng ch đ BHXH này là th c hi n sau quá trình lao đ ng, quan h ệ

ả ợ ệ ấ ố ứ ớ phân ph i là quan h mang tính ch t hoàn tr , l i ích th đ ượ ươ c t ầ ng ng v i ph n

ố ớ ế ộ ệ ả ậ ừ đóng góp. Vì v y vi c chi cho ch đ này ph i cân đ i v i thu, tr ữ nh ng tr ườ ng

ị ấ ề ề ồ ế ự ế ộ ợ h p đ ng ti n b m t giá hay n n kinh t ớ có s bi n d ng l n mà ngân sách nhà

ả ướ n ợ c ph i tài tr .

ả ượ ừ ạ ắ ừ ạ ố ế ộ + Chi cho t ng ch đ ng n h n ph i đ c cân đ i trong ph m vi t ng năm,

ồ ườ ể ạ ệ ự ơ ngu n tài chính này thì BHXH th ng đ l i cho các c quan, doanh nghi p t chi.

ự ệ ậ ả ườ ấ + Chi qu n lý BHXH mang tính ch t hành chính s nghi p, vì v y ng i ta

ườ ứ ả ươ ủ ứ ướ th ng căn c vào thang b ng l ng c a công nhân viên ch c Nhà n c, căn c ứ

ủ ụ ư ự ệ ơ ị vào th t c chi hành chính nh các đ n v hành chính s nghi p khác.

ạ ộ ầ ư ầ ườ ứ ự ể + Chi cho ho t đ ng đ u t , ph n chi này th ng căn c vào d án đi n hình

ầ ư ể ầ ư trong đ u t ế đ thanh quy t toán chi đ u t .

ệ ả ế + Các kho n chi khác: Chi ti p khách, chi cho vi c chia lãi.

ế ế ế ơ ố ố Cu i năm, c quan BHXH ti n hành cân đ i thu chi, n u chi không h t thì

ử ế ể ấ ơ ơ ế ậ l p báo cáo g i lên c quan c p trên, n u thi u chi thì c quan BHXH có th vay

ủ ể ế ớ ớ ế ộ ngân hàng đ chi cho đ các ch đ , sau đó thanh quy t toán tháng t i, quý t i.

ả 4 Qu n lý chi BHXH

ố ượ ả 4.1) Qu n lý đ i t ng đ ượ ưở c h ế ộ ng các ch đ BHXH

ố ượ ế ộ ể ả ườ Đ i t ng đ ượ ưở c h ng các ch đ BHXH có th chính là b n thân ng i lao

ọ ố ượ ượ ợ ấ ể ượ ưở ộ đ ng và gia đình h , đ i t ng đ c tr c p BHXH có th đ c h ộ ầ ng m t l n

ỳ ưở ứ ộ ề ầ ợ ấ ộ ỳ hay hàng tháng, hàng k ; h ng tr c p nhi u l n hay ít tu thu c vào m c đ đóng

ứ ộ ề ệ ờ ộ ế ố ủ góp (th i gian đóng góp và m c đ đóng góp), các đi u ki n lao đ ng và bi n c r i

ườ ặ ả ộ ro mà ng i lao đ ng g p ph i.

ề ệ ệ ế ộ ệ ị Theo Đi u l BHXH Vi ồ t Nam quy đ nh, ch đ BHXH hi n hành bao g n

ế ộ ữ nh ng ch đ sau:

ế ộ ợ ấ ố Ch đ tr c p m đau;

ế ộ ợ ấ ả Ch đ tr c p thai s n;

ế ộ ợ ấ ư Ch đ tr c p h u trí;

ế ộ ợ ấ ề ệ ệ ạ ộ Ch đ tr c p tai n n lao đ ng và b nh ngh nghi p;

ế ộ ợ ấ ử ấ Ch đ tr c p t tu t;

ế ị ủ ướ ủ ủ ố Ngoài ra, theo quy t đ nh s 37/2001/QĐTTg c a Th t ng Chính ph ngày

ỉ ưỡ ự ệ ụ ồ ứ ứ ẻ 21/3/2001, BHXH còn th c hi n chi cho ngh d ng s c, ph c h i s c kho cho lao

ộ đ ng tham gia BHXH.

ố ượ ứ ạ ế ộ ề ị ể Đ i t ng đ ượ ưở c h ể ấ ng các ch đ BHXH có th r t ph c t p v đ a đi m chi

ư ờ ề ả ấ ọ trả (vùng sâu, vùng xa), cũng nh th i gian chi tr , do đó đi u quan tr ng nh t trong

ả ả ả ượ ụ ể ố ượ ừ công tác chi tr BHXH là ph i qu n lý đ c c th , chính xác t ng đ i t ng theo

ế ộ ượ ưở ạ ứ ộ ưở ừ t ng lo i ch đ đ c h ng và m c đ h ờ ng, th i gian đ cượ h ngưở c aủ

h .ọ

ố ượ ả ả ườ ơ Qu n lý đ i t ng chi tr là công tác th ụ ủ ng xuyên, liên t c c a các c quan

ố ượ ạ ồ ạ ả ồ BHXH, tránh tình tr ng đ i t ng chi tr không còn t n t i mà ngu n kinh phí chi

ả ẫ ượ ấ ự ổ ấ ẫ ỹ tr v n đ c c p gây ra s t n th t cho qu BHXH, d n đén tình tr ngạ tr cụ iợ l

BHXH c aủ các đ nơ vị và cá nhân.

ả ả ươ ứ ả 4.2) Qu n lý mô hình chi tr và ph ng th c chi tr cho các ch đ ế ộ BHXH

ố ượ ứ ạ ả ủ ấ ạ ậ ầ ả Đ i t ng chi tr c a BHXH r t ph c t p và đa d ng, vì v y c n ph i có

ươ ả ợ ứ ữ ả ỏ ộ m t ph ng th c chi tr h p lý, cũng do đó đòi h i ph i có nh ng mô hình chi tr ả

ả ả ợ ượ ố ượ ắ ả phù h p sao cho đ m b o đ c nguyên t c chi tr : đúng đ i t ế ộ ng, đúng ch đ ,

ậ ả ờ ỏ ả ầ ủ ị đ y đ k p th i, chính xác và an toàn. Chính vì v y, đòi h i ngành BHXH ph i qu n

ố ươ ứ ả ả lý t t ph ng th c chi tr và mô hình chi tr BHXH.

ệ ệ ự ữ ư ệ ả Hi n nay, BHXH Vi t Nam th c hi n nh ng mô hình chi tr BHXH nh sau:

ả ự ố ượ ự ế ế ả ộ Mô hình chi tr tr c ti p: cán b BHXH tr c ti p qu n lý đ i t ng đ ượ c

ả ỏ ộ ả ủ ạ ưở h ng BHXH. Mô hình này đòi h i ph i có đ i ngũ chi tr BHXH đ m nh đ ể

ữ ư ủ ề ể ạ ả ắ ả ả đ m b o nguyên t c chi tr đã đ ra; bên c nh nh ng u đi m c a mô hình (cán b ộ

ố ượ ữ ủ ể ả ắ BHXH có th đi sâu, đi sát n m v ng tình hình c a đ i t ng BHXH, qu n lý t ố t

ưở ượ ạ ạ ị ố ượ đ i t ng h ng BHXH, tránh đ c tình tr ng vi ph m trong các quy đ nh trong

ữ ẫ ả ượ ủ ể ỏ công chi tr BHXH), mô hình này v n còn nh ng nh c đi m c a nó (đòi h i công

ủ ố ượ ả ậ ế ả ậ ạ ộ ọ tác l p k ho ch chi tr th t khoa h c, chính xác; cán b chi tr có đ s l ầ ng c n

ế ụ ứ ệ ượ ủ ứ ể ầ ị thi t và có nghi p v đáp ng đ ờ ệ c yêu c u c a công vi c đ đáp ng k p th i

ả ố ớ ề ặ trong chi tr ; đ i v i vùng sâu, vùng xa thì mô hình này g p nhi u khó khăn).

ả ả ề ợ ấ ố ượ Mô hình chi tr ế gián ti p: chi tr ti n tr c p cho các đ i t ng h ưở ng

ệ ố ả ở ạ ạ ườ BHXH dài h n thông qua h th ng các đ i lý chi tr các xã, ph ị ấ ng, th tr n và

ị ử ụ ế ộ ắ ạ ơ ộ ố ượ đ i t ng đ ượ ưở c h ng ch đ ng n h n thông qua đ n v s d ng lao đ ng. Mô

ộ ố ư ư ể ể ắ ả ộ ờ hình chi tr BHXH này có m t s u đi m nh : trong m t th i gian ng n có th chi

ả ộ ố ố ượ ươ ố ớ ắ ộ ộ ả tr cho m t s đ i t ng t ng đ i l n và r ng kh p; cán b chi tr ữ là nh ng

ườ ị ươ ữ ủ ể ắ ng i đ a ph ng, do đó có th đi sâu, đi sát n m v ng tình hình c a đ i t ố ượ ng

ả ạ ệ ố ố ữ ơ ề ị ươ ượ đ c chi tr ; t o m i quan h t t gi a c quan BHXH và chính quy n đ a ph ng;

ế ượ ế ả ậ ti ệ t ki m đ c chi phí, biên ch trong công tác chi tr BHXH. Tuy v y, mô hình chi

ộ ố ế ả ượ ư ơ ể ầ ắ tr gián ti p này cũng có m t s nh ụ c đi m c n kh c ph c nh : c quan BHXH

ớ ố ượ ế ế ượ ữ ả ư không ti p xúc tr c ti p v i đ i t ng đ c chi tr , do đó cũng có nh ng khó khăn

ấ ị ữ ắ ư ố ượ ủ ệ ượ ệ nh t đ nh trong vi c n m v ng tâm t ọ , nguy n v ng c a đ i t ng đ c h ưở ng

ệ ả ấ ề ả ệ BHXH; l ạ phí chi tr th p do đó mà các đ i lý chi tr nhi u khi không nhi t tình

ư ứ ạ ả ả ượ ữ ề trong công tác chi tr BHXH; nhi u đ i lý chi tr còn ch a đáp ng đ c nh ng yêu

ả ừ ề ả ờ ạ ủ ầ c u v công tác qu n lý tài chính c a ngành BHXH; th i gian chi tr t các đ i lý

ố ượ ả ề ặ ả ờ chi tr cho đ i t ng đ ượ ưở c h ả ng BHXH khó đ m b o v m t th i gian.

ộ ố ứ ả ả M t s hình th c chi tr BHXH khác: ngoài hai mô hình chi tr BHXH đã

ở ộ ố ự ệ ệ ẫ ượ đ c nêu ư trên, hi n nay v n th c hi n theo m t s mô hình BHXH khác nh :

ả ự ế ế ợ ế ả + Mô hình k t h p chi tr tr c ti p và chi tr gián ti p.

ế ạ ơ ự ở ộ ố ị ả + Mô hình chi tr BHXH tr c ti p t i c quan BHXH m t s đ a ph ươ ng

ề ệ ạ ố ượ ưở có đi u ki n giao thông, đi l i khó khăn, đ i t ng h ng BHXH ít, phân tán, không

ể ậ ượ ừ ệ ể ấ ả ạ ả th l p d ố c các đ i lý chi tr do đó xu t hi n mô hình này đ chi tr cho t ng đ i

ở ị ươ ả ở ả ượ t ng đ ượ ưở c h ng BHXH đ a ph ng, chi tr đây không ph i hàng tháng , hàng

ầ ỳ ế ộ ư ợ ớ quý mà tu theo nhu c u đ ượ ưở c h ờ ụ ng ch đ BHXH (ví d nh phù h p v i th i

ợ ở gian đi ch các vùng cao).

ả ộ ầ ố ượ ữ ưở + Mô hình chi tr BHXH m t l n cho nh ng đ i t ng h ng tr ợ ấ c p

ộ ầ BHXH m t l n.

ả ệ ể ế ầ ặ ầ ệ Đ c đi m chính c n quan tâm trong công tác chi tr hi n nay là h u h t vi c

ả ưở ế ộ ằ ế ộ chi tr các ch đ BHXH cho ng ườ ượ i đ c h ề ng các ch đ BHXH là b ng ti n

ố ượ ặ ề ả ặ ươ ố ớ ả ị m t, kh i l ng ti n m t chi tr hàng tháng là t ng đ i l n, đ a bàn chi tr BHXH

ố ộ ớ ờ ắ ố ườ ừ ạ ươ l i t ng đ i r ng l n, th i gian chi tr ả ạ ươ i t l ng đ i ng n (th ng t ế 1 đ m 5

ề ả ấ ả ươ ứ ả ngày trong tháng). V n đ qu n lý mô hình chi tr và ph ả ặ ng th c chi tr ph i đ t

ở ả ự ọ ươ ứ ả ậ ợ ra đây là ph i l a ch n mô hình, ph ớ ng th c chi tr nào cho th t phù h p v i

ủ ị ề ệ ả ươ ạ ả ả ắ ả đi u ki n hoàn c nh c a đ a ph ư ng nh ng l i đ m b o nguyên t c chi tr BHXH

ấ ớ ớ ắ ả ặ ả ộ đã đ t ra, mô hình chi tr và nguyên t c chi tr có tác đ ng r t l n t i công tác chi

ả tr BHXH.

ỷ ự ế ộ ệ ệ ả ệ BHXH huy n Giao Thu th c hi n vi c chi tr các ch đ theo mô hình chi

ả ự ế ạ ơ ủ ế ệ ỷ tr tr c ti p t i c quan BHXH là ch y u, ngoài ra BHXH huy n Giao Thu còn

ứ ụ ế ả ạ ị áp d ng hình th c tr gián ti p qua các ban t i đ a bàn các xã.

ả ả 4.3) Qu n lý kinh phí chi tr BHXH

ả ả ề ượ ự ề ệ ặ ằ Trong hoàn c nh chi tr BHXH đ u đ ố c th c hi n b ng ti n m t, kh i

ề ả ặ ươ ố ớ ố ượ ả ị ượ l ng ti n m t chi tr BHXH là t ng đ i l n, đ i t ng chi tr và đ a bàn chi tr ả

ườ ề ấ ọ ứ ạ khá ph c t p và th ng phân tán; do đó v n đ quan tr ng không kém trong công tác

ả ả ồ ả ẽ ặ ậ ả chi tr BHXH là ph i qu n lý ngu n kinh phí chi tr ự sao cho th t ch t ch , th c

ệ ố ự ấ ả ể ấ ổ ỹ hi n t t công tác chi tr đ tránh s th t thoát gây t n th t cho qu BHXH và uy tín

ủ c a BHXH.

ể ạ ượ ụ ả ố ượ ầ ờ Đ đ t đ c m c tiêu chi tr ủ kip th i, đ y đ cho các đ i t ng đ ượ c

ả ả ế ộ ủ ặ ả ầ ộ ồ ưở h ng ch đ BHXH; m t yêu c u đ t ra là ph i đ m b o đ ngu n kinh phí này

ả ượ ế ề ậ ổ ọ ộ ph i đ ạ c phân b và đi u hành m t cách khoa h c, do đó công tác l p k ho ch

ả ượ ớ ừ ế ầ ả ạ ả ặ ợ ả chi tr ph i đ c đ t lên hàng đ u, k ho ch chi tr ph i phù h p v i t ng nhu

ố ượ ừ ưở ợ ấ ươ ừ ả ả ầ c u chi tiêu t ng đ i t ng h ng tr ị c p đ a ph ầ ng, v a đ m b o nhu c u

ườ ượ ưở ữ ủ ấ ồ ng c h i đ ng BHXH và tránh nh ng th t thoát không đáng có c ngu n kinh

ể ự ệ ả ả ả ơ phí chi tr BHXH. Đ th c hi n công tác qu n lý kinh phí chi tr BHXH thì các đ n

ả ượ ở ộ ả ở ệ ị ế v ti n hành công tác chi tr đ c m m t tài kho n chuyên chi BHXH ố h n th ng

ạ ướ ỉ ượ ơ ề ừ ngân hàng và Kho b c Nhà n ị c, các đ n v này ch đ c rút ti n t ả tài kho n trên

ế ộ ả ượ ả ấ ề ể ể đ chi tr cho ch đ BHXH, ngoài ra thì không đ c phép rút ti n đ chi tr b t kì

ị ấ ụ ể ể ả ờ ộ ơ m t m c đích nào khác, nh đó mà đ n v c p trên có th qu n lý và ki m tra đ ượ c

ả ủ ử ụ ư ố ơ ố s kinh phí đã s d ng và s kinh phí còn d trên tài kho n c a các đ n v c p d ị ấ ướ i

ệ ậ ễ d dàng và thu n ti n.

ạ ộ ạ ộ ữ ả ộ 4.4) Qu n lý chi cho ho t đ ng b máy và nh ng ho t đ ng khác

ạ ộ ữ ả ả ộ ủ ệ ố Qu n lý cho ho t đ ng b máy c a h th ng BHXH là nh ng kho n kinh phí

ộ ệ ố ạ ộ ể ả ả ả ả ả ệ ố ủ ph i chi đ đ m b o cho ho t đ ng c a toàn b h th ng qu n lý c h th ng

ạ ộ ả ộ ệ ấ BHXH. Chi phí ho t đ ng qu n lý b máy BHXH Vi ề ồ t Nam bao g m r t nhi u

ữ ế ể ấ ộ nh ng n i dung khác nhau; tuy nhiên n u xét theo tính ch t chi thì có th chia làm

ấ hai tính ch t sau đây:

ạ ộ ườ ữ ả ầ Chi phí cho ho t đ ng th ng xuyên: đó là nh ng kho n chi phí c n thi ế t

ằ ả ườ ủ ủ ả ộ ạ ộ nh m duy trì ho t đ ng qu n lý th ng xuyên c a b máy qu n lý c a BHXH.

ạ ọ ủ ế ữ ộ ườ ườ Nh ng n i dung chi ch y u trong chi phí ho t đ ng th ng xuyên th ữ ng là nh ng

ộ n i dung chi sau:

ạ ộ ữ ụ ữ ả ả ệ + Qu n lý cho nh ng ho t đ ng nghi p v : là nh ng kho n chi cho công tác

ị ế ẩ ộ thu BHXH, chi cho công tác chi BHXH, h i ngh , ti p khách, chi văn phòng ph m,

ệ ề ướ ữ ử ề ề ệ ắ ả ạ ỏ ti n đi n n c, chi s a ch a nh , mua s m tài s n, ti n đi n tho i, ti n công tác

ộ phí cho cán b đi công tác...

ạ ạ ạ ả ứ ộ + Qu n lý chi cho công tác đào t o, đào t o l ứ i cán b , công ch c,viên ch c:

ữ ổ ệ ố ử ứ ộ ườ ả Đó là nh ng kho n chi công tác t ch c thu c h th ng BHXH, c ng i đi đào

ự ươ ạ ạ t o, xây d ng ch ng trình đào t o.

ố ế ả ợ ạ + Qu n lý chi phí cho h p tác qu c t ố , chi cho công tác đ i ngo i mang tính

ấ ch t qu c t ố ế .

ầ ư ơ ở ậ ự ữ ấ ằ ả Chi đ u t ả xây d ng c s v t ch t: đây là nh ng chi phí nh m đ m b o

ệ ề ươ ứ ứ ệ ệ ộ ộ các đi u ki n, ph ng ti n làm vi c cho cán b , công ch c viên ch c thu c h ệ

ầ ư ữ ồ ố ồ ồ th ng BHXH. Ngu n chi này bao g m nh ng ngu n chi sau: chi đ u t ự xây d ng

ệ ủ ệ ố ụ ở ị ươ ơ ệ các tr s làm vi c c a h th ng các c quan BHXH, trang b ph ệ ng ti n làm vi c

ệ ố ủ ồ ơ ế (h th ng máy vi tính, ô tô, xe máy, t h s , bàn gh ...).

ố ớ ầ ư ả ự ụ ở Đ i v i công tác qu n lý chi cho công tác đ u t xây d ng các tr s làm

ệ ủ ơ ệ ố ộ ệ ả vi c c a c quan BHXH thu c h th ng BHXH Vi t Nam, công tác qu n lý chú

ấ ượ ọ ế ả ả ả ả tr ng vào qu n lý ch t l ủ ng và giá c quy t toán c a công trình, đ m b o tính

ạ ướ ơ ả ự ị đúng các quy quy ph m do Nhà n c quy đ nh trong công tác xây d ng c b n. V ề

ươ ệ ệ ắ ế ị ủ ữ ả ph ệ ng ti n làm vi c, vi c mua s m trang thi ắ t b ph i tuân th nh ng nguyên t c,

ấ ượ ữ ẩ ướ ả ặ ợ ị nh ng tiêu chu n ch t l ng do Nhà n ớ c quy đ nh; m t khác ph i phù h p v i

ầ nhu c u công tác.

ạ ộ ữ ả ả ọ ứ Qu n lý chi cho ho t đ ng nghiên c u khoa h c: là nh ng kho n chi cho

ữ ứ ề ề ọ ớ ệ ệ nh ng đ tài nghiên c u các đ tài khoa h c liên quan t i vi c hoàn thi n công tác

ư ậ ầ ữ ế ớ BHXH, nh ng thăm dò d lu n c n thi t liên quan t i công tác BHXH.

Ả Ạ Ỹ IV. ĐÁNH GIÁ CÔNG TÁC QU N LÝ THU – CHI QU BHXH T I BHXH

Ủ Ệ HUY N GIAO TH Y

ự ạ ả ỹ 1 Th c tr ng công tác qu n lý thu chi qu BHXH

ỷ ệ ủ ệ ẫ ặ ả Công tác thu chi c a BHXH huy n Giao Thu hi n nay v n còn g p ph i

ấ ị ề ệ ề ữ ứ ấ ủ ế nh ng khó khăn nh t đ nh mà ch y u là do ý th c ch p hành đi u l v BHXH

ị ử ụ ủ ứ ệ ơ ộ ơ ủ c a ch các đ n v s d ng lao đ ng, các c quan ch c năng trong huy n. C th ụ ể

ộ ố ườ ư ợ m t s tr ả ng h p đã x y ra nh sau:

ư ầ ủ ố ệ ố ơ ộ ơ ị Các đ n v kê khai, th ng kê ch a đ y đ s lao đ ng làm vi c trong c quan

ớ ượ ấ ộ ữ ể ặ ữ mình, nh t là nh ng lao đ ng m i đ ệ c tuy n vào làm vi c ho c nh ng ng ườ i

ử ệ ấ ợ ằ ờ ờ ộ ố ị trong th i gian th vi c b kéo dài th i gian m t cách b t h p lý nh m tr n tránh

ụ ả ưở ớ ề ợ ủ ườ ộ ồ nghĩa v đóng BHXH làm nh h ng t i quy n l i c a ng ờ i lao đ ng; đ ng th i

ủ ặ ả ố ướ làm gi m s thu c a BHXH, tăng thêm gánh n ng cho Ngân sách Nhà n c. M t s ộ ố

ạ ớ ơ ư ị ặ ờ ườ khác l i ch a k p th i ho c không báo cáo v i c quan BHXH các tr ợ ả ng h p nh

ớ ố ượ ư ồ ế ợ ế ệ ấ ị ưở h ng t i ngu n thu chi nh : Đ i t ồ ng b ch t, m t vi c làm do h t h p đ ng

ệ ữ ủ ặ ộ ho c không còn đ trình đ làm vi c n a.

ự ủ ụ ấ ư ơ ị ườ ộ ả Đ n v không đ a ra kho n ph c p khu v c c a ng i lao đ ng, không báo

ứ ộ ườ ượ ớ ơ cáo tăng m c n p BHXH v i c quan BHXH ngay khi ng ộ i lao đ ng đ c nâng

ậ ươ ề ế ặ ườ ậ ươ b c l ng ho c không ti n hành thi tay ngh nâng b c l ng cho ng ộ i lao đ ng

ộ ườ ư ị ườ ề ộ m t cách th ng xuyên nh quy đ nh. Có ng ụ i lao đ ng hàng ch c năm li n không

ậ ươ ổ ượ đ c nâng b c l ứ ng, không thay đ i m c đóng góp BHXH.

ự ế ả ở ơ ở ấ ấ ờ Trong th c t qu n lý thu BHXH ề c s cho th y th i gian qua có r t nhi u

ị ợ ọ ề ậ ặ ớ ờ ễ ơ đ n v n đ ng ti n thu BHXH v i th i gian dài, ho c thu BHXH quá ch m tr ,

ị ừ ữ ể ơ ệ ố ư ế ậ ầ đi n hình có nh ng đ n v t khi thành l p h th ng BHXH đ n nay h u nh không

ườ ộ ị ể ợ ọ ề ơ ộ n p BHXH cho ng i lao đ ng. Vi cệ các đ n v đ n đ ng ti n thu BHXH

ề ứ ấ ở ề ị ươ ự ề ế ậ đang là v n đ b c xúc nhi u đ a ph ng, nhi u lĩnh v c kinh t và gây h u qu ả

ề ả ưở ư ệ ự ệ ế ế ấ ấ ặ r t n ng n , nh h ả ả ng tr c ti p đ n năng su t làm vi c cũng nh hi u qu s n

ị ả ấ ơ ưở ủ ế ấ ộ ủ xu t kinh doanh c a đ n v , nh h ng đ n an sinh c a xã h i mà b y lâu nay

ả ướ ự Đ ng và nhà n c ta đang xây d ng.

ộ ố ơ ị ự ủ ệ ạ ớ ị M t s đ n v th c hi n ho ch toán thu chi sai so v i quy đ nh c a đi u l ề ệ

ế ộ ế ề ả ố ơ ị ề BHXH và các văn b n pháp quy v ch đ k toán th ng kê: đ n v thu 6% ti n

ườ ư ư ữ ộ ườ ươ l ủ ng c a ng i lao đ ng, nh ng không đ a nh ng ng i đó vào danh sách đóng

ố ề ử ụ ụ ườ BHXH mà s d ng s ti n này vào m c đích khác, trong khi đó ng ẫ ộ i lao đ ng v n

ờ ụ ố ớ ằ ộ ưở t ư ng r ng mình tham gia BHXH. Đ i v i lao đ ng mang tính th i v , không đ a

ả ệ vào danh sách đóng BHXH, doanh nghi p cũng không thanh toán tr 17% ti n l ề ươ ng

ớ ề ươ ộ ậ ộ ị ủ ọ c a h cùng v i ti n l ủ ng theo quy đ nh c a B lu t lao đ ng.

ố ơ ị ượ ệ ườ ể ộ ườ Đ n v không b trí đ c vi c làm cho ng i lao đ ng, đ ng ộ i lao đ ng

ỉ ự ị ẫ ủ ữ ơ ườ ngh t ề túc mà đ n v v n thu ti n BHXH c a nh ng ng ộ i lao đ ng này.

ộ ố ừ ệ ế ạ ả ộ M t s doanh nghi p trích th a ph i n p BHXH khi h ch toán k toán và s ử

ụ ệ ầ ụ d ng ph n chênh l ch vào m c đích khác.

ụ ệ ạ ắ ỷ ố ắ BHXH huy n Giao Thu đã và đang c g ng kh c ph c các tình tr ng nói trên

ể ự ệ ố ứ ả ả ọ ằ b ng m i cách, đ m b o m c thu luôn ngày càng tăng lên. Đ th c hi n t t chính

ế ự ỗ ự ỉ ầ ủ ấ sách BHXH không ch c n đ n s n l c riêng c a ngành BHXH, mà các c p, các

ứ ắ ả ơ ị ậ ngành và các đ n v cũng ph i nh n th c đúng đ n chính sách này.

ả ạ ượ ủ ữ ệ ỷ ế 2 Nh ng k t qu đ t đ c c a BHXH huy n Giao Thu

ề 2.1) V công tác thu

ể ừ ắ ầ ạ ộ ế ệ ỷ K t khi b t đ u đi vào ho t đ ng đ n nay, BHXH huy n Giao Thu đã có s ố

ố ơ ụ ề ị ặ thu liên t c tăng nhanh qua các năm, s đ n v tham gia BHXH ngày càng nhi u, đ c

ệ ở ạ ụ ể ữ ế ấ ố bi ấ t trong m y năm tr l i đây, s thu đã tăng r t cao. C th hoá nh ng k t qu ả

ố ố ướ ạ ượ ằ đ t đ c b ng các con s th ng kê d i đây:

ố ơ ủ ệ ả ị B ng tình hình thu BHXH và s đ n v tham gia BHXH c a BHXH huy n Giao

ỷ ừ Thu t năm 1999 – 2003:

Năm Năm Năm Năm Năm ĐV ỉ Ch tiêu 1999 2000 2001 2002 2003 tính

ố ơ ị S đ n v tham gia Đ n ơ 83 89 94 99 103 BHXH vị

ố ườ S ng i tham gia Ng iườ 2.319 2.700 3.010 3.242 3.543 BHXH

ố ề S ti n BHXH Tri uệ 2.205 2.812 3.614 4.856 6.283 thu đ cượ đ ngồ

ệ ồ ỷ (Ngu n BHXH huy n Giao Thu )

ố ệ ệ ấ ả ố ế Qua b ng s li u trên cho th y s thu qua các năm đã tăng nhanh rõ r t, n u

ệ ế ệ ạ ồ ồ ỉ năm 1999 ch có 2.205 tri u đ ng thì đ n năm 2003 đã đ t 6.283 tri u đ ng tăng lên

ầ ớ ố ộ ộ ể ầ g n 3 l n, cùng v i đó s lao đ ng tham gia BHXH cũng tăng lên m t cách đáng k :

ế ườ ừ t năm 1999 đ n năm 2003 tăng lên trên 1000 ng ệ i, các doanh nghi p; công ty ngày

ớ ố ơ ị ớ ượ ấ ộ ở ộ ả ậ càng m r ng quy mô s n xu t c ng v i s đ n v m i đ c thành l p đã tăng đáng

ể ạ ượ ị ế ả ể ố ơ k s đ n v tham gia BHXH. Đ đ t đ ừ ự ỗ ự c k t qu đó là s n l c không ng ng

ệ ệ ơ ỷ ủ c a BHXH huy n Giao Thu nói riêng và các c quan ban ngành trong huy n nói

ứ ệ ấ ạ ấ ỷ chung. Trong năm 2004 BHXH huy n Giao Thu ph n đ u đ t m c thu là trên

ồ ệ 7.500 tri u đ ng.

ề 2.2) V công tác chi BHXH

ả ạ ượ ừ ế ớ ữ Song song v i nh ng k t qu đ t đ c t công tác thu BHXH, công tác chi

ạ ượ ủ ỷ ữ ế ả ệ BHXH c a BHXH huy n Giao Thu cũng đ t đ ả c nh ng k t qu kh quan: Chi

ả ả ả ườ ả ố ỹ ị tr đ m b o th ả ờ ng xuyên, chi đúng và chi k p th i. S chi do qu BHXH đ m b o

ắ ả ả ả ướ ngày càng tăng lên, làm gi m kh năng ph i bù đ p cho Ngân Sách nhà n c. C ụ

ể ữ ả ượ ể ệ ả ế th nh ng k t qu đó đ c th hi n qua b ng sau:

ả ủ ệ ả ỷ ừ B ng tình hình chi tr c a BHXH huy n Giao Thu qua các năm t 1999 –

2003:

ĐV Năm Năm Năm Năm Năm ỉ Ch tiêu tính 1999 2000 2001 2002 2003

ổ ố ề T ng s ti n chi Tri uệ 22.053 22.116 21.184 21.297 21.315 trả đ ngồ

Ngân sách Nhà Tri uệ 20.048 19.659 18.569 18.118 17.326 ướ ấ n c c p đ ngồ

Tri uệ ỹ Qu BHXH 2.005 2.457 2.615 3.179 3.989 đ ngồ

ấ ướ ầ ố ả ỏ ấ ỹ Ta th y, năm 1999 ngân sách nhà n c ph i b ra g p 10 l n s qu BHXH t ự

ế ả ố ượ ớ ấ ề ả ầ ỉ tr , thì đ n năm 2003 con s đã đ c gi m b t r t nhi u ch còn 4,4 l n, cũng nh ư

ướ ả ỏ ướ ề ậ v y qua các năm Ngân sách Nhà n c ph i b ra có xu h ấ ng ít đi r t nhi u.

ả ạ ượ ữ ế ủ Trên đây là nh ng k t qu đ t đ c trong công tác thu chi BHXH c a BHXH

ự ậ ở ơ ấ ượ ệ ậ ờ ỷ huy n Giao Thu mà qua th i gian th c t p c quan em nh n th y đ ế c. K t qu ả

ể ủ ấ ướ ầ ấ ớ ự ộ đó góp ph n r t l n vào công cu c xây d ng và phát tri n c a đ t n c.

ạ ế ữ ả ỹ ở 3 Nh ng h n ch trong công tác qu n lý thu chi qu BHXH ệ BHXH huy n

Giao Thu ỷ

ả ỹ ở ệ ỷ Trong công tác qu n lý thu chi qu BHXH ộ BHXH huy n Giao Thu còn m t

ầ ớ ề ồ ấ ọ ượ ụ ể ạ ộ ủ ắ ỹ vài v n đ t n đ ng c n s m đ c kh c ph c đ ho t đ ng c a qu BHXH ngày

ố ơ càng t t h n, đó là:

ư ứ ế ệ ể ộ ơ ố ộ Do s cán b trong c quan còn thi u nên vi c thu BHXH ch a d t đi m, m t

ợ ọ ẫ ớ ộ ố ị ư ố ệ ả ặ ố ơ s đ n v còn n đ ng ho c tr n n p BHXH d n t i vi c qu n lý thu ch a t t, c ơ

ố ượ ễ ị ế ẫ ầ ộ ị ố quan BHXH th ng kê s thu đ ớ c d b nh m l n và không k p ti n đ báo cáo v i

ị ỉ ơ c quan BHXH t nh Nam Đ nh.

ủ ư ế ạ ộ ộ ộ ượ Trình đ chuyên môn c a m t vài cán b còn h n ch do ch a đ ạ c đào t o

ệ ế ả ố ố ỹ ị đúng ngành, vì th làm cho vi c qu n lý qu hay b sai, th ng kê cu i năm th ườ ng

ớ ố ệ ủ ừ ớ không kh p v i s li u c a t ng quý.

ự ự ộ ố ệ ệ ả ệ S ít cán b làm vi c không th c s nhi t tình, nên vi c chi tr BHXH đôi khi

ị ậ ễ ườ ả ợ ớ ượ ề ưở còn b ch m tr , có tr ng h p ph i vài tháng m i lĩnh đ c ti n h ng BHXH.

ộ ố ơ ị ố ứ ộ ố ộ ặ M t s đ n v tr n n p BHXH ho c c tình tính sai m c n p BHXH mà

ỷ ư ử ệ ệ ạ ố ờ ị BHXH huy n Giao Thu ch a k p th i phát hi n và x ph t, nên s thu BHXH b ị

ấ ả ượ th t thoát mà không qu n lý đ c.

ồ ạ ề ả ộ ố ấ Trên đây là m t s v n đ còn t n t i trong công tác qu n lý thu chi qu ỹ

ở ơ ệ ệ ằ ỷ BHXH c quan BHXH huy n Giao Thu . Mong r ng BHXH huy n Giao Thu ỷ

ụ ượ ạ ộ ủ ề ể ấ ỹ ắ ớ s m kh c ph c đ c các v n đ nói trên đ cho ho t đ ng c a qu BHXH ngày

ạ ả ế ự ụ ệ càng đ t hi u qu thi t th c và đúng m c đích.

ƯƠ

CH

NG III

:

Ộ Ố

Ằ

Ế

Ệ

M T S Ý KI N NH M HOÀN THI N CÔNG TÁC THU

Ở

Ủ

Ệ

Ỹ CHI QU BHXH

BHXH HUY N GIAO TH Y

Ố Ớ Ơ I. Đ I V I C QUAN BHXH NÓI CHUNG

ệ ố ậ ề ự ệ ả ậ 1 Hoàn thi n h th ng văn b n pháp lu t v BHXH, xây d ng lu t BHXH

ề ể ớ ự ộ Chuy n sang n n kinh t ế ị ườ th tr ố ổ ng cùng v i s thay đ i trong n i dung và đ i

ế ộ ề ệ ậ ỉ ượ t ng đi u ch nh các quan h xã h i ộ pháp lu t nói chung và ch đ BHXH nói

ế ị ế ị ự ổ riêng cũng có s thay đ i. Tuy nhiên, trong các ch đ nh thì ch đ nh pháp lí v ề

ườ ấ ổ ậ ợ ư ề ấ ấ BHXH d ị ng nh mang tính ch t n đ nh nh t, đi u này r t thu n l ệ i trong vi c

ạ ệ ố ề ươ ấ ẫ ầ ự xây d ng l ị i h th ng quy đ nh v BHXH cho t ng lai. T t nhiên, v n c n thi ế t

ợ ấ ề ệ ề ả ợ ớ ỉ ự ộ ph i có đi u ch nh tr c p cho phù h p v i đi u ki n kinh t ế xã h i và s phát

ể ế ầ ở ệ ầ ả ộ ồ ộ tri n kinh t . Yêu c u đây là c n ph i có chính sách lao đ ng đ ng b . Vi c xây

ế ộ ụ ượ ả ắ ả ế ộ ế ế ự d ng ch đ BHXH ph i kh c ph c đ c tính gi i quy t tình th vì ch đ BHXH

ể ả ụ ỉ ế ộ ế ườ ban hành hôm nay không ch áp d ng đ gi i quy t các ch đ cho ng ộ i lao đ ng

ệ ướ ế ộ ệ ạ ụ ề ỉ đã làm vi c tr c đây nay v ngh ch đ mà còn áp d ng trong hi n t i và t ươ ng

ậ ủ ự ẽ ề ặ lai. M t khác, s sáp nh p c a BHXH và BHYT s gây ra nhi u khó khăn cho công

ụ ệ ả ầ ớ ậ ậ tác qu n lý hai nghi p v này. Vì v y, theo em c n s m ban hành Lu t BHXH và

ề ề ả ở ứ ể ự ơ ệ ố h th ng hoá văn b n v BHXH pháp quy v BHXH ệ m c cao h n đ th c hi n

ệ ụ ủ ả ấ ầ ọ ố ể rõ t m quan tr ng c a BHXH và có th qu n lý th ng nh t hai nghi p v này.

ệ ậ ớ Song song v i vi c ban hành Lu t BHXH, chúng ta cũng nên thay đ i l ổ ạ ỉ ệ i t l

ứ ố ủ ệ ộ ượ đóng BHXH. Hi n nay, do m c s ng c a xã h i ngày càng đ c nâng cao đã làm

ủ ọ ổ ườ ổ cho tu i th trung bình c a con ng i cũng tăng theo. Cách đây 30 năm, tu i th ọ

ủ ườ ệ ả ỉ ế ổ ổ ọ trung bình c a ng i Vi t Nam ch vào kho ng 50 60 tu i thì đ n nay tu i th trung

ườ ệ ẽ ả ổ ổ ọ ủ bình c a ng i Vi t Nam đã kho ng 75 tu i. Tu i th trung bình tăng lên s làm

ố ề ả ươ ư ề ả ả ắ cho s ti n chi tr l ằ ng h u tăng, đi u này không đ m b o nguyên t c cân b ng

ỉ ệ ở ư ệ ấ ậ ơ thu chi trong BHXH b i vì t l thu BHXH nh hi n nay la h i th p. Vì v y theo

ỹ ươ ổ ượ ư tôi, t ỷ ệ l đóng BHXH nên tăng lên 25% t ng qu l ng và đ c phân chia nh sau:

ườ ử ụ ỹ ươ ộ ổ Ng i s d ng lao đ ng đóng góp 18% t ng qu l ng.

ườ ỹ ươ ộ ổ Ng i lao đ ng đóng góp 7% t ng qu l ng.

ươ ử ụ ạ ộ 2 Có ch ng trình đào t o và s d ng cán b

ể ệ ượ ệ ố ự ạ ế ệ ả Đ vi c qu n lý BHXH đ c th c hi n t ả t và đ t k t qu cao thì vi c đào

ệ ố ộ ị ươ ệ ệ ạ ạ t o l i cán b nhân viên trong toàn h th ng, trang b ph ng ti n làm vi c thích

ễ ự ứ ạ ề ể ậ ớ ệ ợ h p v i tính ph c t p v chuyên môn là không th trì hoãn, ch m tr . S nghi p

ộ ộ ụ ắ ữ ệ ạ ỏ BHXH đòi h i có m t đ i ngũ nhân viên thông th o nghi p v , n m v ng các quy

ậ ề ở ế ủ ở ớ ữ ậ ị đ nh c a pháp lu t v BHXH và pháp lu t có liên quan, c i m ti p xúc v i nh ng

ườ ượ ả ẽ ớ ơ ở ử ụ ệ ặ ể ộ ợ ng c b o hi m, có quan h ch t ch v i c s s d ng lao đ ng, h p tác t i đ ố t

ậ ộ ơ ườ ạ ơ ơ ớ v i các b ph n trong cùng c quan và các c quan khác. Ng i lãnh đ o c quan

ể ả ươ ồ ưỡ ế ệ ạ ạ ấ ề ả b o hi m ph i có ch ng trình k ho ch đào t o hu n luy n b i d ệ ng v nghi p

ệ ắ ả ộ ị ụ ụ v và nguyên t c qu n lý và nghi p v cho đ i ngũ nhân viên, quy đ nh nghiêm

ỳ ế ế ộ ơ ở ự ế ặ ố ớ ơ ị ng t ch đ báo cáo th ng kê, đ nh k ti p xúc tr c ti p v i các c s , các c quan

ấ ướ ộ ộ ữ ề ả ở ướ ự ệ ắ BHXH c p d i, m các cu c h i th o v nh ng v ệ ng m c trong vi c th c hi n

ụ ổ ứ ơ ế ị ụ ệ ể m c tiêu trong t ch c c quan và nghi p v thu chi tài chính đ có quy t đ nh x ử

ờ ị lý k p th i.

ệ ố ầ ả Ngoài ra h th ng BHXH c n ph i:

ự ứ ẩ ẩ ộ ứ Xây d ng, chu n hoá tiêu chu n cho các ch c danh cán b , công ch c, viên

ứ ữ ủ ầ ợ ớ ờ ồ ế ch c sao cho phù h p v i nh ng yêu c u công tác c a ngành. Đ ng th i, ti n hành

ế ạ ộ ắ ứ ứ ợ ớ ộ rà soát và s p x p l i đ i ngũ cán b , công ch c, viên ch c cho phù h p v i năng

ữ ầ ặ ự l c chuyên môn và nh ng yêu c u công tác đã đ t ra.

ồ ưỡ ụ ể ớ ặ ọ ộ ộ Tuy n d ng m i và b i d ng nâng cao m i m t cho đ i ngũ cán b , công

ứ ứ ướ ỏ ề ề ch c, viên ch c trong ngành theo h ng gi ệ ữ i v chuyên môn, v ng vàng v nghi p

ấ ạ ứ ố ẩ ụ v , chính tr t ị ư ưở t ng ph m ch t đ o đ c t t.

ờ ố ứ ấ ầ ậ ộ Nâng cao đ i s ng v t ch t, tinh th n cho cán b , công nhân viên ch c trong

ậ ủ ơ ở ậ ằ ố ợ ngành trên c s phân ph i thu nh p h p lý, công b ng, làm cho thu nh p c a các

ự ụ ấ ộ ở ộ ấ ủ ọ cán b công nhân viên trong ngành tr thành đ ng l c và m c tiêu ph n đ u c a h .

ở ộ ồ 3 M r ng ngu n thu BHXH

ở ộ ở ộ ố ượ ứ ệ ồ Th nh t, ấ m r ng ngu n thu BHXH đó là vi c m r ng đ i t ng tham gia

ố ướ ệ ệ ả ườ BHXH: Hi n nay, dân s n c ta kho ng trên 80 tri u ng i, trong đó l c l ự ượ ng

ế ệ ể ả ộ ộ ộ ồ ộ ấ lao đ ng chi m kho ng 45 tri u lao đ ng, đây có th nói là m t ngu n lao đ ng r t

ự ề ệ ể ầ ế phong phú và đ y ti m năng cho s nghi p phát tri n kinh t xã h i c a đ t n ộ ủ ấ ướ c

ệ ả ả ớ ớ ộ ỉ trong hoàn c nh m i; tuy nhiên m i ch có kho ng 4 tri u lao đ ng tham gia BHXH,

ố ượ ế ế ế ạ ộ ộ do đó s l ể ng lao đ ng xã h i tham gia BHXH h n ch , n u ti n hành phát tri n

ố ượ ộ ộ ộ BHXH ở ấ ả ự ượ t c l c l t ng lao đ ng xã h i thì s l ng lao đ ng tham gia BHXH là

ặ ệ ồ ộ ở ữ ộ ớ vô cùng l n. Đ c bi t, ngu n lao đ ng ạ ộ nông thôn, nh ng lao đ ng ho t đ ng

ự ư ệ ề ầ trong lĩnh v c nông lâm ng nghi p có ti m năng tham gia BHXH và có nhu c u

ấ ớ ề ệ tham gia BHXH là r t l n. Trong khi đó, theo đi u l BHXH ban hành kèm theo ngh ị

ủ ớ ỉ ớ ạ ố ượ ủ ị đ nh 12/ CP c a Chính ph m i ch gi i h n đ i t ng tham gia BHXH ở ộ ố m t đ i

ệ ế ạ ở ộ ộ ươ ố ẹ ề ượ t ự ng h n ch , th c hi n BHXH ự m t khu v c lao đ ng t ng đ i h p. V lâu

ở ộ ắ ạ ộ ự ố ớ ệ dài nên m r ng hình lo i hình BHXH b t bu c và BHXH t ọ nguy n đ i v i m i

ườ ừ ắ ộ ộ ộ ọ ườ ộ ộ ng i lao đ ng trong xã h i; v a b t bu c m i ng ả i lao đ ng trong xã h i ph i

ứ ệ ể ệ ớ ị ả có trách nhi m, ý th c trong tiêu dùng các nhân đ ch u trách nhi m v i chính b n

ạ ượ ừ ụ ủ ề ả thân mình và gia đình mình, v a đ t đ c m c tiêu qu n lý đi u hành c a Nhà

ả ộ ướ ả n c đ m b o an toàn xã h i.

ố ớ ắ ạ ộ ờ ớ ữ ườ Đ i v i lo i hình BHXH b t bu c: trong th i gian t i, ngoài nh ng ng i lao

ệ ệ ắ ộ ộ ị ộ đ ng đang thu c di n tham gia BHXH b t bu c theo quy đ nh hi n nay, Nhà n ướ c

ở ộ ố ượ ố ớ ố ượ ộ ầ c n m r ng thêm đ i t ng tham gia đ i v i các đ i t ư ng lao đ ng khác nh :

ườ ệ ợ ộ ợ ồ ộ ộ ng i lao đ ng trong các h p tác xã có quan h h p đ ng lao đ ng, các h gia đình

ướ ữ ề ộ ử ụ và nh ng làng ngh có s d ng lao đ ng thuê m n...

ố ớ ạ ự ộ ậ ủ ướ ệ ộ ị Đ i v i lo i hình BHXH t nguy n: B lu t lao đ ng c a n c ta có quy đ nh

ự ệ ạ ự ượ ệ ở ự ữ ề v BHXH t nguy n, lo i hình BHXH t ệ nguy n nên đ c th c hi n ố nh ng đ i

ư ữ ườ ự ệ ả ấ ạ ộ ượ t ng nh : nh ng ng i ho t đ ng trong lĩnh v c s n xu t nông nghi p, lâm

ệ ệ ườ ộ ự ườ ạ ư nghi p, ng nghi p; ng i lao đ ng t ữ do; nh ng ng i đã tham gia lo i hình

ư ạ ắ ộ ố ự BHXH b t bu c nh ng mu n tham gia thêm lo i hình BHXH t ệ nguy n này...

ở ộ ầ ư ằ ỹ ỹ ứ Th hai, m r ng đ u t ồ qu nh m tăng thêm ngu n thu BHXH: Qu BHXH

ỗ ươ ồ ể ự ạ ộ ố ớ ệ có ngu n tài chính nhàn r i t ng đ i l n có th th c hi n các ho t đ ng đ u t ầ ư

ưở ặ ồ ộ ồ ố ọ ỹ tăng tr ầ ng ngu n qu , m t khác đây cũng là m t ngu n v n quan tr ng trong đ u

ế ặ ộ ệ ấ ướ ề ệ ư t ể phát tri n kinh t xã h i. Đ c bi t, trong đi u ki n đ t n ế c đang ti n hành s ự

ệ ệ ệ ạ ườ ố ủ ề ả nghi p “công nghi p hoá, hi n đ i hoá” theo đ ng l ệ i c a Đ ng. Trong đi u ki n

ế ộ ự ả ồ ị ướ ể phát tri n kinh t ọ , Đ ng đã xác đ nh coi tr ng ngu n n i l c trong n ế c là quy t

ỗ ượ ỹ ầ ư ầ ư ấ ợ ị đ nh, do đó qu BHXH nhàn r i đ c đem đ u t ồ là ngu n đ u t r t phù h p và

ể ọ có vai trò quan tr ng trong phát tri n kinh t ế .

ề ề ẩ ạ 4 Đ y m nh công tác tuyên truy n v BHXH

ệ ơ ế ớ ạ ộ ạ ớ BHXH Vi ộ ậ t Nam m i đi vào ho t đ ng theo c ch m i, ho ch toán đ c l p,

ế ứ ầ ề ề ẩ ạ ố cân đ i thu chi nên đ y m nh công tác tuyên truy n v BHXH là h t s c c n thi ế t.

ữ ề ề ề Công tác thông tin, tuyên truy n v BHXH trong nh ng năm qua đã có nhi u c ố

ạ ượ ế ứ ố ớ ậ ậ ả ắ g ng và đ t đ c k t qu đáng ghi nh n: Đó là nâng cao nh n th c đ i v i BHXH,

ả ơ ự ữ ứ ệ ề ượ ả ư đ a ra nh ng hình th c tuyên truy n hi u qu h n và xây d ng đ ộ c đông đ o đ i

ư ủ ụ ệ ầ ớ ộ ngũ c ng tác viên. Nh ng so v i yêu c u và nhi m v chung c a ngành, công tác

ế ồ ạ ầ ụ ề ề ề ắ ạ thông tin tuyên truy n v BHXH còn nhi u h n ch , t n t i c n kh c ph c. Nhìn

ườ ủ ử ụ ư ể ộ ộ ế ố chung s đông ng i lao đ ng, ch s d ng lao đ ng ch a có hi u bi t rõ ràng v ề

ư ượ ề ọ BHXH, thêm vào đó công tác tuyên truy n ch a đ ứ c quan tâm m t cách đúng m c,

ề ỏ ệ ề ể ả ấ kinh phí tuyên truy n còn quá ít ệ i, hi u qu tuyên truy n th p. Đ nâng cao hi u

ề ầ ự ệ ả ả ướ qu tuyên truy n c n ph i th c hi n các h ng sau:

ề ộ ề ậ V n i dung: Ngoài tuyên truy n chính sách, pháp lu t và các ch đ ế ộ

ả ướ ế ộ ế ạ ộ ự ệ ả ặ ẫ BHXH, gi i đáp h ủ ng d n th c hi n các ch đ , k t qu các m t ho t đ ng c a

ặ ệ ế ộ ượ ề ậ ế ầ ngành. C n đ c bi t quan tâm đ n n i dung mà lâu nay ít đ c đ c p đ n đó là

ề ụ ủ ề ế ấ ạ ả tuyên truy n v m c đích, b n ch t nhân đ o, nhân văn c a BHXH. N u chúng ta

ượ ẽ ừ ề ướ ổ ượ ề ủ ọ ệ ặ làm đ c đi u đó thì s t ng b c thay đ i đ c tâm lý n ng n c a h hi n nay

ộ ự ừ ắ ộ ự ệ là b t bu c đóng BHXH. T đó hình thành thái đ t giác, t nguy n tham gia

ệ ộ ướ ườ BHXH và có trách nhi m n p BHXH. Tr c đây chúng ta th ề ng tuyên truy n

ề ộ ề ả ỹ ả ế ề nhi u v n i dung thu chi, qu n lý qu BHXH và gi ư ủ i quy t v BHXH là ch a đ .

ể ự ụ ệ ệ ề ạ ớ ộ ớ Đó m i là bi n pháp đ th c hi n m c đích nhân đ o. N i dung tuyên truy n m i

ư ỉ ượ ả ườ ộ ộ ch dành riêng cho n i b ngành, ch a thu hút đ c đông đ o ng ộ i lao đ ng, ch ủ

ả ộ ộ ử ụ s d ng lao đ ng và các thành viên kh ctong xã h i.

ứ ề ề V hình th c tuyên truy n:

ạ ệ ố ị ử ấ ờ ộ + T p chí BHXH Vi t Nam ra đ i đánh d u m t m c l ch s trong công tác

ề ề ờ ế ủ ế tuyên truy n v BHXH. Th i gian qua, các bài báo vi ả ủ t ch y u là c a các nhà qu n

ư ứ ộ ộ ấ ượ lý BHXH, đ i ngũ c ng tác viên ch a đáp ng đ ượ ố ượ c s l ng, ch t l ng bài vi ế t.

ả ố ơ ả ạ ộ ể ụ ụ ộ Đ ph c v đ c gi ứ ạ t h n, t p chí BHXH ph i đa d ng hoá n i dung và hình th c t

ự ướ ế ậ ả ộ ộ ệ th c hi n. Tr c h t là đ i ngũ phóng viên, biên t p viên, c ng tác viên ph i có

ữ ế ấ ượ ừ ạ ộ nh ng bài vi t ch t l ng cao. Bài viét không d ng l ơ i thông tin m t cách đ n

ả ạ ượ ữ ế ầ ả ự ự ọ thu n nh ng k t qu đ t đ c mà ph i d a trên s phân tích khoa h c, mang tính

ụ ề ệ ậ ế ủ ạ ậ l p lu n v nghi p v BHXH. Bài vi ầ ả ầ t đăng trên t p trí ph i đ y đ thông tin c n

ỏ ộ ậ ậ ậ ộ thiét và chính xác c p nh t. Đòi h i đ i ngũ biên t p viên, c ng tác viên và ngoài

ệ ả ộ ngành ph i có trình đ chuyên môn và trách nhi m cao.

ườ ố ợ ạ ơ ớ + Tăng c ề ng ph i h p v i các c quan thông tin đ i chúng ( Đài truy n

ể ề ề ề ơ ộ ộ hình, truy n thanh, báo chí ) đ tuyên truy n sâu r ng h n v BHXH. N i dung

ề ầ ễ ể ọ ượ ự ủ ọ ườ ắ tuyên truy n c n ng n g n, d hi u, gây đ c s chú ý c a m i ng i.

ệ ủ ổ ứ ộ ọ ạ ộ ị + T ch c các h i ngh , các cu c h p trong đó có các đ i di n c a ng ườ i

ụ ề ể ề ể ằ ộ lao đ ng đ nh m m c đích tuyên truy n v BHXH giúp các bên tham gia hi u rõ

ậ ủ ắ ượ ề ợ ụ ủ ồ tính pháp lu t c a BHXH, n m đ c quy n l ờ i và nghĩa v c a mình. Đ ng th i

ậ ổ ủ ế ắ ắ ợ ườ qua đó thu th p t ng h p các ý ki n th c m c, đóng góp c a ng ộ i lao đ ng, ch ủ

ườ ể ư ệ ệ ộ ọ ợ ớ ử ụ s d ng ng ủ i lao đ ng đ đ a ra các bi n pháp phù h p v i nguy n v ng c a

h c.ọ

ế ọ ể ề ấ ấ ỗ ộ ơ ộ + Ph n đ u m i cán b BHXH là m t tuyên truy n viên ì h n ai h t h hi u rõ

ụ ứ ụ ự ệ ấ ả m c đích, b n ch t, tác d ng và cách th c th c hi n các chính sách BHXH.

ệ ệ ả ả ế ợ 5 Hoàn thi n vi c qu n lý thu chi k t h p vi tính hoá trong công tác qu n lý

ỹ thu chi qu BHXH

ầ ấ ố ớ ữ ộ ỹ Công tác thu qu BHXH có yêu c u r t cao đ i v i nh ng cán b làm công

ỏ ườ ạ ả ộ ộ ệ tác này, đòi h i ng i cán b ph i năng đ ng, sáng t o, nhi ệ t tình trong công vi c.

ố ớ ọ ế ộ ư ư ậ ầ ươ ạ Do v y c n có ch đ u đãi đ i v i h nh : ph ệ ng ti n đi l i, thanh toán công

ụ ể ế ộ ạ ả ợ ớ tác phí theo ch đ riêng phù h p v i hoàn c nh c th . Bên c nh đó chúng ta cũng

ế ổ ứ ả ơ ị nên quan tâm đ n các t ể ế ch c, đ n v mà chúng ta qu n lý. Chúng ta có th ti n

ứ ưở ơ ớ ự ơ ế ộ hành các hình th c khen th ng, cám n t ị i các đ n v luôn th c hi ện ti n đ thu

ố ớ ị ộ ế ề ậ ơ ộ BHXH. Còn đ i v i các đ n v n p ch m, n p thi u ti n BHXH thì chúng ta nên

ụ ể ủ ơ ị ự ự ặ ề ế ơ ị xem xét tình hình c th c a đ n v . N u đ n v th c s g p khó khăn thì đ ngh ị

ậ ợ ứ ề ệ ạ ơ ọ ỏ các c quan ch c năng t o đi u ki n thu n l i, giúp h nhanh chóng thoát kh i tình

ị ố ụ ủ ế ế ả ạ ơ ỹ ộ tr ng khó khăn. N u đ n v c tình chi m d ng qu trong khi có đ kh năng n p

ị ẵ ử ề ệ ề ạ ả ơ ộ ti n BHXH thì ph i có bi n pháp s ph t hành chính vì nhi u đ n v s n sàng n p

ế ề ạ ượ ụ ế ỹ ư ọ ấ ph p n u nh h th y ti n lãi thu đ ạ ộ c do chi n d ng qu BHXH vào ho t đ ng

ộ ố ườ ả ộ ố ề ấ ớ ơ ọ ả s n xu t kinh doanh l n h n s ti n h ph i n p mà trong m t s tr ợ ng h p

ậ ế ứ ả ầ ơ chúng ta ph i yêu c u c quan ch c năng thi hành pháp lu t ti n hành truy t ố ọ h vì

ề ợ ả ả ườ ố ớ ạ ộ ộ ơ ị không đ m b o quy n l i cho ng ả i lao đ ng. Đ i v i các đ n v ho t đ ng s n

ờ ụ ể ấ ầ ấ ờ ợ ị ể ạ xu t kinh doanh mang tính ch t th i v thì c n xác đ nh th i đi m h p lý đ t o

ề ệ ộ ủ ọ ộ đi u ki n cho h n p đúng, n p đ .

ả ượ ả ầ ổ ớ ớ Công tác chi tr cũng c n ph i đ ầ ủ ợ c đ i m i cho phù h p v i nhu c u c a

ộ ố ố ớ ả ươ ộ ợ ấ ạ ư ổ ườ cu c s ng. Đ i v i các cán b chi tr l ng h u và tr c p t i các t , ph ng trên

ọ ể ọ ừ ứ ể ả ậ ị đ a bàn qu n thì ph i không ng ng nâng cao m c thù lao cho h đ h có th yên

ạ ệ ả ả ố ớ ộ ơ tâm làm công tác này, đem l i hi u qu chi tr cao h n. Đ i v i các cán b làm

ế ộ ố ả ở ả ứ ả ơ ị công tác chi tr 2 ch đ m đau, thai s n các đ n v thì cũng ph i có m c thù lao

ả ặ ệ ữ ữ ề ơ ộ ị tho đáng, đ c bi ề ộ t là nh ng đ n v có đông lao đ ng, có nhi u lao đ ng n , đi u

ệ ệ ườ ư ả ả ộ ki n làm vi c cho ng i lao đ ng ch a đ m b o.

ệ ề ắ ị ề ầ Hi n nay , n n kinh t ế ướ n c ta đang d n b t k p n n kinh t ế ế ớ th gi i. Chúng

ụ ẽ ệ ả ạ ọ ạ ộ ta đang m nh m áp d ng công ngh tin h c vào công tác qu n lý, vào ho t đ ng

ấ ấ ả ờ ố ư ự ả s n xu t kinh doanh trên t t c các lĩnh v c đ i s ng. Ngành BHXH cũng đ a h ệ

ớ ừ ạ ộ ủ ư ọ ố ạ ở ứ ộ th ng tin h c vào ho t đ ng c a mình nh ng m i d ng l m c đ “có máy vi i

ệ ở ầ ề ế ế ơ ơ tính”. Hi n nay ư h u h t các c quan BHXH đ u có h n 2 chi c máy vi tính nh ng

ế ử ụ ạ ậ ấ ố ượ s l ộ ng cán b BHXH bi ơ t s d ng thành th o nó thì có r t ít th m chi có n i

ỉ ớ ừ ộ ạ ở ứ ế ử ụ không có. Các cán b ngành BHXH ch m i d ng l m c bi i t s d ng máy vi

ư ế ả ạ ệ tính mà ch a khai thác h t hi u qu mà máy vi tính đem l i trong công tác thu chi

ư ượ ỹ ệ ố ứ ặ qu BHXH. M t khác do ch a đ c quan tâm dúng m c nên h th ng các ch ươ ng

ư ượ ủ ề ẫ ầ ư ạ ộ ồ trình ph n m m chuyên ngành c a BHXH v n ch a đ c đ ng b , ch a t o ra s ự

ậ ợ ự ệ ạ ộ ớ thu n l ệ ố ế i cho các cán b khi làm vi c tr c ti p v i máy tính. Bên c nh đó h th ng

ắ ố ệ ấ ễ ị ế ề ả ầ ậ ph n m m này còn thi u tính năng b o m t nên r t d b đánh c p s li u. Chính vì

ữ ế ướ ấ ậ v y mà trong nh ng năm ti p theo Nhà n c nên cung c p kinh phí cho ngành

ủ ề ạ ộ ể ọ ư ệ ệ ả ả ọ BHXH đ h có đ đi u ki n đ a ho t đ ng tin h c trong qu n lý có hi u qu cao

ư ở ề ệ ả ớ ầ thông qua vi c mua máy vi tính, mua ph m m m qu n lý cũng nh m các l p đào

ấ ả ả ề ỹ ử ụ ộ ọ ạ t o tin h c cho t t c các cán b ngành BHXH c v k năng s d ng máy tính và

ệ ề ầ ả ỹ k năng khai thác hi u qu ph n m m chuyên ngành.

Ố Ớ Ủ Ệ II. Đ I V I BHXH HUY N GIAO TH Y

ề 1 V công tác thu

ả ả ả ả ệ ầ ủ ắ ả Qu n lý thu BHXH ph i đ m b o, quán tri t nguyên t c qu n lý đ y đ , chính

ờ ố ượ ị ỹ ề ươ xác, k p th i đ i t ng tham gia BHXH và qu ti n l ơ ở ể ộ ng làm c s đ n p và xác

ứ ưở ả ỏ ộ ươ ứ ả ị đ nh m c h ng BHXH; do đó đòi h i ph i có m t ph ng th c qu n lý thu BHXH

ệ ố ự ệ ả ầ ả ể ự ợ h p lý. Đ th c hi n t t công tác qu n lý thu BHXH, c n ph i th c hi n m t s ộ ố

ệ bi n pháp sau:

ế ợ ế ợ ứ ệ ơ ớ K t h p v i các c quan, ban, ngành ch c năng có liên quan, vi c k t h p này

ệ ề ạ ọ ấ r t quan tr ng trong công tác thu BHXH, nó t o đi u ki n cho công tác thu đ ượ ễ c d

ệ ể ậ ụ ượ ự ứ ấ ỡ dàng, tri t đ , t n d ng đ ố ớ c s giúp đ các c p, các ban, ngành ch c năng đ i v i

ặ ệ ơ công tác BHXH; đ c bi ệ ố ớ t càng có ý nghĩa h n đ i v i ngành BHXH trong vi c

ủ ố ượ ắ ầ ắ ố ị ử ụ ố ượ ộ ơ ườ th ng kê n m b t đ y đ s l ng đ n v s d ng lao đ ng, s l ng ng i lao

ự ế ư ố ớ ụ ố ộ đ ng trong khu v c kinh t ệ ngoài qu c doanh. Ví d nh đ i v i các doanh nghi p

ẽ ớ ơ ố ợ ấ ấ ặ ầ ả ố ậ ngoài qu c doanh c n ph i ph i h p ch t ch v i c quan c p gi y phép thành l p

ạ ộ ế ở ị ủ ả ơ ươ ệ và ho t đ ng c a doanh nghi p, c quan qu n lý và thu thu đ a ph ng.

ứ ấ ổ ổ ườ ể ị ộ ộ T ch c c p s BHXH cho ng ờ i lao đ ng đ k p th i ghi chép toàn b quá

ủ ọ ứ ỹ trình tham gia BHXH và m c đóng góp c a h vào qu BHXH.

ầ ớ ử ụ ư ứ ệ ả C n s m nghiên c u và đ a vào s d ng công ngh qu n lý m i đ ớ ể

ươ ủ ệ ệ ả ế thay th cho ph ng pháp làm vi c th công hi n nay, theo dõi qu n lý và ghi chép

ủ ự ế ị ử ụ ủ ừ ừ ầ ộ ờ ơ ộ ị k p th i, đ y đ s bi n đ ng c a t ng đ n v s d ng lao đ ng, t ng cá nhân

ườ ứ ờ ộ ng i lao đ ng (th i gian đóng, m c đóng)…

ướ ơ ở ụ ự ệ ỉ ầ ừ D n t ng b c áp d ng công ngh thông tin trên c s xây d ng hoàn ch nh

ạ ộ ể ể ạ ạ ả m ng máy tính toàn ngành đ có th qu n lý ho t đ ng BHXH nói chung và ho t

ạ ộ ặ ả ệ ồ ơ ủ ả ộ đ ng qu n lý ho t đ ng thu BHXH nói riêng. Đ c bi ố t, qu n lý h s c a đ i

ệ ố ơ ở ủ ệ ể ượ t ng tham gia BHXH trên c s phát tri n h th ng công ngh thông tin c a ngành

ừ ượ ữ ầ ị ử ụ ơ BHXH, t đó có đ c nh ng thông tin c n thi ế ề ố ượ t v s l ng các đ n v s d ng và

ườ ể ể ộ ộ ng ạ ộ ễ i lao đ ng tham gia BHXH m t cách d dàng, ki m tra ki m soát ho t đ ng

ấ ố ộ ả ạ ủ ế ị ữ ế ờ ườ BHXH m t cách th ng nh t, gi i quy t k p th i các khi u n i c a nh ng ng i lao

ữ ề ằ ấ ả ệ ộ đ ng xung quanh v n đ thu BHXH. B ng nh ng gi i pháp công ngh thông tin

ố ượ ả ể ế ợ ệ ợ qu n lý đ i t ng tham gia BHXH phù h p cũng có th ti ả t ki m dd c chi phí qu n

lý.

ệ ố ố ề ề ả ầ ả ả V qu n lý s ti n thu BHXH, h th ng các tài kho n "chuyên thu" c n ph i

ẽ ặ ả ả ự ể ể ả ầ ượ đ c qu n lý ch t ch . Đây là các gi i pháp c n ph i có s ki m tra, ki m soát

ơ ở ủ ẽ ề ặ ồ ượ ch t ch trong công tác thu BHXH. Ngu n ti n c a các c s thu đ ả ộ c ph i n p

ệ ố ả ướ vào tài kho n "chuyên thu" trong h th ng Ngân hàng Nhà n ầ c, yêu c u các c s ơ ở

ố ề ủ ả ả ộ ơ ph i thu và n p ngay s ti n thu BHXH cho tài kho n c a c quan BHXH Vi ệ t

ể ậ ượ ử ụ ồ ỹ Nam đ hình thành nên qu BHXH t p trung, không đ c phép s d ng ngu n thu

ấ ứ ế ộ ữ ả ầ này cho b t c công tác chi nào khác. Do đó, c n ph i có nh ng ch đ khen

ưở ị ử ụ ữ ứ ờ ộ ơ ị th ng k p th i cho nh ng cán b công nhân viên ch c, các đ n v s d ng lao

ơ ở ự ệ ố ỷ ậ ứ ạ ả ộ đ ng và các c s th c hi n t ậ t. Bên c nh đó, ph i có hình th c k lu t th t

ố ớ ứ ữ ữ ạ ắ ộ ị nghiêm kh c đ i v i nh ng cán b công nhân viên ch c vi ph m nh ng quy đ nh

ướ ủ ủ c a Nhà n c, c a ngành.

ạ ộ ả ạ ộ ộ ả Đào t o đ i ngũ cán b chuyên trách trong ho t đ ng qu n lý thu BHXH, đ m

ượ ự ệ ồ ộ ộ ị ả b o cho công tác BHXH đ c th c hi n m t cách đ ng b , đúng theo các quy đ nh

ặ ậ ệ ả ạ ượ ộ ủ c a ngành và pháp lu t nói chung; đ c bi t là ph i đào t o đ c đ i ngũ cán b ộ

ạ ộ ứ ả ượ ữ ầ chuyên môn trong ho t đ ng qu n lý thu BHXH đáp ng đ ự c nh ng nhu c u th c

ế ặ t đ t ra.

ổ ợ ự ệ ễ ề ọ ỏ ủ Trao đ i h p tác, h c h i kinh nghi m th c ti n v công tác thu BHXH c a

ơ ỉ các c quan BHXH khác trong t nh.

ộ ấ ợ ọ ề ầ ề ấ ố ộ ả Ch ng th t thu, n đ ng ti n n p BHXH. Đây là m t v n đ c n gi ế i quy t

ở ẽ ể ự ế ề ạ ạ ộ ứ d t đi m trong ho t đ ng BHXH, b i l trên th c t ộ ợ ọ tình tr ng n đ ng ti n n p

ệ ố ườ ễ ộ ươ ự BHXH, tr n tránh th c hi n BHXH cho ng i lao đ ng đang di n ra t ố ng đ i ph ổ

ế ở ị ả ệ ệ ề ấ ỏ ơ bi n các doanh nghi p. Hi n nay, đang có quá nhi u các đ n v s n xu t nh và

ệ ả ậ ố ơ ị ướ doanh nghi p ngoài qu c doanh, th m chí ngay c các đ n v nhà n ố c cũng tr n

ụ ườ ề ấ ả ộ ưở tránh nghĩa v đóng BHXH cho ng i lao đ ng. V n đ này đã nh h ng nghiêm

ề ợ ủ ọ ườ ộ ượ ả ế ế tr ng đ n quy n l i c a ng i lao đ ng (không đ c gi ơ ế ộ ở i quy t ch đ b i vì đ n

ợ ọ ề ộ ị ử ụ v s d ng lao đ ng đang n đ ng ti n đóng BHXH…).

ụ ợ ư ễ ớ ộ ạ Tình tr ng tr c l ứ i BHXH đang di n ra v i m c đ ngày càng tăng nh : gi ả

ổ ờ ồ ơ ể ưở ạ ố ắ m o h s , khai kh ng tu i đ i và năm công tác đ h ả ậ ng BHXH, ch m c t gi m

ưở ế ộ ế ờ ưở ụ ố ố ượ đ i t ng h ng ch đ khi h t th i gian h ng; tr n tránh nghĩa v đóng BHXH

ố ượ ặ ả ỹ ề ươ ộ ứ ho c khai gi m s l ng lao đ ng và qu ti n l ng làm căn c đóng BHXH… Do

ợ ọ ữ ể ệ ề ấ ạ đó, đ tránh tình tr ng th t thu và n đ ng ti n BHXH, ngoài nh ng bi n pháp riêng

ụ ệ ầ ế ữ ự ệ ả ổ ợ nghi p v thu BHXH còn c n thi ố ế t ph i có nh ng bi n pháp t ng h p, s ph i k t

ữ ướ ế ầ ả ấ ợ h p gi a các c p các ngành. Tuy nhiên, tr c h t trong công tác thu c n ph i có s ự

ẽ ố ượ ả ẽ ề ươ ả ặ ỹ ề ươ ặ qu n lý ch t ch đ i t ng thu, qu n lý ch t ch ti n l ng và qu ti n l ng làm

ứ ể ứ ị ưở ầ ế ứ ả căn c đ đóng và xác đ nh m c h ng BHXH; c n thi ử t ph i có hình th c x lý

ị ử ụ ố ớ ữ ệ ơ ố ộ ơ nghiêm minh đ i v i nh ng c quan, doanh nghi p, đ n v s d ng lao đ ng c tình

ư ợ ọ ề dây d a n đ ng ti n đóng BHXH.

ề 2 V công tác chi BHXH.

ằ ả ả ế ộ ả ị ế ờ Qu n lý chi BHXH nh m gi i quy t các ch đ BHXH và chi tr k p th i, chính

ố ượ ữ ườ ượ ưở ợ ấ ủ xác, đúng lúc, đúng đ i t ng cho nh ng ng c h i đ ng tr c p c a các ch đ ế ộ

ả ự ữ ủ ấ ả ỹ BHXH. Đ m b o s an toàn, tránh nh ng th t thoát không đáng có c a qu BHXH.

ệ ươ ứ ả ả ầ Do đó, trong công tác hoàn thi n ph ự ng th c qu n lý chi BHXH c n ph i th c

ộ ố ả ệ hi n m t s gi i pháp sau:

ế ạ ộ ồ ơ ố ớ ố ượ ữ ể Ti n hành ki m ta, rà soát l i toàn b h s đ i v i nh ng đ i t ng đang

ố ớ ế ộ ố ượ ữ ế ưở h ng BHXH đ ượ ưở c h ng ch đ BHXH. Đ i v i nh ng đ i t ồ ơ ng thi u h s ,

ả ế ể ổ ỉ ạ ố ớ ồ ơ ữ ự ph i ti n hành b sung, hoàn ch nh, ki m tra l i; đ i v i nh ng h s có s sai sót

ế ử ủ ữ ả ớ ị ướ ặ ợ thì ph i kiên quy t x lý, phù h p v i nh ng qui đ nh c a Nhà n ế c. M t khác, n u

ệ ượ ữ ậ ọ ể trong quá trình ki m tra, phát hi n đ c nh ng hành vi gian l n nghiêm tr ng thì

ế ể ử ứ ể ậ ầ ả ơ ầ c n thi ả t ph i chuy n sang các c quan pháp lu t có ch c năng đ x lý, c n ph i

ứ ử ắ ể ươ ụ ợ ạ có hình th c x lý nghiêm kh c đ làm g ng tránh tình tr ng tr c l i BHXH.

ố ượ ớ ưở ự ệ ả ớ ữ V i nh ng đ i t ng h ng BHXH m i phát sinh, ph i th c hi n đúng quy

ồ ơ ể ậ ẩ ị ị trình l p, ki m tra và th m đ nh h s theo quy đ nh.

ườ ệ ề ặ ấ ả ạ Tăng c ả ng các bi n pháp qu n lý ti n m t trong t ậ t c các công đo n v n

ặ ừ ơ ậ ớ ể ố ượ ả ề chuy n ti n m t t n i giao nh n t i khi chi tr cho các đ i t ng đ ượ ưở c h ng ch ế

ề ở ậ ạ ườ ế ậ ộ đ BHXH, giao nh n ti n kho b c, ngân hàng, trên đ ể ng v n chuy n đ n các xã,

ườ ổ ố ổ ứ ả ừ ố ượ ả ph ng, t dân ph , trong quá trình t ch c chi tr cho tr t ng đ i t ng h ưở ng

ế ầ ế ả ố ự ượ ệ ệ ả ả ả BHXH. N u c n thi t ph i b trí l c l ng b o v (thuê công an, b o v áp t i) và

ữ ị ươ ư ệ ệ ệ ả ắ ạ ả trang b nh ng ph ị ng ti n b o v (nh : trang b hòm s t, két b c b o v , thi ế ị t b

ố ớ ả ự ứ ự ệ ệ ế ả b o v ). Th c hi n thanh toán ngay trong ngày đ i v i hình th c chi tr tr c ti p,

ừ ố ớ ơ ở ứ ế ả ườ không quá t 3 đ n 5 ngày đ i v i hình th c chi tr thông qua các c s xã, ph ng.

ườ ấ ồ ỹ ề ặ ở ể ị ạ Th ỳ ộ ng xuyên ki m tra đ nh k , đ t xu t t n qu ti n m t các đ i lý và BHXH

ấ ỉ ệ ậ ố ấ c p qu n, huy n và BHXH c p t nh, thành ph .

ộ ố ơ ạ ị ở ố ượ ưở ầ ượ T i m t s đ n v xa, đ i t ng h ng BHXH ít, c n tìm ra đ c ph ươ ng

ể ả ả ợ ề ợ ứ ả ờ ố th c và mô hình chi tr h p lý đ đ m b o quy n l i, đ i s ng cho các đ i t ố ượ ng

ưở ề ợ ờ ả ả ợ ớ ồ ượ đ c h ng quy n l ả ự i BHXH, đ ng th i đ m b o s phù h p v i kh năng đáp

ứ ượ ể ế ợ ả ủ ơ ở ầ ơ ng đ ớ c yêu c u chi tr c a các c quan BHXH c s . Do đó, có th k t h p v i

ể ổ ứ ả ị ố ượ ư ệ ờ ngành B u đi n đ t ch c chi tr k p th i hàng tháng cho đ i t ng.

ố ợ ẽ ớ ổ ứ ở ặ Ph i h p ch t ch v i các t ứ ch c y t ế ổ , t ch c công đoàn ơ các đ n v đ ị ể

ệ ấ ỉ ự ỉ ố ứ ể ế ệ ạ ấ ậ ki m tra, giám sát vi c c p gi y ch ng nh n ngh m, ngh th c hi n k ho ch hoá

ỉ ưỡ ả ứ ể ụ ắ gia đình, thai s n và ngh d ng s c đ kh c ph c tri ệ ể ệ ượ t đ hi n t ng làm gi ả ồ h

ỉ ể ề ừ ờ ố ế ộ ỹ ơ s , khai kh ng th i gian ngh đ rút ti n t qu BHXH không đúng ch đ , không

ị đúng các quy đ nh.

Ậ

Ế

K T LU N

ớ ủ ả ộ ướ BHXH là m t chính sách l n c a Đ ng và Nhà n c ta, đã và đang phát huy vai

ố ớ ế ứ ớ ườ ờ ố ầ ổ ủ ộ ị trò h t s c to l n đ i v i ng i lao đ ng, góp ph n n đ nh đ i s ng c a hàng

ườ ữ ả ặ ộ ườ ợ ố ệ tri u ng ọ i lao đ ng và gia đình h khi g p ph i nh ng tr ệ ng h p m đau, b nh

ộ ố ậ t t, khó khăn trong cu c s ng.

ề ợ ủ ề ể ệ ắ ườ Có th nói, BHXH luôn g n li n trách nhi m và quy n l i c a ng i lao

ủ ử ụ ệ ộ ớ ổ ợ ộ đ ng và ch s d ng lao đ ng v i nhau. Đây cũng là t ng h p các quan h kinh t ế

ữ ữ ệ ộ ộ ơ xã h i gi a các thành viên trong xã h i, gi a các c quan, doanh nghi p, các thành

ầ ế ệ ể ph n kinh t ệ ự khác. Do đó, không th không th c hi n chính sách BHXH có hi u

qu .ả

ể ừ ầ ổ ậ ơ ỷ ị K t ệ khi thành l p c quan BHXH huy n Giao Thu đã góp ph n n đ nh

ướ ặ ả ướ ậ Ngân sách Nhà n c, gi m gánh n ng cho Ngân sách, giúp Nhà n ố c t p trung v n

ế ộ ườ ộ ố ộ ổ ị ầ ư đ u t ể phát tri n kinh t xã h i, giúp ng i lao đ ng n đ nh cu c s ng, an tâm lao

đ ng…ộ

Ả Ệ TÀI LI U THAM KH O

ể ả ườ ạ ọ ố ộ 1 Giáo trình B o hi m – Tr ế ng Đ i h c Kinh T Qu c Dân – Hà N i.

ể ả ả ị ườ ế ạ ố ọ 2 Giáo trình qu n tr kinh doanh B o hi m – Tr ng Đ i H c Kinh T Qu c Dân

Hà N i.ộ

ề ệ ố ị 3 Đi u l ề ệ ị BHXH (ban hành kèm theo Ngh đ nh s 12/CP ngày 26/1/1995 v vi c

ề ệ ả ể ban hành Đi u l B o hi m).

ự ể ạ ả ắ ấ ả 4 B o hi m nguyên t c và th c hành biên so n TS David Bland – Nhà Xu t b n

Tài Chính.

ủ ề ệ ủ ậ ố ị ị 5 Ngh đ nh s 19/ CP ngày 16/2/1995 c a Chính ph v vi c thành l p BHXH

ệ Vi t Nam.

ể ả ạ 6 Các t p chí B o hi m.

ướ ẫ ổ ứ ả 7 Các văn b n pháp quy h ng d n công tác t ộ ch c cán b .

Luận văn: Thực trạng thu - chi quỹ BHXH tại phòng BHXH huyện Giao Thuỷ, Nam Định

Ạ Ọ

Ố

Ậ

Ệ

LU N VĂN T T NGHI P Đ I H C

Đ tàiề :

ự ạ

ỹ

ạ

Th c tr ng thu ­ chi qu BHXH t

ệ i phòng BHXH huy n

ỷ

ị

Giao Thu (Nam Đ nh).

Ờ

Ầ

L I NÓI Đ U

ƯƠ

CH

NG I

:

Ổ

Ỹ

Ề

T NG QUAN V BHXH VÀ QU BHXH

ƯƠ

CH

NG II

:

Ạ

Ỹ TÌNH HÌNH THU – CHI QU BHXH T I PHÒNG BHXH

Ủ

Ệ

Ị

HUY N GIAO TH Y (NAM Đ NH)

Ch ng tứ ệ n pộ ự

ƯƠ

CH

NG III

:

Ộ Ố

Ằ

Ế

Ệ

M T S Ý KI N NH M HOÀN THI N CÔNG TÁC THU ­

Ở

Ủ

Ệ

Ỹ CHI QU BHXH

BHXH HUY N GIAO TH Y

Ậ

Ế

K T LU N

Có thể bạn quan tâm

Tài liêu mới

AI tóm tắt

Giới thiệu tài liệu

Đối tượng sử dụng

Từ khoá chính

Nội dung tóm tắt

Giới thiệu

Về chúng tôi

Việc làm

Quảng cáo

Liên hệ

Chính sách

Thoả thuận sử dụng

Chính sách bảo mật

Chính sách hoàn tiền

DMCA

Hỗ trợ

Hướng dẫn sử dụng

Đăng ký tài khoản VIP

093 303 0098

support@tailieu.vn

Phương thức thanh toán

Theo dõi chúng tôi

Facebook

Youtube

Th c tr ng thu chi qu BHXH t

M T S Ý KI N NH M HOÀN THI N CÔNG TÁC THU