Ủ Ổ Ứ

NĂNG L C TI N HÓA C A T CH C DÂN C VÀ C NG Đ NG

Ế Ư

GVHD: TH Y NGUY N H U LAM

Ữ Ầ Ễ

Hvth HVTH: Nhóm 8 1.Nguy n Kim Nam ễ 2.Võ Văn Thủ 3.Lê Hùng Tú

1

Ủ Ổ Ứ

NĂNG L C TI N HÓA C A T CH C DÂN C VÀ C NG Đ NG

Ế Ư

ế

i thi u ệ ộ

ch c ứ ứ ch c ổ

ữ ự ế

ấ ự

ng tác và nh ng quá trình B n sao

ự ươ

ch c dân

 Gi  Năng đ ng ti n hóa c a nh ng t  S Phân c p Kép c a S Ti n hóa t  Nh ng th c th Sinh thái và Ph h ả ệ ể ữ  S T ữ ả ự ươ  Nh ng quá trình VSR ữ  Bên trong và quá trình x lý c p đ chéo  Nh ng s t ả ệ ữ  Năng đ ng Ti n hóa Vi mô c a nh ng t ữ

ng tác Sinh thái và Ph h ế

2

 S Bi n đ i: Nh ng phong c nh phích h p v i s ớ ự

ự ế

ổ Khám phá t

ữ ứ ch c

Ủ Ổ Ứ

NĂNG L C TI N HÓA C A T CH C DÂN C VÀ C NG Đ NG

Ế Ư

ch c bên trong c a s bi n

ủ ự ế

ồ ổ ứ

ữ đ i t

ứ ộ

ế ứ ộ

ứ ộ ề ộ

ch c m i ớ

ứ ổ

ế

 Nh ng ngu n t ch c ổ ổ ứ  Tính năng đ ng ti n hóa vĩ mô c a T ch c c ng đ ng ộ  Xác đ nh t ồ ch c c ng đ ng ị ổ ch c c ng đ ng  C c u t ơ ấ ổ ồ  Hãy c n th n v c ng đ ng ồ ậ ẩ  Bi n th : Doanh nhân và các hình th c t  Mô ph ng và sáng t o Doanh nhân ỏ  L a ch n: C h i ngh nghi p sinh thái ọ  T n h i c ng đ ng ạ ộ

ơ ộ ồ

ự ổ

GI

I THI U

 Kh năng c a xã h i đ tr l ủ

ả ộ ế ể

ị ả ế

ườ ạ ạ

ớ ữ ữ ộ

ự ế ề ứ c gìn gi ẫ ộ ơ ố ọ

ổ ổ ạ ổ ch c, ứ ở ứ ổ ồ ở ổ ệ ổ ớ

ầ ọ ọ ch c d ng t ạ ệ ứ ữ

ứ ấ ẩ ẫ ị

ữ ơ ữ ữ ể

ự ớ ớ ệ ả

ộ ể ộ ữ ậ ạ

ổ ỹ ớ ủ ế ặ ỏ

i các v n đ xã h i có th là các quy t ấ ộ ể ả ờ ch c, trong 1 kho ng thòi gian đ nh đ n tính đa d ng c a các d ng t ổ ủ ạ ho c tăng lên b i ng năng đ ng, đa d ng đ dài, môi tr ở ặ ữ ượ ộ nh ng d ng m i. H n n a, nh ng d ng (m u) m i là đ ng c s ng ớ ạ ữ ơ ạ còn c a s ti n hóa t ch c. Th c v y, m t thành ph n quan tr ng ự ủ ậ ứ m c v mô g m có s ch n l c và s thay c a s thay đ i t ự ự ỹ ự ủ th c a nh ng d ng t ch c m i. ch c hi n h u b i t ữ ế ủ ứ ữ ứ H n n a, t ch c m i này thì nh ng hi n thân c u trúc nh ng d ng t ạ ữ ữ ớ ổ ừ ơ c a nh ng công ngh , lòng tin, giá tr , và nh ng khuôn m u, n y sinh ệ ữ ủ nh ng s chuy n đ ng xã h i trong nh ng c quan m i, nh ng công ớ ộ ữ ng và ph n chi u văn hóa và ngh m i v i s tr giúp đ nuôi d ế ưỡ ự ợ thay đ i k thu t trong xã h i. Vì nh ng lý do này, đâu là nh ng d ng ữ c đ t ra c a nh ng lý thuy t gia t ữ ượ ổ t ổ ch c m i là m t câu h i chính đ ộ ứ ch c. ứ

4

GI

I THI U(TT) Ệ

ạ ụ ữ ữ ứ

ấ ớ ứ ữ ữ ợ ồ ớ ủ ữ

ủ ả ạ ự ế

ở ớ ị ườ ữ ữ

ố ộ ứ ư ữ ổ

ắ ầ ạ ớ ự ứ ầ ủ

ổ ồ

i c a dân c và cu i cùng là ch d n t ố ớ ượ

ư ấ ổ ổ ứ ế ạ

ch c m i làm đông l ớ 1 t ừ ứ ậ

ế ậ ế ữ ổ ạ ộ ữ ợ ơ

ồ ư ạ ủ

ế ế ủ ồ ủ ứ ộ ớ

ch c m i là nh ng tái h p m i c a nh ng m c đích, Nh ng d ng t ổ nh ng quan h nhà ch c trách (bao g m nh ng c u trúc qu n tr ), ị ệ ng khách hàng. S ti n hóa c a các d ng t công ngh và th tr ổ ệ ch c m i t o ra nh ng không gian tài nguyên m i b i nh ng đ c ặ ớ ạ tr ng c a cu c thí sáng t o trong s nh ng t ch c và nh ng doanh ữ ủ nhân đã có. Nó b t đ u v i s tăng nhanh t ng ph n c a nh ng bi n ế ữ ừ đ i bên trong t n t i m t t ộ ổ ỉ ẫ ớ ạ ủ t qua nh ng d ng đã ch c t o ra suy nghĩ có tính ch t đ i m i , v ạ ữ ứ ạ t l p cái m i. D ng t có đ thi i nh là k t ư ạ ớ ể ch c khác, bao g m qu c a 1 ti n trình cô l p ho c tách ra t ặ ả ủ k thu t nh ng tính không phù h p, nh ng ho t đ ng c quan nh là ậ ỹ đi u ch nh c a chính ph và imprinting. S n i lên c a nh ng d ng ữ ỉ ề ch c, đóng ch c m i là m t ngu n thi t ứ ổ ch c. m t vai trò s ng còn trong s t o thành tính đa d ng t ứ ộ ủ t y u c a s bi n đ i t ổ ổ ổ ự ổ ự ế ạ ự ạ ố

5

ế

Năng đ ng ti n hóa c a nh ng t ch cứ

 S ti n hóa t

ổ ẫ ệ ữ ư ứ

ự ươ ự ế ạ

ể ự ữ

ầ ớ ộ ộ m c đa d ng c a t ạ ự ữ ẻ ọ

ế ủ ổ ể ả ữ ữ

ự ủ ể

ự ả ự

ng tác này có khác bi ỏ

ể ự ươ ọ ả ữ ả ệ ế ự

ch c có th là 1 khái ni m nh tác đ ng l n nhau gi a ể ng tác và b n sao, hành đ ng theo hai cách hai lo i quá trình, s t ả ch c c a nh ng th c th , sinh thái và ph h , ả ệ ở ứ ứ ủ (Baum and Singh, 1994a). S chuy n qua nh ng th c th ph h , ữ ể ả ệ ph n l n thông tin c a h không h s t m trong nh ng b n sao liên ủ ề ứ ti p. Nh ng th c th sinh thái, ph thu c k t c u và nh ng bi u l ế ấ ể ộ ộ ụ ể ng, và ng tác v i môi tr theo hành vi c a nh ng th c th ph h t ả ệ ươ ớ ườ ữ ng tác này gây ra b n sao khác. ''S ti n hóa t s t ch c là k t qu ổ ả ế ứ ự ế ự ươ c a s sao chép nh ng th c th ph h , t ng tác c a th c th sinh ể ự ủ ả ệ ươ ữ ự ủ thái và k t qu c a nh ng s t t nh so v i ớ ệ ả ủ nh ng th c th ph h mà h s n sinh” (Baum and Singh, 1994a, p. ể ữ 4).

6

ự ế

S Phân c p Kép c a S Ti n hóa t ủ ch c ứ

ng xuyên t

ch c thì đ

ượ

 S ti n hóa t ứ ậ

ậ ữ

ườ ự

ự ế ề

ự ế

ch c khác. Toàn b đ

ổ ứ

ộ ượ

ồ ớ

ổ ộ ấ ồ

ư

ọ ọ

ấ ứ

ượ

i c c m nh n th ớ nhi u th b c phân c p đa d ng . Nh ng s phân c p liên ấ ạ ch c thì bao hàm, v i v c hình quan c a s ti n hóa t ớ ệ ứ c bao g m thành bên trong t nh ng ph n c p đ th p c a t ch c và toàn b r ng l n ộ ộ ứ ủ ổ ấ ầ c bao g m nh ng d ng h n. T ch c c ng đ ng, ví d , đ ữ ụ ượ ộ ơ thân h p thành, v.v... S ch c t ch c dân c , nh ng t t ự ứ ự ổ ổ ữ l ng nhau c a nh ng th c th vào trong nh ng th c th ể ữ ể ự ủ ồ ữ ch c là m t h l n h n m t th b c cao t o ra nh ng t ữ ơ ở ộ ộ ệ ứ ạ ớ ứ ậ th ng th b c. M i m c c u thành c a “m t nút ch n l c” ộ ủ ứ ứ ậ ố ỗ c a nh ng th c th t hay lo i tr c gi ch c nào cũng đ ạ ừ ữ ể ổ ủ (Baum and Singh, 1994a; ampbell, 1974, 1994).

7

Nh ng th c th Sinh thái và Ph h

ả ệ

ạ ể ứ ữ ữ

ả ữ ự ự

ả ự ấ

ở ậ ữ ủ ứ ầ ạ

ượ ổ ả ệ ộ ch c. Nó đ ơ ượ ổ

ả ồ ữ ữ

ng t ả

ứ ờ ấ ổ

ượ ượ ồ ả ế ự ế ự ứ ồ

 Nh ng d ng th c th này thành l p nh ng m c khác nhau hai bao ậ c t ng k t trong hàm c nh ng s phân c p, ph h và sinh thái đ ế ả ệ ấ c b ng 8.1 (Baum và Singh, 1994 a). S phân c p ph h là d ng đ ạ c thành l p b i nh ng thành ph n c a kí c ho t đ ng c quan đ b o t n và phân ph i s n xu t và thông tin t c bao g m ố ả ấ nh ng dòng, nh ng th c th b n v ng theo th i gian thông qua b n ữ ự ể ề . S phân c p sinh thái ph n chi u sao trong cùng 1 tr ng thái t ự ự ươ và s h p nh t (thí d , s trao đ i tài nguyên và s bi n c c u kinh t ấ ơ ấ ụ ự ế c bao g m nh ng th c th ch c. Nó đ đ i) c a nh ng h th ng t ể ữ ượ ổ ữ ủ ổ lâu đ i, k t qu tác d ng tích lũy c a s bi n đ i , s ch n l c trong ự ế ả ủ ọ ọ ờ c a nh ng th c th l p ph h . th i gian, và k t c u, hành vi bi u l ả ệ ữ ể ộ ủ ế ấ

ạ ự ợ ệ ố ụ ế

ự ể ớ ổ ự ờ

8

S T

ng tác và nh ng quá trình B n

ự ươ

ữ sao

ớ ả ệ

ứ ủ ấ ự ươ ả ệ ươ

ự ữ ớ

i cùng m c (c a) t ứ ạ

ẫ ẳ ữ ữ ữ ữ

ố ế ố ớ ể ứ ồ

ngo i c nh kinh t ể ng kinh t

ữ ự

ứ ự ổ

ứ ự ủ ệ ậ ộ

• Hai l p c a nh ng quá trình, s t ng tác và b n sao phân bi t nh ng ữ ữ ng ng (Baum and Singh, 1994a). s phân c p sinh thái và ph h t ự Nh ng quá trình trong s phân c p sinh thái liên quan v i nh ng s ấ ữ ự ng tác l n nhau gi a nh ng th c th sinh thái t t ủ ổ ự ữ ươ ch c ( ch ng h n., gi a nh ng t ch c bên trong nh ng dân c , và ứ ư ổ ạ i nh ng nh ng dân c bên trong nh ng c ng đ ng) đó là m i k t n i t ữ ộ ữ ư ữ i nh ng th c th sinh thái. Tính ch t xã s trao đ i ngu n l c đ a t ư ớ ồ ự ự ấ ữ h i, k thu t, và nh ng đi u ki n môi tr ộ ế ế ệ ề ữ ậ ỹ ạ ả ch c và s thay c bao hàm trong nh ng m u liên t c t m nh m đ ứ ụ ổ ẽ ượ ạ đ i t o ti n hóa t ng c a h trên nh ng th c ổ ạ ữ ọ ủ ả ế th sinh thái, và b ng vi c hình thành các m c b ph n c a s phân ể c p sinh thái t ấ

i h sinh thái. ự ườ ẫ ch c xuyên qua nh h ưở ằ ạ ệ

9

Nh ng quá trình VSR

ế

t c nh ng m c đ này c a t ứ

ả ủ

ự ả

ộ ơ ả

ổ ủ ự ế

• S Ti n hóa c a t ế ọ ọ

ng t

ự ữ

ề ự ụ gi a s ch n t ọ ự ự ọ ọ

ủ ầ ử

ch c ứ ữ ph n chi u đi u hành c a ba quá trình c b n: s bi n đ i, ổ s ch n l c và s duy trì, hay VSR (Aldrich, 1979, 1999; ự McKelvey, 1982, 1997). Quan ni m v s thay đ i này Campbell (1965) m c (bài báo) d ch, c b t ngu n t đ ượ ừ nhiên trong s d a trên m t tính t ự ươ ộ ự ti n hóa và s truy n lan có ch n l c sinh h c c a nh ng ế ữ ề chìa d ng văn hóa' ( Campbell, 1965, P. 26). Ba ph n t ạ khóa mô hình c a Campbell ( P. 27) là:

10

Nh ng quá trình VSR (TT)

ờ ế ự ữ ố ủ ỗ ạ

ẫ ự ế ấ

ế ữ ự ư ơ

 1. Bi n c c a nh ng s bi n đ i: H n t p, s tình c , mù, c h i, s ơ ộ ự ổ ng u nhiên nh ng trong b t kỳ s ki n nào.(Quá trình thay đ i trong ổ ự ệ i khám phá trong h c t p). ti n hóa h u c , và nh ng s đáp l ạ ự ạ ỏ ữ

ả ọ ọ ữ ẩ ọ ậ ự ọ ọ ề

ủ ể

ữ ấ ị ế ữ

ọ ọ ế ự ế ơ ự ườ ự ữ

ữ ọ ậ ấ ị

 2. Tiêu chu n ch n l c đ m bào: s lo i b có ch n l c, s truy n lan có ch n l c, s duy trì có ch n l c c a nh ng ki u nh t đ nh trong ọ ọ ự nh ng bi n đ i. (Vi phân t n t i c a nh ng sinh v t đ t bi n nh t đ nh ấ ị ồ ạ ủ ổ ậ ộ trong s ti n hóa h u c , s tăng c i ng vi phân c a nh ng s đáp l ạ ủ nh t đ nh trong h c t p) ộ ơ ế ng án xác th c đ

 3. M t c ch cho s b o t n, s sao l ự

ự ạ

ự ả ồ ượ ọ

ự c ch n. (Quá trình sao l ữ ữ ắ ủ ậ ể ắ ộ

i hay s truy n lan nh ng ề ph i c ng ng t c a h ệ ạ ứ ươ th ng nhi m s c th / Gen trong nh ng cây và nh ng đ ng v t, kí c ứ ữ ố trong h c t p) ễ ọ ậ

11

Bên trong và quá trình x lý c p đ chéo

ế

ứ ầ ử ủ

ế

ộ ệ ứ

ự ươ

ầ đó cũng có

ng tác

ứ ươ

 Nh ng quá trình bên trong m i m c c a phân c p ( ch ng ỗ ấ h n., sáng ki n, b n sao, cu c thi), khi đ ng m t mình thì ộ ả ạ ộ t ng cái c u thành ch có m t ph n t c a toàn b quá ộ ừ đó cũng có nh ng hi u ng trình ti n hóa. Tuy nhiên. ữ ng tác m c bên trong m i s phân c p. S ti n hóa t t ổ ự ế ấ ỗ ự ứ ươ ng tác t c là m t s n ph m c a nh ng s t ch c trên t ữ ủ ộ ả ẩ ấ ả ứ tr c a s ki n và quá trình b ghép. M c dù có m t s t ự ệ ộ ự ự ị ủ ặ bên trong t ng th b c và m i m c đ c v n hành h u ậ ượ ứ ỗ ứ ậ ừ nh là đ c l p nh m t h th ng VSR đ ng , ộ ậ ộ ư ộ ệ ố ư ng lên l n xu ng (xuôi) ( Campbell, 1974, 1990). c h ẫ ả ướ nh ng quá trình c a các lo i gi ữ qua l

i h n nh ng m c t ữ i thì x y ra ngang m c đi u ch nh.

ớ ạ ề

ạ ứ

12

Bên trong và quá trình x lý c p đ chéo

 Nh ng ng ữ

ộ ữ

ườ ấ ự ươ

ổ ở ch c đó. S hi u ổ

i c u thành, và hành đ ng b i nh ng t ố

ng tác trong s nh ng t ữ

ộ ế ị

i. Nói chung, ng ý đi u đó nói, t ụ

ch c ứ ự ể ổ ữ đó nh ng ỡ ạ c thành l p. Nh ng quy t đ nh này (nh ng bi n ế ế ị ậ ượ m c b c cao. N i ch n c đ a vào trong dân c , ọ ư c ượ i m i ỗ ạ c đây ép bu c ộ

ướ

và nh ng s t ứ ữ bi t c a h , lòng tin , và nh ng thái đ phù h p, nh ng t ợ ế ủ ch c giúp đ t o dáng cho nh ng quy t đ nh t ứ ữ ữ ch c đ t ữ ứ ổ đ i) đ ư ở ứ ượ ơ ổ l c, s l c dòng ng u nhiên và tinh th n kinh doanh đ ầ ự ạ ọ năng đ ng l y l ề ấ ạ ộ m c, nh ng đ c tính b n b c a m c tr ỉ ủ ề ặ m c ti p theo. làm n y sinh ế ở ứ ẩ

13

Năng đ ng Ti n hóa Vi mô c a nh ng ế t ch c dân c ổ ứ

ư

ự ươ ợ

ữ ả ệ ế

ự ể c a hai t

ươ

ự ụ ạ

ấ ữ

ư

ế

ự ệ ể ồ

•Trong khung phân c p kép, đó là nh ng s t ng tác gi a ấ t c các nh ng s phân c p sinh thái và ph h là h p nh t t ấ ấ ả ữ ch c. Nh ng th c th tham gia trong quá trình ti n hóa t ữ ứ ự ng tác phân c p này, đi u ch nh s thay ph n t ề ỉ ầ ử ủ đ i bên trong l n nhau và nh nh ng s n ph m ph t o nên ẩ ả ch c: s liên t c và nh ng m u và nh ng s ki n ti n hóa t ự ứ ổ ữ ữ s c i bi n c a th c th g m có nh ng s phân c p sinh thái ấ ự ữ ự ự ả và ph h (Baum and Singh, 1994a).

ẫ ế ả ệ

14

Nh ng s t

ng tác Sinh thái và Ph h

ự ươ

ả ệ

ng tác gi a ữ t c ấ ấ ả

 Trong khung phân c p kép, đó là nh ng s t ự ươ ấ ợ

ữ ả ệ ế

ầ ử ủ

ươ

c a hai t ổ

ư ự ệ

ế

ụ ạ ự

ể ồ

ế

ữ ủ ả ệ

ụ ấ

nh ng s phân c p sinh thái và ph h là h p nh t t ch c. các th c th tham gia trong quá trình ti n hóa t ứ ự ng tác phân c p này, đi u Nh ng ph n t ữ ề ấ ch nh s thay đ i bên trong l n nhau và nh nh ng s n ỉ ả ẫ ự ph m ph t o nên nh ng m u và nh ng s ki n ti n hóa ẫ ẩ ch c: s liên t c và s c i bi n c a th c th g m có t ự ả ổ nh ng s phân c p sinh thái và ph h (Baum and Singh, ữ 1994a).

ch c bên trong c a

ồ ổ ứ s bi n đ i t

ch c

Nh ng ngu n t ự ế

ổ ổ ứ

• Đa s nh ng t ố ạ

ổ ổ ữ ớ ự ế

ữ ớ ấ ệ

ế ứ ữ

ự ạ ứ

ứ ự ề

ứ ấ ổ ộ ụ ủ

ự ệ ự ặ ạ

ế ớ ạ ế ứ ơ ộ ể ạ ữ ồ ự ớ ở ả ủ ổ

ữ ứ ạ ộ

ớ ủ ữ ữ ặ ợ ố

ch c m i c u thành nh ng b n sao - V i s bi n đ i - ứ ả ữ c a nh ng d ng t ch c hi n h u ( Aldrich và Kenworthy, 1999). Nh ư ổ ữ ủ v y, nh ng đúc k t nh ng quá trình ti n hóa vi mô mà s n sinh s liên ả ế ữ ậ ch c đã thi t c và thay đ i bên trong nh ng dòng c a t t l p d ng t ổ ữ ổ ế ậ ủ ổ ụ ch c đúc k t, s n ph m c a nó có tính ch c. Trong d p này, m t t ủ ả ế ộ ổ ị t l p đ t o ch t đ i sáng ki n đi u hành, s thoát ra kh i d ng đã thi ỏ ạ ể ạ ế ậ ra m t cái gì m i (thí d , ''speciates''). S xu t hi n c a nh ng d ng là ạ ữ ệ ấ mi n c a đ i ti n hóa. S hi n ra và đ c tính c a nh ng d ng hình ủ ề thành t ch c m i b i c hai c h i đ t o ra ngu n l c không gian m i ( Hannan và Freeman, 1989; Schumpeter, 1934) và nh ng đ c ữ ớ ch c và nh ng i nh ng t tr ng và sáng t o trong các cu c thi, t n t ổ ữ ồ ạ ư doanh nhân (Lumsden Và Singh, 1990). T ch c d ng m i đ i di n ạ ứ ớ ạ ổ ch c c t lõi ( Cry out cho nh ng s tái h p m i c a nh ng đ c tính t ứ ổ ự và Singh, 1999), bao g m :ồ

16

Năng đ ngTi n hóa Vi mô c a nh ng ế t ch c dân c ổ ứ

ư

 Đa s nh ng t ố ạ

ổ ổ ữ ớ ự ế

ữ ớ ấ ệ

ế ự ứ ữ

ả ế ậ ạ

t l p d ng t ứ ữ ch c đúc k t, s n ph m c a nó có tính ộ ổ

ề ứ ự

ứ ấ ổ ộ ch c đã thi ủ ổ ả ủ ẩ ế ỏ ạ ệ ấ ụ ự

ự ệ ủ

ế ớ ạ ế ứ ủ ữ ồ ự ơ ộ ể ạ ớ ở ả ủ ổ

ch c và nh ng ạ ộ ổ

ồ ạ ổ ặ ữ ệ

ứ ớ ạ ch c c t lõi ( Cry out ớ ủ ữ ặ ố ợ

ch c m i c u thành nh ng b n sao - V i s bi n đ i - ữ ả ứ ch c hi n h u ( Aldrich và Kenworthy, 1999). Nh c a nh ng d ng t ư ổ ữ ủ v y, nh ng đúc k t nh ng quá trình ti n hóa vi mô mà s n sinh s liên ế ữ ậ t c và thay đ i bên trong nh ng dòng c a t ổ ổ ụ ch c. Trong d p này, m t t ị t l p đ t o ch t đ i sáng ki n đi u hành, s thoát ra kh i d ng đã thi ể ạ ế ậ ra m t cái gì m i (thí d , ''speciates''). S xu t hi n c a nh ng d ng là ữ ạ mi n c a đ i ti n hóa. S hi n ra và đ c tính c a nh ng d ng hình ạ ặ ề ch c m i b i c hai c h i đ t o ra ngu n l c không gian thành t m i ( Hannan và Freeman, 1989; Schumpeter, 1934) và nh ng đ c ớ i nh ng t tr ng và sáng t o trong các cu c thi, t n t ữ ư doanh nhân (Lumsden Và Singh, 1990). T ch c d ng m i đ i di n ạ ứ cho nh ng s tái h p m i c a nh ng đ c tính t ứ ổ ữ ự và Singh, 1999), bao g m :ồ

Năng đ ngTi n hóa Vi mô c a nh ng ế t ch c dân c ổ ứ

ư

 Nh ng m c đích - C s d a trên s phù h p và nh ng ngu n l c

ồ ự ụ ơ ở ự

ữ ượ ợ i nhu n, l ậ ợ i nhu n, h p tác, tôn ợ ữ ậ

 Nh ng quan h Nhà ch c trách - C s c a s trao đ i bên trong t

ự c huy đ ng khác ( bao g m phi l ợ thi n); ệ đ ộ giáo, và nh ng đ nh h ữ ồ ừ ị

ng t ướ ứ ự ơ ở ủ ổ

ữ ữ ứ ủ ữ

ệ ch c và gi a t ữ ổ c u trúc cai tr , ch ng h n., th tr ị ấ ồ ị ộ ị ườ ạ

v n, c s h t ng, và nh ng ữ ệ

ư ậ ủ ữ

ỹ  Chi n l ữ

ổ ch c và nh ng thành viên c a nó ( bao g m nh ng ng, s phân c p và th t c); ấ ự ầ ư ố ơ ở ạ ầ ườ ủ các n ữ ch c ứ ở ấ ổ

ế ượ khách hàng t và cách thu hút nh ng nguôn l c t ướ môi tr ươ ng. ứ ẳ  Công ngh Lõi - Nh l p mã trong đ u t k năng và ki n th c c a nh ng ng i làm thuê; ứ ế ng - Nh ng loài c a nh ng khách hàng hay nh ng c th tr ữ ị ườ ng đông s n xu t nó, c ph i nh ng t ả ữ ớ ườ ữ ự ừ

S Bi n đ i: Nh ng phong c nh phích

h p v i s Khám phá t

ự ế ợ

ổ ớ ự

ả ch c ổ ứ

ế

ườ

ướ ụ ỹ

ấ ố ủ ữ ng. Nh ng bi n đ i mù,

ệ ổ

ỗ ự ổ

ế

ủ i môi tr ng ph n thì ng u nhiên, s n ph m c a c h i, may m n hay s n ẩ ờ ủ

ủ ế

ấ ra có l

ế ỏ i h n là đ i ch nó. T ch c ỗ đó vi c ch n l c có th th c hi n ớ ữ

ợ ố ớ

ổ ỏ

ổ ự ế c. M t s bi n đ i t ộ ố ế ượ

ẩ ụ ữ ượ ệ

ư

ư ậ ố ở , nh ng khách hàng và nh ng

ữ ơ ộ ữ ạ t n t ổ ổ ứ ự ồ ạ ơ ể ự ọ ọ ệ ệ ừ ch c so v i nh ng cái khác i đ i v i nh ng t ữ ứ ổ ng c nh tranh và nh v y c nh ng tài nguyên trong m t môi tr ườ ữ ng vô đ nh nào đó nh ng b i nh ng giám đ c ữ ườ ả ở ch c và nh ng nhà đ u t ữ ứ ổ

ầ ư

ữ i đi u ch nh chính ph (McKelvey, 1994; Meyer, 1994a; Miner, 1994).

i. B t kỳ lo i thay đ i  Nh ng bi n đ i t ch c là k t qu c a hành vi con ng ổ ổ ổ ạ ế ả ủ c hay mù, đ u là s bi n đ i. Nh ng cá nhân c ý s n sinh bi n nào, đ nh tr ế ả ữ ị ự ế đ i, ví d , k thu t viên và tình tr ng đ y đ qu n lý trong nh ng n l c c a ả ổ ạ ầ ch c t h đ đi u ch nh m i quan h t ườ ứ ớ ọ ể ề trong s t ả ủ ả ự ươ ph m b t ng c a cu c khám phá sáng t o. Đa s nh ng bi n đ i thì nh , ấ ố ph c v ch y u đ ghi nh mãi th t ể ụ nh ng s bi n đ i cung c p nguyên li u t đ vi c ki m đ ế xác th c không ph i b i môi tr ự bên trong nh ng t ng ề

ữ ỉ

ườ

ch c bên trong c a

ồ ổ ứ s bi n đ i t

ch c

Nh ng ngu n t ự ế

ổ ổ ứ

ự ế ữ

ưở

ữ ữ c th

ớ và đ ạ ễ ắ ỗ ch c quên tiêu chu n

 trung tâm đi m b n v ng c a nh ng v n đ ph i ố ấ ữ ủ ể Ở ch c là m t di chúc h p và đi u khi n lý thuy t t ộ ợ ế ổ ể i cái chung c a s bi n đ i bên trong nh ng t t ổ ổ ủ ớ ng m i - Nh ng s ch c (Aldrich,1999). Nh ng ý t ự ứ bi n đ i - N y sinh m i th đ nh gi ọ ẩ ử ở ượ ứ ị ế ngoài nh m t k t qu c a s sáng t o cũng nh ư ả ủ ư ộ ế i trong 1 nh ng l i c a nh ng thành viên d m c l ỗ ủ ữ ữ ch c. Nh ng thành viên t t ẩ ữ ổ

20

Tính năng đ ng ti n hóa vĩ mô c a T ủ ổ ế ộ ch c c ng đ ng ứ ộ

 Bây gi

ổ ệ ể ứ ổ chúng ta đã khám phá VSR vi ti n hóa quá trình hình thành và ế ộ

ẵ ứ ề ế

ể ắ ầ ớ ứ

ể ch c hi n có, ủ ớ ch c phát sinh, và đáng ứ ổ ọ ủ ề ắ ậ ỏ

ớ ố ứ ộ

ự ứ ự

c p đ dân s suy nghĩ c p cho c ng đ ng suy nghĩ. ấ ng t ươ ể ộ ng t ứ ự ặ

ườ ứ

ch c. Nó ch là

ớ ủ ự ầ

i có th đ kiên trì chuy n đ i qua th i gian trong m t hình th c t ờ chúng tôi đã s n sàng đ b t đ u ki m tra c a chúng ta v ti n hóa l n ể VSR quy trình thông qua đó m i hình th c t k nh ng thách th c g n v i thành l p c a h . Đi u này đòi h i chúng ữ ta chuy n t ồ ể ừ ấ và không t C ng đ ng sinh thái ki m tra cách th c mà t ể ộ ươ ồ t đ tham d các cách th c mà h phát tri n qu n t ng tác đ c bi ọ ệ ể ầ ươ ng (Hawley, 1950) và s các hình th c t p th thích ng v i môi tr ự ớ ể m c này là vi c n i lên các lo i m i c a hình th c t ứ ớ ủ ệ ở ứ ỉ ứ ổ ổ i c a qu n th hi n t o ra các qu n th m i và s xói mòn c a ranh gi ể ệ ủ ể ớ ạ t ạ ứ ậ ạ ầ c quan sát. ể ượ

ch c c ng đ ng

Xác đ nh t ị

ổ ứ ộ

ổ ể ứ ự ộ ổ ch c hình th c phát tri n ứ

 An dân t ố ư

ể ứ ệ ớ

ế ạ ộ ổ ế ch c xây d ng xung quanh m t t ầ ộ ỹ ố

ch c ph bi n c t lõi, đó là ch c (Aldrich, 1999; Astley, ộ ộ ồ ứ ứ

ng tác v i nhi u lo i khác nhau c a các t ứ ươ ạ ổ

ủ ề ể ế

ng h c đào t o ti m năng nhân viên, nhà ạ ọ

ồ ủ ổ ậ ch c, tr ứ ấ ỹ ả

và có liên quan i tiêu dùng c a ự ườ ủ ẩ ạ ổ ị

ụ ả ẩ ị

m i quan h v i khác qu n th tham gia vào các ho t đ ng khác, nh ng liên quan đ n m t k thu t ho c t ặ ổ ậ ràng bu c chúng thành các c ng đ ng t ổ 1985; Fombrun, 1986; Hannan và Freeman, 1989). M t hình th c t ứ ổ ch c đi n hình t ch c. ứ ề ớ ể Chúng bao g m các ti u bang và ngành ngh mà đi u ti t và giám sát ề ho t đ ng c a t ề ạ ộ ườ ng t cung c p v t ch t k thu t đ u vào, s n xu t t ấ ươ ấ ậ ầ (b sung và c nh tranh) s n ph m và d ch v , và ng ụ ả các s n ph m và d ch v (Baum và Korn, 1994; Scott, Ruef, Mendel, và Caronna, 2000).

C c u t

ch c c ng đ ng

ơ ấ ổ ứ ộ

 T ch c c ng đ ng do đó n i lên nh b qu n th tr ể ở

ồ ế ớ

ư ộ ộ

ổ ở ộ ở

ế

ế ị

ế ố

ế

ố ọ

quy t đ nh quan ườ t v c u trúc c a các m i ố

i dân mà ủ

ủ ế ề ấ

ế

ch c m i: nh c ng

c r t quan tr ng trong s hi u bi ọ

ộ t quá trình ch nh s ự ứ ơ ấ

ng và khó khăn ph i đ i m t v i các

ỉ ư ộ ổ ặ ớ

ả ố

ồ ổ

thành liên k t v i nhau b i H i sinh và c ng sinh, và nh ng m i liên k t ngày càng tr nên y u t tr ng c a k t qu cho các thành viên c a ng ả bao g m các c ng đ ng. Hi u bi ể ộ quan h , trong đó xác đ nh b i c nh c ng đ ng, là m t ệ ố ả b ướ ấ ự ể ọ xu t hi n và l a ch n hình th c t ệ ứ ổ ấ ch c phát tri n, c ng đ ng c c u thay đ i, thay đ ng t ể ứ ồ ổ đ i các c h i môi tr ườ ơ ộ doanh nhân ti m năng.

Hãy c n th n v c ng đ ng

ề ộ

 Ba c nh cáo là đ

đây đ tránh nh m l n suy lu n v c u trúc c ng ẫ ể ể ở

ứ ướ

ứ ch c và ti n hóa. Tr ế ng đ ồ

ồ ứ ằ c đánh đ ng c p t ồ ượ ạ

ả ộ ề ấ ầ ậ c tiên, các cu c th o lu n c a t ủ ổ ậ ả ộ ch c ch c năng v i ớ ứ ộ ấ ề ọ

ọ ứ ộ

ố ổ ệ ố ch c có th có m t mang năng l c, b t k nó qu n lý hay ứ ứ ấ ể ự ể

ộ ủ ữ

ạ ộ c n đ nh, đáp ng theo nh ng cách ườ ữ ồ

ơ ấ ộ ự ự ổ ả ́

ả ị ộ ộ ượ ố ươ ố ổ ố

ự ứ

c đ c tr ng b i ph n h i ồ ả ở ch c qu n ổ ầ ng không ườ ể ạ ỗ

ả đ ng c p t ấ ổ ch c c ng đ ng th ườ ấ ổ ộ b ng ch ng v t ng tác m nh sinh thái năng đ ng và cân b ng. Tuy ề ươ ứ ằ nhiên, các tính năng này là tài s n c a nhi u ch t hóa h c, v t lý, sinh ậ ủ h c, và h th ng xã h i, và h không bao hàm ch c năng t ch c. An ổ ọ dân s t ả khai thác h n tài nguyên c a nó. Ngay c nh ng ho t đ ng khác th ng nh t c ng đ ng có th đ ứ ể ượ ổ m c đ c ng đ ng x y ra khi h mà ch ng s lo lăng-s n đ nh ệ ồ ở ứ ị th ng t ng th c a liên dân s t ng tác đ ặ ư ể ủ tiêu c c (Puccia và Levins, 1985). Nói chung th c t , đó t ự ế th có tác đ ng m nh m trên m i khác và đ i v i môi tr ố ớ ẽ nên nh m l n v i ch c năng t ch c c p trên. ấ ộ ẫ ứ ứ ầ ổ ớ

Hãy c n th n v c ng đ ng

ề ộ

ọ ắ ắ ặ ứ ́

ồ ứ ứ

ớ ơ ứ ổ ế ổ

ồ ồ

 Th hai, m c dù ch c ch n đóng thuyêt hô tr vai trò quan tr ng trong c ph bi n h n trong ch c, các c l n nhau nói chút ít v t ề ổ ể

ủ ứ l ứ ấ ổ ứ

̉ ợ ị ́ ́ ̉

ụ ẩ ỏ ợ

ệ ứ ố ả ạ ộ ồ

ứ ấ ổ ồ

ộ ề ứ ằ ả

ế i ngay c trong đánh giá cao c ng đ ng r i lo n ch c ứ ch c ứ c nghiên c u b ng cách đi u tra các tài s n đó góp ph n thi ầ ả ở ẫ ứ

t ế c t o ra b i l n nhau ho c ặ ượ ạ ng tác gi a các thành viên c a c ng đ ng là m t v n đ ề ộ ủ ộ ấ ươ ữ ồ

̉ ợ ch c, và có th đ c ng đ ng c p ch c năng t ể ượ ổ ấ ộ ch c năng h n so v i các c ng đ ng r i lo n ch c năng t ứ ạ ố ộ ơ t t ng tác trong m t c ng đ ng đ ượ ẫ ộ ộ ỷ ệ ươ ch c có th liên ch c ch c năng c a nó. Ch c năng c ng đ ng c p t ứ ứ ồ ộ quan đ n c nh tranh và ăn th t ngoài thuyêt hô tr . Th t v y, thuyêt hô ậ ậ ạ ế tr là m t s n ph m ph không th tránh kh i các hi u ng gián ti p, ộ ả ể mà s t n t ẽ ồ ạ năng (Baum và Korn, 1994) 0,10 C ng đ ng c p ch c năng t ph i đ ả ượ k ch c năng. Cho dù ch c năng tài s n đ ứ ế c nh tranh t ạ th c p. ứ ấ

Hãy c n th n v c ng đ ng

ề ộ

ấ ở

ệ ố

 Th ba, đó là đôi khi cho r ng h th ng ph c t p đ ng thái có th s n xu t nhiên

ơ

ườ

ằ ch c trong tr ổ

ứ ạ ng h p không ch n l c t ợ

ể ả ọ ọ ự ắ

ứ ạ

ắ ổ ậ ng- n t

ộ ng t

ươ ng đ

ươ c t o ra b i ph c t p h th ng c a ph ủ ứ ạ ộ ố ượ ổ

ẫ ả ấ nh attractor th ườ ư ự ệ ố ứ

ượ

ế ế ể ộ ơ

c thi ệ ố ự

ơ

ch c. M t đ i t ộ ụ ể ớ ệ ố ườ

ấ ả ự ế ợ

ọ ự

ả ự

c đánh giá cao có liên quan đ n c p ch c năng t

ng l ấ ượ ng trình, m t mô hình ở ộ t k đ làm đi u ứ c c u trúc trong m t c th cách. h th ng đ ng l c ph c ự ả nhiên l a ch n. ự ệ ố ch c ứ ổ

ng h p không t ở ộ ứ

c p cao h n ch c năng t ấ (Kauffman, 1993; McKelvey, 1998, 1999). M c dù nó là ch c ch n đúng là h ệ th ng ph c t p có th năng đ ng s n xu t các m u n i b t trong s v ng m t ự ắ ặ ố mô hình c a thiên nhiên l a ch n, t ạ ủ có th đ ể ượ ạ không gi ng nh ch c năng t ề ư ố gì đó cũng ph i đ ứ ả ượ t p không có nhi u kh năng h n so v i h th ng đ ng l c h c đ n gi n đ ể ề ạ ộ t o ra quy n s k t h p c a tài s n trong tr ợ ọ ạ ng b i đ ng l c h th ng Nh chúng tôi đã nói, tuy nhiên, s thay đ i b i d ự ổ ồ ưỡ ph c t p có th đ ế c ng đ ng khi k t h p v i lý thuy t l a ch n đa m c đ (Wilson, 1997). ứ ế ự ộ

ư ứ ạ ồ

ể ượ ế ợ

ấ ộ

ế

Bi n th : Doanh nhân và các hình th c ch c m i ớ

t ổ ứ

ch c m i phát sinh trong c ng đ ng? ớ ế ứ

ư ộ ế

ch c t ứ ừ ế ừ ạ ả

t đ s n xu t các hình th c t ứ

ấ ượ

i gi a các t ấ ả ị ọ ệ ể ả ứ ổ ơ ch c đ ứ ế ứ ớ ể ữ ế ộ ổ

ư ổ ứ ể ờ

ứ ở t rõ ràng tr thành thâm nh p h n và nh nhau (Hannan và ệ ư ơ

ng xã h i, ví d , n đ nh công ngh và ộ ị

ệ ư ờ ạ ả ẽ ế ư ự ể ệ ậ

 Làm th nào đ các hình th c t ứ ổ ể ồ M c dù, nh chúng tôi đã nói trên, cách ly cô l p các c ch hình ở ặ ậ ơ th c t ch c th m quy n, h k th a nhau c a s n xu t và t ề ẩ ủ ọ ổ ứ ổ c u n i, và không ph i là quá m nh m và n đ nh h không bao gi ố ờ ầ ổ ẽ ch c ch c các hình th c nào Đ c bi t ứ ứ ổ ặ ổ c tùy thu c vào quá m i. Xã h i ranh gi i tách hình th c t ộ ộ ớ trình pha tr n có th làm suy y u ly c ch , gây ra ranh gi ớ ch c hình th c đ xói mòn và tr nên m nh t ch c m t l n khác ứ ộ ầ bi ở ậ Freeman, 1989). M t s l c l ụ ổ ộ ố ự ượ ch c nh r i r c, h th ng công lý m nh m đ n duy trì hình th c t ứ ổ ạ d dàng nh n th c th . Nh công ngh và th ch các rào c n có th ể ế ể c thành l p và tháo d nhanh chóng, Tuy nhiên, tăng t c đ phân đ kỳ hay h i t

ệ ố ễ ượ ố ộ ỡ

ậ trong s phát tri n c a hình th c t ể ộ ụ ch c. ứ ứ ổ ự ủ

Mô ph ng và sáng t o Doanh nhân

 M c dù báo chí ph bi n miêu t

các doanh nhân tiêu bi u nh sáng t o m t-

ư

ổ ế

các doanh nhân ch y u là

ặ ộ

ự ế

ạ ủ ế ch c (Aldrich và Kenworthy, 1999). Có m t s ộ ự t quan tr ng gi a đ u tiên Ví d c a m t hình th c m i, hành đ ng ộ ụ ủ ớ

ớ ổ

ạ ứ

ạ ộ

ề ệ

t là do đó, khi các doanh nhân có ti n l ệ ạ ố

ủ ch c luôn luôn là m t kinh doanh r i ủ cho vài các lo i ho t đ ng ạ ộ ổ ầ ữ

ặ ớ

ả ố

ợ ớ

ộ ậ

ơ ề ộ

ớ ơ

ứ ỏ

ứ ứ

ườ ề

ủ ỏ ộ

ề ộ ệ

ộ ượ

ớ ự

ủ ồ ế ầ c tính h p pháp, đ ợ

ố ả ớ ạ

ư

m t ho c m t Michael Dell Jeff Bezos-trong th c t i c c u t tái s n xu t hi n t ệ ạ ơ ấ ổ khác bi ữ ầ ọ c a s suy nghĩ- tinh th n kinh doanh sáng t o và thi đua c a m t M u m i mô ầ ự ủ ph ng kinh doanh. Thành l p m t m i t ro, đ c bi ặ mà h mu n tìm th y. Sáng t o doanh nhân trong nh ng năm đ u c a m t t ọ ch c m i hình th c ph i đ i m t v i m t t p h p l n h n c a nh ng thách th c h n mô ph ng các doanh nhân có mang theo v m t truy n th ng đi tiên i ti n nhi m c a h . Các s th m c a m t hình th c m i phong b i nhi u ng ớ ơ ẩ ở đ i di n cho m t s đ i m i đòi h i h i nh p vào c ng đ ng hi n hành tr t t ộ ự ổ ậ ự ộ ệ xã h i đ ả doanh, bao g m nh ng không gi đ n nay quan tr ng h n nh ng thách th c cho các doanh nhân sáng t o. ọ

ậ c kh thi. Xây d ng b i c nh th ch và th ch tinh th n kinh ế ể i h n đ có đ ượ ể ứ

c v y, ậ ượ ạ

ế

ơ

L a ch n: C h i ngh nghi p sinh thái

ơ ộ

 S cô l p c a các hình th c t

ch c m i t ọ ậ ụ ủ ứ ổ ớ ừ ủ c a h dân s ph huynh ố

ớ ệ

c s n sàng cho m t hình th c ti u thuy t ệ ả ượ ỉ ố ộ ố ề ộ ứ ể ế

ể ơ ộ ậ

ư ậ ồ ạ ơ ạ

ng là đ th p ườ ộ ủ ả ế ả ọ

ể ố

ầ ể

ẹ ủ ữ ứ ứ ổ

ẽ ề ố ố ả ch c m i hình th c (Astley, ộ ọ ơ ộ ứ ự ứ ớ ổ

ứ ự s thành công trong vi c thành l p m ich s m t s đi u ki n sinh ậ ẽ thái.C h i sinh thái ph i đ ẵ đ thành l p chính nó thành công (Stanley,Năm 1981, p. 96). c h i ơ ộ nh v y t n t i, n i c nh tranh đ bão hòa c a môi tr ủ ấ ộ ng ph ikho ng m t''ecospace làm suy y u áp l c l a ch n. Môi tr ự ự ườ không hàn,''tr ng b i qu n th khác (Gould và Eldredge, 1977, p. 144). ở N u không, hình th c ti u thuy t s đ c đông đúc ra, vì nó s v dân ế ẽ ượ ứ ế s cha m c a nó. T ch c c ng đ ng là nh ng b i c nh chi ph i m c ồ ố đ sinh thái c h i và l a ch n nhà t ộ 1985).

T n h i c ng đ ng

ạ ộ

ệ ố

ứ ch c nh r i r c, d dàng nh n th c th . Đ ng th i, tuy nhiên, ch ng h n

ạ ể

ế

ẳ ự

ệ ổ ư ờ ạ ể

ậ ả ố

c d ng lên và trong s phát ự ự ch c các hình th c. K t qu là, c h i sinh thái và ti m năng cho

ỡ ủ ổ

ơ ộ ự

ệ ể ch c, xác đ nh ứ ứ ổ ị ủ ổ

ố ầ ả

ch c ứ

ch c, t o thành m t t ộ ổ ế

ể ấ

c đó c ng đ ng n đ nh, do đó chính là ch t xúc tác đ t o ra ch c m i và s ti n hóa c a c u trúc c ng đ ng m i ràng

ế ị ch c thói ứ ng h trong các hình th c t ứ ổ i xung quanh hình th c t ứ ổ ớ ch c x ng ứ ứ ạ ổ ể ạ ớ

ộ ố ớ

ể ộ

ấ ố ả

ự ố ổ ồ ự ế ẻ ộ ị ị ổ ệ

ồ ứ ộ ạ

ệ ấ

 Công ngh n đ nh và h th ng qu n lý m nh m làm vi c đ duy trì hình th c t ự ổ công ngh và th ch các rào c n gi a các hình th c có th đ ữ ể ượ tháo d nhanh chóng, gia tăng t c đ c a s phân kỳ và h i t ộ ủ ộ ụ tri n c a t ế ả doanh nhân sáng t o là ch t ch g n v i đ ng l c công ngh và th ch . Công ẽ ắ ớ ộ i xung quanh hình th c t ngh đi u ki n hình thành ranh gi ệ ề ớ ng đ i t m quan tr ng c a ngu n tài nguyên và các giá tr c a t t ồ ọ ươ quen và kh năng, và do đó tính ch t c a t ấ ủ ươ ch c. đi u ki n th ch cũng xác đ nh ranh gi ị ế ể và các tiêu chu n đ đánh giá cho dù t ổ ể đáng là ti p t c h tr và s s ng còn. Công ngh và th ch thay đ i, mà làm ỗ ợ ế ụ gián đo n tr ộ ướ ạ các hình th c t ủ ồ ứ ổ ng chung đ i v i cu n ti u thuy t bu c m i các hình th c chia s m t đ nh h ế ướ ứ ớ công ngh , quy ph m, ho c quy đ nh đi u ki n. C a T t nhiên, các c ng đ ng ệ ề g p chính công ngh ho c thay đ i th ch hi n nay b i c nh đ y thách th c. ế ệ ể Quy đ nh là tranh ch p, công ngh đang tranh cãi, và các di n viên xã h i c nh tranh đ t o ra m t tr t t

m i xã h i đ

c h

ễ ng d n r t ít. ẫ ấ

ộ ậ ự ớ

ộ ượ

ể ạ

ướ