ng Đ i H c Công Nghi p TP H Chí Minh Tr ồ ệ

ườ ổ ạ ọ ị

Khoa c b n_T chính tr L p ớ ơ ả ĐHTN6TH

Nh n xét c a giáo viên ủ

………………………………………………………………………….

…………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………

1

NG TH DUNG Ị

Sinh viên: D ƯƠ MSSV:10024223

ng Đ i H c Công Nghi p TP H Chí Minh Tr ồ ệ

ườ ổ ạ ọ ị

Khoa c b n_T chính tr L p ớ ơ ả ĐHTN6TH

M c L c ụ ụ

Trang

L i c m n…………………………………………………………………….4 ờ ả ơ

Danh m c tài li u tham kh o………………………………………………….5. ụ ệ ả

Ph n A: L i m đ u…………………………………………………………....6 ở ầ ầ ờ

Ph n B: N i dung……………………………………………………................8 ầ ộ

1: Lý lu n chung v nhà n c ………………………………………………....9 ề ậ ướ

1: Quan đi m v nhà n ể

c tr c Mác………………………………………..10 ề ướ ướ

c…………………………………...13 2: Quan đi m ch nghĩa Mác v nhà n ủ ề ể ướ

3.1: B n ch t c a nhà

3: Ngu n g c c a nhà n c………………………………………………......15 ố ủ ồ ướ

ấ ủ ả

3.2: Khái ni m-Đ c tr ng c a nhà

n c…………………………………………………..17 ướ

ư ủ ệ ặ

3.3: Ch c năng c a nhà n

n c……………………………………..18 ướ

3.4: Các ki u nhà n

c………………………………………………...19 ứ ủ ướ

c-hình th c nhà ể ướ ứ

n c………………………………….21 ướ

4: Giá tr c a nhà n c pháp quy n c n k th a và phát huy………………… ị ủ ướ ề ầ ế ừ

23

2: Nh ng đ c đi m chung c b n c a nhà n c pháp quy n xã h i ch nghĩa ơ ả ủ ữ ể ặ ướ ủ ề ộ

Vi t Nam……………………………………………………………….............24 ệ

3: Quan đi m c b n và n i dung xây d ng nhà n ơ ả ự ể ộ ướ c pháp quy n XHCN Vi ề ệ t

2

Nam c a dân, do dân, vì dân…………………………………………………….26 ủ

NG TH DUNG Ị

Sinh viên: D ƯƠ MSSV:10024223

ng Đ i H c Công Nghi p TP H Chí Minh Tr ồ ệ

ườ ổ ạ ọ ị

3.1. Quan đi m ch đ o quá trình xây d ng Nhà n

Khoa c b n_T chính tr L p ớ ơ ả ĐHTN6TH

ỉ ạ ự ể ướ c pháp quy n XHCN Vi ề ệ t

Nam c a dân, do dân, vì dân…………………………………………………….27 ủ

3.2. N i dung xây d ng Nhà n c pháp quy n Vi t Nam ự ộ ướ ề ệ

XHCN……….......29

4: Khái quát v th c tr ng xây d ng nhà n t Nam ề ự ự ạ ướ c pháp quy n XHCN Vi ề ệ

4.1: Xây d ng nhà n t Nam- b ự ướ c pháp quy n XHCN Vi ề ệ ướ ổ c đ i m i quan ớ

tr ng trong nh n th c và hành đ ng c a Đ ng và nhà n c ta………………… ủ ứ ậ ả ọ ộ ướ

31

4.2: Quá trình xây d ng Nhà n ự ướ c pháp quy n XHCN Vi ề ệ t Nam g n li n ắ ề

c pháp quy n XHCN c a dân, do v i quá trình phát tri n lý lu n v nhà n ể ớ ề ậ ướ ủ ề

4.3: M t s k t qu đ t đ

dân và vì dân d ướ ự i s lãnh đ o c a Đ ng c ng s n………………………….34 ả ạ ủ ả ộ

c trong xây d ng Nhà n c pháp quy n ộ ố ế ả ạ ượ ự ướ ề ở

Vi t Nam trong th c ti n……………………………………………………….36 ệ ự ễ

i c n kh c ph c trong quá trình xây d ng Nhà n c pháp 4.4: Nh ng t n t ữ ồ ạ ầ ụ ự ắ ướ

quy n XHCN Vi ề ệ t

Nam………………………………………………………...38.

Ph n Cầ : K tế

lu n………………………………………………………………..40 ậ

ế Nh ng đ xu t và ki n ữ ề ấ

3

ngh ……………………………………………………..41 ị

NG TH DUNG Ị

Sinh viên: D ƯƠ MSSV:10024223

ng Đ i H c Công Nghi p TP H Chí Minh Tr ồ ệ

ườ ổ ạ ọ ị

Khoa c b n_T chính tr L p ớ ơ ả ĐHTN6TH

L i c m n ờ ả ơ

Trong quá trình h c t p t ọ ậ ạ i gi ng đ ả ườ ng, th vi n tr ư ệ ườ ọ ng Đ i H c ạ

Công Nghi p TP.HCM c s Thanh Hóa.Ban giám hi u nhà tr ng, khoa kinh ơ ở ệ ệ ườ

t ng có đ ế đã t o đi u ki n liên h cho em, sinh viên c a tr ệ ủ ề ệ ạ ườ ượ c m t môi ộ

tr ng tìm hi u nh ng ki n th c sâu r ng. ườ ứ ữ ể ế ộ

Em xin trân thành c m n Ban giám hi u, c m n khoa kinh t ả ơ ả ơ ệ ế ạ đã t o

đi u ki n cho em có m t môi tr ng t ệ ề ộ ườ ố ể t đ tìm hi u kĩ càng l ể ạ ế i nh ng ki n ữ

th c đã h c. C th là v i môn Pháp lu t đ i c ng ụ ể ứ ớ ọ ậ ạ ươ do cô Tr n Th ầ ị

Th ngươ h ướ ng d n. ẫ

Em xin c m n t i cô Tr n Th Th ả ơ ớ ầ ị ươ đã h ng ướ ể ng d n em hoàn thành bài ti u ẫ

lu n này. C m n cô đã gi ng d y em trong su t quá trình h c t p. ạ ả ơ ọ ậ ả ậ ố

ậ Tuy đã có r t nhi u c g ng và n l c trong quá trình làm bài ti u lu n, ề ố ắ ổ ự ể ấ

4

xong không th tránh kh i nh ng thi u sót trong quá trình tìm hi u,trình bày và ữ ể ế ể ỏ

NG TH DUNG Ị

Sinh viên: D ƯƠ MSSV:10024223

ng Đ i H c Công Nghi p TP H Chí Minh Tr ồ ệ

ườ ổ ạ ọ ị

Khoa c b n_T chính tr L p ớ ơ ả ĐHTN6TH

đánh giá.Em r t mong đ t c các ấ ượ ự c s đóng góp ý ki n c a th y, cô cùng t ế ủ ầ ấ ả

b n đ c. ạ ọ

. Xin trân thành c m n! ả ơ

Danh m c tài li u tham kh o ả

1, H Chí Minh. Toàn t p, t.5. Nxb Chính tr Qu c gia, Hà N i, 1996, tr.698 ậ ồ ộ ố ị

2, Văn ki n đ i h i đ i bi u toàn qu c l n th VI,VII,VIII.VIII,IX. ạ ộ ạ ố ầ ứ ể ệ

3,Giáo trình lí lu n nhà n c và pháp lu t. ậ ướ ậ

4, Ch ươ ng trình c i cách hàng chính c a chính ph . ủ ủ ả

5, T p chí c ng s n, s 1-2002 ả ạ ộ ố

c pháp quy n 6, Nguy n Duy Quý,M t s v n đ v xây d ng nhà n ộ ố ấ ề ề ự ễ ướ ề ở ướ c n

ta. T p chí nghiên c u nhà n c và pháp lu t, soos2,1992, trang 13. ứ ạ ướ ậ

7, Chính tr h c, H c vi n chính tr qu c gia H Chí Minh, Hà N i-1994, tr 197. ố ị ọ ệ ọ ồ ộ ị

ng Đ ng l n th 8-Khóa VII, HN-1995,tr 24. 8, Ngh quy t h i ngh trung ế ộ ị ị ươ ứ ả ầ

5

9, H Chí Minh toàn t p, t5, NXB chính tr qu c gia,HN-1995, Tr 460. ậ ồ ố ị

NG TH DUNG Ị

Sinh viên: D ƯƠ MSSV:10024223

ng Đ i H c Công Nghi p TP H Chí Minh Tr ồ ệ

ườ ổ ạ ọ ị

Khoa c b n_T chính tr L p ớ ơ ả ĐHTN6TH

t Nam 1992, Nxb pháp lí, 10, Hi n pháp n ế ướ ộ c c ng hòa xã h i ch nghĩa Vi ộ ủ ệ

NXB s th t 1992, tr 13. ự ậ

11, Văn ki n đ i h i đ i bi u toàn qu c l n th IX,Nxb chính tr qu c gia,n ạ ộ ạ ố ầ ứ ể ệ ố ị

2001, tr 131.

: L i m đ u

Ph n Aầ

ở ầ

Nhà n c pháp quy n – m t v n đ đ c s quan tâm đ c bi t c a nhi u nhà ướ ộ ấ ề ượ ự ề ặ ệ ủ ề

khoa h c nghiên c u. ứ ọ

Theo em bi t r ng ch a ch c là có m t v n đ nào l ế ằ ộ ấ ư ề ắ ạ ị ể ủ i b các đ i bi u c a ạ

chính tr h c và báo chí t s n, vô tình khoa h c, tri ọ ế ọ t h c, lu t h c, kinh t ậ ọ ế ị ọ ư ả

hay c ý, làm cho r c r i nh v n đ “ ắ ố ư ấ ề nhà n ố c”ướ .

S dĩ v n đ này r c r i và ph c t p đ n nh th là vì, h n t t c các v n đ ư ế ắ ố ứ ạ ơ ấ ả ế ề ấ ấ ở ề

khác, nó đ ng ch m đ n l ế ợ ụ ạ i ích c a các giai c p th ng tr (v m t này, nó ch ố ị ề ặ ủ ấ ỉ

kém các nguyên lý c a khoa h c kinh t thôi). ủ ọ ế

H c thuy t v nhà n c là dùng đ bào ch a cho nh ng đ c quy n xã h i, bào ế ề ọ ướ ữ ữ ể ề ặ ộ

6

ch a cho s bóc l t, bào ch a cho s t n t b n; vì v y, s ự ữ ộ ự ồ ạ ủ i c a ch nghĩa t ủ ữ ư ả ậ ẽ

NG TH DUNG Ị

Sinh viên: D ƯƠ MSSV:10024223

ng Đ i H c Công Nghi p TP H Chí Minh Tr ồ ệ

ườ ổ ạ ọ ị

Khoa c b n_T chính tr L p ớ ơ ả ĐHTN6TH

sai l m l n n u hy v ng r ng ng i ta s t ra vô t ế ằ ầ ớ ọ ườ ẽ ỏ ư ế trong v n đ này, n u ề ấ

cho r ng nh ng ng cho mình là có tính khoa h c thì có th đem l i cho ữ ằ i t ườ ự ể ọ ạ

i m t quan đi m khoa h c thu n tuý v v n đ này. m i ng ọ ườ ề ấ ể ề ầ ộ ọ

Và c n ph i nh n m nh r ng lý lu n y g n li n r t m t thi ề ấ ậ ấ ả ấ ạ ằ ầ ắ ậ t v i l ế ớ ợ ủ i ích c a

các giai c p bóc l t, - giai c p đ a ch và t b n, - nó ph c v r t đ c l c cho ấ ộ ủ ấ ị ư ả ụ ụ ấ ắ ự

l i ích c a b n h , nó ti m nhi m r t sâu vào các t p quán, quan đi m và khoa ợ ủ ọ ề ễ ể ấ ậ ọ

s n. h c c a các ngài đ i bi u c a giai c p t ạ ể ủ ọ ủ ấ ư ả

Qua th c ti n t n t i và phát tri n c a l ch s nhân lo i, qua nghiên c u các ự ễ ồ ạ ể ủ ị ử ứ ạ

quan đi m t ng v t ch c, xây d ng và v n hành c a b máy nhà n ể t ư ưở ề ổ ứ ủ ộ ự ậ ướ c

qua các th i kỳ l ch s , ờ ử em nghĩ r ng,ằ ị khái ni m nhà n ệ ướ ề ậ c pháp quy n đ c p ề

ng th c t c nói chung đ n ph ế ươ ứ ổ ứ ch c, xây d ng và v n hành b máy nhà n ậ ự ộ ướ

thông qua h th ng pháp lu t, nh hi n pháp, lu t và các văn b n pháp quy ư ế ệ ố ậ ậ ả

khác. Nói các

khác, nhà n c xem xét d ướ c pháp quy n là nhà n ề c đ ướ ượ ướ ậ i góc đ pháp lu t, ộ

trong đó tính t i cao c a pháp lu t đ ng và hành vi ố ậ ượ ủ c tôn tr ng, các t ọ t ư ưở

chính tr , tôn giáo… c a b t c t ch c ho c cá nhân nào cũng đ c gi ủ ấ ứ ổ ứ ặ ị ượ ớ ạ i h n

b i khuôn kh pháp lu t và ch u s đi u ch nh c a pháp lu t. ở ị ự ề ủ ậ ậ ổ ỉ

Nh m m c đích tìm hi u sâu s c và t ng quát h n v “V n đ nhà n c nói ụ ể ề ề ằ ắ ấ ổ ơ ướ

chung và nhà n t Nam” ta c n nhìn l i, v ướ ộ c c ng hòa xã h i ch nghĩa Vi ộ ủ ệ ầ ạ ề

c mà t m t l ch s ,ngu n g c,s phát tri n c a nhà n ố ự ể ủ ặ ị ử ồ ướ ừ ứ đó đi sâu nghiên c u

t ng giai đo n phát tri n c th ,trong t ng xã h i đ r i th y cái u vi ừ ể ụ ể ộ ể ồ ừ ư ạ ấ ệ ủ t c a

nhà n c pháp quy n c ng hòa xã h i ch nghĩa Vi t Nam so v i các nhà ướ ề ộ ủ ộ ệ ớ

n c khác cũng nh các v n đ c n kh c ph c đ nhà n c pháp quy n s ướ ụ ể ề ầ ư ấ ắ ướ ề ẽ

7

ngày càng ti n b h n. ế ộ ơ

NG TH DUNG Ị

Sinh viên: D ƯƠ MSSV:10024223

ng Đ i H c Công Nghi p TP H Chí Minh Tr ồ ệ

ườ ổ ạ ọ ị

Khoa c b n_T chính tr L p ớ ơ ả ĐHTN6TH

Ph n B: N i dung

1: Lý lu n chung v nhà n

c.

ướ

V y, nhà n c pháp quy n là ki u nhà n ậ ướ ể ề ướ ẳ c gì? Chúng ta có th kh ng ể

c pháp quy n không ph i là m t ki u nhà n đ nh r ng, nhà n ị ằ ướ ề ể ả ộ ướ ộ c đ c

c nói trên và nó cũng không ph i là nhà n l p v i các ki u nhà n ậ ể ớ ướ ả ướ c

ki u m i không mang tính giai c p trong th i đ i công nghi p hi n nay ờ ạ ệ ệ ể ấ ớ

8

t nh m t s h c gi ư ộ ố ọ ả ư ả s n đã t ng tuyên b . ố ừ

NG TH DUNG Ị

Sinh viên: D ƯƠ MSSV:10024223

ng Đ i H c Công Nghi p TP H Chí Minh Tr ồ ệ

ườ ổ ạ ọ ị

Khoa c b n_T chính tr L p ớ ơ ả ĐHTN6TH

c pháp quy n không ph i là v n đ hoàn toàn m i l H n th ,Nhà n ế ơ ướ ớ ạ , ề ề ả ấ

mà là m t ph m trù có ngu n g c l ch s t ng t ố ị t ử ư ưở ạ ồ ộ ừ ờ xa x a. S ra đ i ư ự

và phát tri n c a t t ng: “Nhà n ủ ư ưở ể ướ ớ ự c pháp quy n” g n li n v i s ra ắ ề ề

t ng lo i tr đ i và phát tri n c a dân ch , c a t ờ ủ ủ ư ưở ủ ể ạ ừ ự ề s chuyên quy n,

đ c đoán, vô chính ph , vô pháp lu t. Nhà n ủ ộ ậ ướ ả c pháp quy n đòi h i ph i ề ỏ

có s th ng nh t gi a tính t ự ố ữ ấ ố i cao c a pháp lu t v i hình th c pháp lý ậ ớ ủ ứ

ch c, th c hi n quy n l c Nhà n c. c a t ủ ổ ứ ề ự ự ệ ướ

Nh v y, lý lu n v nhà n ư ậ ề ậ ướ c pháp quy n là h th ng các quan đi m, t ệ ố ề ể ư

t ng r t ph c t p, phong phú và có nhi u cách ti p c n khác nhau: ưở ứ ạ ế ề ấ ậ

c pháp quy n d i giác đ t Ti p c n nhà n ậ ế ướ ề ướ t ộ ư ưở ng, lý lu n, bàn v ậ ề

các quan đi m, quan ni m v nhà n c pháp quy n. Lý lu n v Nhà ề ệ ể ướ ề ề ậ

n c pháp quy n XHCN đang còn là v n đ ướ c pháp quy n và Nhà n ề ướ ề ấ ề

c n ti p t c nghiên c u trong ch ầ ế ụ ứ ươ ệ ấ ng trình khoa h c và công ngh c p ọ

Nhà n c KX - 04. ướ

c pháp quy n có nhi u cách ti p c n khác nhau, Khái ni m Nhà n ệ ướ ế ậ ề ề

nh ng chung quy l i Nhà n ư ạ ướ ữ c pháp quy n là khái ni m bao hàm nh ng ề ệ

ặ ơ ả n i dung r t phong phú, ch a đ ng nh ng đ c tr ng, nh ng m t c b n, ộ ứ ự ữ ư ữ ấ ặ

ghi nh n m t tr ng thái phát tri n, m t trình đ phát tri n c a Nhà n ể ủ ộ ạ ể ậ ộ ộ ướ c

và ti n b xã h i. T u chung các ý ki n th ự ế ế ộ ộ ườ ặ ng l y các d u hi u đ c ấ ệ ấ

tr ng đ xác đ nh n i hàm c a khái ni m nhà n ủ ư ệ ể ộ ị ướ ư c pháp quy n, nh : ề

tính t ố ả i cao c a Lu t, s phân công quy n l c, dân ch và b o đ m ậ ự ề ự ủ ủ ả

quy n con ng i, trách nhi m qua l i gi a nhà n c và công dân; tính ề ườ ệ ạ ữ ướ

pháp... Theo đó: Nhà n đ c l p c a n n t ộ ậ ủ ề ư ướ c pháp quy n hi u chung ề ể

nh t là Nhà n ch c và ho t đ ng trên c s pháp lu t, trong c đ c t ấ ướ ượ ổ ứ ạ ộ ơ ở ậ

đó m i ch th k c nhà n ủ ể ể ả ọ ướ ề c đ u ph i tuân th nghiêm ch nh pháp ủ ỉ

ả 9 NG TH DUNG Ị

Sinh viên: D ƯƠ MSSV:10024223

ng Đ i H c Công Nghi p TP H Chí Minh Tr ồ ệ

ườ ổ ạ ọ ị

Khoa c b n_T chính tr L p ớ ơ ả ĐHTN6TH

lu t - m t h th ng pháp lu t có tính ph bi n cao (đ cao tính t i cao ộ ệ ố ổ ế ề ậ ậ ố

c a Hi n pháp và lu t), phù h p v i ý chí, th hi n đ y đ nh ng giá tr ớ ủ ầ ủ ữ ể ệ ế ậ ợ ị

cao c nh t c a xã h i, c a con ng i. ộ ủ ấ ủ ả ườ

c tr

c Mác

1: Quan đi m v nhà n ể

ướ

ướ

Theo quan ni m phi Mác xít v ngu n g c nhà n c ệ ề ồ ố ướ

i đã có nhi u nhà t T th i kỳ c đ i c a l ch s loài ng ổ ạ ủ ị ừ ờ ử ườ ề t ư ưở ng đ a ra ư

nh ng cách gi c. ữ ả i thích khác nhau v ngu n g c nhà n ề ồ ố ướ

1.1: Theo thuy t th n h c: Cho r ng nhà nhà n c do Th ế ầ ằ ọ ướ ượ ạ ng đ sáng t o ế

ra đ b o v tr t t chung, do v y, quy n l c nhà n ệ ậ ự ể ả ề ự ậ ướ ự ụ c là v nh c u, s ph c ử ỉ

t và t t y u. tùng quy n l c là c n thi ề ự ầ ế ấ ế

1.2: Theo thuy t gia tr c là k t qu c a s phát ế ưở ng: Cho r ng nhà n ằ ướ ả ủ ự ế

tri n gia đình, là hình th c t ch c t ứ ổ ứ ấ ế ủ ậ t y u c a cu c s ng c ng đ ng, vì v y, ộ ố ể ộ ồ

nhà n c có trong m i xã h i. ướ ọ ộ

1.3: Theo thuy t kh ế ướ ế c: Cho r ng nhà n ằ ướ ộ c ra đ i là k t qu c a m t ế ả ủ ờ

kh c ký k t gi a nh ng con ng i s ng trong tr ng thái t nhiên và c đ ế ướ ượ ữ ữ ế ườ ố ạ ự

không có nhà n c, nhà n c ph i đ i bi u cho l i ích c a các thành viên trong ướ ướ ả ạ ể ợ ủ

xã h i và tr thành b máy ph c v xã h i. Theo thuy t này, ch quy n trong ụ ụ ủ ế ề ộ ở ộ ộ

nhà n ướ ề ả ạ c v b n ch t thu c v nhân dân. Đây là h c thuy t có tính cách m ng ộ ề ế ấ ọ

t ng, lý lu n cho cách m ng t s n l t đ và ti n b , đã tr thành c s t ở ơ ở ư ưở ế ộ ạ ậ ư ả ậ ỏ

ách th ng tr phong ki n. ị ế ố

1.4: Theo thuy t b o l c: Nhà n ế ạ ự ướ ử ụ ề ự c s d ng b o l c đ b o v quy n l c ạ ự ể ả ệ

cho m t nhóm ng i. ộ ườ

c ướ :

2: Quan đi m c a ch nghĩa Mác-Lênin v nhà n

10

NG TH DUNG Ị

Sinh viên: D ƯƠ MSSV:10024223

ng Đ i H c Công Nghi p TP H Chí Minh Tr ồ ệ

ườ ổ ạ ọ ị

Khoa c b n_T chính tr L p ớ ơ ả ĐHTN6TH

Nhà n c hình thành không ph i do siêu nhiên cũng không ph i do gia đình mà ướ ả ả

là do s phát tri n c a xã h i, khi xã h i có s phân chia thành các giai c p. ể ủ ự ự ấ ộ ộ

Đ có c s khoa h c xác đ nh ngu n g c và s ra đ i c a Nhà n c, tr ờ ủ ơ ở ự ể ọ ố ồ ị ướ ướ c

h t c n nghiên c u xã h i c ng s n nguyên th y và nh ng đi u ki n phát sinh ế ầ ộ ộ ủ ữ ứ ề ệ ả

nhà n c t ướ ừ xã h i đó. ộ

2.1: Xã h i c ng s n nguyên th y và t ộ ộ ủ ả ổ ứ ch c th t c- b l c: ị ộ ộ ạ

Xã h i c ng s n nguyên th y là xã h i ch a có giai c p, ch a có nhà n c và ộ ộ ư ư ủ ả ấ ộ ướ

pháp lu t.S phân chia giai c p d n đ n s ra đ i c a nhà n ấ ế ự ậ ự ờ ủ ẫ ướ ậ c và pháp lu t

l i n y sinh chính trong quá trình phát tri n và tan rã c a xã h i đó. ạ ả ủ ể ộ

Con ng i ph i d a vào nhau,s ng chung, lao đ ng chung và cùng h ng th ườ ả ự ộ ố ưở ụ

nh ng thành qu lao đ ng chung. ả ữ ộ

Không ai có tài s n riêng, không có tình tr ng ng ả ạ ườ ả i này chi m đo t tài s n ế ạ

i kia. c a ng ủ ườ

Th t c t ch c theo huy t th ng và do nhũng đi u ki n v kinh t ị ộ ổ ứ ề ề ệ ế ố ế , xã h i và ộ

ch đ quân hôn, ng ế ộ ườ ị ộ i ph n có vai trò chính trong th t c, vì th , các th t c ụ ữ ị ộ ế

đã t ổ ứ ch c theo ch đ m u h . ệ ế ộ ẫ

Đây là hình thái kinh t - xã h i đ u tiên trong l ch s (hình thái kinh t - xã ế ộ ầ ử ị ế

h i c ng s n nguyên th y). ộ ộ ủ ả

Quy n l c cao nh t trong th t c là H i đ ng th t c. ề ự ộ ồ ị ộ ị ộ ấ

H i đ ng th t c bao g m: Các thành viên l n tu i trong th t c. ộ ồ ị ộ ị ộ ồ ổ ớ

H i đ ng th t c có quy n quy t đ nh các v n đ quan tr ng c a th t c nh t ộ ồ ế ị ị ộ ị ộ ư ổ ủ ề ề ấ ọ

ch c các nghi l tôn giáo,gi ch c lao đ ng s n xu t,ti n hành chi n tranh, t ấ ế ứ ế ả ộ ổ ứ ễ ả i

quy t các v n đ tranh ch p n i b ,… ộ ộ ề ế ấ ấ

Th t c là t ị ộ ch c t ổ ứ ế ộ ộ bào c s c a xã h i c ng s n nguyên th y, là m t c ng ả ơ ở ủ ộ ộ ủ

11

đ ng đ c l p. ồ ộ ậ

NG TH DUNG Ị

Sinh viên: D ƯƠ MSSV:10024223

ng Đ i H c Công Nghi p TP H Chí Minh Tr ồ ệ

ườ ổ ạ ọ ị

Khoa c b n_T chính tr L p ớ ơ ả ĐHTN6TH

ệ ớ Nh ng do s phát tri n c a xã h i,các th t c đã m r ng quan h v i ể ủ ở ộ ị ộ ư ự ộ

nhau,d n đ n s xu t hi n các bào t c và b l c. ệ ế ự ấ ộ ạ ẫ ộ

Bào t c là m t liên minh bao g m nhi u th t c h p l i. H i đ ng bào t c ch ị ộ ợ ạ ề ộ ộ ồ ộ ồ ộ ỉ

vi c quan tr ng trong bào t c v n do h i ngh t ộ ẫ ị ấ ả ộ t c các thành viên c a bào t c ủ ệ ọ ộ

ng h p ch do h i đ ng bào t c quy t đ nh. quy t đ nh, nh ng trong nhi u tr ư ế ị ề ườ ộ ồ ế ị ợ ộ ỉ

ứ B l c bao g m nhi u bào t c.T ch c quy n l c trong b l c th hi n m c ổ ứ ề ự ể ệ ộ ạ ộ ạ ề ồ ộ

đ t pộ ậ

trung quy n l c cao h n bào t c. ề ự ơ ộ

ch c th t c – b l c và s ra đ i c a nhà n c: 2.2: S tan rã c a t ự ủ ổ ứ ờ ủ ộ ạ ị ộ ự ướ

c phát Trong xã h i c ng s n nguyên th y, l c l ả ộ ộ ự ượ ủ ng s n xu t d n d n đ ấ ầ ầ ượ ả

tri n: con ng ể ườ ơ i phát tri n h n v th l c và trí tu , nh n th c đúng đ n h n ề ể ự ứ ể ệ ậ ắ ơ

i, ch t o và c i thi n công c ,… v th gi ề ế ớ ế ạ ụ ệ ả

Xã h i c ng s n nguyên th y đã tr i qua ba l n phân công lao đ ng xã h i l n. ộ ộ ộ ớ ủ ả ả ầ ộ

Sau m i l n xã h i l c ti n m i đ y nhanh h n quá trình tan rã ỗ ầ ộ ạ i có nh ng b ữ ướ ớ ẩ ế ơ

c a ch đ c ng s n nguyên th y ủ ủ ế ộ ộ ả

ỏ ồ 2.2.1: Phân công lao đ ng xã h i l n th nh t: Chăn nuôi tách kh i tr ng ộ ầ ứ ấ ộ

tr tọ

và làm xu t hi n ch đ t h u. ế ộ ư ữ ệ ấ

Trong xã h i đã phân chia thành ng i giàu ,ng i nghèo. Ch đ t ộ ườ ườ ế ộ ư ữ ấ h u xu t

hi n làm thay đ i ch đ hôn nhân, ch đ hôn nhân m t v m t ch ng thay ộ ợ ộ ế ộ ế ộ ệ ổ ồ

th cho ch đ quân hôn, ng i ch trong gia đình và có ế ộ ế ườ i ch ng tr thành ng ở ồ ườ ủ

quy n quy t đ nh trong gia đình. ế ị ề

2.2.2: Phân công lao đ ng xã h i l n th hai: ộ ầ ứ ộ

12

-Th công nghi p tách kh i nông nghi p. ủ ệ ệ ỏ

NG TH DUNG Ị

Sinh viên: D ƯƠ MSSV:10024223

ng Đ i H c Công Nghi p TP H Chí Minh Tr ồ ệ

ườ ổ ạ ọ ị

Khoa c b n_T chính tr L p ớ ơ ả ĐHTN6TH

Vi c tìm ra kim lo i, đ c bi ệ ạ ặ ệ ắ t là s t và và ch t o các công c b ng s t, ụ ằ ế ạ ắ

ơ không nh ng t o ra kh năng có th tr ng trên nh ng di n tích r ng l n h n ể ồ ữ ữ ệ ả ạ ộ ớ

mà còn mang l i cho ng ạ ườ i th th công nghi p nh ng công c lao đ ng m i. ữ ợ ủ ụ ệ ộ ớ

Ngh d t, ngh ch t o đò kim lo i và nh ng ngh th công khác ngày càng ề ế ạ ề ủ ề ệ ữ ạ

làm ra nhi u lo i s n ph m và ngày càng hoàn thi n h n. ạ ả ệ ề ẩ ơ

Xã h i có nhi u ngành ngh phát tri n càng c n s c lao đ ng thì s l ng nô ầ ứ ố ượ ề ể ề ộ ộ

l làm vi c ngày càng tăng và tr thành m t l c l ng xã h i. ệ ộ ự ượ ệ ở ộ

ộ S phân công lao đ ng l n th hai này đã đ y nhanh quá trình phân hóa xã h i ự ứ ầ ẩ ộ

làm cho mâu thu n giai c p ngày càng tăng. ẫ ấ

2.2.3: Phân công lao đ ng xã h i l n th ba: ộ ầ ứ ộ

ng nhân và ngành th ng m i. - Xu t hi n t ng l p th ệ ấ ấ ớ ươ ươ ạ

N n s n xu t xã h i tách ra thành nhi u ngh khác nhau t ề ả ề ề ấ ộ ấ ế t y u xu t hi n nhu ấ ệ

c u trao đ i. ầ ổ

N n s n xu t lúc này đã tr thành n n s n xu t hàng hóa. S phân công này ề ả ề ả ự ấ ấ ở

làm n y sinh m t t ng l p không tham gia vào s n xu t n a mà ch làm công ấ ữ ộ ầ ả ả ớ ỉ

ng nhân. vi c trao đ i s n ph m, đó là t ng l p th ẩ ổ ả ệ ầ ớ ươ

S ra đ i và phát tri n c a th ể ủ ự ờ ươ ệ ủ ồ ng m i đã kéo theo s xu t hi n c a đ ng ự ấ ạ

ti n, quy n t ề ư ữ ề ộ h u v ru ng đ t và ch đ c m c . ố ế ộ ầ ề ấ

T t c nh ng y u t đó làm cho s tích t ấ ả ữ ế ố ự ụ và t p trung c a c i vào trong tay s ủ ả ậ ố

ít ng ườ i giàu có di n ra nhanh chóng h n đ ng th i thúc đ y s b n cùng hóa ồ ẩ ự ầ ễ ơ ờ

c a qu n chúng. ầ ủ

Nh v y, khi xã h i đã phân chia thành các giai c p đ i l p nhau, luôn luôn ố ậ ư ậ ấ ộ

mâu thu n và đ u tranh gay g t v i nhau đ b o v l i ích c a giai c p mình ắ ớ ể ả ệ ợ ấ ẫ ủ ấ

thì t ch c th t c không còn phù h p n a. Xã h i đó đòi h i ph i có m t t ổ ứ ợ ữ ộ ổ ị ộ ả ộ ỏ

ch c m i đ s c gi xã h i trong vòng tr t t , có l ớ ủ ứ ứ ữ ậ ự ộ ợ i cho nh ng ng ữ ườ ủ i có c a

13

và gi đ a v th ng tr . T ch c đó là “ nhà n ữ ị ị ổ ứ ị ố cướ ”.

NG TH DUNG Ị

Sinh viên: D ƯƠ MSSV:10024223

ng Đ i H c Công Nghi p TP H Chí Minh Tr ồ ệ

ườ ổ ạ ọ ị

Khoa c b n_T chính tr L p ớ ơ ả ĐHTN6TH

3: Ngu n g c c a nhà n ồ ố ủ c ướ

3.1: B n ch t c a nhà n c ấ ủ ả ướ

- Nhà n c ch sinh ra và t n t i trong xã h i có giai c p do đó nhà n c luôn ướ ồ ạ ỉ ấ ộ ướ

mang b n ch t giai c p sâu s c. ắ ả ấ ấ

B n ch t này th hi n tr c h t ch nhà n ng ch ể ệ ấ ả ướ ế ở ỗ ướ c là m t b máy c ộ ộ ưỡ ế

đ c bi ặ ệ ằ t n m trong tay giai c p c m quy n, là công c đ duy trì s th ng tr ề ấ ầ ự ố ụ ể ị

giai c p và ấ

t l p và duy trì tr t t xã h i. b o v quy n l ả ề ợ ủ i c a giai c p c m quy n, thi ấ ầ ề ệ ế ậ ậ ự ộ

- Nhà n c mang b n ch t xã h i. ướ ả ấ ộ

Ngoài vi c th c hi n các ch c năng trên, nhà n c còn ph i gi i quy t t t c ứ ự ệ ệ ướ ả ả ế ấ ả

các v n đ khác n y sinh trong xã h i. ả ề ấ ộ

3.2: Khái ni m- đ c tr ng c a nhà n ặ ủ ư ệ c ướ

3.2.1: Khái ni mệ

Nhà n c là m t t ch c đ c bi t c a quy n l c chính tr , m t b máy chuyên ướ ộ ổ ứ ặ ệ ủ ề ự ộ ộ ị

ng ch và th c hi n các ch c năng qu n lý đ c bi làm nhi m v c ệ ụ ưỡ ứ ự ệ ế ặ ả ệ ằ t nh m

duy trì tr t t xã h i, th c hi n m c đích b o v đ a v c a giai c p th ng tr ậ ự ệ ị ị ủ ụ ự ệ ả ấ ộ ố ị

trong xã h i.ộ

3.2.2: Đ c tr ng: ặ ư

Các đ c tr ng c b n c a Nhà n c pháp quy n g m: ơ ả ủ ư ặ ướ ề ồ

- Nhà n ướ c pháp quy n là nhà n ề ướ ả c đ m b o tính t ả ố ậ i cao c a pháp lu t, ủ

trong đó pháp lu t là ý chí chung c a nhân dân. Tính t i cao c a pháp lu t th ủ ậ ố ủ ậ ể

hi n trên hai ph ng di n: ệ ươ ệ

ự ủ ờ Th nh t: Đ m b o s th ng tr c a pháp lu t trong các lĩnh v c c a đ i ả ự ố ứ ấ ị ủ ả ậ

14

c có h th ng pháp lu t hoàn thi n, trong đó đ cao vai s ng xã h i. Là nhà n ộ ố ướ ệ ố ệ ề ậ

NG TH DUNG Ị

Sinh viên: D ƯƠ MSSV:10024223

ng Đ i H c Công Nghi p TP H Chí Minh Tr ồ ệ

ườ ổ ạ ọ ị

Khoa c b n_T chính tr L p ớ ơ ả ĐHTN6TH

trò c a Hi n pháp và các đ o lu t. ủ ế ạ ậ

Th hai: Tính b t bu c c a pháp lu t đ i v i b n thân nhà n c, các t ậ ố ớ ả ộ ủ ứ ắ ướ ổ

ạ ch c xã h i và m i công dân. Pháp lu t là tiêu chu n, là căn c cho m i ho t ậ ứ ứ ẩ ộ ọ ọ

c trong thi t ch c a nhà n c pháp đ ng c a nhà n ủ ộ ướ c và xã h i. Nhà n ộ ướ ế ế ủ ướ

quy n là nhà n c là ng i ban hành ra ề ướ c tuân th pháp lu t, m c dù nhà n ậ ủ ặ ướ ườ

pháp lu t đó. ậ

- Nhà n c th c hi n và b o v đ c các quy n t ướ c pháp quy n là nhà n ề ướ ệ ượ ự ệ ả ề ự

do, dân ch c a công dân. Nhà n c pháp quy n ủ ủ ướ ề không ch công nh n và tuyên ậ ỉ

b các quy n t ố ề ự do c a công dân mà còn ph i b o đ m th c hi n và b o v ả ả ự ủ ệ ả ả ệ

các quy n đó khi chúng b xâm h i. T do c a m t ng i là đ c làm nh ng gì ủ ự ề ạ ộ ị ườ ượ ữ

mà pháp lu t không c m trong khuôn kh pháp lu t, không xâm ph m đ n t ế ự ấ ậ ạ ậ ổ

i khác, pháp lu t ch c m nh ng gì có h i cho xã h i. do c a ng ủ ườ ỉ ấ ữ ậ ạ ộ

- Nhà n ướ c pháp quy n là nhà n ề ướ ả c đ m b o trách nhi m l n nhau gi a nhà ệ ữ ẫ ả

n c và công dân; quy n c a công dân là trách nhi m c a nhà n c và ng ướ ề ủ ủ ệ ướ ượ c

l c ph i ch u trách ạ i quy n c a nhà n ề ủ ướ c là trách nhi m c a công dân. Nhà n ủ ệ ướ ả ị

nhi m tr ệ ướ ự c công dân v m i ho t đ ng c a mình còn công dân ph i th c ủ ạ ộ ề ọ ả

hi n nghĩa v c a mình đ i v i nhà n ố ớ ụ ủ ệ ướ c và ch u trách nhi m v nh ng hành ệ ề ữ ị

vi vi ph m pháp lu t c a mình. ậ ủ ạ

- Nhà n c ph i có hình th c t ch c quy n l c nhà ướ c pháp quy n là nhà n ề ướ ứ ổ ứ ề ự ả

n c thích h p và có c ch h u hi u giám sát s tuân th pháp lu t, x lý vi ướ ơ ế ữ ự ủ ử ệ ậ ợ

ph m pháp lu t, đ m b o cho pháp lu t đ ậ ượ ậ ả ả ạ ề c th c hi n, ch ng chuyên quy n, ự ệ ố

l m quy n. ạ ề

t c pháp Xét trong c chi u dài l ch s c a s phát tri n t ị ử ủ ự ể ư ưở ề ả ng v nhà n ề ướ

quy n cho th y nh ng đ c tr ng c a nhà n c pháp quy n th hi n nh ng t ủ ữ ư ề ấ ặ ướ ể ệ ữ ề ư

t ng, quan ni m ti n b trong quá trình tìm tòi hình th c t ưở ứ ổ ứ ạ ộ ch c, ho t đ ng ệ ế ộ

15

ầ c a quy n l c công c ng trong m t “xã h i công dân” thay th “xã h i th n ủ ề ự ế ộ ộ ộ ộ

NG TH DUNG Ị

Sinh viên: D ƯƠ MSSV:10024223

ng Đ i H c Công Nghi p TP H Chí Minh Tr ồ ệ

ườ ổ ạ ọ ị

Khoa c b n_T chính tr L p ớ ơ ả ĐHTN6TH

dân”.

3.3: Ch c năng c a nhà n ủ ứ c ướ

ng di n ho t đ ng ch y u c a nhà n - Ch c năng đ i n i: là nh ng ph ố ộ ứ ữ ươ ủ ế ủ ạ ộ ệ ướ c

trong n i b c a đ t n c nh : đ m b o tr t t xã h i, tr n áp nh ng ph n t ộ ộ ủ ấ ướ ư ả ậ ự ả ầ ử ữ ấ ộ

, văn hoá,… ch ng đ i ch đ , b o v và phát tri n ch đ kinh t ệ ế ộ ả ế ộ ể ố ố ế

- Ch c năng đ i ngo i: th hi n vai trò c a nhà n c trong quan h v i các ể ệ ủ ứ ạ ố ướ ệ ớ

nhà n c và dân t c khác nh : phòng th đ t n c, ch ng xâm l bên ướ ủ ấ ướ ư ộ ố c t ượ ừ

ngoài, thi t l p ế ậ

m i quan h v i các qu c gia khác,…, ệ ớ ố ố

3.4: Các ki u nhà n ể ướ c, hình th c nhà n ứ c ướ

1: Các ki u nhà n ể c ướ

c. 1.1: Khái ni m ki u nhà n ệ ể ướ

Ki u nhà n c là t ng th nh ng d u hi u c b n, đ c thù c a nhà n c, th ể ướ ệ ơ ả ể ữ ủ ặ ấ ổ ướ ể

hi n b n ch t giai c p và nh ng đi u ki n t n t ệ ồ ạ ữ ề ệ ấ ấ ả i, phát tri n c a nhà n ể ủ ướ c

trong m t hình thái kinh t kinh t - xã h i nh t đ nh. ộ ế ế ấ ị ộ

1.2: Các ki u nhà n c ể ướ

i b n hình thái kinh t Trong l ch s c a xã h i có giai c p đã t n t ộ ử ủ ồ ạ ố ấ ị ế ộ - xã h i:

chi m h u nô l , phong ki n, t b n ch nghĩa và xã h i ch nghĩa. T ữ ế ệ ế ư ả ủ ủ ộ ươ ng

ng v i b n hình thái kinh t - xã h i đó, có b n ki u nhà n c: ứ ớ ố ế ể ố ộ ướ

- Ki u nhà n ể ướ c ch nô; ủ

- Ki u nhà n c phong ki n; ể ướ ế

- Ki u nhà n s n; ể c t ướ ư ả

- Ki u nhà n c xã h i ch nghĩa. ể ướ ủ ộ

2. Hình th c nhà n ứ c ướ

16

c là cách th c t ch c và ph - Hình th c nhà n ứ ướ ứ ổ ứ ươ ề ng pháp th c hi n quy n ự ệ

NG TH DUNG Ị

Sinh viên: D ƯƠ MSSV:10024223

ng Đ i H c Công Nghi p TP H Chí Minh Tr ồ ệ

ườ ổ ạ ọ ị

Khoa c b n_T chính tr L p ớ ơ ả ĐHTN6TH

c c a giai c p th ng tr , bao g m ba y u t l c nhà n ự ướ ủ ế ố ấ ố ồ ị ể : hình th c chính th , ứ

hình th c c u trúc nhà n ứ ấ ướ c và ch đ chính tr . ị ế ộ

2.1:Hình th c chính th ứ ể

- Chính th quân ch : là hình th c trong đó quy n l c nhà n ề ự ứ ủ ể ướ ấ ậ c cao nh t t p

trung toàn b hay t p trung ch y u trong tay m t ng ủ ế ậ ộ ộ ườ ứ i đ ng đ u nhà n ầ ướ c

và ch đ c chuy n giao theo nguyên t c th a k , truy n ngôi. ỉ ượ ừ ế ề ể ắ

- Chính th c ng hòa: là hình th c trong đó quy n l c nhà n c cao nh t do ề ự ể ộ ứ ướ ấ

m t c quan đ ộ ơ ượ ầ c b u ra trong m t th i h n nh t đ nh n m gi ờ ạ ấ ị ắ ộ . ữ

2.2: Hình th c c u trúc c a nhà n c ứ ấ ủ ướ

Hình th c c u trúc c a nhà n c là cách th c phân chia các đ n v hành chính ứ ấ ủ ướ ứ ơ ị

lãnh th và m i quan h gi a chúng v i c quan nhà n Trung ng. ệ ữ ớ ơ ỗ ố c ướ ở ươ

Có hai hình th c c u trúc: ứ ấ

2.2.1: Nhà n ướ ơ c đ n nh t: là nhà n ấ ướ c th ng nh t, có ch quy n chung, có h ủ ề ấ ố ệ

th ng c quan quy n l c và qu n lý th ng nh t t trung ng đ n đ a ph ề ự ấ ừ ả ơ ố ố ươ ế ị ươ ng

và có các đ n v hành chính bao g m t nh (thành ph ), huy n (qu n), xã ệ ậ ơ ồ ố ị ỉ

(ph ng). ườ

Vd: Vi t Nam, Lào, Ba Lan,… ệ

2.2.2: Nhà n c liên bang: là nhà n c có t hai hay nhi u n ướ ướ ừ ề ướ ợ c thành viên h p

l c này có hai h th ng c quan quy n l c và qu n lý; m t h ạ i. Lo i nhà n ạ ướ ề ự ệ ố ộ ệ ả ơ

th ng chung cho toàn liên bang và m t h th ng trong m i n c thành viên; có ộ ệ ố ỗ ướ ố

ch quy n qu c gia chung c a nhà n ủ ủ ề ố ướ c liên bang và đ ng th i m i n ồ ỗ ướ c ờ

thành viên cũng có ch quy n riêng. ủ ề

Vd: M , Nga, An Đ ,… ộ ỹ

2.3: Ch đ chính tr : ị ế ộ

ố Ch đ chính tr là thái đ , quan đi m, chính sách c a giai c p c m quy n đ i ấ ầ ế ộ ủ ể ề ộ ị

17

c th hi n thông qua t ng th v i các giai c p, t ng l p khác trong xã h i, đ ớ ớ ấ ầ ộ ượ ể ệ ổ ể

NG TH DUNG Ị

Sinh viên: D ƯƠ MSSV:10024223

ng Đ i H c Công Nghi p TP H Chí Minh Tr ồ ệ

ườ ổ ạ ọ ị

Khoa c b n_T chính tr L p ớ ơ ả ĐHTN6TH

các

ph ng pháp và th đo n mà các c quan nhà n ươ ủ ạ ơ ướ ử ụ ệ c s d ng đ th c hi n ể ự

quy n l c nhà n c. ề ự ướ

c pháp quy n c n k th a và phát huy. 4: Giá tr c b n c a Nhà n ị ơ ả ủ ướ ề ầ ế ừ

- Nhà n ướ ẳ c pháp quy n đ cao pháp lu t và các giá tr c a pháp lu t. Kh ng ị ủ ề ề ậ ậ

đ nh, đ cao pháp lu t là công c h u hi u đ t ị ụ ữ ể ổ ứ ch c qu n lý nhà n ả ệ ề ậ ướ ả c, qu n

lý xã h i. Pháp lu t trong nhà n c pháp quy n ph i là ý chí chung c a nhân ậ ộ ướ ủ ề ả

dân.

- Nhà n c pháp quy n đ m b o tính t ướ ề ả ả ố ả i cao c a Hi n pháp và các Lu t. Đ m ủ ế ậ

b o c s cho m t n n pháp ch v ng ch c, n đ nh. ả ơ ở ộ ề ắ ổ ế ữ ị

- Kh ng đ nh tính pháp quy n c a các th ch nhà n ề ủ ể ế ẳ ị ướ ộ ở c; tính b ràng bu c b i ị

pháp lu t v th m quy n, quy n h n và trách nhi m c a các c quan nhà ậ ề ẩ ủ ệ ề ề ạ ơ

n ướ c; Yêu c u ki m soát v quy n l c, đ m b o s giám sát đ i v i quá trình ả ả ự ề ự ố ớ ể ề ầ

c. Nhà n s d ng quy n l c nhà n ử ụ ề ự ướ ướ ủ c pháp quy n đ m b o tính pháp lý c a ề ả ả

quy n l c nhà n c, s ràng bu c b i pháp lu t v t ề ự ướ ậ ề ổ ứ ộ ở ủ ch c và ho t đ ng c a ạ ộ ự

ậ ố các c quan công quy n. Kh ng đ nh và duy trì s đi u ch nh c a pháp lu t đ i ự ề ủ ề ẳ ơ ị ỉ

ch c, ho t đ ng c a b máy nhà n c, đ i ngũ công ch c nhà n v i t ớ ổ ứ ủ ộ ạ ộ ướ ứ ộ ướ c.

Coi nhà n c là t ướ ổ ứ ả ch c công quy n ch u s ràng bu c c a pháp lu t và qu n ộ ủ ị ự ề ậ

lý xã h i th ng nh t b ng pháp lu t; ch ng l ấ ằ ậ ộ ố ố ạ ự i s chuyên quy n, đ c đoán và ề ộ

c. s tuỳ ti n c a b máy nhà n ự ệ ủ ộ ướ

- Nhà n ướ ủ c pháp quy n kh ng đ nh các giá tr c a công lý, đ cao vai trò c a ị ủ ề ề ẳ ị

Toà án và các c quan t pháp. Nhà n ơ ư ướ ộ ậ c pháp quy n đ m b o tính đ c l p ề ả ả

c a c quan t ủ ơ ư ệ ử pháp. Đ m b o m i vi ph m pháp lu t đ u b phát hi n x lý ậ ề ả ả ạ ọ ị

c pháp lu t. bình đ ng tr ẳ ướ ậ

18

- Th a nh n công dân là ch th c a “xã h i công dân”; công dân là đ i t ủ ể ủ ố ượ ng ừ ậ ộ

NG TH DUNG Ị

Sinh viên: D ƯƠ MSSV:10024223

ng Đ i H c Công Nghi p TP H Chí Minh Tr ồ ệ

ườ ổ ạ ọ ị

Khoa c b n_T chính tr L p ớ ơ ả ĐHTN6TH

ph c v c a nhà n c, nhà n c có trách nhi m v i công dân, đ m b o t ụ ụ ủ ướ ướ ả ự do ệ ả ớ

i khác c a m i công dân trong khuôn kh không xâm h i đ n l ủ ạ ế ợ ỗ ổ i ích c a ng ủ ườ

và l c pháp quy n đ m b o quy n con ng i và các ợ i ích xã h i. Nhà n ộ ướ ề ề ả ả ườ

quy n l c là công ề ợ i ích h p pháp, chính đáng c a công dân. Kh ng đ nh nhà n ủ ẳ ợ ị ướ

c th c hi n quy n làm ch c a nhân dân. ụ ự ủ ủ ề ệ

2:Nh ng đ c tr ng c b n c a nhà n

c pháp

ơ ả ủ

ư

ướ

quy n XHCN Vi

t Nam.

t nam và Hi n pháp n D a trên các Văn ki n c a Đ ng c ng s n Vi ệ ủ ự ả ả ộ ệ ế ướ c

c ng hoà xã h i ch nghĩa Vi ộ ộ ủ ệ ơ ả t nam, có th khái quát nh ng đ c tr ng c b n ư ữ ể ặ

thu c n i hàm khái ni m nhà n t nam nh sau: ộ ộ ệ ướ c pháp quy n XHCN Vi ề ệ ư

2.1: Nhà n t Nam là nhà n ướ c pháp quy n XHCN Vi ề ệ ướ ệ ố c ph i có h th ng ả

ng cao th hi n đ c ý chí, l i ích và pháp lu t đ ng b , hoàn ch nh, ch t l ộ ậ ồ ấ ượ ỉ ể ệ ượ ợ

nguy n v ng c a nhân dân d ủ ệ ọ ướ ự ự i s lãnh đ o c a Đ ng, phù h p v i hi n th c ạ ủ ệ ả ợ ớ

ả khách quan, thúc đ y ti n b xã h i, trong đó Hi n pháp và các đ o lu t ph i ế ế ẩ ậ ạ ộ ộ

gi v trí t c, các t ữ ị ố i cao. Các c quan nhà n ơ ướ ổ ứ ứ ch c xã h i, cán b , công ch c ộ ộ

nhà n ướ ấ c và m i thành viên trong xã h i ph i tôn tr ng và nghiêm ch nh ch p ả ọ ộ ọ ỉ

hành pháp lu t.ậ

2.2: Nhà n t Nam là nhà n c b o đ m t ướ c pháp quy n XHCN Vi ề ệ ướ ả ả ấ ả t c

quy n l c nhà n ề ự ướ ề ự ủ c thu c v nhân dân. Nhân dân th c hi n quy n l c c a ộ ề ự ệ

mình thông qua hình th c dân ch đ i di n (qua c quan nhà n ủ ạ ứ ệ ơ ướ ầ c do mình b u

ra) và hình th c dân ch tr c ti p. ủ ự ế ứ

2.3: Nhà n ướ c pháp quy n XHCN Vi ề ệ t Nam th c hi n đ ự ệ ượ ộ c qu n lý xã h i ả

ng đ b ng pháp lu t, tăng c ằ ậ ườ ượ c pháp ch trong xã h i, x lý nghiêm minh ộ ử ế

19

m i vi ph m pháp lu t, b o đ m th c hi n và b o v đ c các quy n t do và ệ ượ ự ệ ạ ả ậ ả ả ọ ề ự

NG TH DUNG Ị

Sinh viên: D ƯƠ MSSV:10024223

ng Đ i H c Công Nghi p TP H Chí Minh Tr ồ ệ

ườ ổ ạ ọ ị

Khoa c b n_T chính tr L p ớ ơ ả ĐHTN6TH

l i ích chính đáng, h p pháp c a công dân, ch u trách nhi m tr c công dân v ợ ủ ệ ợ ị ướ ề

m i ho t đ ng c a mình. ạ ộ ủ ọ

2.4: Nhà n t Nam là nhà n ch c theo nguyên c t ướ c pháp quy n XHCN Vi ề ệ ướ ổ ứ

c là th ng nh t, có s phân công và ph i h p gi ã các t c quy n l c nhà n ề ự ắ ướ ố ợ ư ự ấ ố

c trong vi c th c hi n ba quy n: l p pháp, hành pháp, t pháp, c quan nhà n ơ ướ ự ệ ề ệ ậ ư

nh m h n ch s l ng quy n, l m quy n, xâm h i t i l ế ự ộ ạ ớ ợ ề ề ạ ằ ạ ủ i ích h p pháp c a ợ

công dân t phía Nhà n c. ừ ướ

2.5: Nhà n t Nam là Nhà n ướ c pháp quy n XHCN Vi ề ệ ướ ả c do Đ ng c ng s n ả ộ

Vi t nam lãnh đ o. Đây là đ c đi m đ c tr ng, c b n, r t quan tr ng mang ệ ơ ả ư ể ạ ặ ặ ấ ọ

c ki m ch ng b ng th c t l ch s c a cách m ng Vi tính lý lu n và đã đ ậ ượ ự ế ị ử ủ ứ ể ằ ạ ệ t

Nam.

V i nh ng đ c tr ng nêu trên, nhà n ư ữ ặ ớ ướ ể ệ c pháp quy n c a ch đ ta th hi n ề ủ ế ộ

nh ng t ữ t ư ưở ng quan đi m tích c c, ti n b , ph n ánh ự ể ế ả ộ ướ ọ c m và khát v ng ơ

c a nhân dân đ i v i công lý, t ủ ố ớ ự do, bình đ ng trong m t xã h i còn giai c p. ộ ẳ ấ ộ

Trong đi u ki n đ i m i hi n nay, chúng ta đ t v n đ đ y m nh c i cách ặ ấ ề ẩ ệ ề ệ ạ ả ổ ớ

t c theo đ nh h c pháp ổ ứ ch c và ho t đ ng c a nhà n ạ ộ ủ ướ ị ướ ng xây d ng nhà n ự ướ

quy n XHCN Vi ề ệ ế t Nam, th c ch t là ti p thu nh ng quan đi m tích c c, ti n ữ ự ự ế ể ấ

b và khoa h c v nhà n ộ ọ ề ướ c pháp quy n nh m xây d ng nhà n ằ ự ề ướ ề c pháp quy n

XHCN Vi ệ t Nam th c s là nhà n ự ự ướ ủ ố c c a dân, do dân và vì dân, d a trên kh i ự

đoàn k t dân t c mà n n t ng là liên minh giai c p công nhân - nông dân - trí ề ả ế ấ ộ

th c do Đ ng c ng s n Vi c đ m b o t t c ứ ả ả ộ ệ t Nam lãnh đ o. Đó là, Nhà n ạ ướ ả ả ấ ả

quy n l c thu c v nhân dân, nhà n ộ ề ề ự ướ ệ c là công c ch y u đ th c hi n ụ ủ ế ể ự

quy n l c nhân dân, quy n l c nhà n c là th ng nh t, có s phân công và ề ự ề ự ướ ự ấ ố

ph i h p gi a các c quan nhà n c trong vi c th c hi n các quy n l p pháp, ố ợ ữ ơ ướ ề ậ ự ệ ệ

hành pháp, t pháp. ư

20

Đó là, Nhà n c qu n lý xã h i b ng pháp lu t, tăng c ướ ộ ằ ả ậ ườ ế ử ng pháp ch , x lý

NG TH DUNG Ị

Sinh viên: D ƯƠ MSSV:10024223

ng Đ i H c Công Nghi p TP H Chí Minh Tr ồ ệ

ườ ổ ạ ọ ị

Khoa c b n_T chính tr L p ớ ơ ả ĐHTN6TH

nghiêm minh, k p th i m i vi ph m pháp lu t nh m th c hi n và b o v đ ệ ượ c ự ệ ậ ạ ả ằ ọ ờ ị

các quy n t do dân ch và l i ích h p pháp c a nhân dân, ngăn ng a s tuỳ ề ự ủ ợ ừ ự ủ ợ

ti n t phía c quan nhà n c, cán b , công ch c nhà n ệ ừ ơ ướ ứ ộ ướ ệ c, ngăn ng a hi n ừ

t ng dân ch c c đoan, vô k lu t, k c ng, b o đ m hi u l c và hi u qu ượ ỷ ậ ủ ự ỷ ươ ệ ự ệ ả ả ả

ho t đ ng c a nhà n c. ạ ộ ủ ướ

Đó là, Nhà n c mà m i c quan nhà n c, các t ch c, k c t ch c Đ ng, ướ ọ ơ ướ ổ ứ ể ả ổ ứ ả

ị cán b , công ch c đ u ph i ho t đ ng theo pháp lu t, tuân th pháp lu t, ch u ứ ề ạ ộ ủ ả ậ ậ ộ

trách nhi m tr ệ ướ c nhân dân v các ho t đ ng c a mình. M i công dân đ u có ủ ạ ộ ề ề ọ

nghĩa v ch p hành Hi n pháp và pháp lu t. ụ ấ ế ậ

3: Quan đi m c b n và n i dung xây d ng nhà n

ơ ả

ướ c

t Nam c a dân, do dân, vì dân.

pháp quy n XHCN Vi ề

3.1. Quan đi m ch đ o quá trình xây d ng Nhà n ỉ ạ ự ể ướ c pháp quy n XHCN ề

Vi t Nam c a dân, do dân, vì dân . ệ ủ

Xây d ng Nhà n c pháp quy n XHCN không ph i là xây d ng m t Nhà n ự ướ ự ề ả ộ ướ c

m i khác v b n ch t c a Nhà n ấ ủ ề ả ớ ướ ế c XHCN mà Đ ng và nhân dân ta đã ti n ả

hành h n m y ch c năm qua. Xây d ng Nhà n c pháp quy n XHCN c a dân, ự ụ ấ ơ ướ ủ ề

do dân, vì dân là nhi m v c t lõi c a c i cách t ủ ả ụ ố ệ ổ ứ ch c, ho t đ ng c a nhà ạ ộ ủ

n ướ ọ c, là cách c b n đ phát huy quy n làm ch c a nhân dân, b o đ m m i ơ ả ủ ủ ề ể ả ả

quy n l c thu c v nhân dân. Xây d ng Nhà n c pháp quy n Vi t nam ộ ề ề ự ự ướ ề ở ệ

c XHCN trong đi u ki n hoàn chính là quá trình ti p t c xây d ng Nhà n ế ụ ự ướ ề ệ

c nh m i. D a trên các văn ki n c a Đ ng, các quy đ nh c a Hi n pháp, quá ả ệ ủ ủ ự ế ả ớ ị

t Nam ph i tuân th các trình xây d ng Nhà n ự ướ c pháp quy n XHCN Vi ề ệ ủ ả

21

nguyên t c c b n sau: ắ ơ ả

NG TH DUNG Ị

Sinh viên: D ƯƠ MSSV:10024223

ng Đ i H c Công Nghi p TP H Chí Minh Tr ồ ệ

ườ ổ ạ ọ ị

Khoa c b n_T chính tr L p ớ ơ ả ĐHTN6TH

3.1.1. Xây d ng Nhà n t Nam ph i đ ự ướ c pháp quy n XHCN Vi ề ệ ả ượ ệ c th c hi n ự

trên c s n m v ng nh ng nguyên t c c b n c a ch nghĩa Mác - Lênin và ắ ơ ả ủ ơ ở ắ ủ ữ ữ

t ng H Chí Minh, C ng lĩnh xây d ng đ t n t ư ưở ấ ướ ươ ự ồ ệ ủ c và các văn ki n c a

Đ ng ta. ả

3.1.2. Xây d ng Nhà n c pháp quy n Vi ự ướ ề ệ t Nam nh ng ph i gi ư ả ữ ữ ả v ng b n

ch t giai c p, b n ch t dân ch th c s r ng rãi c a Nhà n c XHCN. Nhà ủ ự ự ộ ủ ấ ấ ả ấ ướ

n t Nam là nhà n c pháp quy n c a nhân ướ c C ng hoã xã h i ch nghĩa Vi ộ ủ ộ ệ ướ ề ủ

ề ự dân, do nhân dân, vì nhân dân do Đ ng C ng s n lãnh đ o. T t c quy n l c ấ ả ả ả ạ ộ

nhà n c thu c v nhân dân mà n n t ng là liên minh gi a giai c p công nhân ướ ộ ề ề ả ữ ấ

v i giai c p nông dân và đ i ngũ trí th c. Quy n l c nhà n ớ ề ự ứ ấ ộ ướ ấ c là th ng nh t, ố

có s phân công và ph i h p gi a các c quan nhà n ố ợ ữ ự ơ ướ ệ c trong vi c th c hi n ệ ự

các quy n l p pháp, hành pháp, t pháp. ề ậ ư

3.1.3. Xây d ng Nhà n t Nam d ự ướ c pháp quy n XHCN Vi ề ệ ướ ự ạ ủ i s lãnh đ o c a

t Nam. Tăng c Đ ng c ng s n Vi ộ ả ả ệ ườ ng s lãnh đ o c a Đ ng đ i v i quá trình ả ạ ủ ố ớ ự

xây d ng Nhà n t Nam. ự ướ c pháp quy n XHCN Vi ề ệ

3.1.4. Xây d ng Nhà n c pháp quy n Vi ự ướ ề ệ ớ t Nam ph i đ m b o phù h p v i ả ả ả ợ

đi u ki n kinh t ệ ề ế - xã h i, phù h p v i đ c đi m truy n th ng v l ch s , văn ể ớ ặ ề ị ử ề ộ ợ ố

hoá Vi t Nam, có b n s c Vi ệ ả ắ ệ ề t Nam; đ m b o k th a và phát huy truy n ế ừ ả ả

th ng, kinh nghi m qu n lý đ t n ệ ấ ướ ủ ử c c a dân t c ta qua su t chi u dài l ch s , ề ả ố ộ ố ị

ti p thu có ch n l c thành t u c a th gi i. ự ủ ọ ọ ế ớ ế

3.1.5. Xây d ng Nhà n ự ướ c pháp quy n XHCN Vi ề ệ t Nam ph i tr thành yêu ả ở

ch c và ho t đ ng c a b máy nhà n c. Nói c u c p bách đ i v i toàn b t ầ ấ ố ớ ộ ổ ứ ủ ộ ạ ộ ướ

cách khác b t c n i dung nào c a c i cách t ch c, ho t đ ng c a nhà n ấ ứ ộ ủ ả ổ ứ ạ ộ ủ ướ c

đ u ph i th m nhu n yêu c u và đ nh h ầ ề ả ấ ầ ị ướ ng xây d ng Nhà n ự ướ ề c pháp quy n

XHCN.

22

3.1.6. Xây d ng Nhà n c pháp quy n Vi ự ướ ề ệ t Nam là m t quá trình t ộ ừ ấ ế th p đ n

NG TH DUNG Ị

Sinh viên: D ƯƠ MSSV:10024223

ng Đ i H c Công Nghi p TP H Chí Minh Tr ồ ệ

ườ ổ ạ ọ ị

Khoa c b n_T chính tr L p ớ ơ ả ĐHTN6TH

cao, t ch a hoàn thi n đ n ngày càng hoàn thi n, ph i ti n hành t ng b ừ ư ả ế ừ ế ệ ệ ướ c

v ng ch c, ph i d a trên c s th ả ự ữ ơ ở ườ ắ ề ng xuyên t ng k t th c ti n, k p th i đi u ự ễ ế ờ ổ ị

ch nh b sung. Xây d ng Nhà n c pháp quy n XHCN g n li n v i quá trình ự ổ ỉ ướ ề ề ắ ớ

- xã h i, c ng c qu c phòng, an ninh, phát tri n n n dân ch đ i m i kinh t ớ ổ ế ộ ủ ể ề ố ố ủ

ề xã h i XHCN và ti p t c đ i m i h th ng chính tr . Ph i chu n b các đi u ế ụ ổ ớ ệ ố ả ẩ ộ ị ị

ki n c n thi t và ph i đ m b o n đ nh chính tr , n đ nh kinh t -xã h i, ngăn ệ ầ ế ả ả ả ổ ị ổ ế ộ ị ị

ch n đ c âm m u và hành đ ng c a các th l c thù đ ch và b n c h i. ặ ượ ọ ơ ộ ế ự ủ ư ộ ị

3.2. N i dung xây d ng Nhà n c pháp quy n Vi t Nam XHCN. ự ộ ướ ề ệ

3.2.1. Ti p t c xây d ng h th ng pháp lu t, hoàn thi n h th ng pháp lu t và ế ụ ệ ố ệ ố ự ệ ậ ậ

th c hi n nghiêm minh pháp lu t, đáp ng yêu c u c a v i nhi m v công ầ ủ ớ ụ ứ ự ệ ệ ậ

nghi p hoá, hi n đ i hoá, phát tri n kinh t ng xã h i ch ệ ể ệ ạ th tr ế ị ườ ng đ nh h ị ướ ộ ủ

nghĩa, h p tác h i nh p qu c t qu c trong tình hình m i. ố ế ậ ợ ộ và b o v t ả ệ ổ ố ớ

ạ H ng đ n h th ng pháp lu t đ ng b , hoàn thi n t o c s pháp lý cho ho t ộ ệ ạ ơ ở ệ ố ậ ồ ướ ế

ch c, ho t đ ng c a nhà n đ ng c a toàn xã h i, nh t là cho t ộ ủ ấ ộ ổ ứ ạ ộ ủ ướ ộ c và cán b ,

c, đ ng th i có chu n m c rõ ràng đ đánh giá đúng sai, công ch c nhà n ứ ướ ự ể ẩ ồ ờ

tăng c ng pháp ch trong đ i s ng nhà n c và xã h i. ườ ờ ố ế ướ ộ

M t m t coi tr ng hoàn thi n Hi n pháp, các lu t đi u ch nh t t c các lĩnh ệ ế ề ặ ậ ộ ọ ỉ ấ ả

c và xã h i, m t khác ph i xác đ nh đ c th t v c ho t đ ng c a nhà n ự ạ ộ ủ ướ ặ ả ộ ị ượ ứ ự ư u

tiên c n thi ầ ế ậ t và nâng cao tính kh thi, tính hi u l c và hi u qu c a pháp lu t ệ ự ả ủ ệ ả

ậ trong cu c s ng. Đ m b o tính đ ng b và th ng nh t c a h th ng pháp lu t. ộ ấ ủ ệ ố ộ ố ả ả ồ ố

Pháp lu t v t ch c ho t đ ng c a nhà n c ph i đi li n v i pháp lu t v ậ ề ổ ứ ạ ộ ủ ướ ậ ề ề ả ớ

, pháp lu t v b o v các quy n và l i ích h p pháp, pháp phát tri n kinh t ể ế ậ ề ả ệ ề ợ ợ

lu t v nhi m v b o v T qu c. ụ ả ậ ề ệ ổ ệ ố

Pháp lu t n i dung ph i đi li n v i pháp lu t hình th c. ề ậ ộ ứ ả ậ ớ

23

Pháp lu t ph i g n li n v i đ m b o th c hi n pháp lu t nghiêm minh. ả ả ắ ớ ả ự ệ ề ậ ậ

NG TH DUNG Ị

Sinh viên: D ƯƠ MSSV:10024223

ng Đ i H c Công Nghi p TP H Chí Minh Tr ồ ệ

ườ ổ ạ ọ ị

Khoa c b n_T chính tr L p ớ ơ ả ĐHTN6TH

ng v a ph i theo Ho t đ ng l p pháp mu n v y ph i v a đ m b o ch t l ậ ả ừ ả ạ ộ ấ ượ ậ ả ố ừ ả

k p yêu c u c a s phát tri n. M t khác ph i đ y m nh các ho t đ ng t ị ầ ủ ự ả ẩ ạ ộ ể ặ ạ ổ ứ ch c

ậ th c hi n pháp lu t, m r ng các ho t đ ng tuyên truy n giáo d c pháp lu t, ạ ộ ở ộ ụ ự ề ệ ậ

d ch v và t ụ ị ư ấ v n pháp lý trong xã h i, xây d ng n p s ng và làm vi c theo ự ế ố ệ ộ

Hi n pháp, pháp lu t, xây d ng n n văn hoá pháp lý trong đ i s ng xã h i. ờ ố ự ề ế ậ ộ

3.2.2. Ti p c i cách th ch và ph ng th c ho t đ ng c a Nhà n c. ể ế ế ả ươ ạ ộ ứ ủ ướ

Ki n toàn t ệ ổ ứ ch c, đ i m i ph ổ ớ ươ ạ ộ ng th c và nâng cao hi u qu ho t đ ng ứ ệ ả

ng công tác l p pháp, xây d ng ch c a Qu c h i, tr ng tâm là tăng c ọ ủ ố ộ ườ ự ậ ươ ng

trình dài h n v l p pháp, hoàn thi n h th ng pháp lu t, đ i m i quy trình ban ệ ố ề ậ ệ ạ ậ ổ ớ

hành văn b n quy ph m pháp lu t, h ng d n thi hành lu t. ả ạ ậ ướ ẫ ậ

Qu c h i ph i làm t t ch c năng c a c quan quy n l c nhà n ố ộ ả ố ủ ơ ề ự ứ ướ ấ c cao nh t,

c, th c hi n quy n giám sát t quy t đ nh các v n đ quan tr ng c a đ t n ề ủ ấ ướ ế ị ấ ọ ự ệ ề ố i

c. cao đ i v i toàn b ho t đ ng c a b máy nhà n ạ ộ ủ ộ ố ớ ộ ướ

Đ y m nh c i cách hành chính. Xây d ng n n hành chính nhà n ự ề ạ ả ẩ ướ ủ c dân ch ,

trong s ch, v ng m nh, t ng b ữ ừ ạ ạ ướ ả c hi n đ i hoá. Đi u ch nh ch c năng và c i ứ ệ ề ạ ỉ

ti n ph ế ươ ng th c ho t đ ng c a Chính ph theo h ủ ạ ộ ủ ứ ướ ng th ng nh t qu n lý vĩ ấ ả ố

mô vi c th c hi n các nhiêm v trong c n c b ng h th ng pháp lu t, chính ả ướ ằ ệ ố ụ ự ệ ệ ậ

sách hoàn ch nh. Đ nh rõ ch c năng, nhi m v c a các b theo h ụ ủ ứ ệ ộ ỉ ị ướ ng qu n lý ả

đa ngành, đa lĩnh v c trên ph m vi toàn qu c, cung c p d ch v công. ụ ự ạ ấ ố ị

Phân công, phân c p nâng cao tính ch đ ng c a chính quy n đ a ph ng, ủ ộ ủ ề ấ ị ươ

k t h p ch t ch qu n lý theo ngành và theo lãnh th ; th c hi n đúng nguyên ế ợ ự ẽ ệ ặ ả ổ

ch c h p lý h i đ ng nhân dân; ki n toàn các c quan t c t p trung dân ch ; t ắ ậ ủ ổ ứ ợ ộ ồ ệ ơ

chuyên môn c a U ban nhân dân và b máy chính quy n c p c s . ề ấ ơ ở ủ ộ ỷ

Đ y m nh c i cách t pháp trong s ch, công ạ ả ẩ ư pháp, xây d ng m t n n t ự ộ ề ư ạ

ể tâm, khách quan, đ c l p trong ho t đ ng nghi p v đ ng th i ch u s kli m ệ ụ ồ ạ ộ ộ ậ ị ự ờ

24

tra, giám sát ch t ch c a c quan có th m quy n. C i cách t ch c, nâng cao ẽ ủ ơ ề ặ ẩ ả ổ ứ

NG TH DUNG Ị

Sinh viên: D ƯƠ MSSV:10024223

ng Đ i H c Công Nghi p TP H Chí Minh Tr ồ ệ

ườ ổ ạ ọ ị

Khoa c b n_T chính tr L p ớ ơ ả ĐHTN6TH

ch t l ng và ho t đ ng c a các c quan t pháp. Vi n ki m sát th c hi n t ấ ượ ạ ộ ủ ơ ư ệ ố t ự ể ệ

ch c năng công t và ki m sát ho t đ ng t i h th ng toà án ứ ố ạ ộ ể ư pháp. S p x p l ắ ế ạ ệ ố

nhân dân, phân đ nh h p lý th m quy n c a tòa án các c p. T ch c l i c ổ ứ ạ ơ ề ủ ẩ ấ ợ ị

quan đi u tra theo h ng g n đ u m i. Thành l p c nh sát t pháp. ề ướ ậ ả ầ ọ ố ư

3.2.3. Phát huy dân ch , gi ng, tăng c ủ ữ ữ v ng k lu t, k c ỷ ậ ỷ ươ ườ ng pháp ch . ế

Nâng cao ch t l ng đ i bi u Qu c h i, đ i bi u h i đ ng nhân dân, hoàn ấ ượ ố ộ ộ ồ ể ể ạ ạ

thi n các quy đ nh vè tiêu chu n đ i bi u, các quy đ nh v b u c , ng c trên ể ề ầ ử ứ ử ệ ẩ ạ ị ị

c s th t s phát huy dân ch . Th c hi n t ơ ở ậ ự ệ ố ủ ự t quy ch dân ch , m r ng dân ủ ở ộ ế

ch tr c ti p c s t o đi u ki n đ nhân dân tham gia qu n lý nhà n ủ ự ế ở ơ ở ạ ề ệ ể ả ướ c,

qu n lý xã h i, th o lu n quy t đ nh nh ng v n đ quan tr ng. ế ị ữ ề ậ ả ả ấ ộ ọ

Chăm lo con ng i, b o v các quy n và l i ích h p pháp c a con ng ườ ệ ề ả ợ ủ ợ ườ i.

Tôn tr ng các cam k t qu c t i mà Vi ố ế ề v quy n con ng ề ế ọ ườ ệ ế t Nam đã ký k t

ho c tham gia. ặ

Quan tâm gi cáo c a công dân. ả i quy t k p th i ế ị ờ khi u n i, t ế ạ ố ủ

ng pháp ch , qu n lý xã h i b ng pháp Phát huy dân ch đi đôi v i tăng c ủ ớ ườ ộ ằ ế ả

lu t, tuyên truy n, giáo d c toàn dân nâng cao ý th c ch p hành pháp lu t. ứ ụ ề ậ ấ ậ

3.2.4. Xây d ng đ i ngũ cán b , công ch c trong s ch, có năng l c. ứ ự ự ạ ộ ộ

ạ Hoàn thi n ch đ công v , quy ch cán b , coi tr ng c năng l c và đ o ế ế ộ ự ụ ệ ả ọ ộ

đ c.ứ

Có k ho ch, chính sách đào t o cán b , công ch c và s p x p đ i ngũ cán ứ ế ế ạ ạ ắ ộ ộ

ấ b công ch c theo đúng ch c danh, tiêu chu n. Đ nh kỳ ki m tra, đánh giá ch t ộ ứ ứ ể ẩ ị

l ượ ế ng cán b , công ch c, k p th i thay th cán b , công ch c thoái hoá, y u ứ ứ ế ộ ộ ờ ị

kém.

Tăng c ng, đãi ườ ng cán b cho c s . Có ch đ , chính sách đào t o, b i d ế ộ ơ ở ồ ưỡ ạ ộ

ng đ i v i cán b xã, ph ng, th tr n. ộ ố ớ ộ ườ ị ấ

25

3.2.5. Đ u tranh ch ng tham nhũng. ấ ố

NG TH DUNG Ị

Sinh viên: D ƯƠ MSSV:10024223

ng Đ i H c Công Nghi p TP H Chí Minh Tr ồ ệ

ườ ổ ạ ọ ị

Khoa c b n_T chính tr L p ớ ơ ả ĐHTN6TH

Tăng c ng t ch c và c ch , ti p t c đ y m nh đ u tranh ch ng tham ườ ổ ứ ơ ế ế ụ ẩ ấ ạ ố

nhũng trong b máy nhà n ộ ướ c và toàn b h th ng chính tr , ộ ệ ố ị ở các c p, các ấ

ngành t T đ n c s . G n ch ng tham nhũng v i ch ng lãng phí, quan liêu, ừ Ư ế ơ ở ắ ố ố ớ

ch ng buôn l u. ậ ố

i d ng. B sung hoàn thi n các c ch chính sách, không đ s h , l ơ ế ể ở ở ợ ụ ệ ổ

Xoá b các th t c hành chính phi n hà. Tăng c ng ki m tra, thanh tra, ủ ụ ề ỏ ườ ể

ki m kê, ki m soát. C i cách c b n ch đ ti n l ng nâng cao đ i s ng, ế ộ ề ươ ơ ả ể ể ả ờ ố

ch ng đ c quy n đ c l i. ặ ợ ề ặ ố

Phát huy vai trò c a đ ng viên, t ch c đ ng, m t tr n t qu c, các đoàn th ủ ả ổ ứ ả ặ ậ ổ ố ể

ố nhân dân, các c quan thông tin đ i chúng và toàn xã h i trong đ u tranh ch ng ấ ạ ơ ộ

tham nhũng. Có chính sách khen th i có thành tích. ưở ng đ i v i ng ố ớ ườ

Th ng xuyên giáo d c cán b , đ ng viên, công ch c. ườ ộ ả ứ ụ

X lý nghiêm theo pháp lu t và theo Đi u l Đ ng nh ng cán b , đ ng viên ề ệ ả ộ ả ữ ử ậ

vi ph m b t c c p nào, lĩnh v c nào. Xem xét trách nhi m hình s ho c có ạ ở ấ ứ ấ ự ặ ự ệ

hình th c k lu t thích đáng đ i v i nh ng ng i đ ng đ u c quan, đ n v ứ ỷ ậ ố ớ ữ ườ ứ ầ ơ ơ ị

n i x y ra nh ng v tham nhũng l n, gây h u qu nghiêm tr ng. ơ ả ữ ụ ả ậ ớ ọ

3.2.6. Tăng c ng s lãnh đ o c a Đ ng đ i v i Nhà n c. ườ ạ ủ ố ớ ự ả ướ

Trong đi u ki n Đ ng c m quy n, đ i m i n i dung, ph ớ ộ ề ề ệ ả ầ ổ ươ ạ ng th c lãnh đ o ứ

c là yêu c u c p bách. Tăng c c a Đ ng đ i v i nhà n ủ ố ớ ả ướ ầ ấ ườ ạ ủ ng s lãnh đ o c a ự

c là b o đ m cho vi c gi Đ ng đ i v i nhà n ố ớ ả ướ ệ ả ả ữ ữ ủ v ng b n ch t XHCN c a ấ ả

nhà n c và cho s thành công c a quá trình xây d ng Nhà n ướ ủ ự ự ướ ề c pháp quy n

XHCN Vi t Nam. ệ

Trong quá trình hi n nay s lãnh đ o c a Đ ng đ i v i nhà n c th hi n ạ ủ ố ớ ự ệ ả ướ ể ệ ở

vi c đ ra ch tr ng, đ ng l i và các chính sách l n đ nhh ng cho s phát ệ ề ủ ươ ườ ố ớ ị ướ ự

c th c thi Hi n pháp, pháp lu t; xây tri n trong t ng th i kỳ; lãnh đ o nhà n ờ ừ ể ạ ướ ự ế ậ

26

d ng b máy nhà n ự ộ ướ ư c tinh g n, ho t đ ng có hi u l c, hi u qu ; xây d ng ệ ự ạ ộ ệ ả ọ

NG TH DUNG Ị

Sinh viên: D ƯƠ MSSV:10024223

ng Đ i H c Công Nghi p TP H Chí Minh Tr ồ ệ

ườ ổ ạ ọ ị

Khoa c b n_T chính tr L p ớ ơ ả ĐHTN6TH

ệ đ i ngũ cán b , công ch c có ph m ch t, có trí tu , trung thành v i s nghi p ấ ộ ớ ự ứ ệ ẩ ộ

cách m ng c a Đ ng; ki m tra vi c quán tri t và t ng l ủ ể ệ ả ạ ệ ổ ứ ch c th c hi n đ ự ệ ườ ố i,

ch tr ng c a đ ng, pháp lu t c a Nhà n c; c ng c nâng cao ch t l ủ ươ ủ ả ậ ủ ướ ấ ượ ng ủ ố

và ho t đ ng c a các t ch c đ ng và đ ng viên trong b máy nhà n c. ạ ộ ủ ổ ứ ả ả ộ ướ

4: Khái quát v th c tr ng xây d ng nhà n

c pháp

ề ự

ướ

quy n xã h i ch nghĩa Vi

t Nam

Đánh giá đúng v th c tr ng xây d ng Nhà n ề ự ự ạ ướ c pháp quy n XHCN ề

Vi t Nam là v n đ không đ n gi n. Tuy nhiên nh ng k t qu không ệ ữ ề ế ấ ả ả ơ

th ph nh n đ ể ủ ậ ượ ứ ặ ề c ph i k đ n đó là k t qu trong nh n th c đ t n n ả ả ể ế ế ậ

t ng cho hành đ ng; k t qu trong phát tri n nghiên c u lý lu n v xây ả ứ ề ể ế ả ậ ộ

c pháp quy n và nh ng k t qu đ t đ c đ u trong c b d ng nhà n ự ướ ả ạ ượ ướ ầ ữ ế ề

th c ti n c a quá trình xây d ng nhà n ự ễ ủ ự ướ c pháp quy n XHCN Vi ề ệ t

Nam.

t Nam - b 4.1. Xây d ng Nhà n ự ướ c pháp quy n XHCN Vi ề ệ ướ ổ c đ i

m i quan tr ng trong nh n th c và hành đ ng c a Đ ng và Nhà ứ ủ ớ ọ ộ ậ ả

n c ta. ướ

t nam, Đ ng và nhà n c ta đã Trong tình hình m i c a cách m ng Vi ớ ủ ạ ệ ả ướ

sáng su t kh ng đ nh nhi m v c t lõi c a c i cách t ệ ủ ả ụ ố ẳ ố ị ổ ứ ạ ch c và ho t

c, phát huy dân ch , tăng c đ ng c a Nhà n ủ ộ ướ ủ ườ ự ng pháp ch là xây d ng ế

c pháp quy n XHCN c a dân, do dân, vì dân. Nói cách khác vi c ệ 27 ủ NG TH DUNG Ị

nhà n ướ Sinh viên: D ƯƠ MSSV:10024223

ng Đ i H c Công Nghi p TP H Chí Minh Tr ồ ệ

ườ ổ ạ ọ ị

Khoa c b n_T chính tr L p ớ ơ ả ĐHTN6TH

xây d ng nhà n t nam là m t t t y u khách ự ướ c pháp quy n XHCN Vi ề ệ ộ ấ ế

quan. Nh n th c này đ ứ ậ ượ c coi là m t th ng l ộ ắ ợ ủ ớ i c a quá trình đ i m i ổ

trong ti n trình xây d ng nhà n c XHCN c ta. ự ế ướ n ở ướ

ự Văn ki n đ i h i Đ ng toàn qu c l n th IX kh ng đ nh: Xây d ng ố ầ ạ ộ ứ ệ ả ẳ ị

Nhà n ướ c pháp quy n XHCN Vi ề ệ t Nam là cách th c c b n đ phát huy ứ ơ ả ể

quy n làm ch c a nhân dân, b o đ m m i quy n l c nhà n ề ự ủ ủ ề ả ả ọ ướ ộ c thu c

v nhân dân; nhà n ề ướ c pháp quy n XHCN Vi ề ệ ụ ủ ế t nam là công c ch y u

đ th c hi n quy n l c nhân dân. Hi n pháp 1992 kh ng đ nh: Nhà ể ự ề ự ệ ế ẳ ị

n t Nam là nhà n ướ c C ng hoà xã h i ch nghĩa Vi ộ ủ ộ ệ ướ ề c pháp quy n

XHCN c a nhân dân, do nhân dân, vì nhân dân. ủ

S dĩ Đ ng ta đ t v n đ xây d ng Nhà n ặ ấ ự ề ả ở ướ c pháp quy n XHCN Vi ề ệ t

Nam vì nh ng lý do c b n sau: ơ ả ữ

Th nh t ứ ấ : Đ t v n đ xây d ng Nhà n ặ ấ ự ề ướ c pháp quy n XHCN Vi ề ệ t

nam vì b n thân lý lu n v nhà n ề ậ ả ướ ế c pháp quy n có nh ng đi m ti n ữ ể ề

b , h p lý trong vi c th c hành quy n dân ch , trong vi c t ộ ợ ệ ổ ứ ạ ch c, ho t ủ ự ề ệ

c. Nhà n c pháp quy n trong đ c tr ng c a nó có đ ng c a nhà n ủ ộ ướ ướ ư ủ ề ặ

nhi u đi m phù h p v i b n ch t c a nhà n c ta. Tuy nhiên vì nhà ớ ả ấ ủ ề ể ợ ướ

n ướ c và pháp lu t luôn mang b n ch t giai c p sâu s c, vì v y Đ ng ta ấ ậ ậ ả ắ ả ấ

xác đ nh rõ: xây d ng nhà n c pháp quy n xã h i ch nghĩa Vi t Nam ự ị ướ ủ ề ộ ệ

i s lãnh đ o c a Đ ng c ng s n Vi t Nam. c a dân, do dân, vì dân d ủ ướ ự ạ ủ ả ả ộ ệ

: Đ t v n đ xây d ng Nhà n t Nam Th haiứ ặ ấ ự ề ướ c pháp quy n XHCN Vi ề ệ

th c tr ng t ch c, ho t đ ng c a nhà n c ta còn còn xu t phát t ấ ừ ự ạ ổ ứ ạ ộ ủ ướ

nhi u khi m khuy t, y u kém, ch a th c s là nhà n c tuân th pháp ự ự ư ế ế ề ế ướ ủ

lu t và th c hi n qu n lý xã h i b ng pháp lu t. Bên c nh nh ng thành ộ ằ ữ ự ệ ả ậ ạ ậ

c, b máy nhà n t u r t to l n đ t đ ự ấ ạ ượ ớ ộ ướ ạ c ta ch a th c s trong s ch, ự ự ư

28

v ng m nh; tình tr ng tham nhũng, lãng phí, quan liêu còn nghiêm tr ng, ữ ạ ạ ọ

NG TH DUNG Ị

Sinh viên: D ƯƠ MSSV:10024223

ng Đ i H c Công Nghi p TP H Chí Minh Tr ồ ệ

ườ ổ ạ ọ ị

Khoa c b n_T chính tr L p ớ ơ ả ĐHTN6TH

ch a đ c ngăn ch n; hi u l c qu n lý đi u hành còn ch a nghiêm; k ư ượ ệ ự ư ề ặ ả ỷ

c ươ ố ớ ng xã h i b buông l ng làm gi m sút lòng tin c a nhân dân đ i v i ộ ị ủ ả ỏ

Đ ng và Nhà n ả ướ c ta. Qu n lý nhà n ả ướ ỏ c ch a ngang t m v i đòi h i ầ ư ớ

c a th i kỳ m i. T ch c b máy nhà n ủ ổ ứ ộ ờ ớ ướ c còn n ng n , s phân công ề ự ặ

ph i h p gi a cac c quan nhà n ố ợ ữ ơ ướ ề ậ c trong vi c th c hi n ba quy n l p ự ệ ệ

pháp, hành pháp, t ư ệ pháp còn nh ng đi m ch a rõ v ch c năng, nhi m ư ề ứ ữ ể

ng và đ a ph v , m i quan h phân c p gi a trung ụ ữ ệ ấ ố ươ ị ươ ộ ng còn m t m t ộ

s m t ch a c th làm cho tình tr ng t p trung quan liêu cũng nh phân ạ ố ặ ư ụ ể ư ậ

tán, c c b ch m đ ụ ộ ậ ượ ố ầ c kh c ph c...Do đó Đ i h i Đ ng toàn qu c l n ạ ộ ụ ắ ả

th IX nh n m nh nhi m v đ y m nh c i cách t ụ ẩ ứ ệ ấ ạ ạ ả ổ ứ ủ ch c, ho t đ ng c a ạ ộ

nhà n c, phát huy dân ch , tăng c ng pháp ch , trong đó c t lõi là xây ướ ủ ườ ế ố

i s lãnh d ng Nhà n ự ướ c pháp quy n XHCN c a dân, do dân, vì dân d ủ ề ướ ự

t Nam. đ o c a Đ ng c ng s n Vi ạ ủ ả ả ộ ệ

t nam Th baứ : Đ t v n đ xây d ng Nhà n ặ ấ ự ề ướ c pháp quy n XHCN Vi ề ệ

tính t còn xu t phát t ấ ừ ấ ế t y u khách quan c a s phát tri n c a đ t n ủ ự ể ủ ấ ướ c

ng XHCN. S t t y u khách quan y xu t phát t đ nh theo đ nh h ị ướ ự ấ ế ấ ấ ừ ị

h ướ ế ộ ng xây d ng CNXCH mà m c tiêu c b n là xây d ng m t ch đ : ơ ả ụ ự ự ộ

c m nh, xã h i công b ng, dân ch và văn minh. Đ ng ta ý dân gi u, n ầ ướ ủ ạ ằ ả ộ

th c sâu s c r ng đ đ t đ ắ ằ ể ạ ượ ứ ư ậ c m t ch đ xã h i có m c tiêu nh v y, ế ộ ụ ộ ộ

công c , ph ụ ươ ng ti n c b n ch có th là n n kinh t ỉ ệ ơ ả ể ề th tr ế ị ườ ng đ nh ị

h ng XHCN; m t Nhà n ướ ộ ướ c pháp quy n XHCN d ề ướ ự ạ ủ i s lãnh đ o c a

t Nam trên c s ch nghĩa Mác - Lênin và t t Đ ng c ng s n Vi ộ ả ả ệ ơ ở ủ ư ưở ng

H Chí Minh. ồ

t nam Th tứ ư: Đ t v n đ xây d ng Nhà n ặ ấ ự ề ướ c pháp quy n XHCN Vi ề ệ

đ c đi m c a th i đ i v i xu th toàn c u hoá. Nhu còn xu t phát t ấ ừ ặ ờ ạ ớ ủ ể ế ầ

29

đòi h i chúng ta ph i ti p t c đ y m nh c i cách c u h i nh p qu c t ầ ố ế ậ ộ ả ế ụ ẩ ạ ả ỏ

NG TH DUNG Ị

Sinh viên: D ƯƠ MSSV:10024223

ng Đ i H c Công Nghi p TP H Chí Minh Tr ồ ệ

ườ ổ ạ ọ ị

Khoa c b n_T chính tr L p ớ ơ ả ĐHTN6TH

nhà n c, c i cách pháp lu t, đ m b o cho nhà n ướ ậ ả ả ả ướ ữ c không ng ng v ng ừ

m nh, có hi u l c đ gi i quy t các nhi m v phát tri n kinh t ệ ự ể ả ạ ụ ể ệ ế ế ộ , xã h i,

m r ng dân ch , c ng c đ c l p, t ủ ủ ố ộ ậ ở ộ ự ủ ch và h i nh p v ng ch c vào ậ ữ ắ ộ

đ i s ng qu c t ờ ố . ố ế

Trong th c t ự ế ứ , qua h n m i lăm năm đ i m i, th c ti n đã ch ng ổ ự ễ ườ ơ ớ

minh quá trình c i cách t ch c, ho t đ ng c a nhà n c theo đ nh ả ổ ứ ạ ộ ủ ướ ị

h t Nam là hoàn toàn ướ ng xây d ng Nhà n ự ướ c pháp quy n XHCN Vi ề ệ

đúng đ n. Đây ph i đ ả ượ ắ ự c coi là thành công quan tr ng đ u tiên c a th c ủ ầ ọ

c ta. tr ng xây d ng Nhà n ự ạ ướ c pháp quy n XHCN ề n ở ướ

3.2. Quá trình xây d ng Nhà n ự ướ c pháp quy n XHCN Vi ề ệ ắ t Nam g n

li n v i quá trình phát tri n lý lu n v nhà n ề ớ ậ ề ể ướ ề c pháp quy n

XHCN c a dân, do dân và vì dân d ủ ướ ự ộ i s lãnh đ o c a Đ ng c ng ạ ủ ả

s n.ả

Ngay t c Vi t Nam dân ch c ng hòa và nay là Nhà ừ khi ra đ i Nhà n ờ ướ ệ ủ ộ

n t Nam đã là Nhà n ướ c C ng hoà xã h i ch nghĩa Vi ộ ủ ộ ệ ướ ả c mang b n

ch t c a nhà n c ki u m i đ c xây d ng trên n n t ng ch nghĩa ấ ủ ướ ớ ượ ể ề ả ủ ự

Mác - Lê nin và t ng H Chí Minh. Đó là Nhà n c c a nhân dân, do t ư ưở ồ ướ ủ

nhân dân, vì nhân dân. Tính pháp quy n trong t ề ổ ứ ch c, ho t đ ng c a nhà ạ ộ ủ

n ướ c đã th hi n trong nhi u văn ki n Đ ng và th hi n ngày càng rõ ệ ể ệ ể ệ ề ả

nét h n phù h p v i t ng giai đo n cách m ng trong các b n Hi n pháp ớ ừ ế ả ạ ạ ơ ợ

c ti p t c đ c kh ng đ nh 1946, 1959, 1980. B n ch t này c a nhà n ả ủ ấ ướ ế ụ ượ ẳ ị

ớ trong các C ng lĩnh, các văn ki n c a Đ ng trong th i kỳ đ i m i, ệ ủ ươ ả ổ ờ

đ c th ch hoá rõ trongHi n pháp 1992 và Ngh quy t s a đ i b sung ượ ế ử ổ ổ ể ế ế ị

Hi n pháp 1992. ế

30

Xây d ng Nhà n c pháp quy n Vi t Nam đòi h i ph i d a trên h ự ướ ề ệ ả ự ỏ ệ

NG TH DUNG Ị

Sinh viên: D ƯƠ MSSV:10024223

ng Đ i H c Công Nghi p TP H Chí Minh Tr ồ ệ

ườ ổ ạ ọ ị

Khoa c b n_T chính tr L p ớ ơ ả ĐHTN6TH

th ng lý lu n phù h p v i chính đi u ki n hoàn c nh c a Vi t Nam. ủ ề ệ ậ ả ố ớ ợ ệ

T t ng v xây d ng Nhà n ư ưở ự ề ướ ệ ủ c pháp quy n trong các văn ki n c a ề

Đ ng c ng s n Vi ộ ả ả ệ t Nam, trong các b n Hi n pháp th hi n quá trình ế ể ệ ả

ơ ủ nh n th c ngày càng đúng đ n, đ y đ , c th và toàn di n h n c a ầ ủ ụ ể ứ ệ ắ ậ

Đ ng, Nhà n c ta v t ng nhà n c pháp quy n trong l ch s nhân ả ướ t ề ư ưở ướ ử ề ị

lo i cũng nh v n đ xây d ng Nà n t Nam ư ấ ự ề ạ ướ c pháp quy n XHCN Vi ề ệ

d i s lãnh đ o c a Đ ng c ng s n ướ ự ạ ủ n ả ở ướ ả ộ ậ c ta hi n nay. Nh ng nh n ữ ệ

th c c b n này là m t đ m b o quan tr ng cho quá trình xây d ng Nhà ứ ơ ả ộ ả ự ả ọ

n t Nam đ t đ c k t qu th ng l i. ướ c pháp quy n XHCN Vi ề ệ ạ ượ ế ả ắ ợ

Ngay t ừ ậ lúc sinh th i Ch t ch H Chí Minh trên c s k th a và v n ơ ở ế ừ ủ ị ờ ồ

c ta. d ng sáng t o h c thuy t Mác - Lênin vào đi u ki n hoàn c nh n ụ ế ề ệ ạ ả ọ ướ

T t i v Nhà n c pháp quy n là m t b ph n quan ư ưở ng c a Ng ủ ườ ề ướ ộ ộ ề ậ

tr ng trong kho tàng lý lu n c a Đ ng ta. Tr c h t pháp quy n đ ậ ủ ả ọ ướ ế ề ượ c

ng i s d ng là kh u hi u đ đ u tranh ch ng áp b c và ch đ phong ườ ử ụ ể ấ ế ộ ứ ệ ẩ ố

ki n, th c dân, đ qu c. Trong bài vi ế ự ế ố ế t "Yêu sách c a dân An nam", ủ

Ng i t ng đ a ra yêu c u: "Ph i thay ch đ ra s c l nh b ng ch đ ườ ừ ắ ệ ế ộ ế ộ ư ầ ả ằ

ra các đ o lu t". Ng ậ ạ ườ i nh n m nh: "Trăm đi u ph i có th n linh pháp ề ấ ạ ả ầ

quy n". Xu t phát t t ng trên, khi xây d ng Nhà n c dân ch ề ấ t ừ ư ưở ự ướ ủ

nhân dân, Ng i đã kh ng đ nh: Nhà n ườ ẳ ị ướ c ta là m t nhà n ộ ướ ủ c dân ch ,

bao nhiêu l ợ i ích là vì dân, bao nhiêu quy n h n đ u là c a dân, chính ề ủ ề ạ

quy n t xã đ n Chính ph trung ng đ u do dân c . T t ề ừ ủ ế ươ ử ư ưở ề ng v xây ề

c ki u m i c a dân, do dân và vì dân ngày càng đ c th d ng nhà n ự ướ ớ ủ ể ượ ể

hi n rõ nét trong các văn ki n c a Đ ng c ng s n Vi t nam, trong các ệ ủ ệ ả ả ộ ệ

ử ụ b n Hi n pháp qua các th i kỳ. Tuy nhiên, xét v th i đi m s d ng ả ề ờ ể ế ờ

thu t ng , l n đ u tiên Văn ki n c a Đ ng s d ng thu t ng “Nhà ệ ủ ữ ầ ử ụ ữ ầ ậ ả ậ

31

n ướ ệ c pháp quy n” là Văn ki n H i ngh đ i bi u toàn qu c gi a nhi m ị ạ ữ ề ệ ể ộ ố

NG TH DUNG Ị

Sinh viên: D ƯƠ MSSV:10024223

ng Đ i H c Công Nghi p TP H Chí Minh Tr ồ ệ

ườ ổ ạ ọ ị

Khoa c b n_T chính tr L p ớ ơ ả ĐHTN6TH

ờ kỳ khoá VII. T i ph n th 2 v “Nh ng nhi m v ch y u trong th i ụ ủ ế ữ ứ ệ ề ầ ạ

gian t ớ ự i” c a Văn ki n h i ngh này đã nêu nhi m v th 7 là “Xây d ng ụ ứ ủ ệ ệ ộ ị

Nhà n c pháp quy n Vi t nam c a dân, do dân và vì dân” . Đó là nhà ướ ề ệ ủ

n ướ ủ ộ c c a dân, do dân và vì dân, qu n lý m i m t c a đ i s ng xã h i ặ ủ ờ ố ả ộ

c phát tri n theo đ nh h ng xã h i ch b ng pháp lu t, đ a đ t n ậ ằ ư ấ ướ ể ị ướ ộ ủ

nghĩa. Nhà n c xây d ng trên c s tăng ướ c pháp quy n XHCN đ ề ượ ở ở ự

c ườ ấ ng, m r ng kh i đ i đoàn k t toàn dân, l y liên minh gi a giai c p ố ạ ở ộ ữ ế ấ

công nhân v i nông dân và t ng l p trí th c làm n n t ng do Đ ng lãnh ề ả ứ ầ ả ớ ớ

đ o.ạ

Văn ki n H i ngh l n th 8 Ban ch p hành Trung ng khoá VII (1/ ị ầ ứ ệ ấ ộ ươ

1995) đã nêu ra 5 quan đi m c b n c n n m v ng trong quá trình xây ơ ả ầ ữ ể ắ

d ng ki n toàn nhà n ự ệ ướ c; m t trong 5 quan đi m là xây d ng Nhà n ể ự ộ ướ c

pháp quy n Vi t Nam là nhà n ề ệ ướ ấ c XHCN c a dân, do dân, vì dân, l y ủ

ứ liên minh giai c p công nhân v i gia c p nông dân và t ng l p trí th c ấ ầ ấ ớ ớ

c pháp làm n n t ng do Đ ng c ng s n lãnh đ o. G n xây d ng nhà n ả ề ả ự ả ắ ạ ộ ướ

quy n v i tăng c ớ ề ườ ậ ng pháp ch XHCN; qu n lý xã h i b ng pháp lu t ộ ằ ế ả

đ ng th i coi tr ng giáo d c đ o đ c XHCN. ồ ụ ạ ứ ọ ờ

Văn ki n đ i h i l n th VIII ti p t c nh c l ạ ộ ầ ế ụ ắ ạ ứ ệ i 5 quan đi m và các ể

nhi m v xây d ng, ki n toàn b máy nhà n ụ ự ệ ệ ộ ướ ộ c. T i Ngh quy t H i ị ế ạ

ngh l n th 3 ban ch p hành T khoá VIII v “phát huy quy n làm ch ị ầ Ư ứ ề ề ấ ủ

c C ng hoà XHCN Vi t Nam c a nhân dân ti p t c xây d ng Nhà n ế ụ ủ ự ướ ộ ệ

ừ trong s ch, v ng m nh” khi đánh giá đã nêu nh n xét đ u tiên là: đã t ng ữ ạ ạ ậ ầ

b ướ ự c phát tri n h th ng quan đi m, nguyên t c c b n v xây d ng ắ ơ ả ệ ố ề ể ể

nhà n c pháp quy n XHCN c a dân, do dân, vì dân. M t khác khi phân ướ ủ ề ặ

tích nguyên nhân y u kém trong xây d ng nhà n c, Ngh quy t ch rõ: ự ế ướ ế ị ỉ

32

vi c xây d ng Nhà n ự ệ ướ ổ c pháp quy n XHCN trong đi u ki n chuy n đ i ề ề ệ ể

NG TH DUNG Ị

Sinh viên: D ƯƠ MSSV:10024223

ng Đ i H c Công Nghi p TP H Chí Minh Tr ồ ệ

ườ ổ ạ ọ ị

Khoa c b n_T chính tr L p ớ ơ ả ĐHTN6TH

n n kinh t ề ế là nhi m v m i m , hi u bi ụ ớ ẻ ể ệ ế ủ ề t c a chúng ta còn ít, có nhi u

vi c ph i v a làm v a tìm tòi rút kinh nghi m. ả ừ ừ ệ ệ

Văn ki n đ i h i Đ ng toàn qu c l n th IX kh ng đ nh: Nhà n c ta ạ ộ ố ầ ứ ệ ả ẳ ị ướ

là công c ch y u đ th c hi n quy n làm ch c a nhân dân, là nhà ụ ủ ế ể ự ủ ủ ệ ề

n c pháp quy n c a dân, do dân, vì dân. Quy n l c nhà n ướ ề ủ ề ự ướ ố c là th ng

nh t, có s phân công và ph i h p gi a các c quan nhà n ố ợ ữ ự ấ ơ ướ ệ c trong vi c

pháp. Nhà n c qu n lý xã th c hi n các quy n l p pháp, hành pháp, t ề ậ ự ệ ư ướ ả

h i b ng pháp lu t. M i c quan nhà n c, các t ch c, cán b , công ộ ằ ọ ơ ậ ướ ổ ứ ộ

ậ ch c, m i công dân đ u có nghĩa v ch p hành Hi n pháp và pháp lu t. ụ ấ ứ ế ề ọ

M t khác Văn ki n cũng xác đ nh: Xây d ng Nhà n ự ệ ặ ị ướ ề c pháp quy n

XHCN d ướ ự ệ i s lãnh đ o c a Đ ng c ng s n là nhi m v s m t, nhi m ả ụ ố ộ ạ ủ ệ ả ộ

v bao trùm, chi ph i các nhi m v khác trong n i dung ph n th IX v ụ ụ ứ ệ ầ ố ộ ề

“đ y m nh c i cách t ch c, ho t đ ng c a Nhà n c...”. ạ ả ẩ ổ ứ ạ ộ ủ ướ

Nh v y, Văn ki n Đ i h i IX c a Đ ng ti p t c kh ng đ nh rõ xây ủ ế ụ ạ ộ ư ậ ệ ẳ ả ị

t Nam là v n đ t t y u trong d ng Nhà n ự ướ c pháp quy n XHCN Vi ề ệ ề ấ ế ấ

th i kỳ quá đ lên ch nghĩa xã h i n ộ ở ướ ủ ờ ộ c ta, đ ng th i đúc k t t ờ ế ư ồ

t c pháp quy n trong quá trình nh n th c, v n d ng và ưở ng v nhà n ề ướ ậ ụ ứ ề ậ

c pháp quy n Vi t Nam. b sung vào th c ti n xây d ng nhà n ổ ự ễ ự ướ ề ở ệ

4.3. M t s k t qu đ t đ c trong xây d ng Nhà n c pháp ộ ố ế ả ạ ượ ự ướ

quy n Vi t Nam trong th c ti n. ề ở ệ ự ễ

4.3.1. V xây d ng, c ng c , c i cách, hoàn thi n t ố ả ệ ổ ứ ạ ộ ch c và ho t đ ng ự ủ ề

c. c a Nhà n ủ ướ

+. Đánh giá chung.

Th i gian qua trên c s phân tích sâu s c th c tr ng c a b máy nhà ủ ộ ơ ở ự ắ ạ ờ

n c ta và yêu c u c a tình hình m i Đ ng và Nhà n ướ ầ ủ ả ớ ướ c đã đ a ra ư

33

ữ nh ng k t lu n quan tr ng, v ch ra nh ng quan đi m ch đ o và nh ng ỉ ạ ữ ữ ế ể ậ ạ ọ

NG TH DUNG Ị

Sinh viên: D ƯƠ MSSV:10024223

ng Đ i H c Công Nghi p TP H Chí Minh Tr ồ ệ

ườ ổ ạ ọ ị

Khoa c b n_T chính tr L p ớ ơ ả ĐHTN6TH

gi i pháp nh m xây d ng ki n toàn b máy nhà n c C ng hoà XHCN ả ự ệ ằ ộ ướ ộ

Vi t Nam, đáp ng yêu c u xây d ng Nhà n ệ ự ứ ầ ướ c pháp quy n XHCN Vi ề ệ t

Nam. Qua đó k t qu đ t n i b t đ ả ạ ổ ậ ượ ế c th hi n nh : ư ể ệ

Ti p t c phát huy cao đ b n ch t dân ch c a nhà n ộ ả ế ụ ủ ủ ấ ướ ạ ề c, t o đi u

ki n cho nhân dân lao đ ng th c hi n ngày càng t ộ ự ệ ệ ố ơ t h n quy n làm ch ề ủ

ủ ự ế c a mình thông qua các hình th c dân ch đ i di n và dân ch tr c ti p, ủ ủ ạ ứ ệ

tham gia tích c c vào xây d ng và b o v nhà n c, ki m tra giám sát ự ự ệ ả ướ ể

ho t đ ng c a nhà n c, cán b , công ch c nhà n c. ạ ộ ủ ướ ứ ộ ướ

Ki n toàn m t b c b máy nhà n c theo h ộ ướ ộ ệ ướ ướ ng tinh g n, trong ọ

s ch, v ng m nh ho t đ ng có hi u l c và hi u qu ; nâng cao trách ạ ệ ự ạ ộ ữ ệ ạ ả

c tr c nhân dân. Các th ch nhi m c a cán b , công ch c nhà n ộ ủ ứ ệ ướ ướ ể ế

hành chính nhà n c và t ch c hành chính nhà n c tăng ướ ổ ứ c đ u đ ướ ề ượ

ng, n n hành chính nhà n c đang đ i m i theo xu h c ườ ề ướ ổ ớ ướ ủ ng dân ch ,

trong s ch, v ng m nh, t ng b c hi n đ i hoá. ừ ữ ạ ạ ướ ệ ạ

ng s lãnh đ o c a Đ ng đ i v i Nhà n c. Đ m b o và tăng c ả ả ườ ạ ủ ố ớ ự ả ướ

+. Các k t qu l n c th . ả ớ ụ ể ế

Các k t qu l n c th đ t đ c c a quá trình xây d ng Nhà n c pháp ả ớ ụ ể ạ ượ ủ ự ế ướ

quy n XHCN Vi ề ệ t Nam trong th i gian qua g m: ờ ồ

Đ i m i và nâng cao m t b c ch t l ộ ướ ổ ớ ấ ượ ố ộ ng ho t đ ng c a Qu c h i ạ ộ ủ

(các kỳ h p Qu c h i, ch t l ố ộ ấ ượ ọ ố ộ ng và ho t đ ng c a đ i bi u Qu c h i, ủ ạ ạ ộ ể

v th c a Qu c h i trong b máy nhà n ị ế ủ ố ộ ộ ướ ộ c và trong đòi s ng xã h i). ố

Qu c h i đang th c s là c quan quy n l c nhà n ố ộ ự ự ề ự ơ ướ c cao nh t, có kh ấ ả

năng th c hi n t ự ệ ố ấ t nh t quy n l p pháp, quy n quy t đ nh nh ng v n ề ậ ế ị ữ ề ấ

c và quy n giám sát t đ quan tr ng c a đ t n ọ ề ủ ấ ướ ề ố i cao đ i v i toàn b ố ớ ộ

c. ho t đ ng c a b máy nhà n ủ ộ ạ ộ ướ

34

C ng c , ki n toàn h i đ ng nhân dân các c p làm đúng ch c năng, ộ ồ ứ ủ ế ấ ố

NG TH DUNG Ị

Sinh viên: D ƯƠ MSSV:10024223

ng Đ i H c Công Nghi p TP H Chí Minh Tr ồ ệ

ườ ổ ạ ọ ị

Khoa c b n_T chính tr L p ớ ơ ả ĐHTN6TH

nhi m v theo lu t đ nh. ậ ị ụ ệ

C i cách m t b c n n hành chính nhà n c, tr ộ ướ ề ả ướ ướ ế c h t đã t p trung ậ

c c i cách th ch hành chính trên c i cách th t c hành chính, t ng b ả ủ ụ ừ ướ ả ể ế

các lĩnh v c phù h p v i yêu c u phát tri n kinh t ự ể ầ ợ ớ th tr ế ị ườ ng đ nh ị

h ng xã h i ch nghĩa, trong đi u ki n h i nh p qu c t ướ ố ế ủ ệ ề ậ ộ ộ ự ; xây d ng

m t h th ng hành chính thông su t, rõ v ch c năng, nhi m v , tinh ố ộ ệ ố ề ứ ụ ệ

gi n g n nh (đ i m i ch c năng, nhi m v c a Chính ph , các b , c ẹ ổ ụ ủ ộ ơ ủ ứ ệ ả ớ ọ

quan ngang b , u ban nhân dân các c p). ộ ỷ ấ

ự Xây d ng đ i ngũ cán b , công ch c có đ ph m ch t và năng l c ủ ẩ ứ ự ấ ộ ộ

hoàn thành nhi m v đ ụ ượ ệ c giao. Vi c qu n lý, s d ng, đ ả ử ụ ệ ượ ổ ớ c đ i m i

m t b c theo các quy đ nh c a pháp lu t v cán b công ch c. Coi ộ ướ ậ ề ứ ủ ộ ị

tr ngọ g n k t h p ch đ trách nhi m, khen th ế ộ ế ợ ệ ắ ưỏ ả ng và k lu t. C i ỷ ậ

cách m t b c ch đ ti n l ộ ướ ế ộ ề ươ ầ ng đ nâng cao đ i s ng. Quan tâm đ u ờ ố ể

t ư cho cán b c p c s . ộ ấ ơ ở

ch c và ho t đ ng c a c quan t Đ i m i t ổ ớ ổ ứ ủ ơ ạ ộ ư ủ pháp đ m b o dân ch , ả ả

khách quan, minh b ch, ch ng và gi m b t oan, sai. C ng c đ ng b h ả ố ồ ộ ệ ủ ạ ố ớ

th ng c quan toà án, vi n ki m sát,đi u tra, thi hành án, b tr t pháp. ổ ợ ư ệ ể ề ố ơ

Ti n hành kiên quy t th ế ế ườ ng xuyên công tác đ u tranh ch ng tham ấ ố

nhũng, quan liêu, x lý nghiêm nh ng ng ử ữ ườ i vi ph m đ ng th i tăng ồ ạ ờ

ng công tác tuyên truy n, giáo d c pháp lu t, c ng c k lu t trong c ườ ố ỷ ậ ậ ủ ụ ề

c. n i b c quan nhà n ộ ộ ơ ướ

4.3.2. V xây d ng, đ i m i hoàn thi n h th ng pháp lu t và t ệ ố ự ề ệ ậ ổ ớ ổ ứ ch c

th c hi n pháp lu t. ự ệ ậ

Trong th i gian qua, công tác xây d ng pháp lu t đ ậ ượ ự ờ ơ c quan tâm h n,

c đ i m i, do đó h th ng pháp lu t đã c ch xây d ng pháp lu t đ ự ơ ế ậ ượ ổ ệ ố ậ ớ

35

có nh ng đ i m i quan tr ng phù h p v i s thay đ i c ch kinh t ổ ơ ế ớ ự ữ ổ ớ ọ ợ ế ,

NG TH DUNG Ị

Sinh viên: D ƯƠ MSSV:10024223

ng Đ i H c Công Nghi p TP H Chí Minh Tr ồ ệ

ườ ổ ạ ọ ị

Khoa c b n_T chính tr L p ớ ơ ả ĐHTN6TH

ạ v i tình hình và nhi m v m i c a th i kỳ công nghi p hoá, hi n đ i ớ ụ ớ ủ ệ ệ ệ ờ

hoá đ t n c và h i nh p qu c t ấ ướ . ố ế ậ ộ

Hi n pháp đ c s a đ i thích ng v i đòi h i c a tình hình. Các văn ế ượ ử ổ ỏ ủ ứ ớ

b n lu t đ ả ậ ượ ự c quan tâm ban hành đ đi u ch nh cho h u h t các lĩnh v c ể ề ế ầ ỉ

ề c a đ i s ng xã h i. H th ng pháp lu t phát tri n khá cân đ i, đi u ủ ờ ố ệ ố ể ậ ộ ố

ch nh cho các lĩnh v c: t ch c, ho t đ ng c a nhà n ự ổ ứ ạ ộ ủ ỉ ướ ế c (Lu t Hi n ậ

pháp, Lu t t ch c Chính ph , Lu t t ch c Toà ậ ổ ứ ch c Qu c h i, Lu t t ố ộ ậ ổ ứ ậ ổ ứ ủ

án, Vi n ki m sát...); trong th c hi n nhi m v b o v T qu c; trong ệ ệ ổ ụ ả ự ệ ệ ể ố

lĩnh v c kinh doanh (Lu t Doanh nghi p, Lu t đ u t , Lu t kinh doanh ậ ầ ư ự ệ ậ ậ

b o hi m...); trong b o v quy n c a công dân và các ch th ... ả ề ủ ủ ể ệ ể ả

c tăng c ng. Nhà Ho t đ ng tuyên truy n giáo d c pháp lu t đ ề ạ ộ ậ ượ ụ ườ

n c đã d n th c s d a vào pháp lu t đ qu n lý nhà n c và qu n lý ướ ự ự ự ậ ể ầ ả ướ ả

xã h i.ộ

i c n kh c ph c trong quá trình xây d ng Nhà 4.4: Nh ng t n t ữ ồ ạ ầ ụ ự ắ

n t Nam. ướ c pháp quy n XHCN Vi ề ệ

T ch c, ho t đ ng c a b máy nhà n c v n còn b c l ủ ộ ổ ứ ạ ộ ướ ẫ ộ ộ ế nhi u khuy t ề

đi m, y u kém: t ế ể ổ ứ ồ ch c còn c ng k nh, nhi u t ng, nhi u n c, ch ng ề ầ ề ề ấ ồ

chéo v ch c năng, nhi m v , th m quy n; tiêu chu n cán b , công ả ề ứ ụ ề ệ ẩ ộ

ch c nhà n c ch a đ ứ ướ ư ượ ạ ộ c xác đ nh rõ; hi u l c và hi u qu ho t đ ng ệ ự ệ ả ị

c a b máy nhà n ủ ộ ướ c ch a cao. ư

Ho t đ ng l p pháp đang đ ng tr c yêu c u to l n v hoàn thi n h ạ ộ ứ ậ ướ ề ệ ầ ớ ệ

ề th ng pháp lu t cũng nh yêu c u m i m , ph c t p c a vi c đi u ứ ạ ủ ư ệ ẻ ậ ầ ố ớ

m t s b t c p trong thi ch nh pháp lu t nên đã b c l ậ ộ ộ ộ ố ấ ậ ỉ ế ế ệ t k hoàn thi n

u tiên c n thi t ng th ổ ể h th ng pháp lu t và trong xác đ nh th t ệ ố ứ ự ư ậ ầ ị ế t

ệ c a t ng văn b n pháp lu t cũng nh nâng cao tính kh thi và tính hi u ư ủ ừ ả ậ ả

36

l c c a văn b n pháp lu t. ả ự ủ ậ

NG TH DUNG Ị

Sinh viên: D ƯƠ MSSV:10024223

ng Đ i H c Công Nghi p TP H Chí Minh Tr ồ ệ

ườ ổ ạ ọ ị

Khoa c b n_T chính tr L p ớ ơ ả ĐHTN6TH

Ho t đ ng c a b máy hành chính nhà n c còn b c l ủ ộ ạ ộ ướ ộ ộ ữ không ít nh ng

nh c đi m, nhi u m t còn ch a theo k p và đáp ng yêu c u c a s ượ ầ ủ ự ư ứ ề ể ặ ị

nghi p đ i m i. T ch c ổ ứ hành chính ch a thông su t, còn h n ch trong ư ế ệ ạ ổ ớ ố

vi c x lý m i quan h ngang, th m chí còn hi n t ệ ử ệ ượ ệ ậ ố ị ng c c b , b n v . ụ ộ ả

Ch đ phân c p trách nhi m còn thi u rành m ch. Th m quy n cá nhân ế ộ ế ề ệ ấ ẩ ạ

ch a đ c quy đ nh rõ. Phong cách làm vi c tr c dân c a cán b , công ư ượ ệ ị ướ ủ ộ

ch c còn là v n đ b c xúc. ấ ề ứ ứ

V lĩnh v c t pháp, t ch c và ự ư ề ổ ứ ho t đ ng còn nhi u b t c p, sai sót. ề ạ ộ ấ ậ

ắ ơ ữ H th ng pháp lu t còn c n ti p t c đ i m i m nh và sâu s c h n n a. ế ụ ổ ệ ố ậ ầ ạ ớ

Nhi m v c p bách hàng đ u trong vi c xây d ng nhà n ầ ụ ấ ự ệ ệ ướ ề c pháp quy n

quy t tâm đ i m i h th ng pháp lu t, hoàn thi n h đang đ t ra là ặ ớ ệ ố ệ ế ậ ổ ệ

th ng pháp lu t và th c thi pháp lu t nghiêm minh. ự ậ ậ ố

Ph n k t lu n ế

Qua nghiên c u s hình thành, phát tri n và các quan đi m lý lu n v ứ ự ể ể ậ ề

nhà n c pháp quy n c pháp quy n là ướ ề ,chúng ta có th xác đ nh, nhà n ể ị ướ ề

nhà n c trong đó ph ng th c t ch c, xây d ng và v n hành b máy ướ ươ ứ ổ ứ ự ậ ộ

nhà n ướ c do pháp lu t quy đ nh và th a nh n tính t ị ừ ậ ậ ố ậ i cao c a pháp lu t; ủ

bao hàm vi c xác đ nh rõ ràng quy n l p pháp, hành pháp và t ề ậ ệ ị ư ớ pháp, v i

ệ h th ng pháp lu t đ y đ , rõ ràng, minh b ch, th hi n ý chí và nguy n ậ ầ ủ ể ệ ệ ố ạ

37

v ng c a nhân dân đ đi u ch nh nh ng quan h pháp lu t phát sinh ọ ể ề ữ ủ ệ ậ ỉ

NG TH DUNG Ị

Sinh viên: D ƯƠ MSSV:10024223

ng Đ i H c Công Nghi p TP H Chí Minh Tr ồ ệ

ườ ổ ạ ọ ị

Khoa c b n_T chính tr L p ớ ơ ả ĐHTN6TH

trong xã h i, nh t là vi c b o đ m quy n và l ệ ề ấ ả ả ộ ợ ơ ả i ích h p pháp c b n ợ

i nói chung). c a công dân (ho c con ng ủ ặ ườ

Nhà n t l p khuôn ướ c b o đ m s n đ nh chính tr , kinh t ị ự ổ ả ả ị ế , xã h i, thi ộ ế ậ

kh lu t pháp,xây d ng c s v t ch t t o đi u ki n c n thi ơ ở ậ ệ ầ ổ ậ ấ ạ ự ề ế ạ t cho ho t

đ ng kinh t ộ . ế

Chúng ta có th th y,t t ng v xây d ng nhà n c pháp quy n đã có ể ấ ư ưở ự ề ướ ề

t r t lâu trong l ch s nhân lo i và t ừ ấ ử ạ ị ươ ng ng v i m i ki u nhà n ỗ ứ ể ớ ướ c

(ch nô, phong ki n, t ủ ế ư ả ộ ệ ố s n, xã h i ch nghĩa) đ u có m t h th ng ủ ề ộ

pháp lu t t ng ng và đ t m c đ phát tri n khác nhau. Tuy nhiên, ậ ươ ứ ứ ể ạ ộ

chúng ta cũng không th ng nh t v i quan đi m cho r ng, “b t c nhà ấ ớ ấ ứ ể ằ ố

n c nào có hi n pháp, lu t và các văn b n quy ph m khác nhau đ u coi ướ ề ế ậ ạ ả

là nhà n ướ c pháp quy n” mà c n xác đ nh r ng, t ầ ề ằ ị t ư ưở ng v nhà n ề ướ c

pháp quy n phát tri n không ng ng, là thành qu c a nhân lo i, nó hình ả ủ ừ ề ể ạ

thành và phát tri n cùng v i s ti n b xã h i và cho đ n nay đã đ ớ ự ế ế ể ộ ộ ượ c

th gi i th a nh n v m t lý lu n nh m t h c thuy t v nhà n ế ớ ư ộ ọ ế ề ề ặ ừ ậ ậ ướ c

pháp quy n.ề

V i nh ng đ nh h ữ ớ ị ướ ng xây d ng ch nghĩa xã h i ủ n ộ ở ướ ự ụ c ta, thì m c

tiêu hàng đ u phát tri n kinh t ng c ta đ c xác đ nh là ể ầ th tr ế ị ườ n ở ướ ượ ị

gi i phóng và phát tri n l c l ng s n xu t, phát tri n n n kinh t ả ể ự ượ ể ề ấ ả ế ộ , đ ng

viên m i ngu n l c trong n c và ngoài n ồ ự ọ ướ ướ ơ ở ậ c đ xây d ng c s v t ự ể

ch t – k thu t c a ch nghĩa xã h i t o ra s phát tri n năng đ ng, ậ ủ ộ ạ ự ủ ể ấ ộ ỹ

hi u qu cao c a n n kinh t , trên c s đó, c i thi n t ng b ủ ề ệ ả ế ệ ừ ơ ở ả ướ ờ c đ i

c th c hi n s công b ng, bình đ ng và s ng c a nhân dân, t ng b ố ừ ủ ướ ự ự ệ ẳ ằ

38

lành m nh các quan h xã h i. T đó s kh c ph c đ c tình tr ng t ụ ượ ừ ẽ ệ ạ ắ ộ ạ ự

NG TH DUNG Ị

Sinh viên: D ƯƠ MSSV:10024223

ng Đ i H c Công Nghi p TP H Chí Minh Tr ồ ệ

ườ ổ ạ ọ ị

Khoa c b n_T chính tr L p ớ ơ ả ĐHTN6TH

túc t c p c a n n kinh t , thúc đ y phân công lao đ ng xã h i phát ự ấ ủ ề ế ẩ ộ ộ

tri n, m r ng ngành ngh , t o vi c làm cho ng ề ạ ở ộ ệ ể ườ ụ i lao đ ng. Áp d ng ộ

ấ khoa h c, công ngh , k thu t m i vào s n xu t nh m tăng năng su t ệ ỹ ậ ằ ả ấ ọ ớ

lao đ ng xã h i, tăng s l ng, ch ng lo i và ch t l ng hàng hóa, d ch ố ượ ộ ộ ấ ượ ủ ạ ị

, t p trung s n xu t, m r ng giao l u kinh t v . Thúc đ y tích t ụ ẩ ụ ậ ở ộ ư ả ấ ế ữ gi a

ng, các vùng lãnh th , v i các n c trên th gi i. Đ ng viên các đ a ph ị ươ ổ ớ ướ ế ớ ộ

c và tranh th các ngu n l c bên ngoài. Phát m i ngu n l c trong n ồ ự ọ ướ ồ ự ủ

huy tinh th n năng đ ng, sáng t o c a m i ng i lao đ ng, m i đ n v ủ ầ ạ ộ ỗ ườ ỗ ơ ộ ị

kinh t , t o ra s phát tri n năng đ ng, hi u qu cao c a n n kinh t ế ạ ủ ự ệ ề ể ả ộ ế ,

ng kinh t cao và b n v ng. Đ a n c ta thoát t o ra t c đ tăng tr ạ ộ ố ưở ế ữ ư ề ướ

c nghèo và kém phát tri n, th c hi n đ kh i tình tr ng m t n ạ ộ ướ ỏ ự ể ệ ượ ụ c m c

tiêu dân giàu, n ướ ậ c m nh, xã h i công b ng, dân ch , văn minh. Vì v y, ủ ạ ằ ộ

có th nói, nhà n c pháp quy n xã h i ch nghĩa Vi t nam đang có ể ướ ủ ề ộ ệ

ng đi tích c c trong th i đ i hòa nh p v i n n văn minh m i. nh ng h ữ ướ ớ ề ờ ạ ự ậ ớ

Vai trò c a nhà n ủ c ướ ở ấ ớ b t kỳ m t qu c gia nào cũng đ u r t to l n. ề ấ ộ ố

Ph ươ ng th c và hi u qu qu n lý c a nhà n ả ủ ứ ệ ả ướ c có nh h ả ưở ế ng tr c ti p ự

và quy t đ nh đ i v i s phát tri n v m i m t c a qu c gia đó. ể ố ớ ự ề ọ ặ ủ ế ị ố

Vi ệ t Nam đã l a ch n cho mình con đ ọ ự ườ ng ti n lên ch nghĩa xã h i và ủ ế ộ

xây d ng nhà n c xã h i ch nghĩa. Đ ng và Ch t ch H Chí Minh t ự ướ ủ ị ủ ả ộ ồ ừ

lâu đã có quan đi m rõ ràng và đúng đ n v nhà n c xã h i ch nghĩa ề ể ắ ướ ủ ộ

đó là: “Nhà n c c a dân, do dân, vì dân”. T khi đ i m i đ t n ướ ớ ấ ướ c, ừ ủ ổ

Đ ng ta l i càng chú tr ng v n d ng, phát tri n, c th hoá v n đ nhà ả ạ ụ ể ụ ể ề ậ ấ ọ

n c c a dân, do dân, vì dân. Do v y, s qu n lý c a nhà n ướ ủ ự ủ ậ ả ướ ố ớ c đ i v i

m i m t c a đ i s ng xã h i l i càng nh h ng m nh m đ i v i s ặ ủ ờ ố ộ ạ ọ ả ưở ẽ ố ớ ự ạ

phát tri n và b m t c a đ t n c. V n đ nâng cao vai trò c a nhà ộ ặ ủ ấ ướ ể ủ ề

ấ 39 NG TH DUNG Ị

Sinh viên: D ƯƠ MSSV:10024223

ng Đ i H c Công Nghi p TP H Chí Minh Tr ồ ệ

ườ ổ ạ ọ ị

Khoa c b n_T chính tr L p ớ ơ ả ĐHTN6TH

n c là m t v n đ h t s c h tr ng; luôn đ c Đ ng, Nhà n c ta ướ ề ế ứ ộ ấ ệ ọ ượ ả ướ

quan tâm, chú ý và đ a ra trong các kỳ Đ i h i Đ ng. ạ ộ ư ả

Sau đây là đ xu t và ki n ngh ề ấ

ế

Đ xây d ng và ki n toàn b máy nhà n ệ ự ể ộ ướ c ta ph i đáp ng nh ng yêu ứ ữ ả

c u sau: ầ

1: Ti p t c phát huy cao đ b n ch t dân ch , t o đi u ki n cho nhân ấ ế ụ ủ ạ ộ ả ệ ề

dân th c hi n quy n làm ch c a mình thông qua các hinh th c dân ch ủ ủ ứ ự ệ ề ủ

40

đ i di n và dân ch tr c ti p, tham gia tích c c vào vi c xây d ng va ạ ủ ự ự ự ệ ế ệ

NG TH DUNG Ị

Sinh viên: D ƯƠ MSSV:10024223

ng Đ i H c Công Nghi p TP H Chí Minh Tr ồ ệ

ườ ổ ạ ọ ị

Khoa c b n_T chính tr L p ớ ơ ả ĐHTN6TH

b o v nhà n ệ ả ướ c, ki m tra, giám sát ho t đ ng c a các c quan nhà ạ ộ ủ ể ơ

n c.ướ

2: Ki n toàn b máy nhà n ệ ộ ướ ọ c trong s ch, v ng m nh, tính gi n, g n ữ ạ ả ạ

nh , ho t đ ng có hi u l c và hi u qu ; nâng cao trách nhi m c a các ệ ự ạ ộ ủ ệ ệ ẹ ả

cán b , công ch c nhà n c tr c công dân. ứ ộ ướ ướ

3: Tăng c ng s lãnh đ o c a Đ ng đ i v i nhà n c. ườ ạ ủ ố ớ ự ả ướ

+ Công tác xây d ng và ki n toàn b máy nhà n c trong giai đo n hi ự ệ ộ ướ ạ ệ

nay bao g m nh ng n i dung sau: ữ ộ ồ

1: Ki n toàn t ệ ổ ch c, đ i m i ph ổ ứ ớ ươ ả ủ ng th c và nâng cao hi u qu c a ứ ệ

Qu c H i, tr ng tâm là công tác l p pháp, quy t đ nh và phân b ngân ậ ế ị ố ộ ọ ố

sách nhà n c, th c hi n quy n giám sát t ướ ự ệ ề ố ạ ộ i cao v i toàn b ho t đ ng ộ ớ

c. c a nhà n ủ ướ

2:Xây d ng m t n n hành chính nhà n ộ ề ự ướ ữ c dân ch trong s ch, v ng ủ ạ

m nh t ng b c hi n đ i hóa. Ti p t c c i cách hành chính nhà n ừ ạ ướ ế ụ ả ệ ạ ướ c,

ệ xây d ng m t h th ng c quan qu n lí th ng nh t,thông su t, có hi u ả ộ ệ ố ự ấ ơ ố ố

ự l c và hi u qu , đ năng l c th c thi các nhi m v trên các lĩnh v c ự ả ủ ự ụ ự ệ ệ

, văn hóa, xã h i, qu c phòng, an ninh và đ i ngo i.Phân chính tr , kinh t ị ế ạ ố ố ộ

công, phân c p, nâng cao tính ch đ ng c a chính quy n đ a ph ủ ộ ủ ề ấ ị ươ ế ng, k t

h p ch t ch qu n lý nghành và qu n lý l nh th , th c hi n đúng ự ệ ẽ ả ặ ả ả ợ ổ

nguyên t c t p trung dân ch ; t ắ ậ ủ ổ ệ ch c h p lý H i đ ng nhân dân; ki n ộ ồ ứ ợ

toàn các c quan chuyên môn c a y ban nhân dân và b máy chính ủ Ủ ơ ộ

41

quy n c p c s . ề ấ ơ ở

NG TH DUNG Ị

Sinh viên: D ƯƠ MSSV:10024223

ng Đ i H c Công Nghi p TP H Chí Minh Tr ồ ệ

ườ ổ ạ ọ ị

Khoa c b n_T chính tr L p ớ ơ ả ĐHTN6TH

3: C i cách t ch c, nâng cao ch t l ng và ho t đ ng c a các c quan ả ổ ứ ấ ượ ạ ộ ủ ơ

t pháp, nâng cao tinh th n trách nhi m c a c quan và các b t pháp ư ủ ơ ộ ư ệ ầ

trong công tác đi u tra không đ x y ra nh ng tr ể ả ữ ề ườ ệ ng h p oan, sai. Vi n ợ

ki m sát nhân dân th c hi n t t ch c năng công t ệ ố ự ể ứ ố ạ và ki m sát ho t ể

i h th ng tòa án các c p, T ch c l i c quan đ ng t ộ ư pháp. S p x p l ắ ế ạ ệ ố ổ ứ ạ ơ ấ

ậ đi u tra và c quan thi hành án theo nguyên t c g n đ u m i. thành l p ề ắ ầ ơ ố ọ

pháp. c nh sát t ả ư

4: Tăng c ng s lãnh đ o c a Đ ng đ i v i t ườ ố ớ ổ ứ ạ ủ ủ ch c và ho t đ ng c a ạ ộ ự ả

v ng b n ch t c a nhà n b máy nhà n ộ ướ c nh m gi ằ ữ ữ ấ ủ ả ướ ả c, b o đ m ả

quy n l c nhân dân, đ a công cu c đ i m i đi đúng đ nh h ề ự ư ổ ớ ộ ị ướ ộ ng xã h i

ch nghĩa. Đ i m i n i dung và ph ớ ộ ủ ổ ươ ố ớ ng th c lãnh đ o c a Đ ng đ i v i ạ ủ ứ ả

b máy nhà n ộ ướ ả , b o đ m ch t l ả ấ ượ ồ ng công tác lãnh đ o c a Đ ng đ ng ạ ủ ả

th i phát huy trách nhi m, tính ch đ ng và hi u l c cao trong qu n lý, ủ ộ ệ ự ệ ả ờ

c. đi u hành b máy nhà n ộ ề ướ

5: Tăng c ng t ch c và c ch , ti p t c đ y m nh cu c đ u tranh ườ ổ ế ế ụ ứ ấ ạ ẩ ơ ộ

chông tham nhũng trong b máy nhà n ộ ướ ị c và toàn b h th ng chính tr , ộ ệ ố

các c p, các nghành, t trung ở ấ ừ ươ ng đ n c s . X lý nghiêm minh ử ơ ở ế

nh ng ng i vi ph m pháp lu t đ ng th i tăng c ữ ườ ậ ồ ạ ờ ườ ự ng công tác xây d ng

pháp lu t, giáo d c ý th c pháp lu t và cũng c k lu t b máy nhà ậ ố ỹ ậ ộ ứ ụ ậ

42

n c. ướ

NG TH DUNG Ị

Sinh viên: D ƯƠ MSSV:10024223

ng Đ i H c Công Nghi p TP H Chí Minh Tr ồ ệ

ườ ổ ạ ọ ị

43

Khoa c b n_T chính tr L p ớ ơ ả ĐHTN6TH

NG TH DUNG Ị

Sinh viên: D ƯƠ MSSV:10024223

ng Đ i H c Công Nghi p TP H Chí Minh Tr ồ ệ

ườ ổ ạ ọ ị

44

Khoa c b n_T chính tr L p ớ ơ ả ĐHTN6TH

NG TH DUNG Ị

Sinh viên: D ƯƠ MSSV:10024223