M C L CỤ Ụ
A. L I GI I THI UỜ Ớ Ệ
1. Gi i thi u đ tài ………………………………………………………………………ớ ệ ề
1
2. M c đích nghiên c u đ tài ………………………………………………………… .ụ ứ ề
2
B. N I DUNGỘ
I. KHÁI QUÁT V BIÊN M C MÔ T ………………………………………Ề Ụ Ả
……...2
1. Khái ni m v mô t biên m c MARC 21ệ ề ả ụ
…………………………………………. ...3
2. Vai trò c a MARC 21 ………………………………………………………. …….3ủ
3. N i dung c a quy t c biên m c MARC 21ộ ủ ắ ụ
3.1 C u trúc MARC 21………………………………………………………… ………3ấ
3.2 Ch th ……………………………………………………………………… ……….4ỉ ị
3.3 N i dung bi u ghi…………………………………………………………………...ộ ể
5
II. TH VI N TR NG ĐI H C S PH M TP. H CHÍ MINH V I CÔNGƯ Ệ ƯỜ Ạ Ọ Ư Ạ Ồ Ớ
TÁC BIÊN M C MÔ T MARC 21Ụ Ả
1. Gi i thi u chung v Th Vi n Tr ng Đi h c S Ph m Tp. H Chíớ ệ ề ư ệ ườ ạ ọ ư ạ ồ
Minh………..5
1.1 L ch s hình thànhị ử
…………………………………………………………………..5
1.2 Nhân s ……………………………………………………………………………6ự
1.3 C s v t ch t ………………………………………………………………………ơ ở ậ ấ
7
1.4 V n tài li uố ệ
………………………………………………………………………….7
1.5 B n đc ……………………………………………………………………………7ạ ọ
2. Tình hình ng d ng ph n m m ( MARC 21 ) vào công tác biên m c mô t t i thứ ụ ầ ề ụ ả ạ ư
vi n ệ
2.1 Ph n m m ng d ng ………………………………………………………………8ầ ề ứ ụ
2.2 So sánh vi c s d ng chu n MARC 21 gi a Th vi n Tr ng Đi h c S Ph mệ ử ụ ẩ ữ ư ệ ườ ạ ọ ư ạ
Tp. H Chí Minh v i Th vi n Qu c H i Hoa K ồ ớ ư ệ ố ộ ỳ
2.2.1 Sách ………………………………………………………………………… .9-13
2.2.2 B n đ………………………………………………………………………14-15ả ồ
L p ĐHKHTV9-(2014-2018)ớ 1
2.2.3 n ph m đnh k ……………………………………………………………15-18Ấ ẩ ị ỳ
2.3.4 Đĩa CD-ROM…………………………………………………………………18-21
2.3 Nh n xét chung……………………………………………………………... …21-ậ
22
III. GI I PHÁP VÀ KI N NGHẢ Ế Ị
1. Gi i pháp ……………………………………………………………………. …….22ả
2. Ki n ngh ……………………………………………………………………. …….22ế ị
C K T LU N Đ TÀIẾ Ậ Ề ………………………………………………………… ……23
TÀI LI U THAM KH OỆ Ả ……………………………………………………………24
BÀI TI U LU N SO SÁNH CÁC BI U GHI MARC21 C A THỂ Ậ Ể Ủ Ư
VI N ĐI H C S PH M TP. H CHÍ MINH V I BI U GHIỆ Ạ Ọ Ư Ạ Ồ Ớ Ể
MARC21 C A TH VI N QU C H I M HOA KỦ Ư Ệ Ố Ộ Ỹ Ỳ
TR NG : ĐI H C VĂN HÓA TP.H CHÍ MINHƯỜ Ạ Ọ Ồ
Gi ng viên h ng d n: Ph m Th Minh Tâmả ướ ẫ ạ ị
L p Đ h c Th vi n 9.2ớ ạ ọ ư ệ
L p ĐHKHTV9-(2014-2018)ớ 2
A. L I GI I THI U.Ờ Ớ Ệ
1. Gi i thi u đ tài. ớ ệ ề
Ngày nay, cùng v i s phát tri n m nh m c a Internet, nhu c u trao điớ ự ể ạ ẽ ủ ầ ổ
thông tin thông qua m ng đã tr nên ngày càng ph bi n trong m i lĩnh v c.ạ ở ổ ế ọ ự
Trong lĩnh v c th vi n thì v n đ trao đi d li u liên th vi n là r t quanự ư ệ ấ ề ổ ữ ệ ư ệ ấ
tr ng khi mà l ng d li u nh p vào là r t l n thì vi c trao đi d li u t xaọ ượ ữ ệ ậ ấ ớ ệ ổ ữ ệ ừ
s giúp ích r t nhi u cho ng i qu n lý th vi n và th vi n s ho t đngẽ ấ ề ườ ả ư ệ ư ệ ẽ ạ ộ
hi u qu h n. ệ ả ơ
M t v n đ đt ra cho các th vi n trong th i đi thông tin là các thộ ấ ề ặ ư ệ ờ ạ ư
vi n ph i có kh năng tra c u các d li u có t i các th vi n khác (hay cònệ ả ả ứ ữ ệ ạ ư ệ
g i là tra c u liên th vi n). Đ các th vi n có th trao đi đc v i nhau thìọ ứ ư ệ ể ư ệ ể ổ ượ ớ
thông tin c a m t tài li u đc l u tr ph i tuân theo m t chu n nào đó.ủ ộ ệ ượ ư ữ ả ộ ẩ
Không n m ngoài lu ng phát tri n đó, v i m c tiêu xây d ng m t gi i phápằ ồ ể ớ ụ ự ộ ả
ng d ng công ngh thông tin cho công tác th vi n, đ tài nghiên c u c aứ ụ ệ ư ệ ề ứ ủ
chúng em s đa ra nh ng gi i pháp h tr khâu biên m c sách và tài li u theoẽ ư ữ ả ỗ ợ ụ ệ
chu n MARC 21. V i vi c biên m c b ng chu n MARC 21 thì kh năng l uẩ ớ ệ ụ ằ ẩ ả ư
tr , x lý thông tin c a máy tính, công tác qu n lý th vi n s tr lên d dàngữ ử ủ ả ư ệ ẽ ở ễ
và chính xác, gi i phóng ph n l n s c lao đng c a nhân viên th vi n cũngả ầ ớ ứ ộ ủ ư ệ
nh ti n l i h n cho đc gi .ư ệ ợ ơ ộ ả
L p ĐHKHTV9-(2014-2018)ớ 3
MARC 21 tr thành chu n qu c t , vì đa s các n c nói ti ng Anh vàở ẩ ố ế ố ướ ế
các h th ng th vi n trên c s s d ng ti ng Anh s d ng. S l i ích c aệ ố ư ệ ơ ở ử ụ ế ử ụ ự ợ ủ
MARC cho phép máy tính s p x p và l a ch n d li u biên m c, có nghĩa làắ ế ự ọ ữ ệ ụ
cho phép ng i s d ng truy c p m nh m h n các b n ghi, in ra d li u biênườ ử ụ ậ ạ ẽ ơ ả ữ ệ
m c theo m t s d ng khác nhau nh ng l i ích chính là trao đi d li u biênụ ộ ố ạ ư ợ ổ ữ ệ
m c v i các th vi n khác trên th gi i. Đây là m t l i ích to l n mà chúng taụ ớ ư ệ ế ớ ộ ợ ớ
không th ph nh n vai trò mà MARC đem l i khi biên m c t p trung. ể ủ ậ ạ ụ ậ
Áp d ng MARC cho t t c th vi n thì chúng ta ti t ki m r t nhi u th iụ ấ ả ư ệ ế ệ ấ ề ờ
gian và công s c cho m t công vi c mà hàng ngàn th vi n trên toàn qu c v nứ ộ ệ ư ệ ố ẫ
c l p đi, l p l i khi biên m c m t tài li u, mà đáng l ra ch m t n i làm raứ ậ ậ ạ ụ ộ ệ ẽ ỉ ộ ơ
b n ghi đó và t t c các th vi n l y v c p nh t vào C S D LI U c aả ấ ả ư ệ ấ ề ậ ậ Ơ Ở Ữ Ệ ủ
th vi n mình. Tuy nhiên, vi c th c hi n biên m c mô t MARC21 v n cònư ệ ệ ự ệ ụ ả ẫ
nhi u đi m thi u th ng nh t gi a các th vi n trong n c v i th vi n Qu cề ể ế ố ấ ữ ư ệ ướ ớ ư ệ ố
h i Hoa K , đi u đó th hi n rõ biên m c mô t MARC21 t i th vi n Bàộ ỳ ề ể ệ ở ụ ả ạ ư ệ
R a Vũng Tàu.ị
Đ giúp ng i dùng tin và cán b th vi n nhìn rõ s khác bi t c b nể ườ ộ ư ệ ự ệ ơ ả
gi a vi c x lý biên m c MARC21 t i th vi n t nh Bà R a Vũng Tàu v i thữ ệ ử ụ ạ ư ệ ỉ ị ớ ư
vi n Qu c h i Hoa K . T đó, có cách x lý biên m c mô t MARC21 đúngệ ố ộ ỳ ừ ử ụ ả
theo chu n qu c t , nhóm xin nghiên c u đ tài ẩ ố ế ứ ề “BIÊN M C MÔ T THEOỤ Ả
MARC 21 T I TH VI N TR NG ĐI H C S PH M TP. H CHÍẠ Ư Ệ ƯỜ Ạ Ọ Ư Ạ Ồ
MINH”.
2. M c đích nghiên c u đ tài :ụ ứ ề
H th ng hóa nh ng v n đ lý lu n c b n v biên m c mô tệ ố ữ ấ ề ậ ơ ả ề ụ ả
MARC21.
Sau khi so sánh vi c x lý biên m c mô t MARC21 gi a hai th vi nệ ử ụ ả ữ ư ệ
rút ra s không đng nh t t đó rút kinh nghi m trong biên m c MARC21 theoự ồ ấ ừ ệ ụ
chu n qu c t .ẩ ố ế
T đó đa ra nh ng đ xu t và gi i pháp c th cho vi c ng d ngừ ư ữ ề ấ ả ụ ể ệ ứ ụ
chu n biên m c MARC21 qu c t cho h th ng th vi n Vi t Nam nói chungẩ ụ ố ế ệ ố ư ệ ệ
và Th vi n TR NG ĐI H C S PH M TP. H CHÍ MINH.ư ệ ƯỜ Ạ Ọ Ư Ạ Ồ
B.N I DUNG.Ộ
I.KHÁI QUÁT V BIÊN M C MÔ T .Ề Ụ Ả
L p ĐHKHTV9-(2014-2018)ớ 4
1.Khái ni m v mô t biên m c MARC 21.ệ ề ả ụ
B n ghi MARC là vi t t t c a Machine - Readable Cataloging record.ả ế ắ ủ
Machine - Readable: là nh ng đnh d ng đc l u tr , t ch c sao choữ ị ạ ượ ư ử ổ ứ
máy vi tính có th đc đc.ể ọ ượ
Cataloging record: là nh ng thông tin đc l u trong nh ng phích sáchữ ượ ư ữ
truy n th ng.Trong nh ng phích sách này th ng l u nh ng thông tin nh : Môề ố ữ ườ ư ữ ư
t v quy n sách, các m c t chính, tiêu đ c a cu n sách, các thông tin khácả ề ể ụ ừ ề ủ ố
nh call Number.ư
Năm 1996, th vi n Qu c H i Hoa K và th vi n Qu c gia CaNaĐaư ệ ố ộ ỳ ư ệ ố
đã ph i h p và biên so n, ph bi n MARC 21.ố ợ ạ ổ ế
T đó đn nay MARC21 đã tr thành kh m u n i ti ng và đc sừ ế ở ổ ẫ ổ ế ượ ử
d ng r ng rãi trên th gi i nh m t chu n qu c t trong lĩnh v c thông tin thụ ộ ế ớ ư ộ ẩ ố ế ự ư
vi n.ệ
MARC21 đn Viêt Nam kho ng năm 2000 khi các ph n m m tin h c tế ả ầ ề ọ ư
li u m i ra đi nh GLOC, Ilip, Libol...Đc bi t k t khi TVQGVN quy tệ ớ ờ ư ặ ệ ể ừ ế
đnh ch n l a ph n m m tin h c t li u Ilip đ tin h c hóa H th ng Thị ọ ự ầ ề ọ ư ệ ể ọ ệ ố ư
vi n Công c ng nhà n c, Marc tr thành tiêu chu n biên m c chính th c t iệ ộ ướ ở ẩ ụ ứ ạ
Vi t Nam.ệ
Cu i cùng ngày 7/5/2007 B văn hóa thông tin đã ban hành văn b nố ộ ả
1598/BVHTT - TV, quy t đnh chính th c áp d ng chu n biên m c MARC 21,ế ị ứ ụ ẩ ụ
AACR2 và DDC trong các th vi n h th ng công c ng, h th ng th vi nư ệ ệ ố ộ ệ ố ư ệ
chuyên ngành, đa ngành.
MARC21 là tiêu chu n đnh d ng cho phép máy tính trình bày, l u tr ,ẩ ị ạ ư ữ
truy xu t và trao đi thông tin th m c, k c nh ng thông tin liên quan d iấ ổ ư ụ ể ả ữ ướ
d ng máy tính có th đc đc.Đc cán b biên m c s d ng làm kh m uạ ể ọ ượ ượ ộ ụ ử ụ ổ ẫ
làm vi c: Nh p, xóa, c p nh t, trao đi d li u, in phích m c l c, biên so nệ ậ ậ ậ ổ ữ ệ ụ ụ ạ
th m c...theo "tài li u h ng d n...MARC 21 VI T NAM/TTTTLKHư ụ ệ ướ ẫ Ệ
&CNQG" (2002).
2.Vai trò c a MARC 21:ủ
Vi c s d ng MARC21 s đa l i nh ng l i ích cho th vi n sau:ệ ử ụ ẽ ư ạ ữ ạ ư ệ
- H tr cho vi c phát tri n m c l c liên h p và là n n t ng cho vi cỗ ợ ệ ể ụ ụ ợ ề ả ệ
chia s ngu n tài nguyên thông tin.ẽ ồ
- Cho phép vi c trao đi, chia s d li u, th t ch, gi m công s c cũngệ ổ ẻ ữ ệ ư ị ả ứ
nh chi phí nh vi c sao chép th t ch đã đc các th vi n kh p n i trên thư ờ ệ ư ị ượ ư ệ ắ ơ ế
gi i và trong n c biên m cớ ướ ụ
L p ĐHKHTV9-(2014-2018)ớ 5