ể

ậ

Ti u lu n tri

ế ọ t h c

Ờ

Ầ

L I NÓI Đ U

ườ ự ễ ế ầ ộ ỏ ớ M i năm g n đây, th c ti n ki n trúc Hà N i đã đòi h i gi ế   i ki n

ấ ượ ệ ề ổ ớ ố trúc có ch t l ớ   ng ngh  nghi p đ i m i, và mu n hay không, càng s m

ố ả ế ế ướ ể ệ càng t ớ t, ph i ti p xúc v i ki n trúc các n c công nghi p phát tri n và các

ướ ứ ự ế ộ ướ ữ ế n c trong khu v c. Ki n trúc Hà N i đang đ ng tr ộ   c nh ng bi n đ ng

ộ ự ộ ề ấ ể ế ầ ộ ờ ố ớ ủ l n c a m t th i đi m then ch t, c n có m t s  đ t bi n v  ch t cũng nh ư

ư ắ ề ế ế ả ỗ ề ượ v  l ng, đi u đó khi n cho m i ki n trúc s  B c Hà ph i cùng suy nghĩ

ự ộ ủ ế ộ ộ ồ ế   và đóng góp cho s  đ t bi n đó. Tính xã h i và tính c ng đ ng c a ki n

ộ ề ữ ặ ấ ấ ộ ớ ế   ầ trúc Hà N i đang đ t ra nh ng yêu c u m i. Ph n đ u cho m t n n ki n

ề ữ ậ ự ế ả ị ạ trúc b n v ng, tr t t ầ , thu n khi ệ t, nhân đ o, giàu hi u qu  th  giác là trách

ẹ ủ ệ ỗ ườ nhi m cao đ p c a m i ng i chúng ta.

ể

ậ

Ti u lu n tri

ế ọ t h c

Ộ

N I DUNG

ế ạ ộ I. Ki n trúc Hà N i sau 12 năm nhìn l i

ộ ệ ế 1. Ki n trúc Hà N i hi n nay

ữ ừ ề ộ ờ Nh ng ai đã t ng xa Hà N i nhi u năm bây gi khi tr ở ạ  l ậ   i cái đ p

ắ ướ ậ ố ộ ồ ượ ườ vào m t tr c tiên là t c đ  xây dung d n d p và l ng ng ả   i đông đ o.

ư ấ ư ử ấ ọ ơ Nhà c a m c lên nh  n m sau c n m a và nhìn đâu cũng th y toàn ng ườ   i

ườ ộ ừ ấ ứ ả ề ấ là ng i. Đi vào Hà N i t b t c  ng  nào, đ u nhìn th y các tuy n đ ế ườ   ng

ở ộ ư ử ớ ạ ồ m i m , r ng rãi, khang trang, nh ng nhà c a hai bên l i chen choc, l i ra

ố ớ ị ấ ụ ể ể ỗ ộ ơ th t vào, h n đ n, ki u th  tr n h n là ki u thành ph  l n, kéo dài hình nh ư

ứ ư ậ ạ ố ộ ố vô t n. Càng đi sâu vào thành ph  cái sinh đ ng mà r i lo n đó c  nh  nhân

ờ ồ ử ừ ụ ầ ặ ố lên d n. T  đê Yên Ph  nhìn xu ng, b  H  Tây dày đ c nhà c a, không

ơ ưở ả ồ ươ ơ ế còn đâu m ng cây xanh m  t ng. H  G m thì có nguy c  bi n thành cái

ỡ ả ế ầ ộ ệ ao con khi nhà cao t ng lan đ n. Vi c chúng phá v  c nh quan Hà N i là

ộ ậ ả ươ ệ ộ m t h u qu  đ ng nhiên, còn vi c m t vài công trình có đóng góp đ ượ   c

ộ ặ ộ ự ư ắ ố ờ ằ   ỉ cho b  m t thành ph  hình nh  ch  là m t s  tình c  may m n. B ng

ậ ợ ứ ữ ề ặ ẻ ấ ự ch ng là chính nh ng d  án g p nhi u thu n l ệ   i và suôn s  nh t trong vi c

ự ệ ế ấ ấ ượ ồ ạ ự xét duy t và c p gi y phép xây d ng đ n khi đ c th c thi r i l ấ   i làm x u

ư ề ấ ẳ ạ ố ả c nh quan nhi u nh t, ch ng h n nh  cao  c văn phòng 46 Lý Th ườ   ng

ệ ớ ố ụ ệ ấ ả ị Ki t v i hình kh i c c m ch và ch t li u vô c m, hay công trình Tung

ồ ươ ể ằ ẫ ạ   Shing Square dù n m khá xa H  G m mà v n nhô lên thô thi n bên c nh

ủ ừ ố ộ y ban nhân dân thành ph . Trong khi đó, m t vài công trình khác đã t ng là

ắ ượ ề đ  tài tranh cãi khá gay g t thì nay l ạ ỏ i t ứ  ra đ ng đ ộ   c trong lòng Hà N i.

ụ ể ữ ầ ố ố   Ví d  đi n hình là Cao  c văn phòng 53 Quang Trung án ng  t m nhìn su t

ụ ườ ặ ộ ọ d c các tr c đ ng Quang Trung và Khâm Thiên, ho c là Hà N i Tower t ừ

ữ ệ ệ ạ ộ ườ ủ ệ xa đã hi n di n m t cách ch ng ch c trên đ ầ   ng Đi n Biên Ph  và Tr n

ư ề ậ ả ọ ế ỗ Bình Tr ng. Cho dù còn đôi ch  ch a  th t tho   đáng v  chi ti t, song

ể

ậ

Ti u lu n tri

ế ọ t h c

ấ ấ ượ ữ ủ ả ộ nh ng đóng góp c a chúng cho c nh quan Hà N i là r t  n t ng và tích

ể ể ạ ự c c. Có th  k  thêm khách s n Sakura góc công viên Lênin hay Lake View

ố ườ ự ầ ầ Hotel đ u d c đ ệ ng Thanh Niên. Rõ ràng vi c xây d ng nhà cao t ng ở

ộ ộ ự ư ề ượ ạ ễ Hà N i đang di n ra m t cách t do mà ch a h  đ c quy ho ch. Chúng ta

ồ ươ ự ủ ệ ỏ ậ ọ ơ có kinh nghi m c a khu v c H  G m nên đã t ố ớ    ra th n tr ng h n đ i v i

ự ự ế ề ớ ướ ố khu v c Nhà hát l n khi kh ng ch  chi u cao xây d ng d ắ   i 30m và b t

ư ủ ổ ể ỉ ầ ư ề ộ bu c theo phong cách c  đi n. Song đi u đó ch  c n nh ng ch a đ , vì hai

ổ ừ công trình office bld 63 Lý Thái T  và Opera Hotel t lúc còn đang thi công

ỏ ố ứ ấ ớ ớ ớ đã t ra tranh ch p v i Nhà hát l n thành ph , t c là v i chính công trình

ượ ủ ạ ủ ế ứ ự ế ả ộ ế đ c coi là ch  đ o c a khu v c – m t di s n ki n trúc h t s c tinh t và

ộ ủ quý báu c a Hà N i.

ộ ơ ể ố ự ầ ố ộ Thành ph  là m t c  th  s ng. Xây d ng nhà cao t ng là m t ph ươ   ng

ị ươ ứ ể ừ ề ộ ế ế th c phát tri n đô th  v n lên đ  cao. T  lâu chúng ta đ u bi ữ   t đ n nh n

ố ớ ộ ả ị ạ ả ạ mô hình đô th  d ng lòng ch o và d ng bát úp mà đ i v i Hà N i c  hai mô

ề ỏ ư ế ậ ợ hình này đ u t ề ặ  ra ch a th t phù h p. V  m t lý thuy t, chúng ta mong

ấ ố ự ề ể ầ ạ ố ơ mu n phát tri n khu v c cao t ng ra ngo i vi, n i còn nhi u đ t tr ng và

ệ ổ ề ả ồ ạ ầ ứ ấ ằ ớ có đi u ki n t ch c m i các c u trúc h  t ng, nh m b o t n trung tâm

ư ộ ố ổ ự ế ế ể ả ổ ph  c  nh  m t di s n ki n trúc t ng th . Song trên th c t các nhà đ u t ầ ư

ự ế ắ ơ ỉ ị ề ử ụ   ể đ u ch  nh m đ n khu v c trung tâm này, và các đ n v  có quy n s  d ng

ắ ạ ộ ố ấ ạ đ t t i đây vì m i l ố ợ ướ i tr ơ ộ   c m t trong cu c đua tìm đ i tác đã t o c  h i

ầ ấ ọ ộ ị cho nhà cao t ng m c lên trong vùng c m đ a đó m t cách tràn lan và t ự

ộ ờ ư ộ ế ộ phát. Cho nên Hà N i bây gi ư , nh  m t ki n trúc s  đã nói vui, là m t cái

ủ ả ỗ ỗ ị ặ ừ ấ ả ch o th ng l ch  và b  g m nh m t ng m ng.

ữ ủ ộ ế ế   2. Nh ng nguyên nhân ch  quan và khách quan tác đ ng đ n ki n

trúc Hà N i:ộ

ế ớ ạ ụ ữ ế ướ Nh ng ti ng kêu gào vang lên y u t, l c lõng và vô d ng tr ự   c th c

ự ể ờ ợ ườ ứ ề ẩ ế ế t xây d ng ồ ạ t, không th  ch  đ i. Ng i có chút ki n th c v  th m m ỹ

ể

ậ

Ti u lu n tri

ế ọ t h c

ỉ ấ ự ư ấ ắ ộ ổ ầ   ả c m th y có m t cái gì đó không  n, nh ng ch  b t l c, nhìn nhau l c đ u

ủ ọ ư ơ ữ ế ạ ngao ngán vì ti ng nói c a h  nh  r i vào gi a sa m c! Các nhà làm kinh t ế

ẹ ượ ề ả ố thì chua chát: “Đ p mà ăn đ ử   c à! Thành ph  ph i có càng nhi u nhà c a

ố ọ ủ ươ ế ẩ ồ ỹ càng t t”. H  ch  tr ị   ng làm giàu lên đã, r i hãy nói đ n th m m  đô th .

ử ể ậ ự Mà cũng th t khó x : Không đ  dân t xây thì làm sao có thêm ch  đ ỗ ể ở

ậ ả ừ ấ ố ọ ỗ ể các khu t p th  nay đã quá t i và xu ng c p nghiêm tr ng, t ng là n i kinh

ề ườ ầ ư ướ ồ ự hoàng cho nhi u ng i. Chính ngu n đ u t n c ngoài cho xây d ng đang

ộ ặ ủ ồ ộ ộ ạ t o nên b  m t ph n vinh c a Hà N i. Không riêng gì Hà N i mà nay thì

ố ầ ữ ẫ ớ ờ ả ướ c  n c đang đ i đ u v i nh ng mâu thu n th i kinh t ế ị ườ  th  tr ể   ng, tri n

ộ ướ ủ ơ ở ị ư ệ ế khai trong m t n ậ   ầ c nông nghi p ch a có đ y đ  c  s , đ nh ch , lu t

ề ả ể ế ố ớ ộ pháp làm n n t ng cho phát tri n kinh t theo l i m i. Hà N i làm sao thoát

ở ử ủ ủ ậ ả ộ ổ ố n i s  ph n chung c a các th  đô Đông – Nam Á khi bu c ph i m  c a ra

ế ớ ượ ố ữ ệ ấ ớ làm ăn v i th  gi i, cái đ ị   c cái m t và các căn b nh c  h u kèm theo nh p

ấ ầ ế ễ ả ả ị ườ ộ đ  đô th  hóa: m t d n di s n ki n trúc và c nh quan, ô nhi m môi tr ng,

ắ ạ ố ổ ộ ách t c giao thông, h  sâu ngăn cách giàu nghèo, n n nhà chu t, kinh t ế

ủ ủ ự ườ ậ ư ỉ v a hè c a khu v c phi chính quy c a ng i nông thôn nh p c .

ờ ổ ế ồ ộ ả ả       Cái gì r i cũng có cái giá ph i tr . Ki n trúc Hà N i th i đ i m i đ ớ ượ   c

ự ế ứ ư ề ấ nhi u th , nh ng cũng m t đi không ít. Trong th c t ư   ộ ẫ , Hà N i v n ch a

ơ ế ị ườ ể ẳ ề ở ả ấ ặ chuy n h n sang c  ch  th  tr ng, c  trong v n đ ấ   . Gánh n ng bao c p

ề ớ ườ ở ử ờ ườ ẫ v n còn duy trì cho khá nhi u gi ề i, nhi u ng i. Th i m  c a, ng i dân

ư ề ườ bung ra, có cái sai, cái đúng. Nh ng ít ra nhi u ng ỗ i đã có ch  kha khá.

ư ẹ ử ệ ỗ ộ ơ   ư Nhà c a ch a đ p, còn h n đ n, nh ng đã tăng ti n nghi, khang trang h n

ướ ể ố ư ố ỉ ườ ươ ố ị tr c. Nh ng đó ch  là thi u s , đa s  ng ồ i có đ ng l ẫ   ng c  đ nh v n

ấ ấ ả ạ ở ộ ộ ườ còn r t v t v  vì n n nhà . Hà N i đang là m t công tr ớ   ự ng xây d ng l n,

ử ụ ệ ề ệ ạ ậ ậ ỹ ớ   ớ ủ ạ v i đ  d ng công trình hi n đ i, s  d ng nhi u k  thu t, v t li u m i

ậ ằ ầ ư ướ ả ấ ự nh t. Ph i nhìn nh n r ng đ u t n c ngoài cho xây d ng đang đem l ạ   i

ổ ẳ ạ ộ ự ồ ớ ở ủ lu ng sinh khí m i, làm sôi n i h n ho t đ ng xây d ng Th  đô. Tuy

ể

ậ

Ti u lu n tri

ế ọ t h c

ư ượ ề ạ ấ ể ọ ậ ậ v y, bên c nh đó còn r t nhi u cái “ch a đ c”, th m chí còn có th  g i là

ủ ệ ầ ấ ọ ườ ự ỗ ạ ấ m t mát, tr m tr ng nh t là vi c phá h y môi tr ng và s  h n lo n trong

ổ ế ự ế ả ộ ớ nghành xây d ng. Hà N i còn n i ti ng v i “nhà chóp”. Nó lan đ n c  TP

ớ ỡ ẽ ể ồ ỉ ở ầ ằ H  Chí Minh và các t nh. Tìm hi u lý do m i v  l ra r ng kh i đ u là

ườ ộ ở ỗ ở ề ng i đi lao đ ng ề  Đông Âu v , có ti n mà không có ch ộ   ậ  bèn t u m t

ả ấ ể ạ ặ ồ kho nh đ t còn r ẻ ở ngo i thành ho c quanh H  Tây đ  xây nhà. Trong

ả ọ ọ ờ ổ ỉ ủ ầ đ u h  ch  có hình  nh sang tr ng c a các lâu đài th i Trung c  Đông Âu,

ả ỗ ủ ọ ứ ế ọ ể ớ v i mái nh n, mái c  hành và c  l châu mai. C  th , h  ra ki u cho nhà

ộ ạ ư ự ể ầ ầ th u xây d ng. Nay thì ki u nhà này cũng ít d n, nh ng Hà N i l ộ   i có m t

ướ ế ế ự ầ ạ d ng chóp khác do n c ngoài thi t k , d ng lên nào mái chùa, đ u đao,

ượ ạ ả ầ ồ r ng ph ng, úp lên nóc nhà cao t ng. Khách s n Shareton còn làm c  khu

ổ ớ ể ế ả ậ ớ ố ti p tân, s nh l n ki u đình chùa, rõ ràng là không ăn nh p n i v i kh i cao

ạ ằ ệ ẩ ả ấ ộ ỹ ị ắ   ầ t ng hi n đ i đ ng sau. Th m m  đô th  còn là m t m nh đ t hoang v ng

ở ư ể ễ ậ ộ Hà N i, nói nh  ki u KTS Nguy n Lu n.

ấ ừ ừ ế ầ ộ ơ ộ ấ         Hà N i đã t ng đi đ u trong c n bi n đ ng nhà đ t v a qua nên đã th y

ử ỉ ị ử ữ ệ ấ ằ ớ xu t hi n nh ng làng đô th  n a quê n a t nh, v i ngõ xóm ngo n ngoèo,

ụ ộ ớ ị ạ ầ ư ư ở ầ ạ ậ ỹ ch y theo các tr c l m i m , h u nh  ch a trang b  h  t ng k  thu t đô

ề ợ ợ ị ườ ế ỉ th . Các “xóm li u”, “ch  cóc”, “ch  ng ạ ộ i”, các ho t đ ng kinh t v a hè

ự ặ ắ ơ ố ộ ạ ậ ệ ậ ồ có m t kh p n i. T c đ  xây d ng l i quá d n d p, lu t l ư   ấ  nhà đ t ch a

ư ẵ ố ắ ữ ủ ạ ớ ỉ ầ đ y đ , quy ho ch ch a s n sàng. Đó m i ch  là nh ng cái r i r m nhìn

ấ ừ ạ ự ự ị ủ ự ạ th y t bên ngoài. Nhìn l ả   i th c l c nhân s  quy ho ch đô th  c a ta, ph i

ậ ằ ự ạ ả ạ ộ ư   công nh n r ng các cán b  quy ho ch và qu n lý quy ho ch xây d ng ch a

ỉ ượ ự ấ ạ ậ ạ qua th c hành bao nhiêu, ch  đ ả c đào t o theo bài b n cũ r t l c h u so

ớ ạ ể ư ừ ụ ớ v i tình hình phát tri n m i, l ớ   i ch a t ng ph  trách công trình quy mô l n

ế ự ế ạ ộ ờ ể   – chi n tranh và cái nghèo trong m t th i gian dài đã h n ch  s  phát tri n

ề ặ ế ạ ụ ậ ủ ủ c a ngành ki n trúc, quy ho ch c a chúng ta. V  m t này ta còn t t h u so

ể

ậ

Ti u lu n tri

ế ọ t h c

ướ ộ ừ ề ự ể ộ ế ớ v i các n c khu v c Đông – Nam Á. Chuy n đ t ng t t n n kinh t xã

ơ ộ ủ h  ch  nghĩa sang kinh t ế ị ườ  th  tr ng càng làm ta lúng túng h n.

ồ ạ ớ ủ ữ 3. Nh ng t n t ố i l n c a thành ph :

ủ ế ể ệ ố ố ử Ki n trúc là bi u hi n c a văn hóa, l ố ị   i s ng qua nhà c a, ph  th .

ể ệ ự ằ ữ ề ế ộ ố Ki n trúc Hà N i nay th  hi n s  gi ng co gi a cái cũ, truy n th ng và cái

ố ế ớ ố ổ ư ử ả ộ ộ ị m i, qu c t hóa. M t thành ph  c  nh  Hà N i có l ch s  dài c  nghìn

ễ ơ ự ể ế ộ ỗ ạ năm d  d i vào s  phát tri n h n lo n khi bi n thành m t trung tâm chính

ị ế ủ ả ướ ư ữ ộ tr , kinh t và văn hóa c a c  n ơ ả ủ   ặ c. Hà N i có nh ng đ c tr ng c  b n c a

ở ủ các th  đô Đông – Nam Á:

ầ ư ị ớ ­  Quá trình hình thành khá nhanh qu n c  đô th  l n

ố ạ ị ậ ệ ấ ộ ớ ­ Xu t hi n m t khu đô th  t p trung v i thành ph  h t nhân quá t ả   i,

ố ệ ơ ấ ề ặ ọ ở ố bao b c b i các thành ph  v  tinh còn mang n ng c  c u truy n th ng văn

ệ ướ ặ ằ ớ hóa xóm làng, văn minh nông nghi p lúa n c, v i m t b ng dân trí còn

th p:ấ

ậ ư ừ ự ồ ủ ị ạ ­ S  ph n vinh c a đô th  thu hút dân nh p c  t nông thôn t o ra các

ư ự ự ố ậ ữ ầ ị khu đ nh c  t phát, nghèo nàn. Có s  đ i l p rõ nét gi a nhà cao t ng, khu

ở ụ ụ ọ sang tr ng và các xóm nhà l p x p nghèo nàn.

ề ặ ệ ệ ề ấ ấ ị Nhi u căn b nh đô th  xu t hi n, nh t là v  m t nhân văn:

ố ­ H  ngăn cách giàu nghèo ngày càng sâu

ườ ộ ễ ị ấ ườ ậ ư ệ ­ Môi tr ng xã h i d  b  x u đi, do ng ế i nh p c  thi u vi c làm,

ệ ạ ệ ề ệ ộ ở ư ngh  nghi p không rõ r t. T  n n xã h i tăng nhanh ạ  các khu t m c  đó

ễ ẽ ắ ầ ọ ­ Ô nhi m, ách t c giao thông s  ngày càng tr m tr ng

ấ ầ ế ả ả ị ­ Di s n ki n trúc, c nh quan đô th  ngày càng m t d n.

ả ấ ế ủ ừ ệ ệ ị T  lâu, đô th  hóa là h  qu  t t y u c a quá trình công nghi p hóa,

ệ ạ ị ạ ứ ạ ồ ờ hi n đ i hóa. Đô th  hóa cũng đem l i s c m nh và giàu có, đ ng th i cũng

ệ ằ ộ ị là nguyên nhân gây ra các căn b nh đô th . Hà N i không n m ngoài quy

ậ ướ ớ ạ ắ ổ ố ộ ố lu t đó. Tr c m t, Hà N i đang đ i phó v i n n bùng n  dân s , tăng

ể

ậ

Ti u lu n tri

ế ọ t h c

ưở ế ệ ượ ự ự ự ể tr ng kinh t nhanh và hi n t ng xây d ng t phát. S  di chuy n lao

ố ấ ế ấ ằ ộ đ ng nông thôn lên thành ph  là t ồ   ồ t y u, nh t là khi đ ng b ng sông H ng

ấ ế dân đông và thi u đ t canh tác.

ủ ệ ể ể ạ ộ ế   Hà N i có th  rút kinh nghi m phát tri n c a b n và tìm cách bi n

ế ạ ệ ươ ủ ể ậ ả ự s  phát tri n ch m c a mình thành th  m nh và b o v  t ằ   ng lai b ng

ữ ứ ể ặ ờ ị ử ả   cách phát huy – ch  không nên làm lu m  – nh ng đ c đi m l ch s , c nh

ủ ả ế quan và di s n ki n trúc c a mình.

ộ ộ ể ị ử II. Đ  có m t Thăng Long – Hà N i 2000 năm l ch s :

ầ ủ ặ ứ ự ộ ộ ế ể ả ủ   1.Hà N i – m t di s n ki n trúc ch a đ ng đ y đ  đ c đi m c a

ấ ấ ự ộ ề ể ạ ị m t đô th  mang d u  n nhi u giai đo n xây d ng và phát tri n:

ừ ữ ầ ả ồ ứ ề ắ Ngay t nh ng ngày đ u gi i phóng mi n B c đã d n s c mình hàn

ế ươ ụ ế ự ầ ắ g n v t th ng chi n tranh, khôi ph c kinh t ế ể ướ  đ  b c đ u xây d ng c ơ

ủ ấ ộ ộ ỗ ủ   ế ở ậ s  v t ch t cho ch  nghĩa xã h i. Đ n nay, trong m t chu i dài lâu c a

ế ệ ế ư ủ ữ ế ễ ỗ   nh ng di n bi n đó, các th  h  ki n trúc s  c a chúng ta luôn mang n i

ề ộ ọ ộ ứ ni m say mê day d t, m t khát v ng t ỏ t cùng, mong m i tìm ra m t h ộ ướ   ng

ủ ậ ộ ộ ế đi, m t phong cách – phong cách ki n trúc xã h i ch  nghĩa mang đ m đà

ữ ề ộ ọ ớ ả ắ b n s c dân t c. Nh ng công trình m i m c lên, đây đó có nhi u tranh cãi

ư ượ ữ ượ ư ượ ậ ị gi a cái “ch a đ c” và cái “đ c”. Th t khó xác đ nh cái “ch a đ c” khi

ườ ộ ề ộ ả ằ ạ mà ng ủ   ậ i ta nhìn nó b ng m t c m nh n, trên m t n n quy ho ch c a

ố ư ủ ớ ộ ỏ ỉ thành ph  ch a hoàn ch nh v i đúng nghĩa c a nó. Đó là m t đòi h i khách

ư ầ ằ quan c n phân tích, đánh giá cho công b ng, chính xác. Nh ng cái “đ ượ   c”

ậ ỗ ượ ượ ấ thì th t có ý nghĩa, vì m i công trình đ ự c xây d ng lên, đ c đánh d u và

ậ ố ẽ ở ứ ệ ờ ộ qua th i gian nó s  tr  thành ch ng tích, là hi n v t s ng cho m t th i k ờ ỳ

ộ ộ ị ủ “th nh” “suy” c a m t dân t c.

ữ ở ố ổ S  dĩ ngày nay chúng ta còn ph  c , la vì ông cha ta, nh ng th  h ế ệ

ướ ế ữ ắ ớ ư ể ế ặ tr c, bi t gìn gi nó, ho c ch a đ  tâm đ n nó thì s p t ỷ ệ   i đây k  ni m

ộ ớ 1000 năm Thăng Long – Hà N i, chúng ta m i có cái mà nói, còn có cái mà

ể

ậ

Ti u lu n tri

ế ọ t h c

ự ở ượ ế t ằ  hào. Công b ng mà nói, ộ ố  đây ngoài m t s  di tích đã đ ạ c x p h ng và

ầ ạ ỉ ị ề ế ố s  công trình có giá tr  v  ki n trúc thì đa ph n còn l i ch  có ý nghĩa v ề

ế ế ầ ộ ờ ị ả   th i gian, mà ít mang m t giá tr  nào khác. Th  thì, ý ki n cho là c n ph i

ả ạ ặ ệ ể ộ ố ự phá đi ho c c i t o tri t đ  m t s  công trình nào đó đã xây d ng trong

ư ượ ữ ầ ị ề ầ ộ ượ nh ng năm g n đây b  coi là “ch a đ c” là m t đi u c n đ ắ   c cân nh c

ướ ộ ả ế ủ ứ ủ ề ệ tr ế c khi đi đ n m t gi i pháp ti t ki m ti n c a và công s c c a Nhà

ướ ủ ẽ ể ờ ứ n c và c a nhân dân. Có l ả    hãy đ  th i gian minh ch ng và mách b o

ố ớ ữ ả ầ chúng ta c n ph i làm gì đ i v i nh ng công trình đó.

ừ ể ạ ớ ạ ị Đ  tránh tình tr ng các công trình v a m i xây xong l ậ   i b  “đòi” đ p

ộ ầ ể ủ ộ ố ổ ươ ạ ỏ b  đi, Hà N i c n có m t quy ho ch t ng th  c a thành ph  cho t ng lai,

ệ ạ ế ớ ề ợ ế ặ đ c bi t là quy ho ch chi ti t, phù h p v i n n kinh t ủ   , chính sách c a

ự ể ụ ể ấ ầ ừ ạ ộ ừ t ng giai đo n và r t c n có m t mô hình c  th  cho t ng khu v c đ  cho

ườ ể ượ ộ ồ ư ế ế ỗ ỗ ỗ m i ng ề i dân đ u hi u đ c và m i ki n trúc s , m i H i đ ng ki n trúc

ế ế ệ ươ ọ ộ ơ ở ể có c  s  đ  thi t k  và phê duy t ph ng án m t cách khoa h c, chính xác,

ượ ữ ố ầ ế tránh đ c nh  t n kém không c n thi t.

ấ ề ả ồ ố ổ ớ ủ ị 2. V n đ  b o t n ph  c  v i du l ch th  đô

ẽ ỷ ệ ộ ủ ử ị Hà N i c a chúng ta vào năm 2010 s  k  ni m l ch s  1000 năm.

ế ư ấ ủ ị ế ố ổ ộ ộ ộ ạ   ả ổ Th  nh ng ph  c  Hà N i, m t di s n c  nh t c a dân t c đã b  bi n d ng

nhanh chóng.

ề ừ ả ố ề ố ổ ộ ộ ấ   ỗ    Hà N i hình thành 36 ph  c  và m i ph  đ u có m t ngh  v a s n xu t,

ạ ở ủ ủ ứ ề ỏ ệ ừ v a buôn bán, l ơ i là n i ăn c a ông ch . Đi u đó ch ng t ả ồ    vi c b o t n

ả ắ ố ổ ủ ố ườ ớ ự ph  c  là ph i g n lion v i s  làm ăn sinh s ng c a ng ứ i dân, ch  không

ầ ư ộ ả ể ở ự ớ ầ ơ đ n thu n là đ u t xây d ng và di b t dân đi đ  tr  thành m t b o tàng

ộ ả ố ổ ứ ả ằ ố ộ ế   khô c ng. Ph  c  ph i là m t b o tàng s ng đ ng b ng không gian ki n

ư ộ ộ ố ớ ờ ườ ế ữ ế ơ trúc x a c ng v i cu c s ng đ i th ng và h n th  n a là k  sinh nhai, là

ế ườ ừ ệ cách làm giàu mang đ n cho ng i dân t ả ồ  chính vi c b o t n khu ph  c ố ổ

ị ướ ự ệ ợ ớ này. Đó m i là đ nh h ộ   ng h p lòng dân mà chúng ta nên th c hi n. M t

ể

ậ

Ti u lu n tri

ế ọ t h c

ủ ữ ườ ị trong nh ng cách làm giàu c a ng ằ i dân và cũng n m trong đ nh h ướ   ng

ủ ướ ể ộ ị ả chung c a Đ ng và Nhà n ệ   c là phát tri n du l ch – m t ngành công nghi p

ướ ư ế ấ ẫ   không khói. H ng đi  y hoàn toàn đúng, nh ng đáng ti c là chúng ta v n

ả ồ ứ ư ữ ể ệ ệ ị ch a có nh ng bi n pháp đ  ngành du l ch góp s c vào vi c b o t n ph ố

ấ ố ớ ộ ề ố ổ ấ ẫ ị ổ ở c , b i ph  c  là m t ti m năng h p d n nh t đ i v i khách du l ch khi t ớ   i

ủ ề ề ằ ậ ộ ị ộ   thăm Th  đô. Nhi u du khách đ u có chung m t nh n đ nh r ng: Hà N i

ề ế ề ả ộ ố ị ặ   ả ắ ph i là m t thành ph  du l ch có b n s c v  văn hóa, v  ki n trúc và đ c

ệ ộ ố ờ ườ ủ ườ ứ ộ bi t là trong cu c s ng đ i th ng c a con ng i. M t minh ch ng th c t ự ế

ạ ả ư ấ ả ở t i b n Lác – Mai Châu là khách r t thích tho i mái th  giãn ủ    nhà sàn c a

ườ ở ủ ệ ầ ằ ặ ng ứ i Thái, ch  không nhà mái b ng dù đ y đ  ti n nghi, m c dù giá

ư ậ ẫ ấ ở nh  nhau. V y Mai Châu h p d n du khách b i cái duyên c a b n s c t ủ ả ắ ừ

ơ ộ ữ ừ ữ ề ố ừ ẫ   ộ nh ng ngôi nhà truy n th ng gi a m t vùng r ng núi th  m ng. T  d n

ố ổ ủ ứ ụ ậ ộ ộ ự ế ợ   ch ng trên, ta hãy v n d ng vào m t ô ph  c  c a Hà N i, có s  k t h p

ự ữ ế ệ ớ ị ươ ướ gi a du l ch v i ki n trúc, và th c hi n theo ph ng châm “Nhà n c và

ề ằ ự ạ ị ắ   ộ nhân dân cùng làm”.  Chúng ta tin m t đi u r ng, s  ho ch đ nh đúng đ n

ườ ọ ẽ ư ề ấ ộ ẽ ạ s  t o cho ng i dân m t ni m h ng ph n, h  s  yên tâm cùng Nhà n ướ   c

ữ ủ ủ ề ả ế ầ ư đ u t , cùng gi gìn di s n văn hóa c a th  đô và khi n n kinh t đã phát

ậ ự ể ườ ế ượ tri n, theo quy lu t t nhiên ng ẽ ấ i dân s  th y h t đ ả   ị ủ c giá tr  c a di s n

ấ ỗ ấ ấ ộ ấ ố ỉ ề   y, m i t c đ t là m t t c vàng ch  dùng cho kinh doanh, còn mu n có đi u

ọ ự ả ậ ộ ư ộ ế ở ơ ki n ệ ở ố ơ  t t h n thì h  t gi m m t đ  c  trú, tách h  đ n n i khác cho

ơ ợ h p lý h n.

ờ ợ ệ ầ ạ ờ ổ Th i gian không ch  đ i, chúng ta c n hoàn thi n quy ho ch t ng th ể

ế ộ ể ự ủ ừ ố ộ và chi ti t các khu ph  Hà N i đ  công cu c xây d ng Th  đô t ng b ướ   c

ượ ả ữ ữ ệ ể ể ắ ằ ọ đ c c i thi n v ng ch c, nhanh chóng đ  có th  hy v ng r ng nh ng th ế

ỷ ệ ộ ẽ ệ h  mai sau khi k  ni m 2000 năm Thăng Long – Hà N i s  còn có cái đ ể

ự ộ ủ ữ ư ố mà nói, mà t hào là Hà N i c a chúng ta còn có nh ng khu ph  nh  ph ố

ữ ể ườ ế ị ử ế ộ ổ ệ c  hi n nay và cũng đ  nh ng ng i vi ủ   t l ch s  ki n trúc Hà N i, c a

ể

ậ

Ti u lu n tri

ế ọ t h c

ệ ể ế ở ẽ ỗ Vi t Nam còn có cái đ  mà vi ờ t cho các đ i sau, b i l ỗ    m i công trình, m i

ượ ử ộ ự ề ạ ngôi nhà đ ấ ấ ị c xây d ng lên đ u mang d u  n l ch s  m t giai đo n phát

ể ủ ư ủ ể ỗ ỗ ộ tri n c a m i đi m dân c , c a m i dân t c.

ể

ậ

Ti u lu n tri

ế ọ t h c

Ậ

Ế

K T LU N

ộ ự ậ ể ộ ị ấ ế Quá trình phát tri n đô th  là m t s  v n đ ng t t y u, quá trình này

ữ ế ấ ả ẫ ộ ớ ị ữ   ẽ s  tác đ ng đ n c u trúc đô th  làm n y sinh nh ng mâu thu n m i gi a

ề ả ồ ị ả ồ ề ể ệ ấ v n đ  b o t n và phát tri n. Quan ni m v  các giá tr  b o t n trong đó bao

ả ươ ụ ự ề ậ ộ ố ỹ ồ g m c  ph ng pháp và k  thu t xây d ng truy n th ng ph  thu c vào s ự

ế ộ ế ị ẽ ử ể ị ị ậ nh n bi t giá tr  đó trong toàn b  ti n trình l ch s  phát tri n đô th . S  còn

ề ề ấ ả ườ ử ẽ ể nhi u v n đ  khác n y sinh trên con đ ủ ị ng phát tri n c a l ch s , s  còn

ứ ệ ề ữ ả ộ ị nhi u thách th c khác trong vi c gìn gi ữ    các giá tr  di s n dân t c – nh ng

ẽ ạ ư ế ề ấ ể cái đã m t mát đi nhi u trong chi n tranh, nh ng s  l ơ   i còn nguy hi m h n

ị ấ ế ậ ố ừ khi b  m t mát ngay trong quá trình tái thi t thành ph . Vì v y, ngay t bây

ờ ướ ữ ữ ị ướ ể gi Nhà n c nên có nh ng chính sách, nh ng đ nh h ng phát tri n thích

ả ắ ể ậ ộ ộ ộ ợ h p đ  có m t Thăng Long – Hà N i mang đ m b n s c dân t c.

ể

ậ

Ti u lu n tri

ế ọ t h c

Ả

Ệ

TÀI LI U THAM KH O

ộ ế ư ệ ế ạ T p chí ki n trúc – H i ki n trúc s  Vi t Nam

ể

ậ

Ti u lu n tri

ế ọ t h c

Ụ

Ụ

M C L C

ờ L i nói đ u ầ ......................................................................................................1

ộ N i dung ...........................................................................................................2

ế ộ I. Ki n trúc Hà N i sau 12 năm nhìn l ạ ......................................................2 i

ệ ế ộ 1. Ki n trúc Hà N i hi n nay ...........................................................................2

ủ ữ ế ế ộ 2. Nh ng nguyên nhân ch  quan và khách quan tác đ ng đ n ki n trúc

Hà N iộ ...............................................................................................................3

ồ ạ ớ ủ ữ 3. Nh ng t n t i l n c a thành ph ố................................................................5

ộ ộ ể ị II. Đ  có m t Thăng Long ­ Hà N i 2000 năm l ch s ử...............................6

ứ ự ủ ặ ủ ể ế ả ầ ộ ộ ộ 1. Hà N i ­ m t di s n ki n trúc ch a đ ng đ y đ  đ c đi m c a m t đô

ấ ấ ủ ự ề ạ ị th  mang d u  n c a nhi u giai đo n xây d ng và phát tri n ể .......................6

ề ả ồ ố ổ ớ ấ ị 2. V n đ  b o t n ph  c  v i du l ch th  đô ủ .................................................7

ế K t lu n ậ .........................................................................................................10

ệ Tài li u tham kh o ả .......................................................................................11