BOÄ GIAÙO DUÏC VAØ ÑAØO TAÏO BOÄ Y TEÁ
TRÖÔØNG ÑAÏI HOÏC Y HAØ NOÄI
[ \
TRAÀN NGOÏC AÙNH
NGHIEÂN CÖÙU ÑAËC ÑIEÅM LAÂM SAØNG
VAØ TÖÏ KHAÙNG THEÅ CUÛA MOÄT SOÁ BEÄNH DA
BOÏNG NÖÔÙC TÖÏ MIEÃN TAÏI BEÄNH VIEÄN DA LIEÃU
THAØNH PHOÁ HOÀ CHÍ MINH
Chuyeân ngaønh : DA LIEÃU
Maõ soá : 62.72.35.01
TOÙM TAÉT LUAÄN AÙN TIEÁN SÓ Y HOÏC
Haø Noäi - 2010
C«ng tr×nh ®−îc hoμn thμnh t¹i:
Tr−êng ®¹i häc Y Hµ Néi
Ng−êi h−íng dÉn khoa häc:
1. GS.TS. PHẠM HOÀNG PHIỆT
2. PGS.TS. TRẦN LAN ANH
Ph¶n biÖn 1: PGS.TS. Ph¹m V¨n HiÓn
Ph¶n biÖn 2: PGS.TS. Lª §×nh Roanh
Ph¶n biÖn 3: PGS.TS. §Æng V¨n Em
LuËn ¸n ®−îc b¶o vÖ tr−íc héi ®ång chÊm LuËn ¸n cÊp Nhµ n−íc
häp t¹i Tr−êng §¹i häc Y Hµ Néi.
Vµo håi 14 giê ngµy 14 th¸ng 7 n¨m 2010.
Cã thÓ t×m hiÓu luËn ¸n t¹i:
- Thư viện Quốc gia
- Thư viện Trường Đại học Y Hà Nội
- Viện Thông tin – Thư viện Y học Trung ương
CÁC CÔNG TRÌNH ĐÃ CÔNG BỐ
LIÊN QUAN ĐẾN LUẬN ÁN
1. Traàn Ngoïc AÙnh, Traàn Lan Anh (2008), "Ñoái chieáu laâm saøng
vaø xeùt nghieäm mieãn dòch huyønh quang cuûa moät soá beänh da
boïng nöôùc töï mieãn", Y hoïc thöïc haønh, 1, 24 - 27.
2. Traàn Ngoïc AÙnh, Traàn Lan Anh (2008), "Ñaëc ñieåm laâm saøng
vaø keát quaû xeùt nghieäm mieãn dòch huyønh quang trong beänh
da boïng nöôùc töï mieãn döôùi thöôïng bì", Y hoïc thöïc haønh, 2,
73-76.
CHÖÕ VIEÁT TAÉT
BP : Bullous pemphigoid
CP : Cicatrical pemphigoid: Pemphigoid theå seïo
DH : Dermatitis herpetiformis: vieâm da daïng herpes
DIP : Drug – induced Pemphigus: Pemphigus do thuoác
EBA : Epidermolysis bullosa acquisita: ly thöôïng bì boïng nöôùc maéc phaûi
GP : Gestational pemphigoid: Pemphigoid thai ngheùn
KN : Khaùng nguyeân
KT : Khaùng theå
LP : Lichen plan: lichen phaúng
LAD : Linear IgA disease: Beänh da taêng IgA thaønh daûi
MDHQ : Mieãn dòch huyønh quang
MDHQGT : Mieãn dòch huyønh quang giaùn tieáp
MDHQTT : Mieãn dòch huyønh quang tröïc tieáp
PE : Pemphigus erythematosus: Pemphigus theå ñoû da
PF : Pemphigus foliaceus: Pemphigus theå vaåy laù
PH : Pemphigus herpetiformis: Pemphigus daïng herpes
PNP : Paraneoplastic pemphigus: Pemphigus theå aù u
Pvul : Pemphigus vulgaris: Pemphigus theå thoâng thöôøng
PVe : Pemphigus vegetans: Pemphigus suøi
PS : Pemphigus seborrheic: Pemphigus tieát baõ hay da môõ
SLE : Systemic lupus erythematosus: Lupus ban ñoû heä thoáng
Tp HCM : Thaønh phoá Hoà Chí Minh
XN : Xeùt nghieäm
Ñaët vaán ñeà
1. Tính caáp thieát cuûa ñeà taøi
Beänh da boïng nöôùc töï mieãn (BDBNTM) laø nhoùm beänh da boïng nöôùc coù
cô cheá beänh sinh lieân quan quaù trình töï mieãn. Beänh xaûy ra khaép nôi treân theá
giôùi. Tæ leä vaø taàn suaát töøng theå beänh thay ñoåi töø 0,5 – 4/100.000 daân tuøy
töøng vuøng, töøng quoác gia.
Soá lieäu haøng naêm cuûa beänh vieän Da Lieãu Thaønh phoá Hoà Chí Minh cho thaáy
tæ leä BDBNTM coù khuynh höôùng taêng trong nhöõng naêm gaàn ñaây. Naêm 2005, tæ
leä pemphigus, pemphigoid laø 0,20%, tæ leä vieâm da daïng herpes laø 0,004% treân
toång soá beänh nhaân ñeán khaùm. Naêm 2006, tæ leä naøy laø 0,20% vaø 0,0059%. Tuy tæ
leä BDBNTM khoâng cao nhö nhieàu beänh ngoaøi da khaùc nhöng dieãn bieán beänh
phöùc taïp vaø vieäc chaån ñoaùn cuõng nhö ñieàu trò gaëp nhieàu khoù khaên.
Vieäc chaån ñoaùn phaân bieät caùc BDBNTM coøn chöa roõ raøng do thieáu tieâu
chuaån. Töø tröôùc ñeán nay, chaån ñoaùn caùc BDBNTM chuû yeáu döïa vaøo caùc ñaëc
ñieåm laâm saøng vaø caùc xeùt nghieäm moâ beänh hoïc. Tuy nhieân, töø khi xeùt
nghieäm mieãn dòch, ñaëc bieät laø caùc xeùt nghieäm mieãn dòch huyønh quang
(MDHQ) tröïc tieáp (TT) vaø giaùn tieáp (GT) phaùt trieån trong BDBNTM, ngöôøi
ta môùi bieát ñöôïc söï thay ñoåi mieãn dòch treân töøng beänh cuï theå, töø ñoù coù theå
chaån ñoùan chính xaùc theå beänh, nghieân cöùu veà cô cheá beänh sinh, ñaùnh giaù veà
möùc ñoä tieán trieån cuõng nhö hieäu quaû ñieàu trò treân laâm saøng.
Do tính khoa hoïc vaø vai troø quan troïng trong chaån ñoaùn, ôû nhieàu nöôùc
treân theá giôùi, caùc xeùt nghieäm MDHQTT vaø MDHQGT ñaõ ñöôïc thöïc hieän
thöôøng qui taïi caùc phoøng xeùt nghieäm. Tuy nhieân, ôû Vieät nam, cho ñeán nay söï
hieåu bieát veà hai kyõ thuaät xeùt nghieäm naøy cuõng nhö giaù trò cuûa noù trong chaån
ñoaùn BDBNTM coøn raát haïn cheá. Vì theá, ñeà taøi “Nghieân cöùu ñaëc ñieåm laâm
saøng vaø töï khaùng theå cuûa moät soá beänh da boïng nöôùc töï mieãn taïi beänh vieän
Da lieãu thaønh phoá Hoà Chí Minh” ñöôïc tieán haønh nhaèm muïc tieâu:
2. Muïc tieâu cuûa ñeà taøi
1) Khaûo saùt ñaëc ñieåm laâm saøng cuûa moät soá beänh da boïng nöôùc töï mieãn taïi
Beänh vieän Da lieãu thaønh phoá Hoà Chí Minh.
2) Xaùc ñònh töï khaùng theå taïi moâ da vaø trong maùu baèng kyõ thuaät mieãn dòch
huøynh quang treân beänh nhaân BDBNTM.
3) So saùnh keát quaû xeùt nghieäm mieãn dòch huyønh quang vôùi hình aûnh laâm
saøng vaø moâ beänh hoïc trong chaån ñoaùn BDBNTM.
3. YÙ nghóa thöïc tieãn vaø nhöõng ñoùng goùp môùi cuûa luaän aùn
BDBNTM coù cô cheá phöùc taïp, nhieàu hình thaùi vaø vieäc chaån ñoaùn xaùc
ñònh caùc theå beänh khoù chính xaùc. Vieäc aùp duïng moät soá kyõ thuaät hieän ñaïi ñeå