BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO ĐẠI HỌC HUẾ TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM PHẠM THỊ THANH LOAN DẠY HỌC THEO CHỦ ĐỀ CHƯƠNG “DÒNG ĐIỆN TRONG CÁC MÔI TRƯỜNG” VỚI SỰ HỖ TRỢ CỦA MÁY VI TÍNH
Chuyên ngành: LÝ LUẬN VÀ PHƯƠNG PHÁP DẠY HỌC MÔN VẬT LÝ Mã số: 60.14.011
LUẬN VĂN THẠC SĨ GIÁO DỤC HỌC
NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC TS. PHAN GIA ANH VŨ Huế, năm 2014
1
LỜI CAM ĐOAN
Tôi xin cam đoan đây là công trình nghiên cứu của riêng
tôi, các số liệu và kết quả nghiên cứu nêu trong luận văn là
trung thực, được các đồng tác giả cho phép sử dụng và chưa
từng được công bố trong bất kỳ một công trình nào khác.
Tác giả
2
Phạm Thị Thanh Loan
LLỜỜII CCẢẢMM ƠƠNN
Tôi xin chân thành cảm ơn Ban giám hiệu, Phòng Đào tạo sau đại
học, quý Thầy, Cô giáo Khoa Vật lí Trường Đại học Sư phạm Huế đã giúp
đỡ tôi trong quá trình học tập, nghiên cứu và thực hiện đề tài.
Tôi xin chân thành cảm ơn Ban giám hiệu cùng các Thầy Cô giáo
Trường Trung học phổ thông Nguyễn Hữu Cảnh đã tạo mọi điều kiện cho
tôi hoàn thành nhiệm vụ học tập và nghiên cứu.
Đặc biệt, tôi xin bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc về sự hướng dẫn tận tình
của Thầy giáo TS. Phan Gia Anh Vũ trong suốt thời gian nghiên cứu và
hoàn thành luận văn này.
Cuối cùng, tôi bày tỏ lòng biết ơn đối với gia đình, bạn bè, đồng
nghiệp đã giúp đỡ, động viên, khuyến khích tôi an tâm học tập và hoàn
thành luận văn này.
Huế, tháng 06 năm 2014 Tác giả
3
Phạm Thị Thanh Loan
MỤC LỤC
Trang
Phụ bìa .................................................................................................................... i
Lời cam đoan .......................................................................................................... ii
Lời cảm ơn ............................................................................................................ iii
MỞ ĐẦU ................................................................................................................ 9
1. Lí do chọn đề tài .................................................................................................. 9
2. Lịch sử vấn đề nghiên cứu ................................................................................. 11
3. Mục tiêu nghiên cứu .......................................................................................... 12
4. Giả thuyết khoa học ........................................................................................... 12
5. Nhiệm vụ nghiên cứu......................................................................................... 12
6. Đối tượng nghiên cứu ........................................................................................ 13
7. Phạm vi nghiên cứu ........................................................................................... 13
8. Phương pháp nghiên cứu ................................................................................... 13
9. Những đóng góp của luận văn ........................................................................... 14
10. Cấu trúc luận văn ............................................................................................. 14
Chương 1: CƠ SỞ LÍ LUẬN VÀ THỰC TIỄN CỦA DẠY HỌC THEO CHỦ
ĐỀ VÀ SỰ HỖ TRỢ CỦA MÁY VI TÍNH TRONG DẠY HỌC VẬT LÍ ....... 15
1.1. Dạy học theo chủ đề ....................................................................................... 15
1.1.1. Khái niệm .................................................................................................... 15
1.1.2. Mục tiêu của DHTCĐ .................................................................................. 16
1.1.3. Đặc điểm ..................................................................................................... 17
1.1.4. Các giai đoạn tổ chức dạy học theo chủ đề ................................................... 18
1.1.4.1. Lựa chọn chủ đề học tập ........................................................................... 18
1.1.4.2. Xác định mục tiêu của chủ đề dạy học ...................................................... 19
1.1.4.3. Xây dựng bộ câu hỏi định hướng .............................................................. 19
1.1.4.4. Xây dựng hệ thống bài tập ........................................................................ 20
1.1.4.5. Tổ chức các hoạt động dạy học ................................................................. 21
1.1.4.6. Đánh giá quá trình học tập của học sinh .................................................... 21
1.1.5. Vai trò của giáo viên và học sinh ................................................................. 22
4
1.1.5.1. Vai trò của giáo viên ................................................................................. 22
1.1.5.2. Vai trò của học sinh .................................................................................. 23
1.1.6. So sánh dạy học truyền thống với dạy học theo chủ đề................................. 24
1.2. MVT và vai trò của MVT trong việc hỗ trợ DHTCĐ ...................................... 25
1.2.1. Chức năng của MVT .................................................................................... 25
1.2.1.1. Chức năng lưu trữ và cung cấp thông tin ................................................... 25
1.2.1.2. Chức năng minh họa ................................................................................. 26
1.2.1.3. Chức năng hỗ trợ thí nghiệm ..................................................................... 26
1.2.1.4. Chức năng bồi dưỡng năng lực tự học, tự kiểm tra, đánh giá của HS .............. 27
1.2.1.5. Phối hợp với các phương tiện hiện đại làm phương tiện nghe nhìn ............ 27
1.2.2. Sử dụng MVT hỗ trợ DHTCĐ ..................................................................... 27
1.2.2.1. Vai trò hỗ trợ của MVT đối với GV trong DHTCĐ................................... 28
1.2.2.2. Vai trò hỗ trợ của MVT đối với HS trong DHTCĐ ................................... 28
1.3. Tổ chức DHTCĐ với sự hỗ trợ của MVT ....................................................... 29
1.3.1. Các giai đoạn của DHTCĐ có sự hỗ trợ của MVT ....................................... 29
1.3.2. Quy trình tổ chức DHTCĐ với sự hỗ trợ của MVT ...................................... 30
1.4. Thực trạng dạy học chương “Dòng điện trong các môi trường” ở trường Trung
học phổ thông ........................................................................................................ 31
1.4.1. Điều tra thực trạng ....................................................................................... 31
1.4.2. Kết quả điều tra ........................................................................................... 32
1.5. Kết luận chương 1 .......................................................................................... 35
Chương 2: TỔ CHỨC HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC THEO CHỦ ĐỀ CHƯƠNG
“DÒNG ĐIỆN TRONG CÁC MÔI TRƯỜNG” VỚI SỰ HỖ TRỢ CỦA MÁY
VI TÍNH ............................................................................................................... 37
2.1. Đặc điểm của chương “Dòng điện trong các môi trường” theo chương trình Vật
lí 11 Trung học phổ thông ..................................................................................... 37
2.1.1. Cấu trúc chương .......................................................................................... 37
2.1.2. Chuẩn kiến thức kĩ năng cần đạt khi học chương “Dòng điện trong các môi
trường” .................................................................................................................. 37
2.2. Lựa chọn chủ đề học tập chương “Dòng điện trong các môi trường” .............. 38
2.2.1. Chủ đề 1: Bản chất dòng điện trong các môi trường ..................................... 39
5
2.2.2. Chủ đề 2: Mạ điện ....................................................................................... 39
2.2.3. Chủ đề 3: Khám phá một số dụng cụ, thiết bị điện thông thường trong đời
sống ...................................................................................................................... 39
2.3. Thiết kế tư liệu trên MVT hỗ trợ dạy học ........................................................ 40
2.4. Dạy học theo chủ đề với sự hỗ trợ của MVT ................................................... 42
2.4.1. Chủ đề 1: Bản chất dòng điện trong các môi trường ..................................... 42
2.4.1.1. Xác định mục tiêu của chủ đề ................................................................... 42
2.4.1.2. Xây dựng bộ câu hỏi định hướng .............................................................. 43
2.4.1.3. Thiết kế tư liệu học tập hỗ trợ cho chủ đề.................................................. 45
2.4.1.4. Tổ chức các hoạt động dạy học ................................................................. 46
2.4.1.5. Kiểm tra đánh giá...................................................................................... 48
2.4.2. Chủ đề 2: Mạ điện ....................................................................................... 48
2.4.2.1. Xác định mục tiêu của chủ đề ................................................................... 48
2.4.2.2. Xây dựng bộ câu hỏi định hướng .............................................................. 49
2.4.2.3. Thiết kế tài liệu học tập hỗ trợ cho chủ đề ................................................. 50
2.4.2.4. Tổ chức các hoạt động dạy học ................................................................. 52
2.4.2.5. Kiểm tra đánh giá...................................................................................... 53
2.4.3. Chủ đề 3: Khám phá một số dụng cụ, thiết bị điện thông thường trong đời
sống ...................................................................................................................... 54
2.4.3.1. Xác định mục tiêu của chủ đề ................................................................... 54
2.4.3.2. Xây dựng bộ câu hỏi định hướng .............................................................. 54
2.4.3.3. Thiết kế Tài liệu học tập hỗ trợ cho chủ đề................................................ 55
2.4.3.4. Tổ chức các hoạt động dạy học ................................................................. 56
2.4.3.5. Kiểm tra đánh giá...................................................................................... 58
2.4.4. Thiết kế tiến trình dạy học cụ thể các chủ đề trong chương “Dòng điện trong
các môi trường với sự hỗ trợ của MVT .................................................................. 58
2.4.4.1. Tiến trình dạy học chủ đề 1 ....................................................................... 58
2.4.4.2. Tiến trình dạy học chủ đề 2 ....................................................................... 61
2.5. Kết luận chương 2 .......................................................................................... 65
Chương 3: THỰC NGHIỆM SƯ PHẠM ........................................................... 67
3.1. Mục đích thực nghiệm sư phạm ...................................................................... 67
6
3.2. Đối tượng và nội dung thực nghiệm sư phạm .................................................. 67
3.2.1. Đối tượng .................................................................................................... 67
3.2.2. Nội dung ...................................................................................................... 67
3.3. Phương pháp thực nghiệm sư phạm ................................................................ 68
3.4. Quá trình thực nghiệm sư phạm ...................................................................... 68
3.4.1. Chuẩn bị ...................................................................................................... 68
3.4.2. Chọn mẫu thực nghiệm ................................................................................ 68
3.4.3. Tiến hành hoạt động dạy học ....................................................................... 69
3.4.4. Đánh giá kết quả học tập .............................................................................. 69
3.5. Kết quả thực nghiệm sư phạm......................................................................... 69
3.5.1. Quan sát thực nghiệm .................................................................................. 69
3.5.2. Xử lý kết quả thực nghiệm sư phạm ............................................................. 73
3.5.3. Kiểm định giả thuyết thống kê ..................................................................... 76
3.6. Kết luận chương 3 .......................................................................................... 78
KẾT LUẬN .......................................................................................................... 80
TÀI LIỆU THAM KHẢO ................................................................................... 82
7
PHỤ LỤC ............................................................................................................. P1
DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT
Viết tắt Viết đầy đủ
DHTCĐ: Dạy học theo chủ đề
CH: Câu hỏi
CHBH: Câu hỏi bài học
CHKQ: Câu hỏi khái quát
CHND: Câu hỏi nội dung
GV: Giáo viên
HS: Học sinh
8
PHT: Phiếu học tập
MỞ ĐẦU
1. Lí do chọn đề tài
Nước ta hiện nay đang bước vào thời kì công nghiệp hóa, hiện đại hóa với
mục tiêu đến năm 2020 cơ bản trở thành nước công nghiệp, hội nhập. Để bắt kịp
với xu thế phát triển nhanh chóng của thế giới việc đào tạo nguồn nhân lực được
xem là khâu đột phá trong chiến lược phát triển kinh tế xã hội. Vấn đề đổi mới
Giáo dục và Đào tạo được sự quan tâm của toàn Đảng toàn dân, Nghị quyết Đại
hội Đảng toàn quốc lần thứ XI đã khẳng định “Đổi mới căn bản, toàn diện nền
giáo dục Việt Nam theo hướng chuẩn hóa, hiện đại hóa, xã hội hóa, dân chủ hóa
và hội nhập quốc tế”.[5]
Sự bùng nổ về thông tin tạo nên sự chênh lệch giữa kho tàng kiến thức khổng
lồ với kiến thức đưa vào chương trình học phổ thông; giữa sự gia tăng không ngừng
của kiến thức và sự giới hạn của thời gian học; giữa thực tiễn biến động và nội dung
kiến thức đã "đông cứng" trong sách giáo khoa. Nhiệm vụ của giáo viên (GV) trong
giai đoạn này là phải làm sao truyền đạt được cho học sinh (HS) nhiều thông tin cần
thiết, giúp HS có thể giải quyết những vấn đề đa dạng hằng ngày, cập nhật những
kiến thức, kĩ năng được chọn lọc đưa vào chương trình học để tránh tình trạng bị lạc
hậu hoặc thiếu hụt so với nhu cầu cuộc sống… Thực tế này cho thấy cần phải thay
đổi quan điểm về dạy học, không nhất thiết phải dạy tất cả kiến thức trong sách một
cách trình tự theo các bài học mà có thể cấu trúc lại một số nội dung thành một chủ
đề, tinh giản một số kiến thức và đưa thực tiễn vào bài học “Trên cơ sở kế hoạch
dạy học đã được phê duyệt, tổ/nhóm chuyên môn, giáo viên có thể thiết kế tiến trình
dạy học cụ thể cho mỗi chủ đề mà không nhất thiết phải theo bài, tiết trong sách
giáo khoa”[4]. Dạy học không chỉ có truyền thụ kiến thức mà còn phải bồi dưỡng
cho học sinh những kĩ năng cần thiết để học sinh có thể nắm bắt kiến thức, vận
dụng nó trong thực tiễn.
Theo quan điểm dạy học mới thì kiến thức, kĩ năng và thái độ ứng xử chỉ có
thể hình thành thông qua hoạt động tìm tòi, khám phá, trao đổi giao tiếp… Phương
pháp dạy học mới là dựa theo phương châm “Lấy người học làm trung tâm” trong
9
đó GV giữ vai trò tổ chức và hướng dẫn các hoạt động của HS còn HS là người tích
cực, chủ động, sáng tạo chiếm lĩnh tri thức. Đổi mới phương pháp dạy học được
luật Giáo dục qui định ở Điều 28.2 như sau: “Phương pháp giáo dục phổ thông
phải phát huy tính tích cực, tự giác, chủ động, sáng tạo của học sinh; phù hợp với
đặc điểm của từng lớp học, môn học; bồi dưỡng phương pháp tự học, khả năng làm
việc theo nhóm; rèn luyện kỹ năng vận dụng kiến thức vào thực tiễn; tác động đến
tình cảm, đem lại niềm vui, hứng thú học tập cho học sinh”[12]
Với tinh thần đổi mới giáo dục, nhiều mô hình dạy học xuất hiện góp phần
nâng cao chất lượng giáo dục, trong đó dạy học theo chủ đề (DHTCĐ) được xem là
phù hợp với mục tiêu phát triển hiện nay và đáp ứng nhu cầu học tập trong thế kỷ
XXI. DHTCĐ mang tính tích hợp, nội dung chủ đề gắn với thực tế, kiến thức được
tinh giản đồng thời cũng được bổ sung từ thực tiễn cuộc sống một cách phù hợp,
sao cho vẫn đảm bảo chuẩn kiến thức kĩ năng mà chương trình quy định thông qua
đó phát huy tính cực học tập, sáng tạo và hợp tác của HS.
Hiện nay, trong nhà trường, máy vi tính (MVT) được xem là một phương tiện
dạy học hiện đại mang lại hiệu quả cao bởi tính năng hỗ trợ đa dạng của nó đối với
việc truyền thụ kiến thức, phát triển tư duy, rèn luyện kĩ năng thực hành, ôn tập,
củng cố, kiểm tra đánh giá cho đến việc giáo dục nhân cách người lao động mới. Sử
dụng MVT vào dạy học không chỉ phù hợp với cấu trúc logic, đặc điểm của quá
trình dạy học mà còn có lợi cho việc tổ chức hoạt động nhận thức của HS trong quá
trình học tập. [15]
Năm học 2012 - 2013 Bộ Giáo dục và Đào tạo đã phát động cuộc thi “Dạy
học theo chủ đề tích hợp dành cho giáo viên trung học” với mục tiêu: “Góp phần
đổi mới hình thức dạy học, đổi mới phương pháp dạy học, đổi mới phương pháp
kiểm tra đánh giá, kết quả học tập, tăng cường ứng dụng hiệu quả công nghệ thông
tin trong dạy học” được sự hưởng hứng nhiệt tình của nhiều giáo viên, mang lại
hiệu quả cao trong giáo dục. Tuy nhiên các chủ đề dự thi chủ yếu tập trung ở các
môn xã hội, rất ít chủ đề về môn vật lí. Điều đó có thể do nhiều nguyên nhân: thời
gian, trình độ chuyên môn, đã quen với phương pháp và hình thức dạy học cũ chưa
muốn thay đổi theo hình thức dạy học mới... Thiết nghĩ, môn vật lí là môn học gần
gũi nhiều với tự nhiên, rất nhiều hiện tượng trong tự nhiên được giải thích bằng kiến
thức vật lí. Nếu chúng ta có đủ bản lĩnh vượt qua những rào cản trên thì môn vật lí
10
sẽ tạo nhiều hứng thú cho HS, nâng cao được chất lượng dạy học.
Trong chương trình vật lí phổ thông một số kiến thức có khả năng tích hợp
thành một chủ đề. Chương “Dòng điện trong các môi trường” Vật lí 11 là chương
có rất nhiều ứng dụng thực tiễn như bóng đèn, ống phóng điện tử, mạ điện... nhưng
thời gian phân bố cho từng bài học khó đủ để học sinh tiếp cận được các ứng dụng
đó và nếu cứ theo hình thức dạy học truyền thống sẽ gây ra sự nhàm chán, HS chỉ
học để đối phó. Khi phân tích chương dòng điện trong các môi trường xét thấy
chương này phù hợp cho việc tích hợp thành chủ đề dạy học, hướng học sinh chủ
động tìm kiếm chiếm lĩnh kiến thức, gắn kiến thức vào thực tiễn cuộc sống.
Với những lí do đã trình bày ở trên, chúng tôi chọn thực hiện đề tài Dạy
học theo chủ đề chương “Dòng điện trong các môi trường” với sự hỗ trợ của
máy vi tính.
2. Lịch sử vấn đề nghiên cứu
DHTCĐ (Themes based learning) được hình thành từ những năm 1960 tại
vương quốc Anh lớp học tiểu học, nơi mà trẻ em thường cả ngày ở cùng giáo viên,
khi đó giảng dạy xung quanh một chủ đề là cách phù hợp hơn với nhận thức tự
nhiên của trẻ, bởi một vấn đề xẩy ra trong cuộc sống khó có thể giải quyết được
bằng một đơn vị kiến thức riêng lẻ vì thế chương trình có thể được dạy một cách
tích hợp thông qua chủ đề dạy học.[23]
Ở các nước phát triển, có nhiều chủ đề mang tính tích hợp cao ví dụ như là:
năng lượng và sự biến đổi, Trái Đất và vũ trụ… ở Thái Lan, chương trình khoa học
có các chủ đề chính là: Chất; sinh vật và môi trường…
Ở Việt Nam, DHTCĐ đã và đang được sự quan tâm của ngành giáo dục. Một
số công trình nghiên cứu DHTCĐ đưa vào nội dung giảng dạy ở các trường Đại học
sư phạm như tác giả Đỗ Hương Trà với công trình nghiên cứu “Các kiểu tổ chức
dạy học hiện đại trong dạy học vật lý”, trong đó có đề cập đến DHTCĐ và khả năng
vận dụng vào dạy học vật lí ở trường phổ thông nhằm nâng cao chất lượng dạy học.
Trong những năm gần đây, một số luận văn thạc sĩ giáo dục học nghiên cứu về
DHTCĐ như: luận văn của tác giả Ngô Thị Thúy Ngân (ĐHSP Huế - 2011): “Tổ
chức dạy học theo chủ đề chương “Chất khí” Vật lí 10 Trung học phổ thông với sự
hỗ trợ của một số phương tiên dạy học hiện đại”. Tác giả Nguyễn Thị Thanh Hương
11
(ĐHSP Huế - 2012) thực hiện đề tài “Tổ chức dạy học theo chủ đề phần Quang hình
học Vật lí 11 với sự hỗ trợ của một số phương tiện dạy học hiện đại”, những luận
văn này đều vận dụng DHTCĐ với sự hỗ trợ của một số phương tiện dạy học hiện
đại để tổ chức dạy học phần nội dung kiến thức đã nêu.
Trong dạy học vật lí việc sử dụng MVT để hỗ trợ quá trình dạy học góp phần
không nhỏ cho đổi mới phương pháp dạy học, nâng cao chất lượng giáo dục. Có thể
kể đến những công trình nghiên cứu có giá trị như: tác giả Lê Công Triêm và Phan
Gia Anh Vũ (1998) với nghiên cứu giáo dục “Ứng dụng máy vi tính trong dạy học
vật lí ở trường phổ thông”, tác giả Lê Công Triêm (2005) với giáo trình “Sử dụng
máy vi tính trong dạy học vật lý” giảng dạy cho học viên cao học, luận án tiến sĩ
Giáo dục học của tác giả Trần Huy Hoàng (ĐHSP Vinh - 2006) “Nghiên cứu sử
dụng thí nghiệm với sự hỗ trợ của máy vi tính trong dạy học một số kiến thức cơ
học và nhiệt học Trung học phổ thông”. Đây là những nguồn tài liệu quý giá cho
những ai muốn thiết kế bài giảng với sự hỗ trợ của MVT.
Những đề tài trên phần nào làm rõ việc tổ chức DHTCĐ và vai trò của MVT
trong dạy học nói chung và dạy học vật lí nói riêng, tuy nhiên DHTCĐ với sự hỗ trợ
của MVT cho một phần nội dung kiến thức cụ thể như chương “Dòng điện trong
các môi trường” chưa được đề cập đến. Trong đề tài này chúng tôi tiếp tục nghiên
cứu DHTCĐ theo hướng chuyên sâu vào việc dạy học chương “Dòng điện trong các
môi trường” với sự hỗ trợ của MVT.
3. Mục tiêu nghiên cứu
Đề xuất được tiến trình tổ chức dạy học chương “Dòng điện trong các môi
trường” Vật lí 11 Trung học phổ thông trên cơ sở “Dạy học theo chủ đề” với sự hỗ
trợ của máy vi tính.
4. Giả thuyết khoa học
Nếu đề xuất được tiến trình tổ chức dạy học theo chủ đề và vận dụng vào dạy
học chương “Dòng điện trong các môi trường” với sự hỗ trợ của máy vi tính thì sẽ
góp phần nâng hiệu quả dạy học ở trường Trung học phổ thông.
5. Nhiệm vụ nghiên cứu
5.1. Nghiên cứu về DHTCĐ
12
5.2. Nghiên cứu cơ sở lý luận về sử dụng MVT trong dạy học vật lí
5.3. Nghiên cứu cơ sở lí luận DHTCĐ với sự hỗ trợ của MVT
5.4. Nghiên cứu nội dung chương “Dòng điện trong các môi trường” vật lí lớp 11 và
chuẩn kiến thức kĩ năng cần đạt khi dạy học chương này
5.5. Xây dựng bộ câu hỏi định hướng cho chủ đề “Dòng điện trong các môi trường”
5.6. Thiết kế tư liệu trên MVT hỗ trợ cho DHTCĐ
5.7. Tổ chức hoạt động dạy học theo chủ đề “Dòng điện trong các môi trường”
5.8. Xây dựng các tiêu chí đánh giá kết quả học tập
5.9. Thực nghiệm sư phạm để đánh giá kết quả và rút ra kết luận.
6. Đối tượng nghiên cứu
Hoạt động dạy học theo chủ đề “Dòng điện trong các môi trường” với sự hỗ
trợ của MVT.
7. Phạm vi nghiên cứu
Xây dựng và thực hiện các giai đoạn tổ chức DHTCĐ “Dòng điện trong các
môi trường” với sự hỗ trợ của MVT ở trường Trung học phổ thông Nguyễn Hữu
Cảnh thuộc tỉnh Đồng Nai.
8. Phương pháp nghiên cứu
8.1. Phương pháp nghiên cứu lí thuyết
Nghiên cứu nghị quyết của Đảng, các văn bản của Nhà nước và của Bộ Giáo
dục và Đào tạo về đổi mới giáo dục phổ thông
Nghiên cứu DHTCĐ với sự hỗ trợ của MVT
Nghiên cứu sách báo, luận văn, sách giáo khoa...liên quan đến kiến thức về
dòng điện trong các môi trường
8.2. Phương pháp điều tra
Sử dụng phiếu điều tra, thăm dò ý kiến để tìm hiểu về trình độ sử dụng MVT
của HS và thực trạng dạy học chương “Dòng điện trong các môi trường”
Trao đổi với giáo viên về tổ chức hoạt động dạy học chương “Dòng điện
trong các môi trường”
8.3. Phương pháp thực nghiệm sự phạm
Tiến hành thực nghiệm sự phạm tại trường THPT Nguyễn Hữu Cảnh thuộc
tỉnh Đồng Nai.
13
8.4. Phương pháp thống kê toán học
Sử dụng phương pháp thống kê toán học để xử lí các kết quả thực nghiệm sư
phạm nhằm kiểm định giả thuyết nghiên cứu.
9. Những đóng góp của luận văn
* Về lí thuyết
Từ cơ sở lí luận về DHTCĐ và sự hỗ trợ của MVT trong dạy học vật lí, luận
văn đã xây dựng được qui trình tổ chức DHTCĐ với sự hỗ trợ của MVT
* Về thực tiễn
Vận dụng được quy trình tổ chức DHTCĐ với sự hỗ trợ của MVT vào dạy học
chương “Dòng điện trong các môi trường”, cụ thể:
- Xác định được ba chủ đề dạy học cho chương, đó là:
Chủ đề 1: Bản chất dòng điện trong các môi trường
Chủ đề 2: Mạ điện
Chủ đề 3: Khám phá một số dụng cụ, thiết bị điện thông thường trong đời sống
- Xây dựng được kho tư liệu trên MVT hỗ trợ cho dạy học chương “Dòng điện
trong các môi trường” cũng như cho ba chủ đề dạy học nêu trên.
- Thiết kế được tiến trình dạy học cho ba chủ đề, vận dụng vào thực nghiệm sư
phạm thành công đối với 84 HS trường THPT Nguyễn Hữu Cảnh.
- Tạo cơ hội cho HS tiếp cận với phương pháp dạy học hiện đại, tích cực chủ động
trong học tập, dần thay đổi quan niệm truyền thống là vào lớp nghe giảng.
Luận văn đã góp phần khẳng định tính khả thi của việc vận dụng dạy học theo
chủ đề với sự hỗ trợ của MVT trong dạy học vật lí.
10. Cấu trúc luận văn
Ngoài tài liệu tham khảo, phụ lục luận văn gồm ba phần :
Mở đầu
Nội dung
Chương 1. Cơ sở lí luận và thực tiễn của dạy học theo chủ đề và sự hỗ trợ của
máy vi tính trong dạy học vật lí
Chương 2. Tổ chức hoạt động dạy học theo chủ đề “Dòng điện trong các môi
trường” với sự hỗ trợ của máy vi tính
Chương 3. Thực nghiệm sư phạm
14
Kết luận
