BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO BỘ NỘI VỤ …………/………… ……/……
HỌC VIỆN HÀNH CHÍNH QUỐC GIA
ĐỖ TRÀ MY
ĐỔI MỚI TỔ CHỨC VÀ HOẠT ĐỘNG CỦA THANH TRA QUẬN ĐỐNG ĐA, THÀNH PHỐ HÀ NỘI
Chuyên ngành: Quản lý công
Mã số: 8 34 04 03
TÓM TẮT LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN LÝ CÔNG
HÀ NỘI - NĂM 2023
Công trình được hoàn thành tại: HỌC VIỆN HÀNH CHÍNH QUỐC GIA
Người hướng dẫn khoa học: PGS.TS. Vũ Đức Đán, Nguyên GVCC Học viện
Hành chính Quốc Gia
Phản biện 1: TS. Nguyễn Thu An
Phản biện 2: TS. Đinh Văn Minh
Luận văn được bảo vệ tại Hội đồng chấm luận văn thạc sĩ,
Học viện Hành chính Quốc gia
Địa điểm: Phòng 5A, Nhà G - Hội trường bảo vệ luận văn thạc sĩ, Học viện
Hành chính Quốc gia
Số: 77 - Đường Nguyễn Chí Thanh - Quận Đống Đa - TP Hà Nội
Thời gian: vào hồi 14 giờ 00 ngày 28 tháng 6 năm 2023
Có thể tìm hiểu luận văn tại Thư viện Học viện Hành chính Quốc gia
hoặc trên trang Web Ban QLĐT Sau đại học, Học viện Hành chính Quốc gia
1
MỞ ĐẦU
1. Lý do chọn đề tài luận văn
Từ những ngày đầu xây dựng chính quyền nhân dân, Chủ tịch Hồ
Chí Minh đã rất quan tâm đến vấn đề giải quyết đơn thư của nhân dân.
Thời gian qua Thanh tra quận Đống Đa đã hoạt động tích cực gặt
hái được nhiều kết quả tốt trong công tác, tuy nhiên bên cạnh đó vẫn còn
tồn tại bất cập, hạn chế. Vì vậy những yêu cầu cho quản lý nhà nước về
công tác thanh tra nói chung và ở quận Đống Đa nói riêng, thực sự là một
cơ quan bảo vệ pháp luật, nhằm phát hiện sơ hở trong cơ chế quản lý,
chính sách, pháp luật để kiến nghị với cơ quan nhà nước có thẩm quyền
biện pháp khắc phục; phòng ngừa, phát hiện và xử lý hành vi vi phạm
pháp luật; giúp cơ quan, tổ chức, cá nhân thực hiện đúng quy định của
pháp luật; phát huy nhân tố tích cực; góp phần nâng cao hiệu lực, hiệu
quả hoạt động quản lý nhà nước; bảo vệ lợi ích của Nhà nước, quyền và
lợi ích hợp pháp của cơ quan, tổ chức, cá nhân. Từ những lý do này, học
viên chọn đề tài “Đổi mới Tổ chức và hoạt động của thanh tra quận Đống
Đa, Thành phố Hà Nội” làm luận văn thạc sĩ của mình.
2. Tình hình nghiên cứu liên quan đến đề tài luận văn
Trong quá trình hoạt động của ngành Thanh tra kể từ khi ra đời nhất
là khi có Luật Thanh tra 2004, tiếp đó là Luật Thanh tra 2010 và hiện
nay là Luật Thanh tra 2022. Đã luôn thu hút sự quan tâm nghiên cứu của
đông đảo các nhà khoa học, các nhà quản lý, công chức trong toàn ngành Thanh tra. Những công trình nghiên cứu trên phần lớn là nghiên cứu ở tầm vĩ mô, mang tính tổng thể, ở không gian rộng hoặc ở chuyên ngành
nhất định. Do vậy việc nghiên cứu đề tài “Đổi mới Tổ chức và hoạt động
của quận Đống Đa, thành phố Hà Nội” tiếp tục góp phần bổ sung và làm
sâu sắc hơn cơ sở lý luận cũng như thực tiễn về tổ chức và hoạt động của
thanh tra quận
2
3. Mục đích và nhiệm vụ của luận văn
- Mục đích:
Đề tài nghiên cứu làm rõ những vấn đề lý luận cơ bản về tổ chức và
hoạt động của thanh tra quận; đánh giá thực trạng tổ chức, hoạt động của
thanh tra quận Đống Đa tại Thành phố Hà Nội, từ đó đưa ra quan điểm,
đề xuất các giải pháp nhằm tiếp tục đổi mới tổ chức và hoạt động của
thanh tra quận Đống Đa trong thời gian tới.
- Nhiệm vụ:
Luận văn tập trung giải quyết những nhiệm vụ nghiên cứu chủ yếu
sau: Làm rõ cơ sở lý luận về tổ chức và hoạt động của Thanh tra cũng
như lý luận về đổi mới tổ chức và hoạt động của Thanh tra. Đánh giá
thực trạng đổi mới tổ chức và hoạt động của Thanh tra quận Đống Đa
đồng thời chỉ ra những thành tựu đạt được và nguyên nhân, hạn chế trong
tổ chức và hoạt động của Thanh tra quận Đống Đa. Đề xuất các quan
điểm, giải pháp nhằm tiếp tục đổi mới tổ chức và hoạt động của Thanh
tra quận Đống Đa, thành phố Hà Nội.
4. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu của luận văn
- Đối tượng nghiên cứu: Đối tượng nghiên cứu của luận văn là đổi
mới tổ chức và hoạt động của Thanh tra quận Đống Đa, thành phố Hà
Nội.
- Phạm vi nghiên cứu: Về không gian: Luận văn nghiên cứu về đổi
mới tổ chức và hoạt động của Thanh tra quận ở trên một địa bàn cụ thể
là quận Đống Đa, thành phố Hà Nội.
Về thời gian: Từ năm 2011 đến tháng 6 năm 2023.
5. Phương pháp luận và phương pháp nghiên cứu của luận
văn
- Phương pháp luận:
3
Luận văn được nghiên cứu trên cơ sở phương pháp luận của chủ
nghĩa Mác - Lênin; tư tưởng Hồ Chí Minh và các quan điểm của Đảng,
chính sách của Nhà nước ta về tổ chức và hoạt động của thanh tra nhà
nước nói chung và Thanh tra quận nói riêng hiện nay.
- Phương pháp nghiên cứu:
Để hoàn thành mục đích nghiên cứu và nhiệm vụ nghiên cứu luận
văn sử dụng các phương pháp phân tích và tổng hợp, phương pháp quy
nạp và diễn dịch, phương pháp lịch sử và lôgíc, phương pháp hệ thống -
cấu trúc, phương pháp thống kế, so sánh…
6. Ý nghĩa lý luận và thực tiễn của luận văn
Nghiên cứu góp phần làm rõ cơ sở lý luận của tổ chức và hoạt động
của Thanh tra quận, khẳng định thanh tra là nội dung, chức năng thiết
yếu của quản lý nhà nước; là phương thức bảo đảm pháp chế, giữ gìn kỷ
cương, kỷ luật trong quản lý nhà nước; là công cụ bảo đảm, bảo vệ quyền
và lợi ích hợp pháp của công dân.
7. Kết cấu của luận văn
Ngoài phần mở đầu, kết luận và danh mục tài liệu tham khảo, luận
văn được kết cấu thành 3 chương bao gồm:
Chương 1: Cơ sở lý luận và yêu cầu đổi mới về tổ chức và hoạt động
của Thanh tra
Chương 2: Thực trạng đổi mới tổ chức và hoạt động của Thanh tra
quận ở quận Đống Đa, thành phố Hà Nội hiện nay
Chương 3: Quan điểm, giải pháp tiếp tục đổi mới tổ chức và hoạt
động của Thanh tra quận và Thanh tra quận Đống Đa hiện nay
4
Chương 1:
CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ YÊU CẦU ĐỔI MỚI VỀ TỔ CHỨC VÀ
HOẠT ĐỘNG CỦA THANH TRA
1.1 Cơ sở lý luận về tổ chức và hoạt động của thanh tra 1.1.1 Khái niệm, vai trò, đặc điểm và các cơ quan thực hiện
chức năng Thanh tra
- Khái niệm của Thanh tra
Thanh tra là hoạt động xem xét, đánh giá, xử lý theo trình tự, thủ tục
do pháp luật quy định của cơ quan thực hiện chức năng thanh tra đối với
việc thực hiện chính sách, pháp luật, nhiệm vụ, quyền hạn của cơ quan,
tổ chức, cá nhân. Thanh tra nhà nước bao gồm thanh tra hành chính và
thanh tra chuyên ngành.
- Vai trò của Thanh tra
Thanh tra mang vai trò to lớn như: mở rộng và bảo đảm cho quyền
dân chủ của nhân dân được thực thi một cách nghiêm minh; Phát hiện
kịp thời những vi phạm của cán bộ, công chức, loại trừ những biểu hiện
quan liêu, cửa quyền, mất dân chủ, thiếu công bằng, xa rời lợi ích của
nhân dân; Tìm ra những sơ hở, yếu kém trong công tác quản lý, phát hiện
những nội dung chưa phù hợp với yêu cầu thực tế khách quan; Thực hiện
tham mưu cho các cấp chính quyền trong giải quyết khiếu nại hành chính,
nhất là trong việc thực hiện nhiệm vụ theo dõi, đôn đốc các cấp, các
ngành trong việc tiếp công dân, nhận các khiếu nại, tố cáo, giải quyết
khiếu nại, tố cáo và thi hành quyết định giải quyết khiếu nại, tố cáo.
- Đặc điểm về tổ chức và hoạt động của Thanh tra: Thanh tra được tổ chức theo nguyên tắc song trùng trực thuộc; Thanh tra là cơ quan hành
chính; Thanh tra là hoạt động mang tính quyền lực nhà nước; Hoạt động
của Thanh tra quận gắn liền với hoạt động quản lý của UBND, đáp ứng
5
yêu cầu và mục tiêu quản lý nhà nước ở địa phương; Hoạt động của
Thanh tra quận có tính khách quan và độc lập tương đối
- Các cơ quan thực hiện chức năng thanh tra
Cơ quan thanh tra nhà nước, bao gồm: Thanh tra Chính phủ; Thanh
tra bộ, cơ quan ngang bộ (Thanh tra bộ); Thanh tra tỉnh, thành phố trực
thuộc trung ương (sau đây gọi chung là Thanh tra tỉnh); Thanh tra sở;
Thanh tra quận, quận, thị xã, thành phố thuộc tỉnh (sau đây gọi chung là
Thanh tra quận). Cơ quan được giao thực hiện chức năng thanh tra
chuyên ngành
1.1.2 Nguyên tắc tổ chức và hoạt động của Thanh tra
- Nguyên tắc hoạt động của Thanh tra
Tuân theo pháp luật; bảo đảm chính xác, khách quan, trung thực,
công khai, dân chủ, kịp thời. Tiến hành thanh tra phải không trùng lặp về
phạm vi, đối tượng, nội dung, thời gian thanh tra giữa các cơ quan thực
hiện chức năng thanh tra; không trùng lặp trong việc thực hiện quyền khi
tiến hành thanh tra. Không làm cản trở hoạt động bình thường của cơ quan, tổ chức, cá nhân là đối tượng thanh tra.
- Hình thức tổ chức hoạt động Thanh tra
Thứ nhất, Hoạt động thanh tra được thực hiện theo kế hoạch, thanh
tra thường xuyên hoặc thanh tra đột xuất. Thứ hai, Thanh tra theo kế
hoạch được tiến hành theo kế hoạch đã được phê duyệt. Thứ ba, quy định
Thanh tra thường xuyên được tiến hành trên cơ sở chức năng, nhiệm vụ
của cơ quan được giao thực hiện chức năng thanh tra chuyên ngành. Thứ
tư, Thanh tra đột xuất được tiến hành khi phát hiện cơ quan, tổ chức, cá
nhân có dấu hiệu vi phạm pháp luật, theo yêu cầu của việc giải quyết
khiếu nại, tố cáo, phòng, chống tham nhũng hoặc do Thủ trưởng cơ quan
quản lý nhà nước có thẩm quyền giao
6
1.1.3 Thực hiện kết luận Thanh tra.
Được quy định tại Nghị định số 33/2015/NĐ-CP ngày 27/3/2015 quy
định việc thực hiện kết luận thanh tra.
1.1.4 Cơ cấu tổ chức, nhiệm vụ và quyền hạn của Thanh tra
Luật thanh tra 2010; Nghị định 86/2011/NĐ-CP ngày 22/9/2011
Quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành một số điều của Luật Thanh tra;
Nghị định 50/2018/NĐ-CP ngày 09/4/2018 Quy định chức năng, nhiệm
vụ, quyền hạn và cơ cấu tổ chức của Thanh tra Chính phủ; Nghị định
123/2016/NĐ-CP ngày 01/9/2016 quy định chức năng, nhiệm vụ, quyền
hạn và cơ cấu tổ chức của bộ, cơ quan ngang bộ và những nhiệm vụ,
quyền hạn đã quy định rõ cơ cấu tổ chức, nhiệm vụ và quyền hạn của các
cơ quan Thanh tra trong bộ máy Nhà nước.
1.2. Cơ sở lý luận về đổi mới tổ chức và hoạt động của Thanh tra 1.2.1 Khái niệm đổi mới tổ chức và hoạt động của Thanh tra Đổi mới tổ chức và hoạt động của Thanh tra là việc làm thay đổi
cách sắp xếp, bố trí các bộ phận cấu thành Thanh tra nhằm bảo đảm cho
mỗi bộ phận và cả hệ thống tổ chức của Thanh tra phối hợp với nhau tốt
hơn, duy trì và phát huy những hoạt động trong thực hiện chức năng,
nhiệm vụ, quyền hạn phù hợp, hiệu quả hơn; thay đổi cái xấu, những hoạt
động chưa phù hợp, hiệu quả, khắc phục tình trạng lạc hậu bằng những
phương thức tổ chức và hoạt động hợp pháp, hợp lý đáp ứng yêu cầu của
sự phát triển và đòi hỏi ngày càng cao của công tác thanh tra trong quản
lý hành chính nhà nước và đổi mới bộ máy Nhà nước.
1.2.2 Nội dung đổi mới tổ chức và hoạt động thanh tra
Thứ nhất, tiếp tục đổi mới thể chế về tổ chức và hoạt động của thanh
tra, trong đó tập trung sửa đổi Luật Thanh tra 2010, Luật Phòng chống
tham nhũng, Luật Khiếu nại, Luật Tiếp công dân và ban hành các Nghị
7
định của Chính phủ qui định chi tiết hướng dẫn thi hành các Luật này sau
khi được Quốc Hội thông qua.
Thứ hai, tập trung xây dựng, kiện toàn cơ cấu tổ chức hệ thống cơ
quan thanh tra đảm bảo tập trung thống nhất theo cấp hành chính và theo
ngành, lĩnh vực đảm bảo tinh gọn hiệu lực, hiệu quả trong các cơ quan
thanh tra hành chính.
Thứ ba, đối với phương thức hoạt động của các cơ quan Thanh tra
theo cấp hành chính tập trung chuyển sang thực hiện chức năng đánh giá
hiệu quả hoạt động của các cơ quan hành chính nhà nước, của đội ngũ
cán bộ công chức; đề xuất hoàn thiện về cơ chế, chính sách, hướng dẫn
nghiệp vụ và kiểm tra, thanh tra việc thực hiện pháp luật trên các lĩnh
vực tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo, phòng chống tham nhũng.
Thứ tư, đối với công tác cán bộ trong các cơ quan thanh tra phải đổi
mới về công tác qui hoạch, tuyển dụng, bổ nhiệm, đánh giá cán bộ công
chức.
1.2.3 Yêu cầu đổi mới tổ chức và hoạt động của Thanh tra - Đảm bảo về kinh tế
- Đảm bảo về chính trị
- Đảm bảo về tư tưởng
- Đảm bảo về pháp luật
8
Tiểu kết chương 1
Thanh tra là hoạt động xem xét, đánh giá, xử lý theo trình tự, thủ tục
do pháp luật quy định của cơ quan thực hiện chức năng thanh tra đối với
việc thực hiện chính sách, pháp luật, nhiệm vụ, quyền hạn của cơ quan,
tổ chức, cá nhân. Thanh tra nhà nước bao gồm thanh tra hành chính và
thanh tra chuyên ngành
Hoạt động thanh tra rất quan trọng. Các quy định về hoạt động thanh
tra dựa trên cơ sở kế thừa những quy định còn phù hợp của pháp luật
hiện hành đồng thời bổ sung những nội dung mới nhằm tăng cường tính
linh hoạt, tích cực, chủ động và tính tự chui trách nhiệm trong hoạt
động của các cơ quan thanh tra, góp phần nâng cao hiệu lực, hiệu quả
công tác thanh tra. Bên cạnh đó việc tiếp tục quy định hoạt động thanh
tra của cơ quan thanh nhà nước thông qua hoạt động thanh tra hành chính
và hoạt động thanh tra chuyên ngành. Luật Thanh tra còn giao cho các cơ
quan được giao thực hiện nhiệm vụ quản lý nhà nước theo ngành, lĩnh vực
thực hiện chức năng thanh tra chuyên ngành.
9
Chương 2:
THỰC TRẠNG ĐỔI MỚI TỔ CHỨC VÀ HOẠT ĐỘNG CỦA
THANH TRA QUẬN ĐỐNG ĐA, THÀNH PHỐ
HÀ NỘI HIỆN NAY
Quận Đống Đa nằm ở phía Tây Nam của Thành phố Hà Nội. Phía
bắc giáp quận Ba Đình, phía đông bắc giáp quận Hoàn Kiếm (ranh giới
là phố Lê Duẩn), phía đông giáp quận Hai Bà Trưng (ranh giới là phố Lê
Duẩn và đường Giải phóng), phía nam giáp quận Thanh Xuân (ranh giới
là đường Trường Chinh và đường Láng), phía tây giáp quận Cầu Giấy
(ranh giới là sông Tô Lịch).
Quận Đống Đa có diện tích khoảng 9,95km2, gồm 21 phường với
dân số trên 400.110 người.
2.1. Quá trình tổ chức và hoạt động của Thanh tra quận Đống
Đa, Thành phố Hà Nội
2.1.1 Giai đoạn từ năm 2011 đến năm 2016
Tổng số cán bộ làm công tác thanh tra là 08 gồm Chánh thanh tra,
02 Phó Chánh thanh tra và 04 công chức thanh tra và 01 hợp đồng. Về
nghiệp vụ thanh tra, Thanh tra quận có 02 Thanh tra viên chính, 03 Thanh
tra viên và 02 chuyên viên Thanh tra
Thanh tra quận Đống Đa trình Ủy ban nhân dân quận Đống Đa ban
hành quyết định, chỉ thị về công tác thanh tra, giải quyết khiếu nại, tố
cáo, phòng chống tham nhũng; chương trình, biện pháp tổ chức thực hiện
các nhiệm vụ cải cách hành chính thuộc lĩnh vực quản lý Nhà nước được
giao. Trình Chủ tịch Ủy ban nhân dân quận phê duyệt chương trình, kế
hoạch thanh tra hàng năm và các chương trình, kế hoạch khác theo quy
định của pháp luật. Tổ chức thực hiện các văn bản pháp luật, chương
trình, kế hoạch sau khi được Ủy ban nhân dân quận hoặc Chủ tịch Ủy
ban nhân dân quận phê duyệt. Thông tin, tuyên truyền, phổ biến, giáo
10
dục pháp luật về lĩnh vực thanh tra, giải quyết khiếu nại, tố cáo và phòng,
chống tham nhũng; hướng dẫn chuyên môn, nghiệp vụ công tác thanh
tra, giải quyết khiếu nại, tố cáo, phòng, chống tham nhũng cho cán bộ,
công chức thuộc Ủy ban nhân dân 21 phường. Hướng dẫn, kiểm tra, đôn
đốc Chủ tịch Ủy ban nhân dân 21 phường, thủ trưởng cơ quan chuyên
môn thuộc Ủy ban nhân dân quận trong việc thực hiện pháp luật về thanh
tra, giải quyết khiếu nại, tố cáo và phòng, chống tham nhũng
2.1.2 Giai đoạn từ năm 2016 đến năm 2021
Đây giai đoạn Quận Đống Đa bước sang khoá XIX, nhiệm kỳ 2016
– 2021. Cũng là khoảng thời gian Nhà nước ta ban hành các văn bản liên
quan đến tổ chức và hoạt động Thanh tra. Tổng số cán bộ làm công tác
thanh tra là 10 gồm Chánh thanh tra, 02 Phó Chánh thanh tra và 06 công
chức thanh tra và 01 hợp đồng. Về nghiệp vụ thanh tra, Thanh tra quận
có 03 Thanh tra viên chính, 04 Thanh tra viên và 02 chuyên viên Thanh
tra.
Tiếp tục duy trì các quy định từ nhiệm kỳ trước, sang tới nhiệm kỳ
mới UBND Quận Đống Đa đã tăng cường hoạt động phối hợp giữa cơ
quan Thanh tra quận Đống Đa với Uỷ ban Mặt trận Tổ quốc Quận Đống
Đa về hướng dẫn nghiệp vụ công tác cho các Ban Thanh tra nhân dân 21
phường; Phối hợp giữa cơ quan Thanh tra quận Đống Đa với Ban Tiếp
công dân Quận Đống Đa hướng dẫn Ủy ban nhân dân 21 phường, các cơ
quan chuyên môn, đơn vị thuộc quyền quản lý của Ủy ban nhân dân Quận
Đống Đa thực hiện việc tiếp công dân, xử lý đơn. Hướng dẫn Ủy ban
nhân dân 21 phường, các cơ quan chuyên môn, đơn vị thuộc quyền quản
lý của Ủy ban nhân dân Quận Đống Đa nghiệp vụ giải quyết khiếu nại,
tố cáo
2.1.3 Giai đoạn từ năm 2021 đến tháng 6 năm 2023
11
Giai đoạn Quận Đống Đa bước sang khoá XX, nhiệm kỳ 2021 –
2026. Trong giai đoạn này tổ chức bộ máy vẫn giống như nhiệm kỳ trước
nhưng sô lượng cán bộ thay đổi. Gồm có Chánh Thanh tra, không quá 02
Phó Chánh và Thanh tra viên, 01 nhân viên hợp đồng phục vụ công tác
thanh tra. Cụ thể: Tổng số cán bộ làm công tác thanh tra là 11 gồm Chánh
thanh tra, 02 Phó Chánh thanh tra và 07 công chức thanh tra và 01 hợp
đồng. Về nghiệp vụ thanh tra, Thanh tra quận có 03 Thanh tra viên chính,
05 Thanh tra viên và 02 chuyên viên Thanh tra.
Về hoạt động: Cơ bản vẫn giống với nhiệm kỳ trước
2.2 Đánh giá quá trình đổi mới tổ chức và hoạt động của Thanh
tra quận Đống Đa, Thành phố Hà Nội
2.2.1 Kết quả đạt được
Giai đoạn
Từ năm 2011 đến năm 2016
Từ năm 2016 đến năm 2021
Từ năm 2021 đến tháng 6 năm 2023
8
9
11
293
312
97
281
304
91
8
12
Tổng số cán bộ làm công tác thanh tra Các vụ việc Khiếu nại, Tố cáo thuộc thẩm quyền Quận Đống Đa Các vụ việc Khiếu nại, Tố cáo thuộc thẩm quyền Quận đã được giải quyết Các vụ việc Khiếu nại, Tố cáo thuộc thẩm quyền Quận tồn sang nhiệm kỳ tiếp theo Tổng số cuộc Thanh tra
43
35
13
Bảng 2.1. Bảng tổng hợp kết quả tổ chức và hoạt động của Thanh tra quận Đống Đa từ năm 2011 đến tháng 6 năm 2023 * Kết quả đạt được trong tổ chức Thanh tra
Qua từng giai đoạn, Quy chế cơ quan Thanh tra quận Đống Đa cũng
quy định rõ nhiệm vụ, quyền hạn cụ thể đối với lãnh đạo cơ quan thanh
12
tra trong quá trình lãnh đạo, điều hành hoạt động cơ quan. Thanh tra quận
Đống Đa đã thường xuyên quan tâm đến công tác củng cố tổ chức bộ máy
thanh tra, xây dựng đội ngũ công chức thanh tra có trình độ năng lực, xây
dựng lập trường tư tưởng chính trị cho công chức, thanh tra viên, đảng
viên; thường xuyên quan tâm đến công tác bồi dưỡng, nâng cao trình độ
lý luận chính trị, chuyên môn nghiệp vụ cho công chức, chuyên viên; công
chức trong cơ quan đều thực hiện tốt nội dung kỷ luật của ngành. Công
tác đào tạo, nâng cao nghiệp vụ chuyên môn cũng được tập thể lãnh đạo
cơ quan Thanh tra quan tâm. Việc đào tạo bồi dưỡng được tập trung vào
nâng cao trình độ chuyên môn nghiệp vụ, những kiến thức bổ sung đảm
bảo cho công chức có đủ điều kiện, tiêu chuẩn cần thiết để bổ nhiệm vào
ngạch Thanh tra viên.
* Kết quả đạt được trong hoạt động Thanh tra
Dưới sự lãnh đạo, chỉ đạo của cấp trên cùng với sự chủ động, tích cực
của lãnh đạo và đội ngũ cán bộ Thanh tra quận Đống Đa, trong những
năm qua, Thanh tra quận Đống Đa đã hoàn thành tốt công tác trên tất cả
các lĩnh vực: quản lý nhà nước về công tác thanh tra, tiếp dân, giải quyết
khiếu nại, tố cáo; thực hiện quyền thanh tra trực tiếp về kinh tế xã hội và
phòng chống tham nhũng, do vậy đã phục vụ có hiệu quả cho quá trình
phát triển kinh tế xã hội địa phương.
2.2.2 Những tồn tại, hạn chế
* Hạn chế - Về cơ cấu tổ chức Cán bộ thực hiện công tác thanh tra không đảm bảo về số lượng
người. Mặc dù đội ngũ cán bộ công chức Thanh tra quận Đống Đa tốt
nghiệp đại học có tỷ lệ cao nhưng trình độ lý luận chính trị phần lớn là
trung cấp; trình độ chuyên môn, ngoại ngữ, tin học còn nhiều hạn chế;
13
hầu hết cán bộ công chức mới chỉ có kiến thức nhất định ở một lĩnh vực
mà chưa được đào tạo để có trình độ tổng hợp
- Về hoạt động thanh tra
Việc lập kế hoạch thanh tra chỉ căn cứ vào sự chỉ đạo của Thanh tra
Thành phố Hà Nội, Quận ủy Đống Đa, UBND quận Đống Đa là chủ yếu,
còn việc chủ động đề xuất, tham mưu của Thanh tra quận Đống Đa đảm
bảo sát thực tiễn tại quận Đống Đa còn hạn chế.
Đối với các cuộc thanh tra cần sự phối hợp của nhiều phòng, ban thì các
thành viên được trưng tập thường không tập trung thực hiện tốt các
nhiệm vụ do trưởng đoàn phân công vì bị chi phối bởi hoạt động riêng
của phòng; Một số cuộc thanh tra còn chưa đảm bảo thời gian theo quy
định, hàng năm vẫn các cuộc thanh tra bị quá thời hạn do chất lượng
chưa sâu, chưa đạt mục đích. Khiến cho công dân tiếp tục khiếu kiện,
tiếp tố lên các cấp trên. Cơ sở vật chất tại Thanh tra quận Đống Đa còn
hạn chế như: máy tính đã cũ, phần mềm máy tính còn thấp; máy photo
đã từ lâu, thường xuyên hỏng, trục trặc; máy in chưa cấp đủ cho số lượng
cán bộ thực hiện công tác thanh tra.
* Nguyên nhân
Thứ nhất, do quy định của luật Thanh tra và các văn bản hướng dẫn
thi hành thì biên chế công chức của Thanh tra quận được giao trên cơ sở
vị trí việc làm, gắn với chức năng, nhiệm vụ, phạm vi hoạt động và nằm
trong tổng biên chế công chức của quận được cấp có thẩm quyền giao.
Nhưng không nêu là có bao nhiêu biên chế cụ thể, nhất là những quận ở
các thành phố đặc thù như Hà Nội.
Thứ hai, sự phối hợp giữa cơ quan Thanh tra quận Đống Đa với các
phòng ban, ngành thuộc quận Đống Đa chưa được lãnh đạo quận Đống
Đa chỉ đạo sát sao, chưa quy định cụ thể về quy trình phối hợp giữa cơ
quan Thanh tra quận Đống Đa với các phòng, ban thuộc quận Đống Đa.
14
Thứ ba, việc xây dựng kế hoạch thanh tra còn bị động, chưa phát
huy vai trò chủ động xác định đối tượng thanh tra của cơ quan Thanh tra
quận.
Thứ tư, năng lực của cán bộ làm công tác thanh tra còn hạn chế,
thiếu kinh nghiệm thực tiễn. Chủ yếu từ ngành khác chuyển sang nên
chưa được đào tạo bồi dưỡng chuyên sâu về nghiệp vụ thanh tra.
Thứ năm, cơ sở vật chất, trang thiết bị phục vụ công tác thanh tra
còn lỗi thời, không đáp ứng được việc soạn thảo văn bản, tra cứu thông
tin, in ấn photo tài liệu.
Thứ sáu, việc thực hiện Kết luận thanh tra của một số người dân còn
thấp do mang trong mình tư duy bảo thủ, không chấp hành theo quyết
định, tiếp tục khiếu kiện lên các cấp trên với mục đích tranhh giành phần
hơn về mình dù cho Thanh tra quận Đống Đa đã giải quyết theo đúng
luật định.
2.3. Các yếu tố ảnh hưởng tới đổi mới tổ chức và hoạt động của
Thanh tra quận Đống Đa, Thành phố Hà Nội
2.3.1 Yếu tố chính trị - pháp lý
Để cơ quan Thanh tra quận Đống Đa cũng như hoạt động thanh tra
hoạt động hiệu quả phụ thuộc rất nhiều vào yếu tố chính trị - pháp lý, thể
hiện bằng việc sự quan tâm, sâu sát, sự định hướng lãnh đạo, chỉ đạo của
Quận uỷ, sự điều hành của UBND quận Đống Đa; nếu sự lãnh đạo, điều
hành đối với công tác thanh tra tốt, quan tâm, tạo điều kiện cho công tác
này, đảm bảo sự khách quan, độc lập thì hiệu quả của hoạt động thanh
tra sẽ được nâng cao, nếu không sẽ ngược lại. Mặt khác, để tiến hành
hoạt động thanh tra, thanh tra quận Đống Đa phải căn cứ vào những trình
tự, thủ tục do pháp luật quy định, đồng thời căn cứ vào yêu cầu công tác
quản lý, các quy định pháp luật khác để đưa ra những kiến nghị hoặc xử
15
lý các hành vi vi phạm, do vậy đòi hỏi các quy định pháp luật về thanh
tra phải có sự phù hợp, chặt chẽ và đầy đủ.
2.3.2 Yếu tố về tổ chức - cán bộ
Thực tế cho thấy, Thanh tra có vị trí, vai trò rất lớn trong quản lý
nhà nước, tuy nhiên để thực hiện được điều này thì công tác tổ chức - cán
bộ phải được làm tốt. Một bộ máy thanh tra tổ chức hợp lý, tinh gọn có
sự phân công quyền hạn và trách nhiệm rõ ràng, cụ thể; quy định sự phối
hợp nhịp nhàng sẽ là điều kiện đảm bảo cho việc thực hiện tốt hoạt động
thanh tra và ngược lại. Điều này đòi hỏi việc tổ chức hoạt động của Thanh
tra quận Đống Đa phải bám sát luật Thanh tra, phải xác định được đúng
số lượng, chỉ tiêu biên chế trong mỗi cấp, mỗi cơ quan thanh tra tuỳ thuộc
vào yêu cầu, tình hình thực tế của mỗi đơn vị.
2.3.3 Yếu tố về kinh tế - cơ sở vật chất
Yếu tố kinh tế, cơ sở sở vật chất cho hoạt động thanh tra bao gồm
từ trụ sở làm việc, tài sản, trang thiết bị làm việc, các vật tư, đồ dùng
phục vụ tác nghiệp trong hoạt động thanh tra, giải quyết đơn thư như:
bàn, ghế, máy vi tính, máy in…đây là các trang thiết bị cần thiết nhằm
giúp cán bộ, công chức, thanh tra viên tác nghiệp, hoạt động được tốt
hơn. Yếu tố kinh tế còn thể hiện ở chế độ tiền lương, phụ cấp cho cán bộ,
công chức làm công tác thanh tra, nhằm bảo đảm cho cuộc sống của cán
bộ, công chức và gia đình của người làm công tác thanh tra được ở mức
trung bình khá của xã hội trở lên, giúp cán bộ thanh tra yên tâm công tác,
hạn chế tiêu cực trong quá trình hoạt động.
2.3.4 Yếu tố văn hoá - xã hội
Thực tiễn cho thấy, các yếu tố về tổ chức dân cư, truyền thống, thói
quen, phong tục tập quán, tín ngưỡng tôn giáo… đã ảnh hưởng lớn đến
quá trình thực hiện pháp luật của cán bộ, công chức và người dân, đây là
yếu tố trực tiếp tác động đến hoạt động của các cơ quan thanh tra đặc biệt
16
là cơ quan thanh tra quận là cấp gần cơ sở, chịu tác động của văn hoá,
tập quán, thói quen của nhân dân địa phương.
17
Tiểu kết chương 2
Qua nghiên cứu thực trạng đổi mới tổ chức và hoạt động của Thanh
tra quận Đống Đa từ năm 2011 đến nay, nhận thấy tỷ lệ giải quyết đơn
thư của cơ quan Thanh tra quận Đống Đa đều đạt từ 95% trở lên, các
cuộc thanh tra được tổ chức nhiều hơn, các biện pháp phòng chống tham
nhũng được triển khai đồng bộ, đúng quy định, trên địa bàn quận Đống
Đa không xảy ra vụ án tham nhũng nào nghiệm trọng, cho thấy sự quyết
tâm phấn đấu của Thanh tra quận Đống Đa trong công tác thanh tra.
Thanh tra quận Đống Đa đã thường xuyên quan tâm đến công tác
củng cố tổ chức bộ máy thanh tra, xây dựng đội ngũ công chức thanh tra
có trình độ năng lực. Hoàn thành tốt công tác trên tất cả các lĩnh vực:
quản lý nhà nước về công tác thanh tra, tiếp dân, giải quyết khiếu nại, tố
cáo; thực hiện quyền thanh tra trực tiếp về kinh tế xã hội và phòng chống
tham nhũng, do vậy đã phục vụ có hiệu quả cho quá trình phát triển kinh
tế xã hội địa phương.
Song bên cạnh đó, đổi mới tổ chức và hoạt động của Thanh tra quận
Đống Đa vẫn còn những hạn chế nhất định do quy định của luật Thanh
tra và các văn bản hướng dẫn thi hành về biên chế công chức của Thanh
tra quận; Sự phối hợp giữa cơ quan Thanh tra quận Đống Đa với các
phòng ban, ngành thuộc quận Đống Đa; Việc chủ động xây dựng kế
hoạch thanh tra của cơ quan Thanh tra quận Đống Đa; Năng lực của cán
bộ làm công tác thanh tra còn hạn chế, thiếu kinh nghiệm thực tiễn và
cơ sở vật chất, trang thiết bị phục vụ công tác thanh tra; Ý thức chấp
hành Kết luận thanh tra ở một số người dân; cơ sở vật chất đã xuống cấp.
Từ những nguyên nhân, hạn chế trên và thực tế hiện nay Luật Thanh
tra 2022 đã được ban hành, có hiệu lực từ ngày 01/7/2023, trong thời
gian tới Thanh tra quận Đống Đa cần có sự đổi mới để nâng cao tổ chức,
18
hoạt động của Thanh tra quận Đống Đa sao cho phù hợp với pháp luật,
thực tế.
19
Chương 3:
QUAN ĐIỂM VÀ GIẢI PHÁP TIẾP TỤC ĐỔI MỚI TỔ CHỨC VÀ
HOẠT ĐỘNG CỦA THANH TRA QUẬN ĐỐNG ĐA, THÀNH PHỐ
HÀ NỘI
3.1 Quan điểm tiếp tục đổi mới tổ chức và hoạt động của Thanh
tra Quận
3.1.1 Quán triệt tư tưởng của Chủ tịch Hồ Chí Minh và các quan
điểm của Đảng, Nhà nước về công tác thanh tra
Cùng với tư tưởng của Chủ tịch Hồ Chí Minh, việc đổi mới tổ chức,
hoạt động thanh tra hiện nay còn cần phải quán triệt các quan điểm của
Đảng về công tác thanh tra. Để tổ chức Thanh tra phù hợp với tình hình
mới, Đảng ta xác định phải “Cơ cấu lại các cơ quan trong hệ thống hành
chính nhà nước các cấp… phân cấp mạnh cho cấp dưới gắn với hướng
dẫn và thực hiện thanh tra, kiểm tra của cấp trên”; Từ đó đã đề ra mục
tiêu là“Xác lập địa vị pháp lý của các cơ quan thanh tra phù hợp với chức
năng, nhiệm vụ, quyền hạn về thanh tra, tiếp công dân, giải quyết KNTC
và PCTN; tăng cường tính tập trung, thống nhất, chủ động và tự chịu
trách nhiệm trong tổ chức và hoạt động của ngành Thanh tra; xây dựng
ngành Thanh tra, đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức thanh tra chuyên
nghiệp, trách nhiệm, kỷ cương, liêm chính …”
3.1.2 Quan điểm xây dựng Nhà nước pháp quyền Xã hội chủ
nghĩa của Nhân dân, do Nhân dân, vì Nhân dân
Trong quá trình đổi mới tổ chức, hoạt động thanh tra hiện nay trong
đó có thanh tra quận cần phải quán triệt quan điểm xây dựng Nhà nước
pháp quyền XHCN, thanh tra với vai trò giúp Chính phủ thực hiện kiểm
soát quyền lực nhà nước thông qua việc thanh tra, giải quyết KNTC,
PCTN trong cả bộ máy Nhà nước, là một trong những yếu tố bảo vệ pháp
luật, góp phần xây dựng lên Nhà nước pháp quyền.
20
3.1.3 Đổi mới tổ chức và hoạt động của Thanh tra quận gắn với
việc tiếp tục cải cách nền hành chính Nhà nước, phù hợp với chức
năng quản lý Nhà nước trong điều kiện mới
Quá trình đổi mới tổ chức, hoạt động của ngành Thanh tra phải bám
sát nội dung Nghị quyết 30c/NQ-CP của Chính phủ ngày 08/11/2011 ban
hành Chương trình tổng thể cải cách hành chính nhà nước giai đoạn
2011-2020. Đây là cơ sở pháp lý quan trọng để ngành Thanh tra sắp xếp,
kiện toàn tổ chức lại bộ máy cho phù hợp với Chương trình tổng thể cải
cách hành chính nhà nước, đáp ứng yêu cầu phát triển ngành Thanh tra
theo hướng tinh gọn, hiệu quả, toàn diện, hợp lý, trong đó ưu tiên nâng
cao hiệu quả là nội dung xuyên suốt trong định hướng đổi mới tổ chức,
hoạt động thanh tra.
3.1.4 Đổi mới tổ chức và hoạt động của Thanh tra quận là một
yêu cầu cấp thiết nhưng không nóng vội mà phải theo lộ trình cụ thể,
từng bước vững chắc phù hợp với đổi mới hệ thống chính trị đáp
ứng yêu cầu nâng cao hiệu lực hoạt động của bộ máy nhà nước,
phòng chống tham nhũng và hội nhập quốc tế hiện nay.
Để đổi mới một cách căn bản, toàn diện phải được dựa trên đổi mới
từng phần. Với những nhiệm vụ thiết thực, trước mắt Thanh tra quận cần
thực hiện đầy đủ, có kế hoạch từng bước theo kế hoạch của UBND quận,
phù hợp với nội dung đổi mới và cải cách hành chính chung của Chính
phủ, chuẩn bị về nhân sự, cơ cấu tổ chức, lực lượng.
3.2 Các giải pháp tiếp tục đổi mới tổ chức và hoạt động của
Thanh tra Quận
- Tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác Thanh tra
quận Đống Đa
- Hoàn thiện các văn bản pháp luật về Thanh tra quận Đống Đa
21
- Đổi mới, nâng cao hiệu quả công tác tuyên truyền, phổ biến, giáo
dục pháp luật, quán triệt các chủ trương của Đảng, pháp luật của Nhà
nước về công tác thanh tra, khiếu nại, tố cáo và đấu tranh phòng chống
tham nhũng
- Xây dựng đội ngũ cán bộ thực hiện công tác thanh tra tại quận Đống
Đa chất lượng
- Đổi mới phương thức hoạt động, nâng cao hiệu quả hoạt động
- Nâng cao chất lượng của kết luận thanh tra
- Tăng cường mối quan hệ giữa cơ quan thanh tra với các ban, ngành,
Mặt trận Tổ quốc, các đoàn thể chính trị xã hội thuộc quận Đống Đa,
UBND các phường thuộc quận Đống Đa
- Ứng dụng các thành tựu khoa học - kỹ thuật vào công tác thanh tra
- Quan tâm, thực hiện tốt chính sách thi đua, khen thưởng, chế độ lương, phụ cấp, chăm lo đời sống vật chất, tinh thần đối với công chức thanh tra
22
Tiểu kết chương 3
Đổi mới tổ chức và hoạt động Thanh tra quận Đống Đa là một đòi
hỏi cấp thiết và phù hợp với đường lối đổi mới bộ máy nhà nước của
Đảng và Nhà nước ta. Quá trình đổi mới phải đảm bảo các yêu cầu về
kinh tế, chính trị, tư tưởng, pháp luật đồng thời phải tiếp thu học tập có
chọn lọc kinh nghiệm của các nước, các địa phương phù hợp với thực tiễn
ở Việt Nam nói chung và ở quận Đống Đa nói riêng. Đổi mới cần bám
sát các quan điểm tư tưởng của Đảng, chính sách pháp luật của Nhà nước
và quy định tại địa phương.
Để nâng cao hiệu quả hoạt động của công tác thanh tra cần phải áp
dụng nhiều biện pháp từ tổ chức, cán bộ đến thay đổi phương thức hoạt
động, tăng cường trang thiết bị cơ sở vật chất. Song, giải pháp mang tính
then chốt, quyết định đối với quá trình đổi mới tổ chức hoạt động thanh
tra là yếu tố con người, do đó Đảng, Nhà nước cần thực sự quan tâm tới
việc đào tạo, bồi dưỡng, thu hút và tạo điều kiện thuận lợi cho công chức
làm công tác thanh tra.
23
KẾT LUẬN
Qua nghiên cứu cơ sở lý luận và thực tiễn đổi mới tổ chức và hoạt
độ của Thanh tra; sau khi khảo sát, đánh giá tình hình tổ chức và hoạt
động của Thanh tra quận Đống Đa, tôi xin đưa ra một số kết luận như
sau:
Thứ nhất, thanh tra quận vừa là một chức năng thiết yếu, vừa là giai
đoạn trong quản lý hành chính nhà nước.
Thứ hai, đổi mới tổ chức và hoạt động của Thanh tra quận cần phải
gắn liền với đổi mới hoạt động của toàn ngành thanh tra và quá trình cải
cách hành chính đang được thực hiện trong cả nước và tại quận Đống Đa
trên cơ sở học tập, kế thừa những yếu tố hợp lý, những kinh nghiệm hay
về tổ chức và hoạt động trong cả nước.
Thứ ba, để hoàn thiện tổ chức và nâng cao hiệu quả hoạt động của
Thanh tra quận Đống Đa cần tiến hành đồng bộ các giải pháp về hoàn
thiện tổ chức, nâng cao phẩm chất, năng lực của thanh tra viên, công
chức thanh tra quận, phải đảm bảo tính ổn định công tác tổ chức, cán bộ.
Hoàn thiện tổ chức và nâng cao hiệu quả hoạt động của Thanh tra
quận Đống Đa là xu thế phát triển của ngành thanh tra và cũng là yêu cầu,
đòi hỏi của thực tế xã hội cũng như của quá trình xây dựng, phát triển,
hội nhập đất nước, nhằm nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý nhà nước
tại địa phương, hướng tới mục tiêu cao nhất là vì con người, thực hiện
tốt quyền công dân. Với sự quan tâm của Đảng, sự chỉ đạo sát sao của
Chính phủ đối với đề án đổi mới ngành thanh tra và sự nỗ lực của cán
bộ, công chức trong toàn ngành, hy vọng trong tương lai, ngành thanh
tra nói chung và thanh tra quận Đống Đa nói riêng sẽ khẳng định tốt hơn
vị trí, vai trò trong hoạt động quản lý nhà nước.
