Luận văn Thạc sĩ Nguyễn Thùy Minh
Tiểu thuyết lịch sử Việt Nam nhìn từ góc độ loại hình thể loại….
1
ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI
TRƢỜNG ĐẠI HỌC KHOA HỌC XÃ HỘI VÀ NHÂN VĂN
---------------------
NGUYỄN THÙY MINH
TIỂU THUYẾT LỊCH SỬ VIỆT NAM NHÌN TỪ
GÓC ĐỘ LOẠI HÌNH THỂ LOẠI
(QUA VIỆC KHẢO SÁT MỘT SỐ TÁC PHẨM
NHỮNG NĂM GẦN ĐÂY)
Chuyên ngành: Văn học Việt Nam
Mã số: 60.22.34
Ngƣời hƣớng dẫn khoa học: PGS.TS Mai Thị Hƣơng
Hà Nội - 2009
Luận văn Thạc sĩ Nguyễn Thùy Minh
Tiểu thuyết lịch sử Việt Nam nhìn từ góc độ loại hình thể loại….
2
MỤC LỤC
MĐU .................................................................................................................. 4
1. LÝ DO CHỌN ĐỀ TÀI ............................................................................. 4
2. LỊCH SỬ VẤN ĐỀ .................................................................................... 5
3. ĐỐI TƢỢNG VÀ PHẠM VI NGHIÊN CỨU .......................................... 7
4. MỤC ĐÍCH NGHIÊN CỨU, Ý NGHĨA CỦA LUẬN VĂN ................... 8
5. PHƢƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU ............................................................. 9
6. KẾT CẤU LUẬN VĂN ............................................................................ 9
PHẦN NỘI DUNG .................................................. Error! Bookmark not defined.
Cơng 1: ĐC TNG THỂ LOI CỦA TIỂU THUYT LỊCH S VÀ
KHUYNH NG PHÁT TRIN CỦA TIỂU THUYẾT LỊCH S VIT
NAM NHỮNG NĂM GẦN ĐÂY .......................... Error! Bookmark not defined.
1.1. GIỚI THUYẾT KHÁI NIỆM ĐẶC TRƢNG THỂ LOẠI CỦA
TIỂU THUYẾT LỊCH SỬ: ......................... Error! Bookmark not defined.
1.1.1. Giới thuyết khái niệm tiểu thuyết lịch sử:Error! Bookmark not
defined.
1.1.2. Đặc trƣng thể loại của tiểu thuyết lịch sử:Error! Bookmark not
defined.
1.2. KHUYNH HƢỚNG PHÁT TRIỂN CỦA TIỂU THUYẾT LỊCH SỬ
VIỆT NAM NHỮNG NĂM GẦN ĐÂY .... Error! Bookmark not defined.
1.2.1. Tiểu thuyết lịch sử Việt Nam qua các thời kì phát triển: ........ Error!
Bookmark not defined.
1.2.2. Tiểu thuyết lịch sử Việt Nam trong khuynh hƣớng phát triển chung
của thể loại tiểu thuyết những năm gần đây:Error! Bookmark not
defined.
Luận văn Thạc sĩ Nguyễn Thùy Minh
Tiểu thuyết lịch sử Việt Nam nhìn từ góc độ loại hình thể loại….
3
Cơng 2: C PƠNG THỨC T SỰ TRONG TIỂU THUYẾT LCH
SVIỆT NAM NHỮNG NĂM GN ĐÂY ........ Error! Bookmark not defined.
2.1. NGƢỜI KỂ CHUYỆN, ĐIỂM NHÌN .. Error! Bookmark not defined.
2.1.1. Những vấn đề lý thuyết: ................. Error! Bookmark not defined.
2.1.2. Khảo sát tác phẩm: ......................... Error! Bookmark not defined.
2.2. GIỌNG ĐIỆU: ...................................... Error! Bookmark not defined.
2.2.1. Giọng điệu to trƣớc lịch sử : ..... Error! Bookmark not defined.
2.2.2. Giọng điệu hoài nghi trƣớc lịch sử :Error! Bookmark not
defined.
2.2.3. Giọng điệu mang tính nhân đạo sâu sắc:Error! Bookmark not
defined.
3.3. THỜI GIAN: ......................................... Error! Bookmark not defined.
2.4. KẾT CẤU: ............................................ Error! Bookmark not defined.
2.4.1. Tính “vòng tròn” của kết cấu: ........ Error! Bookmark not defined.
2.4.2. Sự xâm nhập của các thể loại vào trong kết cấu tiểu thuyết: .. Error!
Bookmark not defined.
Cơng 3: VN Đ HƢ CU VÀ XU HƢNG HUYN THOI HÓA
TRONG TIU THUYT LỊCH S VIT NAM NHNG NĂM GẦN ĐÂY
Error! Bookmark not defined.
3.1. NHÂN VẬT: ........................................ Error! Bookmark not defined.
3.1.1. Hệ thống nhân vật có thực trong lịch sử:Error! Bookmark not
defined.
3.1.1.1. Kiểu nhân vật lập trường tư tưởng hoặc tâm lý: .............. Error!
Bookmark not defined.
3.1.1.2. Kiểu nhân vật số phận – tính cách:Error! Bookmark not
defined.
Luận văn Thạc sĩ Nguyễn Thùy Minh
Tiểu thuyết lịch sử Việt Nam nhìn từ góc độ loại hình thể loại….
4
3.1.2. Hệ thống nhân vật hƣ cấu hoàn toàn:Error! Bookmark not
defined.
3.1.2.1. Các nhân vật nữ: ...................... Error! Bookmark not defined.
3.1.2.2. Nhân vật mang tính chất huyền ảo:Error! Bookmark not
defined.
3.2. XU HƢỚNG HUYỀN THOẠI HÓA:.. Error! Bookmark not defined.
3.2.1. Không gian huyền ảo: .................... Error! Bookmark not defined.
3.2.2. Việc s dụng văn a n gian mô pvật hóa” nn vt: ..... Error!
Bookmark not defined.
KẾT LUẬN ............................................................... Error! Bookmark not defined.
THƢ MỤC THAM KHO ................................................................................. 11
Luận văn Thạc sĩ Nguyễn Thùy Minh
Tiểu thuyết lịch sử Việt Nam nhìn từ góc độ loại hình thể loại….
5
MỞ ĐẦU
1. LÝ DO CHỌN ĐỀ TÀI
Trong khi các nhà phê bình bạn đọc m huyết còn đang loay hoay
với câu hỏi tiểu thuyết Việt Nam đang đâu thì tiểu thuyết, từ trong nội tại
vẫn tồn tại và phát triển, thậm chí là bộ phận phát triển mạnh mẽ nhất của văn
học Việt Nam đƣơng đại. Đặc biệt, những năm gần đây (chúng tôi tính từ năm
1986 đến nay), tiểu thuyết Việt Nam đang cố gắng đổi mới để theo kịp thế
giới và theo kịp sự vận động của lý luận thể loại. Dù chƣa có những thành tựu
đặc biệt, những cố gắng cách tân của tiểu thuyết Việt Nam thi gian qua
đáng ghi nhận. Trong hiện trạng chung trên, tiểu thuyết lịch sử (TTLS) nổi lên
nhƣ một mảng sáng nhỏ nhoi nhƣng cũng để lại khá nhiều cảm xúc. Xét
trong không nhiều những tiểu thuyết gây đƣợc sự chú ý của giới phê bình
bạn đọc thì đến gần một nửa TTLS. Ngoài việc nhận đƣợc sự quan tâm
của độc giả, TTLS ng “thu hoạch” đƣợc khá nhiều giải thƣởng chính thức.
Năm 2003, giải thƣởng tiểu thuyết của Hội nhà văn Việt Nam đƣợc trao cho
cuốn tiểu thuyết Hồ Quý Ly của Nguyễn Xuân Khánh. Năm tiếp theo, giải
thƣởng này lại đƣợc trao cho một tiểu thuyết lịch sử khác là Giàn thiêu của
Thị Hảo. Dƣờng nhƣ nhà văn Nguyễn Xuân Khánh rất duyên với
TTLS một tác phẩm khác của ông, Mẫu thượng ngàn, cũng đã nhận đƣợc
giải thƣởng tiểu thuyết của Hội nhà văn Hà Nội năm 2006.
Nói nhƣ vậy để thấy rằng, TTLS Việt Nam những năm gần đây một
bộ phận quan trọng trong sự phát triển của tiểu thuyết Việt Nam nói riêng
văn học Việt Nam đƣơng đại nói chung. thế, cũng đã nhiều bài nghiên
cứu, phê bình luận văn, luận án viết về TTLS Việt Nam . Tuy nhiên, vẫn