Trẻ sốt cao, lơ mơ: Có thể do viêm não
Theo các bác sĩ, bệnh viêm não thường xuất hiện vào
đầu tháng 5 và bùng phát từ tháng 6 đến hết tháng 8
hằng năm. Khoa truyền nhiễm BV Nhi T.Ư hiện đang
điều trị cho 24 cháu viêm não. Hầu hết trẻ nhập viện
trong giai đoạn muộn nên dễ gặp các biến chứng nguy
hiểm như: não úng thủy, động kinh, chậm phát triển trí
tuệ…, thậm chí tử vong.
Bệnh nhi đang điều trị viêm não tại BV Nhi T.Ư
Sự chậm trễ tai hại
BS Hồ Anh Tuấn (khoa Truyền nhiễm, BV Nhi T.Ư) cho
biết hiện tại mỗi ngày khoa tiếp nhận 3-5 ca, có đợt cao
điểm lên tới 7 ca/ngày. Thời tiết nắng nóng kéo dài là điều
kiện thuận lợi bệnh phát triển. Điều đáng lo ngại là trẻ bị
viêm não thường được phát hiện và điều trị muộn do chủ
quan của cha mẹ. Trung bình cứ 10 bệnh nhân đến khoa thì
có tới 6 bệnh nhân đã trong trạng thái hôn mê, suy hô hấp,
co giật…phải thở máy.
Cháu T., 7 tháng tuổi ở Thanh Hóa là một ví dụ. Đã phải
vào viện điều trị hơn một tháng nhưng chân tay T. luôn quờ
quạng vô thức ra xung quanh. Mẹ cháu phải ngồi giữ và bế
con trở lại chỗ nằm để cháu khỏi rơi xuống đất do co giật.
Nhìn khuôn mặt đờ đẫn, ánh mắt mở nhưng không còn
nhận được mẹ của con, chị H. ngân ngấn nước mắt kể:
Trước đây cháu rất kháu khỉnh, cái gì cũng biết, hay "nói
chuyện" và cười. Thế nhưng, chỉ sau hai ngày sốt 38,5 độ
kèm co giật, cháu cứ dần ngây dại đi. Đến nay, qua điều trị
đã 40 ngày mà cháu không thể tỉnh táo được như trước.
Đêm, muốn cháu ngủ phải dùng thuốc an thần. Còn hễ thức
dậy là cháu luôn chân tay quờ quạng, ánh mắt vô hồn. Bác
sĩ cho biết sau đợt điều trị ở đây cháu sẽ được đưa sang
Viện Châm cứu để phục hồi nhưng chưa biết sẽ ra sao. Có
thể, cháu sẽ bị kém phát triển trí não, không còn biết gì
nữa…
Chị M. (ở Nghệ An) trong tình cảnh đáng thương khác. Bế
đứa con 15 tháng tuổi trên tay, chị M. ngậm ngùi kể: Cách
đây 1 tháng bé X. có biểu hiện sốt trên 38 độ, bỏ bú. Cứ
nghĩ con chỉ bị sốt nên lười ăn nên chị tự cho cháu uống
thuốc tại nhà. Sau gần 1 tuần không đỡ, chị mới đưa con
đến bệnh viện tỉnh khám, cả nhà té ngửa khi bác sĩ kết luận
con chị bị viêm não. “Điều trị tại BV tỉnh trong nửa tháng,
tình trạng bệnh lý của cháu vẫn không tiến triển mà còn xấu
hơn. Cháu bắt đầu có biểu hiện sốt, co giật, cơ cứng toàn
thân, tăng trương lực cơ liên tục. Lúc này, gia đình mới
chuyển cháu lên BV Nhi T.Ư nhưng…” – chị M. nghẹn lời,
mắt nhòe nước. Các bác sĩ tại khoa truyền nhiễm BV Nhi
T.Ư cho biết do được đưa đi khám quá muộn nên bé X. đã
bị tổn thương não nặng nề, não teo lại, không có khả năng
phục hồi. Đau lòng hơn, nếu có may mắn giành lại sự sống
thì sau này dù có lớn lên nhưng bệnh nhi không thể phát
triển bình thường về mặt trí tuệ.
Cần tiêm phòng đầy đủ
Theo BS. Tuấn, biểu hiện lâm sàng ở trẻ viêm não rất đa
dạng và thay đổi tùy theo lứa tuổi. Bệnh thường khởi phát
với các triệu chứng thường hay gặp là sốt cao, nôn, đau
đầu… Một số trẻ còn có dấu hiệu tiêu chảy. Điều này khiến
các bậc cha mẹ rất dễ nhầm lẫn với những triệu chứng cảm
cúm thông thường khác. Vì thế, nhiều người thường tự điều
trị cho con tại nhà. Chỉ đến khi những dấu hiệu rối loạn
thần kinh xuất hiện như: Trẻ nôn, quấy khóc, khó chịu khi
nằm, luôn trong trạng thái li bì, xuất hiện các dấu hiện rối
loạn tri giác, thị giác… mới đưa đến viện thì hầu hết đã
trong tình trạng nguy kịch. “Với những biểu hiện này cha
mẹ cần nghĩ ngay đến bệnh viêm não và nhanh chóng đưa
trẻ đến các cơ sở y tế chuyên khoa. Không nên chỉ đưa trẻ
đến viện khi thấy có biểu hiện co giật, mắt trợn ngược, hôn
mê, mê sảng”- BS. Tuấn nhấn mạnh.
BS. Tuấn cũng cho biết di chứng của viêm não rất nặng nề
với những tổn thương trầm trọng ở não, ảnh hưởng nghiêm
trọng đến tâm thần và vận động của trẻ. Phần lớn, khi đã bị
hôn mê, sau này các cháu sẽ phải chịu di chứng liệt, đần
độn, không thể đi lại, nói cười, thậm chí có cháu còn bị tâm
thần… Có thể nói tương lai của các cháu gần như bi đát
nếu không được điều trị và châm cứu tích cực để hồi phục
lại phần nào khả năng vận động và nhận thức.
Vì thế, BS Tuấn khuyến cáo cách phòng tránh bệnh viêm
não ở trẻ hiệu quả nhất là tiêm vắc-xin. Ngoài ra, cha mẹ
cần chú ý chế độ dinh dưỡng cho trẻ nhằm tăng sức đề
kháng, giữ gìn vệ sinh, tạo môi trường trong lành, khoa học
cho sự phát triển của trẻ. Đặc biệt, cha mẹ không được tự ý
mua thuốc cho trẻ uống. Vì đây là một sai lầm nghiêm
trọng, khiến bệnh càng trầm trọng, tăng thời gian điều trị.
