Trường Hợp Máu
Bnhân đàn bà, caucasian, khoảng 70 tuổi, nhập viện cách đây 3 ngày
vì "mệt mỏi, yếu toàn thân, đau nhức mình mẩy và các khớp lớn, ăn mất
ngon, sụt 4 kg trong vòng 2 tuần, sốt đến 39 độ C trong 3 ngày trước đó, và
con gái thấy bà mẹ ngã trong phòng tắm".
Toán cấp cứu đưa đến khu khẩn cấp, CAT scan đầu neg. Phim phổi:
không có infiltration, cấy máu, cấy nước đái tất cả đã "không mọc" (no
growth) sau 48 giờ.
Ôn các cơ quan: Review of the systems: không có ói mửa, không ỉa
chảy, đi đái bình thường, không buốt, không khó thở, không đau ở ngực,
không tê (numbness), không yếu một trong các tứ chi (no hx of dominant
weakness of the extremities), nói bình thường (no speech deficit).
Bnhân đã từng đau khớp trong quá khứ, dùng NSAID (non steroidal
anti-inflam drugs) với hiệu quả tốt. Kỳ này bnhân than đau khớp hơn, bảo là
tại vì không khí quá ẩm (increased humidity).
Bnhân uống các thứ thuốc dài hạn sau đây (không có thuốc gì mới
trong 1 năm qua): ACE inhibitor, Beta blocker, Tamoxifen. Không có bệnh
sử dị ứng với thuốc .
Chồng bnhân đã mất cách đây 10 năm (ung thư) và bnhân hiện đang
sống với con gái.
Trước khi về hưu, bnhân là chuyên viên trong phòng thí nghiệm. Thú
vui cuả bnhân là đọc sách và thỉnh thoảng ra vườn chăm sóc những cây nhỏ
trồng trong mùa hè. Bnhân không hút thuốc, không uống rượu. Trong 2-3
năm qua, bnhân chưa từng ra khỏi nước (no history of travel outside of the
country in the last 2-3 years). Bnhân có 4 con nay đều trưởng thành: 1 là y
sĩ, 1 là duợc sĩ, 1 là chuyên viên software, 1 là kỹ sư. Chỉ có 1 con gái hiện
sống với bnhân, còn 3 nguời kia rải rác các tiểu bang khác. Con gái hiện
sống với bnhân có hút thuốc lá.
Cách đây 3 năm, bsĩ điều trị cuả bnhân tìm thấy cả ở vú phải lẫn trái:
Atypical ductal hyperplasia (do mammogram) và ở vú phải cũng thấy DCIS
(ductal carcinoma insitu). Estrogen receptor positive. Đây chính là lần đầu
tiên bạn đuợc dịp biết bnhân này , khi được consulted về ý kiến v/v chữa trị
ung thư vú: bạn chỉ đề nghị cho Tamoxifen.
Lần cuối bnhân đến khám tại oncology/hematology clinic: tháng 6,
2007: không có bằng chứng gì là ung thư trở lại (clinically NED) (No
evidence of disease). Bạn yêu cầu bnhân trở lại tái khám tháng 12, 2007.
Các thử nghiệm tháng 6/ 2007 đều bình thường: TBmáu trắng 6
nghìn/mm3, Hematocrit 38%, phiến huyết nhỏ: 154 nghìn/mm3. CA 27-29
(breast tumor marker): chỉ có 8 (Bình Thường < 28). Thử nghiệm gan: bình
thường. Đếm máu tại khu khẩn cấp cách đây 4 ngày (khi nhập viện) và xác
nhận lại sáng 18 tháng 7, 2007 cho thấy TB máu trắng xuống 2 nghìn / mm3,
Hct xuống 28%, phiến huyết nhỏ xuống 68 nghìn/mm3.
Bạn được gọi consultation cách đây 2 ngày để giải thích tại sao bnhân
bị thiếu máu toàn diện (pancytopenia). Các thử nghiệm khác cho thấy:
nhiệm vụ gan (liver function tests): bình thường, độ lắng máu (sed rate) 40
mm/giờ. Không có đái đường, cơ năng thận bình thường (serum creatinine
0.8 mg/dl). Ngoài việc tiếp tục các thuốc dùng ở nhà, hiện nay y sĩ điều trị
không thêm thuốc gì cả, chỉ cho Tylenol để hạ sốt.
Nhiệt độ cơ thể đã xuống bình thường từ ngày thứ nhì sau khi nhập
viện.
Khám cơ thể (cách đây hai ngày): áp mạch 120/82, nhịp tim 80/phút,
thở 17/phút, không sốt. Bnhân không đổ mồ hôi, không có hạch ngoại biên
(no peripheral lymphadenopathy), da không có vết (lesions) gì, lá lách không
lớn (no splenomegaly), gan không lớn, bụng bình thường. Bụng mềm (soft),
không đau khi khám (non-tender), khám hậu môn: không thấy máu, màng
nhầy bình thường (normal rectal mucosa by digital examination), không có
trĩ (no hemorrhoid). Không sưng phù ở cổ chân (no ankle edema). Bnhân đi
đứng bình thường (gait: normal). Các thần kinh sọ: bình thuờng, sức mạnh
của các bắp thịt (muscle strength): đều hai bên (equal), 5+/5+.
Bạn nghi là bnhân đang bị bệnh gì, định bệnh gián biệt (differential
diagnosis) gồm những chứng bệnh gì và sẽ đề nghị các thử nghiệm kế tiếp ra
sao?
