VIEÂM MAØNG NAÕO MUÛ SÔ SINH<br />
I. ÑÒNH NGHÓA:<br />
Vieâm maøng naõo muû sô sinh laø nhieãm truøng heä thoáng thaàn kinh trung öông<br />
trong thaùng ñaàu cuûa ñôøi soáng.<br />
Khoaûng 1/3 caùc tröôøng hôïp nhieãm truøng huyeát sô sinh coù keøm vieâm maøng<br />
naõo.<br />
Haàu heát nhöõng vi truøng gaây nhieãm truøng huyeát sô sinh ñeàu coù theå gaây vieâm<br />
maøng naõo muû.<br />
II. CHAÅN ÑOAÙN:<br />
1. Coâng vieäc chaån ñoaùn:<br />
a) Hoûi: xem baøi nhieãm truøng huyeát sô sinh.<br />
b) Khaùm: xem baøi nhieãm truøng huyeát sô sinh.<br />
c) Ñeà nghò xeùt nghieäm:<br />
Caùc xeùt nghieäm maùu:<br />
Coâng thöùc maùu, CRP.<br />
Caáy maùu.<br />
Ñöôøng huyeát cuøng luùc choïc dòch naõo tuûy.<br />
Ion ñoà maùu.<br />
Dòch naõo tuûy:<br />
Sinh hoùa<br />
Teá baøo<br />
Soi, caáy, thöû nghieäm khaùng nguyeân hoøa tan giuùp chaån ñoaùn nguyeân<br />
nhaân.<br />
Sieâu aâm naõo: giuùp chaån ñoaùn phaân bieät xuaát huyeát naõo vaø phaùt hieän bieán<br />
chöùng vieâm naõo thaát, naõo uùng thuûy<br />
2. Chaån ñoaùn xaùc ñònh: döïa vaøo keát quaû dòch naõo tuûy:<br />
Pandy (+).<br />
Ñaïm > 170 mg / dl.<br />
Ñöôøng < 1/2 ñöôøng maùu thöû cuøng luùc.<br />
Teá baøo taêng > 32 baïch caàu/mm3.<br />
3. Chaån ñoaùn nguyeân nhaân: keát quaû soi, caáy dòch naõo tuûy.<br />
III. ÑIEÀU TRÒ:<br />
1. Nguyeân taéc ñieàu trò:<br />
Ñieàu trò ñaëc hieäu: khaùng sinh<br />
Ñieàu trò hoã trôï: choáng phuø naõo, choáng co giaät, dinh döôõng<br />
2. Khaùng sinh:<br />
Khôûi ñaàu phoái hôïp 3 khaùng sinh:<br />
Ampicilline + Cefotaxim + Gentamycin.<br />
Choïc doø tuûy soáng laàn 2: 36 – 48 giôø sau<br />
– Dòch naõo tuûy toát hôn, laâm saøng toát hôn tieáp tuïc khaùng sinh ñaõ duøng.<br />
<br />
– Dòch naõo tuûy xaáu hôn, laâm saøng khoâng caûi thieän ñoåi khaùng sinh döïa<br />
vaøo:<br />
+ Caáy dòch naõo tuûy döông tính: theo khaùng sinh ñoà.<br />
+ Caáy dòch naõo tuûy aâm tính: nhuoäm gram, khaùng nguyeân hoøa tan<br />
döông tính: döïa vaøo khaû naêng nhaïy caûm cuûa vi truøng:<br />
. Nghi do Staphylococus: duøng Vancomycin thay cho Ampicilline.<br />
. Nghi do vi truøng yeám khí: duøng theâm Metronidazol.<br />
. Nghi Gr(-): Cefotaxime + Pefloxacin/ Ciprofloxacin Amikacin,<br />
hoaëc Cefepim Amikacin<br />
. Nghi do Pseudomonas: duøng Ceftazidime.<br />
. Nghi do Hemophilus influenzae: duøng Pefloxacin / Ciprofloxacin.<br />
Thôøi gian ñieàu trò khaùng sinh: 21 – 28 ngaøy.<br />
Nhoùm Aminoglycoside khoâng duøng quaù 5-7 ngaøy.<br />
3. Ñieàu trò hoã trôï:<br />
Choáng phuø naõo:<br />
- Naèm ñaàu cao 30.<br />
- Cung caáp ñuû oxy.<br />
- Haïn cheá nöôùc: neáu coù roái loaïn tri giaùc: löôïng dòch nhaäp baèng 1/2 - 2/3<br />
nhu caàu.<br />
Choáng co giaät: phenobarbital 15 – 20 mg/kg truyeàn tónh maïch 15 – 30<br />
phuùt. Sau 30 phuùt neáu coøn co giaäït, laäp laïi lieàu thöù 2, coù theå tôùi lieàu<br />
thöù 3. Toång lieàu khoâng quaù 40 mg/kg. Heát co giaät: duy trì phenobarbital<br />
3 – 5 mg/kg tieâm baép hoaëc uoáng.<br />
Ñieàu chænh caùc roái loaïn phoái hôïp: haï Na huyeát, haï ñöôøng huyeát, thieáu<br />
maùu.<br />
Dinh döôõng qua sonde daï daøy ñeán khi treû coù theå buù ñöôïc<br />
IV. THEO DOÕI & TAÙI KHAÙM:<br />
Theo doõi: voøng ñaàu, caân naëng moãi ngaøy. Ion ñoà maùu moãi ngaøy khi<br />
beänh nhaân meâ.<br />
Taùi khaùm: moãi 3 – 6 thaùng ñeå phaùt hieän di chöùng thaàn kinh.<br />
<br />