1
ĐAI HOC QUÔ
C GIA HA
NÔI
TRUNG TÂM NGHIÊN CƢ
U TA
I NGUYÊN VÀ MÔI TRƢƠ
NG
-------------------------------------
HOÀNG QUỐC TRỌNG
XÂY DỰNG MÔ HÌNH PHÙ HỢP ĐỂ XỬ LÝ Ô
NHIỄM NƢỚC MẶT BẰNG THUỶ SINH THỰC VẬT
TẠI ĐẦM VÀ (ĐOẠN CHẢY QUA KCN
QUANG MINH - MÊ LINH - HÀ NỘI)
LUẬN VĂN THẠC SỸ KHOA HỌC MÔI TRƢỜNG
H Ni, Năm 2012
ỌẬN VĂN THẠC SĨ ỌC MÔI TRƯỜ ĐHQGHN 2012
2
ĐAI HOC QUÔ
C GIA HA
NÔI
TRUNG TÂM NGHIÊN CƢ
U TA
I NGUYÊN VÀ MÔI TRƢƠ
NG
-------------------------------------
HOÀNG QUỐC TRỌNG
XÂY DỰNG MÔ HÌNH PHÙ HỢP ĐỂ XỬ LÝ Ô
NHIỄM NƢỚC MẶT BẰNG THUỶ SINH THỰC VẬT
TẠI ĐẦM VÀ (ĐOẠN CHẢY QUA KCN
QUANG MINH - MÊ LINH - HÀ NỘI)
Chuyên ngành: Môi trƣờng trong phát triển bền vững
(Chƣơng trình đào tạo thí điểm)
LUẬN VĂN THẠC SỸ KHOA HỌC MÔI TRƢỜNG
H Ni, Năm 2012
ỌẬN VĂN THẠSĨ ỌC MÔI TRƯỜ ĐHQGHN 2012
3
MỤC LỤC
DANH MUC CA
C CHƢ
VIÊ
T TĂ
T ....................................................................... 5
DANH MỤC BẢNG ............................................................................................... 6
DANH MỤC HÌNH ................................................................................................ 7
MỞ ĐẦU ................................................................................................................ 8
CHƢƠNG 1. TÔ
NG QUAN VÂ
N ĐÊ
NGHIÊN CƢ
U ......................................... 12
1.1. Cơ sở lý luận .................................................................................................. 12
1.1.1. Khái niệm về ô nhiễm............................................................................... 12
1.1.2. Khái niệm đầm - hồ, khu vực nƣớc đứng (tĩnh) ........................................ 13
1.1.3. Khái niệm về TSTV ................................................................................. 13
1.1.4. Khái niệm công nghệ sinh thái.................................................................. 15
1.2. Khái quát điều kiện tự nhiên, kinh tế - xã hội và các yếu tố liên quan đến ô
nhiễm của Đầm Và ................................................................................................ 16
1.2.1. Đặc điểm kinh tế - xã hội .......................................................................... 16
1.2.2. Đặc điểm về địa chất ................................................................................ 18
1.2.3. Đặc điểm về địa hình ................................................................................ 18
1.2.4. Đặc điểm về khí hậu, thuỷ văn và môi trƣờng ........................................... 19
1.2.4.1. Chế độ nhiệt .......................................................................................... 20
1.2.4.2. Chế độ ẩm ............................................................................................. 20
1.2.4.3. Chế độ bốc hơi ...................................................................................... 20
1.2.4.4. Chế độ mƣa ........................................................................................... 20
1.2.4.5. Chế độ gió ............................................................................................. 20
1.2.4.6. Đặc điểm thuỷ văn ................................................................................. 21
1.3. Các mô hình xử lý ô nhiễm nƣớc mặt trên thế giới và Việt Nam ................. 22
1.3.1. Mô hình quản lý/xử lý tài nguyên nƣớc mặt trên thế giới sử dụng TSTV .. 24
1.3.2. Mô hình tại Việt Nam ............................................................................... 26
1.4. Vân đê sử dụng TSTV xử lý ô nhiễm ta
i Đầm Và ....................................... 29
CHƢƠNG 2. ĐỊA ĐIỂM, THỜI GIAN, PHƢƠNG PHÁP LUẬN VÀ PHƢƠNG
PHÁP NGHIÊN CỨU ........................................................................................... 31
4
2.1. Đi
a điêm nghiên cƣ
u ................................................................................... 31
2.2. Thơi gian nghiên cƣ
u .................................................................................. 31
2.3. Phƣơng phap luâ
n ....................................................................................... 32
2.4. Phƣơng pháp nghiên cứu ............................................................................ 32
CHƢƠNG 3. KẾT QUẢ NGHIÊN CƢ
U .............................................................. 36
3.1. Hiện trạng ô nhiễm của Đầm Và ................................................................. 36
3.1.1. Xác định các nguồn ô nhiễm ..................................................................... 36
3.1.2. Hiện trạng và diễn biến các thông số thuỷ lý, thuỷ hoá ............................. 39
3.1.3. Hiện trạng, biến động, thành phần sinh vật nổi ......................................... 44
3.1.4. Hiện tƣợng phú dƣỡng và vi khuẩn lam độc ............................................. 46
3.1.5. Hiện trạng, biến động các thành phần và số lƣợng thuỷ sinh vật ............... 47
3.1.6. Đặc điểm tài nguyên nƣớc thuỷ vực Đầm Và ............................................ 47
3.1.7. Xác định mức độ và dự báo nguy cơ ô nhiễm ........................................... 49
3.1.8. Xác định khả năng chịu tải của Đầm Và ................................................... 50
3.2. Tác động của ô nhiễm nƣớc Đầm Và tới môi trƣờng&đời sống con ngƣời .. 50
3.3. Ứng dụng công nghệ sinh thái trong xử lý ô nhiễm nƣớc mặt Đầm Và ....... 52
3.4. Các loài TSTV đƣợc sử dụng cho xử lý ô nhiễm nƣớc mặt tại Đầm Và ...... 55
3.4.1. Các loài TSTV lựa chọn ........................................................................... 55
3.4.2. Đánh giá khả năng xử lý của TSTV .......................................................... 57
3.5. Đề xuất mô hình phù hợp để xử lý ô nhiễm Đầm Và bằng TSTV ............... 62
3.6. Đề xuất các giải pháp quản lý tổng hợp tài nguyên nƣớc Đầm Và và định
hƣớng ứng dụng TSTV tại Việt Nam ..................................................................... 71
3.6.1. Quản lý tổng hợp tài nguyên nƣớc Đầm Và .............................................. 71
3.6.2. Định hƣớng ứng dụng TSTV tại Việt Nam ............................................... 75
3.7. Các hƣớng nghiên cứu tiếp theo .................................................................. 76
KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ ............................................................................... 77
TÀI LIU THAM KHẢO ..................................................................................... 79
A. Tài liệu tham khảo ............................................................................................ 79
B. Bản vẽ, sơ đồ, bản đồ ........................................................................................ 81
5
DANH MUC CA
C CHƢ
VIÊ
T TĂ
T
TSTV:
Thuỷ sinh thực vật
NCKH:
Nghiên cƣ
u khoa ho
c
VSV:
Vi sinh vật
VKL:
Vi khuẩn lam
QL:
Quản lý
COD:
Nhu cầu oxy hoá học (Chemical Oxygen Demand)
BOD:
Nhu cầu oxy sinh hoá (Biochemical Oxygen Demand)
T-N:
Tổng Nitơ
T-P:
Tổng Phốtpho
TSS:
Tổng cặn rắn lơ lửng (Total Suspended Solids)
DO:
Oxy hoà tan
DDI:
Đầu tƣ phát triển trong nƣớc (Domestic Development Investment)
FDI:
Đầu tƣ phát triển ngoài nƣớc (Foreign Development Investment)
KCN:
Khu công nghiệp
QCVN:
Quy chuẩn Việt Nam
BQL:
Ban quản lý
UBND:
Uỷ ban nhân dân
ĐH:
Đại học
ĐHQG:
Đại học quốc gia