I.

Ặ Ấ Ề Đ T V N Đ

ữ ứ ệ ệ ộ ế ứ             Truy c u trách nhi m pháp lí là m t trong nh ng vi c làm h t s c

ọ ứ ệ ạ ậ

ư ể ơ ườ ề ế ẩ ả ộ   quan tr ng trong vi c truy c u các hành vi vi ph m pháp lu t trong cu c ử ố s ng cũng nh  đ  c  quan có th m quy n gi i quy t tìm đúng ng i và x

ộ ư ử ườ ộ ằ ồ ờ đúng t i cũng nh  không x  oan cho ng i vô t ả   i, đ ng th i là nh m b o

ế ộ ệ ợ ả ộ ướ ề ợ ủ ệ v  ch  đ  xã h i, b o v  l i ích n c nhà, quy n, l i ích c a nhân dân,

ệ ậ ự ậ ạ ữ ề ệ ủ ổ ứ c a t ả  ch c, b o v  tr t t

ướ ề ả ả ỉ ể ộ h i phát tri n đúng h ệ  pháp lu t, t o đi u ki n cho nh ng quan h  xã   ậ   ng, đ m b o cho quá trình đi u ch nh pháp lu t

ượ ế ườ ệ ệ ể ả đ c ti n hành bình th

ố ộ ớ ứ ệ ệ ộ t có tác đ ng t ế   ế ng và có hi u qu . Vì th , vi c tìm hi u các y u ầ   i truy c u trách nhi m pháp lí là m t vi c làm vô cùng c n

ế ử ủ ơ ề ẩ ộ thi

ế ố ấ ủ ể ệ t cho quá trình xét x  c a c  quan có th m quy n. Hay nói m t cách   ộ    c u thành c a m t khác, đó là vi c chúng ta đi tìm hi u ý nghĩa các y u t

ạ ủ ể ậ ể ủ ạ

ệ vi ph m pháp lu t đ  làm rõ trách nhi m pháp lí c a ch  th  vi ph m pháp lu t.ậ

ế ố ấ ủ ề ọ          Đây chính là lí do tôi ch n đ  tài: “ý nghĩa c a ác y u t

ậ ố ớ ủ ể ứ ệ ệ ạ c u thành vi   ạ   ph m pháp lu t đ i v i vi c truy c u trách nhi m pháp lí ch  th  vi ph m

pháp lu t”.ậ

II.

1. Các khái ni mệ

Ả Ấ Ề Ế GI I QUY T V N Đ

ệ ạ ậ 1.1. Khái ni m vi ph m pháp lu t

ạ ậ ặ ộ ộ Vi ph m pháp lu t là hành vi (hành đ ng ho c không hành đ ng)

ậ ỗ ủ ể ệ trái pháp lu t và có l

ự ệ ạ ộ ượ ệ ộ th c hi n, xâm h i các quan h  xã h i đ ự i do ch  th  có năng l c trách nhi m pháp lí   ủ ậ c pháp lu t xã h i ch

ệ ả nghĩa b o v .

1.2. Khái ni m trách nhi m pháp lí

ệ ệ

ượ ự ự ể ệ Trách nhi m pháp lí đ c hi u theo hai nghĩa – tích c  và tiêu c c.

ệ ượ ổ ể ự           Theo nghĩa tích c c, trách nhi m pháp lí đ

ụ ự ộ ơ ổ ứ nghĩa v , thái đ  tích c c và vai trò cá nhân, c  quan, t ậ   c hi u là b n ph n, ệ    ch c trong vi c

ự ệ ậ th c hi n pháp lu t.

ệ ướ ướ ự         Theo nghĩa tiêu c c, trách nhi m pháp lí tr c tr c tiên là nghĩa v ụ

ướ ụ ượ ề ệ ậ ắ ớ tr c pháp lu t; nó g n li n v i nhi m v  đ ớ ậ   ắ c giao và g n v i h u

ả ấ ợ ả ả ữ ậ ượ qu  b t l i khi có h u qu  x y ra do nh ng nguyên nhân đ c pháp

ậ ấ ủ ạ ộ lu t, khi xu t phát t ừ ợ  l

ậ ả   i ích c a xã h i và khi có vi ph m pháp lu t x y ự ể ệ ằ ra. Cũng có quan đi m khác cho r ng: “trách nhi m pháp lí  là s  gánh

ả ấ ợ ề ậ ủ ữ ấ ặ ầ ị ậ ch u nh ng h u qu  b t l ủ ể   i v  v t ch t ho c tinh th n c a ch  th  vi

ậ ạ ơ ướ ề ẩ ặ ph m pháp lu t, do c  quan nhà n c có th m quy n ho c cá nhân có

ụ ề ệ ẩ ưỡ ấ ừ ế th m quy n đã áp d ng bi n pháp c ạ   ng ch  có tính ch t tr ng ph t

ủ ể ệ ưỡ ượ ố ớ đ i v i ch  th  đó, mà bi n pháp c ế ấ ng ch   y đ ị c quy đ nh trong

ủ ế ạ ầ ậ ph n ch  tài c a quy ph m pháp lu t”.

ệ ệ ứ 1.3. Khái ni m truy c u trách nhi m pháp lí

ứ ủ ể ạ ộ ủ ệ

ạ ộ ướ ề ế ẩ Truy c u trách nhi m pháp lí là ho t đ ng c a các ch  th  có   ụ   c ti n hành các ho t đ ng áp d ng th m quy n, nhân danh nhà n

ế ị ự ệ ệ ậ ằ ả ả pháp lu t nh m quy t đ nh và đ m b o th c hi n các bi n pháp

ưỡ ướ ố ớ ủ ế ạ ậ c ế ng ch  nhà n c đ i v i ch  th  vi ph m pháp lu t.

ế ố ấ

2. Các y u t

c u thành vi ph m pháp lu t

ế ố ặ ể ấ ạ ậ ổ C u thành vi ph m pháp lu t là t ng th  các y u t ư  đ c tr ng th

ậ ả ủ ệ ệ ầ ấ ạ ộ hi n đ y đ  tính ch t xâm h i cho quan h  xã h i mà pháp lu t b o v ể  ệ

ệ ủ ả ạ ặ ậ ầ ộ ế ệ ị ho c b o v  c a m t vi ph m pháp lu t và c n thi t cho vi c xác đ nh

ớ ữ ạ ậ ranh gi i gi a các vi ph m pháp lu t.

ủ ấ ạ ậ ặ ồ ặ          C u thành c a vi ph m phám lu t bao g m: m t khách quan, m t

ủ ể ủ ể ạ ậ ch  quan, ch  th  và khách th  vi ph m pháp lu t.

ủ ặ ạ ậ 2.1. M t khách quan c a vi ph m pháp lu t

ữ ủ ể ệ ặ ạ ậ M t khách quan c a vi ph m pháp lu t là nh ng bi u hi n ra bên

ế ố ủ ạ ộ ậ ngoài c a vi ph m pháp lu t hay đó là toàn b  các y u t bên ngoài th ế

ớ ườ ậ gi i khách quan mà con ng ể i có th  nh n bi ế ượ t đ ữ   ồ c. nó g m nh ng

ế ố y u t sau:

ơ ả ủ ệ ấ ấ ứ        Th  nh t là

ặ   hành vi trái pháp lu tậ . đây là d u hi u c  b n c a m t ả ủ ủ ạ ậ ị khách quan và c  c a vi ph m pháp lu t. Là hành vi xác đ nh c a con

ườ ệ ướ ạ ủ ị ị ể ự i, có th  th c hi n d ớ i d ng xác đ nh, trái v i quy đ nh c a pháp

ng lu t. ậ

ể ệ ở ỗ ủ ậ ớ ủ ể ị         Hành vi trái v i quy đ nh c a pháp lu t th  hi n

ậ ấ ệ ậ ộ ệ vi c pháp lu t c m, không làm vi c mà pháp lu t bu c làm, làm v ch , ch  th  làm   ượ   t

ề ậ qua đi u pháp lu t cho phép.

ự ệ ạ ủ ậ h u qu t h i c a xã h i ứ         Th  hai là ả hay s  thi ộ  do hành vi trái pháp

ữ ậ ấ ậ ộ ổ lu t gây ra cho xã h i: là nh ng t n th t mà hành vi trái pháp lu t gây ra.

ứ ộ ổ ậ ấ ỗ ộ ộ ệ ạ M i m t hành vi trái pháp lu t gây ra m t m c đ  t n th t, thi t h i cho

ộ ề ậ ứ ộ ể ấ ặ ầ

ậ ượ ụ ấ ộ ị ủ   xã h i v  v t ch t ho c tinh th n là khác nhau. M c đ  nguy hi m c a ứ ộ c xác đ nh ph  thu c vào tính ch t và m c đ hành vi trái pháp lu t đ

ệ ạ ự ế ặ ạ ơ ộ thi t h i th c t ho c nguy c  gây h i cho xã h i mà hành vi đó gây ra.

ả ữ ệ ậ ố ậ   m i quan h  nhân qu  gi a hành vi trái pháp lu t và h u ứ          Th  ba là

ứ ở ỗ ự ệ ố ả qu  mà nó gây ra cho xã h i ộ . m i quan h  này căn c ch  s  thi ệ ạ   t h i

ứ ể ả ậ ộ ủ c a xã h i ph i do chính hành vi trái pháp lu t gây ra. Căn c  đ  xác

ệ ậ ố ướ ậ ị đ nh m i quan h  này là hành vi trái pháp lu t gây ra tr c h u qu ; s ả ự

ệ ạ ả ấ ế ủ ự ế ậ ệ ạ thi t h i là k t qu  t t y u c a hành vi trái pháp lu t và s  thi t h i là

ả ự ế ủ ế ậ k t qu  tr c ti p c a hành vi trái pháp lu t.

ượ ể ệ ở ề ệ ặ           Ngoài ra, m t khách quan còn đ c th  hi n các đi u ki n bên

ậ ồ ủ ạ ngoài c a vi ph m pháp lu t g m:

ươ ố ượ ữ ệ ạ Công cụ (ph ng ti n) vi ph m là nh ng đ i t ng đ ượ ử ụ   c s  d ng

ệ ậ ể ự đ  th c hi n hành vi trái pháp lu t.

ự ệ ể ậ ờ ờ      Th i gian là th i đi m th c hi n hành vi trái pháp lu t.

ự ệ ơ ị      Đ a đi m ậ ể  là n i th c hi n hành vi trái pháp lu t

ế ố ụ ể ả ờ Tuy nhiên thì các y u t ị  công c , th i gian, đ a đi m không ph i là

ổ ế ọ ấ ế ị ủ ệ ấ d u hi u ph  bi n, không có ý nghĩa quy t đ nh c a m i c u thành vi

ậ ạ ph m pháp lu t.

ủ ặ ạ ậ ủ 2.2. M t ch  quan c a vi ph p pháp lu t

ặ ủ ủ ủ ạ ậ ộ

ườ ứ ễ ậ ạ ị ạ ộ              M t ch  quan c a c a vi ph m pháp lu t là toàn b  ho t đ ng ồ   i vi ph m. Bao g m ộ di n ra bên trong (thái đ , nh n th c, ý đ nh) ng

ế ố ữ nh ng y u t :

ứ ấ ủ ể ố ớ ỗ ộ Th  nh t là ộ   i.ỗ  L i là thái đ  tiêu c c c a ch  th  đ i v i xã h i. ự ủ l

ộ ủ ủ ệ ắ ấ ặ ỗ ồ ỗ ố Đây là d u hi u b t bu c c a m t ch  quan. L i bao g m l i c  ý và

ỗ l i vô ý.

ỗ ố ạ ỗ ố ự ế ứ ủ ể ế L i c  ý chia ra hai lo i là l i c  ý tr c ti p t c ch  th  bi

ả ả ư ể ẫ ậ ậ ố đó là trái pháp lu t nh ng v n làm đ  mong mu n h u qu  x y ra; l t hành vi   ỗ   i

ủ ể ế ế ư ậ ố c  ý gián ti p cũng là hành vi ch  th  bi ẫ   t đó là trái pháp lu t nh ng v n

ủ ể ế ậ ể ặ ả ả ư ả làm, ch  th  bi t h u qu  x y ra nh ng đ  m c cho nó x y ra.

ỗ ỗ ự ủ ể ế L i vô ý chia ra l i vô ý vì qua t tin nghĩa là ch  th  bi t đó là trái

ủ ể ế ậ ể ả ự ư ệ ẫ ậ ả pháp lu t nh ng v n th c hi n và ch  th  bi t h u qu  có th  x y ra

ư ố ượ ỗ ả nh ng không mong mu n vì tin là ngăn đ c; l ẩ i vô ý do c u th  là l ỗ   i

ủ ể ế ủ ể ự ệ ẫ ậ mà ch  th  không bi t là trái pháp lu t nên v n th c hi n và ch  th  này

ế ẽ ả ả ấ ậ cũng không bi t hành vi s  x y ra h u qu  x u.

ỗ ỗ ố ự ế ặ ấ ỗ Trong các l i trên thì l i c  ý tr c ti p là n ng nh t và l i vô ý do

ẹ ấ ả ẩ c u th  là nh  nh t.

ứ ự ẩ ộ ơ ộ ườ ộ đ ng c Th  hai là ơ. Đ ng c  là đ ng l c thúc đ y ng ự   ạ i vi ph m th c

ệ ệ ậ ả ấ ắ ộ ộ   ơ hi n hành vi trái pháp lu t. Đ ng c  không ph i là d u hi u b t bu c

ạ ậ ủ c a vi ph p pháp lu t.

ứ ụ ụ ế ả m c đích Th  ba là ố . M c đích là k t qu  cu i cùng mà trong suy nghĩ

ườ ạ ượ ạ ố ự ụ ệ ng i vi ph m mong mu n đ t đ c khi th c hi n hành vi. M c đích

ớ ỗ ố ự ế ế ả ề ắ g n li n v i l i c  ý tr c ti p. Tuy nhiên không ph i lúc nào k t qu ả

ự ế ủ ể ụ ạ ớ trong th c t ố    cũng trùng v i m c đích mà ch  th  vi ph m mong mu n

ạ ượ đ t đ c.

ủ ể ủ ạ ậ 2.3. Ch  th  c a vi ph m pháp lu t

ủ ể ủ ặ ổ ứ ạ ậ Ch  th  c a vi ph m pháp lu t là cá nhân ho c t ch c có năng

ệ ệ ậ ộ ự ự l c trách nhi m pháp lí và đã th c hi n m t vi pham pháp lu t.

ủ ể ả ườ ự N u ế ch  th  là cá nhân thì đó ph i là ng i có năng l c trách

ộ ủ ệ ả ậ ứ nhi m pháp lí (có kh  năng nh n th c ý nghĩa xã h i c a hành vi và kh ả

ạ ộ ổ ậ ị ể ề ộ ỏ năng đi u khi n hành vi theo đòi h i xã h i) và đ t đ  tu i lu t đ nh

ố ớ ừ ạ ạ ị (quy đ nh khác nhau đ i v i t ng lo i vi ph m).

ủ ể ạ ượ ự ch c N u ế ch  th  là t ổ ứ  thì vi ph m đ c xây d ng khi có hành vi

ả ấ ậ ậ ộ trái pháp lu t đã gây ra h u qu  x u cho xã h i.

ể ủ ạ ậ 2.4. Khách th  c a vi ph m pháp lu t

ể ủ ữ ệ ạ ậ Khách th  c a vi ph m pháp lu t là nh ng quan h  xã h i đ ộ ượ   c

3.

ệ ư ậ ả ậ ạ ị ạ pháp lu t b o v  nh ng b  hành vi vi ph m pháp lu t xâm h i

ế ố ấ

ủ  Ý nghĩa c a các y u t

ậ ố   ạ  c u thành vi ph m pháp lu t đ i

ớ ệ v i vi c truy c u trách nhi m pháp lí

ế ố ấ ậ ạ ộ Các y u t c u thành vi ph m pháp lu t là m t trong hai c  s ơ ở

ụ ể ứ ứ ệ ể đ  làm căn c  truy c u trách nhi m pháp lí. C  th  đó là ơ ở ự   c  s  th c

ứ ệ ả ố ti nễ . Hay nói cách khác, mu n truy c u trách nhi m pháp lí ph i có vi

ậ ả ề ấ ệ ể ề ạ ph m pháp lu t x y ra. Mà vi c tìm hi u v  ý nghĩa v  c u thành vi

ứ ứ ệ ậ ạ ệ   ph m pháp lu t cũng chính là vi c đi tìm căn c  truy c u trách nhi m

pháp lí.

3.1. Ý nghĩa c a các y u t

ế ố ủ ố ớ ệ ủ ặ c a m t khách quan đ i v i vi c truy

ệ ứ c u trách nhi m pháp lí

ế ố ắ ạ ậ ộ Hành vi vi ph m pháp lu t chính là y u t ạ    b t bu c trong vi ph m

ế ố ể ủ ể ậ ạ ậ ị pháp lu t vì đây là y u t đ  xác đ nh ch  th  có vi ph m pháp lu t hay

ủ ể ế ậ ộ ừ ệ không, hay đó chính là vi c k t lu n ch  th  có t i hay không. T  đây

ơ ể ề ề ẩ

ủ ể ứ ệ ậ ả ị ớ ế ụ các c  quan có th m quy n m i ti p t c đi tìm hi u v  vi phàm pháp   ớ   lu t và truy c u đúng trách nhi m pháp lí mà ch  th  ph i gánh ch u v i

ủ ể ủ ế ạ ủ hành vi c a mình. Vì n u hành vi c a ch  th  là không vi ph m pháp

ậ ộ ể ề ẩ ơ lu t, không có t i thì các c  quan có th m quy n cũng không th  tìm

ể ủ ể ứ ệ ộ

ế ố ể ơ ượ ề ẩ hi u kĩ hành đ ng đó mà truy c u trách nhi m pháp lí cho ch  th  đó   ứ    đ  c  quan có th n quy n có truy c u c. Hay hành vi chính là y u t đ

ủ ể ố ớ ệ ạ trách nhi m pháp lí đ i v i ch  th  có vi ph m hay không.

ứ ộ ậ ự ả ạ ậ D a vào m c đ  h u qu  mà hành vi vi ph m pháp lu t gây ra mà

ế ị ứ ớ ứ ủ ệ ơ c  quan có ch c năng quy t đ nh t i hình th c trách nhi m c a ch  th ủ ể

ẹ ị ặ ạ ạ ưở vi ph m là n ng hay nh , b  ph t án đi tù hay h ng án treo…

ệ ự ụ ể ệ ờ ị ị

ứ ể ứ ủ ể ậ ạ Vi c xác đ nh công c , th i gian, đ a đi m th c hi n hành vi trái   ậ   ằ pháp lu t là căn c  đ  ch ng minh r ng ch  th  đó có vi ph m pháp lu t

ủ ệ ề ả ị và ph i ch u trách nhi m pháp lí v  hành vi c a mình.

3.2. Ý nghĩa c a các y u t

ế ố ủ ố ớ ủ ủ ệ ặ c a m t ch  quan đ i v i vi c truy

ệ ứ c u trách nhi m pháp lí

ế ố ắ ủ ủ ả ặ ộ ộ ỗ              L i là y u t b t bu c ph i có c a m t ch  quan hay trong m t vi

ạ ậ ủ ư ậ ặ

ủ ể ủ ể ỗ ủ ệ ệ ị ị ph m pháp lu t. Cũng nh  hành vi trái pháp lu t c a m t khách quan thì   ạ   i c a ch  th  cũng là vi c xác đ nh ch  th  có vi ph m vi c xác đ nh l

ậ ừ ế ị ứ ơ pháp lu t hay không và t ứ    đó c  quan ch c năng quy t đ nh có truy c u

ủ ể ệ ệ ớ ỗ trách nhi m pháp lí v i ch  th  đó hay không. Vi c phân chia l i ra thành

ạ ỗ ố ự ế ố ố ế ỗ ự ỗ ố b n lo i: l i c  ý tr c ti p, l i c  ý gián ti p, l i vô ý vì quá t tin và l i vô

ứ ể ứ ả ẩ ạ ạ ộ ộ ủ ủ ể ý do c u th  là căn c  đ  phân lo i m c đ  ph m t i c a ch  th . Nó

ứ ộ ệ ỉ ị ạ không ch  có ý nghĩa trong vi c xác đ nh hình th c t i tr ng mà ch  th

ế ố ể ệ ả ặ ả ị ph i gánh ch u mà còn là y u t đ  xem xét vi c tăng n ng hay gi m nh ủ ể  ẹ

ộ ạ t ủ ể ủ i tr ng c a ch  th .

ả ế ố ắ ủ ủ ộ ơ ộ Đ ng c  tuy không ph i y u t ặ  b t bu c trong m t ch  quan c a vi

ế ố ậ ạ ệ ị ph m pháp lu t, tuy nhiên y u t

ệ ấ ặ ẹ ộ ạ ủ ể ả ch t hành vi, đó là vi c tăng n ng hay gi m nh  t này có ý nghĩa trong vi c xác đ nh tính   ả   i tr ng mà ch  th  ph i

ư ủ ể ế ấ ờ ị ỉ ả ủ ượ gánh ch u. Vì n u nh  ch  th  ch  nh t th i không làm ch  đ

ủ ể ấ ẽ ượ ự ệ ậ mà th c hi n hành vi trái pháp lu t thì ch  th   y s  đ c b n thân   ể ả   c xem xét đ  gi m

ế ứ ủ ể ể ự ế ệ ạ ả ộ

ể ệ ủ ủ ứ ự ệ ấ ộ m c án. N u ch  th  đó lên k  ho ch m t cách bài b n đ  th c hi n hành   ườ   i vi c a mình, mà hình th c th c hi n hành vi  y th  hi n ch  là m t ng

ủ ể ấ ệ ạ ữ   chuyên nghi p trong hành vi ph m pháp này thì ch  th   y không nh ng

ủ ứ ấ ầ ạ ị ị ế ch u m c án cao nh t trong ph n ch  tài c a quy ph m đã quy đ nh mà còn

ể ị ặ ộ ạ có th  b  tăng n ng t i tr ng.

ớ ỗ ố ự ế ụ ụ ề ắ M c đích g n li n v i l ệ i c  ý tr c ti p nên vi c xem xét m c đích

ẹ ệ ặ ả ế ủ cũng có ý nghĩa trong vi c tăng n ng hay gi m nh  tình ti ạ   t c a vi ph m

ủ ể ụ ế ậ ặ ậ ớ ỉ pháp lu t ch  th  gây nên. M c dù v y, n u m c đích m i ch  trong suy

ủ ể ể ệ ủ ư ỗ nghĩ c a ch  th  mà ch a th  hi n ra thành hành vi có l ủ ể i thì ch  th  cũng

ấ ứ ộ ệ ế ả ị không ph i ch u b t c  m t trách nhi m pháp lí nào h t.

3.3. Ý   nghĩa   c a   y u   t

ủ ế ố ủ ể ố ớ ứ ệ ch   th   đ i   v i   vi c   truy   c u   trách

ệ nhi m pháp lí

ớ ủ ể ủ ạ ậ ệ               Vi c xem xét t

ệ ấ ộ ủ ể ủ ạ ậ vi c c u thành nên t i ch  th  c a vi ph m pháp lu t có ý nghĩa trong   ứ   i danh c a ch  th  vi ph m pháp lu t hay có truy c u

ủ ể ệ ớ ả ượ ủ ể trách nhi m pháp lí v i ch  th  đó hay không. Ch  th  ph i đ

ự ệ ươ ườ c xem xét   ạ ộ ổ   i năng l c trách nhi m pháp lí và đ t đ  tu i trong hai ph ệ ng di n là ng

ế ề ả ậ ộ ị ế theo quy đ nh c u pháp lu t. N u thi u m t trong hai đi u này thì ch  th ủ ể

ị ế ộ ủ ậ không b  k t t i cho hành vi c a mình dù hành vi đó là trái pháp lu t hay có

ỗ ố ữ l ự ế i c  ý tr c ti p đi n a.

ế ộ ườ ủ ộ ổ ủ ậ Vì n u m t ng ư   ị i đ  đ  tu i theo quy đ nh c a pháp lu t nh ng

ệ ự ắ ệ ể

ộ ệ ứ ấ ặ ả ậ ặ ả ầ   ộ th c hi n hành vi nguy hi m cho xã h i trong khi đang m c b nh tâm th n ề   ho c m t b nh khác làm m t kh  năng nh n th c ho c kh  năng đi u

ể ủ ệ ị

ữ ệ ườ ụ ệ ế ả ắ ộ ự ố ớ   ả khi n hành vi c a mình, thì không ph i ch u trách nhi m hình s ; đ i v i ư ộ   i này, ph i áp d ng bi n pháp b t bu c ch a b nh. Hay n u nh  m t ng

ườ ạ ườ ườ ỉ ng ầ i có tr ng thái th n hoàn toàn bình th ư ng, nh ng ng

ổ ườ ố ơ ế ườ 13 tu i, thì dù ng i này có c  tình hay s  ý gi t ng ớ i đó m i ch  có   ả   i thì cũng không ph i

ự ị ệ ch u trách nhi m hình s  nào.

3.4. Ý nghĩa c a y u t

ế ố ủ ể ố ớ ứ ệ khách th  đ i v i vi c truy c u trách

ệ nhi m pháp lí

ạ ộ ườ ệ ệ            Trong quan h  tình b n thì m t ng ạ ế i khác xâm h i đ n quan h  tình

ườ ề ạ ạ ả ộ ị ạ b n này thì  ng i  xâm h i tình b n này không h  ph i ch u m t trách

ệ ệ ệ ạ ạ ạ nhi m pháp lí nào cho vi c xâm h i tình b n đó, vì quan h  tình b n không

ượ ể ủ ề ệ ệ ế ậ ả ỉ đ c pháp lu t đi u ch nh và b o v . vì th , vi c tìm ra khách th  c a vi

ệ ậ ạ ớ ỗ ị ph m pháp lu t cùng v i vi c tìm ra l ậ   i và xác đ nh hành vi trái pháp lu t

ủ ể ủ ể ệ ể ả ị ủ c a ch  th  là đ  xem xét ch  th  đó có ph i ch u trách nhi m pháp lí hay

không.

ế ố ừ ể ệ ậ Tùy vào t ng quan h  pháp lu t mà khách th  còn là y u t có ý

ứ ộ ủ ể ạ ậ ị ể nghĩa đ  xác đ nh m c đ  nguy hi m c a hành vi vi ph m pháp lu t.

Ậ Ế III. K T LU N

ư ậ ướ ế ứ ệ ệ ằ Nh  v y, vi c truy c u trách nhi m pháp lí tr

ạ ố ớ ủ ể ừ ậ ả ọ ộ ụ   c h t là nh m m c ị   ạ đích tr ng ph t đ i v i ch  th  vi ph m pháp lu t, bu c h  ph i gánh ch u

ả ấ ợ ữ ậ ữ ệ ưỡ ế ượ nh ng h u qu  b t l i, nh ng bi n pháp c ng ch  đ ị c quy đ nh trong

ứ ụ ệ ạ ậ các quy ph m pháp lu t. Truy c u trách nhi m pháp lí còn có tác d ng răn

ấ ả ủ ể ữ ế ề ế ả ọ ữ đe t t c  nh ng ch  th  khác khi n h  ph i ki m ch , gi

ổ ứ ọ ụ ạ mình không vi   ậ   ứ  ch c và cá nhân ý th c tôn tr ng pháp lu t, ậ ph m pháp lu t, giáo d c các t

ướ ế ế ớ ẩ ệ ượ ạ ậ ạ ừ t ng b c h n ch  ti n t i đ y lùi hi n t ỏ   ng vi ph m pháp lu t ra kh i

ộ ờ ố đ i s ng xã h i.

ể ự ệ ượ ụ ữ ủ ứ ệ Đ  th c hi n đ

ủ ệ ế ố ấ ậ nhi m pháp lí thì ý nghĩa c a y u t c nh ng m c đích này c a vi c truy c u trách   ấ   ạ  c u thành vi ph m pháp lu t là r t

ủ ể ệ ả ọ ị ỉ ị quan tr ng. Nó không ch  xác đ nh ch  th  đó có ph i ch u trách nhi m pháp

ẹ ớ ủ ệ ặ ị lí không, ch u trách nhi m n ng hay nh  v i hành vi c a mình mà nó chính

ơ ở ự ễ ố ớ ứ ệ ệ ủ ể   là c  s  th c ti n trong vi c truy c u trách nhi m pháp lí đ i v i ch  th  vi

ậ ạ ph m pháp lu t.

DANH M C TÀI LI U THAM KH O

1. Tr

ườ ạ ọ ậ ộ ậ ướ Lí lu n nhà n c và pháp ng đ i h c lu t Hà N i, Giáo trình “

lu tậ ”, NXB Công An nhân dân, 2010.

2. PGS. TS. Nguy n Văn Đ ng, Giáo trình “

ễ ộ ề ậ ướ Lí lu n v  nhà n c và

ụ pháp lu tậ ”, NXB Giáo D c, 2008.

3. “B  lu t Hình S  c a n

ộ ậ ự ủ ướ ủ ộ ệ ộ c C ng Hòa xã h i Ch  nghĩa Vi t Nam”,

ố ị NXB Chính Tr  Qu c gia, 2003.

M C L C

Trang

I.

ề…………………………………………………. 1

ặ ấ Đ t v n đ

II.

ề………………………………………….. 1

Gi

ế ấ i quy t v n đ

1.

ệ Các khái ni m…………………………………..………… 1

1.1. Khái ni m vi ph m pháp lu t………….................... 1

ạ ậ ệ

1.2. Khái ni m trách nhi m pháp lí…..………………… 1

ệ ệ

1.3. Khái ni m truy c u trách nhi m pháp lí……..…….. 2

ứ ệ ệ

2.

ế ố ấ ạ ậ Các y u t c u thành vi ph m pháp lu t………..………… 2

2.1. M t khách quan c a vi ph m pháp lu t..................... 2

ủ ặ ậ ạ

ủ ủ ặ ậ ạ 2.2. M t ch  quan c a vi ph m pháp lu t……..………... 3

2.3. Ch  th  c a vi ph m pháp lu t………..……………. 4

ủ ể ủ ạ ậ

2.4. Khách th  c a vi ph m pháp lu t…..………………. 4

ể ủ ạ ậ

3.

ế ố ấ ậ ố ớ ạ ủ Ý  nghĩa c a các y u t c u thành vi ph m pháp lu t đ i v i

ứ ệ ệ vi c truy c u trách nhi m pháp lí…………...……………... 4

3.1. Ý nghĩa c a các y u t

ế ố ủ ố ớ ủ ệ ặ c a m t khách quan đ i v i vi c

ứ ệ truy c u trách nhi m pháp lí……..……….…………. 5

3.2. Ý nghĩa c a các y u t

ế ố ủ ố ớ ủ ủ ệ ặ c a m t ch  quan đ i v i vi c

ứ ệ truy c u trách nhi m pháp lí…..……………………. 5

3.3. Ý nghĩa c a y u t

ủ ế ố ủ ể ố ớ ứ ệ ch  th  đ i v i vi c truy c u trách

ệ nhi m pháp lí..………….…………………..…….… 6

3.4. Ý nghĩa c a y u t

ủ ế ố ể ố ớ ệ ứ  khách th  đ i v i vi c truy c u

ệ trách nhi m pháp lí…..………………………….… 6

ế

III. K t  lu n……………………..…………………………….. 7

DANH M C TÀI LI U THAM KH O