ỏ ộ ề ề ự ậ Đ bài: Có ba đi u làm h ng m t con ng ườ ượ i: r ạ u, tính kiêu ng o và s gi n d ữ
ư ế ế ề ị anh (ch ) suy nghĩ nh th nào v ý ki n đó
Bài làm
ử ừ ệ ả ơ ổ ỗ ườ ừ Kh ng T t ng nói: “Nhân chi s , tính b n thi n”. M i ng i ngay t lúc sinh ra không ai
ư ậ ấ ộ ố ủ ữ ầ ớ ỉ ố mang trong mình m m m ng c a nh ng thói h t ậ t x u. Ch khi va đ p v i cu c s ng,
ệ ườ ớ ị ạ ườ ứ ể ằ ả b n tính thi n trong con ng i m i b pha t p. Có ng i cho r ng có ba th có th làm
ườ ượ ự ậ ữ ề ạ ộ ỏ h ng m t con ng i, đó là r u, tính kiêu ng o và s gi n d . Đi u đó có hoàn toàn chính
xác?
ằ ượ ự ậ ữ ề ể ạ ỏ ộ Tôi cho r ng, r u, tính kiêu ng o và s gi n d đúng là ba đi u có th làm h ng m t con
ườ ỏ ở ả ượ ể ộ ỏ ỉ ng ệ i. Khái ni m “h ng” đây ph i đ c hi u theo nghĩa r ng, không ch là h ng v ề
ế ề ề ả ạ ỗ thân xác mà còn là bi n d ng v nhân cách, nhân tính. B n thân m i đi u đó cũng đ ủ
ế ườ ở ẽ ạ ủ ấ ớ khi n con ng i không còn là chính mình b i l , tác h i c a chúng r t l n.
ự ế ượ ự ạ ư ụ ủ ạ ườ Th c t ả mà nói, b n thân r u không có h i nh ng s l m d ng c a con ng i khi dùng
ữ ạ ườ ượ ườ ấ ỉ ượ r u gây ra nh ng tác h i khôn l ng. R u làm con ng i m t t nh táo, không làm ch ủ
ượ ủ ữ ế ề ề ế ả ạ ượ đ c hành vi c a mình, vì th nhi u đi u đáng ti c đã x y ra. Nh ng tác h i do r u gây
ọ ướ ề ươ ệ ứ ỏ ế ộ ượ ra vô cùng nghiêm tr ng. Tr c tiên. xét v ph ng di n s c kh e y t , m t chút r u có
ể ườ ư ạ ượ ữ ấ ế ố ế ử ụ ừ th làm con ng i h ng ph n, nh ng lo i r u thu c, n u bi t s d ng ch ng m c s ự ẽ
ồ ổ ứ ụ ỏ ườ có tác d ng b i b s c kh e cho con ng i.
ộ ậ ượ ủ ị ư ư ừ ồ Nh ng, nh Ch t ch H Chí Minh đã t ng nói trong Tuyên ngôn đ c l p r u “làm cho
ố ượ ườ ố ượ ệ ề ả ắ nòi gi ng ta suy nh ữ c”. Nh ng ng i u ng r u có kh năng m c các b nh v gan, tim
ạ ử ế ớ ầ ấ ệ ườ ị m ch, bao t , th n kinh... r t cao. Hàng năm, trên th gi i có hàng tri u ng i b u x ơ
ầ ớ ề ượ ố ườ gan, ph n l n nguyên nhân là do u ng quá nhi u r u bia. Cũng có không ít tr ợ ng h p
ề ượ ố ộ ử đ t t do u ng quá nhi u r u.
ữ ạ ả ưở ề ứ ữ ệ ạ ề ế Bên c nh nh ng nh h ỏ ng v s c kh e là nh ng thi t h i v kinh t ế . Không tính đ n
ạ ộ ụ ượ ả ấ ế ả ộ chi phí s n xu t, chi phí cho ho t đ ng tiêu th r ỏ u cũng chi m m t kho n không nh .
ắ ẽ ố ấ ẹ ế ữ ề ề ắ ả ậ ộ Nh ng cu c nh u nh t đ n linh đình ch n ch n s tiêu t n r t nhi u ti n cho kho n mua
u.ượ r
ườ ố ượ ườ ủ ượ ữ ả Ng i u ng r u say th ng không làm ch đ c b n thân nên hay có nh ng hành vi
ấ ậ ị ụ ụ ố ắ ề ế ạ ộ ỗ không ki m ch , gây r i r m m t tr t tr an xã h i. M i ngày hàng ch c v tai n n giao
ở ệ ườ ề ể ươ ệ thông Vi t Nam nguyên nhân do ng i đi u khi n ph ng ti n tham gia giao thông
ề ượ ổ ươ ả ạ ề ầ ườ ố u ng quá nhi u r ữ u, bia. Nh ng t n th ng v tinh th n cho c n n nhân và ng i thân
ể ế ượ ữ ả ườ ượ ụ ủ ọ c a h là không th đong đ m đ c. Hình nh nh ng ng i say r u bê tha, các v đánh
ử ượ ấ ầ ữ ả ị cãi ch i nhau do say r u là nh ng hình nh phi văn hoá nh t, c n b phê phán.
ớ ể ế ậ ượ ữ ủ ứ ạ ớ ố V i nh ng tác h i đó, chúng ta có đ ch ng c đ k t lu n r u là nhân t ể có th làm
ườ ỏ h ng con ng i.
ứ ề ỏ ườ ự ạ ạ ạ ạ ể Đi u th hai có th làm h ng con ng i là tính kiêu ng o. Kiêu ng o là s ng o m n, coi
ườ ườ ạ ố ớ ự th ng ng i khác. Kiêu ng o không gi ng v i kiêu hãnh và khác xa lòng t tôn. Ng ườ i
ạ ượ ạ ườ ế kiêu ng o cũng có khi đ t đ c thành công nên th ng cho mình là trên h t, không ai
ế ọ ờ ề ả ứ ậ ắ ằ b ng mình. Chính vì th h không bao gi nh n th c đúng đ n v b n thân, không bao
ờ ế ủ ể ạ ườ ủ gi ậ nhìn ra đi m y u c a mình. V y nên, tính kiêu ng o làm con ng i ch quan, không
ế ử ắ ỗ ườ ứ ươ ộ ố bi t s a sai khi m c l i, làm con ng i không có ý th c v n lên trong cu c s ng. Đó là lí
ườ ạ ấ ộ ố ộ ọ ế do ng ạ i kiêu ng o r t hi m khi thành công trong cu c s ng. M t h c sinh kiêu ng o
ờ ạ ượ ế ả ọ ậ ư ạ ộ ờ không bao gi đ t đ c k t qu h c t p nh ý. M t giáo viên kiêu ng o không bao gi có
ế ạ ệ ẳ ỏ ỏ ti t d y hay. H n chúng ta ai cũng đã nghe câu chuy n dân gian Th và Rùa, Th kiêu
ự ự ế ả ấ ậ ạ ạ ộ ẫ ng o đù th c l c có ch y nhanh đ n đâu cũng ph i ch p nh n thua cu c Rùa kiên nh n.
ụ ố ớ ấ ả ạ ủ ọ ề ẽ ỏ ổ ị Bài h c v tính kiêu ng o c a Th là s còn c giá tr giáo d c đ i v i t t c chúng ta.
ứ ề ỏ ườ ự ậ ữ ữ ế ậ ạ ậ Đi u th ba làm h ng con ng ứ ứ i là s gi n d . Gi n d là tr ng thái gi n đ n m c t c
ờ ử ỉ ợ ườ ườ ữ ậ ặ ả ố t i, có l i nói và c ch đáng s . Th ng thì con ng ữ i hay gi n d khi g p ph i nh ng
ự ậ ự ậ ữ ư ữ ề ớ đi u trái ý mình. Có khi s gi n d là chính đáng nh ng cũng có khi s gi n d là vô c .
ậ ữ ườ ế ố Và dù có lí do hay không có lí do, lúc gi n d là lúc con ng ấ i y u đu i nh t, hoang mang
nh t.ấ
ạ ủ ự ậ ữ ạ ủ ượ ớ ự ạ Tác h i c a s gi n d cũng ghê g m không khác gì tác h i c a r u và s kiêu ng o. S ự
ậ ườ ồ ồ ấ ỉ ạ ộ ứ t c gi n làm con ng i m t t nh táo, h đ trong hành đ ng, ông cha ta cũng đã d y: “C ả
ự ậ ữ ế ệ ậ ấ ấ ọ ỏ ỏ gi n m t khôn". B t kì s gi n d nào cũng khi n m i vi c “sôi h ng b ng không”.
ườ ữ ẽ ấ ậ ổ ươ ế ượ ề Ng i gi n d s th y chính mình t n th ng và khi không ki m ch đ ổ c, làm t n
ươ ườ ữ ủ ữ ể ạ ỏ th ng ng ờ ự ậ i khác là không th tránh kh i. S gi n d c a nh ng tên b o chúa th i
ế ậ ữ ế ề ả ố ị ế phong ki n làm bi ớ ả t bao dân lành ph i ch u cái ch t th m kh c. Có khi gi n d đi li n v i
ổ ủ ứ ẻ ộ ườ ớ ộ t i ác. Hành đ ng đánh đ a tr hai tu i c a ng ẻ ộ i đàn bà trông tr đ c ác v i lí do tr ẻ
ể ạ ộ ị ả không ch u ăn là hành đ ng vô nhân đ o. Không th lí gi i nó t ừ ự ậ ữ s gi n d .
ự ứ ề ậ ạ ỏ Chung quy l ạ ượ i r u, tính kiêu ng o và s t c gi n đúng là ba đi u làm h ng con ng ườ i.
ư ư ả ấ ả ế ố ườ Nh ng đó ch a ph i là t ữ t c nh ng y u t làm nhân hình, nhân tính con ng ế i bi n
ứ ề ỏ ườ ụ ư ệ ạ ạ d ng. Còn nhi u th khác làm h ng con ng i, ví d nh ma tuý, các t ậ ộ n n xã h i, th m
ả chí c tình yêu không đúng cách...
ỉ ộ ữ ủ ố ỏ ườ ễ ứ Ch m t trong s nh ng th trên đã đ làm h ng con ng ả ấ i. Nhi m ph i b t kì đi u t ề ệ
ấ ễ ế ọ ườ ậ ỏ ấ ả ạ h i nào, chúng ta cũng r t d khi n m i ng i xa lánh, ghét b . V y nên, t ữ t c nh ng
ấ ấ ề ị thói x u y đ u đáng b lên án.
ư ể ừ ư ậ ấ ữ ở ỗ ườ ướ ế Nh ng làm th nào đ bài tr nh ng thói h , t t x u đó m i con ng i? Tr ế c h t,
ỗ ườ ứ ả ườ ự ễ ị ả b n thân m i ng i ph i có ý th c tăng c ả ng kh năng t mi n d ch. Hãy nói “không"
ớ ự ứ ớ ấ ả ế ấ ữ ậ ạ ớ ớ ượ v i r u, v i tính kiêu ng o, v i s t c gi n, v i t ấ t c nh ng thói x u, n t x u trong
ộ ố ể ượ ề ỗ ườ ầ ộ ả ả ị cu c s ng. Đ làm đ c đi u đó, m i ng i c n ph i xác đ nh cho mình m t b n lĩnh
ỗ ự ữ ủ ầ ớ ộ ồ ộ ữ v ng vàng. Cùng v i nh ng n l c c a cá nhân, c ng đ ng, xã h i cũng c n có trách
ụ ằ ứ ử ữ ệ ề ườ ọ nhi m tuyên truy n, giáo d c b ng m i hình th c, x lí nghiêm minh nh ng tr ợ ng h p
ư ậ ữ ạ ặ ớ ữ ẹ vi ph m n ng... Có nh v y chúng ta m i có nh ng ng ườ ố i t t nh ng bông hoa đ p nh ư
ừ ợ ồ Bác H kính yêu t ng trông đ i.
ế ệ ứ ướ ứ ớ ề ậ ộ ộ Th h thanh niên ngày nay đang đ ng tr c nhi u v n h i và thách th c l n. M t trong
ỗ ủ ự ữ ứ ữ ệ ạ ữ ủ ả nh ng thách th c đó là s cám d c a nh ng t ộ n n xã h i, nh ng t ư ưở t ng b o th . Các
ủ ộ ủ ứ ừ ầ ậ ọ h c sinh, sinh viên không nên ch quan mà c n ch đ ng nh n th c và bài tr chúng.
ề ấ ỏ ị ượ ự ứ ạ ậ Đã có r t nhi u nhân cách b “h ng” vì r ề u, tính kiêu ng o và s t c gi n. Đó là đi u
ư ữ ế ồ ở ườ ả đáng bu n nh ng không đáng ti c b i nh ng con ng ộ i không có b n lĩnh trong cu c
ả ị ố s ng thì nên b đào th i.
