Bài giảng: Chương 3: Kế toán mua bán hàng hóa trong nước

Chương 3: KEÁ TOAÙN MUA BAÙN HAØNG HOÙA TRONG NÖÔÙC

NOÄI DUNG

 Khaùi nieäm vaø nguyeân taéc  Nhieäm vuï cuûa keá toaùn  Keá toaùn mua haøng hoùa  Keá toaùn tieâu thuï haøng hoùa

Khaùi nieäm

Saûn xuaát

Tieâu duøng

Hoaït ñoäng thöông maïi

Mua haøng

Baùn haøng

Döï tröõ

1

Ñaëc ñieåm

 Haøng hoaù trong kinh doanh thöông maïi mua veà vôùi muïc ñích ñeå

baùn

 Haøng mua veà coù theå töø nhieàu nguoàn khaùc nhau, giaù caû khaùc

nhau

 Phöông thöùc baùn haøng trong kinh doanh thöông maïi raát ña daïng.  Caàn chuù yù ñeán thôøi gian löu chuyeån haøng hoaù cuûa caùc loaïi haøng

ñeå coù keá hoaïch döï tröõ hôïp lyù.

Nguyeân taéc

 Haøng hoùa mua vaøo ñöôïc tính theo giaù goác  Laäp döï phoøng giaûm giaù haøng toàn kho khi giaù trò thuaàn

coù theå thöïc hieän ñöôïc nhoû hôn giaù goác

 Haïch toaùn chi tieát giaù mua vaø chi phí mua haøng hoùa  Haøng hoùa xuaát kho phaûi tuaân thuû nguyeân taéc nhaát quaùn

trong keá toaùn.

 Doanh thu ñöôïc ghi nhaän phaûi ñaûm baûo nguyeân taéc phuø

hôïp vôùi chi phí ñaõ taïo neân doanh thu ñoù.

NHIEÄM VUÏ CUÛA KEÁ TOAÙN

 Tuaân thuû caùc nguyeân taéc keá toaùn trong haïch toaùn quaù trình löu chuyeån haøng hoùa, chaáp haønh ñuùng caùc cheá ñoä taøi chính veà chöùng töø, soå saùch keá toaùn theo quy ñònh.

 Phaûn aùnh ñuùng trò giaù voán cuûa haøng hoùa nhaäp kho cuõng nhö haøng hoùa tieâu thuï trong kyø laøm cô sôû cho vieäc cung caáp thoâng tin veà keát quaû kinh doanh cuûa doanh nghieäp.

 Ghi cheùp vaø phaûn aùnh kòp thôøi tình hình bieán ñoäng haøng hoùa cuûa doanh nghieäp veà maët giaù trò vaø hieän vaät. Kieåm tra chaët cheõ tình hình thöïc hieän keá hoïach mua vaøo, baùn ra vaø tình hình döï tröõ haøng hoùa toàn kho, phaùt hieän xöû lyù kòp thôøi caùc tröôøng hôïp haøng hoùa öù ñoïng, hö hoûng, thaát thoùat…

 Ghi nhaän kòp thôøi doanh thu phaùt sinh trong kyø ñoàng thôøi theo doõi chaët cheõ caùc tröôøng hôïp ñöôïc ghi nhaän laøm giaûm doanh thu nhö: chieát khaáu thöông maïi, giaûm giaù haøng baùn, haøng baùn bò traû laïi.

 Theo doõi phaûn aùnh chi phí mua haøng phaùt sinh trong kyø vaø löïa choïn tieâu thöùc phuø hôïp ñeå phaân boå chi phí mua haøng cho haøng baùn ra cuûa töøng kyø.  Thöïc hieän vieäc laäp döï phoøng ñoái vôùi nhöõng haøng hoùa coù giaù goác lôùn hôn

giaù trò thuaàn coù theå thöïc hieän ñöïôïc vaøo cuoái nieân ñoä keá toaùn.

2

KEÁ TOAÙN MUA HAØNG HOÙA

 Khaùi nieäm  Nguyeân taéc tính giaù  Ñieàu kieän ghi nhaän  Chöùng töø keá toaùn  Soå keá toaùn  Taøi khoaûn söû duïng  Keá toaùn moät soá nghieäp vuï kinh teá phaùt sinh chuû yeáu

Khaùi nieäm

 Mua haøng laø giai ñoaïn ñaàu cuûa quaù trình löu chuyeån haøng hoùa, laø chieác caàu noái töø saûn xuaát ñeán tieâu duøng.

 Thoâng qua caùc phöông thöùc mua haøng nhö: mua tröïc tieáp, mua traû chaäm traû goùp, ñaët haøng… haøng hoùa ñöôïc luaân chuyeån töø nôi saûn xuaát ñeán nôi tieâu duøng hoaëc tieáp tuïc saûn xuaát.

Caùc phöông thöùc mua haøng

 Phöông thöùc chuyeån haøng

• Ngöôøi baùn seõ giao haøng taän nôi • Ñòa ñieåm, thôøi ñieåm chuyeån giao haøng: Beân mua • Ruûi ro gaén vôùi beân baùn khi haøng treân ñöôøng

 Phöông thöùc mua haøng tröïc tieáp • Mua haøng treân thò tröôøng, beân baùn • Ñòa ñieåm, thôøi ñieåm chuyeån giao haøng: Beân baùn • Ruûi ro gaén vôùi beân mua khi haøng treân ñöôøng

3

Nguyeân taéc tính giaù

 Ñaùnh giaù haøng hoaù nhaäp kho phaûi tuaân ñuùng nguyeân

taéc giaù goác.

 Giaù trò haøng hoùa nhaäp kho ñöôïc tính baèng soá tieàn ñaõ traû hoaëc soá tieàn phaûi traû ñeå coù haøng hoùa tính ñeán thôøi ñieåm haøng hoùa saün saøng ñeå baùn.

 Taùch bieät giaù mua cuûa haøng hoùa vaø chi phí mua haøng

hoùa

Giaù mua cuûa haøng hoùa

 Giaù mua cuûa haøng hoùa = Giaù mua - Chieát khaáu, giaûm giaù

• Giaù mua cuûa haøng hoùa:

• Ñoái vôùi doanh nghieäp aùp duïng thueá GTGT (Giaù trò gia taêng) theo phöông phaùp khaáu tröøøø laø giaù khoâng bao goàm thueá GTGT.

• Ñoái vôùi doanh nghieäp aùp duïng thueá GTGT theo phöông phaùp tröïc tieáp hoaëc khoâng aùp duïng thueá GTGT laø giaù bao goàm caû thueá GTGT.

• Ñoái vôùi haøng hoùa chòu thueá tieâu thuï ñaëc bieät laø giaù bao goàm

caû thueá tieâu thuï ñaëc bieät.

• Tröôøng hôïp doanh nghieäp phaûi boû theâm chi phí ñeå sô cheá, phaân loaïi, choïn loïc laøm taêng giaù trò cuûa haøng hoùa thì boä phaän giaù trò naøy cuõng ñöôïc tính vaøo trò giaù mua haøng hoùa.

Giaù mua cuûa haøng hoùa

 Caùc khoaûn giaûm tröø:

• Chieát khaáu thöông maïi: Laø khoaûn doanh nghieäp ñöôïc

höôûng do mua haøng vôùi soá löôïng lôùn.

• Giaûm giaù haøng mua: Do soá haøng mua vaøo keùm phaåm chaát, sai qui caùch so vôùi hôïp ñoàng doanh nghieäp ñöôïc ngöôøi baùn giaûm giaù.

• Haøng mua traû laïi: Laø trò giaù haøng hoùa doanh nghieäp ñaõ mua nhöng keùm phaåm chaát, sai qui caùch doanh nghieäp mua khoâng chaáp nhaän vaø traû laïi cho ngöôøi baùn.

4

Chi phí mua haøng hoaù

 Chi phí vaän chuyeån boác dôû haøng hoùa.  Chi phí baûo quaûn haøng hoùa töø nôi mua veà

ñeán kho doanh nghieäp.

 Chi phí thueâ kho baõi.  Coâng taùc phí cuûa nhaân vieân thu mua.  Dòch vuï phí vaø leä phí.  Khoaûn hao huït töï nhieân trong ñònh möùc...

Ñieàu kieän ghi nhaän

 Chæ ghi nhaän vaøo taøi khoaûn 156 “Haøng hoùa” ñoái vôùi nhöõng haøng hoùa coù löu chuyeån qua kho. Haøng hoùa nhaän giöõ hoää baùn hoä cho caùc doanh nghieäp khaùc ghi nhaän vaøo taøi khoaûn 002 “Vaät tö, haøng hoùa nhaän giöõ hoä, nhaän gia coâng”, hoaëc taøi khoaûn 003 “Haøng hoùa nhaän baùn hoä, nhaän kyù gôûi, kyù cöôïc”.

 Khoâng haïch toaùn vaøo taøi khoaûn 156 tröôøng hôïp haøng mua veà duøng cho hoaït ñoäng saûn xuaát kinh doanh.

 Keá toaùn haøng hoùa phaûi theo doõi chi tieát theo töøng

kho, töøng loaïi, nhoùm, thöù haøng hoùa.

Nguyeân taéc ghi nhaän

 Tröôøng hôïp haøng veà tröôùc nhöng chöa coù chöùng töø, ñeå quaûn lyù taøi saûn sau khi thöïc hieän ñaày ñuû caùc thuû tuïc kieåm nhaän nhaäp haøng keá toaùn nhaäp kho theo giaù taïm tính. Khi nhaän ñöôïc chöùng töø, keá toaùn thöïc hieän ñieàu chænh giaù taïm tính theo giaù thöïc teá.

 Tröôøng hôïp chöùng töø mua haøng veà tröôùc ñeán cuoái kyø haøng vaãn chöa veà kho hoaëc haøng ñaõ veà nhöng chöa kieåm nhaän nhaäp kho keá toaùn ghi nhaän vaøo khoaûn muïc haøng mua ñang treân ñöôøng ñi bao goàm trò giaù haøng hoùa mua theo chöùng töø vaø caùc phí toån keøm theo.

 Chi phí mua haøng laø toaøn boä chi phí phaùt sinh lieân quan ñeán haøng hoùa toàn kho ñaàu kyø vaø haøng hoùa nhaäp kho trong kyø. Do ñoù, cuoái kyø keá toaùn phaûi thöïc hieän phaân boå chi phí naøy cho soá haøng ñaõ tieâu thuï. Tieâu thöùc phaân boå thöôøng ñöôïc söû duïng nhö: Trò giaù mua, soá löôïng saûn phaåm, troïng löôïng...

5

Phaân boå chi phí mua

Chöùng töø söû duïng

 Hoùa ñôn hoaëc hoùa ñôn kieâm phieáu xuaát kho  Bieân baûn kieåm nghieäm haøng hoùa  Phieáu giao nhaän haøng hoùa…  Phieáu nhaäp kho haøng hoùa

Soå keá toaùn

 Soå toång hôïp (tuyø thuoäc hình thöùc keá toaùn).  Soå chi tieát:

+ Soå chi tieát vaät lieäu saûn phaåm haøng hoaù. + Theû kho + Theû Quaày haøng

trò + Chi phí mua haøng lieân quan ñeán haøng toàn kho ñaàu kyø Chi phí mua haøng phaùt sinh trong kyø = x Chi phí mua cuûa haøng hoùa phaân boå cho haøng baùn ra Giaù trò (soá löôïng,..) haøng toàn kho đầu kyø + giaù trò (soá löôïng,..) haøng đã mua vào (soá Giaù haøng löôïng,..) ñaõ xuaát baùn vaø xaùc ñònh tieâu thuï trong kyø trong kyø

6

Taøi khoaûn söû duïng

 TK 1561- Giaù mua haøng hoùa  TK 1562- Chi phí mua haøng hoaù  TK 1567- Haøng hoùa baát ñoäng saûn  TK 151- Haøng mua ñang ñi ñöôøng  TK 6112 – Mua haøng hoùa

TK 1561 “Giaù mua haøng hoùa”

TK 1561

- Giaù thöïc teá cuûa HH xuaát kho trong kyø. -Chieát khaáu mua haøng, giaûm giaù vaø giaù trò HH traû laïi cho ngöôøi baùn. -Keát chuyeån giaù trò haøng hoùa toàn kho ñaàu kyø (PPKKÑK)

- Trò giaù haøng hoùa mua vaøo nhaäp kho - Thueá khoâng hoaøn laïi phaûi noäp cho HH nhaäp kho -Trò giaù cuûa haøng hoùa ñaõ gia coâng cheá bieán: Giaù mua + Chi phí cheá bieán -Keát chuyeån giaù trò haøng hoùa toàn kho cuoái kyø (PPKKÑK)

SDCK: Trò giaù HH thöïc teá toàn kho cuoái kyø

TK 1562 “Chi phí mua haøng hoùa”

TK 1562

-Chi phí thu mua HH phaân boå cho khoái löôïng HH tieâu thuï trong kyø. -Keát chuyeån chi phí mua haøng hoùa ñaàu kyø (PPKKÑK)

-Chi phí thu mua haøng hoùa thöïc teá phaùt sinh lieân quan ñeán khoái löôïng HH mua vaøo trong kyø -Keát chuyeån chi phí mua haøng hoùa cuoái ky.

SDCK: Chi phí thu mua HH phaân boå cho khoái löông HH toàn kho cuoái kyø.

7

TK 1567 – Haøng hoùa baát ñoäng saûn

TK 1567

- Trò giaù thöïc teá cuûa haøng hoùa baát ñoäng saûn mua veà ñeå baùn. - Trò giaù baát ñoäng saûn ñaàu tö chuyeån thaønh haøng toàn kho. - Chi phí söûa chöõa, caûi taïo, naâng caáp. - Keát chuyeån giaù trò haøng hoùa toàn kho cuoái kyø (PPKKÑK)

SDCK: Trò giaù haøng hoùa baát ñoäng saûn toàn kho cuoái kyø

TK 151 – Haøng mua ñang ñi ñöôøng

TK 151

tö ñaõ mua

- Trò giaù thöïc teá haøng hoùa baát ñoäng saûn xuaát baùn trong kyø. - Trò giaù haøng hoùa baát ñoäng saûn chuyeån thaønh baát ñoäng saûn ñaàu tö hay baát ñoäng saûn chuû sôû höõu söû duïng. - Keát chuyeån giaù trò haøng hoùa toàn kho ñaàu kyø (PPKKÑK)

- Trò giaù haøng hoùa vaät ñang ñi treân ñöôøng - Keát chuyeån trò giaù thöïc teá cuûa vaät lieäu, coâng cuï duïng cuï, haøng hoaù ñaõ mua nhöng coøn ñang ñi ñöôøng cuoái kyø (PPKKÑK)

SDCK: Trò giaù vaät tö, haøng hoùa coøn ñang ñi ñöôøng cuoái kyø

TK 6112 – Mua haøng hoùa

TK 6112

- Trò giaù haøng hoùa, vaät tö mua ñang ñi ñöôøng ñaõ veà kho hoaëc ñaõ chuyeån giao thaúng cho khaùch haøng. Keát chuyeån trò giaù thöïc teá cuûa haøng hoùa, vaät tö ñaõ mua ñang ñi ñöôøng ñaàu kyø (PPKKÑK)

- Keát chuyeån trò giaù cuûa haøng hoùa toàn kho ñaàu kyø bao goàm: trò giaù haøng toàn kho, trò giaù haøng gôûi ñi baùn chöa tieâu thuï vaø haøng hoùa mua ñang ñi ñöôøng ñaàu kyø. -Keát chuyeån trò giaù cuûa haøng hoùa toàn kho cuoái kyø bao goàm: trò giaù haøng toàn kho, trò giaù haøng gôûi ñi baùn chöa tieâu thuï vaø haøng hoùa mua ñang ñi ñöôøng cuoái kyø. - Trò giaù haøng hoùa mua vaøo trong kyø

- Trò giaù haøng hoùa baùn ra bò traû laïi phaùt sinh trong kyø Caùc khoaûn ghi giaûm trò giaù mua mua bao goàm: chieát khaáu thöông maïi, giaûm giaù haøng mua ñöôïc höôûng, haøng mua traû laïi cho ngöôøi baùn. Trò giaù voán haøng hoùa xuaát kho trong kyø.

8

Keá toaùn caùc nghieäp vuï kinh teá

phaùt sinh chuû yeáu

Haøng hoùa vaø hoùa ñôn cuøng veà

TK 1561

TK 111,112,331…

TK 133

Giaù mua HH

TK 1562

Thueá GTGT vaøo

Thí du 1

Chi phí mua HH

Thí duï 1

 Mua haøng hoùa nhaäp kho, giaù mua chöa coù

thueá GTGT laø 20.000.000ñ, thueá GTGT thueá suaát 10% thanh toaùn baèng tieàn maët. Chi phí vaän chuyeån haøng hoùa veà nhaäp kho thanh toaùn baèng tieàn taïm öùng 200.000ñ.

9

Haøng hoùa veà, hoùa ñôn chöa veà

 Laøm thuû tuïc nhaäp kho khi haøng veà, khoâng haïch

toaùn

 Neáu hoùa ñôn veà trong kyø, haïch toaùn nhö tröôøng

hôïp 1

 Neáu ñeán cuoái kyø hoaù ñôn chöa veà: Choïn giaù taïm tính, ghi nhaän nghieäp vuï nhaäp kho theo gía taïm tính

 Kyø sau: hoùa ñôn veà tieán haønh ñieàu chænh laïi giaù

taïm tính cuoái kyø tröôùc

Haøng hoùa veà, hoùa ñôn chöa veà

TK 1561

TK 331

TK 111,112

TK 133

Giaù taïm tính (cuoái kyø) Giaù taïm tính (Ghi aâm) Giaù thöïc teá (theo hoùa ñôn)

Thí du 2

Thanh toaùn Thueá GTGT vaøo

Thí duï 2

 Ngaøy1/3:Nhaän ñöôïc moät soá haøng hoùa do cty A göûi ñeán, qua kieåm nhaän thöïc teá, soá löôïng haøng hoùa laø 200 caùi, chöa coù hoùa ñôn. Haõy ñònh khoaûn caùc nghieäp vuï kinh teá phaùt sinh töøng tröôøng hôïp sau:  TH1: Ngaøy25/3:Hoùa ñôn cuûa soá haøng hoùa ñoù veà ñeán DN, giaù mua chöa thueá laø 50.000.000ñ, thueá suaát thueá GTGT 5%, chöa thanh toaùn.

 TH 2: Cuoái thaùng, hoùa ñôn cuûa soá haøng hoùa treân chöa veà ñeán DN, keá toaùn choïn giaù taïm tính laø 51.000.000ñ. Ngaøy 5/4, hoùa ñôn cuûa loâ haøng nhaäp kho ngaøy 1/3 ñaõ veà ñeán DN, keá toaùn ñieàu chænh laïi giaù taïm tính.

10

Hoaù ñôn veà, haøng chöa veà

 Löu hoùa ñôn, chôø haøng  Neáu haøng veà trong kyø, haïch toaùn nhö tröôøng hôïp 1  Neáu ñeán cuoái kyø haøng chöa veà, laáy hoùa ñôn ñaõ löu ra vaø haïch toaùn haøng mua ñang ñi ñöôøng (TK 151)  Kyø sau: Haøng veà ghi taêng giaù trò haøng hoùa nhaäp

kho vaø giaûm giaù trò haøng mua ñang ñi ñöôøng

Hoaù ñôn veà, haøng chöa veà

TK 151

TK 1561

TK 111,112,331…

TK 133

Giaù mua HH HH ñi ñöôøng kyø tröôùc ñaõ veà kho

TK 1562

Thueá GTGT vaøo

Thí du 3

Chi phí mua HH

Thí duï 3

 Ngaøy 1/3: Nhaän ñöôïc hoùa ñôn do cty A göûi ñeán, giaù mua chöa thueá GTGT laø 50.000.000ñ, thueá suaát thueá GTGT 10%. Haõy ñònh khoaûn caùc nghieäp vuï kinh teá phaùt sinh töøng tröôøng hôïp sau: + TH1: Ngaøy 25/3: Loâ haøng treân ñaõ veà ñeán DN, tieàn vaãn chöa thanh toaùn. + TH 2: Cuoái thaùng, soá haøng treân chöa veà ñeán DN. Ngaøy 5/4, loâ haøng treân ñaõ veà ñeán DN nhaäp kho ñaày ñuû.

11

Haøng mua veà thöøa so vôùi hoùa ñôn

TK 1561

TK 111,112,331…

TK 133

Giaù mua HH (theo hoùa ñôn)

TK 1561

TK 338

Thueá GTGT vaøo (Theo hoùa ñôn)

Giaù trò HH thöøa nhaäp kho

Ghi Nôï TK 002 neáu HH thöøa khoâng nhaäp kho maø baûo quaûn rieâng

Thí du 4

Thí duï 4

 Mua moät soá haøng hoaù nhaäp kho, giaù mua treân hoùa ñôn laø 20.000.000ñ, thueá GTGT ghi treân hoùa ñôn 2.000.000ñ, ñaõ thanh toaùn baèng tieàn maët. Khi kieåm nghieäm nhaäp kho phaùt hieän thöøa moät soá haøng hoùa trò giaù laø 200.000ñ chöa roõ nguyeân nhaân. DN tieán haønh nhaäp kho theo thöïc teá. Chi phí vaän chuyeån haøng hoaù veà nhaäp kho thanh toaùn baèng tieàn taïm öùng 1.050.000ñ, trong ñoù coù thueá GTGT thueá suaát 5%.

Haøng hoaù mua veà thieáu so vôùi hoùa ñôn

TK 1561

TK 111,112,331…

Giaù mua HH

Nôï TK 1561( giaù haøng hoùa thöïc nhaäp kho) Nôï TK 133 (Giaù ghi treân hoùa ñôn)

(theo thöïc teá)

Coù TK 111,112,331

TK 133

(Giaù ghi treân hoùa ñôn)

Thueá GTGT vaøo (Theo hoùa ñôn)

Nôï TK 1562 (Soá thieáu trong ñònh möùc) Nôï TK 111,112,138 (Soá thieáu

TK 156.2

ngoaøi ñònh möùc)

Thieáu trong

Coù TK 111,112,331

TK 111,138,…

ñònh möùc

Thieáu ngoaøi ñònh möùc

12

Thí du 5

Thí duï 5

 Mua moät soá haøng hoùa nhaäp kho, giaù mua treân hoùa ñôn laø 30.000.000ñ, thueá GTGT ghi treân hoùa ñôn 3.000.000ñ, ñaõ thanh toaùn baèng chuyeån khoaûn. Khi kieåm nghieäm nhaäp kho phaùt hieän thieáu moät soá haøng hoùa trò giaù laø 500.000ñ chöa roõ nguyeân nhaân. Bieát haøng hoùa naøy coù ñònh möùc hao huït cho pheùp laø 1%.  Sau khi tìm hieåu nguyeân nhaân, loãi do ngöôøi vaän chuyeån laøm thaát thoaùt baét boài thöôøng toaøn boä baèng tieàn maët.

Haøng hoùa phaûi qua gia coâng cheá bieán

 Keá toaùn söû duøng taøi khoaûn 154 “Chi phí saûn xuaát kinh doanh dôû dang” ñeå taäp hôïp ñeå ghi nhaän giaù trò ban ñaàu cuûa haøng hoùa ñem gia coâng cheá bieán vaø chi phí gia coâng cheá bieán laøm cô sôû xaùc ñònh giaù mua cuûa haøng hoùa khi nhaäp laïi kho.

Haøng hoùa phaûi qua gia coâng cheá bieán

TK 1561

TK 154

TK 1561

TK 11*,331

Giaù trò haøng hoùa nhaäp laïi kho Xuaát kho hh ñem gia coâng

TK 133

Chi phí gia coâng cheá bieán

TK 1562

Thueá GTGT vaøo

Chi phí vaän chuyeån, boùc dôõ…

13

Thí du 6

Thí duï 6

 Xuaát kho haøng hoùa ñem gia coâng cheá bieán, giaù thöïc teá haøng hoùa xuaát kho laø 100.000.000ñ, chi phí lieân quan ñeán cheá bieán bao goàm: Chi phí vaän chuyeån ñi vaø veà: 500.000ñ, thanh toaùn baèng tieàn maët, chi phí thueâ gia coâng cheá bieán laø 2.200.000ñ trong ñoù coù thueá GTGT thueá suaát 10% thanh toaùn baèng tieàn taïm öùng. Haøng hoaù gia coâng cheá bieán xong nhaäp laïi kho ñaày ñuû.

DOANH NGHIEÄP HAÏCH TOAÙN HAØNG TOÀN KHO THEO PHÖÔNG PHAÙP KIEÅM KEÂ ÑÒNH KYØ

Höôùng daãn haïch toaùn

TK 156(1,2)

TK 611

TK 11*,331

TK 151, 157

K/c HH toàn kho ñaàu kyø(1a) (3)Chieát khaáu, GG, haøng mua traû laïi

TK 11*,331

TK 156(1,2); 151

TK 133

K/c HH ñang ñi ñöôøng, göûi baùn ñaàu kyø(1b) HH mua vaøo trong kyø (2)

Thuế GTGT hàng mua vào

(4)K/c HH toàn kho cuối kyø; hàng đang đi 42 trên đường cuối kỳ

14

Thí duï 7  Cho soá dö ñaàu kyø TK 1561: 50.000.000ñ, TK 1562: 5.000.000ñ, trong kyø coù caùc nghieäp vuï kinh teá phaùt sinh nhö sau:

1. Mua haøng hoùa nhaäp kho giaù mua treân hoùa ñôn laø 10.000.000ñ, thueá suaát thueá GTGT 10%, tieàn haøng chöa thanh toaùn. Chi phí vaän chuyeån thanh toaùn baèng tieàn taïm öùng 50.000ñ.

2. Do mua haøng hoùa vôùi soá löôïng lôùn (nghieäp vuï 1) neân ñöôïc khaùch haøng cho DN höôûng chieát khaáu mua haøng laø 200.000ñ (khoâng giaûm thueá), tröø vaøo soá coøn nôï. Yeâu caàu: Ñònh khoaûn keá toaùn tình hình treân. Biết:Doanh nghiệp sử dụng PP KK định kỳ để hạch toán hàng

tồn kho; Cuối kỳ, kiểm kê TK 611, nhập kho hàng hóa 20.000.000 đ, Chi phí vận chuyển phân bổ hết cho hàng bán trong kỳ. Tính số lượng hàng xuất bán trong kỳ, và đinh khoản các NV liên quan.

KEÁ TOAÙN NGHIEÄP VUÏ BAÙN HAØNG

 CAÙC PHÖÔNG THÖÙC BAÙN HAØNG

 Baùn buoân

- Baùnbuoânvaänchuyeånthaúng

+ Baùn buoân vaän chuyeån thaúng coù tham gia thanh toaùn + Baùn buoân vaän chuyeån thaúng khoâng tham gia thanh toaùn

- Baùnbuoânhaøngquakho + Giao haøng tröïc tieáp + Chuyeån haøng göûi ñi cho ngöôøi mua

- Baùnhaøngquañaïilyù

 Baùn leû

- Baùn haøng thu tieàn tröïc tieáp - Baùn haøng thu tieàn taäp trung

TK 157 “Haøng göûi ñi baùn”

TK 157

Giaù mua cuûa haøng hoùa göûi ñi baùn ñaõ baùn ñöôïc hoaëc baùn khoâng ñöôïc nhaäp laïi kho

SD: Giaù mua cuûa haøng hoùa göûi ñi baùn ñaàu kyø Giaù mua cuûa haøng hoùa göûi ñi baùn phaùt sinh trong kyø

SD: Giaù mua cuûa haøng hoùa coøn göûi ñi baùn cuoái kyø

15

TK 511 “Doanh thu baùn haøng vaø cung caáp dòch vuï”

TK 511

Doanh thu baùn haøng hoùa, thaønh phaåm, lao vuï, dòch vuï ñaõ cung caáp vaø ñaõ xaùc ñònh tieâu thuï trong kyø.

- Soá thueá TTÑB, thueá xuaát khaåu cuûa haøng hoùa, thaønh phaåm tieâu thuï trong kyø, thueá GTGT (phöông phaùp tröïc tieáp) - Giaù trò cuûa haøng baùn bò traû laïi, chieát khaáu thöông maïi vaø giaûm giaù haøng baùn. - Keát chuyeån doanh thu thuaàn ñeå XÑKQKD

TK 521 “Chieát khaáu thöông maïi”

TK 521

- Soá chieát khaáu thöông maïi ñaõ chaáp nhaän thanh toaùn cho khaùch haøng.

Keát chuyeån toaøn boä chieát khaáu thöông maïi sang taøi khoaûn doanh thu baùn haøng hoaëc doanh thu baùn haøng noäi boä ñeå xaùc ñònh doanh thu thuaàn.

TK 531 “Haøng baùn bò traû laïi”

TK 531

laïi

-Giaù trò haøng hoùa bò traû laïi ñaõ traû tieàn cho khaùch haøng hoaëc tröø vaøo nôï phaûi thu veà soá saûn phaåm, haøng hoùa ñaõ baùn bò traû laïi.

Keát chuyeån giaù trò thaønh phaåm, haøng hoùa bò laïi sang taøi traû khoaûn doanh thu baùn haøng hoaëc doanh thu baùn haøng noäi boä ñeå xaùc ñònh doanh thu thuaàn.

16

TK 532 “Giaûm giaù haøng baùn”

TK 532

-Caùc khoaûn giaûm giaù haøng baùn ñaõ chaáp thuaän cho ngöôøi mua haøng.

Keát chuyeån toaøn boä soá giaûm giaù haøng baùn sang taøi khoaûn doanh thu baùn haøng hoaëc doanh thu baùn haøng noäi boä ñeå xaùc ñònh doanh thu thuaàn.

TK 632 “Giaù voán haøng baùn”

TK 632

-Phaûn aùnh giaù voán cuûa haøng hoùa, thaønh phaåm, dòch vuï ñaõ tieâu thuï trong kyø.

- Giaù trò cuûa haøng baùn bò traû laïi theo giaù voán - Keát chuyeån giaù voán haøng baùn saûn phaåm haøng hoùa, thaønh phaåm, dòch vuï ñaõ xaùc ñònh tieâu thuï trong kyø vaøo TK 911- Xaùc ñònh keát quaû kinh doanh.

Höôùng daãn haïch toaùn

PHÖÔNG PHAÙP KEÂ KHAI THÖÔØNG XUYEÂN

17

Baùn haøng tröïc tieáp Hai buùt toaùn cô baûn:

TK 1561

TK 632

Giaù xuaát kho cuûa HH

TK 511

TK 111,112,131

TK 3331

DT theo giaù chöa thueá GTGT Toång giaù thanh toaùn 111,112,331 511 Thueá GTGT ra 3331

PP kê khai thuế GTGT trực tiếp

Thí duï 8

 Coâng ty xuaát moät loâ haøng hoùa coù giaù tri xuaát kho laø 8.000.000ñ, giaù baùn chöa coù thueá GTGT laø 10.000.000ñ, thueá suaát thueá GTGT laø 10%, tieàn haøng chöa thu.

 Giaû söû sang thaùng sau, khaùch haøng mang tieàn maët

ñeán thanh toaùn.

Phöông thöùc göûi haøng

TK 1561

TK 157

TK 632

TK 511

TK 111,112,131

TK 641

Giaù xuaát kho cuûa HH Giaù voán HH ñaõ tieâu thuï

TK 3331

TK 111,112,.. Chi phi lieân quan

DT theo giaù chöa thueá GTGT Toång giaù thanh toaùn

TK 133

Thueá GTGT ñeán tieâu thuï

18

Thí duï 9

 Coâng ty xuaát moät loâ haøng hoùa göûi ñi baùn, giaù xuaát kho laø 80.000.000ñ, giaù baùn chöa thueá GTGT laø 100.000.000ñ, thueá GTGT 10%. Chi phí vaän chuyeån beân mua chòu, Coâng ty ñaõ chi hoä cho ngöôøi mua laø 5.250.000ñ (coù thueá GTGT 250.000ñ) baèng tieàn maët. Khaùch haøng vaãn chöa nhaän ñöôïc haøng.

 5 ngaøy sau, khaùch haøng thoâng baùo ñaõ nhaän ñöôïc haøng nhöng chæ chaáp nhaän mua 80% loâ haøng, tieàn haøng vaãn chöa thanh toaùn.

Ñoåi haøng

TK 1561

TK 632

Giaù xuaát kho cuûa HH

TK 131/331

TK 511

TK 152, 153…

GT haøng mang veà

TK 133

TK 3331

Toång phaûi thu DT theo giaù chöa thueá GTGT Toång phaûi traû

Thueá GTGT ñaàu vaøo

TK 111,112

Traû theâm

Thu theâm

Thueá GTGT

Thí duï 10

giaù

baùn

chöa

 Coâng ty xuaát kho haøng hoùa A, giaù xuaát kho thueá GTGT laø 15.000.000ñ, 18.000.000ñ, thueá GTGT 1.800.000ñ ñeå ñoåi laáy haøng hoùa B khoâng töông töï coù giaù chöa thueá laø 30.000.000, thueá suaát thueá GTGT laø 5%. Coâng vieäc trao ñoåi xaûy ra ñoàng thôøi vaø hoaøn taát taïi coâng ty, haøng hoùa B ñaõ nhaäp kho vaø coâng ty ñaõ chi tieàn maët traû soá tieàn cheânh leäch coøn laïi. Haøng hoùa A vaø B ñeàu thuoäc ñoái töôïng chòu thueá GTGT theo phöông phaùp khaáu tröø.

19

Baùn buoân vaän chuyeån thaúng TK 11*, 331…

TK 157

TK 632

TK 133

TK 511

TK 111,112,131

TK 641

Giaù voán HH ñaõ tieâu thuï

TK 3331

TK 111,112,.. Chi phi lieân quan

DT theo giaù chöa thueá GTGT Toång giaù thanh toaùn

TK 133

Thueá GTGT ñeán tieâu thuï

Thí duï 11

thueá suaát

 Coâng ty kyù hôïp ñoàng baùn cho coâng ty A 1.000 SP haøng hoùa M. Coâng ty laïi kyù hôïp ñoàng mua 1.000 SP haøng hoaù M cuûa coâng ty B. Theo hôïp ñoàng vôùi coâng ty B, coâng ty B phaûi giao haøng hoùa taïi cửa haøng cuûa coâng ty A. Coâng ty A ñaõ nhaän ñuû haøng do coâng ty B giao. Giaù haøng hoùa M baùn cho coâng ty A laø 50.000ñ/caùi (chöa thueá GTGT), thueá GTGT laø 10%,tieàn haøng chöa thu. Giaù mua chöa thueá GTGT cuûa coâng ty B laø 45.000ñ/caùi, thueá suaát thueá GTGT 10% ñaõ thanh toaùn baèng tieàn göûi ngaân haøng.

Baùn haøng qua ñaïi lyù

TK 1561

TK 157

TK 632

TK 511

TK 111,112,131

TK 641

Giaù xuaát kho cuûa HH Giaù voán HH ñaõ tieâu thuï

TK 3331

DT theo giaù chöa thueá GTGT Toång giaù thanh toaùn

TK 133

TK 111,112,.. Hoa hoàng vaø caùc chi phí lquan khaùc

Thueá GTGT

20

Thí duï 12

lyù

 Coâng ty giao haøng hoùa cho ñaïi lyù A ñeå baùn, giaù xuaát kho laø 35.000.000ñ, giaù baùn giao ñaïi laø 50.000.000ñ, thueá GTGT laø 10%. Trong thaùng, ñaïi lyù A ñaõ baùn heát loâ haøng treân vaø thu baèng tieàn maët. Tyû leä % tieàn hoa hoàng ñöôïc höôûng laø 5% treân giaù baùn chöa thueá GTGT. Ñaïi lyù ñaõ chi tieàn maët traû cho coâng ty soá tieàn cuûa haøng hoùa baùn ñöôïc sau khi tröø ñi phaàn hoa hoàng ñöôïc höôûng.

Caùc khoaûn giaûm doanh thu

 Chieát khaáu thöông maïi  Giaûm giaù haøng baùn  Haøng baùn bò traû laïi  Thueá xuaát khaåu  Thueá TTÑB  Thueá GTGT phaûi noäp (PP tröïc tieáp)

Chieát khaáu thöông maïi

TK 111,112…

TK 521

TK 511

Keát chuyeån cuoái kyø Chieáu khaáu thöông maïi phaùt sinh

TK 3331

21

Giaûm giaù haøng baùn

TK 111,112…

TK 532

TK 511

Keát chuyeån cuoái kyø Giaûm giaù haøng baùn phaùt sinh

TK 3331

Haøng baùn bò traû laïi

TK 111,112…

TK 531

TK 511

TK 3331

TK 632

TK 1561, 157

Keát chuyeån cuoái kyø Haøng baùn bò traû laïi phaùt sinh

Thí duï 13

 Thaùng tröôùc, coâng ty coù baùn cho coâng ty M moät loâ haøng goàm 100 caùi baøn, giaù baùn chöa thueá GTGT laø 1.000.000ñ/caùi, thueá suaát thueá GTGT laø 10%, tieàn haøng chöa thu. Thaùng naøy, coâng ty nhaän lôøi ñeà nghò cuûa coâng ty M nhö sau: + Giaûm giaù baùn cho 20 caùi coù chaát löôïng khoâng ñuùng theo qui ñònh, giaù giaûm cho moãi caùi laø 200.000ñ/caùi. + Traû laïi 5 caùi vì chaát löôïng keùm, giaù voán moãi caùi laø 700.000ñ. + Tröø tieàn chieát khaáu mua haøng cuûa laàn mua tröôùc do mua haøng vôùi soá löôïng lôùn vôùi soá tieàn chieát khaáu laø 550.000ñ (Ñaõ bao goàm thueá GTGT 10%).

Coâng ty hoaøn taát chöùng töø keá toaùn theo qui ñònh.

Giaù voán haøng bò traû laïi

22

Höôùng daãn haïch toaùn

PHÖÔNG PHAÙP KIEÅM KEÂ ÑÒNH KYØ

Höôùng daãn haïch toaùn

TK 156(1,2)

TK 611

TK 11*,331, 133

TK 15*

TK 151 157

K/c HH toàn kho ñaàu kyø Chieát khaáu, GG, haøng mua traû laïi

TK 11*,331

TK 632

TK 133

HH toàn kho, ñang ñi ñöôøng, göûi baùn c/kyø K/c HH ñang ñi ñöôøng, göûi baùn ñaàu kyø HH mua vaøo trong kyø HH xuaát kho tieâu thuï

Baùn leû haøng hoùa

 Haïch toaùn gioáng baùn haøng tröïc tieáp  Thöôøng thu ngay baèng tieàn maët

Thueá GTGT vaøo

23

Baùn haøng traû goùp

TK 1561

TK 632

Giaù xuaát kho cuûa HH

TK 511

TK 131

TK 111,112

TK 3331

TK 515

TK 338.7

Laõi baùn traû goùp

Phaân boå Laõi baùn traû goùp

Thí duï14

Thí duï 14

 Coâng ty baùn xe honda traû goùp, giaù baùn coá ñònh chöa thueá traû ngay baèng tieàn laø 24.000.000ñ, thueá thueá GTGT laø 5%, giaù baùn traû goùp laø suaát 27.000.000ñ, giaù xuaát kho laø 22.000.000ñ. Trong ngaøy coâng ty baùn ñöôïc 1 chieác theo phöông thöùc traû goùp thu ngay baèng tieàn maët 5.700.000ñ, soá coøn laïi thu trong 12 thaùng.

Phaân boå chi phí mua haøng hoùa

TK 1562

TK 632

Chi phí mua cuûa HH phaân boå cho HH tieâu thuï

Thu tieàn baùn haøng traû goùp Toång giaù thanh toaùn DT theo giaù chöa thueá GTGT, giaù traû 1 laàn Thueá GTGT

24

Ví dụ 15

 Doanh nghiệp TOHADICO bán một thiết bị trả góp với tổng số tiền theo giá trả góp (chưa tính thuế GTGT) là 500 triệu đồng, giá bán thu tiền ngay là 380 triệu đồng, thuế GTGT phải nộp là 38 triệu đồng. Việc bán hàng được thực hiện vào ngày 31/12/2005. Số tiền này được thanh toán trong vòng 5 năm kể từ ngày mua hàng, số tiền này được trả cuối mỗi năm là 107,6 triệu đồng. Lãi suất chiết khấu hàng năm là 10%/năm. Kế toán doanh nghiệp đã tính toán và ghi nhận riêng bút toán cho năm 2005 như sau:

Doanh thu

 Nợ TK 131 - Phải thu khách hàng 538 trđ  Có TK 511 - Doanh thu bán hàng hóa và dịchvụ

450 trđ

50 trđ

38 trđ

 Có TK 515 - Doanh thu hoạt động tài chính  Có TK 3331 - Thuế GTGT phải nộp  (Đồng thời ghi nhận giá vốn của hoạt động trên là 300

triệu đồng)

 Biết rằng: Thuế suất thuế TNDN là 25%.  Câu hỏi: Hạch toán như vậy đúng hay sai, nếu sai thì ảnh hưởng đến Báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh và Bảng cân đối kế toán năm 2005 như thế nào?