ươ

Ch

ng 1

T ng quan

1

Máy tính đi n tệ ử

ệ ử

 Máy tính đi n t

ử ươ

ư ự ộ  đ ng theo  c mà không  i trong su t

ỏ ọ

ư

ư

ặ  Đ c tr ng  Thi

ụ  là m t công c  cho phép l u  ộ ữ tr  và x  lý thông tin m t cách t ướ ượ ạ ộ m t ch c t o tr ng trình đ ườ ủ ệ ự ầ c n s  can thi p c a con ng quá trình x  lýử ư ế ị ư ữ ữ t b  l u tr  nh  g n, nh ng kh  năng l u tr   ữ ệ ấ ớ d  li u r t l n ộ ử ố

 T c đ  x  lý r t nhanh, chính xác  Máy đa ch c năng

2

ệ ử

Phân lo i máy tính đi n t

 Supercomputer :  ừ

ệ ớ

ế  giá t  500000 $ đ n 350 tri u $  là máy có năng l c m nh v i hàng ngàn

ỷ ỷ  t

phép

ự ớ  Th c hi n x  lý trên t p d  li u c c l n  ự c, d  báo

ậ ữ ệ ố ộ ướ t k  máy bay, mô hình hóa

ệ ố t, thi

ả ậ

ụ ổ  l p v  n  bom

, gi

3

ự ể ự ộ ử b  x  lý, có th  th c hi n hàng t tính/s ự ư nh  : th ng kê dân s  m t n ế ế ờ ế th i ti ử ấ c u trúc phân t nguyên t

,…ử

ệ ử

Phân lo i máy tính đi n t

The SX­9, according to NEC, is able to  calculate a peak processing performance of  839 teralops ­ 839 trillion floating point  operations per second.  Its size is equivalent  to an instant passport photo booth and will  cost around $26,000 per month to rent.  SX­ 9 will be about 13 times faster and have  higher energy efficiency than its SX­8  predecessor, according to NEC.

 NEC has sold more than 1,000

NEC's latest supercomputer (Source: NEC)

supercomputers from the SX line of  products.  The company hopes to sell at  least 700 SX­9 servers through 2010.    "The SX­9 has been developed to meet the  need for ultra­fast simulations of advanced  and complex large­capacity scientific  computing," Yoshikazu Maruyama, senior  vice president of NEC Corp., said in a  statement.

4

ệ ử

Phân lo i máy tính đi n t

ế  5000$ đ n 5 tr $  ướ

ượ

ở c dùng b i nh ng t

ng đ

 th

 Mainframe  ừ  có giá t ề ớ c khác nhau.   v i nhi u kích th ừ ỏ  Máy main có size nh , giá t midsize , hay minicomputer. ữ ườ ả

ổ ể

ứ ớ ườ

ư  ch c l n nh   ọ ng h c,  i dùng

ế ị ầ

ế

ườ ố t b  đ u cu i  ậ ể

ngân hàng, sân bay, cty b o hi m, tr ớ v i nh ng x  lý hàng tri u giao tác/s. Ng ằ ớ ẽ s  giao ti p v i máy b ng thi terminal, có màn hình và bàn phím đ  nh p và  ấ ữ ệ xu t d  li u

5

ọ 5000­200000$ g i là

ệ ử

Phân lo i máy tính đi n t

ế

ủ ươ ng đ ơ

ươ t năng ít h n 93% và ti

ạ ộ ụ ệ ệ t ki m 83% di n tích đ t máy.

ư

ữ ậ ấ

ủ ạ ộ ẩ

ự ố ộ

c thi

ề ử

ượ ặ ể ả

ữ ệ

ờ ề

ề ứ

ế

ặ ị ế

ị ậ

ờ ể

ượ

c thi

ả ắ ậ ượ ấ i m i nâng c p, c p nh t đ

ế

ế

 Máy ch  IBM mainframe z10 BC có năng l c ho t đ ng  ồ ủ ng 232 máy ch  x86, đ ng th i tiêu th  đi n  ệ ộ ủ  Nh  nh ng dòng máy ch  khác c a IBM, z10 BC có đ   ư ụ tin c y r t cao. Nó g n nh  ho t đ ng liên t c mà  ộ ư ậ ả không có s  c . Trong s n ph m này, các b  ph n nh   ế ế ứ ớ đĩa c ng, b  vi x  lý, b  nh … đ u đ t k  theo  ộ ộ ự ố ế ộ ự ch  đ  d  phòng. Khi m t b  vi x  lý g p s  c  ch ng  ệ ế ậ ẽ ự ộ i công vi c   đ ng nh n bi h n, máy s  t t và chuy n t ộ ạ ử ộ i, đ ng th i thông báo cho b   sang b  vi x  lý còn l ờ ị ữ ụ ph n CNTT s a ch a k p th i. V  khôi ph c d  li u thì  ữ ệ có r t nhi u cách, trong đó có nhân b n d  li u sang  ậ ế ặ các đĩa c ng khác, ho c th m chí n u c n thi t thì có  ề ự ọ ừ ả  xa, n m cách xa v   trung tâm d  phòng th m h a t ồ ộ ể ữ ệ m t đ a lý đ  sao chép d  li u m t cách đ ng th i. Do  ữ ệ ệ ố đó n u h  th ng b  s p thì luôn có s n d  li u đ  khôi  ậ ậ ế ế ể ph c. z10 BC cũng đ t k  đ  có c p nh t trong  ạ ộ ệ ố t máy hay d ng  khi h  th ng ho t đ ng, không ph i t ữ ữ ệ ố c (ch  z là ch   h  th ng l ờ ế ắ ủ t c a zero downtime, nghĩa là không có th i gian  t t vi ệ ố ạ ộ ấ ừ ng ng). Do đó, vi c d ng ho t đ ng h  th ng r t hi m  ố ả ẵ i pháp đ i phó.  hoi và n u có thì cũng có s n gi

6

ệ ử

Phân lo i máy tính đi n t

 Workstations :  ầ ờ

 ra đ i vào đ u nh ng năm 1980.   ạ  Là máy tính cá nhân đ t ti n, m nh, đ

ứ ạ

ươ ọ ấ ủ

ỗ ợ ự

ủ ệ

ựơ

ắ ề c  ọ dùng cho tính toán tóan h c, và khoa h c  ả ế ế ph c t p. H  tr  cho thi t k  và s n xu t  ệ ứ ệ (CAD/CAM). Th c hi n các hi u  ng c a  ả fim  nh .  ữ  Nh ng kh  năng c a máy  workstation, có khi  ở cũng đ

ả c th c hi n b i máy vi tính m nh

7

ệ ử

Phân lo i máy tính đi n t

 the term “workstation” denoted a very

(and I mean very) high­powered  desktop system with a very high­ powered video card. In most circles, if it  had an Intel processor it was a  “desktop,” and if it had a Sparc  processor it was a “workstation,”   I’ve had the pleasure of working with  the Ultra 24 for the past week or so,  and I’ve found it to be a very capable,  high­end workstation, …with an Intel  Core 2 Extreme Q6850 3.0GHz quad­ core CPU, 8GB of RAM, four 250GB  SATA drives, and the nVidia FX1700  graphics card ­­ essentially the top­end  CPU and midrange options package for  this system.

8

<

www.infoworld.com/t/hardware/sun­workstation­..  >

ệ ử

Phân lo i máy tính đi n t

 Microcomputer hay PC

 giá 500 – 5000$.   Máy vi tính g m : desktop PCs, tower PCs,  notebook (laptop), PDA (personal digital  assistants).

 máy PDA, máy nh  b  túi

ỏ ỏ ụ

ư ị

ứ ể

ả ứ

ườ

ữ  ch a nh ng  ng d ng dành cho cá nhân nh  l ch  ổ ị ả bi u, s  đ a ch , danh sách vi c ph i làm, có kh   ộ ố ử năng g i mail, fax,...M t s   PDA có bàn phím  ằ ế ng là giao ti p b ng c m  ng màn  riêng, (th hình.)

9

ệ ử

Phân lo i máy tính đi n t

ấ  C u hình:

ệ ố

Chipset : Intel Duo Core­E2200  (2.2Ghz) ­ Box Bus 800 ­ 1Mb­ TCN  Chính hi u ệ Mainboard Foxconn G31MV­ chipset  Intel G31/ICH7, S/P 775, bus 1066,  VGA Intel® GMA X3100 ( share Ram  h  th ng lên 256MB ) DDRAM 1GB ­ Bus 800 ­ Kingston  chính hi u PC6400  HDD 80GB SATA rpm 7200  CD­Rom DVD 18X LG Keyboard Mitsumi P/S2 Mouse Mitsumi P/S2  Case ­ power Super 2/450W Monitor Option OS Option

Giá: 4,232,000 Đ ng ồ

10

ệ ử

Phân lo i máy tính đi n t

ườ

ơ

ế

ư

ư

ượ

ử ụ

c phân thành hai h  chính: máy s  d ng h  đi u hành

ử ụ

ệ ề

ệ ề ủ

ượ c g i là máy Palm) và máy s  d ng h  đi u hành Pocket PC c a  ọ

c g i là máy Pocket PC.  ệ

ụ ạ ừ ể

ế

đi n phong phú, Bách Khoa toàn th ). PDA còn là m t chi c máy tính v i tính năng

ế

,

ồ ạ ọ ộ

ế ơ ơ

ế

, báo th c, đ m lùi gi ớ ạ

ờ ả ớ ấ ỳ

ề ế ị

ư ạ

ể ậ

ờ ự

ờ ế ụ ể ử ư ủ

ờ ố

ế

i ta còn dùng PDA đ  c p nh t tin t c, d  báo th i ti ề ặ ủ ơ

ộ ứ ạ

ọ ể

ế

ơ

ơ

ụ ả

ư

ữ ả

ể ậ ố ệ t b  khác qua m ng không dây Wi­Fi, Bluetooth, đi n

ế ạ N u b n ra đ ng v i ít nh t 1 cu n s , 1 cây bút, 1 máy nghe nh c, 1 máy tính, và 1 kim  ự ể  đi n, hãy xem xét đ  thay th  chúng b ng 1 PDA. B n s  ph i chi ít h n nh ng ti n ích  t ơ ấ ạ ớ i l n h n r t nhi u.  l ọ PDA là tên g i chung, nh ng đ ườ ng đ Palm (th ượ Microsoft, đ ụ PDA ph c v  cho công vi c (Word, Excel, PowerPoint, Project Manager...), tra c u (các  ư lo i t ộ ẽ ồ ị ể phân tích tài chính, tính toán khoa h c, v  đ  th ...; làm m t chi c đ ng h  v n năng đ   ệ ử ể ả xem gi .... PDA qu n lý th i gian bi u, nh c vi c, đ c sách đi n t ề ị ứ ả i trí v i các trò ch i đ n gi n và nhi u ch c năng thú v  khác nh  là m t chi c đi u  gi ồ ử ụ ể khi n v n năng s  d ng v i b t k  thi t b  nào có c ng h ng ngo i (TV, đi n tho i di  ộ đ ng). ườ  Ng t, check mail, duy t web (có  ấ ể th  đăng ký newsletter c a nhi u nhà cung c p d ch v  đ  g i các thông tin th i s , văn  ấ hóa, th  thao, kinh t ... m i m t c a đ i s ng vào h p th  c a b n và xem trên PDA b t  c  lúc nào.) B n còn có th  ch i nh ng trò ch i ph c t p hay trò ch i chi n thu t ki u  ạ nh  StarCraft, đua xe..., nghe nh c, xem phim, ghi âm, ch p  nh, quay phim k  thu t s ,  ế ị ế ố ớ ư l u tr   nh hay k t n i v i các thi ạ tho i di đ ng v i GPRS.  thông th

ượ

ng m t máy PDA (không k  bàn phím) có  ả

ế

ể  170 đ n 250 gram.  ộ

ầ ượ

ớ ộ ộ ườ ừ ọ tr ng l ng kho ng t ượ ư ộ c  a chu ng hi n nay  M t vài model PDA đ ớ là HP iPAQ 6300 và 4700 có b  nh  64MB và  Flash ROM l n l

t là 64MB và 128 MB

11

ệ ử

Phân lo i máy tính đi n t

 Microcontrollers :

t cài đ t trong nh ng

ơ

ọ  g i là nh ng máy tính nhúng ,  ữ ấ r t nh , có nh ng b  vi x  lý  ữ chuyên bi ế ị thi ế ị thi

ặ t b  thông minh  hay nh ng  t b  xe h i.

ữ ờ

t đ  n u

ệ ả

 VD, trong máy vi ba, chúng l u ư ế ể ấ ầ tr  th i gian c n thi chín món khoai tây, và cho  ọ phép user ch n ch c năng.    HI n  nay các b  x  lý này có   xa thông

ứ ộ ử ế ừ kh  năng giao ti p t qua m ng ạ

12

ệ Công ngh  thông tin

ề ử

h c v  x  lý thông tin b ng máy tính đi n t

 CNTT là ngành nghiên c u, thi

ỗ ợ

ế ế ệ ố ụ

)

ệ ế

ử ụ ầ

 CNTT (Information Technology_ IT) là ngành khoa  ằ ệ ử ự ể ứ t k , phát tri n, th c  ự hi n, h  tr  hay qu n lý các h  th ng thông tin d a  trên máy tính,  bao g m các  ng d ng ph n m m và  ph n c ng máy tính. ộ ủ (theo đn c a hi p h i CNTT M  _ ITAA ể ệ ề ậ  CNTT đ  c p đ n vi c s  d ng máy tính  và ph n m m đ   ệ ử ữ ả ổ ư chuy n đ i, l u tr , b o v , x  lý , truy n , và truy v n an  toàn thông tin.

ề ấ ể ề

ự ặ

ạ ệ ệ t k  các m ng mt ph c t p, thi

ụ ng d ng, thi ự ề ế ế ệ ị ư  Các chuyên gia v  IT th c hi n các công vi c nh  cài đ t  ế ế t k  các db.  ầ t k  db và ph n

13

ứ ạ ạ ệ ố ề ả ị ứ ế ế ả Ngòai ra: th c hi n qu n tr  data, m ng, thi ả m m, qu n tr  và qu n lý các h  th ng đang có.

ệ Công ngh  thông tin

ướ ứ ứ ơ ả

ệ ể ụ ớ ng nghiên c u c  b n và nghiên c u  ng d ng CNTT  Các h  Phát tri n và ph  bi n các công ngh  thông tin m i ( chú ý các công

ệ ứ ụ ả ở ứ ổ ế ặ t nam) có kh  năng  ng d ng cao

ngh  mang tính đ c thù Vi n ệ ướ c ta.

ể ơ ả ế t

ủ ớ ự ự

ệ ự     Phát tri n gia tăng các năng l c c  b n c a máy tính và các thi ị b  CNTT bao g m năng l c tính toán, ghi nh  thông tin, năng l c  ươ t ồ ườ i máy trên c  s  ti ng Vi ng tác ng

    Phát tri n gia tăng các năng l c gi

ơ ở ế ự ả ồ

ể ứ ả ậ ề t... ế ầ ề i quy t v n đ  bao g m các  ữ ạ i( heuristic, gentic, m ng neural), ngôn ng

ầ ệ ố ứ

    Phát tri n các nghiên c u c  b n nh m tăng c

nghiên c u v  thu t gi ụ ề và ph n m m máy tính, công c  khai thác tri th c, các h  th ng   thông tin tiên ti n ế ể ườ ứ ả

ể ổ ằ ứ ủ ụ ệ

ử ơ ả ng kh  năng s   ả ự  ch c khai thác hi u qu  các tài  d ng các năng l c c a CNTT đ  t nguyên thông tin ( data mining, intelligent agent, soft robot)

ể ữ ứ ọ

    Phát tri n các nghiên c u liên ngành gi a Tin h c và các ngành  ng

ườ ư ọ

14

ệ ọ Khoa h c khác nh  Toán, Vât lý, Hóa, Sinh h c nhăm tăng c ứ ng d ng CNTT trong m i ho t đ ng Khoa h c, công ngh

ọ ọ ạ ọ ụ ả ủ ạ ộ ể

Thông tin ữ

nhiên xã h i đ

ậ ủ ề c truy n đi d ọ ự ậ

ấ ể  Thông tin là nh ng bi u hi n c a v t ch t hay  ướ ạ ộ ượ i d ng  ể ả

i.

ủ ự c a t ộ m t thông báo mà qua đó m i s  v t ph i hi u  ể ồ ạ ít nhi u đ  t n t ệ ừ  Các tín hi u t ộ  Trong xã h i loài ng ọ

t

thiên nhiên ườ ỹ ậ ế , khoa h c ­ k  thu t, văn hoá ­ xã h i…  ế  “Thông tin kinh t

i , có nhi u lo i thông tin: kinh  ộ c thu nh n, đ

ớ ượ ượ ệ là các tín hi u m i đ

ượ ậ ệ c  ế ể c đánh giá là có ích cho vi c ra quy t

ướ

 D i góc đ  c a CNTT : "thông tin là d  li u mà

ữ ệ ế ạ ớ i v i

ắ ượ c và s p x p l ứ

ế

ộ ủ ấ có th  nh n th y, hi u đ nhau đ  hình thành ki n th c"

15

ụ ả ị th  c m (hi u) và đ ả đ nh qu n lý”.

ữ ệ D  li u

 D  li u là m t mô t

ữ ệ ữ

ng

ộ ự ệ ỗ

ự ố

ề ứ  hình th c v   ố ượ nh ng s  ki n, khái ni m, đ i t ườ i , …  tu i, chu i ngày tháng, tên ng , s , hình  nh, âm

ổ ạ  Có d ng : ký t

thanh,…

16

ượ ị

Tóm l

c l ch s

ế  1945 đ n 1958

  s  d ng đèn chân không ế  1958 đ n 1964

ệ  s  d ng công ngh  bán d n – transistors

ế  1964 đ n 1974  ệ ạ  S  d ng công ngh  m ch tích h p – Integrated

ế ệ ứ  Th  h  th  nh t : t ử ụ ế ệ ứ  Th  h  th  hai : t ử ụ ế ệ ứ  Th  h  th  ba : t ử ụ Circuits ế ệ ứ ư ừ

 Th  h  th  t

: t

ử ụ

ế  1974 đ n nay  ớ ệ ạ   S  d ng công ngh  m ch tích h p siêu l n  (VLSI/ULSI, Very Large­Scale Integration)

17

ế ệ Máy tính th  h  1 : ENIAC

 ENIAC ­ Electronic Numerical Integrator And

Computer

 do John Mauchly và John Presper Eckert (đ i ạ

ế ạ

h c Pensylvania, M ) thi

t k  và ch  t o

ế ế tính toán chính xác và nhanh chóng

ố ệ

ọ ử ụ  S  d ng  ả các b ng s  li u đ n đ o cho t ng lo i vũ  khí m iớ

 D  án b t đ u  1943 – 1946 đáp  ng nhu

ế

18

ự ủ ầ ử ụ

ắ ầ ờ ế

c u c a th i chi n  S  d ng đ n 1955

ENIAC – chi ti

tế

ỗ ộ

ớ ư

 Decimal (not binary) ả ộ  B  nh  ch a 20 ‘b  tích lũy’, m i b  có kh   ữ ố năng l u 10 ch  s ệ

ở  L p trình th c hi n b ng tay thông qua đóng m

ằ các switches, c m/ không c m các dây cab.  Ch a 18,000 bóng đèn chân không (vacuum

ứ tubes) ặ

ế  N ng 30 t n, chi m di n tích 1393m2 ụ  Tiêu th  140 kW ệ  Th c hi n 5,000 phép tính/ second

19

ENIAC

20

Transistors

ế

ỏ ơ

ơ

t ít h n

 Thay th  bóng chân không ỏ ơ ẻ ề  Nh  h n, R  ti n h n, T a nhi ắ ế ị ở ạ  tr ng thái r n  t b    Là thi ừ ượ  Đ c làm t  Silicon (Sand)  Là phát minh c a phòng thí nghi m Bell

ệ ử

 t o ra m t cu c cách m ng đi n t

ộ ữ

Labs 1947 ,  ạ trong nh ng năm 50

21

ế ế ự

t k  d a vào

Các máy tính thi Transistor

ượ

ế ệ ứ

 Đ c xem là th  h  th  2  IBM 7000  DEC ­ 1957

 Produced PDP­1

22

ế ệ

Các th  h  Computer

 Vacuum tube ­ 1946­1957  Transistor ­ 1958­1964  Small scale integration ­ 1965 on

 Trên 100 thành ph n / con chip  Medium scale integration ­ to 1971  100­3,000 thành ph n / con chip  Large scale integration ­ 1971­1977

 3,000 ­ 100,000 thành ph n / con chip  Very large scale integration ­ 1978 ­1991

 100,000 ­ 100,000,000 thành ph n / con chip

ầ  Ultra large scale integration – 1991 ­

23

 T  100,000,000 thành ph n / con chip

ậ Đ nh lu t Moore

ậ ộ ầ ỗ

 Tăng m t đ  các thành ph n trên m i con chip ồ  Gordon Moore – đ ng sáng l p hãng Intel  S  l

ậ ể ặ ố ượ ỗ ấ ng transistors có th  đ t trên m i con chip s  tăng g pđôi

ươ ầ ẽ ng lai g n.

ự ậ ị  T  1970’s s  phát tri n có ch m l

ố ượ ỗ ộ ẽ ế ụ hàng năm và nh p đ  này s  ti p t c trong t ạ ể i đôi chút ấ ng transistor/ chip tăng g p đôi sau m i 18  tháng ừ  S l

ầ ư

ặ ủ ệ ổ  Giá thành 1 con chip h u nh  không thay đ i  ườ  Mât đ  dày đ c các transistor có nghĩa là đ ng đi c a đi n tích

ộ ọ ộ

ễ ỏ ễ ẫ c máy tính đ

ệ ả

ố i, d n đ n tăng t c đ  h at đ ng ượ ướ c thu nh  , tăng tính m m d o ụ ượ ng tiêu th , và t a nhi ỗ ạ ẻ ầ t (gi m nhu c u làm mát) ự ố ế ề ẽ ộ ắ ạ ng n l  Kích th ỏ ả  Gi m năng l  Càng nhi u m ch trên m i chip, s  càng có ít s  n i k t liên chip

24

h nơ

ưở

ố ượ

ủ ng c a s  l

ng

ộ T c đ  tăng tr CPU Transistor

25

B  nh  bán d n

ượ

d n có dung l

 Năm 1970, Fairchild ch  t o ra b  nh  bán  ươ ướ

ế ạ ớ ố ầ ng đ i đ u tiên  ơ ộ c b ng m t lõi đ n, có

ể ư ạ ộ

ế ạ ừ

ng t ớ  Chip nh  có kích th ớ th  l u 256 bit nh  ho t đ ng không theo c  ch  lo i tr  và

nhanh h n b  nh  lõi t

ơ ừ

ơ ượ

26

ơ

ng tăng g p đôi m i năm  Dung l ế ừ  T  1970, b  nh  bán d n đã đi qua tám th   ờ ệ h : 1K, 4K, 16K, 64K, 256K, 1M, 4M, và gi   ộ đây là 16M bit trên m t chip đ n

Intel

t c  m i thành ph n c a m t CPU trên

ơ

ờ  1971 – ra đ i chip 4004  ứ ấ ả ọ  ch a t ộ ộ

m t chip đ n  C ng 2 s  4 bit ờ  1972 ra đ i chíp 8008 ầ ử ọ

ượ

ế ế

c thi

t k  cho nh ng

ộ  B  vi x  lý 8 bit đ u tiên ả  C  hai l ai 4004 và 8008 đ ng d ng chuyên d ng.

 1974 – chíp 8080 ộ

ượ

 Là b  vi x  lý đa d ng đ u tiên đ

c thi

ế ế ể t k  đ   ụ

ộ tr  thành CPU c a m t máy vi tính đa d ng

27