Hình 1
ĐỀ TÀI : XÂY DỰNG HỆ THỐNG TƯ LIỆU ĐỀ TÀI : XÂY DỰNG HỆ THỐNG TƯ LIỆU PHIM ẢNH PHỤC VỤ GIẢNG DẠY, HỌC PHIM ẢNH PHỤC VỤ GIẢNG DẠY, HỌC TẬP THEO CẤU TRÚC NỘI DUNG GIÁO TẬP THEO CẤU TRÚC NỘI DUNG GIÁO TRÌNH MÔN TƯ TƯỞNG HỒ CHÍ MINH TRÌNH MÔN TƯ TƯỞNG HỒ CHÍ MINH
CHUYÊN ĐỀ 1
KHÁI NIỆM, NGUỒN GỐC VÀ QUÁ TRÌNH HÌNH
THÀNH TƯ TƯỞNG HỒ CHÍ MINH
Hình 2
Chân dung
Và Tác phẩm
CHỦ TỊCH HỒ CHÍ MINH
Hình 6
Dân tộc ta, nhân dân ta, non sông đất nước ta đã sinh ra Hồ Chủ tịch, người anh hùng dân tộc vĩ đại và chính Người đã làm rạng rỡ dân tộc ta, nhân dân ta và non sông đất nước ta
(Ðiếu văn của BCH TW Ðảng Cộng sản Việt Nam tại Lễ truy điệu Chủ tịch Hồ Chí Minh ngày 6/9/1969)
Hình 7
Chủ tịch Hồ Chí Minh là một biểu tượng kiệt ““Chủ tịch Hồ Chí Minh là một biểu tượng kiệt xuất về lòng quyết tâm của cả một dân tộc đã xuất về lòng quyết tâm của cả một dân tộc đã cống hiến trọn đời mình cho sự nghiệp giải cống hiến trọn đời mình cho sự nghiệp giải phóng dân tộc của nhân dân Việt Nam, góp phóng dân tộc của nhân dân Việt Nam, góp phần vào cuộc đấu tranh chung của các dân phần vào cuộc đấu tranh chung của các dân tộc vì hòa bình, độc lập dân tộc, dân chủ tộc vì hòa bình, độc lập dân tộc, dân chủ và tiến bộ xã hội.... và tiến bộ xã hội.... Những tư tưởng của Người là hiện thân của Những tư tưởng của Người là hiện thân của của các dân tộc trong việc những khát vọng của các dân tộc trong việc những khát vọng khẳng định bản sắc dân tộc mình và tiêu biểu khẳng định bản sắc dân tộc mình và tiêu biểu cho việc thúc đẩy sự hiểu biết lẫn nhau” cho việc thúc đẩy sự hiểu biết lẫn nhau”
(Quyết Định công nhận Hồ Chí Minh là anh hùng giải phóng (Quyết Định công nhận Hồ Chí Minh là anh hùng giải phóng dân tộc Việt Nam và danh nhân văn hóa thế giới của UNESCO) dân tộc Việt Nam và danh nhân văn hóa thế giới của UNESCO)
Hình 8
1. KHÁI NIỆM TƯ TƯỞNG HỒ 1. KHÁI NIỆM TƯ TƯỞNG HỒ CHÍ MINH CHÍ MINH
Hình 9
1.1. QUÁ TRÌNH NHẬN THỨC CỦA ĐẢNG TA VỀ TƯ TƯỞNG HỒ CHÍ MINH I.1.1. Trước đổi mới - Đảng ta đã nhận thấy vai trò và công lao to lớn của Người đối với dân tộc Việt Nam - Đại hội lần thứ II của Đảng tháng 2/1951 đã xác định : “Chủ nghĩa Mác Lênin, tư tưởng Mao Trạch Đông, tác phong Hồ Chí Minh là những điều chúng ta cần học tập và nắm vững”. I.1.2. Sau đổi mới - Đại hội VI của Đảng tháng 12/1976 đã bắt đầu đề cập đến tư tưởng Hồ Chí Minh nhưng nói một cách vừa phải : “Muốn đổi mới phải nắm vững bản chất cách mạng, khoa học của chủ nghĩa Mác Lênin, kế thừa di sản quý báu về tư tưởng và lý luận của Hồ Chí Minh”. - Đến Đại hội VII tháng 6/1991, khi thảo luận về nền tảng tư tưởng của Đảng có hai loại ý kiến :
+ Ý kiến thứ nhất: Đảng lấy chủ nghĩa Mác Lênin và tư tưởng Hồ Chí Minh làm nền tảng tư tưởng và kim chỉ nam cho hành động của Đảng”. Khi biểu quyết tại Đại hội có 89,7% tán thành
+ Ý kiến thứ hai: Đảng lấy chủ nghĩa Mác Lênin làm nền tảng tư tưởng và kim chỉ nam cho hành động của mình đồng thời kế thừa và phát triển tư tưởng Hồ Chí Minh. Có 10,3% tán thành - Đến Đại hội VIII, IX, X, Đảng ta tiếp tục khẳng định điều đó
Đai hội VII Đai hội VII
ư ưở ư ưở
ồ ồ
Giáo trình T t Giáo trình T t
ng H Chí Minh ng H Chí Minh
1.2. KHÁI NIỆM TƯ TƯỞNG HỒ CHÍ MINH
Tư tưởng Hồ Chí Minh là một hệ thống quan điểm Tư tưởng Hồ Chí Minh là một hệ thống quan điểm toàn diện và sâu sắc về những vấn đề cơ bản của toàn diện và sâu sắc về những vấn đề cơ bản của cách mạng Việt Nam, từ cách mạng dân tộc dân chủ cách mạng Việt Nam, từ cách mạng dân tộc dân chủ nhân dân đến cách mạng XHCN; là kết quả của sự nhân dân đến cách mạng XHCN; là kết quả của sự vận dụng sáng tạo và phát triển chủ nghĩa Mác - vận dụng sáng tạo và phát triển chủ nghĩa Mác - Lênin vào điều kiện cụ thể của nước ta, đồng thời là Lênin vào điều kiện cụ thể của nước ta, đồng thời là sự kết tinh tinh hoa dân tộc và trí tuệ thời đại nhằm sự kết tinh tinh hoa dân tộc và trí tuệ thời đại nhằm giải phóng dân tộc, giải phóng giai cấp và giải phóng giải phóng dân tộc, giải phóng giai cấp và giải phóng con người. con người.
I.3. NỘI DUNG NGHIÊN CỨU
Dân tộc và cách mạng giải phóng dân tộc
Kinh tế và quản lý kinh tế
CNXH và con đường quá độ lên CNXH
Độc lập dân tộc gắn liền với CNXH
Đạo đức, nhân văn, văn hoá
Đảng cộng sản và Nhà nước
Đại đoàn kết DT và kết hợp sức mạnh DT với sức mạnh thời đại
Nội dung chính môn tư tưởng Hồ Chí Minh học trong trường ĐHKTQD
2. NGUỒN GỐC, QUÁ TRÌNH HÌNH THÀNH VÀ PHÁT 2. NGUỒN GỐC, QUÁ TRÌNH HÌNH THÀNH VÀ PHÁT TRIỂN TƯ TƯỞNG HỒ CHÍ MINH TRIỂN TƯ TƯỞNG HỒ CHÍ MINH
2.1. Nguồn gốc tư tưởng Hồ Chí Minh
Ng uån g è c t të ng Hå ChÝ Minh
Tinh ho a văn hãa nh©n lo ¹i
Chñ ng hÜa M¸c Lªnin
Nh©n tè c hñ quan Hå ChÝ Minh
T të ng vµ văn hãa truyÒn thè ng ViÖt Nam
.2.1.1.1. Chủ nghĩa yêu nước
2.1.1. Những giá trị truyền thống dân tộc 2.1.1. Những giá trị truyền thống dân tộc
Nam quốc sơn hà Nam đế cư Tiệt nhiên định phận tại thiên thư Như hà nghịch lỗ lai xâm phạm Nhữ đẳng hành khan thủ bại hư
Cọc gỗ trên sông Bạch Đằng
Ruộng bậc thang ở Tây Bắc tổ quốc
Đánh giặc lên ba hiềm còn muộn Cưỡi chín tầng mây giận chưa cao
Tượng Thánh Gióng
(Hồ Chí Minh toàn tập – Tập 6 tr 171)
“Dân ta có một lòng nồng nàn yêu nước. Đó là truyền thống quý báu của ta từ xưa đến nay. Mỗi khi tổ quốc bị xâm lăng thì tinh thần ấy lại sôi nổi, nó kết thành một làn sóng vô cùng mạnh mẽ, to lớn, nó lướt qua mọi sự nguy hiểm, khó khăn, nó nhấn chìm tất cả lũ bán nước và lũ cướp nước”
2.1.1.2. Tinh thần đoàn kết nhân nghĩa thủy chung 2.1.1.2. Tinh thần đoàn kết nhân nghĩa thủy chung
Một cây làm chẳng nên non Ba cây chụm lại nên hòn núi cao (Ca dao)
Chồng ta áo rách ta thương Chồng người áo gấm xông hương mặc người (Ca dao)
Bàn thờ trong gia đình người Việt Nam
2.1.1.3. Quý trọng người hiền tài, biết tiếp thu các 2.1.1.3. Quý trọng người hiền tài, biết tiếp thu các giá trị văn hóa nhân loại giá trị văn hóa nhân loại
Hiền tài là nguyên khí của quốc gia
Văn miếu Quốc Tử Giám
Như nước Đại Việt ta từ trước Vốn xưng nền văn hiến đã lâu Núi sông bờ cõi đã riêng Phong tục Bắc - Nam cũng khác
Cuốn Đại Việt sử ký toàn thư
Bìa tác phẩm Tìm hiểu nền tảng văn hóa dân tộc trong Bìa tác phẩm Tìm hiểu nền tảng văn hóa dân tộc trong tư tưởng cách mạng Hồ Chí Minh tư tưởng cách mạng Hồ Chí Minh
Một trang của cuốn từ điển Việt-Bồ
Đông Kinh Nghĩa Thục (tháng 3 năm 1907, tháng 11 năm 1907) là một trường học phục vụ cho phong trào cùng tên để thực hiện cải cách xã hội Việt Nam vào đầu thế kỷ 20.
Sáng lập viên chính :
•Lương Văn Can •Nguyễn Quyền •Đào Nguyên Phổ •Phan Tuấn Phong •Đặng Kinh Luân
•Dương Bá Trạc •Lê Đại Vũ Hoành •Phan Đình Đối •Phan Huy Thịnh •Nguyễn Hữu Cầu •Hoàng Tăng Bí
2.1.1.4. Cần cù, thông minh, sáng tạo 2.1.1.4. Cần cù, thông minh, sáng tạo
Múa rối nước
Bản đồ thành Cổ Loa
2.1.2. Tinh hoa văn hóa nhân loại 2.1.2. Tinh hoa văn hóa nhân loại 2.1.2.1. Văn hóa phương Đông
Ảnh Khổng tử
Miếu thờ Khổng tử
Một ngôi chùa ở Ấn Độ
Bàn thờ Phật ở Việt Nam
Bác Hồ đọc bia ở Côn Sơn
2.1.2.2. Văn hóa phương Tây 2.1.2.2. Văn hóa phương Tây
Các nhà khai sáng Pháp
Bàn về khế ước xã hội
Cuộc tấn công phá ngục Baxti
Bìa bản tuyên ngôn độc lập Hoa Kỳ
Nhà thờ thánh Phêro ở Vatican
Cảnh chúa Giêsu bị đóng đinh
Hồ Chí Minh với văn hoá nhân loại Hồ Chí Minh với văn hoá nhân loại
2.1.3. Chủ nghĩa Mác Lênin 2.1.3. Chủ nghĩa Mác Lênin
Ta vào thăm Bác gặp Lênin Trán rộng yêu thương dõi mắt nhìn Người đến cùng ta ngồi với Bác Như hình với bóng một anh linh
Tư tưởng Hồ Chí Minh thuộc hệ tư tưởng Mác - Lênin
Thế giới quan khoa học, nhân sinh quan cách mạng
Tính khoa học sâu sắc
Chủ nghĩa Mác Lênin
Tư tưởng Hồ Chí Minh phát triển về chất
Tính cách mạng triệt để
Phương pháp duy vật biện chứng
Chủ nghĩa Mác - Lênin cơ sở thế giới quan và phương pháp luận của tư tưởng Hồ Chí Minh
2.1.3.1.Chủ nghĩa Mác-Lênin trang bị 2.1.3.1.Chủ nghĩa Mác-Lênin trang bị cho Người thế giới quan khoa học cho Người thế giới quan khoa học
• “Chủ nghĩa Mác-Lênin đối với chúng ta,
những người cách mạng vànhândân Việt Nam không những là cái cẩm nang thần kỳ, không là cái kim chỉnam mà còn là mặt trời soi sáng cho chúng ta đi tới thắng lợi cuối cùng, đi tới CNXH và CNCS” • (Hồ Chí Minh toàn tập -tập10 tr 128)
ể ứ ủ
ạ ướ
ả ấ ệ ủ ị ụ
ạ ữ ườ i thu c sách làu làu,
ộ ế
ệ ư ạ ể i đ cho
ứ ấ ầ
ầ ể ủ ớ
ộ
ọ ố
ậ
ồ
“Theo Bác, hi u ch nghĩa Mác Lênin t c là cách ệ c m ng phân công cho vi c gì, làm Ch t ch n ề hay n u ăn, đ u ph i làm tròn nhi m v . Không nên đào t o ra nh ng con ng ụ ế ụ c Mác nói th này, c Lênin nói th kia, nh ng ượ ụ ủ nhi m v c a mình đ c giao quét nhà l ề nhà đ y rác. Đó là đi u th nh t c n rõ... ả ố Hi u ch nghĩa Mác Lênin là ph i s ng v i ế nhau có tình có nghĩa. N u thu c bao nhiêu sách ể mà s ng không có tình có nghĩa thì sao g i là hi u ượ ch nghĩa Mác Lênin đ ậ (H Chí Minh toàn t p – T p 12 tr 554)
ủ c”.
2.1.3.2.Trang bị cho Người phương 2.1.3.2.Trang bị cho Người phương pháp luận đúng đắn pháp luận đúng đắn
• Ưu điểm lớn nhất của chủ nghĩa Mác là
cách làm việc biện chứng.
• ( Trần Dân Tiên - Những mẩu chuyện về
đời hoạt động của Hồ Chủ tịch)
2.1.4. Phẩm chất cá nhân của Hồ Chí Minh 2.1.4. Phẩm chất cá nhân của Hồ Chí Minh
Phẩm chất cá nhân của Hồ Chí Minh
Trái tim nhân ái
Sống có hoài bão, có lý tưởng
Tư duy độc lập, sáng tạo, nhạy bén
Tinh thần kiên cường bất khuất
2.1.4.1.Có lý tưởng sống 2.1.4.1.Có lý tưởng sống cao đẹp. cao đẹp.
“ Tôi chỉ có một ham muốn, ham muốn tột bậc là làm sao cho nước ta được hoàn toàn độc lập, dân ta được hoàn toàn tự do, đồng bào ta ai cũng có cơm ăn áo mặc, ai cũng được học hành...” (Hồ Chí Minh Toàn tập Tập 4 trg 161)
• Bìa cuốn Ngục trung nhật ký
2.1.4.2.Tinh thần kiên cường, bất khuất 2.1.4.2.Tinh thần kiên cường, bất khuất
Gạo đem vào giã bao đau đớn Gạo giã xong rồi trắng tựa bông Sống ở trên đời người cũng vậy Gian nan rèn luyện mới thành công.
2.1.4.3.Trái tim nhân ái, tình cảm bao la. 2.1.4.3.Trái tim nhân ái, tình cảm bao la.
Bác ơi tim Bác mênh mông thế. Ôm cả non sông mọi kiếp người! (TỐ HỮU) * * * ‘’ Ở đời và làm người là phải biết
thương nước, thương dân, thương nhân lọai bị khổ đau áp bức”
(HỒ CHÍ MINH)
Bác Hồ với các anh hùng, dũng sĩ Bác Hồ với các anh hùng, dũng sĩ miền Nam miền Nam
Bác Hồ về thăm quê Bác Hồ về thăm quê
Bác Hồ với thiếu nhi Bác Hồ với thiếu nhi
2 .2. Quá trình hình thành và phát triển tư tưởng Hồ Chí Minh
Tư tưởng, lý luận
Giai đoạn tiếp tục phát triển mới về tư tưởngkháng chiến kiến quốc Giai đoạn vượt qua khó khăn thử thách, kiên trì con đường đã xác định cho CM VN
Giai đoạn hình thành cơ bản về tư tưởng CMVN
Giaiđoạn tìm tòiconđường cứu nước, GPDT
Hình thànhtư tưởngyêu nước
trước 1911
Tg
1911 - 1920
1930 - 1941
1920 - 1930
1941 - 1969
Quá trình hình thành và phát triển tư tưởng Hồ Chí Minh
2.2.1.Giai đoạn trước 1911. 2.2.1.Giai đoạn trước 1911.
Quê Hương
2.2.1.1. Gia đình và quê 2.2.1.1. Gia đình và quê hương hương
Tư tưởng yêu nước và chí hướng cách mạng của Hồ Chí Minh
Gia đình
Ông Nguyễn Sinh Sắc(1862-1929) Ông Nguyễn Sinh Sắc(1862-1929)
Bà Hoàng Thị Loan(1868-1901) Bà Hoàng Thị Loan(1868-1901)
Bà Nguyễn Thị Thanh Bà Nguyễn Thị Thanh
Ông Nguyễn Sinh Khiêm(1888-1954) Ông Nguyễn Sinh Khiêm(1888-1954)
Đường vào quê Bác
Núi Chung
Quê hương Nghệ An Quê hương Nghệ An
Quê hương mỗi người chỉ một Như là chỉ một mẹ thôi
Quê hương nghĩa trọng tình cao Năm mươi năm ấy biết bao nhiêu tình
Ông Nguyễn Sinh Sắc Bà Nguyễn Thị Thanh BÀ Hoàng Thị Loan Nhà của Bác tại Nghệ An Ông Nguyễn Sinh Khiêm
Hình 18
Toàn thể dân tộc Việt Nam
Thực dân Pháp xâm lược
2.2.1.2. Xã hội VN cuối thế kỷ XIX đầu thế kỷ XX
Các phong trào yêu nước
Nông dân Việt Nam
Địa chủ phong kiến
Khủng hoảng đường lối cứu nước
Hồ Chí Minh ra đi tìm đường cứu nước
Xã hội thuộc địa nửa phong kiến
Hình 16
Hai bức ảnh minh họa về XH VN Hai bức ảnh minh họa về XH VN hồi cuối thế kỉ XIX hồi cuối thế kỉ XIX
Cảnh nông dân VN Cảnh nông dân VN
- Xã hội Việt Nam dưới thời thực dân Pháp thống trị là một xã hội thuộc địa nửa phong kiến. Trong xã hội đó có hai mâu thuẫn cơ bản: + Một là, mâu thuẫn giữa toàn thể dân tộc Việt Nam với thực dân Pháp xâm lược và tay sai. + Hai là, mâu thuẫn giữa nhân dân Việt Nam, chủ yếu là nông dân với giai cấp địa chủ phong kiến. -Để giải quyết mâu thuẫn khách quan đó, nhiều sĩ phu yêu nước đã đứng lên tập hợp quần chúng chống lại thực dân Pháp xâm lược, nhưng cuối cùng đều thất bại “tình hình đen tối như không có đường ra” - Chính điều đó đã thúc đẩy Nguyễn Ái Quốc - Hồ Chí Minh ra đi tìm con đường cứu nước mới cho dân tộc Việt Nam.
Hình 17
2.2.1.3. Yếu tố thời đại
Chủ nghĩa đế quốc
CM tháng 10 Nga thắng lợi
Cách mạng giải phóng dân tộc
Cách mạng vô sản thế giới
Thời đại quá độ llên CNXH
Vấn đề dân tộc trở thành vấn đề quốc tế lớn
Tư tưởng Hồ Chí Minh
Yếu tố thời đại
Tù binh trong chiến tranh
Cảnh chết chóc trong chiến tranh
Chủ nghĩa đế quốc và chiến tranhTG II Chủ nghĩa đế quốc và chiến tranhTG
Quảng trường Pêtrograt trong CM tháng Mười
Cách mạng tháng Mười Nga thành công Cách mạng tháng Mười Nga thành công
Một số thành viên của QTCS Một số thành viên của QTCS
- Nguyễn Ái Quốc, ra đi tìm đường cứu nước, cứu dân vào lúc chủ nghĩa tư bản chuyển sang giai đoạn đế quốc chủ nghĩa, chúng đã xác lập được sự thống trị trên toàn thế giới. Vấn đề dân tộc đã trở thành vấn đề quốc tế lớn.
- Cách mạng giải phóng dân tộc đã trở thành một
bộ phận của cách mạng vô sản thế giới.
- Thắng lợi của cách mạng tháng Mười Nga năm 1917 đã giúp Nguyễn Ái Quốc - Hồ Chí Minh nhận ra chân lý của thời đại: ”Chỉ có chủ nghĩa xã hội, chủ nghĩa cộng sản mới giải phóng được cho các dân tộc bị áp bức và những người lao động trên thế giới khỏi ách nô lệ.”
Hình 21
2.2.2. Giai đoạn1911 – 1920
Con tàu Latuso Torevin
2.2.3. Giai đoạn1920 - 1930
Hình 48
Đườngcách mệnh Bán ản chế độ T.D.Pháp
2.2.4.Giai đoạn 1931- 1945
Ảnh Bác tại Hồng Kông sau khi ra tù năm 1933
Hội nghị T.Ư 8 (5-1941) Hội nghị T.Ư 8 (5-1941)
Bác Hồ đọc tuyên ngôn độc lập 1945
2.2.5.Giai đoạn 1945- 1969 2.2.5.Giai đoạn 1945- 1969
Bác Hồ thăm trận địa Biên Giới Bác Hồ thăm trận địa Biên Giới
Hồ Chí Minh năm 1951 Hồ Chí Minh năm 1951
Không có gì quí hơn độc lập tự do Không có gì quí hơn độc lập tự do
Lễ tang Bác Hồ Lễ tang Bác Hồ
Hå ChÝ Minh víi b¹n bÌ quèc tÕ Hå ChÝ Minh víi b¹n bÌ quèc tÕ
3. Ý NGHĨA CỦA VIỆC NGHIÊN CỨU, HỌC TẬP TƯ TƯỞNG HỒ CHÍ MINH
Ý nghĩa của việc học tập, nghiên cứu tư tưởng Hồ Chí Minh
Bồi dưỡng lòng yêu nước gắn liền với yêu chủ nghĩa xã hội
Tinh thần độc lập, tự chủ, đổi mới và sáng tạo
Nắm vững bản chất cách mạng và khoa học trong tư tưởng Hồ Chí Minh
Giá trị tư tưởng Hồ Chí Minh Giá trị tư tưởng Hồ Chí Minh
Kết luận: Nghiên cứu, học tập tư tưởng Hồ Chí Minh là để nâng cao thêm lòng yêu nước, tinh thần phục vụ nhân dân; nâng cao đạo đức cách mạng của mỗi người, để làm cho chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh thực sự trở thành nền tảng tư tưởng và kim chỉ nam cho hành động của chúng ta.
Hình 59