Hình 1

ĐỀ TÀI : XÂY DỰNG HỆ THỐNG TƯ LIỆU ĐỀ TÀI : XÂY DỰNG HỆ THỐNG TƯ LIỆU PHIM ẢNH PHỤC VỤ GIẢNG DẠY, HỌC PHIM ẢNH PHỤC VỤ GIẢNG DẠY, HỌC TẬP THEO CẤU TRÚC NỘI DUNG GIÁO TẬP THEO CẤU TRÚC NỘI DUNG GIÁO TRÌNH MÔN TƯ TƯỞNG HỒ CHÍ MINH TRÌNH MÔN TƯ TƯỞNG HỒ CHÍ MINH

CHUYÊN ĐỀ 1

KHÁI NIỆM, NGUỒN GỐC VÀ QUÁ TRÌNH HÌNH

THÀNH TƯ TƯỞNG HỒ CHÍ MINH

Hình 2

Chân dung

Và Tác phẩm

CHỦ TỊCH HỒ CHÍ MINH

Hình 6

Dân tộc ta, nhân dân ta, non sông đất nước ta đã sinh ra Hồ Chủ tịch, người anh hùng dân tộc vĩ đại và chính Người đã làm rạng rỡ dân tộc ta, nhân dân ta và non sông đất nước ta

(Ðiếu văn của BCH TW Ðảng Cộng sản Việt Nam tại Lễ truy điệu Chủ tịch Hồ Chí Minh ngày 6/9/1969)

Hình 7

Chủ tịch Hồ Chí Minh là một biểu tượng kiệt ““Chủ tịch Hồ Chí Minh là một biểu tượng kiệt xuất về lòng quyết tâm của cả một dân tộc đã xuất về lòng quyết tâm của cả một dân tộc đã cống hiến trọn đời mình cho sự nghiệp giải cống hiến trọn đời mình cho sự nghiệp giải phóng dân tộc của nhân dân Việt Nam, góp phóng dân tộc của nhân dân Việt Nam, góp phần vào cuộc đấu tranh chung của các dân phần vào cuộc đấu tranh chung của các dân tộc vì hòa bình, độc lập dân tộc, dân chủ tộc vì hòa bình, độc lập dân tộc, dân chủ và tiến bộ xã hội.... và tiến bộ xã hội.... Những tư tưởng của Người là hiện thân của Những tư tưởng của Người là hiện thân của của các dân tộc trong việc những khát vọng của các dân tộc trong việc những khát vọng khẳng định bản sắc dân tộc mình và tiêu biểu khẳng định bản sắc dân tộc mình và tiêu biểu cho việc thúc đẩy sự hiểu biết lẫn nhau” cho việc thúc đẩy sự hiểu biết lẫn nhau”

(Quyết Định công nhận Hồ Chí Minh là anh hùng giải phóng (Quyết Định công nhận Hồ Chí Minh là anh hùng giải phóng dân tộc Việt Nam và danh nhân văn hóa thế giới của UNESCO) dân tộc Việt Nam và danh nhân văn hóa thế giới của UNESCO)

Hình 8

1. KHÁI NIỆM TƯ TƯỞNG HỒ 1. KHÁI NIỆM TƯ TƯỞNG HỒ CHÍ MINH CHÍ MINH

Hình 9

1.1. QUÁ TRÌNH NHẬN THỨC CỦA ĐẢNG TA VỀ TƯ TƯỞNG HỒ CHÍ MINH I.1.1. Trước đổi mới - Đảng ta đã nhận thấy vai trò và công lao to lớn của Người đối với dân tộc Việt Nam - Đại hội lần thứ II của Đảng tháng 2/1951 đã xác định : “Chủ nghĩa Mác Lênin, tư tưởng Mao Trạch Đông, tác phong Hồ Chí Minh là những điều chúng ta cần học tập và nắm vững”. I.1.2. Sau đổi mới - Đại hội VI của Đảng tháng 12/1976 đã bắt đầu đề cập đến tư tưởng Hồ Chí Minh nhưng nói một cách vừa phải : “Muốn đổi mới phải nắm vững bản chất cách mạng, khoa học của chủ nghĩa Mác Lênin, kế thừa di sản quý báu về tư tưởng và lý luận của Hồ Chí Minh”. - Đến Đại hội VII tháng 6/1991, khi thảo luận về nền tảng tư tưởng của Đảng có hai loại ý kiến :

+ Ý kiến thứ nhất: Đảng lấy chủ nghĩa Mác Lênin và tư tưởng Hồ Chí Minh làm nền tảng tư tưởng và kim chỉ nam cho hành động của Đảng”. Khi biểu quyết tại Đại hội có 89,7% tán thành

+ Ý kiến thứ hai: Đảng lấy chủ nghĩa Mác Lênin làm nền tảng tư tưởng và kim chỉ nam cho hành động của mình đồng thời kế thừa và phát triển tư tưởng Hồ Chí Minh. Có 10,3% tán thành - Đến Đại hội VIII, IX, X, Đảng ta tiếp tục khẳng định điều đó

Đai hội VII Đai hội VII

ư ưở ư ưở

ồ ồ

Giáo trình T  t   Giáo trình T  t

ng H  Chí Minh ng H  Chí Minh

1.2. KHÁI NIỆM TƯ TƯỞNG HỒ CHÍ MINH

Tư tưởng Hồ Chí Minh là một hệ thống quan điểm Tư tưởng Hồ Chí Minh là một hệ thống quan điểm toàn diện và sâu sắc về những vấn đề cơ bản của toàn diện và sâu sắc về những vấn đề cơ bản của cách mạng Việt Nam, từ cách mạng dân tộc dân chủ cách mạng Việt Nam, từ cách mạng dân tộc dân chủ nhân dân đến cách mạng XHCN; là kết quả của sự nhân dân đến cách mạng XHCN; là kết quả của sự vận dụng sáng tạo và phát triển chủ nghĩa Mác - vận dụng sáng tạo và phát triển chủ nghĩa Mác - Lênin vào điều kiện cụ thể của nước ta, đồng thời là Lênin vào điều kiện cụ thể của nước ta, đồng thời là sự kết tinh tinh hoa dân tộc và trí tuệ thời đại nhằm sự kết tinh tinh hoa dân tộc và trí tuệ thời đại nhằm giải phóng dân tộc, giải phóng giai cấp và giải phóng giải phóng dân tộc, giải phóng giai cấp và giải phóng con người. con người.

I.3. NỘI DUNG NGHIÊN CỨU

Dân tộc và cách mạng giải phóng dân tộc

Kinh tế và quản lý kinh tế

CNXH và con đường quá độ lên CNXH

Độc lập dân tộc gắn liền với CNXH

Đạo đức, nhân văn, văn hoá

Đảng cộng sản và Nhà nước

Đại đoàn kết DT và kết hợp sức mạnh DT với sức mạnh thời đại

Nội dung chính môn tư tưởng Hồ Chí Minh học trong trường ĐHKTQD

2. NGUỒN GỐC, QUÁ TRÌNH HÌNH THÀNH VÀ PHÁT 2. NGUỒN GỐC, QUÁ TRÌNH HÌNH THÀNH VÀ PHÁT TRIỂN TƯ TƯỞNG HỒ CHÍ MINH TRIỂN TƯ TƯỞNG HỒ CHÍ MINH

2.1. Nguồn gốc tư tưởng Hồ Chí Minh

Ng uån g è c   t­ t­ë ng   Hå ChÝ Minh

Tinh ho a  văn hãa  nh©n lo ¹i

Chñ  ng hÜa  M¸c ­Lªnin

Nh©n tè   c hñ quan  Hå ChÝ  Minh

T­ t­ë ng   vµ văn  hãa truyÒn  thè ng   ViÖt Nam

.2.1.1.1. Chủ nghĩa yêu nước

2.1.1. Những giá trị truyền thống dân tộc 2.1.1. Những giá trị truyền thống dân tộc

Nam quốc sơn hà Nam đế cư Tiệt nhiên định phận tại thiên thư Như hà nghịch lỗ lai xâm phạm Nhữ đẳng hành khan thủ bại hư

Cọc gỗ trên sông Bạch Đằng

Ruộng bậc thang ở Tây Bắc tổ quốc

Đánh giặc lên ba hiềm còn muộn Cưỡi chín tầng mây giận chưa cao

Tượng Thánh Gióng

(Hồ Chí Minh toàn tập – Tập 6 tr 171)

“Dân ta có một lòng nồng nàn yêu nước. Đó là truyền thống quý báu của ta từ xưa đến nay. Mỗi khi tổ quốc bị xâm lăng thì tinh thần ấy lại sôi nổi, nó kết thành một làn sóng vô cùng mạnh mẽ, to lớn, nó lướt qua mọi sự nguy hiểm, khó khăn, nó nhấn chìm tất cả lũ bán nước và lũ cướp nước”

2.1.1.2. Tinh thần đoàn kết nhân nghĩa thủy chung 2.1.1.2. Tinh thần đoàn kết nhân nghĩa thủy chung

Một cây làm chẳng nên non Ba cây chụm lại nên hòn núi cao (Ca dao)

Chồng ta áo rách ta thương Chồng người áo gấm xông hương mặc người (Ca dao)

Bàn thờ trong gia đình người Việt Nam

2.1.1.3. Quý trọng người hiền tài, biết tiếp thu các 2.1.1.3. Quý trọng người hiền tài, biết tiếp thu các giá trị văn hóa nhân loại giá trị văn hóa nhân loại

Hiền tài là nguyên khí của quốc gia

Văn miếu Quốc Tử Giám

Như nước Đại Việt ta từ trước Vốn xưng nền văn hiến đã lâu Núi sông bờ cõi đã riêng Phong tục Bắc - Nam cũng khác

Cuốn Đại Việt sử ký toàn thư

Bìa tác phẩm Tìm hiểu nền tảng văn hóa dân tộc trong Bìa tác phẩm Tìm hiểu nền tảng văn hóa dân tộc trong tư tưởng cách mạng Hồ Chí Minh tư tưởng cách mạng Hồ Chí Minh

Một trang của cuốn từ điển Việt-Bồ

 Đông Kinh Nghĩa Thục (tháng 3 năm 1907, tháng 11 năm 1907) là một trường học phục vụ cho phong trào cùng tên để thực hiện cải cách xã hội Việt Nam vào đầu thế kỷ 20.

 Sáng lập viên chính :

•Lương Văn Can •Nguyễn Quyền •Đào Nguyên Phổ •Phan Tuấn Phong •Đặng Kinh Luân

•Dương Bá Trạc •Lê Đại Vũ Hoành •Phan Đình Đối •Phan Huy Thịnh •Nguyễn Hữu Cầu •Hoàng Tăng Bí

2.1.1.4. Cần cù, thông minh, sáng tạo 2.1.1.4. Cần cù, thông minh, sáng tạo

Múa rối nước

Bản đồ thành Cổ Loa

2.1.2. Tinh hoa văn hóa nhân loại 2.1.2. Tinh hoa văn hóa nhân loại 2.1.2.1. Văn hóa phương Đông

Ảnh Khổng tử

Miếu thờ Khổng tử

Một ngôi chùa ở Ấn Độ

Bàn thờ Phật ở Việt Nam

Bác Hồ đọc bia ở Côn Sơn

2.1.2.2. Văn hóa phương Tây 2.1.2.2. Văn hóa phương Tây

Các nhà khai sáng Pháp

Bàn về khế ước xã hội

Cuộc tấn công phá ngục Baxti

Bìa bản tuyên ngôn độc lập Hoa Kỳ

Nhà thờ thánh Phêro ở Vatican

Cảnh chúa Giêsu bị đóng đinh

Hồ Chí Minh với văn hoá nhân loại Hồ Chí Minh với văn hoá nhân loại

2.1.3. Chủ nghĩa Mác Lênin 2.1.3. Chủ nghĩa Mác Lênin

Ta vào thăm Bác gặp Lênin Trán rộng yêu thương dõi mắt nhìn Người đến cùng ta ngồi với Bác Như hình với bóng một anh linh

Tư tưởng Hồ Chí Minh thuộc hệ tư tưởng Mác - Lênin

Thế giới quan khoa học, nhân sinh quan cách mạng

Tính khoa học sâu sắc

Chủ nghĩa Mác Lênin

Tư tưởng Hồ Chí Minh phát triển về chất

Tính cách mạng triệt để

Phương pháp duy vật biện chứng

Chủ nghĩa Mác - Lênin cơ sở thế giới quan và phương pháp luận của tư tưởng Hồ Chí Minh

2.1.3.1.Chủ nghĩa Mác-Lênin trang bị 2.1.3.1.Chủ nghĩa Mác-Lênin trang bị cho Người thế giới quan khoa học cho Người thế giới quan khoa học

• “Chủ nghĩa Mác-Lênin đối với chúng ta,

những người cách mạng vànhândân Việt Nam không những là cái cẩm nang thần kỳ, không là cái kim chỉnam mà còn là mặt trời soi sáng cho chúng ta đi tới thắng lợi cuối cùng, đi tới CNXH và CNCS” • (Hồ Chí Minh toàn tập -tập10 tr 128)

ể ứ ủ

ạ ướ

ả ấ ệ ủ ị ụ

ạ ữ ườ i thu c sách làu làu,

ộ ế

ệ ư ạ ể i đ  cho

ứ ấ ầ

ầ ể ủ ớ

ọ ố

“Theo Bác, hi u ch  nghĩa Mác ­ Lênin t c là cách  ệ c  m ng phân công cho  vi c gì, làm Ch  t ch n ề hay n u ăn, đ u ph i làm tròn nhi m v . Không  nên đào t o ra nh ng con ng ụ ế ụ c  Mác nói th  này, c  Lênin nói th  kia, nh ng  ượ ụ ủ nhi m v  c a mình đ c giao quét nhà l ề nhà đ y rác. Đó là đi u th  nh t c n rõ... ả ố    Hi u ch  nghĩa Mác ­ Lênin là ph i s ng v i  ế nhau có tình có nghĩa. N u thu c bao nhiêu sách  ể mà s ng không có tình có nghĩa thì sao g i là hi u  ượ ch  nghĩa Mác ­ Lênin đ ậ (H  Chí Minh toàn t p – T p 12 tr 554)

ủ c”.

2.1.3.2.Trang bị cho Người phương 2.1.3.2.Trang bị cho Người phương pháp luận đúng đắn pháp luận đúng đắn

• Ưu điểm lớn nhất của chủ nghĩa Mác là

cách làm việc biện chứng.

• ( Trần Dân Tiên - Những mẩu chuyện về

đời hoạt động của Hồ Chủ tịch)

2.1.4. Phẩm chất cá nhân của Hồ Chí Minh 2.1.4. Phẩm chất cá nhân của Hồ Chí Minh

Phẩm chất cá nhân của Hồ Chí Minh

Trái tim nhân ái

Sống có hoài bão, có lý tưởng

Tư duy độc lập, sáng tạo, nhạy bén

Tinh thần kiên cường bất khuất

2.1.4.1.Có lý tưởng sống 2.1.4.1.Có lý tưởng sống cao đẹp. cao đẹp.

“ Tôi chỉ có một ham muốn, ham muốn tột bậc là làm sao cho nước ta được hoàn toàn độc lập, dân ta được hoàn toàn tự do, đồng bào ta ai cũng có cơm ăn áo mặc, ai cũng được học hành...” (Hồ Chí Minh Toàn tập Tập 4 trg 161)

• Bìa cuốn Ngục trung nhật ký

2.1.4.2.Tinh thần kiên cường, bất khuất 2.1.4.2.Tinh thần kiên cường, bất khuất

Gạo đem vào giã bao đau đớn Gạo giã xong rồi trắng tựa bông Sống ở trên đời người cũng vậy Gian nan rèn luyện mới thành công.

2.1.4.3.Trái tim nhân ái, tình cảm bao la. 2.1.4.3.Trái tim nhân ái, tình cảm bao la.

Bác ơi tim Bác mênh mông thế. Ôm cả non sông mọi kiếp người! (TỐ HỮU) * * * ‘’ Ở đời và làm người là phải biết

thương nước, thương dân, thương nhân lọai bị khổ đau áp bức”

(HỒ CHÍ MINH)

Bác Hồ với các anh hùng, dũng sĩ Bác Hồ với các anh hùng, dũng sĩ miền Nam miền Nam

Bác Hồ về thăm quê Bác Hồ về thăm quê

Bác Hồ với thiếu nhi Bác Hồ với thiếu nhi

2 .2. Quá trình hình thành và phát triển tư tưởng Hồ Chí Minh

Tư tưởng, lý luận

Giai đoạn tiếp tục phát triển mới về tư tưởngkháng chiến kiến quốc Giai đoạn vượt qua khó khăn thử thách, kiên trì con đường đã xác định cho CM VN

Giai đoạn hình thành cơ bản về tư tưởng CMVN

Giaiđoạn tìm tòiconđường cứu nước, GPDT

Hình thànhtư tưởngyêu nước

trước 1911

Tg

1911 - 1920

1930 - 1941

1920 - 1930

1941 - 1969

Quá trình hình thành và phát triển tư tưởng Hồ Chí Minh

2.2.1.Giai đoạn trước 1911. 2.2.1.Giai đoạn trước 1911.

Quê Hương

2.2.1.1. Gia đình và quê 2.2.1.1. Gia đình và quê hương hương

Tư tưởng yêu nước và chí hướng cách mạng của Hồ Chí Minh

Gia đình

Ông Nguyễn Sinh Sắc(1862-1929) Ông Nguyễn Sinh Sắc(1862-1929)

Bà Hoàng Thị Loan(1868-1901) Bà Hoàng Thị Loan(1868-1901)

Bà Nguyễn Thị Thanh Bà Nguyễn Thị Thanh

Ông Nguyễn Sinh Khiêm(1888-1954) Ông Nguyễn Sinh Khiêm(1888-1954)

Đường vào quê Bác

Núi Chung

Quê hương Nghệ An Quê hương Nghệ An

Quê hương mỗi người chỉ một Như là chỉ một mẹ thôi

Quê hương nghĩa trọng tình cao Năm mươi năm ấy biết bao nhiêu tình

Ông Nguyễn Sinh Sắc Bà Nguyễn Thị Thanh BÀ Hoàng Thị Loan Nhà của Bác tại Nghệ An Ông Nguyễn Sinh Khiêm

Hình 18

Toàn thể dân tộc Việt Nam

Thực dân Pháp xâm lược

2.2.1.2. Xã hội VN cuối thế kỷ XIX đầu thế kỷ XX

Các phong trào yêu nước

Nông dân Việt Nam

Địa chủ phong kiến

Khủng hoảng đường lối cứu nước

Hồ Chí Minh ra đi tìm đường cứu nước

Xã hội thuộc địa nửa phong kiến

Hình 16

Hai bức ảnh minh họa về XH VN Hai bức ảnh minh họa về XH VN hồi cuối thế kỉ XIX hồi cuối thế kỉ XIX

Cảnh nông dân VN Cảnh nông dân VN

- Xã hội Việt Nam dưới thời thực dân Pháp thống trị là một xã hội thuộc địa nửa phong kiến. Trong xã hội đó có hai mâu thuẫn cơ bản: + Một là, mâu thuẫn giữa toàn thể dân tộc Việt Nam với thực dân Pháp xâm lược và tay sai. + Hai là, mâu thuẫn giữa nhân dân Việt Nam, chủ yếu là nông dân với giai cấp địa chủ phong kiến. -Để giải quyết mâu thuẫn khách quan đó, nhiều sĩ phu yêu nước đã đứng lên tập hợp quần chúng chống lại thực dân Pháp xâm lược, nhưng cuối cùng đều thất bại “tình hình đen tối như không có đường ra” - Chính điều đó đã thúc đẩy Nguyễn Ái Quốc - Hồ Chí Minh ra đi tìm con đường cứu nước mới cho dân tộc Việt Nam.

Hình 17

2.2.1.3. Yếu tố thời đại

Chủ nghĩa đế quốc

CM tháng 10 Nga thắng lợi

Cách mạng giải phóng dân tộc

Cách mạng vô sản thế giới

Thời đại quá độ llên CNXH

Vấn đề dân tộc trở thành vấn đề quốc tế lớn

Tư tưởng Hồ Chí Minh

Yếu tố thời đại

Tù binh trong chiến tranh

Cảnh chết chóc trong chiến tranh

Chủ nghĩa đế quốc và chiến tranhTG II Chủ nghĩa đế quốc và chiến tranhTG

Quảng trường Pêtrograt trong CM tháng Mười

Cách mạng tháng Mười Nga thành công Cách mạng tháng Mười Nga thành công

Một số thành viên của QTCS Một số thành viên của QTCS

- Nguyễn Ái Quốc, ra đi tìm đường cứu nước, cứu dân vào lúc chủ nghĩa tư bản chuyển sang giai đoạn đế quốc chủ nghĩa, chúng đã xác lập được sự thống trị trên toàn thế giới. Vấn đề dân tộc đã trở thành vấn đề quốc tế lớn.

- Cách mạng giải phóng dân tộc đã trở thành một

bộ phận của cách mạng vô sản thế giới.

- Thắng lợi của cách mạng tháng Mười Nga năm 1917 đã giúp Nguyễn Ái Quốc - Hồ Chí Minh nhận ra chân lý của thời đại: ”Chỉ có chủ nghĩa xã hội, chủ nghĩa cộng sản mới giải phóng được cho các dân tộc bị áp bức và những người lao động trên thế giới khỏi ách nô lệ.”

Hình 21

2.2.2. Giai đoạn1911 – 1920

Con tàu Latuso Torevin

2.2.3. Giai đoạn1920 - 1930

Hình 48

Đườngcách mệnh Bán ản chế độ T.D.Pháp

2.2.4.Giai đoạn 1931- 1945

Ảnh Bác tại Hồng Kông sau khi ra tù năm 1933

Hội nghị T.Ư 8 (5-1941) Hội nghị T.Ư 8 (5-1941)

Bác Hồ đọc tuyên ngôn độc lập 1945

2.2.5.Giai đoạn 1945- 1969 2.2.5.Giai đoạn 1945- 1969

Bác Hồ thăm trận địa Biên Giới Bác Hồ thăm trận địa Biên Giới

Hồ Chí Minh năm 1951 Hồ Chí Minh năm 1951

Không có gì quí hơn độc lập tự do Không có gì quí hơn độc lập tự do

Lễ tang Bác Hồ Lễ tang Bác Hồ

Hå ChÝ Minh víi b¹n bÌ quèc tÕ Hå ChÝ Minh víi b¹n bÌ quèc tÕ

3. Ý NGHĨA CỦA VIỆC NGHIÊN CỨU, HỌC TẬP TƯ TƯỞNG HỒ CHÍ MINH

Ý nghĩa của việc học tập, nghiên cứu tư tưởng Hồ Chí Minh

Bồi dưỡng lòng yêu nước gắn liền với yêu chủ nghĩa xã hội

Tinh thần độc lập, tự chủ, đổi mới và sáng tạo

Nắm vững bản chất cách mạng và khoa học trong tư tưởng Hồ Chí Minh

Giá trị tư tưởng Hồ Chí Minh Giá trị tư tưởng Hồ Chí Minh

Kết luận: Nghiên cứu, học tập tư tưởng Hồ Chí Minh là để nâng cao thêm lòng yêu nước, tinh thần phục vụ nhân dân; nâng cao đạo đức cách mạng của mỗi người, để làm cho chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh thực sự trở thành nền tảng tư tưởng và kim chỉ nam cho hành động của chúng ta.

Hình 59