Bài giảng Cơ sở dữ liệu - Chương 2: Mô hình hóa dữ liệu

Tài liệu này cung cấp cái nhìn tổng quan về chương "Mô hình hoá dữ liệu", một khía cạnh nền tảng trong lĩnh vực thiết kế và quản lý cơ sở dữ liệu.

Tài liệu này hướng đến sinh viên, kỹ sư phần mềm, nhà phát triển cơ sở dữ liệu và các chuyên gia công nghệ thông tin muốn nắm vững các nguyên tắc và kỹ thuật mô hình hóa dữ liệu để thiết kế và quản lý hệ thống thông tin hiệu quả.

Chương "Mô hình hoá dữ liệu" trình bày chi tiết về quy trình tạo lập các mô hình dữ liệu cho thông tin được lưu trữ trong cơ sở dữ liệu. Nội dung bao gồm việc xác định dữ liệu cần thiết, phương pháp lưu trữ, hình dung cách trình bày dữ liệu, và áp dụng các quy tắc nghiệp vụ, chính sách tuân thủ. Tài liệu nhấn mạnh tầm quan trọng của việc đảm bảo tính nhất quán trong quy ước đặt tên, giá trị mặc định, ngữ nghĩa và bảo mật, đồng thời duy trì chất lượng dữ liệu. Chương cũng giải thích lý do cần thiết phải mô hình hóa dữ liệu, bao gồm việc đảm bảo tất cả các đối tượng dữ liệu được biểu diễn chính xác, hỗ trợ thiết kế cơ sở dữ liệu ở các cấp độ ý niệm, logic và vật lý, làm rõ mối quan hệ giữa các bảng, cung cấp cái nhìn tổng thể cho nhà phát triển, và giúp nhận diện dữ liệu thiếu hoặc dư thừa, từ đó tối ưu hóa việc nâng cấp và bảo trì hệ thống. Ngoài ra, tài liệu còn giới thiệu về quy trình thiết kế cơ sở dữ liệu tốt, ba cấp độ mô hình hóa dữ liệu (ý niệm, logic, vật lý) cùng với mục đích và đối tượng người dùng của từng cấp độ. Đặc biệt, khái niệm về thực thể liên kết (Associative Entity) được định nghĩa rõ ràng, bao gồm các trường hợp sử dụng (quan hệ nhiều-nhiều, quan hệ ba ngôi) và các đặc điểm nhận dạng của chúng, kèm theo các ví dụ minh họa cụ thể. Cuối cùng, chương đề cập đến việc chuyển đổi yêu cầu thiết kế sang mô hình dữ liệu chuẩn hóa, tập trung vào ánh xạ mối quan hệ thực thể thành các mối quan hệ trong thiết kế logic.