Chương 3 Kế toán quản trị thu ngân sách nhà nước
Bộ môn Kế toán quản trị - Trường ĐH Thương mại, năm 2022
45
Nội dung
3.1 Tổng quan về KTQT thu NSNN
3.2. KTQT thu NSNN trong lập kế hoạch thu NSNN
3.3. KTQT trong quá trình kiểm soát, chấp hành kế
hoạch thu NSNN
3.4. KTQT trong quá trình quyết toán thu NSNN
3.5. KTQT trong công tác dự báo thu NSNN
Bộ môn Kế toán quản trị - Trường ĐH Thương mại, năm 2022
46
3.1. Tổng quan về KTQT thu NSNN
3.1.1. Tổng quan về thu NSNN
3.1.2. Đối tượng và nhiệm vụ của KTQT thu NSNN
3.1.3. Chủ thể KTQT thu NSNN
3.1.4. Nội dung KTQT thu NSNN
Bộ môn Kế toán quản trị - Trường ĐH Thương mại, năm 2022
47
3.1.1. Tổng quan về thu NSNN
• Khái niệm thu ngân sách nhà nước (NSNN)
• Quy trình thu NSNN
• Đặc điểm thu NSNN
• Vai trò của thu NSNN Lập dự toán thu
Chấp hành dự toán thu
Quyết toán thu
Duyệt quyết toán
Bắt đầu lập DT thu
1/1/ N
31/12/ N
Duyệt dự toán thu
Thu theo dự toán được giao
Chỉnh lý và lập báo cáo quyết toán
Quy trình thu NSNN
Bộ môn Kế toán quản trị - Trường ĐH Thương mại, năm 2022
48
3.1.1. Tổng quan về thu NSNN
Các chủ thể có trách nhiệm thu NSNN
Thu trực 9ếp vào Kho bạc Nhà nước
Thu thông qua cơ quan thu
Các chủ thể có nghĩa vụ tài chính đối với Nhà nước
Bộ môn Kế toán quản trị - Trường ĐH Thương mại, năm 2022
49
Các chủ thể tham gia hoạt động thu NSNN Các phương thức thu NSNN
Nội dung thu NSNN ở Việt Nam
•
Thu từ thuế, lệ phí;
•
Thu phí từ các hoạt động dịch vụ do cơ quan NN thực hiện, trường hợp
được khoán chi phí hoạt động thì được khấu trừ; các khoản phí thu từ các
hoạt động dịch vụ do đơn vị sự nghiệp công lập và doanh nghiệp nhà nước
thực hiện nộp ngân sách nhà nước theo quy định của pháp luật;
• Các khoản viện trợ không hoàn lại của Chính phủ các nước, các tổ chức, cá
nhân ở ngoài nước cho Chính phủ Việt Nam và chính quyền địa
phương;
•
Các khoản thu khác theo quy định của pháp luật.
(Trích khoản 1 điều 5 Luật NSNN 2015)
Bộ môn Kế toán quản trị - Trường ĐH Thương mại, năm 2022
50
Phân loại thu NSNN
Các khoản thu trong nước
Các khoản thu ngoài nước
Căn cứ vào phạm vi phát sinh
Các khoản thu thường xuyên
Căn cứ vào tính chất phát sinh
Các khoản thu không thường xuyên Các khoản thu mang t/c bắt buộc
Căn cứ vào tính chất động viên
Các khoản thu mang t/c tự nguyện Các khoản thu mang t/c trao đổi & đầu tư
Bộ môn Kế toán quản trị - Trường ĐH Thương mại, năm 2022
51
i n m a n g
í n h t l a i t ư ơ n g
t d ự b á o
T h ô n g c h ấ t
Hoạt động của quá trình thu NSNN, các khoản phải thu, đã thu và còn phải thu
Thông tin quá khứ
3.1.2. Đối tượng và nhiệm vụ của KTQT thu NSNN
Bộ môn Kế toán quản trị - Trường ĐH Thương mại, năm 2022
52
Đối tượng và nhiệm vụ của KTQT thu NSNN?
3.1.3. Chủ thể KTQT thu NSNN
Chính phủ và UBND các cấp
Cơ quan tài chính và các cơ quan khác
Cơ quan Thuế,
Các chủ thể đóng góp vào NSNN
Hải quan
Cục Tin học và Thống kê tài chính – Bộ tài chính
KBNN và các tổ chức được KBNN uỷ quyền thu
Bộ môn Kế toán quản trị - Trường ĐH Thương mại, năm 2022
53
3.1.4. Nội dung KTQT thu NSNN
KTQT NSNN thu trong lập kế hoạch thu NSNN
KTQT thu NSNN trong quá trình kiểm soát, chấp hành kế hoạch thu NSNN
1
2
4
KTQT thu NSNN trong quá trình quyết toán thu 3 NSNN
KTQT thu NSNN trong công tác dự báo thu NSNN
Bộ môn Kế toán quản trị - Trường ĐH Thương mại, năm 2022
54
3.2. KTQT thu NSNN trong lập kế
hoạch thu NSNN
3.2.1. Quá trình lập kế hoạch thu NSNN
3.2.2. Nội dung KTQT thu NSNN trong lập kế
hoạch thu NSNN
Bộ môn Kế toán quản trị - Trường ĐH Thương mại, năm 2022
55
v Khái niệm: Lập kế hoạch thu NSNN là việc tính toán số thu NSNN sẽ được huy động vào NSNN trong tháng, quý, năm dựa trên những căn cứ, điều kiện nhất định và dự kiến những giải pháp sẽ thực thi nhằm thực hiện kế hoạch thu đã được xác định.
v Yêu cầu:
v Quy trình lập kế hoạch thu NSNN: (7 bước)
Bộ môn Kế toán quản trị - Trường ĐH Thương mại, năm 2022
56
3.2.1 QUÁ TRÌNH LẬP KẾ HOẠCH THU NSNN
3.2.2. Nội dung KTQT thu NSNN trong lập kế hoạch
thu NSNN
3.2.2.1. Thu thập thông tin KTQT trong lập kế hoạch thu
NSNN
3.2.2.2. Xử lý và phân tích thông tin
Bộ môn Kế toán quản trị - Trường ĐH Thương mại, năm 2022
57
3.2.2.3. Cung cấp thông tin phục vụ lập kế hoạch thu NSNN
3.2.2.1. Thu thập thông tin KTQT trong lập kế
hoạch thu NSNN
NỘI DUNG THÔNG TIN CẦN THU THẬP v Nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội và bảo đảm quốc phòng, an
ninh…
v Quy định của pháp luật về thuế, phí, lệ phí và chế độ thu NSNN. v Phân cấp nguồn thu, tỷ lệ phần trăm (%) phân chia đối với các khoản thu phân chia và mức bổ sung cân đối ngân sách của ngân sách cấp trên cho ngân sách cấp dưới.
NGUỒN CUNG CẤP THÔNG TIN???
v Văn bản pháp luật của các cấp, CQNN có thẩm quyền hướng dẫn xây dựng kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội và dự toán NSNN năm sau.
v Kế hoạch tài chính 05 năm, kế hoạch tài chính – NSNN 03 năm,
kế hoạch đầu tư trung hạn nguồn NSNN.
v Tình hình thực hiện NSNN năm trước. v Thông tin về tình hình lạm phát, giá cả, tốc độ tăng trưởng kinh
tế…
PHƯƠNG PHÁP THU THẬP THÔNG TIN???
Bộ môn Kế toán quản trị - Trường ĐH Thương mại, năm 2022
58
3.2.2.2. Xử lý và phân tích thông tin phục vụ lập
kế hoạch thu NSNN
Trên cơ sở các thông tin thu thập được, KTQT sử dụng một
số phương pháp kỹ thuật đặc thù để xử lý và phân tích
thông tin phục vụ lập kế hoạch thu NSNN: Thiết kế thông tin
thành dạng so sánh được, Trình bày thông tin dưới dạng
Bộ môn Kế toán quản trị - Trường ĐH Thương mại, năm 2022
59
phương trình, đồ thị....
3.2.2.3. Cung cấp thông tin phục vụ lập kế hoạch
Thông tin KTQT cung cấp phục vụ lập kế hoạch thu NSNN được thể hiện thông qua các báo cáo dự toán thu NSNN: v Tổng hợp dự toán thu NSNN năm... (Dùng cho cơ quan Thuế) v Tổng hợp dự toán thu cân đối NSNN theo sắc thuế năm... v Tổng hợp dự toán thu NSNN năm... (Dùng cho Hải quan) v Tổng hợp các khoản thu lãi, nợ gốc, thu bán cổ phiếu của Nhà
nước năm...
v Tổng hợp dự toán thu, chi từ nguồn viện trợ không hoàn lại và
vốn đối ứng năm...
v Tổng hợp dự toán thu, chi từ nguồn vay nợ mước ngoài và vốn
đối ứng năm....
v Dự kiến số thuế GTGT phải hoàn cho các DN năm...
Bộ môn Kế toán quản trị - Trường ĐH Thương mại, năm 2022
60
thu NSNN
3.3. KTQT thu NSNN trong quá trình kiểm
soát, chấp hành kế hoạch thu
3.3.1. Quá trình chấp hành kế hoạch thu NSNN
3.3.2. Nội dung KTQT thu NSNN trong lập kế hoạch
thu NSNN
Bộ môn Kế toán quản trị - Trường ĐH Thương mại, năm 2022
61
3.3.1. QUÁ TRÌNH CHẤP HÀNH KẾ HOẠCH
THU NSNN
v Chấp hành kế hoạch thu NSNN là quá trình sử dụng tổng
hợp các biện pháp về kinh tế - tài chính và hành chính nhằm
biến các chỉ cêu thu trong kế hoạch trở thành hiện thực; bao
gồm việc tổ chức thu NSNN (theo dự toán năm và theo quy
định của các Luật Thuế) và kiểm soát thu theo quy định của
Luật). Qua đó, góp phần thực hiện các chỉ cêu kinh tế - xã hội
Bộ môn Kế toán quản trị - Trường ĐH Thương mại, năm 2022
62
của đất nước.
3.3. 2. NỘI DUNG KTQT TRONG QUÁ TRÌNH KIỂM
SOÁT, CHẤP HÀNH KẾ HOẠCH THU NSNN
3.3.2.1. Thu thập thông tin KTQT trong quá trình kiểm soát
và chấp hành kế hoạch thu NSNN
3.3.2.2. Xử lý và phân tích thông tin
3.3.2.3. Cung cấp thông tin phục vụ thanh tra, kiểm tra và
Bộ môn Kế toán quản trị - Trường ĐH Thương mại, năm 2022
63
kiểm soát nội bộ
3.3.2.1. Thu thập thông tin KTQT trong quá trình
kiểm soát, chấp hành kế hoạch thu NSNN
Báo cáo kế toán
Sổ kế toán
Chứng từ kế toán
Tài khoản kế toán
KTQT thu thập thông tin về quá trình chấp hành kế hoạch thu NSNN của Các cơ quan, Bộ, ngành từ TW đến địa phương:
Nội dung thông tin cần thu thập ??
Bộ môn Kế toán quản trị - Trường ĐH Thương mại, năm 2022
64
Diễn biến giá cả thị trường
Kết quả thu NSNN 6 tháng đầu năm
Dự báo tình hình sản xuất kinh doanh
v MỤC ĐÍCH 1. Rà soát, đánh giá các yếu tố tác
động đến tăng/ giảm thu;
2. Đề xuất các giải pháp, kiến nghị trong quá trình điều hành thu NSNN
3.3.2.2. Xử lý và phân tích, đánh giá định kỳ
CĂN CỨ
Bộ môn Kế toán quản trị - Trường ĐH Thương mại, năm 2022
65
3.3.2.2. Xử lý và phân tích, đánh giá định kỳ
,
Nguyên nhân ảnh hưởng đến thu NSNN năm hiện hành.
t h u t h ự c h i ệ n t h u x ử p h ạ t q u ả p h ạ m h à n h c h í n h l ệ p h í ,
K ế t p h í v i
Nội dung phân tích, đánh giá
Tình hình triển khai và kết quả thực hiện các biện pháp thu NSNN
Kết quả phối hợp giữa các cấp trong xử lý vướng mắc phát trong sinh công tác thu NSNN
v à t h u
x ử l ý
T ì n h h ì n h h ồ i n ợ đ ọ n g t h u ế
Tình hình kê khai, hoàn thuế GTGT đến hết năm hiện hành
Bộ môn Kế toán quản trị - Trường ĐH Thương mại, năm 2022
66
3.3.2.3. Cung cấp thông tin phục vụ thanh tra, kiểm tra và kiểm soát
• Nguyên tắc và vai trò của công tác thanh tra, kiểm tra và kiểm
soát:
• Nội dung thông tin KTQT cung cấp phục vụ thanh tra, kiểm tra
và kiểm soát quá trình chấp hành kế hoạch thu NSNN
- Thông tin đánh giá mức độ tuân thủ của người nộp thuế
- Thông tin phục vụ thanh tra, kiểm tra và kiểm soát cơ
Bộ môn Kế toán quản trị - Trường ĐH Thương mại, năm 2022
67
quan thu
3.4. KTQT thu NSNN trong quá trình
quyết toán thu NSNN
3.4.1. Quá trình quyết toán thu NSNN
68
Bộ môn Kế toán quản trị - Trường ĐH Thương mại, năm 2022
3.4.2. Nội dung KTQT trong quá trình quyết toán thu NSNN
3.4.1. Quá trình quyết toán thu NSNN
v Quyết toán thu NSNN là việc tổng kết, đánh giá việc thực
hiện dự toán thu NSNN và các chính sách, chế độ, các văn
bản pháp luật về thu NSNN, trách nhiệm pháp lý của các cơ
quan quản lý thu NSNN khi thực hiện chính sách động viên
của Nhà nước.
v Yêu cầu quyết toán thu NSNN
Bộ môn Kế toán quản trị - Trường ĐH Thương mại, năm 2022
69
v Kỳ quyết toán thu NSNN
3.4. 2. NỘI DUNG KTQT TRONG QUÁ TRÌNH QUYẾT
3.4.2.1. Thu thập thông tin KTQT phục vụ quyết toán
thu NSNN
3.4.2.2. Xử lý và phân tích thông tin
3.4.2.3. Cung cấp thông tin
Bộ môn Kế toán quản trị - Trường ĐH Thương mại, năm 2022
70
TOÁN THU NSNN
3.4.2.1. Thu thập thông tin KTQT phục vụ
quyết toán thu NSNN
NỘI DUNG THÔNG TIN CẦN THU THẬP
ØThông tin về số phải thu, đã thu, còn phải thu, phải trả
về thuế của từng cơ quan thu và toàn ngành thuế, hải
quan.
ØThông tin về số phải nộp, đã nộp, còn phải nộp, được
NGUỒN CUNG CẤP THÔNG TIN????
hoàn, được miễn giảm, được xoá nợ... của người nộp
thuế
ØThông tin về số đã thu, còn phải thu, phải trả về thuế
của NSNN..
Ø...
Bộ môn Kế toán quản trị - Trường ĐH Thương mại, năm 2022
71
3.4.2.2. Xử lý và phân tích thông tin KTQT phục vụ
quyết toán thu NSNN
NỘI DUNG CÔNG VIỆC:
v Kiểm tra, đối chiếu số liệu
PHƯƠNG PHÁP PHÂN TÍCH????
v Chỉnh lý
v Tổng hợp và phân tích số liệu
THỜI ĐIỂM CHỐT SỐ LIỆU BÁO CÁO QUYẾT TOÁN
THU NSNN HÀNG NĂM :
v Chốt số liệu hết thời gian chỉnh lý quyết toán: Số liệu
được lấy hết 31/1 năm sau
v Chốt số liệu quyết toán lần cuối cùng:Số liệu được lấy
Bộ môn Kế toán quản trị - Trường ĐH Thương mại, năm 2022
72
hết 31/3 năm sau
3.4.2.3. Cung cấp thông tin
v Nội dung của quyết toán thu NSNN
v Danh mục báo cáo quyết toán thu NSNN
vYêu cầu đối với quyết toán thu NSNN
Bộ môn Kế toán quản trị - Trường ĐH Thương mại, năm 2022
73
3.5. KTQT thu NSNN trong công tác dự
báo thu NSNN
3.5.1. Công tác dự báo thu NSNN
Bộ môn Kế toán quản trị - Trường ĐH Thương mại, năm 2022
74
3.5.2. Nội dung KTQT trong công tác dự báo thu NSNN
3.5.1. Công tác dự báo thu NSNN
Mục tiêu của dự báo thu
4
NSNN:
3
2
Phân tích chi tiêu của thuế
1
Đánh giá các khía cạnh kinh tế và cơ cấu của chính sách tài khoá
Dự báo số thu thuế cho tương lai
Ước tính thu số từ thu tiềm thuế năng và kiểm tra các thông tin giám sát thuế thu được
Bộ môn Kế toán quản trị - Trường ĐH Thương mại, năm 2022
75
3.5.2. NỘI DUNG KTQT THU NSNN TRONG CÔNG TÁC DỰ
BÁO THU NSNN
Mô hình mô phỏng vi mô thuế đặc trưng
Mô hình vĩ mô (Mô hình dựa trên GDP)
Mô hình số thu hàng tháng
v Mục đích của mô hình:
v Nội dung thông tin KTQT thu thập, nguồn cung cấp thông tin
v Kỹ thuật liên quan:
v Điều kiện áp dụng:
Bộ môn Kế toán quản trị - Trường ĐH Thương mại, năm 2022
76
