HỌC VIỆN BÁO CHÍ--TUYấN TRUYỀN TUYấN TRUYỀN HỌC VIỆN BÁO CHÍ KHOA CHÍNH TRỊ HỌC KHOA CHÍNH TRỊ HỌC

CHỨC NĂNG QUẢN Lí CHỨC NĂNG QUẢN Lí

GV: NGUYỄN XUÂN PHONG GV: NGUYỄN XUÂN PHONG

11

KẾT CẤU NỘI DUNG KẾT CẤU NỘI DUNG KHÁI QUÁT VỀ CHỨC NĂNG QUẢN LÝ KHÁI QUÁT VỀ CHỨC NĂNG QUẢN LÝ I.I. CÁC CHỨC NĂNG CƠ BẢN CỦA QUẢN LÝ II.II. CÁC CHỨC NĂNG CƠ BẢN CỦA QUẢN LÝ 1.1. Chức năng dự đoán 1.1. Chức năng dự đoán 1.2. Chức năng kế hoạch hoá 1.2. Chức năng kế hoạch hoá 1.3. Chức năng tổ chức 1.3. Chức năng tổ chức 1.4. Chức năng động viên 1.4. Chức năng động viên 1.5. Chức năng điều chỉnh 1.5. Chức năng điều chỉnh 1.6. Chức năng kiểm tra 1.6. Chức năng kiểm tra 1.7. Chức năng đánh giá 1.7. Chức năng đánh giá

22

QUẢN Lí I. CHỨC NĂNG CƠ BẢN CỦA QUẢN Lí I. CHỨC NĂNG CƠ BẢN CỦA

KháiKhái niệmniệm -- ChứcChức nnăăngng -- ChứcChức nnăăngng quảnquản lýlý:: LàLà sựsự kháIkháI quátquát cỏccỏc nhiệmnhiệm vụvụ màmà chủchủ được thực hiệnhiện đểđể đạtđạt được

thểthể quảnquản lýlý phảiphải thực mụcmục tiờutiờu đóđó đềđề rara..

33

chức nnăăngng quảnquản lýlý::

VaiVai tròtrò củacủa chức ++ XácXác địnhđịnh khốikhối llưượngợng công

công việcviệc

++ TrìnhTrình tựtự cáccác công

công việcviệc củacủa quảnquản lýlý

++ LiệtLiệt kờkờ dược

dược cỏccỏc nhiệmnhiệm vụvụ cụcụ thểthể cầncần

làmlàm..

44

loại chức

chức nnăăngng quảnquản lýlý

PhânPhân loại thống:: -- TheoTheo tínhtính hệhệ thống

thuật:: đđảmảm bảobảo cáccác hoạthoạt thống vậnvận đđộngộng phphựự hợphợp vớivới

•• ChứcChức nnăăngng kỹkỹ thuật đđộngộng củacủa hệhệ thống công nghệnghệ trỡnh độđộ công trỡnh

•• ChứcChức nnăăngng tàitài chính

chính:: cung

chớnh chocho hệhệ thống

nguồn lựclực cung cấpcấp nguồn thống vậnvận đđộngộng đđạtạt mụcmục

ttàiài chớnh tiêutiêu

tại, •• ChứcChức nnăăngng anan toàntoàn:: bảobảo vệvệ sựsự tồntồn tại,

55

thống hoạthoạt đđộngộng bìnhbình ththưườngờng củacủa hệhệ thống

thống -- TheoTheo hhưướngớng vậnvận đđộngộng củacủa hệhệ thống

••

thống mìnhmình

••

ngoại:: đđảmảm bảobảo thống phùphù hợphợp những táctác đđộngộng củacủa môimôi

QLQL:: ChứcChức nnăăngng đđốiối nộinội:: làlà táctác đđộngộng chức trong tổtổ chức củacủa nhànhà quảnquản lýlý trong hoặchoặc hệhệ thống ChứcChức nnăăngng đđốiối ngoại sựsự tồntồn tạitại củacủa hệhệ thống vớivới những trtrưườngờng xung

quanh xung quanh

66

heo giai ®o¹n QL: -- TTheo giai ®o¹n QL:

••

••

••

••

••

••

••

Dù b¸o Dù b¸o KÕ ho¹ch ho¸ KÕ ho¹ch ho¸ Tæ chøc Tæ chøc éng viªn §§éng viªn iÒu chØnh §§iÒu chØnh KiÓm tra KiÓm tra ¸nh gi¸ §§¸nh gi¸

77

II. CÁC CHỨC NĂNG CƠ BẢN CỦA QUẢN LÝ II. CÁC CHỨC NĂNG CƠ BẢN CỦA QUẢN LÝ

22..11..ChứcChức nnăăngng dựdự báobáo

aa.. KNKN:: làlà chức

chức nnăăngng xácxác đđịnhịnh xuxu hhưướng,ớng, ttươươngng thống quảnquản lýlý lailai củacủa hệhệ thống thông quaqua việcviệc dựdự kiếnkiến thông trình, cáccác sựsự cáccác quáquá trình, nang, hiệnhiện kiện, khảkhả nang, kiện, ttưượngợng cócó thểthể xảyxảy rara..

88

bb.. VaiVai tròtrò:: -- NhậnNhận thức

thức đưđượcợc cáccác ccơơ hộihội làmlàm ccơơ sởsở lựalựa chọnchọn cáccác

tích, chocho việcviệc phânphân tích, phphươươngng ánán hànhhành đđộngộng

-- LLưườngờng trtrưướcớc những

những khảkhả nnăăngng cócó thểthể

xảyxảy rara đđểể ứngứng phóphó kkịpịp thời thời

-- SẽSẽ cócó khảkhả nnăăngng mangmang lạilại thành

công thành công

lớnlớn (nếu(nếu dựdự đđoánoán đđúng)úng)..

99

chính xácxác phảiphải dựadựa trêntrên ccơơ sởsở

cc.. ChúChú ýý:: -- MuốnMuốn dựdự đđoánoán chính

khoakhoa họchọc:: ++ CCăănn cứcứ thực thực trạng trạng nộinội tạitại hệhệ thống (thuận thống (thuận

++ Những

lợilợi vàvà khókhó khkhăăn)n) Những táctác đđộngộng củacủa môimôi trtrưườngờng (tích(tích cựccực vàvà tiêutiêu cực, thời ccơơ vàvà thách cực, thời

thách thức -- DựDự đđoánoán chỉchỉ mangmang tínhtính chất

thức......)) chất đđịnhịnh hhưướng,ớng, theo phảiphải tiếptiếp tụctục đđiềuiều

1010

trong quáquá trình trong chỉnh chocho phùphù hợphợp thực chỉnh trình tiếptiếp theo thực tếtế

ng kế hoạch hoá 2.2. Chức năăng kế hoạch hoá 2.2. Chức n a.a. KháiKhái niệmniệm:: LàLà chức chức nnăăngng xâyxây dựng quyết dựng quyết đđịnhịnh vềvề tiêu, tiêu, mụcmục chchươươngng trình trình hànhhành ộng, cáccác bbưướcớc đđi,i, đđộng, thời giangian cụcụ thểthể thời trình trình trong quáquá trong quảnquản lýlý..

1111

hoạch:: chức nnăăngng kếkế hoạch dung chức

tiêu, phphươươngng pháp, pháp, phphươươngng

 NộiNội dung •• XácXác đđịnhịnh mụcmục tiêu, tiện, đđiềuiều kiệnkiện.. tiện,

triển chức triển

dựng cáccác phphươươngng ánán tổtổ chức thực hiệnhiện.. lực, toán, câncân đđốiối cáccác yếuyếu tố,tố, nhânnhân lực,

lực, tàitài lựclực..

dựng phphươươngng ánán kiểmkiểm tra, tra, đđánhánh giágiá

•• XâyXây dựng khaikhai thực •• TínhTính toán, vậtvật lực, •• XâyXây dựng thực hiệnhiện mụcmục tiêutiêu.. thực

1212

chøc nn¨¨ngng trung trung t©mt©m cñacña qu¶nqu¶n lýlý..

 GiópGióp chñchñ thÓthÓ ququảnản lýlý kiÓmkiÓm so¸t

bb.. VaiVai trßtrß::  LµLµ chøc H­íng mäimäi ho¹tho¹t ®®éngéng cñacña toµntoµn bébé hÖhÖ  H­íng thùc hiÖnhiÖn môcmôc tiªutiªu métmét c¸chc¸ch thèng QLQL thùc thèng hiÖuhiÖu ququ¶¶ nhÊtnhÊt..

so¸t ®­®­îcîc

1313

tiÕntiÕn trtr××nhnh c«ng c«ng viÖcviÖc..

trạng mạnhmạnh -- chức vềvề cỏccỏc

 LậpLập cáccác mụcmục tiêutiêu:: dựadựa trêntrên thông

hoạch:: cc.. CácCác bbưướcớc lậplập kếkế hoạch  NhậnNhận thức thực trạng thức ccơơ hộihội:: làlà đđánhánh giágiá thực thuận lợilợi -- khókhó khkhăănn củacủa tổtổ chức yếu,yếu, thuận nguồn lựclực.. nguồn

chung củacủa hệhệ thống thông tintin vềvề ccơơ hộihội xácxác thống vàvà mụcmục tiêutiêu

 PhânPhân tíchtích cáccác đđiềuiều kiện,

đđịnhịnh mụcmục tiêutiêu ((chung riêng từng riêng từng bộbộ phậnphận))

kiện, tiềntiền đđềề:: phânphân tíchtích sựsự kếkế lực, vậtvật lựclực vàvà cáccác thống QLQL vềvề nhânnhân lực,

 XâyXây dựng

thừa củacủa hệhệ thống thừa tiềmtiềm nnăăngng kháckhác

dựng cáccác phphươươngng ánán thực

1414

thuận lợi,

thực hiệnhiện vàvà đđánhánh giágiá:: đưđưaa rara cáccác phphươươngng ánán hànhhành đđộngộng vàvà đánhđánh giágiá cáccác phphươươngng ánán vớivới đđiểmiểm mạnh,mạnh, yếuyếu;; thuận lợi, khókhó khkhăănn củacủa nónó..

 ChọnChọn phphươươngng ánán hợphợp lýlý nhấtnhất:: đểđể thực hoạch phụphụ trợtrợ chocho kếkế hoạch  LậpLập kếkế hoạch

thực hiệnhiện chính hoạch chính trong không nằmnằm trong những yếuyếu tốtố không chính nhnhưưngng nónó gópgóp phầnphần làmlàm

liênliên quanquan những hoạch chính kếkế hoạch chocho kếkế hoạch

hoạch chính

chính thắng

thắng lợilợi

 LậpLập ngânngân quỹquỹ:: llưượngợng hoáhoá kếkế hoạch

thực hiệnhiện cáccác chichi phíphí cầncần thiết

hoạch vềvề ngânngân quỹ,quỹ, chỉchỉ rara sựsự câncân đđốiối giữagiữa thuthu vàvà chi,chi, vềvề thiết vàvà thời giangian thực thời cáccác kếtkết quảquả cầncần đđạtạt đưđượcợc..

1515

dd.. ChúChú ýý:: KếKế hoạch

hoạch hóahóa tốttốt phảiphải trảtrả lờilời 44 câucâu

hỏihỏi ((44W)W)::

thực -- What?What? MụcMục tiêutiêu cầncần đđạt,ạt, đđiềuiều kiệnkiện thực

hiệnhiện kếkế hoạch

hoạch làlà gì?gì?

thực hiệnhiện kếkế hoạch

hoạch này?này?

hoạch đưđượcợc thực

thực hiệnhiện ởở đđâu?âu?

-- Who?Who? AiAi làlà ngngưườiời thực -- Where?Where? KếKế hoạch -- When?When? ThờiThời giangian bắtbắt đđầuầu -- kếtkết thúc

thực thúc thực

hiệnhiện kếkế hoạch

hoạch khikhi nào?nào?

1616

ng tổ chức 1.3. Chức năăng tổ chức 1.3. Chức n

công việc, bộbộ

. Khái niệm:: aa. Khái niệm LàLà chức chức nnăăngng sắpsắp xếp, liênliên kếtkết cáccác yếuyếu xếp, việc, nhânnhân tốtố:: công máy,máy, lực, lực, tiệntiện chocho phphươươngng phùphù hợphợp vớivới nhaunhau thống thống hệhệ trong trong quảnquản lýlý..

1717

thực chức nnăăngng kháckhác đưđượcợc thực

 LàLà nguyên

bb.. VaiVai tròtrò::  LàmLàm chocho cáccác chức hiệnhiện cócó hiệuhiệu quảquả

nguyên nhânnhân dẫndẫn đđếnến thành thành công công hayhay

 XácXác đđịnhịnh biênbiên chế,

thất bạibại củacủa hệhệ thống thất

thống quảnquản lýlý chế, sắpsắp xếp,

xếp, gắngắn kếtkết concon công việcviệc củacủa

 TạoTạo đđiềuiều kiệnkiện chocho hoạthoạt đđộngộng tựtự giác,

ngngưườiời phùphù hợphợp vớivới khốikhối llưượngợng công thống.. hệhệ thống

sáng giác, sáng

tạotạo củacủa concon ngngưườiời..  TạoTạo đđiềuiều kiệnkiện thuận thuận lợilợi chocho việcviệc kiểmkiểm tratra,,

1818

đđánhánh giágiá..

cc.. ChúChú ýý:: công  BốBố trítrí ngngưườiời phảiphải phùphù hợphợp vớivới công trung tâmtâm củacủa tổtổ

việcviệc vỡvỡ yếuyếu tốtố trung chức làlà concon ngngưườiời chức  ChiChi phíphí tốitối thiểu

thiểu chocho bộbộ máymáy:: mộtmột chức đưđượcợc coicoi làlà hiệuhiệu quảquả khikhi nónó tổtổ chức thực hiệnhiện đưđượcợc cáccác mụcmục tiêutiêu vớivới chichi thực phớphớ thấpthấp nhấtnhất

1919

ộng viên 1.4. Chức năăng ng đđộng viên 1.4. Chức n

Khái niệm: a.a. Khái niệm: dụng cáccác chức nnăăngng sửsử dụng LàLà chức biệnbiện pháppháp kháckhác nhaunhau nhằmnhằm táctác đđộngộng tớitới tinhtinh thần, thần, tìnhtình cảm, tâmtâm lýlý...... củacủa đđốiối ttưượngợng cảm, quảnquản lýlý đđểể biếnbiến đđổiổi hànhhành vivi củacủa họhọ vớivới mụcmục đđíchích biếnbiến quáquá thành quáquá trình quảnquản lýlý thành trình trình trình tựtự quảnquản lýlý;; ttăăngng tínhtính ộng, tựtự giácgiác vàvà tựtự chịuchịu chủchủ đđộng, trách nhiệmnhiệm caocao nhấtnhất chocho đốiđối trách tượng quảnquản lýlý.. tượng

2020

bb.. VaiVai tròtrò::  PhátPhát huyhuy caocao nhấtnhất khảkhả nnăăngng củacủa thực hiệnhiện

concon ngngưườiời vàovào quáquá trình trình thực thống.. cáccác mụcmục tiêutiêu củacủa hệhệ thống

 TạoTạo đđiềuiều kiệnkiện gắngắn bóbó cáccác cácá nhânnhân

chức.. vớivới tổtổ chức

2121

cc.. ChúChú ýý::  ĐộngĐộng ccơơ hànhhành đđộngộng củacủa concon ngngưườiời làlà khákhá (phải lựalựa thuẫn (phải thần, hoặchoặc vậtvật

phức tạptạp vàvà đđôiôi khikhi mâumâu thuẫn phức chọnchọn biệnbiện pháppháp hoặchoặc tinhtinh thần, chất).. chất)

 QuảnQuản lýlý phảiphải xácxác đđịnhịnh đưđượcợc đđộngộng ccơơ chủchủ thúc đđẩyẩy đđộngộng

yếuyếu vàvà tạotạo cáccác yếuyếu tốtố phùphù hợphợp thúc ccơơ đđóó thực thực hiệnhiện mụcmục tiêutiêu..

 ThThưưởng,ởng, phạtphạt;; KhenKhen ththưưởng,ởng, phêphê bìnhbình vềvề những biệnbiện pháppháp

chất, tinhtinh thầnthần...... làlà những

2222

vậtvật chất, hữuhữu hiệuhiệu..

iều chỉnh 1.5. Chức năăng ng đđiều chỉnh 1.5. Chức n chức aa.. KháiKhái niệmniệm:: LàLà chức chữa nnăăngng nhằmnhằm sửasửa chữa trong lệchlệch trong cáccác saisai trình hoạthoạt đđộngộng quáquá trình thống quảnquản lýlý củacủa hệhệ thống đđểể duyduy trìtrì cáccác mốimối nhàng.. quanquan hệhệ nhịpnhịp nhàng

2323

bb.. VaiVai tròtrò::  ĐiềuĐiều chỉnh

chỉnh hợphợp lý,lý, kịpkịp thời

thời sẽsẽ mangmang lạilại hiệuhiệu quảquả caocao chocho phátphát thống triển hệhệ thống triển chỉnh không

không đđúng,úng, quáquá mứcmức  ĐiềuĐiều chỉnh không đđiềuiều thiết hoặchoặc bảobảo thủthủ không cầncần thiết chỉnh sẽsẽ ttỏỏcc độngđộng titiờờuu cựccực đếnđến hệhệ chỉnh thống thống

2424

chỉnh:: cc.. ChúChú ýý khikhi đđiềuiều chỉnh

chỉnh  CCăănn cứcứ vàovào tìnhtình hìnhhình cụcụ thểthể đđểể đđiềuiều chỉnh

chỉnh khikhi thật

thật sựsự cầncần thiết

thiết vàvà đđúngúng

chocho phùphù hợphợp..  ChỉChỉ đđiềuiều chỉnh

mứcmức..

 TậpTập trung

trung khắckhắc phụcphục khâukhâu yếuyếu trong

trong hệhệ

thời ccơơ đđồngồng thời

thời tránh

tránh bảobảo

thống quảnquản lýlý.. thống Tránh đđểể lỡlỡ thời  Tránh thủthủ..

2525

ng kiểm tra 1.6. Chức năăng kiểm tra 1.6. Chức n

2626

aa.. KháiKhái niệmniệm:: chức nnăăngng phátphát hiệnhiện LàLà chức trong quáquá lệchlệch trong cáccác saisai trình trình họathọat đđộngộng củacủa hệhệ thống quảnquản lýlý soso vớivới mụcmục thống ịnh, hoạch đđãã đđịnh, tiêutiêu vàvà kếkế hoạch giúpgiúp nắmnắm đưđượcợc tìnhtình hìnhhình vàvà kếtkết quảquả hoạthoạt đđộngộng củacủa thống.. hệhệ thống

 ChứcChức nnăăngng kiểmkiểm tratra gồmgồm cáccác bbưướcớc::

dựng cáccác nộinội dungdung kiểmkiểm tra,

tra, chỉchỉ tiêutiêu

-- XâyXây dựng đđánhánh giágiá

hoạch -- ĐánhĐánh giágiá cáccác chỉchỉ tiêutiêu soso vớivới kếkế hoạch

-- ĐoĐo llưườngờng kếtkết quảquả thực

thực hiệnhiện nhiệmnhiệm vụvụ theotheo

cáccác chỉchỉ tiêutiêu

2727

bb.. VaiVai tròtrò củacủa kiểmkiểm tratra:: -- NgNgăănn chặnchặn cáccác nhầmnhầm lẫnlẫn,, saisai sótsót cócó thểthể xảyxảy rara -- ĐộngĐộng viênviên đđốiối ttưượngợng quảnquản lýlý (mọi (mọi thành

-- ĐặtĐặt hệhệ thống

thành viênviên muốnmuốn chocho ngngưườiời quảnquản lýlý biếtbiết họhọ làmlàm tốttốt đđếnến đđâuâu))

thống quảnquản lýlý nằmnằm trong môimôi trtrưườngờng vàvà vớivới cáccác hệhệ thống thực thithi quyền trong sựsự táctác đđộngộng củacủa thống quảnquản lýlý kháckhác quyền lựclực quảnquản lýlý củacủa

-- BảoBảo đđảmảm việcviệc thực chủchủ thểthể quảnquản lýlý..

quyết đđịnhịnh bbưướcớc

-- GiúpGiúp chủchủ thểthể quảnquản lýlý dựdự kiếnkiến quyết thống.. triển mớimới chocho hệhệ thống

2828

phátphát triển

c. Nguyên tắc kiểm tra c. Nguyên tắc kiểm tra

khách quanquan

Chính xácxác, , khách chuẩn mựcmực

khai, , tôntôn trọng trọng đốiđối tượng tượng kiểmkiểm tratra

thức kiểmkiểm tratra

 Chính  CóCó chuẩn  CôngCông khai  ĐaĐa dạngdạng trong  CóCó trọng  KinhKinh tếtế, , hiệuhiệu quảquả..

2929

trong hìnhhình thức trọng điểmđiểm trọng tâmtâm, , trọng

d. Hình thức kiểm tra d. Hình thức kiểm tra

3030

Tự kiểm tra  Tự kiểm tra Kiểm tra nghiệp vụ  Kiểm tra nghiệp vụ Tự kiểm tra của người quản lý  Tự kiểm tra của người quản lý Kiểm tra qua ý kiến đánh giá của hệ thống khác  Kiểm tra qua ý kiến đánh giá của hệ thống khác Kiểm tra tự động  Kiểm tra tự động

ee.. ChúChú ýý::  PhảiPhải cócó quanquan đđiểmiểm toàntoàn diệndiện trong

nguồn thông thông tintin..

 CoiCoi trọng

 Không

trong kiểmkiểm tratra:: xemxem xétxét kếtkết quảquả trêntrên cáccác mặtmặt củacủa quảnquản lýlý;; căncăn cứcứ dựadựa trờntrờn đầyđầy đủđủ cáccác nguồn trọng những thực những kếtkết luậnluận kiểmkiểm tratra phùphù hợphợp thực

không làmlàm ảnhảnh hhưưởngởng đđếnến hoạthoạt

 ThiếtThiết lậplập độiđội ngũngũ kiểmkiểm tratra hữuhữu hiệuhiệu làmlàm việcviệc

thời.. tế,tế, tiếntiến hànhhành ththưưởngởng phạtphạt kịpkịp thời thiệp, không Không cancan thiệp, chức đđộngộng củacủa tổtổ chức

3131

chuyờn nghiệp, chuyờn nghiệp, khoakhoa học,học, khỏch khỏch quan, quan, vôvô ttưư

2.7. Chức năng đánh giá 2.7. Chức năng đánh giá

a.a. KháiKhái niệmniệm:: NhNhằmằm cung

thiết đểđể nhận

thông cung cấpcấp chocho cơcơ quanquan quảnquản lýlý cáccác thông đúng tìnhtình hìnhhình củacủa nhận địnhđịnh đúng bước quyết địnhđịnh bước

tượng quảnquản lýlý vàvà dựdự kiếnkiến quyết thống QLQL

tintin cầncần thiết đốiđối tượng phátphát triểntriển tiếptiếp theotheo củacủa hệhệ thống Nguyên tắctắc::

b. b. Nguyên -- ĐánhĐánh giágiá phảiphải đảmđảm bảobảo cảcả địnhđịnh tínhtính vàvà địnhđịnh

-- ĐánhĐánh giágiá trêntrên quanquan điểmđiểm toàntoàn diệndiện trêntrên cáccác

lượng lượng

chính trịtrị, , kinhkinh tếtế, , xãxã hộihội... ... nhưng nhưng phảiphải lấylấy

3232

mặtmặt: : chính chính mụcmục tiêutiêu đặtđặt rara làmlàm chính

Tóm lại Tóm lại

chức năng

nhất theo năng quảnquản lýlý tạotạo thành theo mộtmột trình

thống nhất chúng vừavừa độcđộc lậplập vừavừa phụphụ thuộc

3333

CácCác chức thống thống thống địnhđịnh,, chúng nhaunhau.. ViệcViệc xemxem nhẹnhẹ,, hayhay saisai khâukhâu nàonào đấyđấy đềuđều ảnhảnh hưởng kếtkết quảquả chung thành mộtmột hệhệ trình tựtự nhấtnhất thuộc lẫnlẫn lầmlầm ởở mộtmột hưởng tiêutiêu cựccực đếnđến trình quảnquản lýlý.. chung củacủa quáquá trình