Bài giảng Khoa học quản lý: Chương 8

HỌC VIỆN BÁO CHÍ VÀ TUYÊN TRUYỀN\\ HỌC VIỆN BÁO CHÍ VÀ TUYÊN TRUYỀN KHOA CHÍNH TRỊ HỌC KHOA CHÍNH TRỊ HỌC

CÔNG CỤ VÀ CƠ CẤU CÔNG CỤ VÀ CƠ CẤU TỔ CHỨC QUẢN LÝ TỔ CHỨC QUẢN LÝ

GV:GV: NGUY

ỄN XUÂN PHONG NGUYỄN XUÂN PHONG

KẾT CẤU NỘI DUNG KẾT CẤU NỘI DUNG

CÔNG CỤ QUẢN LÝ I. CÔNG CỤ QUẢN LÝ I. 1.1. Khái niệm và phân loại 1.1. Khái niệm và phân loại 1.2. Một số công cụ thường dùng trong hoạt động 1.2. Một số công cụ thường dùng trong hoạt động

quản lý quản lý

1.2.1. Công cụ pháp luật 1.2.1. Công cụ pháp luật 1.2.2. Công cụ kế hoạch 1.2.2. Công cụ kế hoạch 1.2.3. Công cụ chính sách 1.2.3. Công cụ chính sách 1.3. Hoạch định và vận dụng các công cụ quản lý 1.3. Hoạch định và vận dụng các công cụ quản lý 1.4. Đổi mới và nâng cao năng lực vận hành hệ 1.4. Đổi mới và nâng cao năng lực vận hành hệ

thống công cụ quản lý ở nước ta hiện nay thống công cụ quản lý ở nước ta hiện nay

CCTCQL 22..11.. MỘTMỘT SỐSỐ VẤNVẤN ĐỀĐỀ LÝLÝ LUẬNLUẬN VỀVỀ CCTCQL 22..22.. CÁCCÁC HOẠT

CCTCQL HOẠT ĐỘNGĐỘNG CCTCQL trực tuyến tuyến năng chức năng tuyến -- thamtham mưumưu trực tuyến chức năngnăng tuyến -- chức trực tuyến trình -- mụcmục tiêutiêu chương trình

22..22..11.. CơCơ cấucấu trực 22..22..22.. CơCơ cấucấu chức 22..22..33.. CơCơ cấucấu trực 22..22..44.. CơCơ cấucấu trực 22..22..55.. CơCơ cấucấu chương 22..22..66.. CơCơ cấucấu mama trậntrận

22..33.. XÂYXÂY DỰNG

DỰNG CCTCQL

QUYỀN CCTCQL VÀVÀ GIAOGIAO QUYỀN phương pháp

dựng pháp xâyxây dựng

33..11.. CácCác giaigiai đoạnđoạn vàvà phương CCTCQL CCTCQL 33..22.. VấnVấn đềđề giaogiao quyền

quyền trong

chức trong tổtổ chức

II. CƠ CẤU TỔ CHỨC QUẢN LÝ (CCTCQL) II. CƠ CẤU TỔ CHỨC QUẢN LÝ (CCTCQL)

QUẢN Lí CÁC CễNG CỤ CỤ QUẢN Lí I. I. CÁC CễNG . Khái niệm và phân loại 1.11.1. Khái niệm và phân loại . Khái niệm: : 1.1.1. Khái niệm 1.1.1 CôngCông cụcụ QLQL làlà những những phphươươngng tiện,

tiện, ccơơ chếchế màmà dụng nhằmnhằm đđịnhịnh khích lệ,lệ, đđiềuiều hoà,hoà, phốiphối nhân, tậptập thểthể thực hiệnhiện mụcmục tiêutiêu quảnquản lýlý đđãã

chủchủ thểthể quảnquản lýlý sửsử dụng hhưướng,ớng, dẫndẫn dắt,dắt, khích hợphợp hoạthoạt đđộngộng củacủa cáccác cácá nhân, trong việcviệc thực trong đđềề rara

Sơ đồ tác động bằng công cụ trong QL

xỏc định

Chủ thể QL

Mục tiêu QL

Cụng cụ QL

thực hiện

Đối tượng QL

1.1.2. Đặc điểm của công cụ quản lý

 Có tính hệ thống nhằm thống nhất tính đa dạng, nhiều mặt của đối tượng.  Có tính lịch sử-cụ thể: Bao giờ cũng gắn với một hệ thống quản lý cụ thể, giải quyết nhiệm vụ cụ thể.  Luôn biến đổi phù hợp với sự biến đổi của đối tượng  Có xu hướng ngày càng được hoàn thiện hơn do sự phát triển khoa học-công nghệ

Phân loại

 Theo lĩnh vực quản lý:  Công cụ quản lý kinh tế: tiền tệ, tài chính, tín dụng, thương mại, đầu tư  Công cụ quản lý xã hội: Công cụ quản lý văn hoá, quản lý y tế, giáo dục  Theo tính chất công cụ quản lý:  Công cụ pháp lý: luật, pháp lệnh, chiến lược, kế họach, chính sách.  Công cụ kinh tế, kỹ thuật : hạch toán kinh tế, toán tin, thống kê, xác suất...

Theo phạm vi quản lý: Theo phạm vi quản lý: công cụ, chính sách Công cụ quản lý vĩ mô: công cụ, chính sách  Công cụ quản lý vĩ mô: ớc về kinh tế, xã hội; về quản lý của nhà nưước về kinh tế, xã hội; về quản lý của nhà n các ngành... trong cả nưước. ớc. các ngành... trong cả n công cụ quản lý Công cụ quản lý vi mô: công cụ quản lý  Công cụ quản lý vi mô: trong nội bộ tổ chức c kế họach, nội sở nhưư kế họach, nội trong nội bộ tổ chức cơơ sở nh ộ, chính sách qui, quy chế; chế đđộ, chính sách qui, quy chế; chế

quản lý: Theo thời giangian quản lý: Theo thời Công cụ quản lý dài hạn. .  Công cụ quản lý dài hạn Công cụ quản lý ngắn hạn. .  Công cụ quản lý ngắn hạn Theo nội dung và quá trình quản lý:  Theo nội dung và quá trình quản lý:  CôngCông cụcụ kếkế hoạch

dụng hoạch vàvà kếkế toántoán:: sửsử dụng trong mọimọi hoạthoạt đđộngộng quảnquản lýlý kinhkinh tếtế--

trong QLQL

 Công cụ quản lý

ặc thù ngành và lĩnh vực: :

chung trong chung xãxã hộihội ởở mọimọi cấpcấp vàvà mọimọi khâukhâu trong Công cụ quản lý đđặc thù ngành và lĩnh vực sử dụng phù hợp với ngành hoặc lĩnh vực sử dụng phù hợp với ngành hoặc lĩnh vực

quản lý trong quản lý ờng dùng trong . Một số công cụ thưường dùng

những vvăănn bảnbản pháppháp luật

tổng thểthể những

1010

1.21.2. Một số công cụ th . Công cụ pháp luật 1.2.1. Công cụ pháp luật 1.2.1 Khái niệm:: –– Khái niệm luật liênliên LàLà tổng quanquan đđếnến sựsự tồntồn tạitại vàvà vậnvận hànhhành củacủa hệhệ thống quảnquản lý,lý, dodo NNNN banban hànhhành,, đđồngồng thống thực hiệnhiện bằngbằng sứcsức mạnhmạnh thời đđảmảm bảobảo thực thời ccưưỡngỡng chếchế củacủa NNNN..

–– ĐặcĐặc đđiểmiểm

quyền uyuy khách

khuôn khổkhổ ((làmlàm những trong khuôn những gỡgỡ

1111

ThểThể hiệnhiện quyền khách quanquan kếtkết hợphợp quyền uyuy củacủa NNNN (sự(sự ccưưỡngỡng chếchế chỉchỉ quyền trừng phạtphạt khikhi vivi dùng rrăănn đđee hayhay trừng dùng luật )) phạmphạm pháppháp luật MangMang tínhtính phổphổ quátquát vàvà công (mọi công bằngbằng (mọi luật)) ngngưườiời bìnhbình đđẳngẳng trtrưướcớc pháppháp luật TựTự dodo trong phỏpphỏp luật khụng cấmcấm)) luật khụng

–– VaiVai tròtrò::

tiết, đđịnhịnh hhưướngớng sựsự vậnvận đđộngộng

thống QLQL

ĐiềuĐiều tiết, củacủa hệhệ thống XácXác lậplập trật trật tựtự vàvà đđảmảm bảobảo môimôi trtrưườngờng thuận thuận lợilợi chocho sựsự phátphát triển triển thống QLQL củacủa hệhệ thống BảoBảo đđảmảm lợilợi íchích thông thông quaqua việcviệc quyền vàvà nghĩa thực hiệnhiện quyền thực nghĩa vụvụ đưđượcợc luật xácxác đđịnhịnh theotheo pháppháp luật

1212

hoạch 11..22..22.. CôngCông cụcụ kếkế hoạch

những quyết –– KháiKhái niệmniệm:: baobao gồmgồm những

thực hiệnhiện mụcmục tiêutiêu củacủa hệhệ thống quyết đđịnhịnh củacủa chủchủ tiêu, biệnbiện pháppháp vàvà cáccác đđiềuiều kiệnkiện trong thống trong

thời giangian nhấtnhất đđịnhịnh..

thức phùphù hợphợp đđểể

1313

thểthể QLQL vềvề mụcmục tiêu, đđảmảm bảobảo thực mộtmột thời –– VaiVai tròtrò:: ĐịnhĐịnh hhưướngớng vàvà lựalựa chọnchọn cáchcách thức đđạtạt mụcmục tiêutiêu chiến llưượcợc chocho cáccác nhànhà quảnquản lýlý TạoTạo rara tầmtầm nhìnnhìn chiến huống trong việcviệc phátphát hiệnhiện vấnvấn đđềề vàvà xửxử lýlý tìnhtình huống trong trong QLQL trong

hoạch công cụcụ kếkế hoạch

hoạch trọng cáccác hoạthoạt đđộngộng tiềntiền kếkế hoạch sát, dựdự báobáo trtrưướcớc

hoạt, phùphù hợphợp sựsự biếnbiến

–– YêuYêu cầucầu đđốiối vớivới công CoiCoi trọng nhnhưư ththăămm dò,dò, khảokhảo sát, hoạch.. khikhi lậplập kếkế hoạch BảoBảo đđảmảm tínhtính khoakhoa học,học, phùphù hợphợp vớivới thực tiễntiễn thực MềmMềm dẻodẻo,, linhlinh hoạt, đđổiổi củacủa môimôi trtrưườngờng

1414

11..22..33.. CôngCông cụcụ chính chính sáchsách

–– KháiKhái niệmniệm:: baobao gồmgồm những

hoạch cụcụ thể,

những sáchsách llưượcợc vàvà thể, ccăănn cứcứ vàovào đưđườngờng lốilối thực thực tếtế đđểể thực

kếkế hoạch chiến llưượcợc vàvà tìnhtình hìnhhình thực chiến hiệnhiện những những mụcmục đđíchích

–– VaiVai tròtrò ĐịnhĐịnh hhưướngớng sựsự vậnvận đđộngộng vàvà phátphát triển triển

thống củacủa hệhệ thống tiết, kíchkích thích ĐiềuĐiều tiết, thích hệhệ thống thống nhằmnhằm đđạtạt

1515

hiệuhiệu quảquả caocao..

trình cung

phối, đđiềuiều tiết

chính:: làlà tổng pháp, cáchcách thức

trình hìnhhình thành,

thành, phátphát triển

nguồn vốn,

thống thực hiệnhiện mụcmục tiêutiêu củacủa hệhệ thống tổng thểthể cáccác quanquan thức táctác đđộngộng vàovào ộng, triển,, huyhuy đđộng, vốn, tàitài sảnsản thống quảnquản lýlý nhằmnhằm đđạtạt mụcmục tiêutiêu đđềề

tổng thểthể cáccác chủchủ Chính sáchsách tiềntiền tệtệ:: LàLà tổng Chính trtrươương,ng, biệnbiện pháppháp củacủa chủchủ thểthể QLQL dùngdùng đđểể cung ứngứng tiềntiền tệtệ tiết quáquá trình chichi phối, tiền, gópgóp đđảmảm bảobảo giữgiữ ổnổn đđịnhịnh giágiá trịtrị đđồngồng tiền, phầnphần thực Chính sáchsách tàitài chính Chính đđiểm, iểm, biệnbiện pháp, quáquá trình quảnquản lýlý vàvà sửsử dụngdụng cáccác nguồn củacủa hệhệ thống rara

1616

công cụcụ quảnquản lýlý

triển củacủa khoakhoa họchọc -- công chính trị,

khách quanquan:: SựSự biếnbiến đđổiổi củacủa đđốiối ttưượngợng quảnquản lý,lý, thay đđổiổi trong vàvà

công nghệnghệ;; sựsự thay trị, vvăănn hoáhoá trong

khách quanquan,, trình

thức quiqui luật

luật khách công cụcụ hoạch đđịnhịnh công thống :: concon ngngưười,ời, đđiềuiều kiệnkiện ccơơ sởsở thống chất, cáccác giágiá trịtrị vvăănn hoáhoá tinhtinh thầnthần......củacủa hệhệ thống

11..33.. HoạchHoạch đđịnhịnh vàvà vậnvận hànhhành cáccác công công cụcụ quảnquản lýlý 11..33..11.. HoạchHoạch đđịnhịnh cáccác công –– CácCác yếuyếu tốtố táctác đđộngộng:: YếuYếu tốtố khách sựsự phátphát triển củacủa môimôi trtrưườngờng kinhkinh tế,tế, chính ngoaì ngoaì nnưướcớc...... YếuYếu tốtố chủchủ quanquan:: MongMong muốnmuốn đđạtạt đưđượcợc cáccác mụcmục tiêutiêu trình đđộ,ộ, quảnquản lýlý;; nhậnnhận thức nnăăngng lựclực củacủa cáccác nhànhà hoạch YếuYếu tốtố bênbên trong trong hệhệ thống vậtvật chất, (tiềm(tiềm lựclực))..

1717

ngoài hệhệ thống thống môimôi trtrưườngờng pháppháp

CácCác yếuyếu tốtố bênbên ngoài lý,lý, môimôi trtrưườngờng kinhkinh tếtế xãxã hộihội......

chất:: hệhệ thống công nghệ, nghệ, ccơơ

YếuYếu tốtố vậtvật chất sởsở vậtvật chất, thống máymáy mócmóc công nguồn lựclực concon ngngưườiời...... chất, vốnvốn ,, nguồn

chính trị,

luật trị, lýlý ttưưởng,ởng, luật sống vvăănn hoáhoá tinhtinh thầnthần củacủa concon

YếuYếu tốtố tinhtinh thầnthần:: thểthể chếchế chính trí, đđờiời sống pháp, dândân trí, pháp, chức.. trong tổtổ chức ngngưườiời trong

1818

YếuYếu tốtố truyền truyền thống thống dândân tộc, tộc, tậptập quán, quán, vvăănn hoáhoá

công cụcụ quảnquản lýlý:: thống công

chứng vềvề mặtmặt

 CóCó tínhtính khảkhả thithi vàvà hiệuhiệu quảquả:: pphùhù hợp,

YêuYêu cầucầu đđốiối vớivới hệhệ thống  CóCó ccăănn cứcứ khoakhoa họchọc:: đưđượcợc luậnluận chứng thực tiễntiễn.. khoakhoa học,học, đưđượcợc kiểmkiểm nghiệm nghiệm vềvề thực

hợp, sátsát hợphợp vớivới ngành, lĩnhlĩnh

thực thực tếtế KTKT--XHXH củacủa đđấtất nnưước,ớc, củacủa ngành, vựcvực..

thống  BảoBảo đđảmảm tínhtính ổnổn đđịnhịnh ttươươngng đđốiối củacủa hệhệ thống

 PhùPhù hợphợp vớivới khảkhả nnăăng,ng, trình

công cụcụ ,, cócó xuxu hhưướngớng phátphát triển công

thiện triển vàvà hoànhoàn thiện trình đđộộ củacủa cáncán bộbộ quảnquản

1919

lýlý

công cụcụ quảnquản lýlý

11..33..22.. VậnVận hànhhành cáccác công -- CácCác yếuyếu tốtố táctác đđộngộng::

luật đđồngồng bộ,bộ, nghiêm nghiêm công cụcụ

sách, pháppháp luật

công cụcụ quảnquản lýlý củacủa cáncán bộbộ công cụcụ quyết đđịnhịnh vậnvận hànhhành công

2020

MôiMôi trtrưườngờng pháppháp lýlý:: pháppháp luật minhminh làlà môimôi trtrưườngờng tốttốt chocho vậnvận hànhhành công quảnquản lýlý vàvà ngngưượcợc lạilại.. TrìnhTrình đđộộ dândân trítrí:: khảkhả nnăăngng amam hiểuhiểu chủchủ trtrươương,ng, công cụcụ quảnquản lýlý củacủa luật vàvà công chính sách, chính ngngưườiời dândân NNăăngng lựclực sửsử dụng dụng công quảnquản lýlý làlà yếuyếu tốtố quyết quảnquản lýlý..

thống ––YêuYêu cầucầu đđốiối vớivới vậnvận hànhhành hệhệ thống

công cụcụ QLQL công

thống thống chiều giữagiữa

cùng chiều

BảoBảo đđảmảm tínhtính nhấtnhất quánquán giữagiữa khâu, công cụcụ quảnquản lýlý ởở cáccác khâu, cáccác công tránh ngành quảnquản lýlý tránh cấp, cáccác ngành cáccác cấp, trạng rốirối lọanlọan tìnhtình trạng BBảoảo đđảmảm sựsự đđồngồng bộ,bộ, nhấtnhất táctác đđộngộng cùng công cụcụ quảnquản lýlý.. cáccác công

2121

trung thống sáng tạotạo,, tránh

thống nhấtnhất tránh tìnhtình trung trung caocao đđộộ ởở cấpcấp trung

thời thời, đđúngúng thời

BảoBảo đđảmảm kếtkết hợphợp tậptập trung vớivới tínhtính chủchủ đđộngộng sáng trạng trạng tậptập trung ươươngng.. BảoBảo đđảmảm yêuyêu cầucầu kịpkịp thời, đđiểmiểm.. BốBố trítrí đđúngúng cáncán bộbộ cócó đđủủ nnăăngng lựclực vậnvận hànhhành công

công cụcụ quảnquản lýlý..

2222

thống 11..44.. ĐổiĐổi mớimới vàvà nângnâng caocao nnăăngng lựclực vậnvận hànhhành hệhệ thống

khách quanquan

công cụcụ quảnquản lýlý ởở nnưướcớc tata hiệnhiện naynay công YêuYêu cầucầu khách –– ĐốiĐối ttưượngợng quảnquản lýlý luônluôn vậnvận đđộngộng vàvà biếnbiến đđổiổi-->>

vậnvận hànhhành công

công cụcụ quảnquản lýlý biếnbiến đđổiổi chocho phùphù hợphợp

trạng vậnvận hànhhành công

nhiều mặtmặt không

công cụcụ quảnquản lýlý ởở nnưướcớc tata –– ThựcThực trạng cócó nhiều không phùphù hợphợp dẫndẫn đđếnến cảncản trởtrở hoạthoạt đđộngộng quảnquản lýlý đđòiòi hỏihỏi phảiphải đđổiổi mới,mới, hoànhoàn thiện.. thiện

(ngành nghềnghề MôiMôi trtrưườngờng quảnquản lýlý luônluôn biếnbiến đđổiổi (ngành mới,mới, lĩnhlĩnh vựcvực mới,mới, ccơơ chếchế thịthị trtrưường,ờng, hộihội nhậpnhập quốcquốc tế)tế)-->> đđổiổi mớimới vậnvận hànhhành công

công cụcụ quảnquản lýlý

2323

–– TổTổ chức chức hhưướngớng dẫn,dẫn, tuyên tuyên truyền,

thanh tratra việcviệc vậnvận dụngdụng vàvà thực

truyền, giáogiáo dục,dục, thực thithi chính sáchsách quảnquản lý,lý, bảobảo đđảmảm vậnvận

kiểmkiểm tratra,, thanh cáccác công hànhhành thông công cụcụ,, chính thông suốt, suốt, cócó hiệuhiệu quảquả

trình đđộộ nnăăngng lựclực vàvà phẩmphẩm chất

hoạch đđịnhịnh vàvà vậnvận hànhhành công chất cáccác công cụcụ quảnquản

–– NNângâng caocao trình cáncán bộbộ hoạch lýlý bằngbằng cáchcách::

Tuyển chọnchọn kỹkỹ llưưỡngỡng

 Tuyển thống  ĐàoĐào tạotạo bồibồi ddưưỡngỡng ccơơ bản,bản, cócó hệhệ thống  BốBố trítrí sửsử dụng  ĐãiĐãi ngộngộ thoả

2424

dụng hợphợp lýlý thoả đđángáng

PhPhươươngng hhưướngớng đđổiổi mớimới vàvà nângnâng caocao nnăăngng lựclực vậnvận hànhhành hệhệ

công cụcụ quảnquản lýlý

thống công thống –– ĐổiĐổi mới,mới, hoànhoàn thiện

thiện quiqui trình

trình xâyxây dựng,

dựng, tạotạo lậplập hệhệ công cụcụ quảnquản lýlý KTKT--XHXH nhằmnhằm nângnâng caocao hiệuhiệu thống công thống lựclực pháppháp lýlý vàvà phùphù hợphợp vớivới ccơơ chếchế thịthị trtrưườngờng cócó sựsự quảnquản lýlý củacủa NNNN

–– RàRà soát,

soát, phânphân tích,

tích, đđánhánh giágiá lạilại hệhệ thống

thống công

chính, tậptập trung

công cụcụ những công công sách, chính sách, trung baobao

quảnquản lýlý hiệnhiện hànhhành đđểể mạnhmạnh dạndạn xoáxoá bỏbỏ những công cụcụ cáccác chính không phùphù hợphợp nhấtnhất làlà công cụcụ không cáccác chếchế đđộộ mangmang tínhtính hànhhành chính, cấpcấp..

–– TậpTập trung

dựng vàvà hoạch

trung xâyxây dựng

hoạch đđịnhịnh hệhệ thống

cụcụ quảnquản lýlý kinhkinh tếtế-- xãxã hộihội chủchủ yếuyếu:: pháppháp luật, (tài chính chính sáchsách kinhkinh tếtế (tài hoạch, chính hoạch, thịthị trtrưường,ờng, đđầuầu ttưư,, kinhkinh tếtế đđốiối ngoại, xãxã hộihội (xoá(xoá đđói,ói, giảmgiảm nghèo,

thống công công luật, kếkế chính--tiềntiền tệ,tệ, giágiá cảcả-- chính sáchsách ngoại,......),), chính nghèo, dândân số,số, yy tế,tế, giáogiáo dụcdục......))

2525

II. CƠ CẤU TỔ CHỨC QUẢN LÝ II. CƠ CẤU TỔ CHỨC QUẢN LÝ

LUẬN VỀVỀ CƠCƠ

22..11..MỘTMỘT SỐSỐ VẤNVẤN ĐỀĐỀ LÝLÝ LUẬN

CẤUCẤU TỔTỔ CHỨC

CHỨC QUẢNQUẢN LÝLÝ

22..11..11.. Kh¸iKh¸i niÖmniÖm CCTCCCTC QLQL

phËn cãcã chøc

nhng cãcã mèimèi

2626

chØnh thÓthÓ gåmgåm c¸cc¸c LµLµ métmét chØnh kh¸c chøc nn¨¨ngng kh¸c bébé phËn liªnliªn hÖhÖ nhau nhng nhau thuéc lÉnlÉn nhaunhau,, ®®îcîc bèbè phôphô thuéc tõngtõng tõng cÊpcÊp,, thµnh tõng thµnh trÝtrÝ chøc nn¨¨ngng thùc hiÖnhiÖn chøc kh©ukh©u,, thùc nhÊt ®®ÞnhÞnh nh»mnh»m ®¹t®¹t qu¶n lýlý nhÊt qu¶n môcmôc tiªutiªu..

MétMét sèsè kh¸i

kh¸i niÖmniÖm liªnliªn quanquan

thùc -- Kh©uKh©u QLQL lµlµ métmét c¬c¬ quanquan QLQL ®®écéc lËplËp thùc nhÊt ®®ÞnhÞnh vµvµ

chøc nn¨¨ngng QLQL nhÊt hiÖnhiÖn métmét sèsè chøc chÞuchÞu sùsù l·nhl·nh ®¹o®¹o cñacña métmét cÊpcÊp QLQL

-- CÊpCÊp QLQL LµLµ sùsù phèiphèi hîphîp cñacña métmét nhãmnhãm trong ph¹mph¹m vivi nhÊtnhÊt ®®ÞnhÞnh cñacña tætæ chøc ngêi ngêi trong chøc,, quyÒn chøc nn¨¨ngng,, nhiÖmnhiÖm vôvô,, quyÒn g¾ng¾n liÒnliÒn víivíi chøc chøc trong tætæ chøc h¹nh¹n trong

qu¶nqu¶n lýlý trùctrùc tiÕptiÕp QLQL

2727

-- TÇmTÇm qu¶nqu¶n lýlý lµlµ sèsè cÊpcÊp qu¶nqu¶n lýlý mµmµ nhnhµµ

TầmTầm QLQL hẹphẹp  ƯƯuu:: dễdễ kiểmkiểm tra, tra, kiểmkiểm soát, soát, nhànhà QLQL không không bịbị quáquá

tảitải trong trong công công việc, việc, dễdễ chọnchọn nhànhà quảnquản lýlý

 NhNhưượcợc:: chichi phíphí tốntốn kémkém;; khoảng thành viênviên xaxa nênnên thông

khoảng cáchcách giữagiữa NQLNQL thông tintin ththưườngờng chậmchậm

vớivới cáccác thành vàvà cócó khikhi saisai lệchlệch rộng TầmTầm QLQL rộng  ƯƯuu:: bộbộ máymáy ítít khâukhâu trung

gũigũi vớivới cáccác thành thành viênviên nênnên thông trung giangian;; nhànhà quảnquản lýlý gầngần thông tintin ítít saisai lệchlệch

 NhNhưượcợc:: nhànhà quảnquản lýlý cấpcấp caocao dễdễ bịbị quáquá tảitải trong trong việc, khókhó chọnchọn nhànhà quảnquản lýlý phùphù hợphợp yêuyêu cầucầu

2828

công việc, công mômô hìnhhình nàynày

22..11..22.. ĐặcĐặc đđiểmiểm CCTCCCTC QLQL::

chuyên mônmôn hoáhoá nhiều bộbộ phậnphận cócó tínhtính đđộcộc lậplập ttươươngng thực hiệnhiện mụcmục tiêutiêu

BaoBao giờgiờ cũngcũng gắngắn liềnliền vớivới hoạthoạt đđộngộng củacủa thểthể hiệnhiện sựsự phânphân côngcông laolao concon ngngưười,ời, đđộngộng chuyên GồmGồm nhiều đđốiối nhnhưưngng đđềuều nhằmnhằm thực chung chung

2929

MỗiMỗi CCTCQL  QuanQuan hệhệ ngang

CCTCQL cócó 22 quanquan hệhệ ngang gồmgồm nhiều

nhiều khâukhâu

QLQL

thiện càng

 QuanQuan hệhệ dọcdọc gồmgồm cáccác cấpcấp quảnquản lýlý càng cócó càng hoànhoàn thiện CCTCCCTC càng táctác đđộngộng tíchtích cựccực đđếnến việcviệc đđạtạt hiệuhiệu quảquả QLQL

3030

ến CCTCQL 2.1.3. Những nhân tố ảnh hưưởng ởng đđến CCTCQL 2.1.3. Những nhân tố ảnh h Yếu tố khách quan a. a. Yếu tố khách quan ợng tầng (thiết chế Các yếu tố của kiến trúc thưượng tầng (thiết chế  Các yếu tố của kiến trúc th chính trị, tổ chức và nhà nưước)ớc) chính trị, tổ chức và nhà n

 Trình

ộ dân chủ hoá các quá trình KT--XHXH  Mức Mức đđộ dân chủ hoá các quá trình KT ợng QL ộ của XH và của đđối tối tưượng QL  Trình CN, trỡnh độ ộ của LLSX, của KH--CN, trỡnh độ  Trình

3131

Trình đđộ của XH và của Trình đđộ của LLSX, của KH ộng XH phân công lao đđộng XH phân công lao ộ phát triển của các quan hệ sở hữu (tài Trình đđộ phát triển của các quan hệ sở hữu (tài sản, trí tuệ) sản, trí tuệ)

YÕu tè chñ quan:: b. b. YÕu tè chñ quan TÝnh chÊt, ®Æc ®iÓm ngµnh, lÜnh TÝnh chÊt, ®Æc ®iÓm ngµnh, lÜnh vùc QL vùc QL

nh ®é trang bÞ cña lao ®éng QL TrTr××nh ®é trang bÞ cña lao ®éng QL C¸c yÕu tè cña b¶n th©n ho¹t ®éng C¸c yÕu tè cña b¶n th©n ho¹t ®éng QL (c¬ chÕ, c«ng cô QL) QL (c¬ chÕ, c«ng cô QL)

3232

TrTr××nh ®é vµ n ng lùc c¸n bé QL nh ®é vµ n¨¨ng lùc c¸n bé QL nh ®é ®èi tîng QL TrTr××nh ®é ®èi tîng QL

22..11..44.. yêuyêu cầucầu đđốiối vớivới ccơơ cấucấu tổtổ chức chức QLQL

thực tếtế

thể, rõrõ ràngràng :: XácXác đđịnhịnh phạmphạm vi,vi, nhiệmnhiệm

tránh thaythay đđổiổi liênliên tụctục vàvà đđảoảo lộnlộn không bảobảo thủthủ;;

phối hợphợp chặt

thực, hiệuhiệu quảquả caocao thiết thực,

3333

TínhTính tốitối ưưuu :: SốSố cấpcấp quảnquản lýlý hợphợp lý,lý, linhlinh họathọat vàvà phùphù hợphợp vớivới thực TínhTính cụcụ thể, vụvụ QL,QL, phânphân côngcông hợphợp lýlý TínhTính ổnổn đđịnhịnh :: tránh hoànhoàn toàntoàn songsong không TínhTính linhlinh hoạthoạt :: bảobảo đđảmảm sựsự phối chặt chẽchẽ vềvề nhiệmnhiệm vụvụ vàvà hoạthoạt đđộngộng ;; giảmgiảm bớtbớt cáccác quanquan hệhệ trung giangian trung TínhTính kinhkinh tếtế :: BảoBảo đđảmảm thiết nhấtnhất

2.2.CÁC L0ẠI CƠ CẤU TỔ CHỨC QUẢN Lí 2.2.CÁC L0ẠI CƠ CẤU TỔ CHỨC QUẢN Lí

cấu trực tuyến CCơơ cấu trực tuyến

CCơơ cấu chức n cấu chức năăngng

CCơơ cấu trực tuyến cấu trực tuyến--chức n chức năăngng

CCơơ cấu trực tuyến cấu trực tuyến--tham m tham mưưuu

CCơơ cấu ch cấu chươương trình mục tiêu ng trình -- mục tiêu

3434

cấu ma trận CCơơ cấu ma trận

cấu trực tuyến 2.2.1.Cơơ cấu trực tuyến 2.2.1.C

3535

–– KháiKhái niệmniệm:: LàLà mômô hìnhhình tổtổ trong đđóó mỗimỗi chức quảnquản lýlý trong chức ngngưườiời cấpcấp ddưướiới chỉchỉ nhậnnhận sựsự đđiềuiều hànhhành vàvà chịuchịu trách trách nhiệmnhiệm trtrưướcớc mộtmột ngngưườiời lãnhlãnh đđạoạo cấpcấp trêntrên trực trực tiếptiếp

cấu trực tuyến: SSơơ đđồ cồ cơơ cấu trực tuyến:

NQL A

NQL B2

NQL B1

NQL C1

NQL C2

NQL C3

NQL C4

3636

ĐặcĐặc đđiểmiểm::

nguyên tắctắc trực

theotheo nguyên

QuanQuan hệhệ lãnhlãnh đđạoạo cấpcấp trêntrên vàvà cấpcấp ddưướiới trực tiếptiếp trách NhõnNhõn viờnviờn chỉchỉ nhậnnhận lệnhlệnh vàvà chịuchịu trách

nhiệmnhiệm trtrưướcớc ngngưườiời phụphụ trách

trách trực

trực tiếptiếp

PhùPhù hợphợp vớivới chếchế đđộộ mộtmột thủthủ trtrưưởngởng NgNgưườiời QLQL chịuchịu trách

trách nhiệmnhiệm vềvề hoạthoạt đđộngộng quyền vàvà kếtkết quảquả củacủa ngngưườiời ddưướiới quyền

3737

ƯƯuu đđiểmiểm

 HiệuHiệu lựclực chỉchỉ huyhuy mạnhmạnh mẽ,mẽ, kịpkịp thời

thời vìvì thông

thông tintin

ràng quyền hạnhạn đưđượcợc quiqui đđịnhịnh rõrõ ràng

chức gọngọn nhẹ,nhẹ, linhlinh hoạthoạt

nhanh,, ítít saisai lệchlệch nhanh  QuyềnQuyền lực, lực, quyền  TổTổ chức  PhùPhù hợphợp vớivới cáccác đơđơnn vịvị cócó quiqui mômô vừavừa vàvà nhỏnhỏ

NhNhưượcợc đđiểmiểm

thức toàntoàn diệndiện

 NgNgưườiời QLQL phảiphải ômôm đđồm,ồm, cócó kiếnkiến thức trong khaikhai thác  HạnHạn chếchế trong

chuyên thác khảkhả nnăăngng củacủa cáccác chuyên

giagia

 ChấtChất llưượngợng hiệuhiệu quảquả cáccác quyết

quyết đđịnhịnh QLQL cócó thểthể

không phùphù hợphợp thực không

thực tế,tế, không

không tốitối ưưuu

3838

22..22..22.. CCơơ cấucấu chức

chức nnăăngng

từng chức

trong đđóó từng

khiển cáccác bộbộ phậnphận thực

chức KháiKhái niệmniệm:: LàLà mômô hìnhhình ccơơ cấucấu tổtổ chức chức nnăăngng đưđượcợc táchtách QLQL trong riêng dodo mộtmột bộbộ phậnphận hayhay mộtmột ccơơ quanquan riêng trực chức nnăăngng trực đđảmảm nhiệmnhiệm vàvà ccơơ quanquan chức thực hiệnhiện ởở tiếptiếp đđiềuiều khiển cấpcấp ddưướiới..

3939

SSơơ đđồồ ccơơ cấucấu chức chức nnăăngng::

NQL A

BPCN A1

BPCN A2

NQL B3

NQL B2

NQL B1

4040

ĐặcĐặc đđiểmiểm::

ThủThủ trtrưưởngởng uỷuỷ quyền

chức quyền chocho bộbộ phậnphận chức quyết trực tiếptiếp giảigiải quyết

quyết đđịnhịnh vàvà trực

nnăăngng rara quyết cáccác công

công việcviệc cócó liênliên quanquan CấpCấp ccơơ sởsở vàvà ngngưườiời thực

thời củacủa thủthủ trtrưưởngởng trực

thực hiệnhiện chịuchịu sựsự chichi trực tiếptiếp

phốiphối đđồngồng thời vàvà thủthủ trtrưưởngởng bộbộ phậnphận chức

chức nnăăngng

4141

chức nnăăngng QLQL

chuyên giagia cócó chuyên chuyên mônmôn sâusâu

thời nhiều ýý kiếnkiến vàvà cócó thời tranh thủthủ đưđượcợc nhiều chiến trung vàovào cáccác vấnvấn đđềề mangmang tầmtầm chiến

4242

ƯƯuu đđiểmiểm  Chuyên Chuyên mônmôn hoáhoá chức  ThuThu húthút cáccác chuyên  NhàNhà QLQL tranh giangian tậptập trung llưượcợc vàvà nângnâng caocao chất chất llưượngợng cáccác quyết quyết đđịnhịnh QLQL

 CấpCấp ddưướiới chịuchịu sựsự chỉchỉ đđạoạo củacủa nhiều

NhNhưượcợc đđiểmiểm

nhiều đđầuầu không trái ngngưược,ợc, không

 CóCó thểthể gâygây chiachia rẽ,rẽ, bèbè pháiphái mấtmất đđoànoàn kếtkết nộinội

mối,mối, đđôiôi khikhi mệnhmệnh lệnhlệnh trái thực hiệnhiện đưđượcợc thực

 CóCó thểthể làmlàm suysuy yếuyếu vaivai tròtrò thủthủ trtrưưởngởng nếunếu

bộbộ

4343

cấpcấp dưới dưới lộng quyền lộng quyền

22..22..33..CCơơ cấucấu trực

trực tuyến

tuyến--thamtham mmưưuu

trực tuyến

KháiKhái niệmniệm:: tuyến cócó bổbổ chức QLQL trực LàLà ccơơ cấucấu tổtổ chức sung sung thêmthêm bộbộ phậnphận thamtham mmưưuu ttưư vấnvấn trực tiếptiếp chuyên viênviên giúpgiúp việcviệc trực hoặchoặc chuyên chocho thủthủ trtrưưởngởng (trợ(trợ lý,lý, thưthư ký)ký) nhằmnhằm llưượng,ợng, hiệuhiệu quảquả cáccác chất nângnâng caocao chất quyết đđịnhịnh QLQL.. quyết

4444

SSơơ đđồồ ccơơ cấucấu trực trực tuyến tuyến--thamtham mmưưuu::

Nhà QL A

Tham mưu A

Nhà QL B1

Nhà QL B2

Tham mưu B2

Tham mưu B1

4545

ĐặcĐặc đđiểmiểm::

quyết đđịnhịnh vàvà chịuchịu trách trách thừa thực hiệnhiện củacủa ngngưườiời thừa

NhàNhà QLQL rara quyết nhiệmnhiệm vềvề việcviệc thực trực tiếptiếp hànhhành trực

chuẩn BộBộ phậnphận thamtham mmưưuu cócó nhiệmnhiệm vụvụ chuẩn theo dõidõi

quyết đđịnhịnh vàvà theo

bịbị cáccác dựdự án,án, quyết việcviệc thực

thực hiệnhiện

4646

ƯƯuu đđiểmiểm

 NângNâng caocao chất  GiảmGiảm tảitải công  ThủThủ trtrưưởngởng tranh

chất llưượng,ợng, hiệuhiệu quảquả quảnquản lýlý công việcviệc chocho cáccác nhànhà quảnquản lýlý

tranh thủthủ đưđượcợc ýý kiếnkiến củacủa cáncán chất llưượngợng cáccác nângnâng caocao chất

 BộBộ phậnphận thamtham mmưưuu phảiphải cócó nnăăngng lựclực phânphân

bộbộ thamtham mmưưuu quyết đđịnhịnh QLQL quyết NhNhưượcợc đđiểmiểm

 PhùPhù hợphợp quyquy mômô QLQL vừa,

tích, tổng tích, tổng hợphợp vàvà dựdự báobáo tốttốt

vừa, nhỏ,nhỏ, hệhệ thống thống QLQL

4747

trình đđộộ chchưưaa caocao trình

22..22..44.. CC¬¬ cÊucÊu trùctrùc tuyÕn

tuyÕn--chøc

chøc nn¨¨ngng

Kh¸iKh¸i niÖmniÖm::

LµLµ c¬c¬ cÊucÊu tætæ chøc

chøc QLQL trong

trong ®ã®ã cãcã ®îc chøc nn¨¨ngng ®îc nghiªn cøucøu tt vÊnvÊn chocho thñthñ

c¸cc¸c bébé phËnphËn chøc chuyªn m«nm«n ho¸ho¸ ®i®i s©us©u nghiªn chuyªn ®Ó®Ó thamtham mu,mu, trëng rara quyÕt trëng

quyÕt ®Þnh®Þnh

4848

SSơơ đđồồ CCTCCCTC QLQL trực trực tuyến tuyến -- chức chức nnăăngng::

Nhà QL A

Khâu chức Năng A1

Khâu chức Năng A2

Nhà QL B1

Nhà QL B2

4949

quyết đđịnhịnh làlà lãnhlãnh đđạoạo cáccác cấpcấp

chức nnăăngng chỉchỉ thamtham mmưưu,u, ttưư vấnvấn

không rara quyết quyết đđịnhịnh

 PhátPhát huyhuy ưưuu đđiểmiểm củacủa nhiều

ĐặcĐặc đđiểmiểm::  QuyềnQuyền quyết  BộBộ phậnphận chức chứchứ không ƯƯuu đđiểmiểm

(trực tuyến, tuyến, chức chức nnăăng,ng, trực chức nhiều ccơơ cấucấu tổtổ chức tuyến--thamtham trực tuyến

 ThíchThích hợphợp vớivới cáccác quyquy mômô tổtổ chức

QLQL (trực mmưưu)u)

chức lớn, phức lớn, phức

5050

tạptạp trong trong QLQL hiệnhiện đđạiại

NhNhưượcợc đđiểmiểm

cồng kềnhkềnh

BộBộ máymáy quảnquản lýlý cồng NgNgưườiời QLQL phảiphải cócó khảkhả nnăăngng liênliên kết,kết, phốiphối hợphợp cáccác bộbộ phậnphận chức tuyến vàvà bộbộ phậnphận chức theotheo tuyến nnăăngng thamtham mmưưuu

5151

22..22..55.. CCơơ cấucấu chchươươngng trình

trình -- mụcmục tiêutiêu

trong đđóó cócó mộtmột tổtổ chức

chức KháiKhái niệmniệm:: LàLà mômô hìnhhình ccơơ cấucấu tổtổ chức QLQL trong thống chức QLQL thống nhấtnhất vềvề chchươươngng trình,

trình, mụcmục tiêutiêu

5252

SSơơ đđồồ ccơơ cấucấu chchươươngng trình trình-- mụcmục tiêutiêu::

Nhà QL chung

Ngành, Địa phương A

Ngành, Địa phương B

Nhà QL chương trình

Cơ quan X1

Cơ quan X2

5353

ĐặcĐặc đđiểmiểm::

trực tiếptiếp QLQL banban chủchủ nhiệmnhiệm thời QLQL

ThủThủ trtrưưởngởng trực chchươươngng trình trực tiếptiếp ngành, trực

thành viênviên

nguồn dựdự trữtrữ

trình -- mụcmục tiêutiêu đđồngồng thời ngành, đđịaịa phphươươngng BanBan chủchủ nhiệmnhiệm cócó nhiệmnhiệm vụvụ:: ĐiềuĐiều hoà,hoà, phốiphối hợphợp cáccác thành ĐiềuĐiều phốiphối cáccác nguồn GiảiGiải quyết

quyết cáccác quanquan hệhệ lợilợi íchích......

5454

ƯƯuu đđiểmiểm

 PhốiPhối hợphợp hoạthoạt đđộngộng củacủa ngành,

trình -- mụcmục tiêutiêu màmà không

ngành, đđịaịa phphươươngng thamtham giagia thành lậplập bộbộ

không cầncần thành

chchươươngng trình máymáy QLQL mớimới

trình gọngọn nhẹnhẹ..

 CCơơ quanquan QLQL chchươươngng trình  KhiKhi chchươươngng trình

thể, thành,, banban CNCN giảigiải thể,

trình hoànhoàn thành ngành, ngành, đđịaịa phphươươngng vẫnvẫn hoạthoạt đđộngộng bìnhbình ththưườngờng NhNhưượcợc đđiểmiểm

 BanBan CNCN phảiphải cócó trình

trình đđộộ xâyxây dựng

trình dựng chchươươngng trình

nhanh,, hiệuhiệu quảquả nhanh  NgNgưườiời QLQL chung

chung phảiphải nắmnắm bắtbắt thông

nhanh thông tintin nhanh

nhạy, đđiềuiều hànhhành phốiphối hợphợp hoạthoạt đđộngộng tốttốt nhạy,

5555

22..22..66.. CCơơ cấucấu mama trậntrận

KháiKhái niệmniệm::

LàLà ccơơ cấucấu tổtổ chức

chức QLQL hiệnhiện đđại,ại, cócó dựng bằngbằng cáchcách tuyến vàvà ccơơ

trực tuyến

hiệuhiệu quả,quả, đưđượcợc xâyxây dựng kếtkết hợphợp ccơơ cấucấu trực cấucấu chchươươngng trình

trình--mụcmục tiêutiêu

5656

cấu tổ chức quản lý ma trận:: SSơơ đđồ cồ cơơ cấu tổ chức quản lý ma trận

NHÀ QUẢN LÝ CHUNG A

B1

C3 C4 C1 C2

5757

G2 G1

 BB11,, BB22 làlà bộbộ phậnphận quảnquản lýlý theo

theo chức chức nnăăngng

 CC11,,22,,33,,44 làlà chủchủ nhiệmnhiệm cáccác nhánh

trình thực hiệnhiện chchươươngng trình thực

 GG11,,22 làlà cáccác nhómnhóm thực

nhánh đđềề tàitài hoặchoặc trình trtrưưởngởng cáccác bộbộ phậnphận củacủa chchươươngng trình

5858

thực hiệnhiện

ĐặcĐặc đđiểmiểm::

trình, dựdự ánán

 PhựPhự hợphợp vớivới chchươươngng trình,  CácCác bộbộ phậnphận vừavừa làmlàm nhiệmnhiệm vụvụ củacủa mìnhmình trong trong thực hiệnhiện mụcmục tiêutiêu củacủa ccơơ

thức vừavừa thực chính thức

thức chính thức

ccơơ cấucấu chính cấucấu không  ViệcViệc nghiên không chính nghiên cứu,

theo ccơơ cấucấu trực theo trực tuyến sát, thiết theo chiều dựng thiết kếkế...... xâyxây dựng chiều dọcdọc))

cứu, khảokhảo sát, tuyến ((theo  ViệcViệc QLQL cáccác chchươươngng trình trình đưđượcợc tổtổ chức theo ccơơ

5959

cấucấu chchươươngng trình trình--mụcmục tiêutiêu ((theo theo chiều chức theo ngang)) chiều ngang

ƯƯuu đđiểmiểm

công việcviệc củacủa ngngưườiời QLQL cấpcấp trêntrên

thực nguồn lựclực khikhi thực

GiảmGiảm bớtbớt công linhlinh hoạthoạt sửsử dụngdụng cáccác nguồn trình trong

hiệnhiện mộtmột sốsố chchươươngng trình

chức trong tổtổ chức

TTăăngng ccưườngờng trách

trách nhiệmnhiệm cácá nhânnhân củacủa ngngưườiời

trình lãnhlãnh đđạoạo đđốiối vớivới chchươươngng trình tuệ, chất

chất xámxám củacủa cáccác

TậnTận dụngdụng tốitối đđaa trítrí tuệ, nhànhà khoakhoa học,học, chuyên

chuyên giagia,, nhànhà QLQL

chiều TạoTạo sựsự liênliên kếtkết đđaa phphươương,ng, đđaa chiều

6060

trình đđộộ caocao vềvề lýlý thuyết

thuyết (th(thưườngờng làlà chuyên giagia hayhay nhànhà khoakhoa họchọc đđầuầu

NhNhưượcợc đđiểmiểm:: YêuYêu cầucầu rấtrất caocao đđốiối vớivới ngngưườiời QLQL:: cócó trình những chuyên những ngành)) ngành

cócó tàitài nnăăngng vàvà kinhkinh nghiệm trực tiếptiếp triển

tiễn, tiễn, trực thành tựutựu khoakhoa họchọc vàovào cuộc thành

thực nghiệm chỉchỉ đđạoạo thực triển khaikhai hayhay đưđưaa những những sống cuộc sống

6161

2.32.3. XÂY DỰNG CƠ CẤU TỔ CHỨC

QUẢN Lí . XÂY DỰNG CƠ CẤU TỔ CHỨC QUẢN Lí VÀ GIAO QUYỀN TRONG TỔ CHỨC VÀ GIAO QUYỀN TRONG TỔ CHỨC

phương pphỏhỏpp xâyxây

chức QLQL

22..33..11.. CácCác giaigiai đđoạnoạn vàvà phương dựng ccơơ cấucấu tổtổ chức dựng 22..33..11..11.. CácCác giaigiai đđoạnoạn aa.. GiaiGiai đđoạnoạn phânphân tíchtích

ChúChú ýý

tiêu, chức chức nnăăng,ng, nhiệmnhiệm vụvụ củacủa

6262

tiết ccơơ cấucấu hiệnhiện hànhhành

XácXác đđịnhịnh rõrõ mụcmục tiêu, thống hệhệ thống KiểmKiểm tratra chichi tiết XácXác đđịnhịnh phphươươngng pháppháp

a.Các giai đđoạnoạn a.Các giai

oạn phân tích a1Giai đđoạn phân tích a1Giai

oạn thiết kế a2.Giai đđoạn thiết kế a2.Giai

6363

oạn tổ chức a3.Giai a3.Giai đđoạn tổ chức cấu mới tạo ra cơơ cấu mới tạo ra c

Những vấnvấn đđềề cầncần phânphân tíchtích:: Những

SốSố llưượngợng cáccác cấp, bộbộ phậnphận trong

cấp, cáccác khâukhâu vàvà sốsố llưượngợng cáccác từng khâukhâu từng cấp,

cấp, từng

trong từng CácCác bộbộ phậnphận nghiệp

nghiệp vụvụ vớivới chức

trách chức nnăăng,ng, trách

quyền hạnhạn nhấtnhất đđịnhịnh

nhiệmnhiệm vàvà quyền SốSố llưượngợng vàvà thành

thành phầnphần nghềnghề nghiệp cấp, từng

nghiệp củacủa từng bộbộ

từng cấp,

cỏncỏn bộbộ,, nhânnhân viênviên củacủa từng phậnphận

TínhTính chất

chất cáccác mốimối liênliên hệhệ giữagiữa cáccác bộbộ phậnphận riêng biệtbiệt

vàvà giữagiữa cáccác cácá nhânnhân riêng

6464

th«ng sèsè ::

lîng c«ng ngêi QLQL

lîng c¸cc¸c bébé phËnphËn chøc lîng c¸nc¸n bébé,, viªnviªn chøc c«ng viÖcviÖc cñacña nhnh÷÷ngng ngêi chøc t¹ot¹o rara c¬c¬ cÊucÊu míimíi

thiÕt kÕkÕ bb.. GiaiGiai ®o¹n®o¹n thiÕt ChuÈn bÞbÞ vµvµ tÝnhtÝnh to¸nto¸n c¸cc¸c th«ng ChuÈn  SèSè lîng  SèSè lîng  KhèiKhèi lîng cc.. GiaiGiai ®o¹n®o¹n tætæ chøc  X¸cX¸c ®®ÞnhÞnh chÝnh quyÒn h¹n,h¹n, tr¸ch chÝnh x¸cx¸c quyÒn tr¸ch nhiÖmnhiÖm

 DùDù ®®o¸no¸n khkh¶¶ nn¨¨ngng biÕnbiÕn ®®éngéng trong chøc nn¨¨ngng,, tr¸ch

trong viÖcviÖc quyÒn tr¸ch nhiÖmnhiÖm vµvµ quyÒn

6565

dựng CCTCCCTC QLQL

Phương phỏpphỏp ngoại

chuẩn mựcmực đđãã cócó đđểể

Phương phỏpphỏp xâyxây dựng 22..33..11..22.. Phương ngoại suysuy aa.. Phương những mômô hìnhhình mẫu,mẫu, cáccác chuẩn TìmTìm những xâyxây dựng dựng Phương phỏpphỏp giámgiám đđịnhịnh bb.. Phương DựaDựa vàovào cáccác chuyên

chuyên giagia đđểể lựalựa chọnchọn cáccác quyết quyết đđịnhịnh

6666

hợphợp lýlý nhấtnhất vềvề CCTCCCTC quảnquản lýlý

cc.. Phương

thành CCTCQL

CCTCQL dựadựa

Phương phỏpphỏp hỡnhhỡnh thành trêntrên ccơơ sởsở quáquá trình

trình công thành tựutựu củacủa công

công nghệnghệ công nghệnghệ hiệnhiện đđạiại nhấtnhất làlà tích, đđánhánh giá,giá, lựalựa

thông tintin đđểể phânphân tích,

theo trình trình tựtự ::

SửSử dụng dụng thành công nghệnghệ thông công chọnchọn CCTCCCTC theo  XácXác đđịnhịnh mụcmục tiêu,  XácXác đđịnhịnh tiêutiêu chuẩn tiêu, nhiệmnhiệm vụ,vụ, chức chuẩn cáccác công chức nnăăngng công việcviệc vàvà cáccác thao thao táctác

chocho mỗimỗi chức chức nnăăngng QLQL

thực hiệnhiện cáccác

công việcviệc QLQL theo công chức nnăăngng

 tínhtính toántoán haohao phíphí laolao đđộngộng chocho việcviệc thực theo chức  PhânPhân đđịnhịnh cáccác cấpcấp QL,QL, phânphân đđịnhịnh chức

chức nnăăngng vàvà

6767

nhiệmnhiệm vụvụ giữagiữa cáccác đơđơnn vịvị bộbộ phậnphận

quyền trong 22..33..22.. VấnVấn đđềề giaogiao quyền 22..33..22..11.. KháiKhái niệmniệm vàvà sựsự cầncần thiết

chức trong tổtổ chức quyền thiết củacủa giaogiao quyền

quyền) (uỷ(uỷ quyền) aa.. KháiKhái niệmniệm -- GiaoGiao quyền

quyền làlà cấpcấp quảnquản lýlý cấpcấp caocao phânphân chiachia thời hoặchoặc quyền hạnhạn củacủa tổtổ

quyền lựclực chocho cấpcấp ddưướiới củacủa mìnhmình tạmtạm thời quyền thực hiệnhiện những lâulâu dàidài đđểể thực chức phùphù hợphợp vớivới chức chức

những quyền chức nnăăngng nhiệmnhiệm vụvụ quyền lựclực trong -- QuyềnQuyền hạnhạn làlà giớigiới hạnhạn quyền trong tổtổ chức,

chức, làlà tínhtính đđộcộc lậplập ttươươngng đđốiối củacủa cáccác cấpcấp quảnquản lýlý trong trong việcviệc rara cáccác quyết quyết đđịnhịnh..

6868

-- ViệcViệc sửsử dụng dụng quyền quyền hạnhạn cócó 22 xuxu hhưướngớng::

 ĐộcĐộc quyền

quyền:: ĐóĐó làlà việcviệc tậptập trung trung quyền

quyền lựclực vàovào chức màmà trong tổtổ chức

 PhânPhân quyền

taytay mộtmột hoặchoặc mộtmột sốsố ngngưườiời trong không phânphân chiachia chocho cấpcấp ddưướiới không quyền làlà quyền

cấpcấp ddưướiới ởở những đđiềuiều kiệnkiện cụcụ thểthể vàvà chức

-- PhânPhân quyền -- MứcMức đđộộ phânphân quyền

quyền lựclực đưđượcợc phânphân chiachia chocho những mứcmức đđộộ kháckhác nhaunhau phùphù hợphợp chức.. chức nnăăngng củacủa tổtổ chức quyền.. quyền làlà ccơơ sởsở củacủa việcviệc giaogiao quyền

quyền càng

càng lớnlớn thìthì sốsố llưượngợng cáccác nhiều vàvà mứcmức đđộộ càng nhiều

6969

quyết đđịnhịnh củacủa cấpcấp ddưướiới càng quyết càng caocao trong tổtổ chức dândân chủchủ trong chức càng

công việcviệc cócó thểthể

rara những những quyết

quyền thiết củacủa giaogiao quyền bb.. SựSự cầncần thiết nhiều công  NhàNhà QLQL cấpcấp caocao cócó quáquá nhiều thiếu đđúngúng đđắnắn vắng mặtmặt nếunếu không

quyết đđịnhịnh thiếu  KhiKhi nhànhà QLQL cấpcấp caocao vắng

 NgNgưườiời đưđượcợc giaogiao quyền

không giaogiao quyền quyền cócó thểthể gâygây ứứ đđọngọng thậmthậm chíchí hỏnghỏng việcviệc củacủa chức tổtổ chức

chuyên mônmôn công quyết công

 tạotạo đđiềuiều kiệnkiện chocho cấpcấp ddưướiới thửthử sức,

sâusâu hhơơn,n, sátsát thực việcviệc củacủa tổtổ chức quyền cócó thểthể cócó chuyên thực tếtế hhơơnn cócó thểthể giảigiải quyết chóng, hiệuhiệu quảquả hhơơnn chức maumau chóng,

sức, gópgóp phầnphần

7070

đđàoào tạo, tạo, bồibồi ddưưỡngỡng đđộiội ngũngũ kếkế cậncận

22..33..22..22.. Nguyên

quyền Nguyên tắctắc giaogiao quyền

thang bậcbậc rõrõ ràng

tránh vộivội ràng tránh những ngngưườiời chchưưaa

trách chocho những

thang:: cócó thang trọng trách

theo cấpcấp bậcbậc:: tuỳtuỳ theo

theo cấpcấp cụcụ

trong mệnhmệnh lệnhlệnh:: mệnhmệnh lệnhlệnh càng ítít

thông báobáo củacủa cấpcấp ddưướiới càng

thuẫn càng

càng tốttốt

tuyệt đđốiối củacủa củacủa trách

quyền chịuchịu trách

quyền nhnhưưngng ngngưườiời uỷuỷ quyền

trách nhiệmnhiệm:: trách nhiệmnhiệm trtrưướcớc ngngưườiời trách quyền hoànhoàn toàntoàn chịuchịu trách

Nguyên tắctắc bậcbậc thang Nguyên nhiều trọng vàng vàng giaogiao nhiều thách từng đưđượcợc thửthử thách từng quyền hạnhạn theo Nguyên tắctắc quyền Nguyên quyền thểthể màmà giaogiao quyền Nguyên thống nhấtnhất trong Nguyên tắctắc thống củacủa cấpcấp trêntrên vàvà cáccác thông mâumâu thuẫn Nguyên Nguyên tắctắc vềvề tínhtính tuyệt NgNgưườiời đưđượcợc uỷuỷ quyền uỷuỷ quyền nhiệmnhiệm trtrưướcớc cấpcấp trêntrên

7171

quyền 33..22..33.. CácCác bbưướcớc giaogiao quyền

(nhân lực, thực hiệnhiện lực, tintin lực, vậtvật lực, lực, tàitài lực,

quyền thời giangian giaogiao quyền

những ngngưườiời cócó liênliên quanquan đđếnến Thông báobáo chocho những

7272

thực BB11:: XácXác đđịnhịnh mụcmục tiêutiêu vàvà cáccác đđịnhịnh hhưướngớng thực quyền hiệnhiện giaogiao quyền BB22 XácXác đđịnhịnh đđiềuiều kiệnkiện phphươươngng tiệntiện thực quyền đưđượcợc giaogiao (nhân quyền lực) lực) BB33 ấnấn đđịnhịnh thời BB44 Thông quyền việcviệc giaogiao quyền BB55 KiểmKiểm tratra việcviệc thực quyền đưđượcợc giaogiao thực hiệnhiện quyền

33..22..44.. NghệNghệ thuật

quyền thuật giaogiao quyền

quyết đđịnhịnh

trong quáquá trình trình nhậnnhận

TạoTạo đđiềuiều kiệnkiện chocho cấpcấp ddưướiới câncân nhắcnhắc rồirồi mớimới đđii đđếnến quyết ĐộngĐộng viênviên ủngủng hộhộ cấpcấp ddưướiới trong trách nhiệmnhiệm trách

sàng chiachia xẻxẻ quyền quyền lựclực chocho cấpcấp ddưưới,ới, giaogiao ccảả

thiết quyết đđịnhịnh khikhi cầncần thiết

sàng chấpchấp nhậnnhận cấpcấp ddưướiới mắcmắc những những saisai lầmlầm

thời cũng cũng phảiphải

7373

SẵnSẵn sàng quyền rara quyết quyền SẵnSẵn sàng thiếu sótsót nhấtnhất đđịnhịnh dodo KQKQ hoặchoặc lầnlần đđầuầu thiếu TinTin cậycậy cấpcấp ddưướiới nhnhưưngng đđồngồng thời kiểmkiểm tratra hợphợp lýlý

22..33..22..55.. SaiSai lệchlệch vàvà biệnbiện pháppháp hạnhạn chếchế saisai lệchlệch

quyền trong giaogiao quyền trong quyền trong giaogiao quyền

aa..SaiSai lệchlệch trong  GiaoGiao quyền

quyền ngngưượcợc:: nhànhà QLQL cấpcấp caocao cócó xuxu hhưướngớng (bao trách nhiệmnhiệm củacủa cấpcấp ddưướiới (bao

 GiaoGiao quyền

gánhgánh vácvác thêmthêm trách thay) biện, làmlàm thay) biện, quyền buông buông xuôi xuôi:: giaogiao nhiều

nhiều việcviệc chocho cấpcấp thích làmlàm hoặchoặc ngạingại khókhó khkhăăn,n, vấtvất không thích

7474

ddưướiới vìvì không vảvả..

không đđúngúng ngngưườiời cầncần giaogiao:: giaogiao chocho ngngưườiời không cócó đđủủ nnăăngng lựclực đđểể

quyền công việcviệc đđãã giaogiao quyền

quyền vớivới giaogiao việcviệc.. giaogiao thống nhấtnhất vớivới ngngưườiời quyền còncòn giaogiao việcviệc làlà mệnhmệnh lệnhlệnh ngngưườiời

7575

GiaoGiao không không đđúngúng vịvị trítrí hoặchoặc không không làmlàm ThamTham giagia quáquá sâusâu vàovào công chocho cấpcấp ddưướiới.. NhầmNhầm lẫnlẫn giữagiữa giaogiao quyền quyền phảiphải cócó sựsự bànbàn bạcbạc thống quyền nhậnnhận quyền QLQL

bb.. BiệnBiện pháp pháp hạnhạn chếchế saisai lệchlệch trong quyền trong giaogiao quyền

quyền hạnhạn rõrõ công việcviệc đưđượcợc giaogiao vớivới quyền

công việcviệc cầncần làmlàm

thông tintin mởmở

những ngngưườiời

7676

XácXác đđịnhịnh công ràng, cụcụ thểthể ràng, LựaLựa chọnchọn ngngưườiời phùphù hợphợp vớivới công quyền đđểể giaogiao quyền DuyDuy trìtrì cáccác thông ThiếtThiết lậplập ccơơ chếchế kiểmkiểm tratra hợphợp lý,lý, đđúngúng đđắnắn thích đđángáng đđốiối vớivới những KhenKhen ththưưởngởng thích thực hiệnhiện tốttốt quyền thực quyền hạnhạn củacủa mìnhmình

Bài giảng Khoa học quản lý: Chương 8 - Nguyễn Xuân Phong

CÔNG CỤ VÀ CƠ CẤU CÔNG CỤ VÀ CƠ CẤU TỔ CHỨC QUẢN LÝ TỔ CHỨC QUẢN LÝ

GV:GV: NGUY

ỄN XUÂN PHONG NGUYỄN XUÂN PHONG

xỏc định

Chủ thể QL

Mục tiêu QL

Cụng cụ QL

thực hiện

Đối tượng QL

Phân loại

những vvăănn bảnbản pháppháp luật

tổng thểthể những

tiết, đđịnhịnh hhưướngớng sựsự vậnvận đđộngộng

thống QLQL

hoạch công cụcụ kếkế hoạch

hoạch trọng cáccác hoạthoạt đđộngộng tiềntiền kếkế hoạch sát, dựdự báobáo trtrưướcớc

hoạt, phùphù hợphợp sựsự biếnbiến

trình cung

phối, đđiềuiều tiết

chính:: làlà tổng pháp, cáchcách thức

trình hìnhhình thành,

thành, phátphát triển

nguồn vốn,

công cụcụ quảnquản lýlý

triển củacủa khoakhoa họchọc -- công chính trị,

khách quanquan:: SựSự biếnbiến đđổiổi củacủa đđốiối ttưượngợng quảnquản lý,lý, thay đđổiổi trong vàvà

công nghệnghệ;; sựsự thay trị, vvăănn hoáhoá trong

khách quanquan,, trình

thức quiqui luật

luật khách công cụcụ hoạch đđịnhịnh công thống :: concon ngngưười,ời, đđiềuiều kiệnkiện ccơơ sởsở thống chất, cáccác giágiá trịtrị vvăănn hoáhoá tinhtinh thầnthần......củacủa hệhệ thống

thống ––YêuYêu cầucầu đđốiối vớivới vậnvận hànhhành hệhệ thống

công cụcụ QLQL công

thống thống chiều giữagiữa

cùng chiều

trung thống sáng tạotạo,, tránh

thống nhấtnhất tránh tìnhtình trung trung caocao đđộộ ởở cấpcấp trung

thời thời, đđúngúng thời

công cụcụ quảnquản lýlý..

thống 11..44.. ĐổiĐổi mớimới vàvà nângnâng caocao nnăăngng lựclực vậnvận hànhhành hệhệ thống

khách quanquan

công cụcụ quảnquản lýlý ởở nnưướcớc tata hiệnhiện naynay công YêuYêu cầucầu khách –– ĐốiĐối ttưượngợng quảnquản lýlý luônluôn vậnvận đđộngộng vàvà biếnbiến đđổiổi-->>

vậnvận hànhhành công

công cụcụ quảnquản lýlý biếnbiến đđổiổi chocho phùphù hợphợp

trạng vậnvận hànhhành công

nhiều mặtmặt không

công cụcụ quảnquản lýlý

 Tuyển thống  ĐàoĐào tạotạo bồibồi ddưưỡngỡng ccơơ bản,bản, cócó hệhệ thống  BốBố trítrí sửsử dụng  ĐãiĐãi ngộngộ thoả

PhPhươươngng hhưướngớng đđổiổi mớimới vàvà nângnâng caocao nnăăngng lựclực vậnvận hànhhành hệhệ

công cụcụ quảnquản lýlý

thống công thống –– ĐổiĐổi mới,mới, hoànhoàn thiện

thiện quiqui trình

trình xâyxây dựng,

soát, phânphân tích,

tích, đđánhánh giágiá lạilại hệhệ thống

thống công

chính, tậptập trung

công cụcụ những công công sách, chính sách, trung baobao

quảnquản lýlý hiệnhiện hànhhành đđểể mạnhmạnh dạndạn xoáxoá bỏbỏ những công cụcụ cáccác chính không phùphù hợphợp nhấtnhất làlà công cụcụ không cáccác chếchế đđộộ mangmang tínhtính hànhhành chính, cấpcấp..

dựng vàvà hoạch

trung xâyxây dựng

hoạch đđịnhịnh hệhệ thống

thống công công luật, kếkế chính--tiềntiền tệ,tệ, giágiá cảcả-- chính sáchsách ngoại,......),), chính nghèo, dândân số,số, yy tế,tế, giáogiáo dụcdục......))

LUẬN VỀVỀ CƠCƠ

CẤUCẤU TỔTỔ CHỨC

CHỨC QUẢNQUẢN LÝLÝ

MétMét sèsè kh¸i

kh¸i niÖmniÖm liªnliªn quanquan

 NhNhưượcợc:: chichi phíphí tốntốn kémkém;; khoảng thành viênviên xaxa nênnên thông

 NhNhưượcợc:: nhànhà quảnquản lýlý cấpcấp caocao dễdễ bịbị quáquá tảitải trong trong việc, khókhó chọnchọn nhànhà quảnquản lýlý phùphù hợphợp yêuyêu cầucầu

22..11..22.. ĐặcĐặc đđiểmiểm CCTCCCTC QLQL::

MỗiMỗi CCTCQL  QuanQuan hệhệ ngang

CCTCQL cócó 22 quanquan hệhệ ngang gồmgồm nhiều

nhiều khâukhâu

QLQL

thiện càng

 QuanQuan hệhệ dọcdọc gồmgồm cáccác cấpcấp quảnquản lýlý càng cócó càng hoànhoàn thiện CCTCCCTC càng táctác đđộngộng tíchtích cựccực đđếnến việcviệc đđạtạt hiệuhiệu quảquả QLQL

YÕu tè chñ quan:: b. b. YÕu tè chñ quan TÝnh chÊt, ®Æc ®iÓm ngµnh, lÜnh TÝnh chÊt, ®Æc ®iÓm ngµnh, lÜnh vùc QL vùc QL

nh ®é trang bÞ cña lao ®éng QL TrTr××nh ®é trang bÞ cña lao ®éng QL C¸c yÕu tè cña b¶n th©n ho¹t ®éng C¸c yÕu tè cña b¶n th©n ho¹t ®éng QL (c¬ chÕ, c«ng cô QL) QL (c¬ chÕ, c«ng cô QL)

cấu trực tuyến 2.2.1.Cơơ cấu trực tuyến 2.2.1.C