2.5. Gian laän vaø sai soùt 2.5. Gian laän vaø sai soùt
(Nguoàn: VSA 240)
- Khaùi nieäm
- Phaân bieät traùch nhieäm KTV - Giaùm ñoác
- Coâng vieäc cuûa KTV
Ñaùnh giaù ruûi ro
Phaùt hieän
Thuû tuïc khi coù daáu hieäu GL-SS
1
Thoâng baùo veà GL-SS
2.5.1 Caùc Khaùi nieäm 2.5.1 Caùc Khaùi nieäm
Gian laän
Haønh vi coá yù cuûa BGÑ, HÑQT, nhaân vieân hoaëc caùc beân thöù ba gaây ra nhöõng sai leäch thoâng tin aûnh höôûng ñeán baùo caùo taøi chính
Söûa ñoåi, giaû maïo chöùng töø Khoâng ghi cheùp caùc nghieäp vuï phaùt sinh Ghi caùc nghieäp vuï khoâng xaûy ra Aùp duïng sai phöông phaùp keá toaùn
Sai soùt
Loãi khoâng coá yù aûnh höôûng baùo caùo taøi chính
2
Loãi veà soá hoïc, ghi cheùp Hieåu sai caùc nghieäp vuï Aùp duïng sai phöông phaùp keá toaùn
2.5.2 CAÙC NHAÂN TOÁ AÛNH HÖÔÛNG ÑEÁN KHAÛ NAÊNG 2.5.2 CAÙC NHAÂN TOÁ AÛNH HÖÔÛNG ÑEÁN KHAÛ NAÊNG COÙ GIAN LAÄN, SAI SOÙT COÙ GIAN LAÄN, SAI SOÙT
Nhöõng vaán ñeà veà tính chính tröïc vaø naêng löïc cuûa Ban Giaùm ñoác
Quyeàn löïc taäp trung vaøo tay moät ngöôøi hay moät nhoùm ngöôøi raát nhoû, khoâng coù söï hoaït ñoäng höõu hieäu. Baát löïc trong vieäc söûa chöõa nhöõng yeáu keùm quan troïng cuûa kieåm soaùt noäi boä …
2.5.2 CAÙC NHAÂN TOÁ… 2.5.2 CAÙC NHAÂN TOÁ…
Caùc söùc eùp baát thöôøng beân trong hay töø beân ngoaøi ñôn vò.
Ngaønh ngheà ñang gaëp khoù khaên. Thieáu voán kinh doanh vì loã hay phaùt trieån quaù nhanh. …
4
2.5.2. CAÙC NHAÂN TOÁ… 2.5.2. CAÙC NHAÂN TOÁ…
Caùc nghieäp vuï vaø söï kieän khoâng bình thöôøng:
Caùc nghieäp vuï baát thöôøng, ñaëc bieät laø gaàn thôøi ñieåm khoùa soå, coù theå aûnh höôûng ñaùng keå ñeán lôïi nhuaän. Caùc nghieäp vuï hay phöông phaùp xöû lyù keá toaùn phöùc taïp. …
Moät soá nhaân toá chæ lieân quan ñeán moâi tröôøng keá toaùn xöû lyù baèng maùy tính. Thí duï nhö:
Khoâng laáy ñöôïc thoâng tin töø maùy tính ...
5
2.5.3 Traùch nhieäm KTV 2.5.3 Traùch nhieäm KTV
Giaùm ñoác Ngaên chaën vaø Phaùt hieän GL-SS
Kieåm toaùn vieân Xem xeùt coù GL_SS laøm aûnh höôûng troïng yeáu BCTC
Ñaùnh giaù ruûi ro
Thieát laäp vaø duy trì heä thoáng KSNB
Thieát laäp caùc thuû tuïc phaùt hieän GL-SS treân cô sôû ruûi ro ñaõ ñaùnh giaù
Ñieàu chænh, boå sung thuû tuïc kieåm toaùn
Caùc phaûn öùng Thoâng baùo veà GL-SS vaø caùc phaûn öùng
Phaân ñònh traùch nhieäm • Giaùm ñoác ñôn vò chòu traùch nhieäm tröïc tieáp
trong vieäc ngaên ngöøa, phaùt hieän vaø xöû lyù caùc gian laän vaø sai soùt trong ñôn vò thoâng qua vieäc xaây döïng vaø duy trì thöïc hieän thöôøng xuyeân heä thoáng keá toaùn vaø heä thoáng kieåm soaùt noäi boä thích hôïp
• Trong quaù trình kieåm toaùn, KTV vaø CTKT
phaûi xem xeùt xem coù caùc sai phaïm do gian laän hoaëc sai soùt gaây ra laøm aûnh höôûng troïng yeáu ñeán baùo caùo taøi chính khoâng?
7
Ñaùnh giaù ruûi ro • Khi laäp keá hoaïch vaø khi thöïc hieän kieåm
toaùn, KTV phaûi ñaùnh giaù ruûi ro veà nhöõng gian laän vaø sai soùt coù theå coù, laøm aûnh höôûng troïng yeáu ñeán BCTC vaø phaûi trao ñoåi vôùi Giaùm ñoác ñôn vò veà moïi gian laän hoaëc sai soùt quan troïng phaùt hieän ñöôïc.
• Vieäc ñaùnh giaù ruûi ro ñöôïc tieán haønh treân cô sôû xem xeùt heä thoáng KSNB vaø caùc nhaân toá aûnh höôûng ñeán khaû naêng coù GL-SS.
8
Phaùt hieän • Treân cô sôû ñaùnh giaù ruûi ro, kieåm toaùn vieân phaûi thieát laäp caùc thuû tuïc kieåm toaùn thích hôïp nhaèm ñaûm baûo caùc GL-SS coù aûnh höôûng troïng yeáu ñeán baùo caùo taøi chính ñeàu ñöôïc phaùt hieän.
• KTV phaûi coù thaùi ñoä hoaøi nghi mang tính ngheà
nghieäp trong quaù trình laäp keá hoaïch vaø thöïc hieän kieåm toaùn vaø phaûi luoân yù thöùc ñöôïc raèng coù theå toàn taïi nhöõng tình huoáng hoaëc söï kieän daãn ñeán nhöõng sai soùt troïng yeáu trong baùo caùo taøi chính.
9
Khi coù daáu hieäu GL-SS
Khoâng troïng yeáu
Xem xeùt tính troïng yeáu
Troïng yeáu
Khoâng coøn nghi vaán
Thöïc hieän thuû tuïc kieåm toaùn boå sung
Nghi vaán
Trao ñoåi vôùi GÑ vaø ñaùnh giaù aûnh höôûng ñeán BCTC vaø BCKT
Kieåm toaùn Bình thöôøng
Xem xeùt aûnh höôûng ñeán caùc khía caïnh khaùc cuûa cuoäc kieåm toaùn
10
Thoâng baùo veà GL-SS • Cho Giaùm ñoác
– Nghi vaán coù gian laän – Coù gian laän – Coù sai soùt troïng yeáu • Cho ngöôøi söû duïng BCKT • Cho cô quan chöùc naêng
11