Chương 3 PHÖÔNG PHAÙP KIEÅM TOAÙN

“Phöông phaùp kieåm toaùn laø caùc bieän phaùp, thuû tuïc ñöôïc söû duïng trong coâng taùc kieåm toaùn nhaèm thöïc hieän muïc ñích kieåm toaùn ñaõ ñaët ra”

Muïc tieâu chöông 3:

3.1. PHÖÔNG PHAÙP KHOA HOÏC CHUNG

3.2 . CAÙC PHÖÔNG PHAÙP KIEÅM TOAÙN CÔ BAÛN

3.3 . KYÕ THUÏAÂT LAÁY MAÃU KIEÅM TOAÙN

1

3.1. PHÖÔNG PHAÙP KHOA HOÏC CHUNG

 Phöông phaùp khoa hoïc chung cuûa caùc nhaø khoa hoïc söû duïng trong nghieân cöùu coù theå khaùi quaùt thaønh caùc böôùc sau: 1. Choïn ñeà taøi ñieàu tra, nghieân cöùu; 2. Laäp giaû thuyeát ñeå kieåm tra;

2

3. Kieåm tra, phaân tích giaû thuyeát baèng caùch thu thaäp vaø ñaùnh giaù caùc chöùng cöù thích hôïp;

4. Chaáp nhaän hay khoâng chaáp nhaän giaû

thuyeát treân cô sôû caùc chöùng cöù; 5. Laäp theâm vaø kieåm tra theâm caùc giaû

thuyeát.

3

* Quy trình kieåm toaùn, thoâng thöôøng ñöôïc tieán haønh theo trình töï nhö sau:

1. Nhaân vieân kieåm toaùn nhaän kieåm tra moät heä thoáng baùo caùo taøi chính vaø quyeát ñònh caàn xem xeùt khoaûn muïc naøo;

2. Kieåm toaùn vieân ñöa caùc giaû thuyeát caàn kieåm

tra;

3. Kieåm toaùn vieân thöû nghieäm, kieåm tra caùc giaû thuyeát baèng caùch tìm kieám caùc baèng chöùng vaø ñaùnh giaù noù;

4

4. Kieåm toaùn vieân ñöa ra yù kieán ñeå khaúng ñònh hay phuû nhaän giaû thuyeát veà vaán ñeà chuyeân moân ñaõ neâu leân trong baùo caùo taøi chính vaø soå keá toaùn;

5. Kieåm toaùn vieân phaûi ñöa ra yù kieán toång theå veà baùo caùo taøi chính döïa treân keát quaû kieåm tra nhöõng boä phaän, nhöõng khoaûn muïc rieâng bieät do caùc thaønh vieân trong toå kieåm toaùn ñaõ tieán haønh.

5

3.2. CAÙC PHÖÔNG PHAÙP KIEÅM TOAÙN CÔ BAÛN

Hai loaïi phöông phaùp kieåm toaùn: 1. Phöông phaùp thöû nghieäm cô baûn 2. Phöông phaùp thöû nghieäm kieåm soaùt

 Nhaèm thu thaäp baèng chöùng kieåm toaùn

6

3.2. CAÙC PHÖÔNG PHAÙP KIEÅM TOAÙN CÔ BAÛN

Thöû nghieäm kieåm soaùt

Thöû nghieäm cô baûn

Laø vieäc kieåm tra ñeå thu

Laø vieäc kieåm tra ñeå

thu

thaäp baèng chöùng kieåm

thaäp baèng chöùng kieåm toaùn

toaùn veà söï thieát keá phuø

lieân quan ñeán BCTC nhaèm

hôïp & söï vaän haønh höõu

phaùt hieän ra nhöõng sai leäch

hieäu cuûa heä thoáng kieåm

troïng yeáu laøm aûnh höôûng

soaùt noäi boä.

ñeán BCTC.

7

3.2.1 Phöông phaùp thöû nghieäm cô baûn

Thöû nghieäm cô baûn

Goàm hai thuû tuïc:  Thuû tuïc phaân tích ñaùnh giaù toång quaùt (goïi taét laø thuû tuïc phaân tích)

Laø vieäc kieåm tra ñeå thu thaäp baèng chöùng kieåm toaùn lieân quan ñeán BCTC nhaèm phaùt hieän ra nhöõng sai leäch troïng yeáu laøm aûnh höôûng ñeán BCTC.

 Vaø Thuû tuïc kieåm tra chi tieát caùc nghieäp vuï vaø soá dö

8

3.2.1.1 Thuû tuïc phaân tích ñaùnh giaù toång quaùt - VSA 520

Khaùi nieäm  Thuaät ngöõ ñöôïc duøng trong chuaån möïc laø

“Quy trình phaân tích”:

 Laø vieäc phaân tích caùc soá lieäu, thoâng tin, caùc tyû tìm ra nhöõng xu suaát quan troïng, qua ñoù höôùng, bieán ñoäng vaø tìm ra nhöõng moái quan heä coù maâu thuaãn vôùi caùc thoâng tin lieân quan khaùc hoaëc coù söï cheânh leäch lôùn so vôùi giaù trò ñaõ döï kieán.

9

Kyõ thuaät vaø nguoàn döõ lieäu

Caùc phöông phaùp phaân tích chuû yeáu

Phaân tích xu höôùng (Trend Analysis) Phaân tích tyû soá (Ratio Analysis) Phaân tích döï baùo (Expectation Analysis)

Caùc nguoàn döõ lieäu cho phaân tích

Soá lieäu kyø naøy - kyø tröôùc Soá lieäu thöïc teá - keá hoaïch Soá lieäu ñôn vò - Bình quaân ngaønh Soá lieäu taøi chính - Phi taøi chính

10

Phaân tích xu höôùng

Bieåu ñoà bieán ñoäng doanh thu qua caùc thaùng naêm 2002, so vôùi 2001. Nhaän xeùt?

11

Phaân tích tyû soá

 Moät thí duï „ X laø moät coâng ty thöông maïi. Naêm nay, tyû leä laõi goäp cuûa ñôn vò suït giaûm töø 20% xuoáng coøn 14%.

„ Döï ñoaùn caùc khaû naêng? „ Caùc thuû tuïc kieåm toaùn caàn thieát?

12

Caùc tyû soá quan troïng

 Tyû soá nôï  Heä soá thanh toaùn hieän haønh  Soá voøng quay haøng toàn kho  Soá voøng quay nôï phaûi thu  ROS, ROA, ROE  Moái quan heä giöõa caùc tyû soá

13

Phaân tích döï baùo

Trong naêm 2007, chi phí laõi vay phaûi traû theo soå saùch laø 390 trieäu ñoàng. Tình hình dö nô vay nhö sau (tyû ñoàng )

Thaùng 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 2 3 4 2 1 4 2 3 2 1 4 8 Dö nôï Laõi suaát 20% naêm. Haõy xem xeùt söï hôïp lyù cuûa chi phí laõi vay soå saùch.

Dö nôï vay bình quaân : 36 tyû : 12 = 3 tyû

Chi phí laõi vay hôïp lyù : 3 tyû x 20% = 600 trieäu

Keát luaän : Chi phí laõi vay theo soå saùch laø 390 trieäu laø khoâng hôïp lyù, caàn kieåm tra chi tieát ñeå tìm hieåu nguyeân nhaân.

14

Tình huoáng 1

Sau khi phoûng vaán Ban giaùm ñoác, kieåm toaùn vieân bieát ñôn vò coù moät soá khoaûn vay öu ñaõi vôùi laõi suaát thaáp laø 10% naêm.

Keát quaû tính toaùn laïi :

Laõi suaát 20% : Dö nôï vay bình quaân 1 tyû, chi phí laõi vay öôùc tính laø 200 trieäu Laõi suaát 10% : Dö nôï vay bình quaân laø 2 tyû, chi phí laõi vay öôùc tính laø 200 trieäu

Toång chi phí laõi vay öôùc tính laø 400 trieäu

Keát luaän : Chi phí laõi vay 390 trieäu hôïp lyù

Tình huoáng 2

Keát quaû kieåm tra cho thaáy moät soá khoaûn chi phí laõi vay cuûa Ngaân haøng X chöa ghi cheùp laø 195 trieäu .

Sau khi ñieàu chænh sai soùt naøy, chi phí laõi vay ñaõ ñieàu chænh: 390 trieäu + 195 trieäu = 585 trieäu thì hôïp lyù.

15

Doanh thu

Thuû tuïc phaân tích (thí duï 2) Soá lieäu naêm tröôùc : Saûn phaåm

A

B Khaùc

20.000 28.000 2.000

Coäng

50.000

63.200

Doanh thu theo baùo caùo naêm nay :

Döõ lieäu töø boä phaän kinh doanh veà tình hình tieâu thuï naêm nay

Saûn phaåm

Giaù baùn

Saûn löôïng

A

Taêng 20%

Taêng 10%

B

Giaûm 3%

Taêng 30%

Khaùc

Taêng töø 1% ñeán 7%

Taêng töø 10% ñeán 15%

16

20.000 2.000 4.400 26.400

28.000 8.400 (1.092) 35.308

Doanh thu öôùc tính naêm nay : Saûn phaåm A : Doanh thu naêm tröôùc : Taêng leân do saûn löôïng : ( 20.000 x 10% ) Taêng leân do giaù baùn : ( 22.000 x 20% ) Doanh thu öôùc tính naêm nay : Saûn phaåm B : Doanh thu naêm tröôùc : Taêng leân do saûn löôïng :(28.000 x 30%) Giaûm do giaù baùn : ( 36.400 x3%) Doanh thu öôùc tính naêm nay : Saûn phaåm khaùc : Doanh thu naêm tröôùc : Taêng do saûn löôïng : ( 2.000 x 12,5%) Taêng do giaù baùn : ( 2.250 x 4%) Doanh thu öôùc tính naêm nay : Toång doanh thu öôùc tính naêm nay : Doanh thu theo baùo caùo naêm nay : Cheänh leäch :

2.000 250 90 2.340 64.048 63.200 848 17

Phaïm vi aùp duïng thuû tuïc phaân tích

 PHAÛI aùp duïng trong giai ñoaïn

laäp keá hoaïch

 COÙ THEÅ aùp duïng trong giai ñoaïn thöïc hieän kieåm toaùn  PHAÛI aùp duïng trong giai ñoaïn

soaùt xeùt toång theå BCTC

18

Phaân tích trong giai ñoaïn laäp keá hoaïch

Muïc ñích + + +

Tìm hieåu tình hình kinh doanh Phaùt hieän nhöõng khu vöïc coù ruûi ro Löu yù veà tính hoaït ñoäng lieân tuïc

19

a. Phaân tích trong giai ñoaïn laäp keá hoaïch

Trình töï + + +

Laäp Baûng so saùnh Tính tyû soá Xem xeùt caùc quan heä baát thöôøng:

_ So saùnh vaø ghi nhaän caùc bieán ñoäng tuyeät ñoái lôùn _ So saùnh vaø ghi nhaän caùc xu höôùng bieán ñoäng baát

thöôøng

_ So saùnh vaø ghi nhaän quan heä baát thöôøng giöõa caùc

tyû soá

20

b. Phaân tích giai ñoaïn thöïc hieän

Muïc ñích

Trong giai ñoaïn naøy, quy trình phaân tích ñöôïc söû duïng nhö moät thöû nghieäm cô baûn nhaèm giaûm ruûi ro phaùt hieän.

Caùc yeáu toá phaûi xem xeùt

Ñaëc ñieåm cuûa ñôn vò vaø möùc ñoä chi tieát cuûa thoâng tin

tin caäy; Tính thích

Khaû naêng saün coù; Ñoä ñaùng cuûa caùc thoâng tin

Nguoàn goác thoâng tin

Khaû naêng so saùnh cuûa thoâng tin

Nhöõng hieåu bieát coù ñöôïc töø cuoäc kieåm toaùn tröôùc

21

c. Phaân tích giai ñoaïn hoaøn thaønh kieåm toaùn

Phaân tích ñaùnh giaù toång quaùt vaøo cuoái hoaëc gaàn

cuoái cuoäc kieåm toaùn:

- Seõ cuûng coá cho caùc keát luaän ñaõ hình thaønh

trong khi kieåm tra töøng yeáu toá rieâng bieät cuûa caùc thoâng tin taøi chính.

- Giuùp kieåm toaùn vieân ñi ñeán moät keát luaän toång quaùt veà tính hôïp lyù cuûa caùc thoâng tin taøi chính

22

Möùùc tin caäy (Lôïi ích) cuûa thuû tuïc phaân tích

- Tính troïng yeáu cuûa caùc taøi khoaûn. - Caùc thuû tuïc kieåm toaùn khaùc coù cuøng

muïc tieâu kieåm toaùn.

- Ñaùnh giaù ruûi ro tieàm taøng & ruûi ro kieåm

soaùt.

- Ñoä chính xaùc coù theå döï kieán cuûa quy

trình.

23

3.2.1.2 Thuû tuïc kieåm tra chi tieát caùc nghieäp vuï vaø caùc soá dö taøi khoaûn:

 Kieåm toaùn soá dö ñaàu naêm

 Kieåm tra chi tieát

 Kieåm toaùn soá dö cuoái naêm

24

a. KIEÅM TOAÙN SOÁ DÖ ÑAÀU NAÊM

Nhöõng vaán ñeà khi kieåm toaùn naêm ñaàu tieân

 Soá dö ñaàu naêm  Soá dö khoùa soå kyø tröôùc  Chính saùch keá toaùn

• Baûng caân ñoái keá toaùn

Aûnh höôûng cuûa soá dö ñaàu naêm

• Caùc khoaûn muïc ngaén haïn • Caùc khoaûn muïc daøi haïn

• Baùo caùo keát quaû hoaït ñoäng kinh

doanh

Thuû tuïc kieåm toaùn

• Tuøy theo tröôøng hôïp

25

a. KIEÅM TOAÙN SOÁ DÖ ÑAÀU NAÊM

 Khoâng thu thaäp ñöôïc baèng

chöùng

Keát luaän vaø baùo caùo kieåm toaùn

 Soá dö ñaàu kyø sai leäch aûnh

höôûng troïng yeáu ñeán kyø naøy maø khoâng coù söï ñieàu chænh thích hôïp.

 Baùo caùo kieåm toaùn kyø tröôùc khoâng phaûi laø baùo caùo chaáp nhaän toaøn phaàn

26

a. KIEÅM TOAÙN SOÁ DÖ ÑAÀU NAÊM

BCTC kyø tröôùc coù ñöôïc kieåm toaùn khoâng ?

Coù

Khoâng

Khoâng

KTV tieàn nhieäm coù naêng löïc vaø ñoäc laäp khoâng?

Coù

Khoâng

Hoà sô kieåm toaùn coù ñuû chöùùng minh khoâng?

Kieåm tra soá dö ñaàu kyø

Coù

Chaáp nhaän soá dö ñaàu kyø

Khoaûn muïc ngaén haïn

Khoaûn muïc daøi haïn

27

b. KIEÅM TRA CHI TIEÁT

Laø kieåm tra vaø ghi cheùp töøng loaïi hoaït ñoäng saûn xuaát kinh doanh.

Phöông phaùp naøy thích hôïp ñeå kieåm tra caùc doanh nghieäp coù quy moâ nhoû, caùc loaïi nghieäp vuï coù tính chaát khoâng phöùc taïp, hoaëc nhöõng boä phaän, nhöõng khoaûn muïc “nhaïy caûm” trong kinh doanh.

28

c. KIEÅM TOAÙN SOÁ DÖ CUOÁI NAÊM

Nhöõng vaán ñeà khi kieåm toaùn

 Soá dö khoùa soå kyø naøy  Chính saùch keá toaùn

 Baûng caân ñoái keá toaùn

Aûnh höôûng cuûa soá dö cuoái naêm

Caùc khoaûn muïc ngaén haïn Caùc khoaûn muïc daøi haïn

 Baùo caùo keát quaû hoaït ñoäng kinh

doanh

Thuû tuïc kieåm toaùn

 Tuøy theo tröôøng hôïp

29

c. KIEÅM TOAÙN SOÁ DÖ CUOÁI NAÊM

 Khoâng thu thaäp ñöôïc baèng

Keát luaän

chöùng

vaø baùo caùo

 Soá dö cuoái kyø sai leäch aûnh

kieåm toaùn

höôûng troïng yeáu ñeán BCTC maø

khoâng coù söï ñieàu chænh thích

hôïp.

 YÙ kieán Baùo caùo kieåm toaùn kyø

naøy

30

Nhöõng toàn taïi cuûa K.tra chi tieát vaø Soá dö

- Phöông phaùp kieåm tra chi tieát töøng loaïi hoaït ñoäng, töøng nghieäp vuï vaø soá dö trôû neân khoâng thöïc teá khi quy moâ hoaït ñoäng vaø khoái löôïng giao dòch ngaøy caøng taêng leân.

- Bôûi vaäy, kieåm toaùn hieän ñaïi thöôøng ít kieåm tra chi tieát toaøn boä caùc nghieäp vuï vaø caùc soá dö taøi khoaûn.

- Khi kieåm tra chi tieát, kieåm toaùn vieân coù theå

laáy maãu kieåm toaùn.

31

3.2.2 Phöông phaùp thöû nghieäm kieåm soaùt:

K/n: Thöû nghieäm kieåm soaùt

„ Muïc ñích: ñeå caùc thaäp thu baèng chöùng veà tính thích hôïp quaû hieäu vaø thoáng cuûa heä kieåm soaùt noäi boä

Laø vieäc kieåm tra ñeå thu baèng thaäp chöùng kieåm toaùn veà söï thieát keá phuø hôïp & söï vaän haønh höõu hieäu cuûa heä thoáng kieåm soaùt noäi boä.

32

* Thuû tuïc:

Caâu hoûi: Lieäu coâng vieäc kieåm toaùn coù theå döïa vaøo heä thoáng kieåm soaùt cuûa doanh nghieäp ñöôïc hay khoâng?

Traû lôøi: KTV xem xeùt möùc ñoä thoûa maõn veà kieåm soaùt

trong töøng tröôøng hôïp cuï theå:

 Neáu RRKS (CR) khi laäp keá hoaïch kieåm toaùn ñöôïc

ñaùnh giaù laø cao, thì möùc thoûa maõn veà kieåm soaùt thaáp vaø KTV khoâng theå tin töôûng vaø khoâng theå döïa vaøo heä thoáng kieåm soaùt noäi boä doanh nghieäp.

 Neáu CR ñöôïc ñaùnh giaù laø thaáp, thì möùc thoûa maõn veà

kieåm soaùt coøn tuøy thuoäc vaøo möùc ñoä ñaùnh giaù thöïc teá hieäu quaû cuûa heä thoáng kieåm soaùt trong quaù trình kieåm toaùn cuûa kieåm toaùn vieân.

33

* Döïa möùc ñoä thoûa maõn veà kieåm soaùt, KTV coù theå aùp duïng caùc phương phaùp sau:

(1) Phöông phaùp caäp nhaät cho caùc heä thoáng (hay coøn goïi laø P.phaùp ñieàu tra heä thoáng):  Kieåm tra chi tieát moät loaït caùc nghieäp vuï

cuøng loaïi ghi cheùp töø ñaàu ñeán cuoái ñeå xem xeùt, ñaùnh giaù caùc böôùc kieåm soaùt aùp duïng trong heä thoáng ñieàu haønh noäi boä.

34

(2) Caùc thöû nghieäm chi tieát ñoái vôùi kieåm soaùt

 Neáu möùc ñoä CR ñöôïc ñaùnh giaù laø khoâng cao ôû möùc toái ña hoaëc kieåm toaùn vieân xeùt thaáy coù theå giaûm ñöôïc ruûi ro kieåm soaùt ñaõ ñaùnh giaù sô boä khi laäp keá hoaïch xuoáng moät möùc thaáp hôn, kieåm toaùn vieân seõ tieán haønh caùc thöû nghieäm chi tieát veà kieåm soaùt caàn thieát ñeå coù ñöôïc nhöõng baèng chöùng veà söï höõu hieäu töông öùng cuûa kieåm soaùt noäi boä.

35

 Neáu möùc CR ñöôïc ñaùnh giaù ôû möùc cao vaø xeùt thaáy khoâng coù khaû naêng giaûm ñöôïc trong thöïc teá, kieåm toaùn vieân seõ khoâng thöïc hieän caùc thöû nghieäm chi tieát veà kieåm soaùt maø phaûi tieán haønh ngay caùc thöû nghieäm cô baûn ôû möùc ñoä phuø hôïp.

36

3.3 PHÖÔNG PHAÙP LAÁY MAÃU KIEÅM TOAÙN

3.3.1 Khaùi nieäm:  Laáy maãu kieåm toaùn (goïi taét laø laáy maãu): Laø aùp duïng caùc thuû tuïc kieåm toaùn treân soá phaàn töû ít hôn 100% toång soá phaàn töû cuûa moät soá dö taøi khoaûn hay moät loaïi nghieäp vuï, sao cho moïi phaàn töû ñeàu coù cô hoäi ñeå ñöôïc choïn.

37

3.3.2. Phöông phaùp laáy maãu (Quy trình)

Thieát keá maãu

Ñaùnh giaù keát quaû

Döï ñoaùn sai soùt toång theå

Xaùc ñònh côõ maãu

Xem xeùt sai soùt

Löïa choïn phaàn töû cuûa maãu

Thöïc hieän thuû tuïc kieåm toaùn

38

Thí duï

 Laáy maãu trong thöû nghieäm kieåm soaùt

 Trong kyø coù 10.000 hoùa ñôn. Kieåm toaùn vieân muoán ñaùnh giaù söï

chính xaùc cuûa vieäc tính tieàn treân hoùa ñôn neân choïn moät maãu 200

hoùa ñôn ñeå kieåm tra. Vieäc tính tieàn treân hoùa ñôn ñöôïc coi laø ñaït yeâu

caàu neáu coù tyû leä sai phaïm laø 1,5%.

 Keát quaû kieåm tra maãu cho thaáy coù 2 hoùa ñôn tính tieàn sai. Tyû leä sai

phaïm cuûa maãu laø 1%. Tyû leä sai phaïm cuûa toång theå döï ñoaùn laø

1%±1%.

 Keát luaän: Vieäc tính tieàn treân hoùa ñôn khoâng ñaït yeâu caàu vì tyû leä sai

phaïm toái ña cuûa toång theå (2% ) ñaõ vöôït khoûi tyû leä sai phaïm cho

pheùp (1,5%)

39

Thí duï

 Laáy maãu trong thöû nghieäm cô baûn

 Cuoái kyø coù 10.000 khoaûn phaûi thu trò giaù 200 trieäu. Kieåm toaùn vieân

muoán ñaùnh giaù söï chính xaùc cuûa soá dö nôï phaûi thu neân choïn moät maãu

200 khoaûn ñeå göûi thö xaùc nhaän. Soá dö nôï phaûi thu ñöôïc chaáp nhaän neáu

soá tieàn sai phaïm cuûa toaøn boä caùc khoaûn phaûi thu khoâng vöôït quaù 10

trieäu ñoàng.

 Keát quaû kieåm tra maãu cho thaáy soá tieàn sai phaïm cuûa maãu laø 140.000

ñoàng. Nhö vaäy, bình quaân moät phaàn töû maãu sai leäch 700 ñoàng. Sai soùt

döï kieán cuûa toång theå laø 7 trieäu ± 1trieäu ñoàng.

 Keát luaän: Khoaûn muïc nôï phaûi thu coù theå chaáp nhaän ñöôïc vì sai soùt döï

kieán (8 trieäu ) khoâng vöôït khoûi sai soá tieàn sai soùt cho pheùp (10 trieäu )

40

Thieát keá maãu

 Xaùc ñònh sai phaïm

 Sai soùt naøo ñöôïc xem laø sai phaïm trong thöû

nghieäm?  Xaùc ñònh toång theå

 Phaûi phuø hôïp vôùi muïc tieâu kieåm toaùn  Phaûi ñaày ñuû  Vaán ñeà phaân nhoùm toång theå

41

Thí duï veà phaân nhoùm ñoái vôùi nôï phaûi thu

Nhoùm

Loaïi yeâu caàu xaùc nhaän

Thaønh phaàn cuûa nhoùm

Phöông phaùp kieåm tra

1

Caùc khoaûn töø 100 trieäu trôû leân

Xaùc nhaän 100%

Yeâu caàu göûi thö traû lôøi trong moïi tröôøng hôïp

2

Yeâu caàu göûi thö traû lôøi trong moïi tröôøng hôïp

Caùc khoaûn töø 10 trieäu ñeán 100 trieäu

Choïn maãu xaùc nhaän 30%

3

Caùc khoaûn nhoû hôn 10 trieäu

Choïn maãu xaùc nhaän 5%

Chæ yeâu caàu traû lôøi neáu khoâng ñoàng yù vôùi thoâng tin ñeà nghò xaùc nhaän

42

Xaùc ñònh côõ maãu

 Thöû nghieäm kieåm soaùt

 Möùc ñoä tin caäy döï ñònh döïa vaøo TTKS  Tyû leä sai phaïm chaáp nhaän ñöôïc  Tyû leä sai phaïm döï kieán  Möùc ruûi ro laáy maãu chaáp nhaän ñöôïc (RR veà tin

caäy cao vaøo KSNB)

43

Löïa choïn phaàn töû cuûa maãu

 Baûng soá ngaãu nhieân  Chöông trình choïn soá ngaãu nhieân  Löïa choïn heä thoáng  Löïa choïn baát kyø

44

Coät

Doøng

(1)

(2)

(3)

(6)

(7)

(8)

(5)

(4)

1000 1001 1002 1003 1004 1005 1006 1007 1008 1009 1010 1011 1012 1013 1014 1015 1016

37039 25145 98433 97965 78049 50203 40059 84350 30954 86723 50188 50014 66023 04458 57510 43373 61500

97547 84834 54725 68548 67830 25658 67825 67241 51637 36464 22554 00463 21428 61862 36314 58939 12763

64673 23009 18864 81545 14624 91478 18934 54031 91500 98305 86160 13906 14742 63119 30452 98548 64433

99314 66754 76918 93545 25697 23308 49807 04093 69088 00666 14021 71761 23308 01715 37714 60341 57905

31546 51584 65866 82933 17563 08509 64998 34535 48722 08009 92250 35936 94874 09541 09712 28288 02268

66854 77785 78825 85959 07734 48130 71126 35062 60029 29255 65859 95755 58533 87901 95482 52174 72347

97855 52357 58210 63282 48243 65047 77818 58163 60873 18514 16237 87002 26507 91260 30507 11879 49498

99965 25532 76835 61454 94318 77873 56893 14205 37423 49158 72296 71667 11208 03079 68475 18115 21871

45

Xem xeùt sai soùt

 Sai soùt hay gian laän?  AÛnh höôûng ñeán baùo caùo taøi chính (caùc nghieäp vuï cuøng loaïi, cuøng lónh vöïc, cuøng ngöôøi chòu traùch nhieäm)

 Coù phaûi laø sai soùt caù bieät khoâng?

46

Döï ñoaùn sai soùt toång theå

 Trong thöû nghieäm kieåm soaùt, SS cuûa toång theå =

SS maãu (+Ɛ)

 Trong thöû nghieäm cô baûn, SS cuûa toång theå = {[(SS maãu ‟ R) x α] + Ɛ} + R

Ɛ laø sai soá do côõ maãu

„ R laø sai soùt caù bieät

α laø ñoä phoùng ñaïi töø maãu leân toång theå

47

Ñaùnh giaù keát quaû

 Xem xeùt keát quaû so vôùi döï kieán ban ñaàu:

 Neáu thaáp hôn, chaáp nhaän.  Neáu cao hôn ñieàu chænh ñaùnh giaù ban ñaàu (thöû nghieäm kieåm soaùt) hoaëc yeâu caàu ñieàu chænh sai soùt/thay ñoåi keá hoaïch kieåm toaùn (thöû nghieäm cô baûn)

48