ƯƠ
NG I
CH
Ệ
HÀNG HÓA & TI N TỀ
10/12/17
1
Ộ
N I DUNG
Ấ
Ả
I. S N XU T HÀNG HÓA II. HÀNG HÓA III. TI N TỀ Ệ Ị Ậ IV. QUI LU T GIÁ TR
10/12/17
2
Ấ
Ả
I. S N XU T HÀNG HÓA
ệ
ờ
ề ữ
ư
ặ ẫ ơ ả ủ ề
ồ ạ ủ ề i c a n n SXHH 1. Đi u ki n ra đ i và t n t ế ủ ề ư 2. Nh ng đ c tr ng và u th c a n n SXHH 3. Mâu thu n c b n c a n n SXHH
10/12/17
3
ồ ạ ủ ề
ờ
ề
ệ
i c a n n SXHH
1. Đi u ki n ra đ i và t n t
Trong l ch s , m t n n s n xu t xã h i có 2 hình
ộ ề ử ộ ả ấ ị
th c:ứ
S n xu t t
ấ ả nhiự ên (t ự ấ ự c p t túc)
10/12/17
4
ả ấ S n xu t hàng hóa
ồ ạ ủ ề
ờ
ề
ệ
i c a n n SXHH
1. Đi u ki n ra đ i và t n t
ả ấ ự ả S n xu t t
nhiên ủ ế ầ
ấ ề ả là n n s n xu t trong đó s n ể ụ ụ ẩ ph m làm ra ch y u đ ph c v nhu c u tiêu dùng ự ế tr c ti p ả ề ả ả ấ S n xu t hàng hóa
ự ế ẩ
10/12/17
5
ổ ấ là n n s n xu t trong đó s n ể ả ể ph m làm ra không ph i đ tiêu dùng tr c ti p mà đ ị ườ trao đ i, mua bán trên th tr ng
ờ
ệ
ồ ạ ủ ề
i c a n n
ề 1. Đi u ki n ra đ i và t n t SXHH
S n xu t hàng hóa ra đ i và t n t
ồ ạ ờ ộ ủ i khi h i đ 2
ả ề ấ ệ
ộ
ự ồ ạ ủ ủ ở ữ đi u ki n: ộ Phân công lao đ ng xã h i Ch đ t i c a các ch s h u
10/12/17
6
ế ộ ư ữ h u (hay s t n t ề khác nhau v TLSX)
ồ ạ ủ ề
ờ
ề
ệ
1. Đi u ki n ra đ i và t n t
i c a n n SXHH
ộ
ự ộ
ấ i s n xu t vào m t ộ ngành ngh lĩnh v c ho t đ ng trong xã h i
ườ ả ỉ i ch chuyên s n
ấ ộ ạ ả
ỏ
ạ ả ả ự ả ẩ
ạ ộ ườ ữ i sx
ộ Phân công lao đ ng xã h i ườ ả ủ Là s chuyên môn hóa c a ng ạ ộ ề ự ả ỗ ẫ ế ế PCLĐXH d n đ n k t qu m i ng ẩ ấ ị xu t m t lo i s n ph m nh t đ nh ộ ố ầ Trong khi nhu c u cu c s ng đòi h i ph i có ề nhi u lo i s n ph m khác nhau,do đó ph i có s trao ổ đ i ho t đ ng gi a nh ng ng ớ ự
ữ V i s PCLĐXH ữ ườ ự ộ ệ ẽ i sx s có s liên h , ràng bu c
(cid:0)
Gi a nh ng ng ộ ữ ụ ẫ l n nhau, ph thu c vào nhau.
Nh v yư ậ
10/12/17
7
ơ ở ủ ề ả ấ PCLĐXH là c s c a n n s n xu t hàng hóa
Ư Ấ Ạ Ộ Đ I PHÂN CÔNG Ầ LAO Đ NG L N TH NH T
SĂN B TẮ HÁI L MƯỢ
Ạ Ộ
Ứ Ầ Đ I PHÂN CÔNG LAO Đ NG L N TH HAI
Ể
NÔNG NGHI P Ệ Ủ TI U TH C. NGHI P Ệ
Ạ ộ
Ứ Ầ Đ I PHÂN CÔNG LAO Đ NG L N TH BA
CHĂN NUÔI
TR NG Ồ TR TỌ
ồ ạ ủ ề
ờ
ề
ệ
1. Đi u ki n ra đ i và t n t
i c a n n SXHH
ế ộ ư ữ ế ộ ở ữ ư ề ế ộ ư ữ h u Ch đ t h u là ch đ s h u t nhân v TLSX và
ệ ề ặ ế i s tách bi t v m t kinh t
Ch đ t SPLĐ ế ộ ư ữ Ch đ t ữ ữ gi a nh ng ng ề
Trong đi u ki n đó, ng
ư ớ ự ấ i s n xu t ườ
ẩ
ự ộ i s.x có s đ c
ế
h u, gi a nh ng ng ữ ọ ấ ế ả t y u ph i
10/12/17
11
ạ ộ ổ ứ h u đ a t ườ ả ệ ượ ả ố c s n i này mu n có đ ườ ủ ẩ ả ả ấ ế i khác thì t ph m c a ng t y u ph i dùng s n ph m ươ ủ ổ ệ ể c a mình làm ph ng ti n đ trao đ i ế ộ ư ữ ớ ườ ữ ữ V i ch đ t ề ặ ệ ậ t nhau v m t kinh t l p, tách bi ổ ự Do đó s trao đ i ho t đ ng gi a h t ự mang hình th c là s trao đ i hàng hoá
ế ủ
ư
ư
ữ
ặ
2. Nh ng đ c tr ng và u th c a SXHH
ả
ấ ự
ả
ấ
nhiên
S n xu t hàng hoá
ợ ư ự
S n xu t t ệ ậ t l p, khép kín, Có tính bi ệ không có quan h giao ư ớ l u v i bên ngoài
10/12/17
12
Có s giao l u, h p tác gi a các vùng, các ngành, ướ c và ngoài gi a trong n n ữ ữ c ướ
ế ủ
ư
ư
ữ
ặ
2. Nh ng đ c tr ng và u th c a SXHH
ấ ự
ả
ả
ấ
S n xu t t
nhiên ữ
ớ ữ ầ
ằ ầ ớ
ườ ừ ỏ ộ ộ th p kém, th
ổ Nh m th a mãn nh ng ỏ nhu c u n i b , có tính nh ấ ẹ h p, ng không thay đ i…ổ
S n xu t hàng hoá ướ H ng t i nh ng nhu c u bên ngoài, to l n, phong ạ phú, đa d ng, không ng ng thay đ i và gia tăng
(cid:0) (cid:0) ệ ả ủ
Có tính trì tr , b o th , ơ ệ ừ đ n đi u
10/12/17
13
Có tính linh hoat, nhanh ạ nh y, và không ng ng phát tri nể
ế ủ
ư
ư
ữ
ặ
2. Nh ng đ c tr ng và u th c a SXHH
ấ ự
ấ
ả S n xu t t ễ
nhiên ườ
ả S n xu t hàng hoá ộ ườ ễ
ng ng
Di n ra trong môi tr ạ không có c nh tranh Di n ra trong m i tr ắ ạ c nh tranh gay g t
(cid:0) (cid:0) ườ Ng
ộ ậ ỹ ầ
ấ
ườ i s.x không có đ ng ự ế ể ả l c đ c i ti n k thu t, ệ ế t ki m chi phí, tăng năng ti su t …ấ
10/12/17
14
ộ i s.x k.d luôn Bu c ng ả ấ ph i ph n đ u, không ừ ng ng nâng cao năng su t, ả ệ ấ ượ ng và hi u qu ch t l ạ ộ ho t đ ng
ế ủ
ư
ư
ữ
ặ
2. Nh ng đ c tr ng và u th c a SXHH
S n xu t hàng hoá
ấ ự ế
nhiên ấ
ề i quy t các v n đ ế ơ ả c b n theo phong ậ t p quán và kinh ề ệ
ả S n xu t t ả Gi kinh t ụ t c, ổ nghi m c truy n
ấ ả ấ ề ế ả i quy t các v n đ Gi ơ ằ ế ơ ả c b n b ng c kinh t ủ ị ườ ế ch th tr ng, tuân th ậ các qui lu t khách quan
(cid:0) (cid:0) ươ ứ
ớ ậ ề
Là ph ậ
Ch thích h p v i m t ộ ợ ở ế ạ
l c h u,
10/12/17
15
ỉ n n kinh t ộ ấ trình đ th p ứ ề ế ệ ổ ng th c t ộ ủ ch c, v n hành c a m t ạ hi n đ i n n kinh t
ẫ ơ ả ủ ề
3. Mâu thu n c b n c a n n SXHH
ẫ ơ ả ủ ề Mâu thu n c b n c a n n SXHH
là: Mâu thu n ẫ ộ trong lao nhân
ấ và tính ch t xã h i ấ i s n xu t hàng hóa ấ ư nhân (cá bi
ệ t):
ủ
ệ
ữ
ữ ự t gi a ch , tách bi ả ế ấ i s n xu t hàng hóa, là k t qu
ấ ư gi aữ tính ch t t ườ ả ủ ộ đ ng c a ng Tính ch t t ộ ậ Là tính đ c l p, t ườ ả nh ng ng ề ở ữ ộ ậ ủ c a quy n s h u đ c l p ấ
ồ
Tính ch t xã h i (c ng đ ng):
ộ ẫ
ụ ấ
ữ
ế
ộ ộ ộ ệ Là tính liên h , ràng bu c, ph thu c l n ườ ả ữ i s n xu t hàng hóa, nhau gi a nh ng ng ả ủ ự là k t qu c a s PCXH
10/12/17
16
ẫ ơ ả ủ ề
3. Mâu thu n c b n c a n n SXHH
ấ ộ ườ ả
ừ ủ ậ ấ i s n xu t ể c th a nh n và cũng có th
ườ ị i mua trên th
ượ ẩ
ượ ấ
ủ ộ ấ ừ c th a i s n xu t đã
ể
ộ Tính ch t xã h i trong lao đ ng c a ng ể ượ hàng hóa có th đ ượ ậ ừ không đ c th a nh n ế ấ ườ ả N u ng i s n xu t tìm đ c ng ườ ượ ả tr c s n ph m do mình làm ra ng và bán đ (cid:0) ộ ủ ộ Tính ch t xã h i c a lao đ ng đã đ ườ ả ư ậ nhân c a ng nh n, Lao đ ng t ộ chuy n hóa thành lao đ ng xã h i ườ ả ủ ấ ẩ ả ộ N u s n ph m c a ng i s n xu t không bán
ế c ượ
ộ ư ườ ả ủ Lao đ ng t
nhân c a ng ậ ừ ộ ể
10/12/17
17
ấ i s n xu t không c xã h i th a nh n, không chuy n hoá thành ộ đ (cid:0) ượ đ ộ lao đ ng xã h i
ẫ ơ ả ủ ề
3. Mâu thu n c b n c a n n SXHH
ấ ả ẫ ơ ả ủ ề Mâu thu n c b n c a n n SXHH phát sinh khi: ườ ả ợ ớ i s n xu t không phù h p v i
ủ ẩ S n ph m c a ng ộ nhu c u xã h i ả ả t quá nhu
ng s n ph m s n xu t ra v ả ấ ủ
Hao phí cá bi
ợ ớ ườ
ầ ượ ẩ ố ượ Kh i l ộ ầ c u có kh năng thanh toán c a xã h i i s.x không phù h p v i t c a ng ủ ứ
ề ầ
10/12/17
18
ệ ủ ộ m c hao phí chung c a xã h i ẫ ơ ả ủ ề Mâu thu n c b n c a n n SXHH là ti n đ , m m ủ ơ ẫ ớ ố ề ả i kh ng ho ng kinh t m ng, nguy c d n t ế
II. HÀNG HÓA
ệ
ủ
ộ
ộ
ượ
1. Khái ni m và hai thu c tính c a HH ặ ủ 2. Tính hai m t c a lao đ ng SXHH ị ủ 3. L ng gíá tr c a hàng hóa
10/12/17
19
ủ
ộ
ệ
1. Khái ni m và hai thu c tính c a HH
ộ ả
ủ ộ ả
ổ ấ
a) Khái ni mệ ả ủ ẩ Hàng hóa là s n ph m c a lao đ ng có kh ườ ầ i ị c s n xu t ra đ trao đ i, mua bán trên th
năng tho mãn m t nhu c u nào đó c a con ng ể và đ ườ tr ượ ả ng
ầ ệ
ậ C n phân bi ế (cid:0) ‘ ‘C a c i kinh t t ẩ ‘V t ph m kinh t ế (cid:0) ’ ‘Hàng
10/12/17
20
ủ ả hóa’
ủ
ộ
1. Hàng hóa và hai thu c tính c a HH
C a c i kinh t
ậ
ượ t
c con ng ả ụ
ườ ế i bi ố ạ và v n d ng; (iii) Trong tr ng thái kh d ng; (iv) S ượ l
ườ ạ ự nhiên; (2) Do con ng
ế ẩ V t ph m kinh t do con ng i t o ra ườ i
ủ ả ế là c a c i kinh t ộ ả ủ
ượ ượ ữ ế là nh ng v t: ủ ả ữ ụ (i) Có tính h u d ng; (ii) Đã đ ậ ụ ữ ạ ng h u h n Có 2 lo i: ạ ẵ (1) Có s n trong t ậ ế ạ t o ra, là k t qu c a lao đ ng Có 2 lo i: ạ ự ế (1) Đ c tiêu dùng tr c ti p; (2) Đ c đem trao
10/12/17
21
ậ ế ượ ả c s n , đ
ẩ ị ườ ể ấ đ iổ ữ Hàng hoá là nh ng v t ph m kinh t ổ ng xu t ra đ trao đ i trên th tr
ủ
ộ
b) Hai thu c tính c a hàng hoá
HÀNG HÓA
Giá tr ị ử ụ S d ng
Giá tr ị Trao đ iổ
ủ
ộ
1. Hàng hóa và hai thu c tính c a hh
ụ ỏ
ầ i
ị ử ụ Gíá tr S d ng ủ ữ Là công d ng (hay tính h u ích) c a hàng hóa, th a mãn m t nhu c u nào đó c a con ng ộ ườ ủ nhiên c a hàng hoá
ủ ự ấ ủ ộ ậ ộ ắ ớ GTSD g n v i thu c tính t ộ GTSD là n i dung v t ch t c a hàng hoá, là m t
ạ ễ
GTSD c a hàng hóa là GTSD cho ng
ườ
ươ i khác, ỉ hàng hóa, GTSD ch là ph ng
10/12/17
23
ệ ể ượ ph m trù vĩnh vi n ủ ề Trong n n kinh t ti n đ có đ ế c GTTĐ
ủ
ộ
1. Hàng hóa và hai thu c tính c a hh
ộ ả
ộ ỷ ệ ữ ữ ổ ị Gíá tr Trao đ i ệ ề ổ ủ Là kh năng trao đ i c a hàng hóa, là m t quan h v ổ trao đ i gi a nh ng GTSD khác ng, m t t
l ụ ả Ví d : 1 m v i = 2 kg thóc ượ l nhau.
ấ ề V m t GTSD hàng hóa khác nhau v ch t, còn v
ề ượ ề ặ ặ ề ng
m t GTTĐ hàng hóa khác nhau v l ạ ề ớ ề ử ắ ộ
ơ ở ủ ị GTTĐ là m t ph m trù l ch s , g n li n v i n n sxhh ị C s c a GTTĐ là “Gíá tr ”
ộ ủ ị ủ ộ ườ Gíá tr c a hàng hóa là lao đ ng xã h i c a ng i
s.x hàng hóa k t tinh trong hàng hóa,
ự ổ ế ấ ủ
ổ ề ườ ữ ữ ộ Th c ch t c a ho t đ ng trao đ i hàng hóa chính ự i
10/12/17
24
ạ ộ là s so sánh – trao đ i v lao đ ng gi a nh ng ng s.x
ủ
ộ
1. Hàng hóa và hai thu c tính c a hh
ế ậ K t lu n
ộ
ổ ỉ ị ị ử ụ và Gíá trị (Giá tr trao đ i ch là
Hàng hóa có hai thu c tính: Gíá tr s d ng ể
ệ ủ ứ ị hình th c bi u hi n c a Giá tr )
ộ ự Gíá tr s d ng nhiên, còn Gíá trị
10/12/17
25
ộ ủ ộ ị ử ụ là thu c tính t là thu c tính xã h i c a hàng hóa
ủ
ộ
1. Hàng hóa và hai thu c tính c a hh
ế ậ
ộ
ẫ
K t lu n ủ Trong s v n đ ng c a hàng hóa, hai thu c tính này ấ ạ ừ i v a mâu thu n ấ ạ ự ậ ộ ố ừ v a th ng nh t l ườ ả ư ụ
ố
Ng ượ i s n xu t t o ra GTSD nh ng m c đích i là GT ư ớ i tiêu dùng quan tâm t i GTSD nh ng mu n ọ ả ả ượ c GT có đ
ả
ượ ả ự c GTSD ệ ự ự
10/12/17
26
ượ Ng ủ ọ ạ c a h l ườ c GTSD h ph i tr đ ệ ố Mu n th c hi n GT hàng hoá ph i có đ ệ ố Mu n th c hi n GTSD, hàng hoá ph i th c hi n c GT đ
ặ ủ
ộ
2. Tính hai m t c a lao đ ng SXHH
ộ ộ Hàng hóa có 2 thu c tính là do lao đ ng s.x hàng
hóa có tính 2 m t: ặ
ụ ể ộ Lao đ ng c th
10/12/17
27
ộ Lao đ ng tr u t ừ ượ . ng
Lao động sản xuất hàng hoá
Lao động cụ thể Lao đ ng ộ ừ ượ ng Tr u t
ặ ủ
ộ
2. Tính hai m t c a lao đ ng sxhh
ộ Lao đ ng C th ụ ể
ướ ộ ấ i m t hình th c c th nh t
ứ ụ ể ấ ị ệ ộ Là lao đ ng d ề ộ ị đ nh, m t ngh nghi p chuyên môn nh t đ nh
ữ ự
ạ ụ ố ượ ụ ể ươ ệ ề ộ Gi a các lo i lao đ ng c th có s khác bi t v : ả ế ng pháp, và k t qu ng, ph
công c , đ i t khác nhau ộ
ụ ể ạ ể ủ ấ ị ộ ộ ạ
ỗ ơ ở ể
ộ ễ ạ
ụ ể ệ ồ ạ ủ ườ ề
M i lao đ ng c th t o ra m t GTSD nh t đ nh. ụ C s phát tri n c a các lo i hình lao đ ng c ự th là s PCXH ộ Lao đ ng c th là m t ph m trù vĩnh vi n, là ộ i c a xã h i loài ng đi u ki n t n t
10/12/17
29
i
ặ ủ
ộ
2. Tính hai m t c a lao đ ng sxhh
ự
ộ Lao đ ng Tr u t ứ ự Là s hao phí s c l c nói chung c a con ng ặ ừ ượ ng ủ ủ ọ
ườ ể i đ s.x ụ ộ ra hàng hóa – là đ c tính chung c a m i lao đ ng c th ể
i s.x hàng ộ Là lao đ ng tr u t
ử ộ ồ ộ Lao đ ng tr u t
ạ ph m trù riêng có c a kinh t
ừ ượ ộ ế ồ ấ ạ ừ ượ ủ ộ ườ ng, lao đ ng c a ng ấ ề ấ ệ ề ượ hóa đ ng nh t v ch t và khác bi t v l ng ừ ượ ạ ị ng là m t ph m trù l ch s , m t ủ hàng hóa ị ng là ngu n duy nh t t o nên gíá tr
ự ế ủ ề
10/12/17
30
ộ Lao đ ng tr u t ủ c a hàng hóa (cid:0) ị ủ Gíá tr c a m i hàng hóa đ u là s k t tinh c a Lao ừ ượ ộ đ ng tr u t ọ ng.
ặ ủ
ộ
2. Tính hai m t c a lao đ ng sxhh
ậ ế
ườ K t lu n i s.x hàng hóa có tính 2 m tặ ộ Lao đ ng c a ng
Xét lao đ ng c th là xét lao đ ng đó đ
ượ ế c ti n
ấ ộ ụ ể hành nh th nào, s.x cái gì (Ch t)
ộ ủ ộ ư ế ộ Xét lao đ ng tr u t
ừ ượ ứ ự ờ
ượ ng là xét xem lao đ ng đó hao ố phí bao nhiêu s c l c, t n bao nhiêu th i gian (L
Cũng nh hàng hóa ph i có ích (GTSD) thì m i có Gíá
ớ ả ng) ư
tr .ị
ộ Lao đ ng c th
ớ ượ ườ ừ c th a ớ i, m i
10/12/17
31
ộ ả ụ ể cũng ph i có ích m i đ ứ ư ủ ậ nh n là s hao phí s c l c c a con ng ừ ượ ượ ng đ ự c coi là lao đ ng tr u t
ặ ủ
ộ
2. Tính hai m t c a lao đ ng sxhh
ậ ế
K t lu n ủ ề ả ể ấ
Mâu thu n c b n ứ
ệ ướ ẫ ơ ả c a n n s n xu t hàng hóa bi u i hình th c:
ấ ư ấ ẫ và Tính ch t xã
ấ ườ ả nhân i s n xu t hàng hóa
Mâu thu n gi a hai thu c tính c a hàng hóa:
hi n d ữ Tính ch t t Mâu thu n gi a ủ ộ ữ h iộ trong lao đ ng c a ng ộ ẫ ủ Giá
ị ử ụ và Giá tr ị
ủ ộ ặ
ộ
Mâu thu n gi a tính hai m t trong lao đ ng c a ụ ể và Lao
Lao đ ng c th
10/12/17
32
tr s d ng ẫ ườ ả ng ộ đ ng tr u t ữ ấ i s n xu t hàng hóa: ừ ượ ng
ặ ủ
ộ
2. Tính hai m t c a lao đ ng sxhh
ộ ụ ể Lao đ ng C th ị ử ụ Giá tr S d ng
LAO Đ NG Ộ S N Ả XU T Ấ HH
HÀNG HOÁ
ừ ượ ộ Lao đ ng Tr u t ng Giá trị
ượ
ị ủ
3. L
ng gíá tr c a hàng hóa
ừ ượ ế ị ủ Gíá tr c a hàng hóa ộ là lao đ ng tr u t ng k t
tinh.
ượ ượ ị là do l ộ ng lao đ ng hao
ộ ờ ằ c đo b ng th i
ị
ườ i s.x ị ờ ệ t ch quy t đ nh gíá tr cá bi t
ộ ờ ị
ể ả ấ Do đó l ng gíá tr ế ị ể phí đ làm ra hàng hóa quy t đ nh. ạ ượ ượ L i đ ng lao đ ng hao phí l gian lao đ ng. ộ ạ ờ ộ t o ra gíá tr hàng hóa không Th i gian lao đ ng ệ ủ ừ ờ ả t c a t ng ng ph i là th i gian cá bi ế ị ỉ ệ Th i gian cá bi ộ ủ Còn gíá tr xã h i c a hh là do t Th i gian Lao đ ng ế ế đ s n xu t ra hàng hoá đó quy t
10/12/17
34
ộ ầ Xã h i C n thi ị đ nh.
ượ
ị ủ
3. L
ng gíá tr c a hàng hóa
ờ ế
ế ộ ộ ộ ầ ộ
ữ
ộ ườ ườ ộ ộ ớ ả
TGLĐXHCT là th i gian hao phí c n thi t cho ạ ớ m t lao đ ng ti n hành v i m t trình đ thành th o ộ ng đ trung bình, trong nh ng trung bình, m t c ệ ề ng so v i m t hoàn c nh xã h i đi u ki n bình th ấ ị . nh t đ nh
ườ ng
ộ ậ ườ ấ
10/12/17
35
ờ TGLĐXHCT là th i gian lao đ ng ệ ạ ộ i s.x và cung c p tuy t đ i b ph n ị ườ Thông th ữ ủ c a nh ng ng hàng hóa đó trên th tr ng
ượ
ị ủ
3. L
ng gíá tr c a hàng hóa
.
ự ổ ủ Năng su t ấ ổ TGLĐXHCT thay đ i theo s thay đ i c a
ộ lao đ ng xã h i
ủ
ộ NSLĐ là năng l c s.x c a ng ằ ố ượ ẩ
ờ ượ ộ ườ c i lao đ ng, đ ộ ơ ị ng s n ph m s.x ra trong m t đ n v ộ ể ng th i gian hao phí đ s.x m t
ự ả ặ ố ượ ẩ đo b ng s l ờ th i gian, ho c s l ơ ị ả đ n v s n ph m
ộ
ộ ế ộ ủ
ỏ
thu n v i l ng
10/12/17
36
ộ ị ậ ớ ượ . ể NSLĐXH càng cao thì TGLDXHCT đ s.x ra m t ộ ố ượ ng lao đ ng k t tinh đv hàng hóa càng ít, kh i l ị ấ trong m t đv hàng hóa càng th p, gíá tr xã h i c a ộ ơ ị m t đ n v hàng hóa càng nh (cid:0) ộ ủ ị Gíá tr xã h i c a hàng hóa t ế lao đ ng k t tinh và t ỷ ệ l ớ ngh ch v i NSLĐXH ỷ ệ l
ượ
ị ủ
3. L
ng giá tr c a hàng hóa.
C n phân bi
ườ ữ ấ ộ ệ gi a ‘Năng su t LĐ’ và ‘C ng đ t
ệ ệ ấ ả ả ph n ánh hi u qu hay hi u su t
ứ ộ ả ph n ánh m c đ hao phí LĐ trong
ầ LĐ’ Năng su t LĐấ ủ ộ c a lao đ ng ộ ườ ng đ LĐ C ờ ộ m t đv th i gian
ộ ơ ị ủ ị ẽ Khi tăng NSLĐ thì gíá tr c a m t đ n v SP s
ổ ấ ị
ả ị ủ ư ờ ộ
37
gi mả Khi tăng CĐLĐ thì t ng giá tr hàng hóa s n xu t ra trong 1 đv th i gian tăng lên nh ng gíá tr c a m t đv SP là không đ iổ 10/12/17
ượ
ị ủ
3. L
ng giá tr c a hàng hóa
TGLĐXHCT còn tùy thu c vào
ộ tính ch t ấ và trình độ
ộ ủ c a lao đ ng
→ Marx nêu 2 khái ni m ệ
10/12/17
38
ộ ộ ả ơ Lao đ ng gi n đ n ứ ạ Lao đ ng ph c t p
ượ
ị ủ
3. L
ng giá tr c a hàng hóa
ả ộ ữ ạ
ự ơ là nh ng lo i lao đ ng c th ụ ể ệ ạ ấ không c n có s đào t o, hu n luy n tr c
ộ ướ ộ
Lao đ ng gi n đ n ầ Lao đ ng ph c t p ự
ữ ạ ướ ệ ứ ạ là nh ng lo i lao đ ng c th ụ ể ạ ấ c thì
ả ượ ớ ộ ỏ đòi h i ph i có s đào t o, hu n luy n tr m i làm đ c
10/12/17
39
→ Trong cùng m t đ n v th i gian, LĐ ph c t p ề ộ ượ ơ ớ ả ứ ạ t o ạ ơ so v i LĐ gi n đ n. ộ ơ ị ờ ng GT nhi u h n ra m t l
ượ
ị ủ
3. L
ng giá tr c a hàng hóa
ủ ơ → Khi trao đ i, ổ lao đ ng gi n đ n trung bình c a xã ả
c l y làm đ n v ,
ộ ơ ị ộ ượ ấ ượ ứ ớ ng lao đ ng ph c t p ứ ạ s t ng ng v i
10/12/17
40
ộ ượ ớ ơ ề ộ ẽ ươ ả ơ h iộ đ → M t ộ l m t l ng l n h n v lao đ ng gi n đ n
Ệ
III. TI N TỀ
ồ ố
ấ ủ ề ệ
ứ
ủ ề ệ
ề ệ
ả 1. Ngu n g c – B n ch t c a ti n t 2. Ch c năng c a ti n t ậ ư 3. Qui lu t L u thông ti n t
và Lam phát
10/12/17
41
ấ ủ ề ệ
ồ ố
ả 1. Ngu n g c – B n ch t c a ti n t
ồ ừ ự ờ ủ ề ệ ắ
ồ ố a) Ngu n g c b t ngu n t
s phát
ạ ự S ra đ i c a ti n t ể ủ
ả ơ ủ
10/12/17
42
ộ ủ ủ ề ệ ủ ị ổ tri n c a trao đ i, qua 4 giai đo n ị Hình thái gi n đ n c a gíá tr ị Hình thái toàn b c a gíá tr ị Hình thái chung c a gíá tr Hình thái ti n t c a gíá tr
ấ ủ ề ệ
ồ ố
ả 1. Ngu n g c – B n ch t c a ti n t
ị 1) Hình thái gi n đ n (ng u nhiên) c a gíá tr
ị
ủ ấ
ả ơ ầ
ổ ệ ẫ
ờ ỳ ầ ự ư
ặ
ẫ ủ Là hình thái đ u tiên c a gíá tr , xu t hi n trong th i k đ u khi trao đ i còn mang tính ng u nhiên (ch a có s PCXH) Ví d :ụ 1 A = 2 B ể : Hình thái này có đ c đi m ổ
ỉ
Tham gia vào trao đ i ch có 2 hàng hoá Hành vi trao đ i là trao đ i tr c ti p (v t l y
ổ ự ế ậ ấ ổ
10/12/17
43
ỷ ệ ẫ ứ ổ ệ v t)ậ T l trao đ i còn tùy ti n, ng u h ng
ấ ủ ề ệ
ồ ố
ả 1. Ngu n g c – B n ch t c a ti n t
Hàng hóa đ
ộ ế ể
ệ
Hàng hóa đóng vai trò VNG có đ c đi m
Trong hình thái này: c m t hàng hoá khác tìm đ n đ trao ị ủ ổ đ i, dùng đ bi u hi n gíá tr c a hàng hóa khác, ượ ọ đ ượ ể ệ ậ c g i là v t ngang giá
ặ ể
ị ệ ủ ở ạ ở ể : ệ ủ ể ứ ứ GTSD tr thành hình th c bi u hi n c a Gíá tr ; LĐCT t o ra nó tr thành hình th c bi u hi n c a
ứ ở ể ệ LĐ TT ư nhân t o ra nó tr thành hình th c bi u hi n
Trong th i k s khai có r t nhi u hàng hóa đóng vai
ạ LĐ t ộ ủ c a LĐ xã h i ờ ỳ ơ ề ấ
44
ộ ẫ trò VNG m t cách ng u nhiên 10/12/17
ấ ủ ề ệ
ồ ố
ả 1. Ngu n g c – B n ch t c a ti n t
ộ ủ
ở ộ ệ
ị ặ
2) Hình thái m r ng (toàn b ) c a gíá tr HT này xu t hi n cùng v i s PCLĐXH, có đ c
ớ ự ấ
đi m:ể
ườ ở ổ Hành vi trao đ i đã tr thành th
ổ ng xuyên, ph t y u, có nhi u hàng hóa tham gia trao
T l
ề ấ ế ế bi n và t ổ đ i và đóng vai trò VNG ổ ỷ ệ ệ
ẫ ứ ổ ị ủ
ứ ắ trao đ i không còn tùy ti n ng u h ng mà đã căn c vào gíá tr c a hàng hóa (trao đ i theo nguyên t c ngang giá)
Tuy nhiên trao đ i còn là trao đ i tr c ti p (v t –
ổ ự ế ổ ậ
10/12/17
45
v t)ậ
ấ ủ ề ệ
ồ ố
ả 1. Ngu n g c – B n ch t c a ti n t
Ph
ươ ủ ở ộ ng trình c a hình thái m r ng
1 hh A
10/12/17
46
= x hàng hóa B = y hàng hóa C = z hàng hóa D
ấ ủ ề ệ
ồ ố
ả 1. Ngu n g c – B n ch t c a ti n t
VNG đ
ượ ề
Trong hình thái này: ở ộ c m r ng ể ố ề ị
ở nhi u hàng hóa khác ệ nhau, có nhi u bi u hi n gíá tr khác nhau đ i ớ ộ v i m t hàng hóa
Tuy nhiên, đ trao đ i, c n ph i tìm đ
ể ượ ầ ả
ủ ợ ầ
ữ ộ
ườ ổ c nh ng ch hàng hóa có nhu c u phù h p, đây là ờ ố m t khó khăn trong đ i s ng kinh t ướ i ta có xu h
ế . ườ ng vòng, tìm ườ ư i u thích và ng đi đ ề c nhi u ng
10/12/17
47
ậ Vì v y ng ộ ổ ra m t hàng hóa đ ướ trao đ i qua 2 b ượ c .
ấ ủ ề ệ
ồ ố
ả 1. Ngu n g c – B n ch t c a ti n t
ủ
ị 3) Hình thái chung c a gíá tr
Trong hình thái này:
ị ủ ệ
ở ể ề T t c các hàng hóa đ u bi u hi n gíá tr c a ấ 1 hàng hóa duy nh t, đóng vai trò VNG
ổ ượ ố ị ơ ấ ả chúng Chung ỷ ệ
T l Trao đ i không còn là trao đ i tr c ti p v t – v t ,
ậ
10/12/17
48
trao đ i đ ổ ả ướ c c đ nh, chính xác h n ổ ự ế ậ c) mà ph i thông qua trung gian (2 b
ấ ủ ề ệ
ồ ố
ả 1. Ngu n g c – B n ch t c a ti n t
ươ ủ Ph ng trình c a HT chung:
x hàng hóa A y hàng hóa B = 1 hhT (cid:0) z hàng hóa C
10/12/17
49
HH c nầ
ấ ủ ề ệ
ồ ố
ả 1. Ngu n g c – B n ch t c a ti n t
ầ ư ổ ị ỳ ừ (tu t ng vùng)
ướ ế ớ ử ụ i ta có xu h ng ti n t i s d ng 1
10/12/17
50
Lúc đ u VNGC ch a n đ nh ổ ẫ ặ ự nên s trao đ i v n g p khó khăn. ườ ậ Vì v y ng ấ ố VNGC th ng nh t
ấ ủ ề ệ
ồ ố
ả 1. Ngu n g c – B n ch t c a ti n t
ề ệ ủ
4) Hình thái ti n t
ị c a gíá tr
Trong hình thái này: c th ng nh t kim lo i) và hàng hóa đó đ
ấ ở ượ ố ng là
ườ
VNGC đ ạ ầ
1 hàng hóa (th ề ệ ượ ọ c g i là ti n t ạ ề ứ
Lúc đ u có nhi u th kim lo i đóng vai trò VNGC kim lo i
ố ấ ầ ầ ố ị ở ạ
ủ ự ạ
th ng nh t, d n d n vai trò này c đ nh quí (vàng b c) ạ ộ Do thu c tính t ầ
10/12/17
51
ộ ọ ị ớ ỏ ươ ứ ớ ộ ể nhiên c a vàng b c : ỏ ễ Thu n nh t; D chia nh ; Ít hao mòn; M t tr ng ượ ng ng v i m t gíá tr l n ấ ng th tích nh t l
ấ ủ ề ệ
ồ ố
ả 1. Ngu n g c – B n ch t c a ti n t
Ph
ươ ủ ng trình c a hình thái ti n t ề ệ :
x hàng hóa A Y hàng hóa B = 1 gr Vàng (cid:0) Z hàng hóa C v.v.
10/12/17
52
HHc nầ
ấ ủ ề ệ
ồ ố
ả 1. Ngu n g c – B n ch t c a ti n t
Kêt lu nậ
S ra đ i c a ti n t
ộ ế ự
ả ủ ề ệ là k t qu c a m t quá trình ổ phát tri n lâu dài c a s.x và trao đ i hàng hóa
ề ệ ấ ế ớ xu t hi n, i hàng hóa phân thành 2 ủ ệ th gi
ờ ủ ể Khi ti n t c c: ự
ộ M t bên là các
10/12/17
53
ngườ – hàng hóa ti n tề ệ. ọ Ti n tề ệ có kh năng trao đ i v i m i hàng hóa khác, ỏ ả ươ ọ ở ệ ầ hàng hóa thông th ộ M t bên là ổ ớ ng ti n th a mãn m i nhu c u. tr thành ph
ấ ủ ề ệ
ồ ố
ả 1. Ngu n g c – B n ch t c a ti n t
ả
ấ ủ ề ệ
b) B n ch t c a ti n t
Ti n t
ệ ộ ề ệ
ể ậ t, đóng vai trò v t ng và
ườ t c các hàng hóa khác
ặ là m t hàng hóa đ c bi ấ ố ngang giá chung th ng nh t, dùng đ đo l ị ủ ấ ả bi u hi n gíá tr c a t ệ ộ
10/12/17
54
ệ ể ề ệ Ti n t ữ ể ệ ệ là bi u hi n quan h xã h i – quan h ổ ườ ữ gi a nh ng ng i s.x và trao đ i hàng hóa
ứ
ủ ề ệ
2. Ch c năng c a ti n t
ề ộ
ể Trong đi u ki n m t n n s.x hàng hóa phát
Ti n t
ữ ề ệ tri n, ti n t ướ Th ươ Ph ươ Ph ươ Ph ệ ề ứ có 5 ch c năng ị c đo giá tr ệ ư ng ti n l u thông ệ ng ti n thanh toán ệ ng ti n tích tr
10/12/17
55
th gi ề ệ ế ớ i
ủ ề ệ
ứ
2. Ch c năng c a ti n t
ướ
ề ệ ượ đ
Th ơ ả Là ch c năng c b n nh t, trong đó ti n t ể ị c đo gíá tr ấ ệ ị ủ ườ c dùng ng và bi u hi n gíá tr c a các hàng hóa
ượ ề ệ ề ệ ứ ể đ đo l khác Ti n t làm đ cũng là 1
ậ ệ
là TGLĐXHCT s.x ra v t li u ế ị quy t đ nh ể ề ệ ọ ượ ệ ằ c bi u hi n b ng ti n t g i là
ố ứ c ch c năng này vì ti n t ị ư hàng hóa có gíá tr nh hàng hóa khác ề ệ ị ủ Gíá tr c a ti n t ề ệ đóng vai trò ti n t ị ủ Gíá tr c a các h.h đ ả ủ giá c c a h.h ả ị Giá c ch u tác đ ng c a 3 nhân t
ủ ộ ị ủ ề ệ ị chính: i) Gíá tr ệ ; iii) Quan h cung –
ủ c a h.h; ii) Gíá tr c a ti n t c u, ầ
56
ủ ả
ộ Tuy nhiên s bi n đ ng c a giá c bao gi ị ứ 10/12/17 ờ ỏ ụ ự ế ụ
cũng xoay quanh tr c gíá tr ch không thoát ly kh i tr c gíá trị
ủ ề ệ
ứ
2. Ch c năng c a ti n t
ươ Ph
ệ ư ng ti n L u thông ề ệ ượ ứ ươ c dùng làm ph ng
ệ
Là ch c năng trong đó ti n t ổ
ườ
ư đ ti n trung gian trong trao đ i h.h ở ộ ổ Trao đ i HH m t khi tr thành th ượ ọ ề ệ làm trung gian đ ng xuyên và dùng c g i là L u thông HH:
ti n t (H. T. –H.) ự ờ ủ ư ớ ữ S ra đ i c a LTHH đ a t ổ ề ế i nh ng bi n đ i v
ổ ấ ch t trong hành vi trao đ i
Trong LTHH, lúc đ u dùng vàng b c nén, sau đó thay
ạ ầ
ề ằ b ng ti n đúc
ầ
ị
ư ừ ề ư ẹ ệ ượ ề ấ
57
ị ề Trong l u thông, ti n đúc b hao mòn d n nh ng ẫ ượ ư ư ộ ậ v n đ c th a nh n nh nh m t gíá tr nguyên v n (cid:0) ằ c thay b ng ti n gi y (ký hi u Ti n đúc đ ị ủ c a gíá tr ) 10/12/17
ủ ề ệ
ứ
2. Ch c năng c a ti n t
ữ
ươ Ph ể ệ ng ti n tích tr ủ ả ề ệ ộ ể là đ i bi u cho c a c i xã h i nên nó có th
Ti n t ượ
đ
ữ ệ ề
ạ ữ ứ là ch c năng ph ỏ ư ầ c tích tr ề ệ ươ ng ti n tích tr là ti n Ti n t ể c rút ra kh i l u thông, đ dành và lúc c n đem
ệ ượ đ t ử ụ ra s d ng Làm ch c năng này, ti n t ị ph i có đ gíá tr
ự ư
ề ệ ả ứ ố ượ ữ ề S tích tr ti n làm cho kh i l ộ ướ ứ ư
ủ ề ng ti n trong l u ớ phát v i nhu ng thích ng m t cách t thông có xu h ủ ề ầ ủ ư c u c a l u thông . Tuy nhiên ch c năng này c a ti n cũng làm tăng nguy c kh ng ho ng
ứ ả ơ ữ ề ệ ả
ề ệ ấ
ử ề
ế ề Trong n n kinh t ằ ự ữ ề ằ ứ ầ ư ạ ộ ơ ủ h.h gi n đ n, vi c tích tr ti n ấ ượ c th c hi n b ng cách c t gi u. Trong n n kinh đ ế ệ t hi n đ i, tích tr ti n b ng cách g i ti n vào ngân hàng , m t hình th c đ u t 10/12/17 58 sinh l ợ . i
ủ ề ệ
ứ
2. Ch c năng c a ti n t
ươ ệ Ph ng ti n thanh toán
Là ch c năng trong đó ti n t
ứ đ
ả ề ệ ượ ị
Ch c năng này c a ti n t
ả ợ ố ượ ế ộ
ả ể c dùnh đ chi tr ư ả ươ ng , các kho n vay m n , mua bán ch u (nh tr l tr n , n p thu , n p tô …) ủ ề ệ ả ặ ạ ộ
ệ ặ ế
ứ ấ M t m t t o kh năng cho vi c thanh toán kh u ệ ề t ki m ư ặ
ự ụ ổ ừ
10/12/17
59
ộ i làm tăng thêm s ph thu c ườ đó i s/.x và trao đ i h.h, t ả ữ ơ ủ ủ ề ừ ẫ tr l n nhau không dùnh ti n m t, do đó ti ề ượ ượ c l ng ti n m t trong l u thông đ ạ ặ ư Nh ng m t khác l ữ ẫ l n nhau gi a nh ng ng làm tăng nguy c kh ng ho ng c a n n kinh t ế
ủ ề ệ
ứ
2. Ch c năng c a ti n t
Ti n t
ổ ệ
ố t kh i biên gi
ượ ệ
ứ ứ ả
hoàn thành c 4 ch c i .
ụ ể ề ệ ượ ệ ữ c dùng vào nh ng công vi c ạ đ
ề ệ ế ớ th gi i ứ ủ ề ệ ấ Ch c năng này c a ti n t xu t hi n khi trao đ i ộ ớ ỏ h.h v i m t qu c gia , hình tành ố ế quan h buôn bán qu c t ề ệ Trong ch c năng này, ti n t ế ớ năng trên trên ph m vi th gi C th ti n t như
ộ ủ ể ệ ươ ệ ủ ả ng ti n bi u hi n c a c i xã h i c a các
ị
ươ ươ ố ụ ố ế ng ti n mua h.h và d ch v qu c t ệ ng ti n thanh toán s chênh l ch trong
ố ế
ươ ể ủ ả ừ ố
Ph QG ệ Ph ệ Ph ả b ng thanh toán qu c t ệ Ph
10/12/17
60
ng ti n di chuy n c a c i t qu c gia này
ố sang qu c gia khác
ậ ư
ề ệ ạ
3. Qui lu t L u thông ti n t
L m phát
ậ ư
ề ệ
a) Qui lu t l u thông ti n t
ộ
ề ệ ầ ế ng ti n t
c n thi ả ậ ớ ổ ị ố ượ thu n v i t ng giá c h.h và t ỷ ư t cho l u thông t ớ ỷ ệ l ngh ch v i
10/12/17
61
N i dung Kh i l ệ l ể ủ ề ố ộ t c đ chu chuy n c a ti n Pi.Qi / V M = (cid:0)
ậ ư
ề ệ ạ
3. Qui lu t L u thông ti n t
L m phát
ố ượ ợ ớ ng ti n t ả phát hành ph i phù h p v i
Yêu c uầ : Kh i l ố ượ ề ệ ề ệ ầ ế kh i l ng ti n t ư t cho l u thông
c n thi SM ≈ DM
Tác d ngụ :
ố ậ ự
10/12/17
62
ữ ữ ề ế Xác l p s cân đ i T – H ị ủ ề v ng gíá tr c a ti n; Gi ề ổ ị Đi u hòa và n đ nh n n kinh t
ậ ư
ề ệ ạ
3. Qui lu t L u thông ti n t
L m phát
ợ Các tr ạ ng h p vi ph m qui lu t
ề ậ LTTT ỏ ơ ố ượ ng
ng ti n phát hành nh h n kh i l ư ế t cho l u thông ể Thi u phát – Deflation
ớ ơ ề ố ượ ng
ư t cho l u thông
10/12/17
63
ườ ố ượ Kh i l ề ầ ti n c n thi (cid:0) ố ượ ng ti n phát hành l n h n kh i l Kh i l ề ầ ế ti n c n thi (cid:0) ạ – Inflation L m phát
ậ ư
ề ệ ạ
3. Qui lu t L u thông ti n t
L m phát
ạ
b) L m phát
Khái ni m:ệ ạ
ệ ượ ứ ề ng phát hành ti n quá m c,
làm cho ti n b m t giá.
L m phát là hi n t ề ị ấ ạ
ị ườ ờ ộ ả Bi u hi n c a L m phát là giá c hàng hóa – dich ọ ng tăng v t trong m t th i gian liên
10/12/17
64
ệ ủ ể ụ v trên th tr t cụ
ậ ư
ề ệ ạ
3. Qui lu t L u thông ti n t
L m phát
Th c ch t c a L m phát
ấ ủ ạ ự
ề
ấ ổ ượ ượ
ờ ỳ ư : Trong th i k l u thông ti n gi y đ i đ c vàng ấ ư ề ả ạ L m phát x y ra khi L ng ti n gi y l u ả ở ể ả ượ ng vàng dùng đ b o đ m
ớ hành l n h n L ứ ấ m c c n thi ơ ế t
Trong th i k l u thông ti n gi y không đ i đ
ổ ượ ề ấ c
ề ấ ờ ỳ ư vàng (ti n b t kh hoán)
ạ ố ầ
10/12/17
65
ả ế ạ L m phát là tr ng thái kinh t trong đó S c u ố ề v h.h và dv tăng trong khi s cung không tăng ươ ứ t ứ ầ ớ ơ ng ng, t c C u l n h n Cung
ậ ư
ề ệ ạ
3. Qui lu t L u thông ti n t
L m phát
ả ủ ạ ả
H u qu c a l m phát ị
ả
ề ậ ụ Giá c hàng hoá – d ch v tăng ậ ị ế ạ Các kho n thu nh p b bi n d ng ế ị ố ạ N n kinh t b r i lo n
Gi
ả i pháp ch ng l m phát
ả
10/12/17
66
ố Gi m Cung v ti n ( Tăng Cung v hàng ( ạ ề ề (cid:0) MS ) ↑ ề MD)
Ờ Ủ
Ự
Ậ
Ị IV. QUI LU T GIÁ TR VÀ S RA Đ I C A PTSX TBCN
ờ ủ
ự
ị ậ 1. Qui lu t Gíá tr 2. S ra đ i c a PTSX TBCN
10/12/17
67
ị ậ 1. Qui lu t Gíá tr
ầ ủ
ộ
a) N i dung, yêu c u c a QLGT
N i dung
ộ
ả ấ ả ự ổ
ủ ơ ở S n xu t và trao đ i hàng hóa ph i d a trên c s ơ ở ‘Th i ờ ộ c a hàng hóa, t c là trên c s
10/12/17
68
ộ ầ ộ ị gíá tr xã h i gian lao đ ng xã h i c n thi ứ ế t’.
ị ậ 1. Qui lu t Gíá tr
Yêu c u ầ
ệ ủ t c a ng
Trong lĩnh v c s.xự ứ ả
: M c hao phí lao đ ng cá bi ấ ứ ợ
Trong lĩnh v c trao đ i
ộ ườ ả i s n ộ ớ xu t ph i phù h p v i m c hao phí xã h i (TGLĐXHCT) ự ổ :
10/12/17
69
ổ ả ắ Ph i trao đ i theo nguyên t c ngang giá
ị ậ 1. Qui lu t Gíá tr
ứ
ươ
ạ ộ
ng th c ho t đ ng c a QLGT ủ
ủ ự ế ộ
s bi n đ ng c a giá
ị ườ
b) Ph ạ ộ QLGT ho t đ ng thông qua ng
ả ể ứ
ữ ệ ủ ự ị ệ ị
ả ộ
ả
c ả trên th tr Giá c là hình th c bi u hi n c a Giá tr , tuy nhiên ả gi a Giá c và Gíá tr luôn có s chênh l ch. Giá c ị luôn dao đ ng quanh Gíá tr . ớ ủ ự ế ị ườ c tình hình th tr i s.x k.d bi ị Thông qua s bi n đ ng c a Giá c so v i Gíá tr ng, và
ợ
(cid:0) ệ ệ tín hi u, ệ v a làừ m nh l nh ị ủ c a th
10/12/17
70
ườ ộ ế ượ ườ t đ mà ng ạ ộ ề ỉ đi u ch nh các ho t đ ng cho phù h p ả ừ Giá c v a là ng tr
ị ậ 1. Qui lu t Gíá tr
ủ
ứ ấ
ề ủ
ị ườ ế
ụ c) Tác d ng c a QLGT ế ả ấ : Đi u ti Th nh t ộ ng luôn bi n đ ng
ư t s n xu t và l u thông hàng ầ → Giá c h.h ả ệ hóa Do tác đ ng c a quan h cung c u ộ → Ph n ánh s m t ự ấ ả trên th tr cân đ iố ế ộ
ớ ầ N u trong m t ngành : ơ Cung l n h n C u: Giá c
ẽ ể
ả ả ↓ và < Gíá tr ị → Ng ặ ế i ườ ầ ư ướ ng đ u t ↓ và Cung ≈
s.x s thu hep qui mô ho c chuy n h sang các ngành khác → K t qu : Cung C uầ
ượ ả ầ ỏ ơ Cung nh h n C u: Giá c c m r ng ở ộ → K t qu : Cung ế ả ↑ và > Gíá tr ị → Qui mô ↑ và Cung ≈
71
s.x đ C uầ 10/12/17
ị ậ 1. Qui lu t Gíá tr
ả ế ợ ậ ỹ Th haiứ : Kích thích c i ti n k thu t, h p lý hóa
ấ
ế ề Trong n n kinh t
Ng
ệ ợ ớ ườ t phù h p v i
ộ hao phi xã h i thi s có l ợ ồ ạ i, t n t
Ng
ườ ứ
i ệ ớ ẽ ấ ợ ỗ ố ộ ị ộ s.x, tăng năng su t lao đ ng hàng hóa ứ i s.x nào có m c hao phí cá bi ẽ i s.x nào có hao phí cá bi i, l ơ t l n h n m c hao v n, phá s n …
ể ứ
ỗ ể ả
ấ ả ế ợ ậ
ượ ừ c kích thích, không ng ng K t qu : LLSX đ
72
ả phí xã h i qui đ nh s b t l (cid:0) ườ ạ ữ i s.x Đ đ ng v ng trong c nh tranh, m i ng ấ ừ ả ph i không ng ng ph n đ u, gi m thi u hao phí cá ỹ ệ ằ t b ng cách c i ti n k thu t, h p lý hóa s.x, tăng bi NSLĐ. (cid:0) ả ế phát tri nể . 10/12/17
ị ậ 1. Qui lu t Gíá tr
ệ ự ọ ọ ự ự Th baứ : Th c hi n s ch n l c t nhiên và phân
hóa giàu nghèo trong xã h i ộ ộ ị ứ
ợ ớ ạ ườ ứ ỗ ể ệ ủ Trong cu c ch y đua theo Gíá tr , m c hao phí cá i có th không phù h p v i m c t c a m i ng
bi hao phí xã h i ộ ữ Nh ng ng i làm gi ỏ → Hao phí cá bi i t ệ < Hao phí
ườ xã h i ộ → Tr nên giàu có ở ườ ặ → Hao
ặ ả ữ Nh ng ng phí cá bi i làm kém ho c không g p may t ệ > Hao phí xã h i ộ → Phá s n, nghèo đói
10/12/17
73
(cid:0) ệ ả ấ Phat sinh quan h s n xu t TBCN
ờ ủ
ự
2. S ra đ i c a PTSX TBCN
ề ộ ủ
M t làộ
ề ả ậ ng ti n
ứ do bán s c lao
D i tác đ ng c a
ả Hai là: Ph i có nh ng ng ể ố ộ ề Hai đi u ki n trên s d n đ
ữ ị ướ ộ đ ng đ s ng, do b t ậ ủ Qui lu t giá tr ướ ệ ễ
ậ ạ . ấ quá trình này di n ra r t lâu dài, ch m ch p ử ậ ị Vì v y trong l ch s , giai c p t
ủ ủ ằ ệ PTSX.TBCN ra đ iờ khi h i đ 2 đi u ki n: ố ượ ộ ượ c m t kh i l : Ph i t p trung đ ộ ố ườ ủ ủ ớ c a đ l n vào trong tay m t s ng i ườ ự i t ạ ế c đo t h t TLSX ị, ẽ ầ ượ c xác l p, tuy nhiên ậ ẩ ấ ư ả s n đã đ y nhanh Tích lũy nguyên th y c a
10/12/17
74
ế ti n trình trên b ng quá trình CNTB
ờ ủ
ự
2. S ra đ i c a PTSX TBCN
là quá trình tích lũy
Tích lũy nguyên thu c a CNTB ẩ ị
ờ ủ ệ ự ữ ệ ỷ ủ ự ban đ u, chu n b cho s ra đ i c a PTSX. TBCN ằ c th c hi n b ng nh ng bi n ầ Quá trình này đ
ượ ạ ự
ữ ướ ườ ả ỏ i s n xu t nh trong n ướ c
ạ ụ
ươ ẳ ng m i b t bình đ ng
10/12/17
75
(cid:0) ờ ủ ư pháp hành chính và b o l c nh : ấ T c đo t nh ng ng ộ ị Chinh ph c và khai thác thu c đ a Buôn bán nô lệ ạ ấ Th v.v. ẩ Đ y nhanh quá trình ra đ i c a PTSX TBCN
