LAÄP TRÌNH WEB ĐỘNG VÔÙI
PHP / MySQL
GUESTBOOK
CATALOG
FORUM
SHOPPING CART
PHAÀN 1
Toáng Phöôùc Khaûi (toång hôïp& bieân dòch)
Giôùi thieäu
Chuùng ta haõy thöïc hieän moät chuyeán ñi thaàn thoaïi, trong chuyeán ñi naøy chuùng ta seõ
khaùm phaù ngoaïi hình cuõng nhö noäi taïi cuûa MySQL vaø PHP moät caùch thaät tæ mæ. Ñaây laø
moät cuoäc haønh trình ñaày nhöõng thuù vò vaø baát ngôø.
Okie, coù leõ toâi coù veû hôi laïc quan phaûi khoâng caùc baïn. Neáu nhö baïn ñoàng quan ñieåm
vôùi toâi treân moät phöông dieän naøo ñoù, trong cuoäc haønh trình naøy baïn seõ coù ngay söï giuùp
ñôõ moãi khi gaëp phaûi nhöõng söï nhaøm chaùn. Haõy ñoái maët söï thaät ngay nheù: Troø chôi laäp
trình öùng duïng khoâng phaûi luùc naøo cuõng deã nuoát ñaâu. Trong baát kyø cuoäc thaùm hieåm
naøo thì chaéc chaén caùc baïn seõ phaûi coù nhöõng giaây phuùt naûn loøng, ñoù laø luùc gaëp phaûi söï
coá loãi cuù phaùp hoaëc ñoâi khi laø nhöõng ñoaïn maõ khoâng cho keát quaû nhö mong muoán.
Nhöng ngoaøi nhöõng vieäc ñoù ra, toâi nghó laø coù moät lyù do thaät chính ñaùng ñeán caùc baïn
ñeán vôùi chuùng toâi ôû ñaây. Laäp trình Web ñang laø moät cuoäc chôi ñaày höùa heïn hieän nay
cuõng nhö töông lai. Baát keå baïn coù kieán thöùc cô sôû laäp trình cho baát kyø loaïi ngoân ngöõ
naøo nhö Visual Basic, Cobol, hay baïn chæ bieát veà HTML vaø JavaScript, thì hoâm nay
baïn vaãn coù cô hoäi ñeå naém baét caùc kinh nghieäm môùi meû veà laäp trình öùng duïng Web.
Toâi nghó laø khoâng coù söï keát hôïp naøo toát hôn giöõa PHP vaø MySQL. Soá löôïng ngöôøi söû
duïng ngoân ngöõ naøy caøng gia taêng, PHP vaø MySQL ñaõ trôû thaønh raát thoâng duïng,
nhöõng ñoøi hoûi löôïng ngöôøi bieát caùc coâng cuï laäp trình naøy cuõng taêng theo. Moät chuùt xíu
nöõa toâi seõ noùi roõ cho baïn bieát taïi sao laïi phaûi söû duïng PHP vaø MySQL. Nhöng tröôùc
heát toâi muoán baïn haõy khaûo saùt qua kieán truùc sô boä cuûa öùng duïng Web. Vì chæ khi baïn
naém baét ñöôïc ñieàu naøy thì toâi môùi coù theå tieáp tuïc trình baøy chi tieát raèng taïi sao PHP vaø
MySQL laø trung taâm cuûa moâi tröôøng phaùt trieån öùng duïng Web.
Tröôùc khi tieáp tuïc, toâi nghó raèng baïn ñaõ ñoïc nhöõng gì toâi ñaõ giôùi thieäu vaø hieåu noù. Chuùng ta tieáp tuïc ñi
thoâi!
Kieán truùc cô baûn
Kieán truùc caên baûn nhaát ñeå trang Dynamic Web hoaït ñoäng ñöôïc laø noù phaûi laøm vieäc
treân moâ hình client/server. Noâm na laø moãi thöù client hay server ñeàu ñaûm ñöông moät
chöùc naêng rieâng ñeå hoaøn thaønh coâng vieäc chung ñoù laø cho ra moät trang Web ñoäng.
Caùc baïn coù leõ ñaõ quen thuoäc vôùi chöông trình WinWord ñeå soaïn vaên baûn, noù coù theå
hoaït ñoäng ñoäc laäp treân baát kyø maùy tính naøo chaúng caàn quan taâm tôùi caùi gì laø client hay
caùi gì laø server. ÖÙng duïng Web thì khaùc haún, phaûi coù moät moâ hình server coù theå laø
moät maùy tính laøm server thoâi, nhaèm taäp trung hoaù vieäc xöû lyù döõ lieäu. Coøn caùc client,
coøn ñöôïc hieåu noâm na laø maùy tính cuûa ngöôøi söû duïng phaûi ñöôïc noái maïng vôùi server,
giaû söû caùc maùy naøy truy caäp vaøo moät Website chaúng haïn, thì coù nghóa hoï ñaõ truy caäp
vaøo server, sau ñoù laáy döõ lieäu töø server veà theå hieän leân maùy mình. Cuøng moät luùc coù
theå coù haøng traêm ngöôøi (client) truy caäp vaøo cuøng moät Website ñöôïc xöû lyù taäp trung
treân server, töông töï nhö moät ñaùm treû xuùm nhau giaønh phaàn cuûa mình töø moät caùi baùnh.
Client (ngöôøi Vieät taïm ñoïc laø klai-ôøn)
Caùc öùng duïng maø baïn phaùt trieåân treân neàn MySQL vaø PHP söû duïng tính naêng single
client ñoù laø trình duyeät Web. Tuy nhieân, khoâng phaûi ñaây chæ laø ngoân ngöõ duy nhaát ñeå
phaùt trieån öùng duïng Web. Ñoái vôùi nhöõng öùng duïng phöùc taïp ñoøi hoûi multi-client hoaëc
caàn caùc tính naêng baûo trì (chuùng ta seõ baøn tính naêng naøy sau), thì öùng duïng Java
applet seõ höõu duïng cho vieäc naøy. Chæ tröø tröôøng hôïp baïn caàn söû duïng öùng duïng thôøi
gian thöïc nhö öùng duïng chat chaúng haïn, thì baïn Java Applet môùi caàn thieát. ÔÛ ñaây
chuùng ta khoâng baøn tôùi laäp öùng duïng cho chuyeän taùn gaãu maø chæ taäp trung vaøo öùng
duïng duyeät Web neân khoâng ñuïng chaïm gì tôùi Java Applet caû.
Nhö baïn ñaõ bieát ngoân ngöõ khôûi thuyû cho vieäc duyeät Web laø HTML. HTML cung caáp
haøng taù nhöõng theû leänh (Tag) cho pheùp theå hieän trang Web theo nhieàu kieåu caùch khaùc
nhau. Neáu baïn chöa coù kieán thöùc cô sôû veà HTML thì coù theå chaïy ra ngoaøi mua ngay
moät quyeån saùch hoaëc download treân internet xuoáng caùc baøi hoïc höôùng daãn. Baïn
khoâng neân boû ra quaù nhieàu thôøi gian ñeå hoïc veà HTML. Ngoaøi HTML ra caùc trình
duyeät Web coøn cho pheùp caùc add-in hoã trôï nhieàu thöù khaùc nhö RealPlayer, Flash,
Shockwave, hoaëc hoã trôï veà Javascript hoaëc XML. Nhöng ôû ñaây chuùng toâi chæ taäp trung
treân nhöõng gì caàn thieát cho söï hoäi nhaäp cuûa baïn – ñoù laø HTML.
Server (ngöôøi Vieät taïm ñoïc laø sô-vô)
Haàu heát caùc öùng döïng Web ñeàu hoaït ñoäng taäp trung treân Server. Moät öùng duïng ñaëc
tröng goïi laø Web Server seõ ñaûm traùch vieäc giao tieáp vôùi caùc trình duyeät. Moät Cô sôû döõ
lieäu (CSDL) treân Server seõ löu tröõ taát caû nhöõng thoâng tin ñaùp öùng yeâu caàu cho coâng
vieäc cuûa öùng duïng Web. Keá tieáp, baïn caàn phaûi coù moät ngoân ngöõ laøm vai troø "chuù beù
lieân laïc" giöõa Web Server vaø CSDL treân server. Ngoân ngöõ naøy cuõng thöïc hieän caùc
coâng vieäc xöû lyù thoâng tin ñeán vaø ñi töø Web Server.