Bài giảng Luật Hình sự Việt Nam - Bài 1: Khái quát chung về Luật Hình sự Việt Nam

Chia sẻ: HidetoshiDekisugi HidetoshiDekisugi | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:16

Thêm vào BST

Báo xấu

44
lượt xem 8
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Bài giảng Luật Hình sự Việt Nam - Bài 1: Khái quát chung về Luật Hình sự Việt Nam. Bài này cung cấp cho học viên những kiến thức về: khái niệm Luật Hình sự; đối tượng điều chỉnh của Luật Hình sự; nhiệm vụ của Luật Hình sự; các nguyên tắc của Luật Hình sự; cấu trúc và Hiệu lực của Bộ luật Hình sự Việt Nam;... Mời các bạn cùng tham khảo!

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Bài giảng Luật Hình sự Việt Nam - Bài 1: Khái quát chung về Luật Hình sự Việt Nam

LUẬT HÌNH SỰ VIỆT NAM MÃ HỌC PHẦN: BLAW 2621 BỘ MÔN LUẬT CĂN BẢN KHOA KINH TẾ - LUẬT ĐẠI HỌC THƯƠNG MẠI
Nội dung • Bài 1: Khái chung về Luật Hình sự Việt Nam • Bài 2: Tội phạm trong Luật Hình sự Việt Nam • Bài 3: Các yếu tố cấu thành tội phạm • Bài 4: Các giai đoạn thực hiện tội phạm và Đồng phạm trong Luật Hình sự Việt Nam • Bài 5: Trách nhiệm hình sự và Các trường hợp loại trừ tính chất nguy hiểm của hành vi • Bài 6: Hình phạt, Các biện pháp tư pháp và Quyết định hình phạt trong Luật Hình sự Việt Nam
BÀI 1 KHÁI QUÁT CHUNG VỀ LUẬT HÌNH SỰ VIỆT NAM
Bài 1 1. Khái niệm Luật Hình sự 2. Đối tượng điều chỉnh của Luật Hình sự 3. Nhiệm vụ của Luật Hình sự 4. Các nguyên tắc của Luật Hình sự 5. Cấu trúc và Hiệu lực của Bộ luật Hình sự Việt Nam
1. Khái niệm Luật hình sự • Luật hình sự là một ngành luật độc lập trong hệ thống pháp luật của Nhà nước. • Bao gồm tổng thể những quy phạm pháp luật do Quốc hội ban hành. • Xác định những hành vi nguy hiểm nào cho xã hội là các tội phạm; cơ sở của trách nhiệm hình sự; hình phạt; các biện pháp tư pháp và các chế định pháp lý hình sự khác có thể áp dụng đối với người phạm tội.
2. Đối tượng điều chỉnh và Phương pháp điều chỉnh của Luật hình sự • Đối tượng điều chỉnh của Luật Hình sự: Là các quan hệ xã hội phát sinh giữa Nhà nước và chủ thể phạm tội khi chủ thể này thực hiện hành vi tội phạm. • Phương pháp điều chỉnh của Luật hình sự: Là phương pháp quyền uy – phương pháp dùng quyền lực nhà nước để điều chỉnh quan hệ giữa nhà nước và chủ thể phạm tội. 6
3. Nhiệm vụ của Luật hình sự Điều 1 BLHS 2015: “Bộ luật hình sự có nhiệm vụ bảo vệ chủ quyền quốc gia, an ninh của đất nước, bảo vệ chế độ xã hội chủ nghĩa, quyền con người, quyền công dân, bảo vệ quyền bình đẳng giữa đồng bào các dân tộc, bảo vệ lợi ích của Nhà nước, tổ chức, bảo vệ trật tự pháp luật, chống mọi hành vi phạm tội; giáo dục mọi người ý thức tuân theo pháp luật, phòng ngừa và đấu tranh chống tội phạm”.
4. Các nguyên tắc của LHS Nh÷ng nguyªn t¾c Nh÷ng nguyªn t¾c c¬ b¶n ®Æc thï ph¸p chÕ hµnh vi b×nh ®¼ng tr-íc cã lçi ph¸p luËt Nh©n ®¹o ph©n ho¸ TNHS
5. Bộ Luật Hình sự Việt Nam Bộ Luật Hình sự Việt Nam là văn bản pháp luật hình sự do cơ quan quyền lực cao nhất ban hành quy định về tội phạm, hình phạt cũng như các chế định khác liên quan đến việc xác định tội phạm và hình phạt, đồng thời quy định nhiệm vụ và những nguyên tắc chung của LHS Việt Nam. 9
Bộ luật Hình sự 2015 gồm 3 Phần, 26 Chương, 426 Điều (thay vì Bộ Luật Hình sự 1999 gồm 2 Phần, 24 Chương, 344 Điều). Phần thứ nhất: Những quy định chung Gồm 12 chương , quy định những vấn đề chung về Tội phạm , Trách nhiệm hính ự và Hình phạt Phần thứ hai: Các tội phạm Gồm 14 chương, quy định cụ thể về các tội phạm Phần thứ ba: Điều khoản thi hành
Hiệu lực của BLHS Việt Nam a. Hiệu lực của BLHS theo không gian • Là phạm vi áp dụng của đạo luật đó đối với hành vi phạm tội thực hiện trong không gian nhất định và đối với một số người nhất định. • Chịu sự chi phối của các nguyên tắc chủ quyền quốc gia và nguyên tắc quốc tịch. 11
Hiệu lực của BLHS Việt Nam Hiệu lực của BLHS đối với hành vi phạm tội xảy ra trên lãnh thổ VN: – Khoản 1 Điều 5 BLHS quy định: “BLHS được áp dụng đối với mọi hành vi phạm tội thực hiện trên lãnh thổ nước CHXHCN VN”. – Khoản 2 Điều 5 BLHS quy định: “Đối với người nước ngoài phạm tội trên lãnh thổ nước CHXHCN VN thuộc đối tượng được hưởng các quyền miễn trừ ngoại giao hoặc quyền ưu đãi và miễn trừ về lãnh sự theo pháp luật Việt Nam, theo các điều ước quốc tế mà nước CHXHCN VN ký kết hoặc tham gia hoặc theo tập quán quốc tế, thì vấn đề trách nhiệm hình sự của họ được giải quyết bằng con đường ngoại giao”. 12
HIỆU LỰC CỦA BLHS ViỆT NAM Hiệu lực của BLHS đối với hành vi phạm tội xảy ra ở ngoài lãnh thổ VN: Điều 6 BLHS quy định: “1. Công dân Việt Nam phạm tội ở ngoài lãnh thổ nước CHXHCNVN có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự tại Việt Nam theo Bộ luật này. Quy định này cũng được áp dụng đối với người không quốc tịch thường trú ở nước CHXHCNVN. 2. Người nước ngoài phạm tội ở ngoài lãnh thổ nước CHXHCNVN có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự theo BLHS Việt Nam trong những trường hợp được quy định trong các điều ước quốc tế mà nước CHXHCNVN ký kết hoặc tham gia”. 13
Hiệu lực của BLHS Việt Nam b. Hiệu lực của BLHS theo thời gian • Về nguyên tắc: Là phạm vi áp dụng của đạo luật đó với hành vi phạm tội thực hiện trong khoảng thời gian nhất định. “Điều luật được áp dụng đối với một hành vi phạm tội là điều luật đang có hiệu lực thi hành tại thời điểm mà hành vi phạm tội được thực hiện” (Khoản 1 Điều 7 BLHS). 14
Hiệu lực của BLHS Việt Nam c. Hiệu lực hồi tố của BLHS trong LHSVN • Là hiệu lực của đạo luật được áp dụng đối với hành vi phạm tội được thực hiện trước khi đạo luật đó có hiệu lực thi hành. • Trường hợp áp dụng – Mang tính nhân đạo khi đạo luật mới khoan hồng hơn so với luật cũ. – Sự cần thiết bảo vệ lợi ích của Nhà nước, của xã hội và công dân. • Trường hợp không được áp dụng hiệu lực trở về trước – Quy định trách nhiệm pháp lý mới. – Quy định trách nhiệm pháp lý nặng hơn. 15
HiỆU LỰC HỒI TỐ CỦA BLHS • Hiệu lực của điều luật mới không có lợi cho người phạm tội: không có hiệu lực hồi tố. Điều luật mới không có lợi cho người phạm tội là điều luật có nội dung nghiêm khắc hơn so với luật cũ. Khoản 2 Điều 7 BLHS quy định: “Điều luật quy định một tội phạm mới, một hình phạt nặng hơn, một tình tiết tăng nặng mới hoặc hạn chế phạm vi áp dụng án treo, miễn trách nhiệm hình sự, miễn hình phạt, giảm hình phạt, xóa án tích và các quy định khác không có lợi cho người phạm tội, thì không được áp dụng đối với hành vi phạm tội đã thực hiện trước khi điều luật đó có hiệu lực thi hành”. • Hiệu lực của điều luật mới có lợi cho người phạm tội: có hiệu lực hồi tố. Điều luật mới có lợi cho người phạm tội là điều luật có nội dung khoan hồng hơn so với luật cũ. Khoản 3 Điều 7 BLHS quy định: “Điều luật xóa bỏ một tội phạm, một hình phạt, một tình tiết tăng nặng, quy định một hình phạt nhẹ hơn, một tình tiết giảm nhẹ mới hoặc mở rộng phạm vi áp dụng án treo, miễn trách nhiệm hình sự, miễn hình phạt, giảm hình phạt, xóa án tích và các quy định khác có lợi cho người phạm tội, thì được áp dụng đối với hành vi phạm tội đã thực hiện trước khi điều luật đó có hiệu lực thi hành”.