CH NG XVIIƯƠ
H TH NG PHÁP LU T
XÃ H I CH NGHĨA
1. Khái ni m h th ng pháp lu t XHCN.
Khái ni m : H th ng pháp lu t là t ng th các
QPPL, các nguyên t c, đnh h ng và m c đích ướ
c a pháp lu t có m i liên h m t thi t và th ng ế
nh t v i nhau, đc phân thành các ch đnh ượ ế
pháp lu t, các ngành lu t và đc th hi n ượ
trong các VBQPPL do c quan nhà n c ban ơ ướ
hành theo nh ng hình th c, th t c nh t đnh.
G m:
- V c u trúc bên trong : h th ng pháp lu t
đc h p thành t các quy ph m pháp lu t, ch ượ ế
đnh pháp lu t và ngành lu t.
- V hình th c bên ngoài: h th ng pháp lu t
đc c u thành t các văn b n quy ph m pháp ượ
lu t.
1.1 H th ng c u trúc c a PL
H th ng c u trúc c a pháp lu t: là c ơ
c u bên trong c a pháp lu t, là t ng th các
quy ph m pháp lu t có m i liên h n i t i
th ng nh t, đc phân đnh thành các ch ượ ế
đnh pháp lu t và ngành lu t
* Quy ph m pháp lu t
Quy ph m pháp lu t là thành t nh nh t
(t bào) trong h th ng c u trúc PL.ế
* Ch đnh pháp lu tế
Ch đnh pháp lu t bao g m m t s quy ế
ph m có nh ng đc đi m chung gi ng nhau
nh m đi u ch nh m t nhóm quan h xã h i
t ng ng.ươ
Ngành lu t :
Là h th ng các quy ph m pháp lu t đi u
ch nh các quan h xã h i trong m t lĩnh v c nh t
đnh c a đi s ng xã h i.
Có 2 căn c ch y u đ phân đnh các ngành ế
lu t:
- Ði t ng đi u ch nh ượ : là nh ng quan h xã h i
cùng lo i, thu c m t lĩnh v c c a đi s ng xã h i
c n có s đi u ch nh b ng PL. M i ngành lu t s
đi u ch nh m t lo i quan h xã h i đc thù.
- Ph ng pháp đi u ch nhươ : là cách th c tác đng
vào quan h xã h i thu c ph m vi đi u ch nh c a
ngành lu t đó. M i ngành lu t cũng có ph ng ươ
pháp đi u ch nh đc thù.
Có 2 ph ng pháp đi u ch nh ch y u:ươ ế
+ Ph ng pháp bình đng tho thu n ươ : là
cách th c tác đng mà đó nhà n c không ướ
can thi p tr c ti p vào các quan h pháp lu t ế
mà ch đnh ra khuôn kh và các bên tham gia
quan h pháp lu t có th th a thu n v i nhau
trong khuôn kh đó, các bên tham gia quan h
pháp lu t bình đng v i nhau v quy n và
nghĩa v pháp lý.
+ Ph ng pháp quy n uy ph c tùngươ : là
cách th c tác đng mà đó m t bên trong
quan h pháp lu t có quy n ra m nh l nh, còn
bên kia ph i ph c tùng.