Bài giảng Nhập môn Sự kiện và Giải trí Ngành Quản lý Giải trí và Sự kiện
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
----
CHƯƠNG 1. KHÁT QUÁT VỀ GIẢI TRÍ VÀ SỰ KIỆN
---------------------------------------------------------------------------
1.1. Khái niệm cơ bản
1.1.1. Sự kiện
Cho đến nay, “sự kiện” vẫn là một khái niệm có nhiều quan
niệm khác nhau, đôi khi là trái chiều. Có người hiểu sự kiện theo
nghĩa chỉ có những hoạt động mang tính xã hội cao, quy mô lớn,
có những ý nghĩa nhất định trong đời sống kinh tế xã hội mới
được xem là sự kiện. Có người lại hiểu sự kiện theo nghĩa rộng
hơn, có nghĩa là ngoài cách hiểu nói trên, sự kiện còn bao hàm
cả những hoạt động mang ý nghĩa cá nhân, gia đình hoặc cộng
đồng hẹp trong đời sống hàng ngày như tang ma, cưới hỏi, sinh
nhật, tiệc mời,… Cũng có những ý kiến cho rằng, sự kiện chủ
yếu là các hoạt động liên quan đến hoạt động thương mại, tiếp
thị của DN như hội thảo, hội nghị, khai trương, giới thiệu sản
phẩm, hội chợ, triển lãm,…
Theo Từ điển Tiếng Việt (1988), sự kiện là "sự việc có ý
nghĩa ít nhiều quan trọng đã xảy ra” nhưng cách giải thích này
1
Mục đích, yêu cầu
Sau khi học xong chương 1, người học cần nắm được các nội dung sau:
1.1. Khái niệm cơ bản
1.2. Tác động của hoạt động giải trí, sự kiện
1.2.1. Tác động chính trị
1.2.2. Tác động kinh tế
1.2.3. Tác động văn hóa, xã hội
1.2.4. Tác động tự nhiên – môi trường
1.3. Lịch sử ra đời của giải trí, sự kiện
Downloaded by VDOC Online Solutions (vdochcm@gmail.com)
lOMoARcPSD|42620215
Bài giảng Nhập môn Sự kiện và Giải trí Ngành Quản lý Giải trí và Sự kiện
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
----
là khá sơ lược. Các học giả trong nước chưa nghiên cứu nhiều
về sự kiện, song có thể kể đến quan niệm của ông Lương Hồng
Quang (2009) cho rằng “sự kiện được dùng để mô tả các nghi
lễ, các buổi giới thiệu, trình diễn, hay các lễ kỷ niệm được lập
kế hoạch và được tạo ra để đánh dấu những cột mốc của cá
nhân, tổ chức hay cộng đồng với các mục đích chính trị, kinh
tế, xã hội và văn hóa hoặc mục đích hợp tác”. Cũng theo ông
Lương Hồng Quang, sau thời kỳ Đổi mới, cùng với sự mở cửa và
hội nhập quốc tế đã xuất hiện các hiện tượng văn hóa mới như
một lẽ tất yếu. Đó chính là các sự kiện được tổ chức rất khác
với lễ hội truyền thống. Các sự kiện ngày nay trở thành tâm
điểm của đời sống văn hóa, đặc biệt là văn hóa đô thị để con
người đánh dấu những thời điểm trong sinh cảnh gia đình và
cộng đồng. Trên cơ sở này xuất hiện sự ra đời của “công
nghiệp sự kiện” với sự kết hợp giữa các yếu tố tri thức, thương
mại, du lịch, văn hóa - nghệ thuật.
1.1.2. Sự kiện đặc biệt
Cùng với thuật ngữ “sự kiện”, Cao Đức Hải (2014) chỉ rõ một
số tài liệu sử dụng cụm từ “sự kiện đặc biệt” để chỉ “các sự kiện
có tính khác thường, quy mô vượt trội và ý nghĩa trọng đại, có
tầm thu hút và lan tỏa lớn lao…” và “như sự độc nhất vô nhị hoặc
theo chu kỳ nhiều năm mới có một lần” nhưng cũng thừa nhận
“vì tính đa dạng phong phú và rộng khắp của các sự kiện nên rất
khó khăn trong việc xây dựng một định nghĩa bao trùm có tính
thuyết phục”.
Như vậy, khi xem xét hai thuật ngữ này trong nghiên cứu
của các học giả nước ngoài cho thấy, Getz, D. (1991) và công
trình sau này vào năm 1997 cho rằng sự kiện được định nghĩa
2
Downloaded by VDOC Online Solutions (vdochcm@gmail.com)
lOMoARcPSD|42620215
Bài giảng Nhập môn Sự kiện và Giải trí Ngành Quản lý Giải trí và Sự kiện
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
----
chính xác nhất trong bối cảnh của nó. Getz, (1997) cho rằng:
“Các sự kiện đều diễn ra trong một thời gian ngắn, và mọi sự
kiện đều là sự phối hợp giữa thời gian, sự sắp xếp, quản trị và
nhân sự” (Events are transient, and every event is a unique
blending of its duration, setting, management and people). Ông
đưa ra 2 cách tiếp cận về sự kiện:
-Một là theo cách tiếp cận từ nhà tổ chức sự kiện, thì sự
kiện có tính chất độc nhất, xảy ra một lln hoặc không thường
xuyên bên ngoài các chương trình, hoặc các hoạt động thường
xuyên của cơ quan tài trợ hoặc tổ chức.
-Hai là theo cách tiếp cận từ khách hàng và khách mời thì
một sự kiện là cơ hội hoặc trải nghiệm văn hóa bên ngoài sự lựa
chọn thông thường hoặc đằng sau những trải nghiệm thường
ngày.
Theo Getz (1997) thì các đặc trưng của sự kiện không thể
không có: không khí đặc biệt với tinh thln lễ hội, tính độc đáo,
chất lượng, tính xác thực, truyền thống, lòng hiếu khách, chủ đề
và chủ nghĩa tượng trưng… và tùy vào phạm vi, quy mô, các
tính chất đó được thể hiện ở mức độ và smc thái khác nhau
nhưng phải đem đến một không gian và thời gian đặc biệt cho
các đối tượng mà mình hướng tới, một thông điệp nào đó, được
thể hiện bằng các thủ pháp văn hóa nghệ thuật mang tính biểu
trưng.
Goldblatt (2005) thì định nghĩa sự kiện là “khoảnh khắc thời
gian độc nhất được tổ chức với nghi lễ và nghi thức riêng biệt
nhằm đáp ứng nhu cầu cụ thể” (a unique moment in time
celebrated with ceremony and ritual to satisfy speci昀椀c needs).
3
Downloaded by VDOC Online Solutions (vdochcm@gmail.com)
lOMoARcPSD|42620215
Bài giảng Nhập môn Sự kiện và Giải trí Ngành Quản lý Giải trí và Sự kiện
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
----
Có thể nhận thấy sự chưa rõ ràng của việc phân định giữa sự
kiện và sự kiện đặc biệt trong những định nghĩa trên đây. Phln
nào là do các tác giả đã quá chú trọng tới quy mô, phạm vi thay
vì loại hình. Vấn đề ở đây là cln chỉ ra, những điều gì sẽ biến một
sự kiện bình thường thành một sự kiện đặc biệt. Theo Mathew, D.
(2008) trong Special Event Production: The Process, (Quy trình
sản xuất sự kiện đặc biệt), một sự kiện đặc biệt phải đảm bảo các
yêu clu sau:
- Được tổ chức trong một khoảng thời gian cố định, nên là
vài giờ hoặc vài ngày là phù hợp nhất.
- Là một hoạt động không thường xuyên, định kỳ vài tháng
hoặc vài năm.
- Có thể là một phln của một chuỗi các hoạt động thường
xuyên nhưng phải là thành phln mang tính chất khác biệt.
- Có tính chất độc nhất.
- Được yêu clu thực hiện bởi một hoặc một vài đơn vị chủ
trì.
- Được lên kế hoạch và kiểm soát
- Có một lượng khán giả trực tiếp riêng biệt khác với những
người tổ chức hay tham dự tại một địa điểm được lựa chọn.
Như vậy các sự kiện có thể có tính nghi lễ (các lễ ks niệm)
hay ít mang tính nghi lễ (các cuộc hội nghị, gặp gt) song đều có
tính tổ chức rất cao, với sự phối hợp của nhiều bộ phận trên một
ý tưởng thống nhất, một khung chương trình hoàn chỉnh, với các
quy mô tổ chức khác nhau. Từ định nghĩa của Getz và Mathew,
D., có thể mở rộng ra như sau: Sự kiện là sự phối kết hợp giữa
các quy tmc về quản trị, thời gian, nhân sự (người tổ chức),
người tham dự và địa điểm (Event is the blending and linkages
4
Downloaded by VDOC Online Solutions (vdochcm@gmail.com)
lOMoARcPSD|42620215
Bài giảng Nhập môn Sự kiện và Giải trí Ngành Quản lý Giải trí và Sự kiện
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
----
between the disciplines of management, time, sta昀昀, attendees
(people) and venue(s)). Sự kiện là các hoạt động có chủ đích,
xảy ra tại một địa điểm và một thời gian nhất định, nhằm
truyền tải thông điệp và nội dung của chương trình đó đến các
đối tượng tham gia.
1.2. Tác động của hoạt động giải trí, sự kiện
1.2.1. Tác động chính trị của sự kiện
Sự kiện không chỉ có tác động đến du lịch, văn hóa xã hội,
môi trường… mà sự kiện còn tác động đến chính trị. Điều này
được thể hiện ở ba điểm sau: thứ nhất, sự kiện góp phln nâng
cao vị thế, tlm ảnh hưởng của quốc gia trên trường quốc tế; thứ
hai, sự kiện góp phln nâng tlm hình ảnh của quốc gia; thứ ba,
sự kiện mang thông điệp chính trị và truyền tải thông điệp tới
công chúng.
1.2.1.1. Tác động tích cực
a) Tăng cường uy tín quốc gia
Sự kiện là cơ hội để giới thiệu những đặc điểm độc đáo của
môi trường nơi TCSK. Việc TCSK có thể giúp cải tạo hệ thống cơ
sở hạ tlng, giao thông đi lại, giúp cải tạo đô thị. Chính quyền
các nước đều nhận ra khả năng của sự kiện trong việc tăng
cường uy tín của các chính trị gia, các địa phương, các quốc gia.
Chính vì vậy các chính quyền rất tích cực trong việc đăng cai tổ
chức các sự kiện lớn nhằm nâng cao uy tín vị thế trên trường
quốc tế, thu hút vốn đlu tư và tăng cường sự đoàn kết, đồng
thuận trong xã hội,tạo cơ hội phát triển kỹ năng quản trị. Ví dụ:
Thế vận hội tổ chức tại Bmc Kinh (Trung Quốc) năm 2008 đã tận
dụng cơ hội này để thể hiện tài TCSK với số lượng người tham
5
Downloaded by VDOC Online Solutions (vdochcm@gmail.com)
lOMoARcPSD|42620215