Bài 8 Nhà nước chủ nghĩa xã hội Việt Nam thuộc Bài giảng Pháp luật đại cương trình bày về sự ra đời của nhà nước XHCN, bản chất nhà nước XHCN, chức năng của nhà nước XHCN, hình thức của nhà nước XHCN, bộ máy nhà nước XHCN, xây dựng Nhà nước pháp quyền XHCN.
Chủ đề:
Nội dung Text: Bài giảng Pháp luật đại cương - Bài 8: Nhà nước chủ nghĩa xã hội Việt Nam
- NHÀ NƯỚC XÃ HỘI CHỦ NGHĨA
1. Sự ra đời của nhà nước XHCN
2. Bản chất nhà nước XHCN
3. Chức năng của nhà nước XHCN
4. Hình thức của nhà nước XHCN
5. Bộ máy nhà nước XHCN
6. Xây dựng Nhà nước pháp quyền XHCN
- 1. Sự ra đời của nhà nước XHCN
1.1 Tính tất yếu khách quan
1.2 Quá trình hình thành các nhà nước XHCN
- 1.1 Tính tất yếu khách quan
Tiền đề kinh tế:
– Mâu thuẫn QHSX và LLSX và khủng hoảng kinh tế
– Mô hình của phương thức sản xuất XHCN tỏ ra ưu việt hơn
Tiền đề chính trị - xã hội:
– Mâu thuẫn giai cấp trong xã hội tư bản
– Giai cấp vô sản lớn mạnh và đại diện cho phương thức sản xuất
tiên tiến
– Giai cấp vô sản được nhân dân lao động ủng hộ
– Giai cấp vô sản được trang bị hệ tư tưởng Mác xít
Các yếu tố khác
– Phong trào giải phóng thuộc địa
– Sự tan rã của chủ nghĩa Phát xít
– Hình thành hệ thống XHCN
- 1.2 Quá trình hình thành các nhà nước
XHCN
Diễn biến:
- Sự ra đời của Công xã Paris năm 1791
- Nhà nước Xô viết năm 1917
- Các nhà nước Dân chủ nhân dân ra đời và nhà nước
XHCN
Phương thức xây dựng nhà nước XHCN:
- Tiến hành cách mạng giải phóng dân tộc và/ hoặc
cách mạng dân chủ nhân dân
- Sau khi độc lập, tiến hành cải tạo theo hướng CNXH
- 2. Bản chất nhà nước XHCN
Bản chất giai cấp
- Giai cấp công nhân là lực lượng lãnh đạo
- Quyền lực nhà nước dựa trên liên minh các giai cấp
Vai trò xã hội
- Đảm bảo lợi ích chung của toàn bộ xã hội
- Mục đích thực hiện vì lợi ích chung, ý chí chung và
vì sự thống nhất xã hội.
Mối liên hệ
- Nhà nước XHCN vẫn mang tính giai cấp nhưng có
cơ sở giai cấp rộng hơn
- Tính xã hội ngày càng được mở rộng hơn.
- 3. Chức năng của nhà nước XHCN
Chức năng đối nội
- Chức năng tổ chức, quản lý kinh tế
- Chức năng giữ vững an ninh trật tự, an toàn xã hội
- Chức năng quản lý văn hoá, giáo dục, tư tưởng và
những lĩnh vực xã hội khác
Chức năng đối ngoại
- Chức năng bảo vệ tổ quốc XHCN
- Mở rộng quan hệ hợp tác quốc tế
- 4. Hình thức của nhà nước XHCN
Hình thức chính thể
– Công xã Pari; Cộng hoà xô viết: Cộng hoà dân chủ nhân dân
– Nguồn gốc quyền lực từ nhân dân
– Cách thức thành lập bầu cử kết hợp bổ nhiệm
– Mối quan hệ phối hợp, thống nhất, có kế thừa sự phân công
phân nhiệm theo học thuyết phân quyền
– Mở rộng sự tham gia của nhân dân vào bộ máy nhà nước
Hình thức cấu trúc
– Nhà nước đơn nhất
– Nhà nước liên bang
Chế độ chính trị
– Chế độ chính trị dân chủ XHCN
– Hệ thống chính trị có Đảng Cộng sản lãnh đạo
– Tổ chức Mặt trận đoàn kết dân tộc
- 5. Bộ máy nhà nước XHCN Việt Nam
Cơ quan lập pháp: Là cơ quan quyền lực, hình thành bằng
bầu cử, đóng vai trò lập pháp, giám sát...
Hệ thống cơ quan hành pháp: Cơ quan chấp hành, điều
hành, do Quốc hội hình thành và đóng vai trò thi hành
pháp luật
Hệ thống quan xét xử là hệ thống Tòa án nhân dân, hình
thành do bầu và bổ nhiệm, chức năng xét xử và giải
quyết tranh chấp
Hệ thống cơ quan kiểm sát gồm Viện kiểm sát nhân dân
các cấp, hình thành do bầu và bổ nhiệm, đóng vai trò
kiểm tra giám sát và thực hiện quyền công tố
Nguyên thủ quốc gia là Chủ tịch nước do Quốc hội bầu,
đóng vai trò nguyên thủ quốc gia
Các nguyên tắc: Dân chủ xã hội chủ nghĩa; Đảng lãnh đạo; Nguyên tắc tập quyền
xã hội chủ nghĩa; Tập trung dân chủ
- 6. Xây dựng nhà nước pháp quyền XHCN
6.1 Đặc trưng của nhà nước pháp quyền
6.2 Yêu cầu của việc xây dựng nhà nước pháp
quyền XHCN Việt Nam
- 6.1 Đặc trưng của nhà nước pháp quyền
Tính tối cao của hiến pháp so với quyền lực của nhà
nước.
Các chủ thể, đặc biệt là Nhà nước phải tuân theo pháp
luật
Hệ thống tư pháp độc lập
Luật phải công bằng và ổn định
Luật phải minh bạch và dễ tiếp cận
Luật phải được áp dụng có hiệu quả
Các quyền con người phải được bảo vệ
Luật có thể được thay đổi với thủ tục chặt chẽ và minh
bạch
- 6.2 Yêu cầu của việc xây dựng nhà nước pháp
quyền XHCN Việt Nam
• Nền dân chủ gián tiếp vẫn phải hạn chế quyền lực
nhà nước bằng pháp luật - Nhà nước pháp quyền
• Nhà nước pháp quyền XHCN có bản chất giai
cấp không bóc lột
• Không nhất thiết phải thực hiện chế độ đa đảng
nhưng Đảng lãnh đạo phải tuân thủ pháp luật, thể
chế hoá sự lãnh đạo bằng luật.
Thêm vào BST
Báo xấu
Download
Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ
