C

Nk

=

ele

B

Δ∂ E ∂ T

T T F

b. NhiÖt dung cña kim lo¹i ë nhiÖt ®é thÊp c. §é dÉn nhiÖt cña kim lo¹i:

2

2

2

2

nk

T

τ

π

=

=

KlCv =

ele

lv F

T 2

1 3

π 3

nk B m3

F

2

2

2

π

π

ele

LT

=

=

=

2 Tk B 2 e3

B mv d. Quan hÖ gi÷a ®é dÉn ®iÖn vμ ®é dÉn nhiÖt cña kim lo¹i, §Þnh luËt Widermann-Franz: m.T τ 2 τ

2

L

8 − K/W10.45,2

Ω

=

H»ng sè Lorentz

k B e

K σ 0 2 ⎛π ⎜ 3 ⎝

nk B ne.m3 2 ⎞ =⎟ ⎠

IV.2. M« h×nh vïng n¨ng l−îng tÝnh ®Õn t−¬ng t¸c cña c¸c ®iÖn tö ho¸ trÞ víi tr−êng thÕ tuÇn hoμn cña ion trong tinh thÓ

U(x)

+

+

+

+

2

2

)x(U

)x(

+

ψε=

(x)

2

d dx

⎞ ⎟ ψ⎟ ⎠

iGx

)x(

ikxe)k(C

ψ

)x(U

∑=

GeU

⎛ h ⎜ ⎜ m2 ⎝ ∑=

k

G Hμm sãng lμ hμm Block

r k

r G

±=

•Gi¶i quyÕt ®−îc c¸c vÊn ®Ò sau: a. T¹i biªn giíi vïng Brillouin

1 2

2

G

U

=

)

1

1

ε ± (1

h m2

1 2

⎛ ⎜ ⎝

2 ⎞ ±⎟ ⎠

2U1

b. GÇn biªn giíi Brillouin r G

r k

r δ±

±=

1 2

π/a k

1

)(

1

)(

±

+±ε=±ε k

1

22 δ h m2

2 λ U

1

⎞ ⎟⎟ ⎠

⎛ ⎜⎜ ⎝ Vïng cÊm cã bÒ réng Eg=2U1

•S¬ ®å vïng n¨ng l−îng:

S¬ ®å vïng më réng

-3π/a -2π/a -π/a 0 π/a 2π/a 3π/a k

MiÒn Brillouin thø nhÊt

vïng cho phÐp

Tãm t¾t: (cid:1) Do t−¬ng t¸c víi tr−êng thÕ tuÇn hoμn cña c¸c Ion trong tinh thÓ, n¨ng l−îng cña ®iÖn tö ho¸ trÞ chia thμnh c¸c vïng cho phÐp vμ vïng cÊm xen kÏ nhau

vïng cÊm

Gi¶i thÝch tÝnh chÊt ®iÖn cña c¸c tinh thÓ: ε

V DÉn V DÉn

Kim lo¹i

Kim lo¹i

§iÖn m«i

B¸n dÉn, b¸n kim (cid:4) §iÖn m«i: Vïng ho¸ trÞ ®iÒn ®Çy 100% ®iÖn tö ho¸ trÞ, vïng dÉn trèng 100% (cid:5) Kim lo¹i : §iÒn ®Çy 50% ®iÖn tö ho¸ trÞ hoÆc hai vïng phñ nhau: ®¸y vïng trªn thÊp h¬n ®Ønh vïng d−íi (cid:3) B¸n dÉn, b¸n kim: Vïng Ho¸ trÞ ®iÒn ®Çy >90%, Vïng DÉn ®iÒn ®Çy < 10% ®iÖn tö ho¸ trÞ.

V Ho¸ trÞ V Ho¸ trÞ

•Sè gi¸ trÞ vÐc t¬ sãng k lμ N b»ng sè « c¬ b¶n cña tinh thÓ, øng víi 1 gi¸ trÞ vÐc t¬ sãng cã sè l−îng tö ms=±1/2. Mçi vïng cã 2N tr¹ng th¸i cña ®iÖn tö (Sè tr¹ng th¸i trong 1 vïng lμ ch½n). (cid:6) Ho¸ trÞ lÎ lμ kim lo¹i (cid:6) Ho¸ trÞ ch½n lμ ®iÖn m«i. NÕu cã sù phñ nhau cña c¸c vïng th× vÉn lμ kim lo¹i. εk

εk

εk

Phñ

Eg

Eg

§iÖn m«i

Kim lo¹i

Tinh thÓ b¸n dÉn: Si, Ge cã 4 ®iÖn tö ho¸ trÞ: Vïng Ho¸ trÞ ®Çy, Vïng DÉn Trèng 100% BÒ réng vïng cÊm Eg nhá

vïng cÊm

Vïng DÉn Vïng DÉn

Eg

Vïng Ho¸ trÞ Vïng Ho¸ trÞ

T=0K ®iÖn tö kh«ng v−ît qua ®−îc vïng cÊm

kBT > Eg ®iÖn tö v−ît qua ®−îc vïng cÊm DÉn ®iÖn §iÖn m«i