Cac thanh viên trong nhom:
́ ̀ ́
ị ả
ạ ươ ạ ọ
ươ
ạ
1.Ngô Phan Bi nể 2.Nguy n Thành Chung (C) ễ 3.Nguy n Th H o ễ 4.Ph m B o Khoa ả 5.D ng Đình Luân 6.Ph m Th Ng c Ngà ị 7.Nguy n H ng Quỳnh ễ 8.Đ H u Thi ỗ ữ 9.Nguy n Văn Toàn ễ 10.Nguy n Văn Trung ễ 11.Ph m Huy Tùng 12. Lê L u Nh t Minh ư ậ
BAI THUYÊT TRINH GÔM 4 PHÂN ̀ ́ ̀ ̀ ̀
1.Gen
2.Công nghê gen ̣
3.Ky thuât di truyên ̃ ̣ ̀
4.Cac linh v c nghiên c u & ự ứ ́ ̃
ng dung cua công ứ ̣ ̉
nghê gen ̣
I - GEN
̀ ̣ ̉
ADN mang thông tin ma ̃
́ ̉ ̉ ́
̣ ́ ̀ ̃
ử ̣
* Gen la 1 đoan cua phân t ử hoa cho 1 san phâm xac đinh, đo la 1 chuôi polypeptit hoăc 1 phân t ARN.
̃ ́ ̃
̣
̀
VD: gen hemoglobin alpha ma hoa chuôi polypeptit alpha tao nên phân t ử hemoglobin trong hông câu.̀
B p ngô to và nhi u ề ắ Là chu t ộ Cà chua chín Khoai tây ch a hàm ứ ng t t h t, ch t l ấ ượ ố ạ nh t nh ng ư ắ ch m giúp v n ậ ậ ng tinh b t cao l ượ ộ to h n con ơ chuy n đ ng ườ ể h n bình th ng ườ ơ đ ng lo i ạ ồ xa mà không h ngỏ G o có hàm ạ l ng vitamin ượ A cao
́ ̣ ̣ ̣ ̉ ́ c thay đ i b i ữ ộ ượ
̀ ́ Nh ng tinh trang đăc biêt cua chung do Do b gen c a chúng đã đ ổ ở ủ đâu ma co ? nh ng ng d ng c a công ngh sinh h c ọ ữ ụ ủ ứ ệ
II - CÔNG NGHÊ GEN ̣
ậ ề ứ
ụ ệ ậ ̀ ̃ ̣ ̀ ̣
ữ ́ ̀ ̣ ̣ ́ ̣ ́ ̉ ́
ớ ừ ̉ ớ ữ ơ ́ ̣ ̣
* Công ngh gen: Là ngành kĩ thu t v quy trình ng d ng kĩ thu t di truyên ( ki thuât gen) nhăm tao ra nh ng tê bao hoăc sinh vât co gen bi biên đôi, co đo tao ra c thê v i nh ng đăc thêm gen m i, t điêm m i ớ ̉
III - KY THUÂT DI TRUYÊN ̃ ̣ ̀
ậ ề là cac thao tac ́ ́
́ ̣ ̉ ̉ ̣ ̣
tê bao cho sang ừ ̣ ̣ ̣ ̣ ́ ̀
Kĩ thu t gen (kĩ thu t di truy n) ậ tac đông lên ADN đê chuyên môt đoan ADN mang môt hoăc môt cum gen t tê bao nhân nh thê truyên ờ ́ ̀ ̣ ̉ ̀
Cac b c th c hiên ki thuât di truyên : ướ ự ́ ̣ ̃ ̣ ̀
1.Tao ADN tai tô h p ̉ ợ ̣ ́
2. Chuyên ADN tai tô h p vao tê bao nhân ̉ ợ ̉ ́ ̀ ́ ̀ ̣
3. Tach dong tê bao ch a ADN tai tô h p ̉ ợ ứ ́ ̀ ́ ̀ ́
Cac b c th c hiên ki thuât di truyên : ướ ự ́ ̣ ̃ ̣ ̀
1 Tao ADN tai tô h p ̉ ợ ̣ ́
- Chon thê truyên(plasmit) va đoan ADN cân ghep ̣ ̉ ̀ ̀ ̣ ̀ ́
̀ ́ ̣ ́ ̣
ứ ở ̀ ̣ ̀
nu ự ̉ ̀ ̣ ́ ̀ ́ ̀
-Dung emzyme căt gi i han(Restrictaza) căt đoan ớ t ADN va đoan m vong trên ng ng trên phân t ử ươ thê truyên tao nên cac đâu dinh mang trinh t t ươ ng ng. ứ
- Trôn 2 loai ADN đê băt căp bô sung. ̣ ̣ ̉ ́ ̣ ̉
́ ̣ ́ ̀
̉ ợ ̀ ̣ ̣ ́ - Emzyme nôi ligaza tao liên kêt photphodieste lam liên mach ADN tao nên ADN tai tô h p
Cac b c th c hiên ki thuât di truyên : ướ ự ́ ̣ ̃ ̣ ̀
2. Chuyên ADN tai tô h p vao tê bao nhân ̉ ợ ̉ ́ ̀ ́ ̀ ̣
-Co 2 ph ng phap ươ ́ ́
ng phap biên nap : Dung Canxi ươ ́ ́ ̣ ̀
̣ ̣ ̉ ̀ ̃ ̀
̉ ợ ́ ̉ ́ ̀ ̀ ́
+ Ph Clorua hoăc xung điên đê lam gian mang sinh chât cua tê bao, lam cho ADN tai tô h p dê dang chui vao trong tê bao ̃ ̀ ̀ ́ ̀
ng phap tai nap : Thê truyên la virus ươ ́ ̉ ̣ ̉ ̀ ̀
̃ ̉ ́ ̀
+ Ph lây nhiêm vi khuân, chung mang gen cân chuyên va xâm nhâp vao tê bao vât chu ̉ ̀ ̣ ̀ ́ ̀ ̣ ̉
Cac b c th c hiên ki thuât di truyên : ướ ự ́ ̣ ̃ ̣ ̀
3. Tach dong tê bao ch a ADN tai tô h p ̉ ợ ứ ́ ̀ ́ ̀ ́
̀ ́ ̉ ̣ ́ ́
ự ượ ́ ̀ ̉ ̀ ̀ ́ ̣
-D a vao cac đ ra tê bao nao đa nhân đ ́ dâu chuân hoăc gen đanh dâu c cây vao thê truyên ma chung ta nhân c ADN tai tô h p ̉ ợ ượ ́ ̀ ̀ ̃ ̣ ́
́ ́ ́ ̉ ̀ ́ ́
́
- Gen đanh dâu co thê la gen khang chât khang sinh. - Video minh hoạ
http://www.youtube.com/watch?v =MMAYhXH1PBw&feature=related
E
E
n
n
zi
zi
m
m
B c 1 ướ
c
c
ắ
ắ
t
t
ADN NST bào cho t ế
th truy n
Phân t ử ể
ADN làm ề
E
n
zi
m
n
ố
i
B c 2 ướ
Đo n ADN ạ TB tách t ừ cho
ADN tái t
h p ổ ợ
B c 3 ướ
ADN d ng ạ vòng c a ủ TB vi khu nẩ
ADN NST bào cho t ế
B c1ướ
ử Phân t ADN làm th ể truy nề
B c2ướ
Đo n ADN TB cho
ạ tách t ừ
ADN tái t
h p ổ ợ
B c3ướ
ADN d ng ạ vòng c a ủ TB vi khu nẩ
Tao ADN tai tô h p ̉ ợ ̣ ́
̀ ứ ứ ự ́ ̃ ̣ ̉
IV - Cac linh v c nghiên c u va ng dung cua công nghê gen ̣
̣ ̣ ̀
ứ ́ ̃ ̣
ơ ̣ ̣ ̉
c ng dung va nghiên Công nghê gen đ ượ ứ c u trong cac linh v c: Khoa h c, Y hoc, ọ ự nông nghiêp, công nghiêp, …, trên c thê Đông vât va Th c vât. ự ̣ ̣ ̀ ̣
Đ NG V T Ở Ộ Ậ
-Ng ườ i ta ng d ng công ụ ứ
ngh sinh h c đ t o nh ng ể ạ ữ ệ ọ
đ ng v t chuy n gen ể ậ ộ
ậ ể ậ ộ
ộ ạ
ủ i cho t
- Ð ng v t chuy n gen là đ ng v t có gen ngo i lai xen vào trong ADN genome c a nó. t Gen ngo i lai này ph i đ ấ c m i t ạ bào, k c các t ể ả ả ọ ế c truy n l ề ạ bào m m. ầ ả ượ ế
ể ệ
ộ ề ạ
ế ệ
- Vi c chuy n gen ngo i lai vào đ ng v t ch ỉ ậ ạ thành công khi các gen này di truy n l i cho th h sau.
1 sô hinh anh vê đông vât chuyên gen ́ ̀ ̉ ̀ ̣ ̣ ̉
̀ ̉
̉ ́ ̉ ́ ̉ ́
́ ̀ ́ ́
th Hô biên đôi gen co mau lông khac ngườ Meo chuyên gen co thê phat sang trong bong tôi ́ ́
̣ ̉
ng cua ng tăng tr Chuôt chuyên gen i ườ ưở ̉
ọ
ậ
ệ
ữ
ộ ớ
ụ
ộ
ả
ấ
t và s thay đ i
ạ cượ ạ
c b nh t ệ
ượ
ự
ậ
ổ
ị
ng
ề
ủ
ộ ệ
ng đ ng v t b ng cách thay
ố ườ ấ
ấ ượ
ộ
ng chuy n hóa trong c th đ ng v t.
ể
ổ
ậ ằ ơ ể ộ ộ
ậ ấ
ể
ấ
ứ
ể
ậ
i và nghiên c u trong ch t đ c hóa h c
ng
+ Ta ra nh ng đ ng v t có t c đ l n nhanh, hi u qu s ả ử ố ộ d ng th c ăn cao. ứ + T o ra đ ng v t chuyên s n xu t protein quý dùng trong y ậ d + T o ra đ ng v t ch ng ch u đ ậ c a đi u ki n môi tr + Nâng cao năng su t, ch t l đ i các con đ ườ + T o ra v t nuôi chuy n gen cung c p n i quan c y ghép ạ cho ng + T o ra đ ng v t chuy n gen làm mô hình nghiên c u ạ b nh ệ
ậ i ườ ộ ườ
ấ ộ
ứ
ở
ọ
ng nghiên c u chính Nh ng h ữ ướ ứ
ng d ng c a đ ng v t chuy n gen Ứ ụ ủ ộ ể ậ
ơ ả
ể ệ ưở ứ ộ
ng cho vi c ọ
ứ , đ ng v t chuy n gen đ ử ộ ử ụ
t ượ ủ ặ ệ ề
ộ ộ
1. Trong nghiên c u c b n Chuy n gen là m t công c lý t ụ nghiên c u các ngành sinh h c. Trong sinh h c ọ phân t c s d ng đ ể ể ậ phân tích s đi u hoà bi u hi n c a gen đ ể ể ự ề m c đánh giá m t bi n đ i di truy n đ c bi ệ ở ứ ổ ế ộ đ toàn b c th đ ng v t. Ð ng v t chuy n ậ ộ ơ ể ộ ể c s d ng đ nghiên c u trong di gen còn đ ứ ử ụ ượ truy n h c phát tri n ọ ề ậ ể ể ở ộ đ ng v t có vú. ậ
M i cac ban xem video ờ ́ ̣
2. Trong nông nghi p và công nghi p th c ph m ự ệ ệ ẩ
ộ ệ ể
ắ ậ ng pháp c i t o ả ạ
ể ệ ữ ể ạ ạ ủ ộ
ố ờ ắ ụ ố ạ ơ
ơ ặ
ng, ươ ễ ể
ọ ộ ớ ấ ể ệ ấ
ẩ
ấ t .M t khác, công ngh chuy n ậ ộ
Công ngh chuy n gen đ ng v t cho phép kh c ph c nh ng tr ng i c a ph ươ ở gi ng đ t o ra các đ ng v t bi u hi n các tính ậ tr ng mong mu n trong m t th i gian ng n h n và ộ chính xác h n. M t khác, nó cho các nhà chăn nuôi ng pháp d dàng đ tăng s n l m t ph ả ượ ộ tăng năng su t. Các nhà khoa h c đã t o ra các ạ v t nuôi chuy n gen có t c đ l n nhanh, hi u su t ố ậ s d ng th c ăn cao, cho năng su t cao và ch t ấ ử ụ l ể ặ ượ gen đã c g ng t o ra các đ ng v t có kh năng kháng b nh nh l n có kh năng kháng b nh cúm.. ả ệ ả ệ ứ ng s n ph m t ố ả ạ ố ắ ư ợ ệ
c cac chuyên gia Đai Hoc Nông ượ ̀ ́ ̣ ̣
i co thê san ườ ̣ ́ ̉ ́ ̉ ̉
Bo Holstein đ Nghiêp Trung Quôc chuyên gen ng xuât ra s a gân v i s a me. ớ ữ ữ ́ ̀ ̣
3. Trong Y h cọ
ộ
c ph m, đ ng v t chuy n gen ậ ượ ể c ph m, ẩ
c s d ng đ s n xu t protein d ượ ố c ph m…), ẩ ượ ệ
̣ ̣ ̣ ̉ ́ ̣ ̣
- Trong k ngh d ẩ ệ ượ ỹ đ ấ ể ả ử ụ thu c ch a b nh ( các lo i vaccine, d ạ ữ tao ra đông vât chuyên gen cung câp nôi tang cho con ng i.ườ
ế
ệ ả ằ ạ ủ
ử ụ ằ ạ ệ ấ ư ế ệ ộ
- S d ng li u pháp gen nh m thay th gen gây b nh b ng b n sao kh e m nh c a gen đó, làm ỏ b t ho t 1 gen đ t bi n gây b nh, đ a vào c th 1 ơ ể gen có tác d ng kháng b nh. ệ ụ
M i cac ban xem video vê liêu phap gen ờ ́ ̣ ̀ ̣ ́
ự ữ ̀ ̀ ̉ ̣
̉ ̣ ́ ́ ̣
ượ ̣ ̣ ́ ̉ ́
Vaccine Insulin la 1 trong nh ng thanh t u nôi bât cua công nghê gen đong gop cho y hoc, công ng l n nghê sinh hoc cho phep san xuât 1 l ớ vaccine trong th i gian ngăn v i gia thanh re. ớ ́ ́ ̀ ̉ ờ
ợ ượ c bi n đ i gen đ ể ổ
ơ ể
ườ ố ớ ộ ạ i ườ ậ ừ ́ ́ ̉ ́ ̣ ̣
Con l n mang tên Somang-i đ ế s n sinh ra m t kháng nguyên có th giúp tránh tình ể ộ ả i đ i v i n i t ng tr ng đào th i c a c th con ng ả ủ ạ đ ng v t t đo co thê hiên nôi tang cho con ng ộ v i c hôi thanh công cao. ớ ơ ̣ ̀
4. Trong Công nghi pệ
ộ ậ
ử ụ ặ ệ
Ð ng v t chuy n gen còn đ ể công nghi p s n xu t các v t li u đ c bi ấ ả làm đ i t ể ử c s d ng trong ượ t và ậ ệ ng đ th nghi m an toàn hoá h c. ọ ệ ố ượ ệ
Tăm biên đôi gen san xuât t giông t nhên ́ ơ ơ ̀ ́ ̉ ̉ ́ ̣
ỹ
ỹ
ệ ệ ạ
ọ ằ
ế
ả
ệ
ạ
́ ̣ ́ ̀
ĐH Notre Dame (Pháp), ĐH Wyoming (M ) và công ty công ngh sinh h c Kraig Biocraft (M ) đã thành công trong vi c t o ra t m bi n đ i gene có kh năng kéo s i ợ ổ nh n nhân t o cung câp nguyên liêu cho y tê va phi y t ơ tê. ́
Vi n Công ngh ệ
ở
ế
ằ
ỏ ừ ơ ể ủ ợ ừ ữ
ử ụ
ể ạ c s d ng đ s n t, ch khâu y h c siêu ụ ặ ỉ
Vào năm 2001, hai nhà khoa h c ọ ở ệ Canada sinh h c Nexia ọ đa chuy n gen c a nh n ệ ủ ể bào c a c u vào trong t ừ ủ ế t s a. đang th i kỳ ti ế ữ ở ờ Các con c u này đa t o ra ạ ừ trong s a và ti t ra t ữ ơ ở c th c a chúng. B ng cách r t nh t các s i t ợ ơ ấ s a, và b n chúng l t các s i polymer t tách chi i ạ ệ ế thành s i các nhà khoa h c có th t o ra m t v t ộ ậ ọ ợ li u nh , b n, d o mà có th đ ể ả ể ượ ẻ ẹ ề ệ xu t các b quân ph c đ c bi ộ ọ ệ nh , dây v t tennis ợ ấ ỏ
TH C V T Ở Ự Ậ
ậ ạ ệ
ữ ủ ố
ể i.ườ ự ể ậ
t c m i ấ ả ọ ạ
-Công ngh gen cho phép t o ra nh ng th c v t ự chuy n gen mang gen mong mu n c a con ng - Th c v t chuy n gen là th cv t có gen ngo i ạ lai xen vào trong ADN genome c a nó. Gen ngo i lai này ph i đ ả ượ bào, k c các t t ế ể ả ế ự ậ ủ c truy n l i cho t ề ạ bào m m. ầ
ể ệ
ệ - Vi c chuy n gen ngo i lai vào th c v t ch ự ậ ỉ ạ i cho th thành công khi các gen này di truy n l ế ề ạ h sau.
ẩ
-Cây tr ng chuy n gen kháng các côn trùng, vi khu n, virus, n m gây b nh
ể ệ
ồ ấ
-Cây tr ng chuy n gen c i ti n các protein h t ạ
ả ế
ể
ồ
-Cây tr ng chuy n gen s n xu t nh ng lo i protein m i ớ
ữ
ể
ả
ấ
ạ
ồ
-Cây tr ng chuy n gen mang tính b t d c đ c
ấ ụ
ự
ể
ồ
t
ự ậ
ế
ấ
ổ
ế
-Th c v t bi n đ i gen đ s n xu t các acid béo thi ể ả y u ế
-Phát tri n h th ng marker ch n l c ọ ọ
ệ ố
ể
-Làm s ch đ t ô nhi m
ễ
ạ
ấ
-Làm th c ăn chăn nuôi
ứ
ng nghiên c u chính Nh ng h ữ ướ ứ
ự ổ ậ ủ ự ệ
ệ ế ổ
ể ố ư ị
Các thành t u n i b t c a công ngh gen th c v t ậ Cây ngô Hi n nay, cây ngô đã đ c bi n đ i gen đ mang ượ các tính tr ng nh kháng côn trùng và ch ng ch u ạ t c . thu c di ệ ỏ ố
ể
Ngô bình ngườ th Ngô chuy n gen kháng sâu b nhệ
ố ị ượ ậ ệ ỏ c t p trung vào t c và s n xu t ấ ả
Cây lúa Chuy n gen cây lúa đang đ ở ể tính tr ng ch ng ch u thu c di ố ạ vitamin A.
ạ ạ ế
ạ ạ th H t g o bình ngườ H t g o bi n đ i ổ gen
ế
t c , ỏ ượ ả ệ ạ
c bi n đ i gen mang các tính ố ậ
Cây cà chua - Cà chua đ ổ tr ng nh kh năng ch u thu c di ư ị kháng v t ký sinh và làm ch m quá trình chín ậ c a qu . ả ủ
ể
Cà chua đ i ố ch ngứ Cà chua chuy n gen kháng sâu b nhệ
Cà chua đ c chuy n gen kéo dài th i gian chín ượ ể ờ
