Báo cáo Bài tập tuần 2 môn học Phân tích và yêu cầu phần mềm

Chia sẻ: Cau Be | Ngày: | Loại File: DOC | Số trang:37

Thêm vào BST

Báo xấu

586
lượt xem 108
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Báo cáo Bài tập tuần 2 môn học Phân tích và yêu cầu phần mềm trình bày về các nội dung: “Các kỹ thuật liên quan đến phương pháp xác định các yêu cầu phần mềm (Requirement Elicitation) truyền thống”, “Các kỹ thuật liên quan đến phương pháp xác định các yêu cầu phần mêm (Requirement Elicitation) nâng cao”, “Model-Driven Requirements Engineering (MDRE)”, “Tìm hiểu về các kỹ thuật và phương pháp thương lượng và thỏa thuận các yêu cầu phần mềm” và so sánh một số công cụ UML và lựa chọn công cụ của chúng em.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Báo cáo Bài tập tuần 2 môn học Phân tích và yêu cầu phần mềm

TRƯỜNG ĐẠI HỌC BÁCH KHOA HÀ NỘI VIỆN CÔNG NGHỆ THÔNG TIN VÀ TRUYỀN THÔNG ––––––––––––––––––––––––*–––––––––––––––––––––– Báo cáo bài tập tuân ̀ Môn học: Phân tich yêu câu phân mêm ́ ̀ ̀ ̀ ̀ Tuân 2 ́ Nhom 3 Danh sách sinh viên: ́ Lê Trung Hiêu 20111568 CNTT-TT 2.3 K56 ̀ ̀ Đam Văn Hoai 20111600 CNTT-TT 2.3 K56 Nguyên Đức Cương ̃ 20111203 CNTT-TT 2.3 K56 ̀ ̣ Đoan Văn Đat 20111370 CNTT-TT 2.3 K56 Giảng viên: PGS.TS. Huynh Quyêt Thăng ̀ ́ ́ Hà Nội Ngày 10 tháng 4 năm 2014
Tóm tắt Báo cáo trình bày về các nội dung: “Các kỹ thuật liên quan đ ến ph ương pháp xác đ ịnh các yêu cầu phần mềm (Requirement Elicitation) truyền thống”, “Các kỹ thuật liên quan đ ến ph ương pháp xác định các yêu cầu phần mêm (Requirement Elicitation) nâng cao”, “Model-Driven Requirements Engineering (MDRE)”, “Tìm hiểu về các kỹ thuật và phương pháp th ương lượng và thỏa thuận các yêu cầu phần mềm” và so sánh một số công cụ UML và l ựa ch ọn công cụ của chúng em.
M ụ c lụ c Contents 1.1.Phương pháp phỏng vấn (Interviewing customers and domain experts).............................7 1.1.1.Khái niệm.......................................................................................................................7 1.1.2.Bản chất, đặc thù của phỏng vấn.................................................................................7 1.1.3.Bảng câu hỏi và ghi nhận trả lời..................................................................................8 1.1.4.Các phương pháp phỏng vấn.........................................................................................9 Phỏng vấn với câu hỏi đóng...................................................................................9 Ưu điểm: .......................................................................................................9 Nhược điểm:..................................................................................................9 Phỏng vấn với câu hỏi mở.....................................................................................9 Ưu điểm:........................................................................................................9 Nhược điểm:................................................................................................10 1.2.Phương pháp bảng hỏi (Questionnaires)............................................................................10 1.2.1.Bảng hỏi làm gì?..........................................................................................................10 1.2.2.Sử dụng bảng hỏi khi..................................................................................................10 1.2.3.Các kỹ thuật thực hiện................................................................................................10 1.2.4.Ưu / nhược điểm..........................................................................................................10 Ưu điểm.................................................................................................................10 Nhược điểm...........................................................................................................11 1.2.5.Những lưu ý khi thực hiện phương pháp bảng hỏi....................................................11 1.2.6.Một số mẫu..................................................................................................................11 1.3.Phương pháp Quan sát (Observation).................................................................................12 1.3.1.Bản chất, đặc thù.........................................................................................................12 1.3.2.Phân loại.......................................................................................................................12 1.3.3.Các kỹ thuật thực hiện................................................................................................12 1.3.4.Ưu/ nhược điểm...........................................................................................................12 Ưu điểm:................................................................................................................12 Nhược điểm:.........................................................................................................12 1.4.Phương pháp Nghiên cứu tài liệu và các Hệ thống phần mềm tương tự........................13 1.4.1.Bản chất đặc thù..........................................................................................................13 1.4.2.Ưu diếm/ nhược điểm của phương pháp...................................................................13 Ưu điểm.................................................................................................................13 Nhược điểm...........................................................................................................13 2.1.Phương pháp nguyên mẫu (Prototyping)............................................................................13
2.1.1.Khái niệm, đặc thù.......................................................................................................13 2.1.2.Các trường hợp thường dùng......................................................................................14 2.1.3.Các kỹ thuật thực hiện................................................................................................14 “Throw-away” prototype........................................................................................14 Evolutionnary prototype.........................................................................................14 2.1.4.Ưu/ nhược điểm...........................................................................................................14 Ưu điểm.................................................................................................................14 Nhược điểm...........................................................................................................14 2.2.Phương pháp Brainstrorming..............................................................................................15 2.2.1.Đặc thù.........................................................................................................................15 2.2.2.Các kỹ thuật thực hiện................................................................................................15 Nêu ý tưởng...........................................................................................................15 Thâu tóm ý tưởng..................................................................................................15 2.2.3.Ưu nhược điểm............................................................................................................15 Ưu điểm.................................................................................................................15 Nhược điểm...........................................................................................................15 2.3.Phương pháp Joint application development (JAD)...........................................................15 2.3.1.Khái niệm và đặc thù...................................................................................................15 2.3.2.Các kỹ thuật thực hiện................................................................................................16 2.3.3.Ưu/ nhược điểm...........................................................................................................16 2.4.Phương pháp Rapid application development (RAD)........................................................16 2.4.1.Khái niệm và đặc thù...................................................................................................16 2.4.2.Các kỹ thuật thực hiện................................................................................................16 2.4.3.Ưu/ nhược điểm...........................................................................................................16 Ưu điểm.................................................................................................................16 Nhược điểm...........................................................................................................16 3.1.Phương pháp luận...............................................................................................................17 3.2.Một số kĩ thuật điển hình...................................................................................................19 3.3.Các công cụ phần mềm hỗ trợ...........................................................................................20 3.3.1.GME(Generic Modeling Environment)........................................................................20 Tổng quan kỹ thuật...............................................................................................21 GME - giao diện người dùng................................................................................22 3.3.2.DSL TOOLS ( Domain-Specific Language Tools).......................................................23 3.3.3.EMF(Eclipse Modeling Framework)............................................................................24 3.4.Các dự án phần mềm thành công đã thực hiện dựa trên MDRE......................................25 3.4.1.DMAN project..............................................................................................................25 3.4.2.OPENPROD Project.( Open Model-Driven Whole-Product Development and Simulation Environment).......................................................................................................25
4.1.Các phương phap chung cua thương lượng, thoa thuân yêu câu phân mêm.....................27 ́ ̉ ̉ ̣ ̀ ̀ ̀ Trước khi thương lượng, thoa thuân:...................................................................................27 ̉ ̣ ̣ ̃ ́ ̀ + Đinh nghia vân đê...............................................................................................27 ́ ̣ ́ + Xac đinh cac bên liên quan.................................................................................27 ́ ̣ ̣ + Phat hiên muc tiêu...............................................................................................27 ́ ̣ + Phân tich muc tiêu...............................................................................................27 Trong khi thương lượng, thoa thuân:....................................................................................28 ̉ ̣ Sau khi thương lượng, thoa thuân:.......................................................................................28 ̉ ̣ 4.2.Cac khia canh cua thương lượng, thoa thuân yêu câu........................................................28 ́ ́ ̣ ̉ ̉ ̣ ̀ 4.2.1.Chiên lược giai quyêt xung đôt....................................................................................28 ́ ̉ ́ ̣ 4.2.2.Cac hinh thức công tac (Collaboration situations).......................................................29 ́ ̀ ̣ ́ 4.2.3.Cac công cụ hỗ trợ thương lượng thoa thuân..............................................................30 ́ ̉ ̣ 4.3.Ví dụ về cac hệ thông thương lượng, thoa thuân................................................................30 ́ ́ ̉ ̣ 4.3.1.Aspire............................................................................................................................30 4.3.2.Negoisst.........................................................................................................................31 4.3.3.EasyWinWin.................................................................................................................31 4.3.4.SmartSettle....................................................................................................................32 5.1.ArgoUML............................................................................................................................34 5.1.1.Tính năng của ArgoUML.............................................................................................34 Các biểu đồ UML mà Argo hỗ trợ........................................................................34 Hỗ trợ XMI : .........................................................................................................34 Sinh mã : ................................................................................................................34 Chỉnh sửa biểu đồ : ..............................................................................................34 Ngôn ngữ:..............................................................................................................34 Một số định dạng biểu đồ : .................................................................................35 5.1.2.Ưu điểm:......................................................................................................................35 5.1.3. Nhược điểm:...............................................................................................................35 5.2.StarUML..............................................................................................................................35 5.2.1.Tính năng của StarUML :.............................................................................................35 5.2.2.Ưu điểm:......................................................................................................................36 5.2.3.Nhược điểm của StarUML:.........................................................................................36 5.3.Visual Paradigm...................................................................................................................36 Các ưu điểm của VP-Paradigm............................................................................................37
Hình vẽ, bảng biểu
1. Các kỹ thuật liên quan đến phương pháp xác định các yêu cầu phần mềm (Requirement Elicitation) truyền thống. 1.1. Phương pháp phỏng vấn (Interviewing customers and domain experts). 1.1.1. Khái niệm. Phỏng vấn (interviewing) là một kỹ thuật quan trọng để phát hi ện thông tin yêu c ầu m ột cách chi tiết từ một cá nhân. Như là một kĩ sư phần mềm, bạn sẽ sử d ụng nó trong vi ệc phát hi ện yêu cầu phần mềm cho một hệ thống lớn. Trong những dự án nh ỏ, ta có th ể s ử d ụng ph ương pháp này như một công cụ phát hiện yêu cầu phần mềm duy nhất. 1.1.2. Bản chất, đặc thù của phỏng vấn Phỏng vấn để phát hiện thông tin về: • Các ý kiến của người được phỏng vấn • Các cảm nghĩ của người được phỏng vấn • Tình trạng hiện tại của phần mềm • Các mục tiêu về tổ chức và nhân sự • Các thủ tục không chính thức • Các văn bản mẫu (template) trợ giúp thực hiện phương pháp. Kế hoạch phỏng vấn tổng quan Hệ thống: Đại lý băng đĩa ABC... Người lập: Nguyễn Hải Nam Ngày lập: 01/09/2008 STT Chủ đề Yêu cầu Ngày bắt đầu Ngày kết thúc 1 Qui trình bánNắm rõ tất qui trình về bán lẻ, 02/09/2008 02/09/2008 băng đĩa bán sỉ, và qui trình xử lý đơn đặt hàng 2 Qui trình đặt muaNắm qui trình khách hàng đặt03/09/2008 03/09/2008 băng đĩa mua băng đĩa với đại lý 3 Quản lý nhập 05/09/2008 05/09/2008 xuất tồn kho
4 Hệ thống máyTìm hiểu kỹ về tài nguyên máy10/09/2008 10/09/2008 móc, phần mềm móc, trang thiết bị, phần mềm, hệ điều hành đang sử dụng của tổ chức Hình 1. Kế hoạch phỏng vấn tổng quan. Bảng kế hoạch phỏng vấn Hệ thống:……………………… Người được phỏng vấn:……………. Phân tích viên:…………….. Vị trí/ phương tiện Thời gian: - Bắt đầu: Văn phòng, phòng họp, điện thoại,… - Kết thúc: Mục tiêu: Lưu ý: - Kinh nghiệm Dữ liệu cần thu thập? - Ý kiến đánh giá, nhận xét của người được Lãnh vực nào? phỏng vấn Chi tiết buổi phỏng vấn Thời gian ước lượng (? phút) Giới thiệu Tổng: Tổng quan về hệ thống Tổng quan về buổi phỏng vấn Chủ đề 1 Các câu hỏi Chủ đề 2 Các câu hỏi ... Tóm tắt các điểm chính Câu hỏi của người trả lời phỏng vấn Kết thúc Quan sát tổng quan Phát sinh ngoài dự kiến Hình 2. Bảng kế hoạch phỏng vấn. 1.1.3. Bảng câu hỏi và ghi nhận trả lời Người được phỏng vấn: Hoàng Oanh… Ngày: 03/09/2008 Câu hỏi Ghi nhận Câu hỏi 1: Trả lời: Khách hàng đặt hàng dưới hình thức nào? Gọi điện thoại, đến tận đại lý, gởi fax Kết quả quan sát: Đáng tin cậy
Câu hỏi 2: Trả lời: Tất cả đơn đặt hàng của khách hàng phải Phải thanh toán trước hoặc ngay khi giao. được thanh toán trước rồi mới giao hàng? Kết quả quan sát: Thái độ không chắc chắn Câu hỏi 3: Trả lời Chị muốn hệ thống mới sẽ giúp cho Chị điềuDữ liệu chỉ nhập một lần và hệ thống tự động gì? phát sinh báo cáo các loại Kết quả quan sát Không tin tưởng lắm, hình như đã triển khai thất bại một lần Hình 3. Bảng câu hỏi và ghi nhận trả lời. 1.1.4. Các phương pháp phỏng vấn. Phỏng vấn với câu hỏi đóng. Là câu hỏi mà các đáp án thường nằm trong các tình huống được xác định trước. Câu hỏi đóng thích hợp cho việc tạo các dữ liệu chính xác, tin cậy để dễ dàng phân tích. Hiệu quả và đỏi hỏi người phỏng vấn phải có kỹ năng để điều khiển cuộc phỏng vấn. Ưu/nhược điểm: Ưu điểm: • Tiết kiệm thời gian phỏng vấn • Dễ dàng so sánh các cuộc phỏng vấn • Đề cập đến một phạm vi rộng một cách nhanh chóng • Chủ động trong cuộc phỏng vấn • Đạt được dữ liệu thích hợp Nhược điểm: • Buồn chán cho người được phỏng vấn • Khó có được nhiều thông tin chi tiết • Thiếu các ý tưởng • Mất thời gian chuẩn bị các câu hỏi • Không tạo mối quan hệ giũa những người phỏng vấn và nh ững ng ười đ ược ph ỏng vấn Phỏng vấn với câu hỏi mở. Là loại câu hỏi với phạm vi trả lời tự do. Câu hỏi thích hợp khi người phân tích quan tâm đ ến câu trả lời rộng và sâu. Câu hỏi mởi làm cho câu trả lời không bị gò bó và không gượng ép. Ưu/nhược điểm: Ưu điểm: • Người được phỏng vấn dễ dàng trả lời
• Không ràng buộc câu trả lời • Có thể phát sinh ý tưởng mới. • Cung cấp nhiều chi tiết hơn • Có ích cho người phỏng vấn không được chuẩn bị trước. • Tính linh hoạt cao • Tính chính xác • Tính tiện lợi Nhược điểm: • Thời gian hỏi kéo dài. • Nội dung có thể vượt qua phạm vi câu hỏi. • Ưu điểm / nhược điểm của phương pháp. • Nguồn thông tin phụ thuộc vào người được phỏng vấn. • Người phỏng vấn phải có kỹ năng giao tiếp tốt • Nếu không chuẩn bị tốt dễ bị thất bại • Có thể bất đồng về ngôn ngữ khái niệm 1.2. Phương pháp bảng hỏi (Questionnaires) 1.2.1. Bảng hỏi làm gì? Bảng hỏi có ích cho việc thu nhập thông tin từ các thành viên chính trong công ty về: • Các quan điểm • Các hiểu biết • Các tác động • Các đặc điểm 1.2.2. Sử dụng bảng hỏi khi • Thu thập thông tin ở nhiều người với các điạ điểm khác nhau • Nhiều người tham gia vào dự án. • Cần thực hiện việc tham dò • Cần giải quyết vấn đề trước khi phỏng vấn 1.2.3. Các kỹ thuật thực hiện • Các câu hỏi mở Phù hợp cho việc thu thập các ý kiến • Các câu hỏi đóng. Được sử dụng khi có một danh sách các tùy chọn. 1.2.4. Ưu / nhược điểm. Ưu điểm. • Thu thập được nhiều thông tin theo chủ ý của người thiết kế bảng hỏi • Thông tin tập trung, có tính định hướng. • Dễ thu thập và xử lý.
Nhược điểm. • Thu thập thông tin cứng nhắc do được thiết kế trước, kém linh hoạt. • Người lập bảng hỏi phải có kinh nghiệm và kỹ năng đặt câu hỏi. • Trả lời thụ động dễ điền không chính xác. 1.2.5. Những lưu ý khi thực hiện phương pháp bảng hỏi. • Bắt đầu bằng những câu hỏi thú vị và dễ trả lời • Ngắn gọn chính xác, tránh viết tắt • Cách diễn đạt đơn giản để tránh hiểu nhầm • Tránh các câu hỏi đề nghị • Chọn các câu hỏi phù hợp với người trả lời. 1.2.6. Một số mẫu Hình 4. Bảng hỏi với câu hỏi mở.
Hình 5. Bảng với câu hỏi đóng. 1.3. Phương pháp Quan sát (Observation) 1.3.1. Bản chất, đặc thù Là phương pháp ghi lại có kiểm soát các sự kiện hoặc hành vi ứng xử của con người. Thường kết hợp với các phương pháp khác để kiểm tra chéo độ chính xác của thu thập dữ liệu. 1.3.2. Phân loại Quan sát thụ động : Người quan sát ngồi tại chỗ và ghi chép l ại các ho ạt đ ộng, các b ước x ử lý công việc. Các băng video đôi khi có thể được dùng. Ghi chép ho ặc băng thu hình đ ược phân tích các sự hiện, các hoạt động công việc hoặc thông tin về công việc. Quan sát chủ động: tham gia trực tiếp vào các hoạt đông xử lý. 1.3.3. Các kỹ thuật thực hiện Bước 1. Xác định mục đích quan sát. Bước 2. Lựa chọn đối tượng quan sát. Bước 3. Tổ chức và hướng dẫn quan sát. Bước 4. Báo cáo kết quả quan sát 1.3.4. Ưu/ nhược điểm Ưu điểm: Dễ thực hiện đối với người quan sát Theo dõi trực tiếp hoạt động của hệ thống thực tế Nhược điểm: Kết quả mang tính chủ quan.
Tâm lý của người bị quan sát có những phản ứng nhất định Sự bị động của phương pháp quan sát. Tốn kém thời gian Thông tin bề ngoài, hạn chế không đầy đủ. 1.4. Phương pháp Nghiên cứu tài liệu và các Hệ thống phần mềm tương tự 1.4.1. Bản chất đặc thù. Nghiên cứu tài liệu là nghiên cứu các cẩm nang, quy đ ịnh, các thao tác chu ẩn mà t ổ ch ức cung cấp như là hướng dẫn cho các nhà quản lý và nhân viên Tài liệu có thể là tài liệu nội bộ, có thể là các ấn phẩm kỹ thuật, các báo cáo nghiên c ứu, … Các tài liệu thực sự có ý nghĩa với kỹ sư phần mềm để tìm hiểu các lĩnh v ực mà h ọ ch ưa từng có kinh nghiệm. Nó hữu ích cho việc xác định các câu h ỏi v ề quá trình thao tác và s ản xuất. Nghiên cứu phần mềm: Một cách thường xuyên, các ứng dụng ph ải thay th ế các ph ần m ềm cũ. Hệ thống hiện tại có thể đã có phần mềm hỗ trợ từ trước. Nghiên cứu các phần m ềm đã tồn tại cung cấp cho chúng ta các thông tin về quá trình xử lý công vi ệc hi ện th ời và các m ở rộng có ràng buộc bởi thiết kế phần mềm. Khiếm khuyết của việc thu nhận thông tin từ vi ệc xem xét phần mềm là tài liệu có thể không chính xác hoặc k ịp th ời, mà có th ể không đ ọc được và thời gian có thể lãng phí nếu ứng dụng đã bị xóa bỏ. 1.4.2. Ưu diếm/ nhược điểm của phương pháp. Ưu điểm • Tìm được các vấn đề còn tồn tại trong hệ thống • Có cái nhìn tổng quan về các chức năng mà hệ thống cần phải có Nhược điểm. • Thiếu tài liệu • Tài liệu hết hạn • Các tài liệu là nguồn cung cấp thông tin không đúng, trùng lặp. 2. Các kỹ thuật liên quan đến phương pháp xác định các yêu cầu phần mêm (Requirement Elicitation) nâng cao. 2.1. Phương pháp nguyên mẫu (Prototyping). 2.1.1. Khái niệm, đặc thù Khái niệm. Phương pháp nguyên mẫu là phương pháp xác định yêu cầu bằng cách đ ưa ra các m ẫu th ử. Khách hàng sẽ đánh giá tính năng của các mẫu. Prototyping là một hệ thống có tính trình diễn.
Một mô hình làm việc “nhanh và thô” của giải pháp cho hệ thống nhằm kiểm tra một số chức năng nào đó. Có thể miêu tả GUI chi các ứng xử khác nhau của hệ thống. Nội dung có thể mã cứng hơn là truy cập động CSDL. Không thể thiếu trong quy trình phát triển phần mềm. Tính khả thi và hữu dụng của hệ thống có thể ước lượng qua Prototype tr ước khi th ực s ự được cài đặt. 2.1.2. Các trường hợp thường dùng. • Hệ thống xây dựng chi các chức năng thương mại mới. • Dùng trong quá trình xây dựng các kịch bản cho use case. • Các yêu cầu xung đột. • Có vấn đề truyền thông giữa khách hàng và người phát triển. 2.1.3. Các kỹ thuật thực hiện. “Throw-away” prototype. Bỏ đi khi tiến trình tìm kiếm yêu cầu hoàn tất Tập trung vào các yêu cầu ít hiểu biết nhất Thường thực hiện ở bước xác định yêu cầu Evolutionnary prototype. Được giữ lại sau khi tiến trình tìm kiếm hoàn tất. Thường đưa ra cho sản phẩm cuối cùng Hướng đến việc phát triển nhanh hệ thống bằng cách tập trung vào các yêu cầu đã hiểu bi ết nhất 2.1.4. Ưu/ nhược điểm Ưu điểm. • Phương pháp hữu dụng khi: • Yêu cầu của người dùng không rõ ràng. • Ít người liên quan • Các thiết kế phức tạp và đòi hỏi mẫu cụ thể. • Vấn đề truyền thông giữa phân tích và người dùng • Sẵn công cụ để xây dựng mẫu Nhược điểm. • Khó thích ứng cho nhiều loại người dùng • Chia sẻ dữ liệu với các hệ thống khác thường không được xem xét. • Kiểm tra vòng đời phát triển hệ thống thường bị bỏ qua. • Hình thành xu hướng không chuẩn mực trong việc tạo ra tài li ệu hình th ức v ề yêu c ầu hệ thống • Các mẫu thường xây dựng trên các hệ thống đơn => chưa xét tương tác với h ệ th ống khác.
2.2. Phương pháp Brainstrorming 2.2.1. Đặc thù BrainStorming là kỹ thuật sáng tạo hỗ trợ việc tìm ý tưởng. Vi ệc sử dụng Brainstorming cho phép tìm được nhiều ý tưởng đặc sắc nhất trong thời gian ít nhất nh ờ vào vi ệc không b ị phán xét hay đánh giá. Việc nhận xét hay đánh giá sẽ chỉ được th ực hi ện sau khi đã thu th ập đ ủ nhiều ý tưởng. Brainstorming giúp cho cá nhân hoặc tập thể có thể duy trì lu ồng suy nghĩ, t ư duy m ột cách liên tục và ý tưởng này có thể là gợi ý cho những người kia nghĩ ra ý m ới. Giai đo ạn tìm ý tưởng kết thúc khi số lượng ý tưởng tương đối nhiều thì m ới chuyển sang giai đo ạn đánh giá các ý tưởng đã được nêu ra để đưa ra kết luận. 2.2.2. Các kỹ thuật thực hiện Nêu ý tưởng. • Hạn chế xung đột, chê bai ý tưởng trong nhóm • Tìm thật nhiều ý tưởng trong thời gian ngắn nhất • Khuyến khích tổ hợp các ý kiến thành viên • Tìm ý tưởng mới dựa trên ý của các thành viên Thâu tóm ý tưởng. • Chọn ra các ý tưởng khả thi nhất theo yêu cầu ban đầu. • Biến các ý tưởng chọn lọc thành giải pháp. • Chọn các giải pháp khả thi, thực tiễn và phù hợp nhất với hoàn cảnh. • Công cụ điển hình thực hiện phương pháp. 2.2.3. Ưu nhược điểm. Ưu điểm. Khuyến khích mọi thành viên tham gia. Cho phép các thành viên tranh luận với nhau về các ý kiến đề xuất. Người điều phối hay thư ký duy trì cuộc hội thảo không bị gián đoạn. Diễn ra nhanh chóng Đưa ra giải pháp khả thi cho vấn đề. Khuyến khích ý tưởng, suy nghĩ sáng tạo độc đáo. Nhược điểm. Phụ thuộc vào ý tưởng Có thể không thu được kết quả. 2.3. Phương pháp Joint application development (JAD) 2.3.1. Khái niệm và đặc thù. Phương pháp Joint application development (JAD) là hình th ức ph ỏng v ấn nhóm theo m ột chương trình và phân tích viên điều khiển thứ tự câu hỏi. Thành viên tham dự gồm người tổ chức, người sử dụng, nhà qu ản lý, phân tích viên h ệ thống…
2.3.2. Các kỹ thuật thực hiện. Tổ chức cuộc họp từ 10 đến 20 người Thời gian diễn ra từ 5 đến 10 ngày Lưu giữ các ý kiến bằng băng ghi âm Quản trị các xung đột Công cụ điển hình thực hiện phương pháp 2.3.3. Ưu/ nhược điểm. Ưu điểm. Hiệu quả Cho kết quả nhanh. Giảm đáng kể thời gian, chi phí và lỗi dự án Nhiều vấn đề được thảo luận đến thống nhất. Nhiều thông tin được bổ sung và làm chính xác. Nhược điểm. Chi phí lớn, tốn kém. Cần có văn phòng đặc biệt để tổ chức. Cần người có kinh nghiệm lãnh đạo 2.4. Phương pháp Rapid application development (RAD) 2.4.1. Khái niệm và đặc thù. Phương pháp Rapid application development (RAD) là quy trình phát triển ứng dụng trong th ời gian ngắn, tăng dần từng bước với mỗi chu kỳ. Xây dựng dựa trên hướng thành phần, tái sử dụng. Gồm một số nhóm, mỗi nhóm đảm nhiệm một pha trong RAD. 2.4.2. Các kỹ thuật thực hiện. Business modeling Process and Data modeling Application Generation and Testing 2.4.3. Ưu/ nhược điểm. Ưu điểm. • Quy trình được hoàn thành nhanh. • Khả năng tái sử dụng mã nguồn Nhược điểm. • Yêu cầu có thể bị lặp lại. • Cần nguồn nhân lực dồi dào • Sự xung đột của các thông tin có thể dẫn đến thất bại • Không phù hợp với các ứng dụng khó module hóa hoặc đòi hỏi tính năng cao
3. Model-Driven Requirements Engineering (MDRE). 3.1. Phương pháp luận. MDRE được đề xuất để đối phó với sự phức tạp ngày càng tăng c ủa k ỹ thu ật h ệ th ống theo ý nghĩa của việc cung cấp thông số kỹ thuật yêu cầu như mô hình chính th ức c ần ph ải chính xác , đầy đủ, phù hợp , rõ ràng và dễ đọc và d ễ dàng đ ể duy trì. M ột v ấn đ ề quan tr ọng trong lĩnh vực này là thiếu một mô hình tổng thể và tiêu chuẩn hóa ngôn ngữ mô hình trong đó bao gồm toàn bộ các yêu cầu quy trình kỹ thuật từ đặc tả yêu cầu , phân bổ để xác minh. SysML đang được đề xuất để áp ứng các yêu cầu này . Trong bài báo này m ột mô hình đi ều khi ển yêu cầu quy trình kỹ thuật cho các ứng dụng công nghi ệp trong lĩnh v ực h ệ th ống t ự đ ộng được mô tả để tiết lộ những thiếu sót trong công cụ mô hình gần đây và mô hình hóa ngôn ngữ. Đặc biệt tập trung được layed vào định nghĩa yêu c ầu và vi ệc xác minh t ự đ ộng c ủa thiết kế chống lại các yêu cầu sử dụng mô hình thực thi. Dựa trên phân tích m ột h ồ s ơ m ới của Unified Modeling Language (UML) được gọi là Model Driven Yêu c ầu k ỹ thu ật cho Bosch Rexroth ( MDRE4BR ) được trình bày nhằm mục đích góp ph ần vào cu ộc đi ều tra m ới nhất trong lĩnh vực này. Model-Driven Engineering (MDE) dịch theo tiếng Vi ệt có nghĩa là công ngh ệ h ướng mô hình. MDE là hệ thống phương pháp luận (Methodology) phát tri ển phần m ềm. Hệ th ống ph ương pháp luận này nghiên cứu về: quy trình phát tri ển phần mềm (Process), các lo ại mô hình dùng để mô tả hệ thống, ngôn ngữ mô hình hóa (Modeling Laguage), vá các công c ụ h ỗ tr ợ (CASE Tool) theo các cách tiếp cận khác nhau. Một yếu tố thành công quan trọng trong việc phát tri ển hệ thống thông tin là s ự liên k ết c ủa hệ thống với mục tiêu kinh doanh , ngữ nghĩa kinh doanh và quy trình kinh doanh . Phát tri ển nên được giải thoát khỏi mối quan tâm lập trình và có thể tập trung vào những v ấn đề liên kết . Phát triển hệ thống mô hình điều khiển (MDD- Model-driven system development ) không chỉ cung cấp một cách tiếp cận có cấu trúc và có hệ th ống đ ể phát tri ển hệ th ống , mà còn cung cấp các nhà phát triển khả năng sử dụng công nghệ mô hình chuyển đ ổi đ ể l ấy mô hình của một mức độ trừu tượng thấp hơn có thể được tiếp tục tinh chế, và thậm chí tạo ra phần mềm mã tự động. Kỹ thuật định hướng mô hình (MDE) đã được chứng minh là có khả năng để đ ối phó v ới s ự phức tạp trong lĩnh vực công nghệ phần mềm. Một xu h ướng trong mô hình hóa và mô phỏng là để áp dụng các MDE mô hình các hệ th ống k ỹ thu ật bao gồm các thành ph ần trong phần cứng và phần mềm. Ngày càng phức tạp hệ thống kỹ thuật đã nêu ra nhi ều thách th ức như giữ thiết kế phù hợp và phê duyệt tương rectness đối với các yêu c ầu c ủa khách hàng với. nghiên cứu tại Tập đoàn Bosch đã chỉ ra rằng h ơn 50% c ủa lĩnh v ực v ấn đ ề là do không đủ yêu cầu kỹ thuật (RE). RE đi kèm với sự phát triển sản phẩm toàn b ộ quá trình, trong đó các ngành kỹ thuật khác nhau được tham gia. Do đó, một mô hình ph ổ bi ến và đ ược tiêu chuẩn hóa ngôn ngữ là yêu cầu mà chia sẻ sự hi ểu bi ết gi ữa các k ỹ sư t ừ các ngành khác nhau. chung này ngôn ngữ sẽ cho phép xây dựng các yêu c ầu mô hình, mô hình thi ết k ế h ệ thống, mô hình truy xuất nguồn gốc cũng như xác minh mô hình có ch ứa thông tin chi ti ết tên miền cụ thể. Trong các ngành kỹ thuật hệ thống và kỹ nghệ phần mềm, phân tích yêu cầu là công việc bao gồm các tác vụ xác định các yêu cầu cho một hệ thống mới hoặc được thay đổi, dựa trên cơ sở là các yêu cầu (có thể mâu thuẫn) mà những người có vai trò quan tr ọng đ ối v ới h ệ th ống,
chẳng hạn người sử dụng, đưa ra. Việc phân tích yêu cầu có ý nghĩa quan tr ọng đ ối v ới thành công của một dự án. Việc phân tích yêu cầu một cách có hệ thống còn được gọi là kỹ nghệ yêu cầu (requirements engineering). Đôi khi nó còn được gọi một cách không thật chính xác b ằng những cái tên như thu thập yêu cầu (requirements gathering, requirements capture), hoặc đặc tả yêu cầu(requirements specification). Thuật ngữ "phân tích yêu cầu" còn đ ược áp d ụng c ụ th ể cho công việc thuần túy phân tích (thay vì các vi ệc khác chẳng hạn nh ư làm rõ yêu c ầu hay vi ết tài liệu yêu cầu). Các yêu cầu phải có tính đo được, kiểm thử được, có liên quan đến các nhu cầu ho ặc c ơ h ội doanh nghiệp đã được xác định, và các yêu cầu phải được đ ịnh nghĩa ở m ột m ức đ ộ chi ti ết đủ cho việc thiết kế hệ thống.
3.2. Một số kĩ thuật điển hình. Về khái niệm, việc phân tích yêu cầu bao gồm ba loại hoạt động sau: Làm rõ yêu cầu (Eliciting requirements): giao ti ếp với khách hàng và người s ử d ụng đ ể xác định các yêu cầu của họ. Xem xét yêu cầu (Analyzing requirements): xác định xem các yêu c ầu đ ược đ ặt ra có ở tình trạng không rõ ràng, không hoàn chỉnh, đa nghĩa, hoặc mâu thuẫn hay không, và giải quyết các vấn đề đó. Làm tài liệu yêu cầu (Recording requirements): các yêu cầu có th ể đ ược ghi l ại theo nhi ều hình thức, chẳng hạn các tài liệu ngôn ngữ tự nhiên, các tình huống sử dụng (use case), câu chuyện sử dụng (user story), hoặc các đặc tả tiến trình. Pha phân tích yêu cầu có thể là một quá trình dài và khó khăn, c ần đ ến nhi ều kĩ năng tâm lý khéo léo. Các hệ thống mới làm thay đổi môi trường và các m ối quan h ệ gi ữa con người, do đó điều quan trọng là phải xác định được tất cả những người có vai trò quan tr ọng, xem xét tất cả các nhu cầu của họ và đảm bảo rằng họ hiểu được các hàm ý c ủa hệ th ống m ới. Các nhà phân tích có thể sử dụng một số kĩ thuật để làm rõ các yêu cầu c ủa khách hàng. Trong lịch sử, các kỹ thuật này bao gồm các cuộc phỏng vấn, thành lập các nhóm trọng tâm (focus group) với các cuộc họp bàn về yêu cầu (requirements workshops), và tạo ra các danh sách yêu cầu. Các kỹ thuật hiện đại hơn gồm có tạo nguyên mẫu (prototyping), và tình huống sử dụng. Khi cần thiết, nhà phân tích sẽ kết hợp các phương pháp này để thi ết l ập các yêu c ầu chính xác của những người có vai trò quan trọng, nhằm mục đích xây dựng m ột h ệ th ống th ỏa mãn các yêu cầu doanh nghiệp.
3.3. Các công cụ phần mềm hỗ trợ 3.3.1. GME(Generic Modeling Environment) GME là một bộ công cụ cấu hình để tạo ra các mô hình và t ổng h ợp ch ương trình môi tr ường miền cụ thể. Cấu hình được thực hiện thông qua metamodels xác định mô hình m ẫu (ngôn ngữ mô hình) của miền ứng dụng. Các sơ đồ mô hình có chứa tất cả các thông tin cú pháp, ngữ nghĩa, và trình bày liên quan đến tên miền, mà khái niệm này sẽ đ ược sử d ụng đ ể xây dựng các mô hình, những gì các mối quan hệ có thể tồn tại gi ữa những khái ni ệm, làm th ế nào các khái niệm có thể được tổ chức và được xem bởi người xây d ựng mô hình, và các quy tắc chi phối xây dựng các mô hình. Các mô hình mô hình định nghĩa các gia đình của các mô hình có thể được tạo ra bằng cách sử dụng môi trường mô hình kết quả. Ngôn ngữ metamodeling được dựa trên sơ đồ lớp UML ký hiệu và hạn ch ế OCL. Các metamodels xác định mô hình mô hình được sử dụng để tự động tạo ra các môi tr ường mi ền cụ thể mục tiêu. Môi trường miền cụ thể được tạo ra sau đó được sử dụng để xây dựng mô hình miền được lưu trữ trong cơ sở dữ liệu mô hình ho ặc trong đ ịnh d ạng XML. Những mô hình này được sử dụng để tự động tạo ra các ứng dụng hoặc tổng h ợp vào các công c ụ phân tích COTS khác nhau. GME có một kiến trúc mở rộng mô-đun có sử dụng MS COM cho hội nhập. GME là dễ dàng mở rộng; thành phần bên ngoài có thể được viết bằng bất kỳ ngôn ngữ h ỗ tr ợ COM (C + +, Visual Basic, C #, Python, vv.) GME có nhiều tính năng tiên tiến. Một người quản lý hạn chế xây dựng trong thực thi tất cả những hạn chế trong quá trình xây d ựng mô hình mi ền. GME hỗ trợ mô hình nhiều khía cạnh. Nó cung cấp thành phần metamodel cho tái sử dụng và k ết hợp các ngôn ngữ mô hình hiện tại và các khái niệm ngôn ngữ. Nó hỗ trợ các thư viện mô hình để tái sử dụng ở mức độ mô hình. Tất cả ngôn ngữ mô hình GME cung cấp loại thừa kế. Mô hình trực quan là tùy chỉnh thông qua giao diện trang trí