ng: CĐ GTVT 3 ớ ườ L p: 35CÔT2 Tr ------------------------------------------------------------------------------------------------------
I – GI I THI U CHUNG: Ớ Ệ
t là ệ ỏ ặ ộ ở ữ i, xe khách ng ạ ố ườ ế ấ ườ ọ nh ng đ ng c cao t c nh , đ c bi ơ i ta th ẹ
ợ ầ c đ nh . ữ ố ị ng vào trong ưở ơ ấ ượ ơ ơ ơ ng d u cung c p đ ớ ố ộ ộ
i t c đ c m ch ng đã đ ấ ế ị ớ ơ i thay đ i, quy t đ nh th i gian phun s m hay mu n ộ ờ i). ộ ầ ớ ừ ệ các Ngày nay, ở ng dùng b m cao áp lo i xe t ả ơ VE, vì b m có k t c u g n nh , làm vi c v i đ chính ệ ớ ộ ơ xác cao. B m cao áp VE có các ch c năng sau : ứ ơ c gi · Áp su t d u phun luôn luôn đ ấ ầ ượ ng nhiên li u lý t · Cung c p m t l ệ ộ ượ ấ ớ bu ng khí đ t theo t ng ch đ đ ng c , phù h p v i ừ ố ế ộ ộ ồ c b m cao ng khí n p vào. L l ượ ạ ượ áp đi u khi n phù h p v i t c đ đ ng c . B m cao áp ể ợ ề t quá t c đ c c đ i cho giúp cho đ ng c không v ố ộ ự ạ ượ ơ ộ c n đ nh s n. phép hay d ướ ố ộ ầ ẵ ị ượ ấ ừ · B m cao áp n đ nh th i gian phun khi t c đ đ ng c ơ ố ộ ộ ờ ị và t ổ ả (có b phun d u s m theo t ả · B m cao áp VE phân ph i nhiên li u vào t ng xi lanh ố m t cách đ ng đ u và chính xác. ề ơ ộ ồ
II – C U T O B M CAO ÁP VE: Ạ Ơ Ấ
1
ng: CĐ GTVT 3 ớ ườ L p: 35CÔT2 Tr ------------------------------------------------------------------------------------------------------
HÌNH 1: B m cao áp VE. ơ
11. Piston chia. ộ
ể 1. Tr cụ truy n đ ng. ề 2. B mơ chuy n nhiên li u.ệ 12. Đ u chia. ầ 13. Ch t M2. ố ở 14. C n kh i ầ đ ng.ộ truy n đ ng. ề 15. C n đi u ầ 3. Bánh răng ộ ề 4. Vòng con khi n.ể lăn. ả
16. Vít đi uề ch nh toàn t i. ỉ ể 17. C n hi u ầ ch nh. ỉ 18. Đ ngườ 5. Con lăn. 6. Đ a cam. ị ộ ề 7. B đi u khi n phun s m. ớ ể 8. Lõ xo h iồ d u h i. ầ ồ v piston. ị không t 19. Vít cữ i.ả 20. Lò xo đi uề ề 9. B c đi u ạ ch nh nhiên li u. ệ ỉ 10. Xilanh t c.ố chia. 21. Vít cữ toàn t i.ả
2
ng: CĐ GTVT 3 ớ ườ L p: 35CÔT2 Tr ------------------------------------------------------------------------------------------------------
22. C n ga. ầ ng tr 23. Ố ượ t b đi u t c. ộ ề ố 24. Qu văng. ả 25. Thăng bộ đi u t c. ề ố
III – S Đ NGUYÊN LÝ LÀM VI C: Ơ Ồ Ệ
3
ng: CĐ GTVT 3 ớ ườ L p: 35CÔT2 Tr ------------------------------------------------------------------------------------------------------
4
ng: CĐ GTVT 3 ớ ườ L p: 35CÔT2 Tr ------------------------------------------------------------------------------------------------------
ơ ồ HÌNH 2: S đ làm vi c c a b mVE. ệ ủ ơ ầ ề
8 – Đ ng d u v ườ 9 – Pittong b mơ ế 10 – Đ ng d u đ n ầ ườ kim phun
11 – Van phân ph iố ượ ng 12 – Van đ nh l ị (Vành tràn) ậ ơ ầ 13 – Đĩa cam ể 14 – B đi u khi n ộ ề phun d u s m 1 – Thùng ch a d u ứ ầ 2 – B m chuy n ti p ơ ế ể 3 – L c tinh ọ 4 – Van an toàn 5 – B m ti p v n ế 6 – C n đi u khi n ể ề 7 – Lò xo đi u khi n ể ề ầ ớ
IV – NGUYÊN LÝ HO T Đ NG: Ạ Ộ
các giai ả ơ đo n cung c p nhiên li u. ấ
HÌNH 3: Kho ng ch y c a pittông b m và ạ ủ ạ ệ 1 – Pittông b mơ 2 – L n p nhiên li u ỗ ạ ệ ườ ỗ ng 5 – Rãnh phân ph iố 6 – Đ ng phân ph i ố 7 – L thoát nhiên li u ệ 8 – Van đ nh l ị ượ 3 – Rãnh hút 4 – Bu ng cao áp ồ
5
ng: CĐ GTVT 3 ớ ườ L p: 35CÔT2 Tr ------------------------------------------------------------------------------------------------------
thùng đ a qua l c sau đó ọ ơ ấ ư ồ ẩ ệ ượ ơ ồ c b m cánh qu t hút r i đ y vào bu ng B m s c p hút nhiên li u t ệ ừ ạ
ỉ ộ ấ ấ ể ề
ộ ỡ ụ ẫ c g n v i đĩa cam, nhiên li u đ c d n đ ng b i tr c d n đ ng, pittông b m ơ c c p cho kim phun ớ ộ ệ ượ ấ ị ộ ể
ng phun đ c đi u khi n b i b đi u ch nh ki u c ở ộ ề ể ơ ượ ề ể ỉ
ề ể ề ạ ộ ở ớ ể ấ ệ ố ứ ệ ề ẫ ơ nhiên li u đ bên trong b m.ơ M t van đi u ch nh áp su t đi u khi n áp su t nhiên li u ệ ề bên trong b m cao áp. ơ Đĩa cam đ ộ ượ ẫ đ ượ ắ ế ủ nh chuy n đ ng quay và chuy n đ ng t nh ti n c a ể ờ pittong này. L ượ khí. ể Th i đi m phun đ c đi u khi n b i pittông đi u khi n ượ ể ờ phun s m, pittông đi ukhi n phun s m ho t đ ng nh áp ờ ề ớ su t nhiên li u. Van phân ph i có hai ch c năng: Ngăn không cho nhiên li u trong ng d n đ n kim phun quay v pittông và b m; ơ hút nhiên li u còn l ế i sau khi phun kh i kim phun. ố ệ ạ ỏ
Khi cam quay, piston b m đi đ n đi m ch t trên sau đó ế ể ế ơ
ế ướ ề ộ v đi m ch t d ề ể Quá trình đi u khi n l trình đ ng d u cung c p cho m t chu ấ c sau: i. ể ượ ầ c th c hi n g m các b ồ ệ ượ ự ướ
· B
c 1ướ : N p nhiên li u:
ệ
ạ
ơ ộ ộ ể ẽ ẳ ớ ử ệ ẽ c hút vào đ Khi pittông b m chuy n đ ng sang trái, m t trong 4 rãnh hút trên pittông s th ng hàng v i c a hút và nhiên li u s ng bên trong pittông. đ ượ ườ
· B
c 2ướ : Phân ph i nhiên li u:
ố
ệ
6
ng: CĐ GTVT 3 ớ ườ L p: 35CÔT2 Tr ------------------------------------------------------------------------------------------------------
ữ ẽ ẳ ữ ố ộ ớ
ố ừ ị ể ả ệ ấ ị ấ ộ ị Khi đĩa cam và pittông quay, c a hút đóng và c a phân ph i c a pittông s th ng hàng v i m t trong b n trên ố ủ n p phân ph i. Khi đĩa cam lăn trên các con lăn, pittông ắ ị v a quay v a d ch chuy n sang ph i, làm nhiên li u b ừ nén. Khi nhiên li u b nén đ n m t áp su t nh t đ nh nó ệ ế c phun ra kh i vòi phun. đ ỏ ượ
· B
c 3ướ : K t thúc vi c cung c p nhiên li u:
ệ
ệ
ế
ấ
ị ề ả ẽ ộ ượ ị ể ra kh i van đ nh l ồ ề ấ ậ ộ Khi pittông d ch chuy n thêm v phía bên ph i, hai c a ử ng và nhiên tràn c a pittông s l ỏ ủ i áp su t cao s b đ y v bu ng b m qua các li u d ơ ẽ ị ẩ ệ ướ c a tràn này. Vì v y áp su t nhiên li u s gi m đ t ng t ộ ệ ẽ ả ấ ử và quá trình phun k t thúc. ế
· B
c 4ướ : Cân b ng áp su t : ằ
ấ
7
ng: CĐ GTVT 3 ớ ườ L p: 35CÔT2 Tr ------------------------------------------------------------------------------------------------------
ố ng phân ẳ ng phân ấ ằ ệ
\ Khi piston quay 180 sau khi phân ph i nhiên li u, rãnh ệ cân b ng áp su t trên pittông th ng hàng v i đ ớ ườ ph i đ cân b ng áp su t nhiên li u trong đ ườ ấ ph i và trong bu ng b m. ơ
ằ ố ể ố ồ
Ự Ộ Ớ (đi uề V – B ĐI U KHI N PHUN S M T Đ NG: Ể khi n th i đi m phun) Ộ Ề ờ ể ể
Gi ng nh th i đi m đánh l a c a đ ng c xăng, ư ờ ể ơ ố ử ủ ộ ả ượ ệ ố ả
ị ộ ề ấ l ờ ể ả
ạ ộ ớ ượ ắ ớ ụ ơ ể ữ ứ ệ ấ
ơ c phun s m h n nhiên li u trong đ ng c Diesel ph i đ ộ ớ ơ theo t c đ đ ng c đ đ m b o tính năng t t nh t. Vì ơ ể ả ấ ố ộ ộ v y b m cao áp ki u Vecó trang b b đi u khi n phun ể ậ ể ơ s m t ể đ ng, nó ho t đ ng nh áp su t nhiên li u, đ ệ ạ ộ ớ ờ ự ộ thay đ i th i đi m phun t ố ộ v i s tăng gi m t c đ ổ ỷ ệ ớ ự đ ng c . ơ ộ C u t o và ho t đ ng: ấ ạ c g n bên trong Pittông b đi u khi n phun s m đ ể ộ ề t v b đi u khi n, vuông góc v i tr c b m và tr ượ ỏ ộ ề theo s cân b ng gi a áp su t nhiên li u và s c căn ự ằ c a lò xo b đi u khi n. ể ộ ề ủ ớ Phun tr Phun s m ễ
8
ng: CĐ GTVT 3 ớ ườ L p: 35CÔT2 Tr ------------------------------------------------------------------------------------------------------
HÌNH 4: B đi u khi n phun s m t đ ng. ộ ề ớ ự ộ ể
khi n phun s m 1 – Vòng lăn 2 – Con lăn ộ ề 3 – Lò xo b đi u 4 – Ch t tr t ố ượ 5 – Pittông b đi u ộ ề ớ ể khi nể
t bi n chuy n đ ng ngang c a pittông thành ủ ể ế ộ Ch t tr ố ượ ộ ể ỡ ề ướ ễ ố ộ ộ ả ệ ượ ứ ắ ể ủ ị ớ ớ chuy n đ ng quay c a vòng đ con lăn. ủ ng đ y pittông v phía phun tr (sang Lò xo có xu h ẩ ph i). Tuy nhiên, khi t c đ đ ng c tăng, áp su t nhiên ấ ơ c s c căng lò xo li u cũng tăng lên nên pittông th ng đ và d ch sang trái. Cùng v i chuy n đ ng c a pittông, vòng ộ lăn quay ng ớ ng v i pittông b m, do đó làm s m c h ơ ượ ướ th i đi m phun t ng ng v i v trí đĩa cam. ể ươ ứ ớ ị ờ
VI – C C U ĐI U CH NHC KHÍ B M VE. Ỉ Ơ Ấ Ơ Ơ Ề
1 – C u t o và vai trò: ấ ạ
ỉ ả ỡ ầ ụ ơ ấ ộ ủ
ả ả ố · Bánh răng tr c c c u đi u ch nh và giá đ qu văng ề quay 1,6 l n trong m t vòng quay c a bánh răng tr c d n ụ ẫ đ ng.ộ · Có b n qu văng trên giá đ . Các qu văng này phát ỡ hi n t c đ g c c a tr c b đi u ch ng nh l c ly tâmvà ụ ộ ề ệ ố ộ ố ủ ờ ự ỉ
9
ng: CĐ GTVT 3 ớ ườ L p: 35CÔT2 Tr ------------------------------------------------------------------------------------------------------
ỉ ẽ ế ầ
ổ ả ể i ( t c là ứ
ả ấ ỉ ậ ụ ằ ẹ ị
ượ ỉ ị ồ ề ể ể ể ộ ự ề b c b đi u ch nh s truy n l c ly tâm nàyđ n c n đi u ề ự ạ ộ ề khi n .ể ·Đ căng c a lò xo đi u khi n thay đ i theo t ộ ề ủ m c đ đ p chân ga). ứ ộ ạ ộ ề i tránh cho b đi u ·Lò xo gi m ch n và lò xo không t ả t c c b ng cách tỳ nh vào c n căng ch nh ho t đ ng gi ầ ạ ộ và c n đi u khi n khi chúng d ch chuy n sang ph i (t c ả ứ ể ề ể ầ ng gi m l ng phun). là theo h ả ướ ·C m c n b đi u ch nh s đi u ch nh v trí c a van đ nh ộ ề ẽ ề ị ủ ầ ụ ỉ i. Nó bao g m c n l ầ ng theo t c đ đ ng c và theo t ố ộ ộ ượ ơ ả ng, và c n đi u khi n và c n căng, nh ng c n d n h ầ ầ ầ ữ ẫ ượ ầ ướ i đi m t a (đi m t c n i t ng do ) . C n h này đ ự ự ượ ố ạ d n còn có thêm m t đi m t a (đi m c đ nh vào v b ỏ ộ ẫ ố ị ể ể đi u ch nh ) . ề ỉ
ộ ể
ả ạ
9 – C n căng. ầ 10 – C n đi u khi n ề ầ 11 – B c. ạ 12 – Qu t 13 – Pitông b m. ơ 14 – Van đ nh l ầ ỉ ượ ng ị
( vòng tràn). 15 – Đi m t a A. ể ự 1- Đĩa cam. 2 – Tr c d n đ ng. ụ ẫ 3 – Bánh răng. ụ ộ ề 4 – Tr c b đi u ch nh. ỉ 5 – C n đi u ch nh. ề 6 – Lò xo đi u khi n. ề ể 7 – Lò xo gi m ch n. ả ấ 8 – C n d n h ng. ẫ ướ ầ
HÌNH 5 :B đi u ch nh m i t c đ . ọ ố ộ ộ ề ỉ
1. Kh i đ ng ở ộ
10
ng: CĐ GTVT 3 ớ ườ L p: 35CÔT2 Tr ------------------------------------------------------------------------------------------------------
ỉ ề ể ề ị ể ẽ ị ở ầ ậ ầ ộ ặ ế ớ ấ ề ơ ẫ ả ể ị ạ ở ứ ở ộ ạ ộ ể ế ẫ ở ị ầ ồ
ề ị ng nhiê li u cung c p c n thi ố c chi u kim đ ng h quanh ồ ở ộ ế ệ ấ ầ ế Khi đ p chân ga, c n đi u ch nh s d ch chuy n v v trí ạ ế i . Vì v y c n căng b kéo b i lò xo đi u khi n đ n đ y t ị ầ ả t n khi nó ti p xúc v i v u ch n . Do đ ng c v n ch a ư ậ ầ ề ho t đ ng, các qu văng không d ch chuy n và c đi u khi n b đ y tỳ lên b c b i s c căng lò xo kh i đ ng vì ị ẩ v trí đ ng hoàn toàn . Cùng lúc th các qu văng v n ả đó, c n đi u khi n quay ng ể ượ ề đi m t a A và đ y vòng tràn đ n v trí kh i đ ng. Phun ẩ ự ể t cho c c đ i. Nh đó l ờ ự ạ đ ng c đ kh i đ ng. ơ ể ộ ượ ở ộ
2. Không t iả
ộ ầ i. ả Ở ị
ả ở ố ộ ấ ở ể ở ộ ố Sau khi đ ng c đã kh i đ ng, chân ga nh và c n đi u ề ả ơ ở ộ ề v trí này lò xo đi u ch nh quay v v trí không t ề ị ỉ ậ do hoàn toàn nên nó không kéo c n căng. Vì v y, khi n t ầ ể ự t c đ th p, các qu văng b t đ u m ra. Nó ngay c ắ ầ ả ầ làm cho b c d ch sang ph i, đ y c n đi u khi n và c n ề ẩ ầ ả ạ ị i s c căng các lò xo kh i đ ng, căng sang ph i ch ng l ạ ứ ả không t ề ấ i và gi m ch n. Vì v y c n đi u khi n quay theo ậ ầ ể ả ả
11
ng: CĐ GTVT 3 ớ ườ L p: 35CÔT2 Tr ------------------------------------------------------------------------------------------------------
ự ể ẩ ồ ị chi u kim đ ng h quanh đi m t a A, đ y van đ nh ồ ề ng đ n v trí không t l i . ị ượ ế ả
3. Đ y t i ầ ả
ị ỉ ầ ề ứ ơ ả ậ ẽ ế
ể ầ ớ ầ i. ặ ị ẩ ị ặ ầ ả
ự ượ ẽ ng theo ề ượ ẩ ng phun. Khi đ p chân ga, c n đi u ch nh d ch đ n v trí ị ế ề ạ i và s c căng c a lò xo đi u khi n tr đ y t ở ể ủ ầ ả nên l n h n ( vì v y lò xo gi m ch n s b ép ấ ẽ ị ớ i hoàn toàn). Do đó c n căng s ti p xúc v i l ớ ầ ạ d u ch n và đ ng im. H n n a, khi c n đi u ề ứ ấ ơ ữ khi n b đ y b i b c, nó ti p xúc v i c n căng ở ạ ế v trí đ y t c gi nên van đ nh l ng đ ử ở ị ượ ượ ầ ả i ( đ đi u ch nh l Khi vít đ t đ y t ng phun ượ ỉ ể ề khi đ y t i ) quay theo chi u kim đ ng h ồ ồ ề ầ ả ớ quanh đi m t a D nên c n đi u khi n ( g n v i ể ề ầ ể ắ ồ c chi u kim đ ng đi m A) s cũng quay ng ể h quanh đi m D, đ y van đ nh l ể ị ồ ng tăng l h ượ ướ
4. T c đ c c đ i ố ộ ự ạ
12
ng: CĐ GTVT 3 ớ ườ L p: 35CÔT2 Tr ------------------------------------------------------------------------------------------------------
ớ ả ầ ố ộ ộ ả ơ ầ ề ủ ề ớ ậ ầ ề ự ẩ ị ể ể ng sang trái, gi m l ộ ng phun đ ngăn đ ng ể ượ i đ y, l c ly tâm Khi t c đ đ ng c tăng v i t ự ơ ự c a các qu văng d n d n tr nên l n h n l c ở ầ ủ căng c a lò xo đi u khi n. Vì v y c n căng và ể c n đi u khi n cùng quay theo chi u kim đ ng ồ ầ h quanh đi m t a A , do đó đ y van đ nh ồ l ượ ả c ch y quá nhanh. ơ ạ
THE END
13
ng: CĐ GTVT 3 ớ ườ L p: 35CÔT2 Tr ------------------------------------------------------------------------------------------------------
14